장음표시 사용
141쪽
, tere felicitati. In peregrinos perispe, ignotosque homines beneficia effundebat, ac Iraeclarum illud jactare subinde poterat, Se , quin Vultus Vi-. deret, miserorum lachrymas detersisse, Sidonii , Elogio digna: Saepe terssi eorum lachymas, quorum oculos non vidi . Num vero dum haec ageret , infimos quosque de mendicorum grege posthabuit Principis nostrae mira liberalitas λ Immotis praecipue Matrem sese beneficentissimam prυς tim praebuit, ea opum largitate; ut subductis rati ε Ι 8 μ' nibus constiterit, paucis annis , inopum subsidior Decies centena millia. impendisse. Quid pluralValentinae Villae adjacens Regium Suburbanum, Delicias suas, excipiendis, atque in tuto collocandis pauperibus, pia largitione dimisit. Quis jam Eam i Parentem inopum . neget, quos deliciarum suarum participes Voluit: eisque carere Ipsa maluit, ut adoptati veluti Filii, Pauperes fruerenturi Satis jucunde Vivere Se arbitrata, si Ipsi jucundissime viverent. Nec modo omnes cujusque generis homines Beneficentia Principis excipiebat, sed toto, quam late .patet, Regno
urit . pervagata est. Augustam hanc Urbem percu rite, Auditores. Ubi non monumenta occurrent amplissima Regiae Largitatis Z Templa intueri licebit splendidissimis Aris ornata , exquisitis instructa Tabulis, sacra supellectile ad pompam
pene dixerim, ac luxum ditata: Evocatos sacrorum hominum Coetus, sive morientium solatio , sive Captivorum Redemptioni addictos: Contubernia pauperibus procurata, excitata Palatia, condita. Collegia, Propugnacula instructa, dii
142쪽
dilatata Pomoeria. Lustrate Ditionem uniUer- ae totam
sam. Quod oppidum , quae Civitas Regiam Diuonem
Munificentiam non eloquetur Hic Templis ob- ς' μη lata pretiosa anathemata, auro, gemmisque col- 'lucentia intuebimini: Illic oboeratos Homines, repraesentato lytro, libertati restitutos: alibi Puerulas innumeras laCeras, ac sordidatas, . lauto amictu liberaliter convestitas: Periclitantes Virgines amplo centa dotatas ; quo vel honesta sibi Matrimonia conciliarent, Vel in sacra Asceteria, quemdam veluti Virginitatis suae portum, reciperentur. Locum nullum invenias, quo non sese Tantae Principis Beneficentia propagarit. Ubi ampla instituta Sacerdotia: ubi Noricomia: ubi Hospitia excipiendis, invitandisque iis, qui haer ses t ejurare, ac veritatem Catholicam amplecti vellent , sumptu maximo erecta ς Sacris etiam hominibus pio Ministerio addictis, qui Heterodo-Xos ab errore revocarent, confirmarentque quo
quot jam ab errore desciverant. Atque hic habes Regni limites egressam Principis Beneficentiam , & vel fortunandis Exteris consulentem. Nec vero temporum, sicut nec locorum spatiis circumscripta tam insignis Liberalitas fuit. De- Quin &cumbentium quippe Inopum, ac vita functorum omniare quoque, duraturo in aevum subsidio, ingentempst pecuniam collocavit. Quidni ergo Beneficentiam hanc non Regiam modo, sed ferme Divinam dixeris', uti omnibus proficuam, illa: omnia iam sibi animos amoris vinculo devincientem. 'Tria haec, AFRABILITATEM stilicet, AMOREM, ac d NEFIcENTIAM- complectebatar Principis nostrae
143쪽
Amabilitas, quae ex ipso vultu emicabat, ad eam simis gravitatem, ac venustatem composito; ut Majestatis pariter , & Amoris Sedes appellari metito postet.' Quare aptius de Ipsa dictum putes', ' quod de Tito Suetonius: Egregia forma, et cui non minus Aut horitatis inesset, quam grati '. Hinc reverentiam Majestas, Amorem Amabilitas , admirationem Utriusque mexus, & concordia spectantibus ingerebant. Hanc Sui Imaginem Princeps optima hominum mentibus nobilius impressit, quam ut ullis eloquentiae coloribus exprimi queat: ac vividior semper traducetur ad Posteros, Principibus Uiris, ac Foeminis perenne Exemplar futura. Ceis notaphia , Simulacra , & reliqua Sepulcrorum pompa peribit tandem. Nunquam interibit Tantae Principis MAIEsTAs, atque AMABILITAS, sed immortali gloria in Memoriis Hominum aeternum
Verum quantumvis haec splendida sit, atque .magnifica vivendi ratio ; longe tamen splendidior , atque excelsior alia est, qua Illa Uivii, UtvΕTQuΕ in REGE FILIO, & in Regali serie Posterorum: & quidem gemino quodam Uitae illustrioris genere, quam parit AMOR & GLO
Euid es amor, Augustinus ajebat, nisi quae-
Eam 'Vita, duo aliqua copulans, vel copulare a petens, amantem sillicet, quod amaturr Uitam hanc amicis communem omnibus parit mutuus amicitiae amor. At quanto praestantior Vita est, quae ex materno amore consurgit Z quam non
144쪽
modo animorum concordia progignit, sed ejusdem etiam communio Naturae 8 Recepto quippe apud Juris Interpretes dogmate, non duo, sed unum Filius, Parensque censentur. Hinc
Parentes filios diligunt , teste Aristotele , quasib g. Eth. ex se quiddam sint: Proprium enim ei, a quo ς. 3. oritur, quippiam est id, quod ex ipso oritur. Ma- tres praesertim Filios, ut se ipsas amant. fenim ex ipsis oriuntur, sunt quasi alteri ipsi. At ibid.
quanta in priores natu filios Charitas Matrum, quibus amoris primitias, delibatum videlicet amoris florem, impendunt, eum nempe, quo Matres initianturi Quanta vero in eam Prolem, quam Unicam sortitae suntl Quam exquisita in eam benevolentia ferunturi Si enim Genitrix, ut inquit Basilius: Per unumquemque nascentem animo scin- l. de veraditur; Ubi unica Proles contingat, non Matris Virg, animum scindi , sed in unum cogi, in unum amoris vim , & Providentiae curas intendi necesse est. Inde Parenti Regiae in Regalem Filium, atque Alumnum tantus, tamque excellens amor. Verum etsi praecipua ea fuerit origo amoris; is tamen aliis ex causis, multiplici e fonte manaVit. Occurrebat, ex uno . Stipite deri . r. mam
vatus in eundem Filium Sabaudi Sanguinis splen- 'tedor: Unde Regiam Prolem, veluti ejusdem Fodinae aurum, nulla externae stirpis admistione ι- . progenitam intuebatur. Occurrebat, quod Dotes suas, quibus Ipsa admirabilis erat, admirab tur in Filio: Mentem Excelsam, Regalem Animum, Magnanimam Indolem, verbo dicam, Imaginem suam. Atque inde augebatur Pare
145쪽
tis amor ini Filium , quod in Ipso . Virtutes suas iniudissi augstri Iconspiceret iii Gaudebat ab Illo in id .rutri Vinci, . di n Limi ensius, quaaviExemplari ian cum videret Exemplar ab Im ginei superari utAd haec. Quemadmodum Pueris perii 'dolor ,s metus suos, quod Tanti steterint,cE riures a matribus facit . haud secus Augusta Gentirieis L animum erga Regalem Filium velis mentius incendebant, impensae eidem curae, ae sollicitudines : tam accurate instituta Pueritia: Susceptum , praemature erepto Patre, Ditionis Regimen; propulsata ab imbelli aetate, Viduoque
Regno pericula : tot denique exanclati labores,' uti ipsius, incolumitati , & Gloriae Consuleret. Tandem ipsa convictus diuturnitas, consuetudo frequens , atque inde succrescens benevolentia, vividiorem in dies, mutui utriusque amoris f
D ab Eo postremo hoc tempore quo ulti hin ιμ niam bardoris metam reciprocus amor attigerat, ut Regem Filium, in diuturna, gravique Matris aegritudine anxium , , atque, sollic um admirati s mus vi Iturequens invisebati Ut, sedulus aderat decumbentit Ut succisivas horas, e Regni curis Vacuas ac necessariae. etiam relaxationi debitas, materno lassiduus Thalamo i traducebat, ut mor-hin , oppressam aspectu consolaretur , ' levaret alia. o loquisu langoresquet aegritiadinis in se quodam ιG modo, i commiserantis animi affectu transferreti Quid, a quod Ipse opem laboranti tulit: utque Pietatiu faceret: istiis, suae quodammodo Majest
146쪽
vit: Eo commendabilior, quo Tantae Genitrici
obsequentior riae tum maxime Trajini tangium promeritus ri Tanto major tanto in n. . Oidi, Plin. Traj.
de vicissim Mater Filio quae . Amoris Feddebat officiat Quo grati animi sensu, impensas sibi C ras, sollicitamque Pietatem, prosequebaturi initandem utrique dolor, cum Fati necessitas/utrum que abjunxiti Qua se ambo ennstantiaZ Suppem Numinis arbitrio devoverunt i Quae tamen Mactenus diximus minora sunt. Vividiora accipi- 3. Amoriste Tantae Matris in Tantum Filium Benevolentiae argumenta. Se toties Matrem cogitabat, 2 quoties . Illum vel Pueritiae morbiS ereptum, sium, vel inter bellica pericula, atque incommoda, non
sine praesenti Numinis Providentia , incolumem, vel . diu expectata Prole donatum lachrymis, precibusque pepererat. Quoties enim in quoliis
bet dulcissimi Pignoris discrimine, DEO procidit supplex l. Quot pro Ipso vota suscepit F Quot ad
sanctiores Basilicas peregrinationes obiviti Annon ab . Ipsa quotannis Divo Iosepho i so- Iemnis instituta Celebritas : ut qui inter Caelites praecipuus haberetur, praecipuam in ' Terris , ac splendidissimam Stirpem, optatissima Sobole fortunaret. Nec successu caruit tam insignis Religio. Uidit pientissima Parens fructus uberri mos Pietatis suae. Vidit non modo UicTORIUM AMEDEuM prole auctum multipliei P Verum etiam ct Pse. quod unum deesse videbatur ad cumulum amo τοι ris derivatam in Nepotum, Pronepotumque seriem, Sabaudi Sanguinis Majestatem, i Crescohat in REGEM GLiuM . amor 9 5quoties feta Regio: U . T a Tli
147쪽
Thalamo recens aliquod Germen erumperet: a quelitide in novam; Sobolem novo quodam repetitae Imaginis , t ac similitudinis titulo, redun
Hinc ubi Regii Connubii primitias aspexit, binas nempe lectissimas Principes, ALOYsIAM at que ADELAIDEM; quarum Altera PHILIPPO Hispaniae Regi, Altera Gallico DELPHiNo splendidiss1- me nupsit; Quo amoris sensu affecta est 3 Quo gaudio delibuta Z Uti ad Nuptias Utramque abeuntem, honoris, ac benevolentiae cauSa, Pt
rium dierum itinere, jam Grandaeva deduxit lQuibus lachrymis extremo in amplexu dimisit lEt . quamquam ab oculis amotas , quibus studiis,& cordis affectibus prosequuta esti Quidni autem Eas impense diligeret, quae Regni utriusque florentissimi Deliciae postmodum, atque ornamenta exstiteret Quantum vero ALOYsIA, atque ADELAIDE immaturo fato ereptis indoluiti ut amorem dolor aequaviti Quamquam habuit, unde dolorem leniret, dum Eas superstites intueretur in FILIIS, quorum Alterum postmodum Galliae, Alterum Hispaniae Regnis amplissimis imperan
Sed longe uberiori i Voluptate perfusa est, cum REGI FILIO duo charissima Pignora , UICTORIuM AMEDEUM, majorem natu, atque altero pamtu CAROLUM EMMANUELEM prodire vidit in lucem. o tunc inCremento amoris exarsiti Qui sane geminos aeque dispertitus in Fratres, ubi Alterum mors immatura decerpsit, sese Alteri totum impendens, collectas in Superstitem vires
148쪽
effudit: Eoque ardentior, quod CAROLUM EMNAUNuELEM dilectissimum olim Conjugem, noni tan- . tum nomine sed indole, ac virtute revoc tin mentem; Quod Patrem, Matremque; & A rum imagines morum imitatione referret;. Quod imperare jam disceret, Parentibus obsequendo; Immo jam in animis Populorum, praecoci Pru- ' , dentia, Religionis, Beneficentiae, Caeterarumque Virtutum praematuro apparatu regnaret. Quid dicam, quam multo arctius dulcissimum Nepotem complexa sit 8 cum adscita in Conjugem lectissima PRiNciPE quam utinam diu servassent Superil) Regalis Thalami fructum illico optatissimum vidit, Parvulum VIcTOREM AMEDEUM, Ma-or Parvu-gni Avi Imaginem vividam, spem Regni, atque rumvicto-
in aevum duraturae, cum. Posteritate Regia, P, y ''HMς blicae Felicitatis. . in.
Quo igitur aestuare debuit amoris incendio , quod jam in sua Origine, eo nempe, quo
REGEM FILIUM diligebat, exuberans, tanta Post . rorum serie, in quibus expressiam sese intuebatur, perenni veluti alimento augebatur, rurSum- que ad caput rediens, ' priores flammas ibidem intendebat, quibus vicissim in Posteros amor, novo in dies incremento, vehementius incendebatur i Quamobrem ex . tanta amoris magnitudine metire Superstitis Vitam. Si enim Amor, Vitam . ut ex Augustino didicimus, quoddam est vitae Amori genus; Vivit Illa etiamnum vel invita morte, 3c gemina fruitur vita, tum qua Suos amat, tum qua vicissim amatur a Suis: & cum perennis uterque amor futuruSi sit , utramque. Illa Vi--- T 3 tam
149쪽
tam perenniter vivet.χΤῖ Adhaec. Si ea, & quitate . oz deS UVcipua, uris, Mis, Est, .nies Eum qui dilicit M. tali hum inuit diligitur SQ transferat ; totidem numinis linimas, quot habet; habebstque Nepo-uam imVita itaque in REGE HLio , vivit in N Po1B Subalpinorum PRIMIPE. vivit in INFANTVLO Augustae iLSalesiorum Duce, vivit tandem in geminoi R in maximo, GALLO, atque HISPANO, atque ira sequuturii post ipsos Nepotum Serie perennis Vivet. Haec nimirum esst, de qua i geniose , ac sapienter Themistius, Aurea ista, infractaque catena, quam Natura perpetia inim N a I GAens, Is obeuntibus nassentia' con vens, ne imor. de nihilum relabantur, Hi cavet. Quod multo linmoderi culentius, & certius Divinae Sapientiae.'oraculo
istin testatum habemus: μ' tuus es Pater effus, in quit i Solomon, quasi non est mortuus d Reli-
4. tuam dixerit Matrem, quae tot Sui Imagines in Regia Posteritate reliquit, perenni succedentium' ordine propagandas Immortalem profecto in Ipsis vitam sortita est: eo Nec AMORis tantum , ut Iraediximus; : sed etiam ἰ GLORIAE , ut iam reliquo
a. Rusmodi est GLORIAE VITA, . quam Paren-Hivit Gω- tes impertiuntur Liberis, Liberique vicissim P rentibus. reddunt. , Hinc lapientissime Salomonpho. ij Gloria Flor- : inquit ,: Patres eorum , ac vicis-c sim: Corona Senum Uiistiorum. Si Gloriae jubar immensum , quod a Filio
. In RG redundat. ini Matrem irretortis. Oculis insipicere G f sist, auderem y Regem ipsum unice festis Salomonis Iusi: Pla
150쪽
Exultet... At verecundus timor voces abrum-fpit, & erumpere gestientem) laetitiam contineris animo jubet. . t Hunc itaque Gloriarissilendorema non emissiun, sed repercussum; non ' unde ori tur, sed . unde resilit, attentius contemplabor, i festisque usus vocibus, quibus Ierusalem. unive clsa victricem Iudith .excepit., tam unice compellabo: Tu Gloria ire Hem, Tu lautia Israel. Iudith.1s. honorisscentia Populi nostri. . Quid i Triumphaz8 i , Iudithi Gratulatur Istaei 3 Publicae gratulationis ηrgumentum est . caedes Tyrannit Nonne . potio rti jure Iudith haec Nostra. gloriabitur, quax nimi hostem abstulit Regno . sed Filium, vi , ac ot i a Pem dedit
Quem vero PRINCIPEMl Qui maxima EDi Dε- de Se . promiserat . Puer, Adultus dedit majora. s 'Quem Filium D Brevissime dicam a Imaginem MenhItis, Animi, Cordis. sui. l 9 Indolem prorsus admi Irabilem, diversiarum laudum concordi dissidio remperatam, atque Conflatami Cui mascula vis nihil adimit Suavitatis; nihil pariter sponderis: arguta subtilitas 3 nihili dexteritas emacitatis. 3DHino quae cunctatio ὶ , Quat 'indε celerit. . DEliberat diu: exequitur statim. Pericula sagacissime prae- , cavet, fortissime subit. , Nihil Illi vel arduum adeo, ut .refugiat timide; Mel adhoi facise ut: Qbeat Oscitanter. disjUOAlamat pectatuλή mul,