Opere complete di Emmanuele Duni, già professore di giurisprudenza nella Università romana ora per la prima volta riunite si aggiungono Le osservazioni di Gianfrancesco Finetti Emanuelis Duni I.C. De veteri ac novo iure codicillorum commentarius atqu

발행: 1845년

분량: 332페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

241쪽

S. IV. Ampli antur hactenus dicta ad codicillos, qua,

tenus sunt ultimae Doliantatis vectes.

itaque hae tres signimationes in eo convirent, quod codicilli usu communi loquendi apud Romanos denotaυerint epistolas , sise ad absentes, sise ad praesen tes scriberentur, sive denique eae i eratorum indulgentia ad preces subditorum emanarent. Salis probabile est, dicillos, qui tempore Augusti , tamquam ultimae -- Iuntatis species amrobati sunt , quoad primam suam originem nihil aliud fuisse , quam epistolam scriptam ad heredem de eo , quod post mortem suam scribens ab herede fieri vellet, in quo conceptu cum plurima Silarint, hoc ipsum nunc eae iure probandum erit a . S. V. dieilli nihil aliud erant, quam epistolao ; quod probatur I eae origine. Noc ψsum Dero satis eonvicuum redditur I. Or,gine horum codicillorum , quam imperator in pr. inst. de codicillis satis distinete tradit , scilicet Lucius Lendi

a Inspecta codicillorum origine si coniectam velis , eos scribi tum solere potissimum epistolarum more, non prohiberis; at si intelligas , apud iurisconsultos per codicillos nil aliud venire , nisi epistolam ad heredum scr ptam , prorsus inepti veris; quum perspicuum sit, in iure significasse non solemnem testatoris Doluntatem, quω tenus a testatorum ratione distinguitur. Vide quae nomtavimus loc. cit. u. S. Disiligod by Coosl

242쪽

tiιIus Romae fecerat testamentum , et Augustum filiamque suam instituerat heredes, eoὰemque testamento Ca

Nerat , ut si quos Postea codicillos scriberet , si eae eo restamento valerent. Cum postmodum in Africa morti Dicinus esset , scripsit codicilios ad heredes , petiitque ob Augiasto herede suo , ut aliquid faceret , seu PraeFtaret post mortem suam. Hic Sane non alia disyositio Percodicillos intelligi potest, quam epistola quaedam , Cum eo tempore codicilli nihil aliud denotarent , ut S. III. evictum est. Non enim ulla ratione ostendi potest , per eodicillas aliud aliquid eo temhore intellectum fuisse , et

Sic Secundiam usum communem loquendi illius temyoris dispositio Lentuli aestimanda est a). Iam quidem

hactenus inauditum erat, per epistolam , Dei codicillos heredi aliquid iniungere , quod ei necessitatem tmyoneret Doluntatem defuncti implendi. Sed nihilominus Augustus heres Doluntatem citis implebat , et filia Lentuti legata pracstabat eae epistola patris , qtiae iure ordinario non debebat. Uti Dero eaeemyla yri laum facile subditos ad imitationem rasecre solent , ita quoque deinceps alii , Augusti autoritatem sectili fideicommi a caeiusmodi vistolis ad heredem scriptis Praestabant. PHO ipso factum , ut Augustus suasu IClorum , et imρrimis Trebiatii magnae tunc temporis autoritatis Icti, codicillorum iasiam lege Probaret , et in utilitatem cloitim introduceret , cum non semper ciDibus integriam esset. te-Flamenta concinnare , maaeime , 5i peregrinationes fuce a) Iterum nugatur cum epistolarum , ac codicillorum nominibus. Quod Lentuli aetate codicilli scriberentur more epistolarum , an idcirco non aliud eos esso dixeris in iure , quam epistolas 3 Sed utcumqtie illos consideraveris, tamqUam epistolas ad heredes scriptas, quid porro hoc pertinet ad ius codicillorum p Aliud est animadver iere in holos modi voluntatibus scripturae modum , oliud

iuris rationem ; qUae sane si una Constandantur , DUm-quaria cognosces , quid revera in iure haberi debeant. Tona. V. Si Diqiligo: by Cooste

243쪽

rent. Post quod te ras ciam et Labeo eodicillas fecisses, iam nemini dubium erat , quin codicilli optimo iure ammitterentur. Erat enim Lubeonis maxima autoritas , adeo ut Tacitus lib. S. annal. illum , et Atteium Cayitonem duo pacis decora nominet ; sed in eo Labeonem Capito ni praemnat, quod esset incorrupta libertate , et ob id fama celebratior, cum e contra Capitonis obsequium d minantibus magis probaretur. Atque hinc Labeonis autoritas apud populum libertatis amantem plas ponderis habuisse Didetur l. a. S. 7. bs de origine iuris sa). Sic itaque satis constat , ratione primae originis codicillos fuisse meras epistolas a defuncto is heredem scr*ta3.

S. VI. Probatur II. eae eo quod in iure promiscue

etiam epistolae vocentur.

Constat quoque II. id ipsum Ginde, quod in iure

nostro codicilli passim epistolarum nomine veniant. ED denter id patet eae l. testamento 89. pr. F. de legatis a. ubi ratus ita: Quaero, cum testamento significaverit, si quid obsignatum recepisset, vice hoc est iure 3 codicillorum valeret , epistola autem non sit obsignata , an ruae epistola continentur in filium pertineant 8 Responi si fides epistolae relietae constaret, deberi , quae in ea dare se velle significavit. In hoc tertia eodicilli , et epistola Promiscue sumuntur , eae quo certum indicium nascitur , codicillos eiusmodi per modum vistolae solamnis scriptos fuisse b). Idem ulterius evincitur eae l. a Vide quae diximus de Origine codicillorum cap. I.

b) Iam vidimus cap. 3. nostri comment. S. IO. n. g. et i s. quid proprie apud iurisconsultos veniret nomine codicillarum , quid vistolarum , licet utrumque conti-Disiligod by Cooste

244쪽

uxorem ι . s. a. m de legatis 3. tibi rursus codicilli, et epistola ρ miscue sumuntur. Ut ut enim haec duo inter se ononi Dideantur in Derbis , utrum eidem Damae ex verbis codicilli ab heredibus praestandi sint, an vero ad Seiam uxorem ex verbis epistolae pertineant , tamen antecedentia demonstrant, de codieillis tantum sese

monem fuisse, et quae divositiones ibi occurrunt, ge nerali nomine codicillorum veniunt a . neatur sDb generali codicillorum significatione. Si quid

per fideicommissum relinquebatur in codicillis , visio Iam potissimum veteres nominarunt, sive epistolam fl-deicommissariam , quae Vox simplicior videbatur ad ex in Irimenda fideicommissorum relicta. Quod vero relinqueatur per verba directa, codicillos , sive codicillos consimmatos magis appellabant, ut cit. loco probavimus. Ilinc nil mirum , si Consultus in hac lege epistolae nomine intelligit praelegatum filio relictum verbis praecativis ;nec inde consequitur , codicillos in iure non haberi, nisi epistolas. Nam utcumque consulti eos nominaverint quantum ad pressiorem illorum significationem , tum codicilli proprie accepti, tum epistolae fideicommissariae veniunt sub uno iuris intellectu, quod nempe contineant

voluntatem non solemnem a solemni distinctam, quae habetur in testamento.

a Nullibi, quam hoc iuris loco Boeli merus apertis- Si me arguitur ; quo quidem distinguere voluit Consultus eoicilium verbis directis conceptum ab epistola ver- his precativis, ut latius ostendimus loco cit. D. I9. Disiligod by Cooste

245쪽

S. VII. codieilii, et epistola sideicommissaria non di

serunt.

Iquidem non desunt , qui inter codicillos, et v stolam sideicommissariam di erentiam quamdam obser vant , quae agnita fuisse Didetur ob imperatoribus in I. 7. C. qui testamenta sacere possunt , ubi ita : quod et in codicillis , et fideicommissariis epistolis iure scriptis Oθ- servandum erit, quibus verbis inter se haec duo distingui videntur a . Diinerentias autem has assignat Petrus Mu- Iterus in notis ad Struvium ex . Si. th. 68. I. ratione scri-yttirae , quod scilicet eyistola Semyer eam desideret, licet codicilli possint esse nuncuseatiυi. II ratione seraemissae Saluris, sine qua πistola non concipitur. III. ratione illius ad quoni epistola dirigitur ; qui in epistola est amicus forte aliquis, aut proseinquus , in codicillis autem Semyer heres sumonendus. IV. ratione legatorum , quae in codicillis praesemrim restamento confirmatis dari possunt. Sed hae didierentiae nullo modo fundatae sunt. Nam hoc numquam autor praelaudatus probabit, codicillos ab initio , et ma-aeime iure digestorum potuisse absque scr*tura steri, quin semper tibi in digestis sit mentis codicillorum , praes Ponuntur eae natura Sua scripti. Inde etiam Ulpianus in L. S. Ir: de testam . milit. ubi clausulas codicillaris mentionem iniicit , ita ait : quemadmodum plerique pagani solent, cum testamenta faciunt PER SCRIPTU- Η ΑΜ adiicere , velle hoc etiam vice codicillorum va- Iare ; eae qua patet , olim tantum teStamentis Scriptis clau-

a Non ab imperatoribus , sed a iurisconsultorum linis gua primum coepit haberi discrimen inter codicillum pressios acceptum , et epistolam fideicommissarium , ut diximus. Diuitigod by Corale

246쪽

sulam hanc adiectam fuisse sa). Quod Dero iure codicis aliud introductum sit , id iuris sequioris est , et huius rationem demoeos excutiemus b . Altera disserentia it, dem haud subsistit. Nam et in codicillis praemissio salutis de iure antiquo Occurrit. Audiamus Μarcellum , qui in L. b6. de fideico m. liberi. ita rati : deinde codi-eillis ita cavit. Lucius Titius heredibus primis , et substitutis salutem. Hic adest formula codicillorum , in quihus salutationis praemissio , iat in cyistolis occurrit sc). Alliud eae plum occurrit in I. O . S. S. T. de legalis

S. et S. a. L. SS. L. SO. S. I. de adim. vel transi . legat. De quibus , et similibus teoetibus postea specialiter

dicendum erit. Sed nec semper in vistolis sesutationem per se Olim rem necessariam fuisse evicit Lauserbata.diss. de epistola th. Ss. cum etiam in iure nostro cyλstolae inveniantur, quae nulliam salutasionem Priaemissam habent L. II. S. '. mandat. L. 5. S. S. L. Mi. et 26. de Constit. Pec. L. 7o. pr. T. de legat. a. L. . de adimed. vel

transs. legat. Tertia disterentia itidem non stringit ; quando enim quaestio est de vistola fiscicommissaria , illa ordinarte etiam dirigitiar ad heredem , Dei ad eum , qui eae benesicis , et Doluntate defuncti aliquid Labet , quod clarissima amaret ex L. 75. pr. T. ad S. C. Trebell. , ubi . a) An codicillos veteres admitterent, nedum per scripturam , sed per nuncumtionem latius egimus cap. I. DOMserti comment. S. Noc prorsus ad rem facit hie Ulpi aut Iocua, Di ibi ostendimus num. S.

b) Nou inquam ex iuro codicis Iustinianei coeperunt

codicilli per nuncuseationem, sed nec veteribus ignoti suo re; nulla enim iuris ratio obstabat , ' O minus testamenti exemplo fieri non potuerint per nuneupationem , ut

probavimus Ioe. cit.

- c) Salutis praefatio non titique portinuit ad Remum

Iam codicillorum, nam in testamentis quoque comperimus apud vetores huiusmodi salutis praefationes. Vide L. o . S. I. et S de legatis a. Disiligod by Coosl

247쪽

ntus ita inquit : Epistolam ad heredem suram in haec verba scripsit; et in L. O7. S. 5. de legatis 5. Mutet , epistolam Veicommissorium ad filium suum scriysisse dicitur , qui ea donatione pratris aliquid hossidebat. Ultima denique Porum in recessu hobet ; postquam enim Iegata Deicommissis eaeaequuta sunt, L. i. st de legatis 3. Iegata sine dubio in codicillis , et epistolis , qtiae non differunt , nisi Mno mcis , relinqui possunt a . Hisce praemissis convicia iam est , ex L. 7. C. qili testamenta sacere possunt non inferri Posse , olim disserentium fui se ; cum Particulta et non Semyer Sesearet, aut distinguat, sed saepe duo uocabula idem signi antia coniungat : Di-

de Strauch. de particul. iuris sub voce ET b) a) Quicquid interpretibus placuerit de disserenita inter codicillos , et vistolas , revera eo tantum vortebatur, Di codistillis proprie dictis legata rolinquerentur, epist lis fideicommissa. Perperam autem Bochmerus repetit exaequationem legatorum com fideicommissis ex L. I. de legat. I. praesertim quantum ad varias huiusmodi r lictorum caussas ; quum in compsrto sit, quicquid Co stantinias formularum superstitiones abrogaverit, non ante Iustinianum in Unam prorsus iuris rationem adducta ;Dt nil penitus distarent relicta per verba directa a fideicommissis. Vide quae longius hanc in rem attulimus

cap. a. nostri comment. S. ά. n. 2. et S.

b) Quoniam salso credidit ex L. i. de legatis i. iam sublatum quodciamque iuris discrimen inter legata, et fideicommissa, ubi in citata L. 7. C. qui testamenta sacere possunt, aperte distinguuntur codicilli ab epistolis mdeicommissariis : Quod in eodicillis , et Meleomnaissariis

epistolis ... observandum erit, Boeli merus putavit ea verba in codicillis , et fdeicommissariis epistolis veluti synon ima haberi. Quid lacies huic legum interpreti Z Uerum patet, hanc legem Valentiniani Esse , cuius aetatebdhuc stabat differentia relictorum per verba directa , ac precativa , ideoque discriminantur codicilli ab epistolis Ddeicomissariis. Disiligod by Corale

248쪽

Explieatur leae ultima principis f de legaviis in. . in gnoscit etiam cardinalis Mantica de conieci.

Ult. vol. lib. a. tit. II. u. I. et S. nullam in essectu inter

codicillos , et vistolam esse disserentiam; tamen ratio. ne modi, et formae aliquam superesse eaeistimat ; decvtus eae L. fin. pr. ae de leg. a. quasi ibidem codicilli ab epistola distinguerentur. Casus in dicto leaeluari gesis 1 Quidam in testamento caverat , si quid obsignatum recepisset Del ut alii Iegunt reperisset scit. heres) id ipsum iure codicillorum Ualeret. Reyerta est epistola ad heredem scripta non obsignata ; ibi non quae rit Ictus , an haec epistola iure codicillarum Daleret ;sic enim forsan distinaeisse haec duo dici Mosset , sed potius ita r an quae epistola continentur, ad filiam pertineant 8 De hoc ergo non erat quaestio , an non haecepistola essent codicilli, sed an tales codicilli non obsignati Dalerent Z Olim enim codicilli testamento confirmari solebant ; iam ergo inde ratio dubitanti petebatur , ara tantum illi codicilli a testatore iam praecedente testamento confirmati Dissent, qui essent Obsigna i , non Dero qui non obsignati invenirentur, quo ryso Didebantur nullius esse e caciae. Sed nihilominus mitis contraritim decidit , quoniam furaciebat, generaliter codicillos esse

confirmatos, praesertim cum nec ObSignatio praecise re-Juireretur. Unde quando Mantica rem ita desinit , va-uissa hoc ita casu dispositionem non iude codicillorum , sed iure epistolae fideicommissariae, disserentiam adstruit rerum , quae sono disserunt , re conveniunt, sicuti ipse postea non austetur , epistolas tales etiam Dalere iuremdiciliorum, hoc est , unum , idemque esse sa). a) Agnosco ineptam Manticae interpretationem in relato Scaevolae responso ; quum nec Consulti sententia , m. V. A

249쪽

S. IX III. dieilli dicuntur se ibi ad heredem.

icuti itaque epistolae sermuntur ad amicum, in tertium quemdam , ita quoque nunc III. in iure pa sim de codicillis dicitur , quod scribantud ad heredem , Nel ad eum , cui eae beneficio defuncti aliquid obvenerat, quod rursus indicium praebet , eodicillas nihil aliud ,

quam meras πistolas defunctorum fuisse. Sic in L. I t. ae de iure codicillorum ita dicitur et Qui gravi utero Uxorem esse ignorabat , codicillis ad filium scriptis, libem, tales dedit; et in L. is. T. eodem ibi: is , qui unum si, lium habebat, cum codicillos ad eum scripsisset , de cessit intestatus ; et deincvs r ad quem codicillus factus est: item in L. Iέ. pr. ae eod. ubi dicitiar: quia he-Tes , ad quem sermonem conserat, in rebus humanis non est. E ressius idem evincitur eae L. alumnae So. S. I. de adim. vel transs. legat. ubi retus notanter ait : E dem die codicillos ad heredes suos ita scripserat. Iam uti in S. S. notatum , eae usu communi loquendi codicillos ad aliquem scribere idem denotarit, ac epistolam

ad aliquem scribere a .

nec quaestio Proposita pertineat ad disrarentiam eodiea larum ab mistolis. Sed miror Bosthmerum , qui legis sententiam exponere conatur, congerere prorsus aliena a consulti mente. Non inquam illic agitur do iure confirmationis in codicillis, sed quaerebatur, an epistola valeret, licet non obsignata contra ea, quae testator significaverat testamento , ut nempe id vice codicillorum valere vellet, quod a se obsignatum reliquisset. Sed vide huius responsi expositionem, quam protulimus cap. I. nostri comment. S. S. n. 7. et seq.

a Nemo dubitaverit, veteres quidem codicillos p

250쪽

S. X.

I codicilli per modum epistolae fuerunt Scripti.

ed et illud IV. non omittendiam, eodi illos per

formam epistolae ad heredem communieer directos fuisse. Ut ut enim ante notatum sit , non Semyer epist las habuisse praemissam salutationem , tamen reolae infertur , ubi praemissa salutatio occurrit, hane Usam scriPtrariam epistolam repraesentare. Huiusmodi eaeemplo ins ita in iure nostro occurriant. Ex mialtis pauc

tantum asseram. In L. 5b. S. S. do trealis A. haee formula oceurrit; Codicillis confirmatis ita cavit 1 Tiburti- hos municipibtis meis, amantissimisque, scitis etc. et in L. O7. S. R. eod. dicitur. Deinde codicillos per fideicommissum confirmavit , quibus ita cavit: Lucius Titius Seiae heredi s ae, quam pro parte dimidia instituit, salutem ; et in L. So. dε adim. vel transs. legatis, ibi: h redibos meis salutem ; et in L. Dit. T. de fideio. liberi. tibi Ictus ita et deinde codicillis ita cavit di Luetus Titius heredibus primis , et substitiatis salutem r cons. L. 5έ. S. a. de leg. a. Si ergo eodicilli in forma visi olas Ser tissimum scripsisse ad modDm epistolarum , Ut vel heredibus , vel legatariis, vel fideicommissariis eos inscri-herent. Ergone codicilli in iure non secos habendi sint, quam epistolae ad famigliares scriptaep Nollem Boelim rum , quum in iure versetur, in dialecticam offendere. Praeterea non quod potissimum vel heredibus , vel l gatariis inscriberentur, collig0re licet , non secus scribi Potuisse, quam servatis huiusmodi inscriptionibus, quasi aliter in iure non valerent; hoc enim nil ineptius diei potuerit. Etenim non inscriptionibus, set inris no

SEARCH

MENU NAVIGATION