장음표시 사용
71쪽
tur causa,non omnino satisfacit.Siquidem cremanti Igni Bitume vel pingue quodlibet aqua inijcit habenas, necnon illius ferociam aduersa qualitate moderatur nunquam vero sic asse cta cedit Ignis vorantis in alimentum Fidem dicitis uberrimam proculdubio facient , ibseruatio in ardentibus lampad bus oleo , aqua refertis, necnon & ratiocinium: quando scilicet aqua tam breui agitata conflictu, 2b infesto promotore evehi nequeat ad misti osti gium. Non dissiteor, Mari inesse pinguedi nem,4 uberem hinc, quandoq; acces usedo mitem flagrantibus Ignibus, verum neque indiuidua sui illa comes, fidaque sodalis. Nam &Vesevi, atq; Hinae fatiscunt quandoque Incendia, adeo ut impune licuerit curiosis, vel Craterum intima scrutari viscera. Qud si mons uterq; Maris vicinia nunquam destituitur, neq; tamen perpetu flagrat, quas ministrabit opes Maris pinguedo distantist misIgnibus Quapropter quum mir us satisfaciant, nosq; suadeant, quae solertes Naturae scrutatores meditati hucusq; fuere, nostium modd est communem assignare causam, illudq; scrutari viaticum, quo instructius Subterraneus Ignis satis, superque perrennat. Proscctb, si Pinguis illius probe memineris, quod terra ubiq; ero gat, nullus, ut video, tibi in posterum erit scru-
72쪽
pq reliquus, praeterquam quod unde reparet Pingue illud sibi vires, toties', lacessitum, atque depastum,qui possit adhuc esse superstes. Quas tamen dissicultates non ardue superabit is, qui intelliget pinguem illam substantiam semet per traducem propagare, no controuerso rerum naturalium priuilegio vi aliud posse,i gni, quod in serius enucleabimus. Iugem vero materiam suppeditat huic misto humidum aqueum,quod suopte nisu ac veluti innata qua dam propensione, sicci, bibuliq; corporis sequax, vel praeter elementi cui insidet, infractas leges, debitamq; sibimet custodiam, illuc avide properat Substratus vero calor Sub terranei Ignis, necnon ambientis terrae frigidi ias, ancillantur Pingui, propriam formam*an dem in apparatam materiam introducenti. Sic perrennat ignis Subterraneus ex iugi Pinguis eneratione instauratus pCap. XVII Finis, atq, necessitas Ignis Subterranei DV sunt, quae ignorare nefas est curi se fμ' /crranei admiratorem,am bo quidem antiquissimo e Peripati penu mu
tuata alterum, q- naturae operibus uinum iti
73쪽
lud praecipue sit, vi nibi temere, viceqs fortuita committatur, sed licuiusgratia omnia agantur, alterum vero, naturam ibilfruura facere,fedom per id, quo optimum, quamobrem si melius hoc, ita natura se habet. His modo si attexueris qubd supremus Naturae Condito Ignem inclusit in terra visceribus, haec verbex abundanti superius prosequuti fuimus. Elicies incunctanter, non frustra igitur, non fortuito, sed alicuius gratia incolit his, is vastas terrae cauernas. Declinabo,pace tua, mod periculu accusatione,nempe, violati limitis: quapropter intra Naturae cancellos, haud accita transnaturali ope venabor ipsum cuius gratia, non e triuio aduocatis Patronis, atq; coniecturis. Illustre proferam testimonium Trisinegisti illius, quReligione, Regijs insulis, atque Sapientia, Ter, Magni recenSexcusium titulli marmoreo Tuo sub signo, Serenissime Ferdinande, silium nostrarum, si licet, Herculi Alexicaco plaudens suspicit atq; in rem nostram nunc talia satur. η ς ΦTerrae mero. mari dominatur Iuppiter Plutoniaus, hic nutritor est animantium mortalium, si ori ferarum morum omnium tribus fructus, arbusta, s terra egetantur. Haec, quae luculentam, atque apertissimam parare possunt certitudinem nostri'ussiti, si non vulgari pensitauero trutina, aequi bonique Lectorem operam nostram
74쪽
nostiam consulturum hincque sorsan elegantiora meditandi cccasioncm in posterum arrepturum fore, non despero. Hoc age. Duplici nomine Subter amo sim statio illa debetur: sunt verb,necessitas,s congruentia. Exordiamur a necessitate prssertim quum in definitione assumpserim, inclusum hunc pridem fuisse ad
sentientem nuper audisti Hermetem, admirare Promotorem futurae speculationis.Iam vulgatum,nullique conircuersae expositum cst axioma illuc in Philosophicata stra, quod sublunaria nostratia propagationis adminiculo reluctantur propris caducitati, ut quantum in ipsissest,Summi Conditoris perennitatem mutentur. Verum ubi nulla aduersitas, frustra mutatio attenditur, ubi nulla subest contrarietas, neq simplicis, neq; misti compositi noua subsequetur generatio Quapropter equum a que suit, ut Terrae penetralia individuus, atq; pei necessarius hospes incoleret quis nempe Subterramus. Hi enim fieri poterat, ut mista
cclLDUS gigncrciatur, liquando Ignis, praecipuus illorum opifex, ac veluti forma, Aristoteledictatore abcsset aut luculentam operam L is denegat et cui ii quam, vel dubijs adhucines igij per vanaici pati atria spatianti con
75쪽
De Igne Subterraneo. S 3 trouersum unquam fuit caloris ius in isti generatione, necnon praecipua illius auctoritas in passiuas qualitates quas,& coercet inq; ODficio continet aded, ut si vel breui momento alienis blanditijs allectus quandoque secedat, conclamatum penitus sit de salute compositi. Neque solitariam tibi fingere qualitatem nunc tibi magis fas est, quam dum nouas fieri mistiones in Terrae sinu obseruas. Licet immiscibilia singula proprias conserant vires in aduersarij perniciem, idq; nonnisi primarum qualiutatum satellitio peragatur, ratum tamen est misceri corpora tantummodo ac proinde, si mista absolutissima in penetralibus illis gigni debebant, necesse utiq; erat Ignem actu conuenire, cui activiss)ma qualitas,Philosophi moniti, atque in summo debetur Mista vero impersecta, quae caecis in latebris, vel in subsimi conduntur, quum soboles legitima sint,aporis atq; exhalationis, quod habent calori acceptum referre debebunt, Ignique proinde
Subterraneo, eximio, atque intrinseco halituum promotori Tam vera profecto haec sunt, ut de rogem rei dignitati, si confirmarie amplius satagam necessitatem Ignis Subterranei in generatione misti cuiuslibet e terrae gremio erumpentiS.
76쪽
Ioannis NarajCap. XIX. Ignis Subterraneus tutelam impendit propria, s aliena proli.
mirum praeterea, nulliq; controuersiae ex- , I positum est penes Sapientiae cultoreS, unum, idemq; prorsus esse agens, quod olim condidit, remq; modo conseruat quapropter, si muneri priori non ineptum agnouimus ignem
Subterraneum, iniquum esset posterius controuertere Tutatur igitur Ignis Subterraneus, propriam sobole, quin aliens custodiam illam impendit, ut Trismegisti suspiciendii sit ilici stre testimonium, nempe, re hic trito eran antium mortalium, et frumferarum horum omnium tribus fructus, arbusta sy' terra vegetantur.
Quae quidem etsi altiori, eaque uberrima e Gerent indagine, non est tamen quod recusena ad lancem ea reuocare, quantum tolerat angustus nostrae Prolusionis limes. Et ut hinc exordiar, quod minus credibiles orsan cuiquam prima fronte vidcbitur, fidem tamen non dubiam
terraneum, consulere incolumitati sim dilici mcorporum, quibuscum diuersatur. Non ingratus hospes,hanc primitin rependit suo hiapiti
gratia,ne Terra aquaru alluvione tabescat, aut dissiliat Duplici vero hoc molitur in enio, tum
77쪽
labenti illius sccitati serens suppetias, tum co-phem firmans, atq; stabiliens, excluso humore unctisq; simul elementi portionibus infra n.
mota, eludit aquae conatus, adeo ut, vel Maris in medio fastigiata aduersarium prouocet, tumentesque illius fluctus immobilis eludat s angat, atque pessundet Inuictam hanc Te firmitudinem, Subterraneo Igni acceptam referri debere monuerat olim Empedocles apud Plutarchuma monebit insuper, S experimentum, si quando laterculi,vel fictilis cuius uis sortem perpenderis,post congruam Orna-carij Ignis operam. At verbienuis illa aeris substatia singulis alterationibus apprime exposita, duri stigidissime telluris penetralia incolit no alio patrocinio propriae consulit indem nitati, quam symbola, eaq efficacissima proximi agnis qualitate Aquae verb Elementum, etsi frigore, atque humiditate Subterraneo Ignie diametro aduersetur huius tamen, & beneficia , tutelam quotidie experitur. Prς ter enim genitalem illam vim, atq; admirandam, qua pollent Aquae a Mundiis exordio, illud insuper lucrantur ex benefici aduersarij colubernio, ne semper, vel penitus glacietur.m ignoro, qui patienter multoties nonnullorum irritas fugas obseruaui, quibuslibi con sulere
78쪽
Ioannis Naristylere in re proposita satagebant. quum tamen ratum illud sit, glaciem excessum esse frigoris, aquam vero summe frigidam credi, atq;prsdicari ab Aristotele Quapropter aqua Omnis, nisi quid obstiterit, glacialis erit, quin gelu perenni rigebit Neque frigidissimis euasunculis melius sibi collunt , dum coglaciaiam aquam, non simplicem, sed mistam dicunt: etenim , quum Elementa singula inquinata sint Praeceptoris monitu, aut nullum dabitur simplex vereque Elemetum , vel aliunde expiscanda erit causa cur Aqua summe frigida,tam infrequenter conglacietur Quas difficultates viriliter superabit ille, qui Subtιrran Ignis minime duabiam implorabit opem, Operam.
p. XX. Prosequimur Ignis Subier.
ranei ben ficia. NEq; verbis inore ille beneficentia mi
storum saluti consulit: ut enim impersecta ista omne quod habent calori acceptum referunt, praecipue vero, quae in sublimi gi. nunrur sic perfecta, Subterranei uno patrocinio, infesti frigoris, quod corruptiuum Sophorum Principi, conatus omnes eludunt,atq; plenissime superant. Accedit, quod praecat ris
79쪽
De Igne Subterraneo. S 7 iis assistentia compages misti inuiolata persi
uerat, nec non eousque resistit , don c propriae sortis nequitia prodita, fictisque aduersarij blandit ijs allecta succumbit tandem insidijs, euocato atque absente munifico praeside, atque patrono. At neque euidensia subterraneus Ignis impendit ossicia in ista animata: nam ut a Plantis exordiar, qui ambigit tentari illas varijs morborum insultibusa quos tamen opportunassim subterranei opera infrin gunt prae caeteris verbierniciosam syderationem saeuiente bruma declinant. Cui quidem calamitati duplici nomine sunt illa obnoxiae, non tantum,'ubd frigoris impatientissimae,prs tenui domestici caloris supellectile, verum, prae inopia benefici humori , quem tamen genitali suadente aura Fauon ij, erogauerant olim nouos in stolones, frondes, flores,atque fructus Exhaustae proinde, & viribus lon ge imparibus repugnare nequeunt, succedenti Caeli inclementio, seq; ab internecione vindicare ni praesto sitae nis Subterraneos, qui algentes foueat, inopes ditet, pristinamq; in dignitatem restituat post diuturnum incubatu Haud enim cuiquam hucusque fuit controuersum denegari Plantis primam illam coistionem,quq in animalibuS ventriculi ope absoluitur, eius , in locum succedere amicae Telluris operam
80쪽
iam satis superci apparatae prae sedulo caloris
S terranei seu Neque rem, ut existimo,controuertet, qui Aristotele praeceptore didicit, qui uirpes, ueplantasuis radicibus alimentum
iam confectum ex terra hauriunt, quo circa, ne excrementum quidem contrahi in Hirpibus solet Terra enim caloreque eiusperinde , ac Pentre utuntur.
Quodnam illustrius expectas testimonium, ut certior fias de Caloris Subterram praesentia, atque ossicio in Plantis educandis. Sic reparantillae, atq; sufficiunt nouos commeatus,e benefico Terrae sinu inexhaustoque aerari, prae quibus diuites, atque succulentae uigescunt rursus, multoque cum faenore nouos tandem erogant fructus, atq; semina in mortalium commodi. talem. Naturae obsequium. Haec igitur consert stirpibus Ignis SubterraneuS.
Cap. XI. Animalibus quae commoda pra flet Ignis Subterran us. Eque minora erogat beneficia Subterra
n us Ignis nobiliori animantu generi. Vt enim .prsteream alimela,quae illius ope promota distribuit sedula Tellus cui uni rerum naturi partium, ut cum Plinio sentiam , nuncque loquar,eximia propter merita cognomen indidimus