De auctoritate Sacræ Scripturæ, et numero librorum canonicorum veteris testamenti contra pontificios exercitatio sub praesidio Georgii Calixti respondit Stephanus Kenckel Flensburgensis

161쪽

sso ha

rarnbrum Caranssibus edit, sto significari voluis, eos, qui in AAm ordinem legerentur, paratos esse debere pro libertate eici Asica, id est, ut e Acutiatur omne legitimum imperium, Senervetur sententia Apostolica, Omnis anima potestatibus supereminentibus subdita esto, et si, vitam morti exponere ut scribit onustius Pan vinius libro secundo de Pontificum cardinalium creatione, videndus etiam Annotationibus ad Platinam, cui satis fuit dixisse, honestandi ordinis causia datum este galerum rubrum Barcinonensis Hispanus est Onufrio; uti etiam Trithemio. Primus Concordantia Biblia invenit juxta Antoninum Summae historicae titulo XIX, cap. v, para g. II. Quid de numero & canone librorum Scripturae statuat, exponit prooemio in Iosuam. Distinguunt, ait, Hebraei Veius resamentum intres orae es. Primum vocant Legem secundum Prophetas , tertium Hagiographa Re

censet deinde libros singulorum ordinum ea plane ratione, qua Prologus galeatus. Subjicit versiculos, qua

les ea tempora ferebant, quos etiam nos hic annectimus. Nui libro Mosis; ossae, uincum, Samueus,

Et Gualachim; tres praecipuos , bis sex Prophetas Hebraeis reliquis censet praecellare libris. ins vocat Legem ireliquos vult esse Pryphetas. Doctiagiograph sunt, Danie David, E her, Esdra,

Rob, Paralipomenon, res libri Salomonis. Lex et his sebrisperfecte tota tenetur.

Resan Apocrypha: Iesuτ, SVientia Psor, hi Michabaeorum libri udith, is Tobias.

Hi qui dubii, b canone non numerantur, Sed quia vera cantini Eccle sesecipit Ugos.

Nempe suscipit sive recipit illos Ecclesii a non adproka-ioxem dei Ad ad morum instructiso m. Ita in entem su

162쪽

am declarat in Expositione Prologi galeati, qui iuxta

ipsum defendis Sucra cripturam contra Egos, qui inducunt Ustcryphapro veris. Prooemio in Tobiam verba Petri Co- Num is mestoris, paullo ante a nobis producta, sua facit. XX C. Nicolaus ira nus ad sequens seculum pertinet. Ex Iudaeo factus est Christianus Anglicum appellat Trithemius , sed perperam Brabantum dicere debuisset epitaphium enim ejus in hunc habet

modum: Cui veterisperhumana duat Brabantia Lirae Cognomen Lira nam fuit urbe arm. De eo Leander de S. Martino praefatione antehac memorata Liranma communi Ecclesiae nostrae hodiernae Pontificiar, ridentino concilio recentioris,sem discedis in libris canonicurecensendis. Praefatus enim in librum Tobiae ab his verbis orditur me oportui acere, Milia non emutere, Matth.6m P quam auxiliante Deoscripsi super

Iibros Sacrae ripturae anonicos, incipiendo a princisis Genes-

, esprocedendo uti a nem Apocaldi eos; e eiusdem con ius auxiliosuper alios intendoscribere, qui non fiunt de canone: scilicet sunt i, Liberinpientia, Ecessisicus

Ouori Maccabaeorum, cuiaum Hieronymum intrologo gale ro. Propter quoda u verbumstropo tum, in quo duo posisunt notari primum eis nec uinoser spraecedent , iis dicitur, Hec oportui acer secundum eis utilita operis ,- sequentis, dum dicitur, Et illa non omittere. Circa primumsciendum, quὸdlibri Sacraescripturae, qui canonici nunc Iantur, tantae uni auctoritatis, μὰ qui uia ibi continetur Irum tenetur mueresinae in es per consequens etiam Quae quodex hoc concluditur an festὸ Nam cui insicrip mibi phimmerita cogno turpe reductionem adprima 'μG r nota; cinscripturua catho&ὼ υσπ-eognoscitur quantum adea, piae in de tenenis,

163쪽

ώunt habita revelatione divma, cui nullo mo osseumpne tAhe Orcasecundum consederandum, qu)d libri, qui on2 d canone, recepti unt ab Ecclesia, ut ad morum tinormationem in ea legantur: tamen eorum auctoritas adprobandum eanuae in contentionem veniunt, minis idonea reputatur, ut a uiseronmtu Propter quod uni minoris emicacia, quam limeanonici verisa crista in libris canonicta prior est tempore, arituma lora se dignitate q'antum ad omnia, o miti illa, quaescribitur in non- canonico utitutamen eLia

Ire ionem in via morum, per quam pervenitur ad regni mo rum Ad haec ips quae hi tradidi exorius in D

otentiae librum scribere, provocat, XX CL. Brito ex ordine Minorum expontiones orologis Biblicis Hieronymi, ut potuit lenius temporum ferebat, addidit coniunctas antehac tollae

editoribus Uranus ipse secundo in suam in m

orolomo, quo intentionem&modum procedendi ex- Ponit omissu, in prelogis aprincipio Gneses incipων ,

rumi non credo ad exposcio rem tHII Sacraesicriptur Uicere, o idea nolui in exponendu dictu

Hieroumi vel alterim cujuscum doctorta morari; - tum i unus alius frater, videlicet Brito, de ordine nostrρ proo- .ssibila malis in icienter evo iit; quod opus habetur com-

L . . Hic Brito itidem premit vestigia Hieronymi, Videre est ad prologum in Iosuam δε ad Galeatum, cui ut ipse loquitur, Vendit Sacram scrip - contra

logogaleato meratu libris canonici nter quos se non e i,

164쪽

tat, quod legatur H AGIO GRAPHA, quum legi debeat

APOCRYPHA. Ad prologum in bro M eeibi ZA II. 1 e teri Scholastici, qui pari modo in

Scripturam si commentati, rem ex rosessis

attingunt Agnoscunt tamen aliquando d crimen Ita docet Thomas dici posse de Samuele, quod an P

tus Halberstadiensis, glossa in c.Can fm hanc tribuo Semec quem dixi cribi temis A toninus Summae historicae titulo esti '

Bartholomaeus Brixiensis Obidinem sem, nos fallit inscriptio tumuli, anno i deest viri

Ru iliacmeat quarto pontifici; proindeptiuis

165쪽

de pluribus quam viginti annis serius ae est inscri

XXCIV. Guilhelmus Occam Anglus , subtilis Scotidiscipulus, dictus honoratio titulo Venerabitis inceptor, de quo Gabriel Biel in Quartum, dist.XὶV, quaest.

II, art. II: Profundi imm veritatu indagator, cujus δειIrinam tamquam clariore requentius imitor Is Dialogi parte tertia, tractatu primo libro tertio, cap xv scriptit, quae sequuntur. Secundum Augu num i scriptoribtu Bibtiae deferendinea hic timores honor, ut non credantur errare in aliquo qualis timor o honor nulli deferendi ea pore ipsos Secun um Hieronymum etiam inprologo inrabrum Pro- Verbiorum, se eg/rium in Moralibin, libri Iudith, Tobiae ct Maccabaeorum, Ecclesiasticiu es Sapientia nonsunt recipiendi a cons mandum aliquid in fide . Dicit enim Hieroumus sicut Gregorim Iudith Tobia se uaccabaeorum libros legit quidem Ecclesia, dister canonicaincriptura non recipit. XXV . Hervaeus Natalis Brito, ordinis Prae dicaxorum Magister generalis, commentario in epistolas

Paulinas operibus Anselmi inserto, ad Roman. DI, I. Nos crediminuerabessescripturas,qu. Iudaei tradiderunt nobis; cta nulla anagenie libros divinae auctoritatu recepimus.

XXCVI. Post initium seculi decimi quincti synodus Constantia habita finem accepit anno ejus seculi decimo octavo, mense Aprili. Illa, quum Ecclesia Latina per annos fere XL diro Romanorum pontificum schismate laborais et, sanxit generali concilio quemlibet, eis cuiu cum at veldignitatis, etiamsi Papalis, exisat, tenera obmire in his,qui epertineant adsidem se exsirpatione hi malis, s reformationem Ecclesiae Dei AE capite o in membris; tribus Pontificibus exauctoratis Martinum quinctum surrogavit; decrevit etiam fi equentia in posterum ge'S nera

166쪽

perpetuo celebrentur Iuxta quod decretum novus oh

Oncilii 'ππυς η -lbi constituto tempore incoatum est concilium, sed Arieὸ λυτ cribite a gnata. Ita narratur in Toitiis Lit I

adiicitur instrumentum solenniter super hac re coti&

nantur Agendum autem erat de reformatione, oua

s bi Pontifex&Curia, exemplo pissertim Constanetensi nuper territi, male metuebant ubi is

Senens. Ita enim in epistolis ad Eugenium loti tu Iulianus Cardinalis, primum a Martino, deinde post hi

lus obitum ab Eugeni ipse designatus, qui in conci

locum suppleret Grasideret I si b

ininus vix incoatum emissa Bulla dissolucre conatur

statem Pontificii concilium competere; quin ζtiue Concilio ius esse in refractarium Pontificein Γ

Felicis luarti titulo auctum, substituunt Interea

carum

167쪽

earum viribus impar, subsidiarias occidentis opes anxie respectabat Tenebatur Eugenius desiderio evadendi molestuas a Basileensibus illatas, subjiciendi

suo dominatui ecclesiam Graecam Invitat igitur , titiinionis sanciendae ergo in Italiam ad concilium Ferratiae indicendum veniant. Obsequuntur illi, veniuntque Imperator Iohannes Paheologus, Iosephus patriarcha, non pauci episcopi. XXCVII. Antoninus ἀγHον Summae historica titulo XXi I, initio cap. xi rem in hunc modum describit Patriarcha, ct Imperator cumfratresso, o magno comitatu numero re quingentorum Con antinopoli emoventes, Venetia applicuere . Ibi sercipientes Concilium generale Basleae congregatum ae sentire ab Eugenio, aliquantus h δε- , uni animo spensi de loco accessem uir nec enim congregati

pus Hapois dissolutionem es irritationemfactam Conciliis per Eugenium de ebant a prosequutione incepti s ollicite invi

tabant Graecosia Dam ad Concinum id accedere . Praevaluis ramen auctori in Eugenii cum Fas onilin starimorum, ut ad

praesentiam ina e conferrent. E Graecis Georgius Phran-Σ itidem σύγHονγ huc facientia narrat Chronici sui libro I, cap. xm seqq.Laonicus autem Chalco condylas interprete Conrado Clausero Tigurino in hunem o Jum i Iohannes Graecorum rede egatos ire iubet aae Roma numponi cem Eugenium,setentes ut concilium celebraretur,

quo iniis utro religiis contentionem decenter componerent. -Legati in GermanIam venere . a tempe aie Germant Ba- meae erant congregari, di identes sententiis contra Engenium Pont sicem quem reprobantes, crearunt Ponti cem nomine Felicem, virum inter Uos in primus'ectatae probitatas. Hunc eontani con6ensu Ponto cem declararunt Ambo igitur Pontifices triremes tas μος, ct Ioannem Byzantii regem acresb Ut. Sis ter-

168쪽

am,quae cumGraecis intercesserat niri volebat Euum ab utros venissint triremes, rex quidem benignis erbis septieide concilii Basileensis legationem dimittebat iucens δε cum Romanis o Venetis, se cum reliqua Italia iam ante coiloquutum, qui θ-mnesse Romamprosicio iubeant risumens itas Detanti Iacerdotes, o Graecorumspienti Omoso doctis imos, navigabat in Italiam. Quoniam in rem accuratius inquirimu S, au- ΕΛΑeade diamus etiam Sabellicum. Fuerat, it, id negotium perle- Q ii, gatos motum, Martinet adhuc sedente, Tentavit Baselees concilium Pataologum magnis sollicitatiρmbin pellictum ad se

trahere, ut res Basileae incoata maioris esse ponderisci paratu

fuerant naves in Narbonens Galba apudMa ictam, quae eum e Graecia deportarentis Eugenii aucroritatem maluit illas qui Et sane e viciniore Italia praesentius auxilium sperari Poterat, quam aliunde. Exstat etiam epistola Geo gii

Trapezuntii, Romae tunc degentis, qua Imperatorem

hortatur, ut posthabita Germania Gallia in Italiam veniat. Sed pergat Sabellicus, compendio rem enarrans. Veneti, qui eis concordiae erant cupidi imi naves egregie ructaου dedere, quibu Paiaologu en in Italiam advectus. kosarus princeps eum venientem honori centissime excepit. Ex Venetiis Imperator errariamproce it, quo Pontifex ex Bono-oria contulerat. Ferrariae fuerunt habitae sessiones xvi Florentiar, quo propter ingruentem pestem transibatur, novem in quibus omnibus nihil fere actum , nisi

quod de adjectione vocul e FILAE O uva ad symbolum, de de processione Sancti spiritus operose aut contentiose disputatum. Interea Graecos suprema urgebant pericula Dum enim procul domo aberat Imperator, Amurates mi is copias Constantinopolin oppugnare constitaui id quod omnes confitiam eius pro recto cons maban o

169쪽

approbabant, uno Halimbassa excepist. Mittit ni proceres in Italiam, qui Imperatori indicium faciant. Interea ancia sites cogitationes o mcIra curarum Ingentes Consantinopoli. aeum iremus, ait Phranea, quid constium es lassepromovisset. Sane Georgius Scholarius populares suos ad ineundam unionem enixeis prolixe cohortatus exstant scripta&orationes inter Acta synodi his utitur verbi: Nes Larinorumne Barbarorum qui uam ignorat, et Himis b-- ά- τη βοηγύας να ἐλπιδα primariam unionu caussam esse θem auxilii, quo nuda aliasalutis via bisseversi. - Compreheodite ammis,sris quodpraecipuum est, quantiat praesenti magnitudo periculi, in quo versamur.

Audiis enim Barbarum maximiscosiis terra maris compararisbesium contra no ram urbem Uruere ortasse elisen antequam

cerim ad nos nuncius Latmst, uiam obsidet, aut quamprimum

rum hosis laturam. XXCIIX. Haec de synodo Florentina, quam qui Graecorum admitterent, Octavam vocabant plenius&accuratius aliquanto innotescere certis de caussis voluimus. Post diuturnas itaque sed irritas de aucto symbolo processione Sancti spiritus altercationes, tandem, quasi ex abrupto, de pluribus , quam de qui bus disputatum hactenus fuerat convenit. In literis

unionis ab Eugenio promulgatis declaratur consensus de processu; ne Spiritus a Patre, Ι ilio clue, adjectione ultimae hujus vocula ad symbolum facta; item de Purgatorio,&animabus post purgationem Deum viden tibus, denique de primatu Romani pontificis. Haec tria sunt capita quibus unio, quamquam minime durabilis innixa. Has literas iuuitriccitasset Antoninus,

170쪽

nonnullis habitis disputationibus praesentem se

summae futile testatur, subjicit Errant Graec intrabiu commum hist0 i ' in prim Spiritu oririnprocederet a Patre cie rasi .

Filio Secundo, quod non erit purgatorium ost hanc vitam. Terrio,quod Ecclesa Orientalis o Constantinvaditana non esset sub Ecclesa Romana, nec Patriarcha Consantinopolitantia e set inferior Romanoponti . Horum quodlibet II haereticum malis ritibusu, qui non important haeresim licet rationabilio ressint ritin Ecclesia Occidentalissu Romana fuerumpermisit manere, cui quod celebrent infermentati quod baptizent in alia torma quam nos, videlicet, Baptizetu erum Dei Anio mine Patris, o Fij, ct Spiritu ancti, Amen. Item qu)dordi nati inscris utantur matrimonio contracto ante sceptionemi orum ordmumsacrorum. Dem qu)dnutriant barbam. Item quia derisacramentum Euchari sub utras feci omnibui,

etiamstar ulis, o multa alia. XXCIX. Dum haecgerebantur atteXirnus narrationem Actis insertam Armeniorum patriarchae legati, viri sane virtuteplurimapraediti, ad nodum Esem venerunt,

summu ponti cem veneratifuerunt, nec non Imperatorem δε-iataυerunt, Eicentes stivam ecclesam cum catholica coniungi, ac sum nodiiscretum pie,eret are vel ci qui quidem benignissimesuscepti vehementis mei laudati, ac magno honoreasterii, una cum Graecis Florentia inses erunt. Exstat interim Actis immixta sub Eugenii nomine Instructio Armeniorum, septem sacramenta secundum ritus Romanos Malia praescribens Data est anno II cccc XXXIX,

x Kal Decemb. At Graeci, qui superiore anno mense Februario in Italiam venerant, hoc anno mense Iulio discesserunt. Videtur igitur Eugenius ista confectilii struet, line animo suo magis morem gessisse, quam Armeniis quidquam quod observatair ipsi essent,pra scripsH-