장음표시 사용
281쪽
Sancti scribenda erant cone. quia continet omnia,S singula credenda nego. Nempe persectio rerum aestimari debet ex persecta illarum congruentia cum prototypo , ad quod efformatae sunt, & hoc sensu etiam Scriptura Sacra est maXime persecta, quia re-Vera continet omnia , quae inspirante Spiritu Sancto literis consignanda esse sacri Scriptores didicerunt: neque perisclionem istam labefactare ullo modo potest, quod ex illa multa, quae ad fidem pertinent, omi sa fuerint: nam cum Deus ipse sit auctor principalis sacrae Scripturae, prosecto aliunde aestimari neque debet, neque potest, utrum Scriptura sit persecta, vel non nisi ex eo , quod nihil in ipsa contineatur, vel praeter , vel contra Dei ipsius voluntatem . Ad Confirmationem nexo ans. Nam Scriptura data est nobis , ut esset regula , non utique totalis, &completa, ut supra dictum est, sed partialis , atque praecipua : cujus ratio in eo consistit, quia ipsa ex divina dispositione continere debebat prima ac praecipua fidei dogmata & quia nihil omnino ad revelatam doctrinam , & fidei dogmata pertinere possit, quod
vel directe vel indirqcte sacrae Scripturae contrarium CSse inveniretur : deinde sicut singularis quisque liber in sacra Scriptura contentus in seipso persectus est, &continet omuia ea, propter quae scriptus fuit, non ob aliam rationem, nisi quia illa continet. ad quae scribenda singularis quisque scriptor a Spiritu Sancto motus . & inspiratus fuit , tametsi in nullo illorum seorsim Spectato inveniantur omnia. & singula fidei,& morum dogmata, ita etiam integra Scriptura continet omnia, propter quae Scripta suit, non quia continet omnia & singula credenda , ut contendunt
Lutherant. & Calvinistae, sed quia nihil deest illorum , quae Deus ipse literis consignauda scriptori
282쪽
sectio II. II.' 263 Ad tertium respondeudum est sine dubio non ex negligentia, aut Oscitantia Sacrorum Scriptorum, sed Dei ipsius consilio : & jussione iactum esse , ut aliqua fidei, & morum dogmata non scriberentur, neque tamen propterea inferri potest, quod Deus imperfectam ordinaverit Scripturam, aut quod integritati fidei minus congrue , & non satis prospexerit: nam licet quaedam, quae ad fidem pertinent, in sacra Scriptura omissa suerint, & scripta non habeantur , voluit tamen Deus , ut etiam ista nobis certo innotescere possent, hoc ipso , quia voluit, ut praeter verbum scriptum non deemet unquam etiam verbum traditum , in quo eadem omnia immutabiliter continerentur, & certo etiam, atque sine erroris periculo exinde quovis tempore edisci; atque cognosci
Ad postremum responderi inprimis posset cum Temtulliano de Praescript. cap. 4. cedat euriositas fidei ι
sed directe ad argumentum ; transeat antecedenS; nempe transeat quod in sacra Scriptura inveniantur multa levia, quod verum esse potest, Si spectentur in seipsis, non autem si considerentur , quatenus inveniuntur in Scriptura sacra , nam hoc sensui levia appellari non possunt , eo quia etiam ipsa , sicut alia omnia, divinitus inspirata fuerunt, ut scriberentur: deinde distinguitur consequens nelnpe credibile non
est in sacra Scriptura omissa suisse gravia, & ad fidem pertinentia nullo hahito respectu ad altitudinem consiliorum Dei, & in sensu diviso eone. habito respectu ad altitudinem consiliorum Dei, & in sensu composito nego Q. Multa fiunt, quae verissima
Distinctio ista sensus dia quando sermo est In materia de vis 3c sensus compositi adhi- gratia & praedestinatione I tiberi solet in scholis praecipue , quidem D. Thomae Discipuli
283쪽
sunt, & quae incredibilia videntur mentibus nostris spectata tantum in seipsis , & in sensu diviso oti tudinis sapientia ct scientior Dei sic v. g. quod ex duobus parvulis subinde unus bapti Ietur, & morte
praereptus assumatur in regnum Ccelcrum , alter vero sine baptismo decedens ab eodem regno excludatur , quod argumentum pertractat S. P. Augustinus in lib. de dono perseverantiae cap. la. incredibile adparet, nisi mens nostra seipsain crigat ad altitu
dinem sapientiae , & scientiae Dei , & nisi duo isti parvuli spectentur in sensu composito justissimi consilij Dei, quo in eadem massa perditionis, quam
aptissime confugiunt ad duplicem sensum istum ad salvan
dum & conciliandum liberum hominis arbitrium sub physica praemotione , qua docent Deum
praemovere , atque praedetermi innare omnes hominum actus,ldest tam naturalis quam Supernaturalis ordinis, & quidem in quovis hominis statu , idest tam in Matu culpae , quam justitiae originalis propter essen tialem dependentiam , quam in
quovis statu Creatura rationalis habet a Deo , tanquam a prima rerum omnium causa, &propter supremum hujus in res omnes dominium c Uid. Seci. r. Cap. 2. Nota Α. non exceptis Illis aetibus In quibus a recto fine deflectitur . si spectentur
In quantum sunt actiones, sive ut is
ipsi loquuntur , relative ad materiale peccati ; di rectissime etiam ostendunt, quod sub praedicta praemotione persecte salvatur hominis libertas in eo , quia lieet homo stante & perseverante physica ista motione , sive praedeterminatione adactum , non potest non agere, dum ita motus actu agit , vi- quidem ut ait S. Thomas in a. secundae quaest. I a. arti 3.
tune habet necessitatem ad id , ad quod ordinatur a Deo , non quidem eoactionis , sed infalliabilitatis , quia intentio Dei de seere non potest I potest tamen absolute, si ab ista praemotione praescindatur , sive insensu diisso et ut per se patet; eandem dist*nctionem possumus iure S utiliter adhibere et Iam In scholis nostris , quando scilicet homo operar affirmatur sub gratia emcaci ab intrinse-cis suis , quam ad bene operandum necessariam esse dicimus in statu tantum natum Ia.
284쪽
uterque ex aequo participat, S in qua omnes pariter nascimur , idest sub reatu peccati originalis , uirus ex illis juste relinquitur, seu, ut Scholae loquuntur.
Negative reprobatur, alter vero ex illa misericordi ter liberatur: nisi inquam mens nostra, eo modo, quo dictum est, seipsam erigat, haec omnia videbuntur incredibilia ; interim tamen non cessant esse Verissima, propter expressam Domini sententiam Joannis cap. 3. v. s. Νisi quis renatu3 fuerit ex aqua, O Spiritu Saneto, non potest introire in regnum Dei. Eodem plane modo discurrendum est in casu nostro , nempe si praescindatur ab altissimo consiliops , qua fit ut cognita saneto amore faciamus ; sicut inquit S. P. Augustinus in lib. 4. contra duas Epistolas Pelagia norun cap. 1. & quidem ex titulo infirmitatis contractae pro pter peccatum primi Parentis , seu sub victrici delectatione gradibus superiori ad contrariam concupiscentiam , qua M
eautum velit , tantoque ardore diligat , ut carnis υoruntatem
luntate spiritus vineat: etenim
etiam in liae nostra doctrina , licet quamdiu perseverat VI-ctrix delectatio relate ar opus bonum perficiendum in sensu conposito fieri non possit , ut voluntas a bono illo opere prosequendo actu desistat , potest tamen absolute , & in sans. Hυiso idest, si a superiori illa delectatione , qua voluntatem
allicit & excitat ad opus illud
efficaciter ponendum , pzTsci datur I quanquam quod hic specialiter notandum est, in scholis nostris ad salvandum hominis arbitatum sub absoluto diavinae voluntatis decreto magis communiter adhiberi jam solethaee altera distinctIo et nempe in statu naturae lapsae nam lahoc tantum statu admittimus decreta praedeterminantia , &efficacia divinae voluntatis p
test homo agere vel non agere , etiam sub delectatione super lori relative ad eliciendum
actum bonum potentia possibilitatis eone. potentia positi'. nis actus nego idest potest quidem liberum arbitrium superiori delectatione victrici m tum dissentire , si velit , quo modo dum quis ambulat , se det , scribit, potest procul dubio non ambulare , nυn sedere
285쪽
sapientiae Dei, & in sensu diviso, fieri utique potest , ut incredibile videatur alicui, quod Spiritus
Sanctus sacris Scriptoribus inspiraverit scribenda non pauca, quae in seipsis minuta, & levia esse videntur , neque quidquam conserunt, vel ad depositum fidei statuendum , & confirmandum , vel ad doctrinam salutis quovis modo promovendam , Sicuti est, V. g. illud Tobiae cap. Ir. V. 9. Tunc Praecucurrit canis , qui simul fuerat in via , 9 quaSi nuntius adveniens blandimento suae caudae gaudcbat 3 non ita
tamen res se habet in Sensu composito consiliorum Dei, etenim sicut occulnon scribere ς verum sicut is qui actu ambulat, sedet, & scribit,
di , sedendi , & scribendi simul
ponere actum oppositum , Scilicet non ambulare, dum ambular , non sedere, dum se det , non scribere, dum scribit, Id est, ut breviter dIcamus, potentia positionis actus , ita etiam voluntas efficaci gratia excitata , & victrici delectatione mota ad bonum aliquod agendum , non potest conjungere cum bona & flagrantissima charitate divinitus nobis Inspirata & Insusa voluntatem oppositam , & simul aetu dissenti re; neque potentiam possibilitatis ullo modo laedit , vel laedere aliquo pacto potest squod in scholis nostris natura gratiae constituatur in inspirata nobis sancta delectatione , quae
essicax dicitur, quando est gram
dibus superior . inefficax autem& tantum sussiaiens , ut aliae scholae loquuntur , quando est gradibus inferior ad contrariam
concupiscentiam I nam univeris
sim neque sub sancta delecta tione, neque sub contraria con cupiscentia voluntas ita abripitur , ut ad agendum vel nothagendum antecedente aliqua necessitate inducatur , etenim in
nostro sy temate , , sicut sub
sancta delectatione, quam Deus misericorditer & absoluta sua voluntate inspirat, bonum quodcunque noti ita proponitur V luntati , ut sub omni ratione boni seipsum manifestet, ita urin eo nulla amplius apprehendi valeat species mali , sicuti hi cum beatis in patria, qui Deum summum bonum sub omni ratione boni contemplantur, at que ideo etiam necessario illum diligunt, . ita etiam econ
286쪽
altissimo sapientiae ejus consilio factum est, ut plura minuta, & quae ad fidem, atque ad aeternam salutem consequendam per se, & directe non pertinent. scriberentur clare atque perspicue, plura au
tem alia gravia , & quae ad fidem spectant scribe
rentur tantum obscure , ita absolute loquendo , . eO
dem Dei consilio fieri potuit, ut quaedam ad fidem
Spectantia, penitus omitterentur, & scriberentur interim alia, quae immediatu, S per se non pertinent ad materiam fidei. Neque tamen ideo Deus, vel inundavit in super- suis , vel defuit in necessarijs , ut inepte ratiocinan-tra , sub delectatione terrena ,sive sub contraria concupiscen. tia , quantumvis vehementi &lacertosa', intellectus nunquam adeo obnubilatur , R excaecatur, ut nequeat apprehendere , &Proponere voluntati speciem
aliquam boni , atque ita illam
a malo retrahere , ex quo fit, ut sub quacunque delectatione tam caelesti & sancta , quam prava , & terrena remaneat in homine vera & prout te dicta potestas ad agendum vel non agendum etiam contrarium , cum. hoc tamen discrimine , quod voluntas , ut prodeat in actum malum , se sola suffi- Clat , ut autem prodeat in actum bonum , eget superno adiutorio , quo fit ut υelit , et
tantum velit, tantoque ardore diligat , ut earnis voluntatem contraria eoneviseentem volun
tate spiritus vincat r ut supra ex S. P. Augustino iam semel dictum est et praeterea ex his
intelligitur etiam quod in libero hominis arbitrio sit semper vera potestas ad agendum bonum absolute , quanquam Te mota , & quae ex se non pro dit in actum I nam ut monlaudatus S. P. inquit in lib.
de corrept. & grat. num. 3 olibertim aνbitrium ad malum suscit, ad bonum autem Parum est , nisi adjuvetur aι omnipo
Sunt tamen qui ajunt , quae nam vero est ista vel sub physica praemotione , vel sub dein lectatione relative victrici , &gradibus superiori libera agendi , vel non agendi potestas squando Thom istae aeque , ac Augustiniani latentur, & propugnant aperte , quod . ex ea nullus unquam vere prodive
Lit, aut proditurus sit actus s
287쪽
tur haeretici; nam quidquid voluntate Dei fit, neque superfluum, neque desectosum merito dici potest. Proρositio III. Praeter Verbum Dei scriptum , ad determinandum ex integro omnia & singula fidei dogmata, admitti debet necessario etiam Uerbum tradi tum , seu divina traditio. Probat. Apostoli multa docuerunt Ecclesiam , quae ad fidem pertinent , sola traditione orali , nam ut modo vidimus , multa quae ad fidem pertinent, non fuerunt unquam in scripturam relata ab Apostolis :ergo praeter Verbum scriptum, ad determinandum
omnia & singula fidei dogmata, admitti debet ne
vertim qui ita arguunt, non animadvertunt multa esse . Imo vix non innumerabilia , quae omnes vere & proprie loquendo sacere possumus , quin ea unquam vel faciamus , vel sa-cturi simus , saltem quousque rationis usus nos minime de
bis ioco & ludendo oculos ensodere , possumus biduo , triduo & octiduo quoque sant corpore & mente in lecto decumbere , possumus nudi e domota publicum prodire, & innumera hujusmodi alia perpetr
re , quin tamen ullus sanae men.
tis . quidpiam istorum faciat, vel unquam facturus sit : igitur a pari, quia tam sub physica praemotione, quam sub delectatione relative victrici , &superiori ad bonum aliquod agendum Deus est qui opera tur in nobis velle , et perficem
re pro bona voluntate , ex Ap stolo ad Philipp. cap. a. v. 13. tametsi heri non possit , ut actu non velimus , quousque volumus & non perliciamus bonum , quousque Deus ita operatur in nobis velle & petii ce
re in sensu eomposito sive po tentia positionis actus contra
rij , quia intentio Dei defeeνe
nisi eredamus , sunt verba S. P.
Augustini in Enchirid. cap. 96. periclitatur ipsius nostνα sdei
eonfessionis initium, qua nos in Deum Patrem omnipotentem credere eonfitemur I neque enim
ut ibi prosequitur S. Pater modo laudatus ob aliud vocatur Omnipoten , nisi quia quidquid vult potest nee voluntate cuiuspiam ereaturae voluntatis omni olentis impeditur Meetus rnon tamen propterea tollitur a
288쪽
cessario etiam Verbum traditum , sive Divina traditio : antecedens patet ex dictis, & confirmatur ulterius multiplic ratione : nam , ut magis obvia proinferamus , imprimis Apostolus in I. ad Corinth. cap. i I. V. g. ita alloquitur fideles laudo autem vos fratres quod per omnia mei memorra ratiS , 9 sicut tradidi vobis praecepta mea tenetiS c Sane enim praecepta Corinthiis tradita , quorum observantiam hic laudat Apostolus, non poterant eSse pure humana :
unde merito S. Basilius in lib. de Spiritu Sancto in hunc locum Apostoli inquit arbitror Apostolieum
esse etiam non scr*tis traditionibus inhorrere : laudo vos inquit Paulus , quou Omnia mea memin alis , 9 quemadmodum tradidi vobis traditiones te netis : deinde idem Apostolus in a. ad Timoth. cap. I. v. lῖ. hortatur eundem dicens formam habe sanorum set borum, quin a me audisti in fde , b in
dilectione in Christo Iesu , bonum dePositum custodi ρer Diritum Sanctum, & in z. ad Thesalon.
Cap. 2. v. Is . ait ad illos itaque fratres state, O te nete traditiones, quas didiciStis, sive Per Sermo- .nem , Siue Per Distolam nostram . Quae necessitatem divinarum traditionum ad integram fidem ita clare commendant, ut nihil clarius desiderari posse videatur , neque enim vel depositum, quod Aposto-
libero arbitrio absoluta pote-Stas agendi vel non agendi: si quidem in sensu diviso , &praescindendo a motione , qua Deus misericorditer nos praevenit , ut velimus & saciamus , idest potentia possibilitatis possumus etiam vere & proprie non velle , & non perficere ,
tametsi extra locum suum , ut occasione accepta ex notione
Sensus compositi & divisi, aliquo modo ostenderetur ratio &
modus , quibus Occurri possit inimicis divinae gratiae , quando zelo salvandi libertina hominis arbitrium abrepti . gloriam crucis Chri,ti evacuare pzItentant.
289쪽
2 7o De Ioeis N eologicis Ius Timotheo commendat in fide , Sc in dileetionis
in Christo Iesu, vel traditiones quas Thessalonicenisses ex ipso didicerant., respicere pOSsunt res mere humanas, sed divinas, & ejus generis, quae pertinebant ad illas, quae ab omnibus credenda, & agenda erant: unde in postremum locum inquit S. Joannes Chrysostomus, est Perspicuum quod non omnia ostoli per Distolam tradiderunt, sed mialta etiam sine scr*tis 3 9 ea quoque sunt fide digna :quamobrem quoque traditionem censeamus esse sdedignam ; est traditio, nihil amplius quaeras P rursus in a. Epist. ad Timoth. cap. 2. vers. 2. hortatur
idem Apostolus discipulum suum dicens, ct quae audisti, a me Per multos testes hac commenda siletibus hominibus quibus prosecto eXpresse monet Timotheum , ut tam ipse, quam reliqui ab eo edocti, permanerent in doctrina , quam OretenuS ab illo audiverunt: S in prima ad Corinth. cap. II. postquam plura docuisset relative ad institutionem Eucharisti- ei Sacramenti, & dignam illius sumptionem, ita concludit e coetera autem , cum venero di Onam , in quibus manifeste osten)it, quod multa alia de hoc argumento docere voluerit Corinthios solo verbo , &sine scripto et ergo praeter Verbum scriptum , ad integram fidem necessario admitti debet etiam verbum
traditum. . Praeterea ad integram fidem satis non est, ut nobis innotescant omnia, & singula fidei dogmata, quod
sine traditionibus, sive sine doctrina absque scripto testimonio , & sola orati traditione ab Apostolis ad nos derivata , fieri non posse , usque modo ostendimus ', sed requiritur necessario ut certo & infalli-hiliter nobis constet, tum quinam in specie sint libri canonici, seu divinitus inspirati, tum quis sit Verus , & genuinus illorum sensus a Spiritu Sancto
290쪽
Metio II. cap. II. 27 Iintentus, praesertim vero respective ad illa loca, quae ad principalia nostrae fidei dogmata perti
nent ; sicuti sunt V. g. Deum esse unum , b trinum: filium in divinis esse eiusdem cum Patre naturae, atque substantis: Christum esse vere silium Dei:
in eo esse unam tantum Personam , duas autem
naturas , duasque Doluntates, O verationes 3 Salia hujus generis : jam vero sine subsidio traditiOnum, nihil ex his nobis certo , & infallibiliter innotescere potest; non primum , ut patet ex probatione ad superiorem propositionem : sed neque secun dum, ut patet ex haereticis, primitivae Ecclesiae se ilicet Gnosticis , Sabellianis , Arianis . Nestorianis, Eutychiauis; S Monothelitis , qui singuli , spretis traditionibus in intelligenda sacra scriptura reSpective ad praelata fidei dogniata pessime semper erraverunt , ita ut verba scripturae etiam in oppositos errores detorserint s) merito propterea Nicenum se
sapientes; qui ita vocari amabant quia superbissime credebant , quod ipsi soli vere saperent , & genuinum Sacrae Seti-pturae sensum intelligerent,& qui etiam alio nomine Ualentiniani vocant nr a duce illorum Ualentino , qui secundo saeculo Ecclesiam dilacerarunt , erraVerunt In primis circa Dei naturam& essentiam in eo, quoniam in exerunt Aeonum tabulam, idest certam quandam di manationem, seu expansionem divinitatis , distribuendo in XXX. Aeonas omnes di manationes illas, quarum comple*um vocaverunt ri roma , idest plenitudinem omnium dimanationum Divinitatis : praeterea haeretici isti praeter alias impietates, docuerunt etiam , quod Christus ad salvandum humanum genus sine assumpta vera carne de coelo delapsus sit , ae proinde etiam quo non vere , sed apparentectantum passus suetit et Sobelliani Duce Sabellio Ptolemaide
nato affirmarunt tres personas in Divinis Patrem , Filiuni , &Spiritum Sanctum convenire in unam hypostasim , tanquam tres appellationes, sive tanquam ista nomina unam eandemque sub- istentem substantiam signiu-