장음표시 사용
21쪽
tiva ab attributis divinis desumta β. a s I. p m. r. PBI. Rall. , nec in earum determinatione haec motiva omittere . 3sa. pari. L Phil. pra2. vnis. , immo verbis & factis testari, quod attributa ipsius cognoscamus & pro certo habeamus, eadem ipsi convenire 4. 1347. pari. r. Jur. nat. . Quoniam itaque
fieri nequit, ut haec faciamus, nisi attributa divina nobis suerint cognita atque perspecta , quod per se 'patet; sine agnitione Dei nullum Ioificium Deo debitum praestari po
Determinatio actionum humanarum pet motiva ab attributis divinis desumta principium generale est . unde omnia officia erga Deum deducuntur, quemadmodum ex eorum
demonstrationibus in parte prima iuris naturae datis abunde elucescit, Rex sequenti tractatione aeterius patebit. Rati , Per quam intelligitur, qualia sint officia erga Deum, &cur eidem imeantur, desumenda est ab attributis divinis. Antequam igitur homo OHeia erga Deum cognoscere &antequam fieri potest, ut eidem eadem praestare velit, necesse est ut attributa ejus agnoscat. Agnitio Dei basis estosficiorum omnium erga ipsum & quia ad ea praestanda obligati sumus, ad agnitionem quoque Dei obligamur, sc-que ipsa agnitio Dei inter ossicia erga Deum referenda arorue primum locum in iis occupat. Itaque ab hac exorisium totius tractationis ducendum est , Ec cui curae eo dique fuerit ossieta Deo debita praestare, nee in iis praestan.
dis a vero tramite aberrare, is quoque ante omnia omnem
operam dare debet , ut Deum recte agnoscat , sbique cavere, ne falsas de eodem foveat opiniones. Quamo rem in Ethica demonstrandum, quomodo unusquisque ad certam Dei cognitionem pervenire possit, quantum ad prae standum ossicia erga Deum lassicit. . . s. Dissiligod by Gocrate
22쪽
- g. a. Quoniam sine agnitione uel nullum ossicium Deo de- Meginus ofbituin praestari potest sd; neglectus agnitionis Dei obstat, ficiorum erga quo minus scia eidem debita reste agnoscantur, eidemque praesten- Deum imp auri . dimentum Neglectus aenitionis Dei impedit non minus eognitionem ς' r pM
ossiciorum erga Deum, quam eorundem praestationem. In. ββη i scia dies hoc experi nur. Quam multi sunt , qui didicerunt, in debita. Deum super omnia esse amandum; quam Pauci vero sunt. , quibus satis superque perspectus est amor iste, di qui norunt, quid facere debeant, ut Deum super omnia amenti Quando amor Dei ipsis inculcatur, ejus ratio non reddi.tur, ut per eam intelligerent, qualis sit iste amor & eur ad eundem obluentur. Quodsi cui dicas, Deum velle, aut prae cipere, ut supra omnia ametur; hoc saltem facit ad agnoscendam utcunque obligationem ad amorem istum, ipsam vero obligationem non intime perspicit, ideoque nee semper de eadem recte sentit. Quodsi porro dicas. eum esse magis amandum, quam homines quoscunque, aut res quas-eunque alias sive animatas, sive inanimatas; quacunque domum verborum pompa hoc ipsi inculcaveris, qualis revera sit hie amor nondum agnoscitur. Parum igitur abest, ne amor Dei sit sine mente sonus, nisi quatenus trahitur ad
similitudinem cum amore hominum, aut rerum anima arum N inanimatarum, cujus confusam quandam in nobis perceptionem habemus , dum appetitus. sinsitivus hoe assectu commovetur. Quamobrem non est, quod miremur. quando videmus, amorem Dei vel esse nullum, vel admodum langueoscere, vel cedere amori hominum, ac rerum sive animatarum,
sive inanimatarum , vel pudenda labe insiti, quemadmodum, ex inserius demonstrandis clarius elucet, & quotidiana experientia confirmati Quae vero de amore Dei dicuntur, A a eadem. Diqilia Corale
23쪽
eadem quoque valent de ossiciis ceteris erga Deum. Fidem oculatam dabimus in sequentibus, quando praxin singulorum erga Deum ossiciorum c monstraturi sumus. Ceterum naistanter dico, sine agnitione Dei ossicia eidem debita non recte agnosci. Nisi enim Deum recte agnoveris, fieri ne quia . ut de singulis actibus ad eadem pertinentibus, vel inde fluentibus recte sentias, ne labe quadam inficiantur actisones, ad quas V. gr. te impellit amor Dei, aut ne prorsus committas actiones studio placendi Deo v*l ossicio euidam erga ipsum satisfaciendi animo, quae ipse maxime abomi
Quia sine agnitione Dei nullum ossicium Deo debμ
, tum praestari potest f. 3. ; cui praxis victorum erga De mcvra cordique est, is omnew diligentiam ad agnitionem Dei conferre debet cf. 73 I. pari. F. Phil. prast. univ. . Et quoniam ad agnitionem Dei obligamur g. ii 29. pari. r. Jur. nat. 3ad diligentiam quoque in agnitione Dei obliga mari Quanta diligentia ad agnitionem Dei asserenda sit , exsequentibus mox elucescet. Consideramus hie eandem tamquam medium praestationis ossiciorum erga Deum; quoniam vero homo obligatur Deum agnoscere . II 29. Part. L. nu. , & ossicium est omnis actio juxta legem naturae determinata t=. aas. para. r. PHL pracI. uniν. ; diligentia in agnitione Dei ipsa quoque ossicium est. Quamobrem non arbitrii nostri est , utrum diligentiam ad agnitionem Dei conferre velimus, nee ne, sed necesse est ut consera. mus I. II 8. pari. 3. Phil. pracf. univ. f. qui non conser peccat 3. 4 o. pari. r. Phil. Prin. - D. . Ahsonum vero non est, ut ossicium aliquod si medium praestationis ali rum ossiciorum. Etenim OHςia omnia constituunt seriem veritatum ita inter se connexarum, ut aliae ad alias se habeant Disiliam by COOS
24쪽
beant per modum medii ad finem & finis continuo fiat
medium finis ulterioris, quemadmodum in serie contingentium etiactus causae fit iterum causa alterius essectus I. 83. Cosmia. . . 4. .
Diligentia in agnitione Dei virtus moralis est. Etenim ad Au diligen- diligentiam in agnitione Dei ipsa lege naturae obligamur tia in agni g. 3. . Quamobrem cum diligentia consistat in actioni- tione Dei sthus certo fine committendis g. 73 I. pari. r. Phil. Raff. anm. ἰ virtus m0ra-
omnes illae actiones, quarum complexu diligentia in agnia lititione Dei habenda abiolvitur, sunt actiones juxta legem naturae determinatae, consequenter qui diligentiam ad agnitionem Dei confert, actiones suas juxta legem natura determinat. Enimvero habitus actiones suas legi naturae consormiter dirigendi virtus est 3a I. pari. r. Hic prassitinio. cumque sic agere Velir, qui ita libere agit g. 941. PDeh. empir.j virtus moralis . s4 T. pari. r. Jur. nat. . Dialigentia igitur in agnitione Dei virtus moralis est.
Agnitio Dei non eonfundenda est eum diligentia, quae in ea comparanda habenda. Agnitio Dei ad seientiam pertinet d. 394. Log. , aut ad communem sensum reducta desectum scientiae supplet 4aa. Part. r. EM. : ast diligentia in agnitione Dei habenda , eum actus ad eam requisti 3' 7s I. para. r. Phil. pr 1. uniri , a voluntate deo terminentur, virtus moralis est sar. s l . pari. r. Jur. nan. Sunt nimirum motiva, per quae determinatur volitio eliciendi actus facultatum cognoscendi ad agnitionem Dei necessarii. Et quatenus voluntas tendit ad eos eliciendos, diligentia virtus moralis est. Non obstat, quod actus, quibus cognitio Dei eomparatur, sint iacultatum cognostendi, & quod supponantur habitus istarum facultatum, ut nullus in agnis
25쪽
tione Dei notetur desectus: etenim virtutes morales intellectuales praesupponunt, & harum exercitium a moralibus d pendet. Mutua datur facultatum cognoscendi & appetendiae aversandi a se invicem dependentia, & inde venit m tua virtutum intellectualium atque moralium a se invicem dependentia. 'Ad hane qui animum advertit, facile discernet, quid ad morales sit referendum.
. S. Idem in ge- Irmo diligentia omnis, qua ad se statvmque suum perficieη-nere evinci- dum, aut ad assiones suas legi naturae eonvenienter dirigendas afturi fertur, virtus moralis est. Cum ad nos statumque nostrum perficiendum obligemur lege naturae 3 I67. pari. r. Phil. parci. uam , aut ad actiones omnes legi naturae convenienter dirigendas g. x 4 a. pari. r. Phil. prast. unis. M omnis diligentia, quae ad se statumque suum perficiendum, aut ad actiones suas legi naturae convenienter dirigendas asserintur, consistit in actionibus legi naturae convenienter de terminatis β. Is I. pari. a. Phil. prari unire . Patet igitur, ut ante 3. 4. , diligentiam omnem, quae ad se statu que suum perficiendum, aut ad actiones suas legi naturae convenienter dirigendas affertur, virtutem moralem csse.
Diligentia spectatur vel in habitu acquirendo, Vel in eo a.dem exercendo. Si quis artem quandam addiscere debet in eam addiscendam diligentiam conserre potest. Ubi arte Pollet, in eadem exercenda se quoque diligentem praestare Potest. Moralitas. quae habitui inhaeret, inde in diligenti
am derivatur, ut virtutis moralis naturam induat. In utrois
que casu, sicuti habitus & per consequens ejus exercitium legi naturae convenit, ita eadem quoque diligentia praeeipitur. Negligentii , quae in omissione diligentiae consistit g. 7 7. PQR L Phil. pro I. unire , lege naturae prohibita est Diuiti Oostii
26쪽
est G. 3o I. pari. r. Furi nat Diligentia igitur eadem lege praeeepta. Qui enim diligentiam non omittit, eandem in id, quod agere debet, confert. Facile autem patet, di ligentiam latissime extendi ad omnia . quae nobis agenda sunt, dc ad rectitudinem actionum apprime necessariam esse I. 79. Part. t. Hic Prua univ. .
g. 6. Negligentia agnoscendi Deam, me in eisere faciendi, quod Mneglige facere obligamur, vitium est. Negligentia enim in omissio. tra OPUcenne diligentiae consistit β. 73 7. pari. r. nil. nati. tinis. . a Deum aut
Quoniam itaque diligentia in agnitione Dei 4. & in D leos, qua genere faciendi, quod facere obligam dr, virtus moralis Dcienda est s.), consequenter habitus actiones suas legi natu-Dyt, μrae conformiter dirigendi ga I .part. L- Phil. prast. univ. ; vitrum. negligentia Deum agnoscendi, aut in genere faciendi, quod facere obligamur, est habitus actiones suas contraria ratione dirigendi, quam lege naturae praestribitur. Quamobrem cum habitus actiones suas contraria ratione dirigendi , quam lege naturae praescribitur, vitium sit P ga a. pari. r. Phil. praP. Mis. I negligentia agnoscendi Deum, aut in genere faciendi, quod facere obligamur, vitium est.
Negligentia diligentiae opponitur tanquam vitium virtuti edantur enim non minus vitia negativa, quam Positiva. quemadmodum facta vel positiva, vel negativa sunt. Inhaeret auistem hoc vitium noluntati, ita ut Deum agnoscere, vel ea ne re nolis, quae facere debes. Quemadmodum itaque nolitio non est, nisi nuda volitionis omisso I. 8 84. Ps h. empir. ; ita quoque negligentia non denotat privationem diligentiae . sed respectu animae aliquid positivi est, quamvis respectu acti nis committendae, cum ea cesset, vitium privativum dieatur.' Quodsi ergo actio cesset, quae committenda erat, deficiento moti λDi sis sed sy Coos l
27쪽
Dei ad agni, tionem ejus necessaria.
motivo, quo voluntas ad agendum determinanda; hoe vitio minime tribui potest. Enimvero si adsit motivum, quo noluntas determinatur, ut facere nolis, quod iaciendum erat. id demum ustio imputandum. Ita vitio caret noluntas, si quis ignorat dari Deum, ideoque nec de eo agnoscendo ul. la cogitatio animum subit. Ash s quis novit dari Deum, nec ignorat eum esse colendum, ideoque agnoscendum, agni.tioni tamen Dei tempus nullum impendere vult, ne id aliis negotiis quibuscunque subtrahatur, ei utique negligentia imputanda, quae vitium est. Quando negligentia vitium est. quod faciendum esse novimus, facere nolumus, ideoque in
non existentiam facti, seu non usum saeuitatum influit noluntas 3c subinde quoque ea mediante voluntas: ast si culpa suis erit, non usus facultatum vel ab ignorantia, vel errore vi eibili, vel a causis aliis attentionem in se trahentibus dependet. Quamobrem patet, negligentiam qua vitium non eo adem modo imputari qua culpam , eum tunc proprius ad do lum accedat 3c naturam eius participet. Atque hine ulterius liquet, non sine ratione demonstrari diligentiam esse virtutem moralem, negligentiam vero vitium: id quod vulgo non adis vertitur . quia diligentia in omni habitu acquirendo & exercenrido loeum habet, consequenter omni virtuti accedit, praeseretim eum diligentia quoque abusu in vitium Vertatur, quanis do quis ad actiones malas eandem consert, quatenus in actibus mere physicis consstit.
I. I. Qui Deum agnoscere vult, scientiam Dei acquirere studeat ημchle est. Operam enim dare debet homo, ut certa sit Dei, quam habet, cognitio 3 4 O. mi. I. Jur. nat. . Enimvero certam rei cognitionem habet, qui scientia instructus
est s9 s. g. . Quamobrem qui Deum agnoscere vult,
scientiam Dei acquirere studeat necesse est. Qui
28쪽
Qui in Logica peregrinus & hospes non est, abunde novit. quicquid cognoscimus, id vel certo cognosci, vel saltem pro- habiliter, ideoque vel ad scientiam , vel ad opinionem esse
referendum. Scientia non admittit nisi vera; opinio autem tam erronea, quam vera esse potest. Qui Deum agnoscere vult, is omnino certus esse debet ea Deo convenire, seu vera esse, quae ipsi tribuit, ita ut agnitio Dui arceat omnes erroneas opiniones, nec subsistere debeat in persuasione saltem opinione, non vero usque ad veritatem. Quodsi quia cogno- ἰverit ea, quae de scientia demonstravimus, cum in parte prima Ethicae de virtutibus intellectualibus ageremus; is inde imitelliget , quanta diligentia in agnitione Dai sit habenda. q. s. Quoniam qui Deum agnoscere vult, scientiam Dei De virtuti- acquirere tenetur l. 7. , scientia autem virtus intellectu btis intestialis materialis est . 4o a. pari. i. Eth.2, & ad eam omnes Evaeibas ad virtutes intellectuales sermales concurrunt β. 4 II. pari. I. agnitionem Eth. i qui Deum agnoscere vult, virtutibus omnibus intellicturi, Dei requiybus formalitas es ex Materialibus scientiae, cumque ante in-. tis. telligentiae operam dare debeamus, quam ad scientiam adspiramus j. 4o3. pari. a. Eth. , intelligentia operam navare
. De virtutibus intellectualibus tam sormalibus, quam ma terialibus non alio fine egimus in parte Prima Ethicae, quam ob usum, quem praestant in virtutibus moralibus acis. quirendis S exercendis. Demonstrandum itaque erat, quae. nam virtutes intellectuales serviant agnitioni Dei. Ad recti. tudinem actionis humanae concurrero debet usus omnium facultatum, quemadmodum alias ostendimus. Idem . igitur etiam requii itur ad agnitionem Dei. ne quid in ea deside- . retur. Multas dari erroneas δc confusaneas de Deo opini.
29쪽
Ones, nemo est qui nesciat. Omnes autem istae opiniones non usui dc abusui facultatum debemur, non tollendae, aut emendandae nisi ope vinutum intellectualium. Quodsi ergo curae eordique fuerit agnitio Dei. ne sit infructuosa, vel eultum Dei pariat vacillantem, virtutibus intellectuinalibus operam navere debet, quantum praesemi scopo sufficit.
Unde Quia scientiam Dei acquirat necesse est, qui eum tia Dei ba cognoscere vuli g. 7. , scientia autem huariri nequis nilarienda. ex libris methodo demonstrativa conscriptis, &, si in quibusdam supponi ritur, quae in aliis pertrastantur, nT amre diligenter perlectis iis, quae in hisce traduntur . 4OP. pari. r. Eth. atque in Theologia naturali doctrina de Deo
traditur . I. pari. r. Theol. nat.); ex Theologia naturali methodo demonstrativa pertractata haurienda est scientia Dei, de quoniam Theologia naturalis principia petit ex ontol gia, Cosmologia & Isycliologia s. o. pari. ἔ- Thot nat. , .
antequam ad eandem accedar, intologie, Obsemologie ac P Fbο
togie studio incambendum, quamum ad principia ista cognoscendasscit.
Non alio sane fine Theologiam naturaIem methogo dea monstrativa pertractavimus, quam ut inde scientia Dei hauriri possit, eidemque praemis mus Ontologiam, Cosmologio am ae Psychologiam, ne quid in Theologia naturali Oeeuro' sat, quod non satis intelligatur, nee in demonstrationibus superse' aIiquod dubium, quod assensum remoretur. Non est, quod existimes, nimis operosum esse, si hoe modo Deum agnoscere debeas: obligamur enim ad omnem dili. gentiam m agnitionem Dei conferendam it. 30. Nemo
igitur iure eonqueritur de nimia diligentia in agnitione Dei. cum alia ad scieruiam Dei via non detur. Neque porro est, Dis igeo by Corale
30쪽
est, quod obiicias, Deum ab omnibus homἱnibus esse agnoinscendum. viam autem istam ab omni homine calcari re, nime posse. Etenim mox ostensuri sumus, quomodo consulendum sit iis, quibus aditus ad scientiam non datur. Si qua praeterea dubia moveri possunt, ea in sequentibus evanescent. Nemo obligatur ad ea consequenda, quae in potestate sua non sunt I. I76. pari. r. Iur. uar.): cui tamen amplior est facultatum usus & auxilium aliorum majus, is
ad plura praestanda obligatur, quam alter f. 177. Part. r. . nat. . Qui igitur ad scientiam Dei perventi e potest. modo suam in se diligentiam desiderari non patiatur; is negligentiam suam in agnitione Dei nullo modo excusare potest , praesertim si argumenta persuasoria, quae nullam vim demonstrationis unquam expertis satisfaciunt, ipsius men. aem in dubitationum fluctus conjiciunt.' g. I . Quoniam scientia Dei ex Theologia naturali metho- De compertindo demonstrativa pertracta hauriendata est, & antequam diis eo me ad eandem accedatur, Principia Ontologiae, Codiologiae eoatillatiae Psychologiae addistenda Rint, quae in demonstrationubus Theologiae naturalis tanquam cognita praesupponuntur . 9 , ad scientiam vero promovendam conducit, si in quolibet scientiarum genere condantur lystemata brevia
inter se connexa l. 413. pari. r. Eth. atque in iis a nimio rigore in demonstrando abstinendum ora. parti ' 'r. Eth. ; ad scientiam Dei promovendam conducit, Ii s emata tresia Ontologia, Cosmologiae, Uyhesos est neologia natur
lis inter se connexa condaritur, atqne in iisdem a nimio rigore iademonstrando abstineatur, vel etiam institationes Theologia natis
lis, in quibus ea inferantur suis locis, quae ex Ontologia, cisin Agia es PBchologia tanquam principia suineada sint, ad. eam