장음표시 사용
111쪽
hoi LUDO VICI XIV. Quam vere Magnus, LUDO UICE , Qui mor-
talitatis Tuae perpetuo memor, ac patiens, im-. mortalitatem in terris Tibi non pateris, nec ar- L .i . roganter tribui , nec amanter optarii Βάne me, i credidi is immortalem p Haec tandem vera , haec. magna, haec maxima Virtus, ac Tua, LUD VICE: quod a neutra Uictus fortuna, immo utriusque Victor, alterius illecebras excelsitate animi supergressus, ne Tibi praeestet, evasisti; alterius odia, Constantia animi superans, ut Tibi
succumberet, coegisti. Adeo ut in utraque sin, peranda HEROEM Te undequaque MAxIMUM conlaprobaVeris.
n. HA ENUs LUDOVICI laudes, nunc REGIs ORATIO- accipite. REGEM MAxIMuM sese Pace , Belloque probavit. Quot enim in Heroico Principe pa, Lutio.i catae Virtutes t Quo splendore cultuque fulse-cu, M, runt Z Quis satis Regiam vere Prudentiam demi odius seretur 3 sive delectos publicae gerendae res Admi- Magnus iv nistros, quos singula Vix ederent saecula, con- templetur: sive res sapientissime dispositas , sive 'qk easdem fortiter ad exitum, coronidemque per- Ihρaee ductas. Quis integerrimam aequitatem , dum propter aut publica Munera partiretur, aut Virtuti ero-m Um- garet Praemia, aut Supplicia criminibus irroga-P μή '' ret s Magnificentiam Regi Potentissimo pa- hi dis rem, leu Reges aVito Regno extorres exciperet; Mihist,ii, seu bonas Artes Donariis amplissimis ad omnein
rebus com- laudem excitaret; seu augustas Moles, mansura-pζηζηdi' que in omnem aetatem Monumenta conderet;
q, sis stu tandem, opere, Vel Caesaribus frustra tenta I - ' lato maria ipsa committeret.
112쪽
- Quid vero bellicas laudes, aggrediar quan in dii; AEqμ omnium ore se ac praedicatione versantur λ Q tatem in
in Eo rei militaris Scientia, o quam suis Ipse e 'r'
perimentis didicit , sulS MOnlmentis edocuit, an dii odia
ventis denique suis ad summam gloriam, cui miis, aut menque perduxit Z Quam mira Fortitudo i Quam sappliciis invicta Constantial Quam Temperantia singula- Ἀβη risi Quanta demum Authoritas, quamque pervagata apud Suos, apud Exteros, apud Hostest zi m is En vobis, Auditores, paucis eXPressum , al- cipiendis, terum orationis Caput, uberius exponendum, Artibus nisi omnem copiam , facultatemque dicendi, ar- promoven gumenti Magnitudo superaret. Pace itaque Tua ΤM'si LUDOVICE , tot Regias laudes praetereo, Te REGEM MAxIMUM praedicant: Majus Tibi glo-Maribus riar additamentum fore ratus, si laudator sileat, comm quam si jejune, parceque laudet : Cum praeser-t η tim sciam minus Te delectari in praesentia, quod 'REx MAGNus , quam quoi MAGNUS VINDEX AS- ' Liviam. sERTOR E RELIGIONIS extiteris. Tertiam hanc sientiam Orationis meae partem, quae praecipue hunc lo- rei sita- cum decet, eXpediam. ris, Fortu
REGEs, ac Principes , qui DEI vices in Terris gerunt . Vicariam prae se ferunt Supremitates . Numinis Majestatem , ejusdem honori tuendo, mpromoVendoque, omnem fas est, quam ab Eo ORATIO accepere Potestatem, & Authoritatem impendant. Praecipuum hoc Christiani Principis mu- Luti nus. Quid enim. vel ad Populorum felicitatem eus Vihisae accommodatius, vel ad Imperii securitatem Uti-Magnustius, vel ad nominis immortalitatem excogitari Ringionis.
gloriosius possit 8 Hic tandem verae Magnitudinis GP apex:
113쪽
Gallia Re- apex: Haec summa Virtutis: Hoc verae laudisgriRcbg'o- fastigium i Si magnum Te Religionis Vindicemm Η pnaeisl es: λ Praestitere profecto Gloriosissimi Gal- ὰλρὸyali liamin Reges: atque ita praestitere; ut Christia-chfsiὰ- nissimi appellari Pontificiis Litteris promeruerint.
nissimc Proestitit quam qui maxime LUDOVICUS Quar-Lunoi 1- tus decimus: atque ita praestitit; ut haeredita-cusMA- rium nomen sibi peculiare, ac proprium effec simis G r Huc enim praecipue magnae mentiS curas, cogitationesque convertit; ut Religionem Cane tuetida, tholicam tueretur acerrime, ac pro Viribus pro- ac promo- mΟUeret. Atque illud in primis cordi fuit; ut νέη β. toto , quam late patet, Regno, ab Errorum, Vitiorumque colluvie, sartam eam, tectamque
r. Hinc Calvinianam Haeresim , nescio qua tμm est temporum calamitate, in Gallia natam, atque es, innutritam, atque eo audaciae provectam; ut in ' ' ''μ rebellem quandam Rempublicam in Regni gremio coalescere, Templa erigere, Arces Communire , ac Trium subsequentium Regum conatus eludere visa sit: Unus tandem LUDO UICUS MAGNus , Religionis amore inflammatus , toto Regno expulit, eliminavit, extinxit. Id vero quam fortiter praestititi quam sapienteri quam feliciteri Uidebat feralis Hydrae Vires , quae Majoribus suis metum, ac pene Vincendi desperationem injecerant. Aggreditur. Intelligebat, in Regiae tandem Potestatis, atque aerarii detrimentum redundare, si tot Cives e Regno proscriberet. Proscribit. Noverat, desperatos Exules fortite
114쪽
tes, acriores in se aliquando , ac Validiores ho- . . stes futuros, Exterorum vires in Galliae Regnum .. concitaturoS. Concitent, tumultuentur, in*r , Miant. Acuebant ista, non revocabant Magnum
illum utilitatis cujusque, atque dispendii contemptorem animum , cui nihil videbatur augustius, nihil erat optatius , quam Se, suaque omnia, avitae Religionis incolumitati, & gloriae deUo- .
Sed illam ego praecipue miror Sapientiam, sapister, quae industriam omnem, & curam, omnemque hominum conditionem compleXa , accommodata singulis consilia, ac mandata expediebat: eo Severitatis, & Clementiae temperamento; Ut nunc amore Principis, ac spe beneficiorum illectos ; nunc Authoritatis reverentia , aut metu poenarum adductos, ad Religionis Castra, a qui bus defecerant, sponte sua, ac Volentes, reVerti quodammodo cogeret, ac felici quadam necessitate, beatos esse compelleret. Illam sequutus Regiminis normam, qua Supremi Numinis Providentia nostros feliciter expugnare animos so
let: attingens, iit sacer Codex loquitur, a 'eusique ad finem fortiter , es disponens omnia Ika
b is optimis artibus, sapientissimisque consi- feliciter. his , adeo feliciter consecta res est; Ut viciescentena Calvinianorum millia, ab impiae Haereseos jugo ad Catholicae Religionis libertatem rodierint. Pulchrum hoc genus Victoriae, quae non internecione hostium, sed eorum incolumitate florescit: & victos ipsos Victores facit l
115쪽
Triumphum laetum, ac Nobilem, quem non in servitutem redacti hostes, sed in libertatem asserti sequuntur, nec gemitibus inimicorum , sed vel ipsorum plausibus personat. Dignum Christianissimo Rege, dignum LUDOVICO MAGNO triumphum, cui nulla unquam allatura sit finem aetaS, ac tota plaudet aeternitas. Tot hominum millia, . quos ab errore ad Veritatem, a superstitione ad Fidem revocasti, atque in spem immortalis Beatitatis, qua ceciderant, erexisti, LUDOVICE; non secus, ac dum in Terris degeres, eam qUam per Te praegustabant felicitatem, Tibi referebant acceptam, Tibique veris, ac summis laudibus gratulabantur ; An Coelesti pariter Regno, ubi tantae Virtutis fructum ube rimum capere Te non immerito credimus, imis mortalem Te auspice, ac Duce, gloriam consequuti, eam Tibi acceptam referre, Tibique aeterinnis plausibus gratulari non desinent, ad Tuae cumulum Beatitatis. Hanc itaque, quam adeptus es laudem, felicissimamque Victoriam Tuis omnibus bellicis laudibus jure antepones. Ille enim Fortitudinem Tuam, quae magna est Virtus, Ostentant: Haec Religionis intensissimum studium, atque amorem, Uirtutum omnium praestantissimam divinissimamque depraedicat. Illae Te Maximum Ducem proclamant: Haec, quod est multo praestan. tius, MAxIMuM Te RELIGIONIS UiNDIC M probata Nonne vel hac una parta Victoria, primus Ipse
appellari CΗRisTIANISSIM Us merebare ct a novit Sed non hoc tantum nomine praeclarum erroribη , cognomentum, nec semel tantummodo;
116쪽
Iterum ac saepe, ac semper magis, hoc etiam titulo, promeruisti; quod novis avertendis ervoribus, perpetuo vigilem, jac sollicitam curam impenderis; atque iisdem Regiae Potestatis gladio stirpitus exscindendis, ad extremum usque spiritum adlaboraveris: Nec setis duxeris Orthodoxam Fidem ab Haereseos monstris vindicare; nisi etiam ab infestis Sanctitati vitiis, ac moribus e
Olim in Gallia duo potissimum Vitia inole-Aritiis.
verant: Effrenis blasphemandi Licentia, & singularium Certaminum furor, utrumque Religio-ABlaspheni infensissimum. Alterum Summi Numinis miti,Majestatem recta petit, traducit Nomen, Dignitatemque contemnit: Alterum Uindictae Idolum': colit, eique nobilium Victimarum languine, & cladelitat. Primum apud milites praecipue invalu rat, quibus quaedam videbatur feritatis jactantia, qua se metuendos offerrent, si DEUM ipsum
procacibus linguis contemnere auderent. Ait
rum vero Gallicae Nobilitati commune erat, quae velut avitae gloriae insigne quoddam venditabat, libidinem ulciscendi : atque honoris culmen se assequutam opinabatur, si ad depellendam injuriam, vitam in discrimen adduceret, ac miserrime liberalis, etiam profunderet. Feret hos mores Religiosissimus Princeps Τ Lunorici Vix legitimam aetatem adeptus Regale solium MAON Conscendit, statim utrumque deterrimum vitium Lest suis petendum fulminibus censuit. Ardens, erectus ad lacrilegam ejusmodi licentiam com-as, ingu-primendam, se ipso augustior, totusque ad Re- a ce
117쪽
giam Majestatem compositus , ex editiore IOCO Edictum duplex pronunciavit et . Alterum , quo contumeliosa in DEUM verba execratus , tanti criminis reos, a Majoribus suis damnatos, iterum, & gravioribus poenis addixit: Alterum; quo singularia certamina detestatus, eos, qui inirent, bonis omnibus mulctandos, mortis supplicio plectendos, . atque infames perpetuo habendos decreUit. .
O Regnandi primordia Christianissimo Rege dignissimat Quam bene, Religiosissime Princeps, Authoritatem Regiam statim DEO acceptam refers, totamque ad ejus vindicandas injuiarias, & reverentiam augendam, convertist Qui Populorum sensus, cum Viderent, hanc primam, atque praecipuam a Te susceptam Christianae Religionis, & Charitatis . curami Hoc Te magis reverebantur, quod non Tibi, sed DEO reverentiam praestari juberes, & cogeres. Quae Bonorum Laetitia Z Quae gratulationes 3 Cum intelligerent , . tam festinato beneficio, a Te servatos incolumes tot nobilissimos Cives , quos Vesana illa impiorum certaminum condictio, civili bello deterior, Patriae, ac Vitae eripere crudeliter caesos consueverat. Qui denique Impiorum metus, ac desperatio 3 Cum Te inexorabilem Uindicem experirentur, atque omnem sibi adem.ptam spem impunitatis viderent. Ut compressa illico obmutuit blasphemandi licentiat Ut statim deferbuit singularium certaminum furori Tui reverentia effecit; ut blas.
phema in DEUM ora improbissimi homines pre-
118쪽
merent; ut splendidis invicem, odiis, ac deco ro, ut putabant, saeviendi astu Nobiles temperarent. Aberrare se , ac falli tandem sensere, qui legem credebant, injurias persequi, atque ad eas Vindicandas , vana quadam honoris specie rapiebantur. Improbari ab omnibus coepit, quod Ipse improbahas ; Infames censer quos Ipse censebas. Sua cuique Vita in pretio est: Nemo illam vindictae Idolo, sed Patriae dumtaxat, aut Religioni immolandam existimat. Nunc tandem Matres, suae foecunditatis fructu laetantur, cum sciant; Uni Tibi, ac Religioni servari, quos Illae genuerint. Tam feliciter coeptis constanter insiste, Princeps Christianissime, aliaque, si quae supersunt Vitia, e dem, ut mereris, felicitate persequere. Fecit Perpetuus RELIGiONIs VINDEX. Quo mino Zelo Domus DEI succensus, Adium sacrarum omnia. Violatoribus severissime puniendis instabat 3 Hanc Unam ob causam irascebatur mitissimus Princeps: Et qui tam facile injurias, quae sibi inferebantur, negligere, Magnanimae Indolis documento consueverat, exorari nunquam potuit,
ut iis, quae sacris aedibus inferebantur, ignosceret, & aliquando inferentibus parceret. Quid
memorem exterminata Ueneficia, Luxum Coercitum , castigatam Intemperantiam , Desidiam
proscriptam Z Quid plural Nihil a Tanto ViNDi-eE omissam, ut Religionem, non ab erroribus tantum , sed etiam a Vitiis sinceram tueretur. Sed nili etiam praetermissum, ut ejus amorem,& cultum pro Viribus promoVeret.
119쪽
a. Religio-χ χ Huc illa spectat singularis Providentia in Panem pro- storibsis optimis deligendis , eorumque augendo,
,qy dissiti que Censii: quo impensius sanctioris Do- , T 1 ι. - lO Gregem Sibi creditum pascerent,
vilitare, atque ad Omnem Virtutem informarent. Huc
Templa trecenta munifico sumptu a fundamen- Magn*- tissa electa. Huc invalidis militibus Hospitium centia, magnificentissime exstructum: Ubi Religione magistra secum ipsi decertare sanctioribus praeliis aia: suescerent, ac triumphos beatissimos, atque im- Pietatis mortales referrent. Huc Sancyriana Domus, studio, se ubi Nobiles Puellae ad trecentas Regiis impensis ςmpi', perpetuo alerentur, ac Religionis alumnae ad ejus normam educarentur. Huc tandem assiduum illud , atque impensissimum studium, ut Regiam Domum religiosissimis moribus institueret, aC seipsum praeberet omnium Virtutum exemplar: Cum sciret ad Regiae Familiae normam, caeteras dirigi, atque componi, Omnesque Propemodum Principis moribus UiUere. Ludovici Sed majore aestuabat promovendae Religio-MAsi nis ardore, quam qui posset amplissimis licet Re-Mμs m gni limitibus contineri In Anglia, in Hol, landia, in Graecia, Syria, Persia, Armenia, In- hic dia, aethiopia , toto denique Orbe terrarum, Catholicae Religionis amorem , & cultum, qua
ossiciis, qua opibus, . qua consilio, qua Patrocinio , promΟVere pro viribus, atque amplificare contendit. Quam multa hic, ne in immensum excurram, praetereunda mihi, aut differen
120쪽
GRATIO FUNERRIS ' hi T Hoc tantum dicam, LUDO UICE Rex
CHRIsTIANISSIME. Tanto huic, ac pene immenso, quo flagrabas, tuendae, ac promosendae Religionis studio , referre acceptam debes earn, quam in Terris adeptus es, felicitatem, beatissimamque qua frueris, atque aeternum frueris in Coelo: ubi Religiosissimum, ac vere Christianissimum Regem , MAXIMUM RELIGIONII VINDIcEM regnare confidimus.
Illud Tibi de Coelo providendum superest, ut LUDO UICUS XU. Successor Tuus, Tuis vestigiis inhaereat, Tuas Virtutes referat, Tuis adolestat exemplis: Ut Magni Rectoris curae respondeat: Ut Ejus etiam praeclarissimas Dotes, Regiae administrationis Prudentiam, Bellicae Laudis praestantiam, omnium Artium scientiam, caeterasque Virtutes amplissimas sedula imitatione assequatur. Adeo ut, potiori, si fieri potest, jure, Ipse etiam LUDOVICUS XU. praedicari
aliquando HEROS MAGNUS, REX MAGNUS, UINDEX MAGNUS RELIGIONIS