장음표시 사용
41쪽
a te deutitutis, ut olim ab Apostolis, vel probitate
virtute vacuis, ut saepe factum. hodie etiam aliqua 'do fit, an nuncietur. Esca enim secundum se salubris non desiuit talis esse esca, etiamsi a corvo, impura ave,
ut quondam Eliis asseratur. XIIX. At dicit Augustinus contra epistolam fun-
ς menti cap. v Ego non crederemEυangelio, nisime ecci μωholuae auctorit, commoveret. Vt cuncta rectius intelligantur, observandum est auctoritatem ecclesiae diplicem esse, unam quasi sensibilem externam,quatenus ipsa videlicet aliquamdiu fuit di hodie est multitudo congregatio amplissima nobilissima,compleXassorem generis humani nam quod in eo eruditum est, di animos habet disciplinis imbutos, proinde de re bus ac religione judicandiis vera a falsis viscernendi solertia pollentes, id totum intra catholicae ecclesiae pomoeria continetur quod extra eam deprehenditur, iere rude&barbarum est, cujus judicium nemo prudens magni fecerit Sub initia nascentis ecclesiae aliter
sese res habebat. Non erant enim in ea multi sientes,non multipotentes, non masti nobiles, I Cor. I, 2 6. eterum auctoritas ista, quam diximus, non nisi humana est, nec fidem parit nisi humanam, magis apta suadere inducere, quam con Vincere. Et quum prima ecclesiae deesset, locum ejus supplebant miracula. Deus enim semper praesto esse voluit, quo homines comiter ad agnoscendam ωamplectendam veritatem induci possent. Qnanta tamen 'ualis sit ista auctoritas, non capitur nisi ab hominibus rerum humanarum peritis,&status mundani gnaris, atq; adeo comparationem interpori Rio , qui satram extra ecclesiam sunt instituere XIX.
42쪽
XIX. Alia est auctoritas Ecclesiae propcta sed -
-m infidelium cognita vel credita, quam liceat in sensibilem vel internam appellare. Haec enim ipsa Ecclesiae competit per peculiarem gratiam , directionem adsistentiam principis sui capietisque Cluisti,&Spiritus sancit, perquam fit, ut universa in rebus ad salutem ne, celsariis errare nequeat. Ex hactenus catholica sive universalis ecclesia in tallibilis, atq; adeo columna ct ---ςntum et critati est, quod elogium ei tribuit Apostolus I Timoth. ii I, Is Particulari ecclesiae id ipsum competit, non absolute impliciter, sed quous', catholicae vivum&verum membrum esse perseverat. Sicut autem particularis ecclesia Dotest deficere, ita quoque
i. y elogium hoc amittere Medixit Tostatus, quod o-ήuάa. h. ii ter annotetur soli eccles universali convenire quae numina prol. 1. quam, inquit, erro, quia numquam tota errat. Et alibi: EG.. ae clesia Latinorum non ea ecclesia universiis sed quaedam parseim ideo etiamsi tota stria errasset, non errabat eccles 1 nrverta lis, quia manet eccles universiis inp/rtibin ES, non eris rant τὸ sint plures numero auam errante sve non. XX. Esse vero Ecclisiam hoc, quem diximus, modo ab erroribus immunem, non constat nisi ex praedictionibus, expromissionibus, quas utrasque Scriptura proponit Luca I, 33 Regnabit in domo Iacobi, id est ecclesia, in aeternum, o regni eiu non erit finis Iohan. x Iv, 6. Ego rogabo Patrem, o aliumparactetum dabit mobu,
ut maneat vobiscum n aeternum nempe Spiritum ista, verita-ru, quem munduππον oteu recipere. Matth. XXox, aci.
Ecce ego vobis insum omnibω diebuου ad con dimationem seculi. xv I, I 8 Super havrpetram aedificabo ecclesiam meam: portae inferorum non Aperabunt eam. Non itaque
pessum dabunt persequutiones, non adeo inundabunῖsiagitia,
43쪽
η guia, non tantopere in valebunt haereses vel errores tunc amen tu in salutis subruentes, ut nulla umqua in velut sibi super tutura sit Ecclesia. XX l. Quoniam igitur hae praedictiones 4rO mi monesin his innixae in fallibilitast auctoritas per incripturam innotescunt, manifestum est infidulem, qui ocripturam non agnoscat vel admittat, hac ipba auctoritate ad Scriptura in vel religionem amplectendam
commoveri non posse. Res adeo est perspicua, ut cOz- gerit Melchio rem Canum fateri, rationem formalem no Arae dei non esse Ecclesie auctoritatem hoc eti, dei utramam Prophetae resolveb in notis side am in divinam fi as Horitatem O veritatem. Erbo nos in humanam ecclesiae aucto-rr .ia, dem ni stram non resis in Eo em enim Veneta,
lemr itio re nos articulos credendo roponi per hos aut Eos m/n q,Ec accide. omnivo conii M. Cum ergo Prophetae es Psol is irentur articu dei, quia Deus revelavit; eamdem quos nos credendi rationem habebim in Addi in limam
resis Oiem cri in cassam interiorem. Icientem,
in vindem entenciam legere ibi poterit. Res sane, ut dixit adeo est perspicua, ut etiam coegerit Franciscum Suare loco lupprius allegato reprehendere illos, qui docent, qui Asnestra resolvatur in auctoritatem eccho. nam si inue stant, inquit, de ilia auctoritase, ut humauaeP, omnino apim dicunt, --quia Utinρ eis fundamentum k- - vera loqu.wtur de auctoritate ecclesie, ut regitur a Spiritus czo, cumri tristatim credere elisii credere lac a C qui sa,
44쪽
sentiam Spiritin nctifiae ecclesie ita necesse in tandem recurrere ad docyrinam traditam, i mo ad Siti plura in Auctoritas itaque, quam hunaana majorem Ecclesia obtinet, in ordine ad nostram cognitionem ab auctoritate Scriptura pendet non haec ab illa. XXII. Interim qui alteram cognoscere Maestimare potuerit, ut sane potuit Augustinus, ei fuerit non modo occasio credendi, sed etiam motivum, quo ad credendum invitetur&inducatur. E quo tamen proxime proprie non nisi fides humanai acquisita oritur, ut expositum fuit. Hac itaque se commotum,&ut
Scripturam admitteret, inductum fuisse, firmare Augustinum nihil est mirum. XXIII. Dum haec recenseo, incido in commentarium Aegidii ConinckBellani Iesuuiis Profestaris
Lovaniensis de actibus supernaturalibus, propemodum eadem, quae nos hic docentis , eodem modo Augustini dictum exponentis. Lubet nonnulla apponere. Sic enim loquitur disp. IX, dubio , conci Io: Mia Ecclesiam Fliciterposse consederari. Primo, prout ea congregatio hominum toto orbe disersorum, constans pluribus miris ιmma doc rina ac vitiasnctimoniai ustribus. Et hac
ratione Eccle auctoritas eis quidem interres humana maxima, quaes merito cuivis prudenti per adeat, ut omnem eiuδdoctrinam tamquam omnino indu itatam amplectatur , eis tamen naturalis es humana. Secund , consideraritotes , prout
infalsebiliter a Spiritu sancto Hrigitur. - uia tamen de hac Spiritu ancti uentia nobi ola de ex Scripturae te monio constat, auctoritas Ecclesiae hoc modo consideratassis Meles ἀ- rigit, aut eos qui iacem cristurae credunt. Priore vero mon
45쪽
υη erat cum naturalistiuarra enissetire probari 'o m. etiam omnino in delium iudicum aerigere poteis. Eorum imo ne infidelium judicium dirigere potest, qui dum inter diversas mundi religiones ambigunt, illas inter se com parare possunt,&quanta sit universalis Christiana ecclesia prae caeteris sectis amplitudo , antiquitas, pr izantia&dignitas, quod tamen plerorumque cap xum
excedit, adsequuntur intelligunt. Hinc aret, inquit Bellanus, Augusinum merii. dixisse, mangratio non cria rem, nisi Ecclesia catholica me commoveret auctoritas. XXIII. Non erit nullum operae precium, si quomodo Augustini dictum Gregorius Ariminensis cel bris inter Scholasticos exposuerit, subjiciamus. Verba ejus sunt Prologi quaest. I art.H: Non E it credere evangelisper adsensum, quem habear adaliquo aliudprincipsum, ex quo evangelium demonstretur vel probetur esse verum: s sol ex auctoritate ecclesii tamquam ex causia movente ipsum ad deme Veiis. Et eri qua imile huic dicto,quo iste
melabus dicere tui et Non crederem evangesto, ni i me e
ch sanctita commoveret Vel tempore Chri i dixisse alia quis credentium Non crederem evangelis,nisi me Christ mira cuti moverent. Ex quisus dictu etsi de evangelicae aliquacatis ad gnaretur in talibus: non tamen sequod principium primum cuim des caussa esset, ut evangelio credererstr. Hic Ariminensis quae sequiturin tantum non desci ibit Cameraceniis ad primum Sent.quaest. I, arta III. Iungo
verba Thomae V Valdensis e Doctrinalis libro D, cap.
xXI. Non laudo percilium, quod phdam attrismi, votini occasione huius dicti decretum Patrum in ecclesia maiori es o Vectoritaris, culminis seponderu, 'mumsit ara rita Scripi -- m, uodquidem non tam videtur ineptum, raram
46쪽
N, M. Pinduxit nuthanaelem ad tredendum , Chrissum esse inis, quemscripsit Uus in lege, o Prophetu me cuim auctoritate
tunc non advertisset. Et cidicat conformiter,parentes nostros carnales stipaeae gogos esse altiores Feminensiores Chrisor quia eorum auctiritate ab infamia didicimm, qui de Chri s u credendi , quid gerandum. Haec scriptores sub medio ipso Papatu. XXV. , Durandus quidem Ecclesiae plusinitari
oportebat, tribuit: restringit tamen ad primam in Ia , dist. postolicam ecclesiam moddictum eΗ, inquit, de pro 'μ se batione Scripturaepe Ecaesiam, intel gitur solum de Eccosi, quaesiit tempore Apostolorum, rumuerunt repleti Spiritusam cIo, o nihilominω viderunt miracula Christi, se audierunt e ius doctrinam, se ob hoc uerunt contenientes se omHκmι quae Chris ecit aut docuit, ut per eorum tesimo im Scriptura contineaes facta es dicta Chrsi approbaretur Sequitur eum Iohannes Gerson, quum mentionem ejus fecis pq ix i, se subjicit, me aperitor modus intesistenditiis Augustini; Iez deo, Evangelio non crederem dic. Ibi enim ecclesium sumit proprμ mitiva congregationes delium eorum, qui Christum viderunte audierunt, uitesese iterunt. Eodem inclinat no mas V Valdensis, loco paullo ante adducto Siniciat, inquit, universiliectas pro praeconio potesatu ae modereriqu)ὰ olim hocfecerit, undegiarispotestatis eius, quas per i tui am maiesatis imperium, aleret a posteros ita qu)d adhuesiae eius, primae scilicet ecclesiae, auctoritate raptura δε- Ma nec Deipoterit nec haberipro certa Et hocsapuit cum L eret Augustinus, Evangelio non crederem es c. Sequuntur
verba superius prolata, quibus tamen ipsi priscae eccle. siae non tribuit, nisi auctoritatem testificandi & subjucit Longe distat aucZoritas Scripturarum, eminet aucZoria
ιιm sive prae auctoritate cunctorum doctorum etiam totiue ectas
47쪽
Nέν cathotica quam siser eius dactoritare ea Logita es tesetur eccles.
XXVI. Eodem modo accepit intellexit Iohannes Draedo, opere de Ecclesiasticis scripturis tog- maribus ante X annos quod excurrit, scripto uerba ejus hic legi digna. Prior inquit, notior se vetu'sior es auctoritas Scripturae, quam eiu etclesie, quae nunc est Mimo huiusemodi ecclesia, quae nunc eis, ex Scripturis scris quaerenda ea se cognosenda. Metu in autem cum ricita Ego evangelio non crederem, nisi me catholicae ecclesiae commoneret ita sane videtur Driedo legisse,auctoritis intel- is de eccosa catholica, qtia fuit ab initio Chrisianae deis
cunda eriemsuccesionis episeoporum crescens ad haec ins tempora, quaeianὶ eccos complecZitur colligium FGHorum, qui Chrisum es miracula im videntes, doctrinam de ex ore oeius auHentes cripturas evangelicas tradideri ni, qui op/rL
b gnis carni acceperimi, corroborores doctrinae uae verse ratemprodigiis es mira uias. Vnis tantae auctoritat se acris
prur melab eisdem Apostolis traduas approbata, ut etiam, ι Apsolisti sent anathema, ne mansissent ecclesiae membra ,se nientiam elabi spraedicara mutantes, incepissent
doctrinam contrariam evangebis tradere. Verbum enim semel di m iritu enunciatum, manet inaesernum.--De ecclesia autem p nunc it, intelligendo eam, ut praecis ua racta u nudamor ari ob erentiam de se moribus cum ec- risis quaesuerunt in prioris scias, diceret Augismus Ego huiu ecclesiae homis es non agnoscerem esse ecclesiam Chrsi, s
cere me quatuor evangetiorum auctoritas ego ecclesiae nou redere abudetangetium nobis emingelizaret, s Apostolorum doctrina non doceret.
XVII. Verius tamen est auaustinum de eccle' et ta
48쪽
s suae talis loquutum esse, qudd videlicet,quum Ma
nichaeus adhuc es set ejus partim auctoritate externa sibi cognita, partim opera, ut evangelio crederet, commotus Minductus fuerit. I, ait, evangelio catholicupraedicantibtu credidi. Et alio loco, quo suae conversionis seriem disertius exponit: tauum essemtu in mi adinveniendam liquida ratione veritatem, o ob hoc nobi opus esset auctoritate sanctarum iterarum, iam credere coeperam nudo modo iei Deus inuisse tributurum tam excellante istiseripturaepe omnes iam terr. auctoritatem, nisi se per ipsum tibi credi se per ipsem te quaeri voluisses. Caeterum Durandus ipsi etiamsi . ex dicto Augustini conatus fuerit elicere, primum iniereredibilia, quod tratio eredendi alia, o adquod a ultima re- ilutio credibilium, esse, Credere ecclesiam regi a Spiritusancto; paullo post, Si tamen, inquit, rati ormalis credibilium complexorum diceretur esse medium,per quod eis adsentitur, sive quod animum movet, ut adsensum fide immota praebeat sc dicendum esset, quὸ illa esset auctoris, divina regens Ecclesam , se revelans Scripturam:per hanc enim, tamquam per medium adsentimus omnibus creHbilibus sicut per demon- rationem adsentim sitis, inperi Logismum dialecticum opinatis. Item Dri edo Animus vere Chrisianus, credens ex vera side, creditpropter vocem Dei intus loquentis, accipiens evangelias verba Dei inlud docentu es revelantis. Quem admodum autem propterea non excluditur opera, indicium & testimonium ecclesiae: sic etiam non emcitur, ut ab hac opera, indicio sive testimonio,& non ab
ipsa Scriptura: virtute Spiritus sancti ei conjuncta tamquam a caussa per se , fides vere Christiana, qua Scripturam Dei verbum esse intelligimus Mimmoto
XX li X. Ita si in nugna populos urbe sapieΠ-
49쪽
tem virum quaererem,&diu quaesitum Davus arulem commonstraret commonstratum ego adiremis ob loquerer num eum sapientem virum esse, quia Davus
dixisset, crederem, & non potius quia ex ipso sermonibus ipsius, qui vir esset, cognoscerem Ita ex indicio&testimonio mulieris Christum Samaritani agnoscere coeperunt: multi crediderunt in eum propter serm Ioan . io nem mulieris, testantis, Certe dixit mihi omnia, qt feci. Tuum ergo venissent deum Samaritani, rogarunt eum, ut a-su ipse maneret semansit ibi duos dies. Ac mult)plures cre-Hiderim ropter ermonem ipsit . Et illi mulieri dicebant, Nono lim pro se tuos r nes credimin i enim audivimus. hunc esse vere Tervatorem illam modi Chrsum. Sicut inquam indicium testimonium mulieris ad Christis ad lux ita adductos autem , ut Christum esse indubitato ciet derent, ipse Christus ejusque sermo perna ovit impulit ita etiam Ecclesiae milicium ac testimonium ad Scripturam homines deducit deducto- 'rum autem animos Scriptura ipsa ita percellit, ut eam Dei verbum esse intelligant δε firmiter credant. Et cum Samaritanis tunc oportebit dici: Non ampliusprmiter uossermones sive testimonium crediminest enim audiunmur imus Excluditur videlicet id ipsum sive indicium sive testimonium, non ut occasio, quin ne quidem ut inducens, sed ut evincens, quo per se fides pende ati Quando autem inducens&evincens inter se com
parantur, prae hujus efficacia quod ab inducente effici ebat ut, evanescit quasi&nihili fit. Recte enim Albertus Magnus in hunc locum Lam non propter tuam loque iam , q*ae comparatione im , quodmissimus, nihilens. Non enim Jmpropter humanam rationem credimm . quamvis per P m
50쪽
-ur Eum dem locum in eamdem sententiam accipit Gulielmus Anti si odorensis, quando sub initium suae
Summa in hunc modum scribit 2 nam habetqtinueram dem, orrationes, quibu sendis iis ei; mens non innit turprimae veritatisropter illas rationes, sed acquiescit potius illis rationibus, quia consentiantprimae veritati, ct ei attestan-aur. Susae significaturpe Samaritanos Iohan. Puppe quos=gn cantur rec e credentes qui videntes Lesem se veram fis , escunt Samaritanae, id eis, rationi humanae, iam non δεῖ , ter te credimus,sedquia ipsi vi usis audivimin.
XXlX Ossicium est Ecclesiae, ut indicium faciat. testimonium perhibeat, codices accurate servet, promte suppeditet, adlegendum ter pendendum incitet, operam in explicando praestet. Et communiter quidem sine talibus ossiciis, quae per unum vel plures e suis
Ecclesia obeat, infideles non convertuntur ut proinde opera haec, quam ecclesia praestat, ut plurimum caussa sit, sine qua non converterentur, sive ad Scripturam agnoscendam adducerentur infideles. Qua tamen quando praestatur, hoc ipso auctoritas dignitasque ecclesiae non semper inculcantur: imo plerumque cum, qui convertitur, plane fugiunt , rigia prantur. Quin si status ecclosiae, qtralis est hodie, paullo accuratius fuerit cognitus, per ingentia, quibus ni artes discerpitur, clusinat hominem magis deterrere poterit, quam allicere, Mincertum, quo se Vertat, reddere. Providentia quidemici per operam ecclasiae sacros libros conservat, Wintegros ac incorruptos praestat, at cri autem potest, ut sine omni alia ecci liae opera fides Scripturae rix beatur, nempe si insa crum codicem forte fortuna sive quocumque casu qtiis incidat, vel in media via inveniat, tollat les as