L. Annaei Flori Epitome rerum romanarum

201쪽

pexit: sed ille quoque, quamvis victus et vinctus, s*. IS. vidit Urbem, quam venalem.' et quandoques serituram,

si habuisset emtorem, frustra cocinerat. Jamsi s ut Venalis fuissete habuit emtorum : et cum illo non evaserit, ceditum erit 3 eam non So perituram.

BELLUM ALLOBROGICUM.

Sic ad meridiem populus Romanus. Multo atro- fg. I. cius.' et multiplicitore et magis ω Septemtriono saevitum .si Nihil hac plaga infestius: atrox coelum, perinde in- θ. 2. genia. 7 omni igitur' tractae violentus hostis, a dextris,

Vet t.

Quam renalemJ Ingurtha, tum ex urbe clam fugeret, dixisse sertur : Οnrbem venalem, et cito perituram si emtorem habueriti s JamJ In M. legitur tamm, at ego puto FIorum seripsisse namr reddit

enim rationem horum verborum stus. tra cecinerat.

vis significat: sit Romam venalem fuisse, habuit quidem emtorem, nem pe Jugnrtham; tamen certum erat illam non esse perituram; cum ille non evaserit, sted eontra victus et vinetus in eam fuerit deduc ins. CAP. II. Bellum Allobrogi mJ Anno Μundi 282s. ante Ch. Nat. II s. ab Urbe Cond. 532. Coss. L. Opimio, et Q. Fabio Maximo. Toto decennio ante Ineeptum bellum Iugurthinum. De quo vid. cap. 1uP. Perinde ingeniuJ Nam ubique lo- eorum situs ingenia hominum format. v omni igitur tractuJ Mox ipae ex.

202쪽

atque laevis,' et modio Septemtrionis, crupit. Prima ' ff. 3. trans Alpes arma nostra sensere Satyi, ' Cum do incursionibus eorum fidissima atque amicissima 3 civitas Μassilia' queroretur. t Λllobroges' deinde, et Arverni,' g. 4. cum adversus eos similes AEduorum si h querelae opem et auxilium nostrum flagitarent. Varusque 7 victoriae testis, ' Isaraque, 9 et Vindelicus amnes, ' et impiger numinum Rhodanus. Maximus barbaris terror clephanti S. G. fuere, immanitati' gentium pares. Nil tam conspicuum in triumpho, quam rex ipse Bituitus, 3 discoloribus in armis,

plicat per, a dextris atque laevis, et medio Septemtrionis. φ SesyiJ Supra dictum est lib. II. 3. 4 Massili4J Galliae Narbonensis urbs; Marseula.' AllobrogesJ Galliae Narbonensis

populi; hodie Davphinois. AruerniJ Galliae populi; hodie

s SimilesJ Querelis Massiliae scili

n.ssiduo niJ AEdui Galliae populi;

t Varus eietoria testisJ Sie Horat. Flumen testem appellat, testis Me tanrum flumen. Est antem Varus fluvius, qui Galliam et Italiam dividit. 4 IsaraqueJ Galliae Narbonensis flu

vius

UindelisusI In Provineia Narbo nensi, sie dictus a Vindelo oppido, quod praeterfluit. Ah aliis non fluvius,

sed fons vocatur.

ImpigersuminumJ Merus Graecismus, Pro impiger inter numina. Graeci dici t δῖα θεάων, pro Diva inter

ImmanitatiJ De vastitate. im mensitate corporum, immanitas di

citur.

203쪽

EPITO M. LIB. III. CAP. 3.

urgenteoque carpento: qualis pugnaverati Utriusque sq. s. Victoriae quod quantumque F gaudium fuerit, si vel hinc existimari 7 potest, ' quod et Domitius AEnobarbus, ' ' et Fabius Maximus, ipsis quibus dimicaverant in locis,3'Sineas Erexere3 turres, et desuperῖ' exornata armis hostili-hus tropaeay fixero; cum hic mos inusitatus fuerit nostris. Νunquam enim populus Romanus hostibus domitis victoriam suam i exprobravit.

BELLUM ClMBRICUM, THEUTONICUM, AC TIGURINUM.

CIMBRI, Theutoni ,3 h atque Tigurini,' ab extremis ff. I. Galliae' prosus, cum torras eorum inundasset OCeanus, novas sedes toto orbe quaerebant: exclusique Gallia ff. 2.

n Domitius AEnobarbusJ Qui tune

Proeonsul erat.

CAP. III. Bellum Cimbricum, nolonicum,ae TigurinumJ Ut quidem habet Floru , anno mundi 284 I. ante Cit. Nat. I07. ab Ur. Cond. 544. Coss. Q. Caecilio Metello Numidico, et Mareio Iunio Silano. Sed jam tum quatitor. anni sere transierant, cum Papirius Conant a Cimbris eum exereitu sagus fuit.

CimbriJ Germaniae populi Sep

temtrionBles. .

nicum.

ς Tigurinil Populi sunt a Tigurino, Helvetiorum pago, sic dicti. . Gaviisl Cluver. legit Germaniae. Sed nil opus Efit.

204쪽

L. ANNAEI FLORI

et Hispania, cum in Italiam remigrarent, ' miseresi legalos in castra Silani ,7 inde' ad Sonatum ; potentes, ut Martius populus' aliquid sibi torrae daret, quasi stipendium : ceterum, ut vellet, manibus atque armis Suis uteretur Sed ff. 3. quas daret terras populus Romanus, agrariis ' legibus intra se dimicaturus' ε Repulsi igitur, quod nequierant tPrecibus, armis petero constituunt. Sed nec primum f. d. quidem' impetum barbarorum Silanus, s h nec secundum Manlius, si ncc tertium Caepio 7 sustinere potuerunt. Omnes sugati, exuti castris. Actum crat, nisi Marius' ' fg. 5. illi ' saeculo contigisset. Illo quoquo non ' ausus congredi Statim, militem tenuit in castris, donec invicta illa rabies

' Remigrarent frumigarenιJ Non

placet. Alii, remerarent, quod Stare non potest. Salmasius regyrarent, quod ei valde Placet: carisam neficio. Ipse quidem legerim emigrarent, scriptura apertissima, et ex veteri historia. Nam tunc primum Italiam petebant. Pater.

x StipendiumJ Quasi militibus ; et inde est quod mox dicunt, Senatus

manibus atque armis suis uteretur.

η Agrariis laribus intra se dimisaturusJ Tribunorum seditiones respicit; de quibus vid. infra cap. 13. 14. 15.

Silan J Marcius Iulius Silanus;

ManliusJ Qui sit isto Manlius ignorare me fateor. Logendum puto nullius. Is est Mallius, qui Consul fuit quinto anno post Iunium Sila. num, et a Cimbris victus eodem tem-Pore quo Caepio, qui tunc Proconsul erat, et ambo castris exuti.

Φ CaepioJ Q. Servilius Caepio tune m

205쪽

EPITO M. LIB. III. CAP. 3.

et impetus, quom pro virtute barbari habent, consenes- Ceret. Recessere igitur' increpantes, et tanta orat f*. G. capiendae Urbis fiducia consulentes, si quid ad uxores suas mandarent. Nec segnius, quam minati fuerant, tripertito F agmine per Alpes, id est si claustra Italiae, serebantur. Marius, mira statim Velocitate Occupatis 7 Compen- fg. 7. diis, praevenit hostem: prioresque Theutonos ' sub ipsis Alpium radicibus assecutus, in loco, quem Aquas Sextius vocant, ' quo fidem numinum i 3' praelio oppressit ii Vallem fluviumque 3 medium Τρ hostes tenebant: nos- ff. 8.tris aquarum nulla copia. Consultonera id egerit Imperator, an errorem in consilium Verterit,' dubium: certo necessitate aucta si virtus causa victoriae fuit. Nam sa- f*. 9.gitanto aquam Oxercitu, Viri,' inquit, estis: cn illic' habetis.' Itaquo tanto ardore pugnatum est, eaque caedes hostium suit, ut victor Romanus de cruento numine non plus aquae biberit, quam sanguinis Barbarorum. N Certo S. 10.

NOTAE

TheutonosJ Vide supra. Aquas Sexti J Aquae Sextiae oppidum in Gallia Νarbonensi ad mare. Co ullone id egerit ImperatorJ Ut militea eo aerius pugnarent, quod

aqua descerent. An errorem in eonsilium rerierit IEffecerit, ut ea, quae errore evenerant, consilio ducis facta viderentur.

IllieJ Ia mediis hostibus.

206쪽

rex ipso Theutobochus, ' quaternos Senosque quos transilire P solitus, vix unum, Cum sugeret, ' ascendit ;' proximoquo in saltu comprehensus, insigne spectaculum

triumphi=Τ suit: quippo vir proceritatis eXimiae super tr paea sua i eminebat. Sublatis landitus Theutonis ' sq. 11. in Cimbros convertitur. Hi 7 jam quis crederet per hyemem, ' quae altius Alpes levat, Tridentinis jugis' in Italiam provoluti ' ruinae descenderant.Φ Λthesim ff. 12.

sumen non ponis, nco navibus, scd quadam Stoliditate barbarica primum corporibus aggressi, postquam retine amnem manibus ot clypeis 3 frustra tentaverant; ingesta

NOTAE

Quaternos senosque equos transilireJQuatuor vel sex equos in pugnam secum ducebat, ut ex sesso in recentem transiret, dum omnes cnrrerent; et sic omnes ordine Pereurrebat. Ioeest quod Noster qnaternos seno inque equos transilire ' vocat. Vix unum, eum fugeret, ascendiιJLege, quo.

Tridentinis jugisJ Tridentini Montes sunt sub Alpibus, quae Venetae appellantur, juxta fluvium Athesiu. Pereoluti ruinaJ Cimbri subjicientes corporibus lata acuta, stic per nivem ruendo ae dimisere, quod ruina provolvi dicit Noster. Sio Livi lib. xLvx. β Inenarr bilis labor descendentibu cum ruina jumentorum arcinarumque. Et infra, Rursus simili ruina insertoria pontis desere

bantur.

Athesim sumesJ In Rhaetia suti Alpibus, juxta Tridentinos montes

207쪽

EPITO M. LIB. III. CAP. 3.

obrutum viva transiluero: et, si statim infesto f*. 13. agmine Urbem petiissent, F grando discrimon esset :' sed in Venetia, si ' quo sero tractu Italia mollissima est, ipsa soli coeliquo clementia robur elanguit.' Ad hoc 7 panis usu, Cadinisque ' coctae, et dulcedino vini mitigatos Marius in tem-DOre aggressus est. ' Iam diem pugnae a nostr ' fg. 14. Imperatore potierunt, et Sic proximum dedit. In paten

tissimo, quem Raudiumsi vocant, Campo Concurrere. t

Miltia indoΤ ad sexagintasi ceciderunt ;=3 hinc' trecentis

' Et si mox petiissent Romam inimieta eopiis, magnum periculum fuisset: aed in Uenetia, qua fere regione Italia elemenιissima est, vires eorum mollitaefuere ipsa

salubritate terra et aeris.

NOTAE

rent. in Adelph. ael. I. 8c. I. Nam si esset unde id fieret, Faceremus.

Id est, si fuisset unde id fieret, feeis

semus.

In VenetiaJ Italiae regione inter Athesim et Anassum fluvium, non longe a mari Adriatico.

Iam diem pugnaJ Hie aliquid de.

esse putavit summus vir Salmasius, qui legendum censuit et Venere illi, quam metua in Barbaris nulla testigia Idiem pugnae ab Imperviore nostro petieis runt. Id vero, ut ingenue dicam, non probo, cnm adeo ex levi mntatione, et script nraa et sensui fieri satis possit. Lege igitur, Ii diem pugnoe ab Imperatore aeotim petierunt, eι is proximum dedit.

I tilivmJ In Venetia ponit FIO. rus; alii Iegendum volunt Caudium, quod probari non PoAsit.

3 Iadri A parte Cimbrorum.

ad sexagintaJ Plutarchus tamen scribit centum et viginti millia caesa, et sexaginta millia eapta fuisse. IIiuel A parte Romanorum.

208쪽

L. ANNAEI FLORI

minus m per omnemββ diem conciditur barbarus.67 Istico quoquo Imperator addiderat virtuti dolum, secutus f*. IG.

Annibalom, artemquo Cannarum :' primum, nebulosum nactussi' diem, ut hosti inopinatus Occurreret: tum VentOSum quoque, ut pulvis in oculos et ora7' serretur: tum acie conversa in orientem, ut, quod ex Captivis mox cognitum

eSt, eX Splendore galearum, ac repercussu, quasi ardere coelum videretur. Nec minor cum uxoribus eorum f*. IG. Pugna, quam cum ipsis fuit: cum objectis undiquo plaustris atque carpentis, altae' ' desuper, quasi o turribus, Ianceis contisque' ' pugnarent. Perludo speciosa73 mors earum

fuit, quam pugna. Nam cum missa ad Marium ff. 17. Iogatione, libertatem ac sacerdotium' non impetrassent nec fas7- erat ' suffocatis elisisque passim insantibus suis, aut

mutuis Concidere vulneribus, aut vinculo o crinibus suis

facto, aby= arboribus jugisquo plaustrorum pependerunt.

NOTAE

h Artemque CannarumJ Vide cap. s. Iib. II. Insuper callidissimus Imperator sde Annibale loquiturJ patentibus in campis, observato loci ingenio, quod et sol ibi acerrimus, et plurimus pulvis, et Eurus ab oriente, semper quasi ad constitutum, ita instruxit aciem, ut Romanis adversu haec omnia adversis, quasi secundum caelum tenens, vento, Pul Vere, Sole, Pugnaret. φ Conerem in OrientemJ Ita ut si r- gentem solem Romani, Cimbri vero cadentem aspicerent. 4 Ae sacerdotiumJ Permission de se Dire relinevses. Cupiebant, Puto, Privatum aliquod Sacerdotum Collegium componere, nee aliis sacerdo

tibus commune.

' Me fas eratJ Quippe et hostes et Barbari.

209쪽

EPITO M. LIB. III. CAP. a.

Briorix Isi rexi in acio dimicans impigro77 nec inultus ff. 18. Occubuit. Tertia Tigurinorum manus, quae quasi Subsidio7 Noricos insederat ' Alpium tumulos, in diversa Iapsi, fuga ignobili et latrociniis evanuit' Hunc tam laetum, f*. 19. tamquo selicem liberatae ' Italiae assertique imperii nuntium non per homines, ut solebat, populus Romanus' accepit, sed per ipsos, si credere fas est, Deos. Quippo f*. 20.eodem die, Τ quo gesta res est, visi pro aede Castoris ot Pollucis juvenes laureati Praetori litoras tradere sec- quemque in spectacuIo rumor, Victoriae Cimbricae Feliciter,'ysa dixit. Quo si quid admirabilius, quid'7 ff. 21. insignius fieri potest i ' Quippo velut ' elata montibus suis Roma, spectaculo belli interesset, quod in gladiatorio mu-

mjoris reae J MaIe in aliis Beleus. F Tertia Tigurinorum manusJ Vide initium capitis. mrios Alpium lumulasJ Alpes quae

ad Noricum conversae sunt; ut Alpes Iuliae, quae et Venetae vocantur.

tuit, sed sine Deorum interventu. Sic dum Xerxes bellum in Graeeia gere rei, quadraginta octo horarum spatio omnia in Persiam fama tulerat: per dispositas scilieet fitationes, ab Athe

nis Susaa usque; quae vocem a CeP-

tam ad alias, et sic porro tramiti

rent.

1 Fietorio Cimbriere Felieiter

Faustia plane acet amationibus familiaris vox erat ε Felieiter. Sueton. in Domitian. cap. IS. acclamari etiam

in Amphitheatro epulari die libente e audiit, Domino et Dominae Feliciter.

210쪽

L. ANNAEI FLORI

nero fieri solet, uno eodemque momento, cum in acie Cim

BELLUM THRACIUM.

POST Maccdonas, si Diis placete Thraces rebel- f*. I. labant.' ipsi quondam tributarii Macedonum: nec in proximas modo Provincias contenti incurrere, Thessaliam.' atque Dalmatiam ; si h in Λdriaticum maro usque venerunt: eoque sino contonii, quasi interveniento natura, contorta in ipsas aquas tela miserunt. Νihil intchim per id omne f*. 2. tempus residuum crudelitatis fuit in captivos saevientibus : Iitaro Diis sanguinem humanum hibere in ossibus Cayi- tume ot cujusquemodi ' ludibrio foedaro mortem tam igni

Nam quasi Roma montibus suis eureta spretaret bellum, mo et eodem momento quo Cimbri in pugna eaderent, populus Rom. plaudebat in urbe, quod fieri mist in gladiatoriis spectaculis. Nee contenti petere Thessaliam atque Dalmatiam, proximas provincias. - Interea per totum illud tempus au aemula reliquum fuit illis in eaptivos crudeliter agentibus. eumberent Μη. Rych. Vosa. a. Ed. Lips. I. 2. 3. Der. Sab. Med. Par. Junt. Ald. Ven. Gryph. Stad. Pont. I raraeum Hs. Naa. de bello Thraeo Mss. Pali. 2 Sic Μs. Naia Pal. I. Μalli . Reg. F, Voss. M. Lips. I. S. Junt. Ven. Sed ale Μs. Pal. 2. et Duh. Plerique, M. pr. Lips. 2. Μed. Par. sisut Μs. Fran.-3 Rebellini his. Itych. Flor. Ed. Ven. -4 - Εcl. Lips. I.-5 ThessaIleam M. Μed. Par.-s diama. ciam M. Iapa. 2. Med. Par. Ven. 7 adriseum Ed. LiPs. I. 2. S. Med.-8 ΓΛ ml eontenti Ed. Blane. 9 Sanguine humano Μs. Ryck. VOSS. 3. M.Lips. I. 2. 3. Ber. Sab. Med. Par. Junt. Ald. Ven. In Μs. Naz. erat eadem lectio: Sed supra e correctum m. et u supra o. Io Ita ras. NaE. Malliab. Sed eUMmnodi Μss. Voss. Pal. I. ejusmodi, vel maeemodi, Μss. Duh. reliqui.

ΝΟΤ E Gladiatoria munereJ Cum quis Gl diatores vel aliud quid populo visen dum praebet, id proprio munus di

eitura

Quod in gladiatorio munere seri latJ Nam dum eertant Gladiatores, cadentibus iis, populus plausum dat. CAP. Iv. Belium Thraetumi Anno Μundi 1836. ante m. Nat. II 2. ab Ur. Cond. 639. Coss. Man. Acilio Balbo et C. Poreio Catone. Hoebellum coeptum est ante Cimbricum et angurthinum, de quibua eaP. I.

et S.

Si Diu plaetiJ Indignantis haec

vox est, ut vulgo nos etiam dicimus,

astu pisit a Diau. v DalmatiamJ Illyridis regio est, ad

Adriaticum mare.