장음표시 사용
211쪽
vulgo metiri solent ex potiori illorum non ero, sed quae prosectae ex quotidianis tribunal in m decretis e re natis, usuque frequentissimo sibi consentientibus , in mores .
tandem Vertantur: qNae sane receptae sententiae Etsi , . expressam vim legis non habeant , multum tamen auctoritatis merentnr , praesertim qDum veterum instituta , ad nostros mores converierint. Refert autem B hin
xus sa) , apud germanos fere receptiam esse , Mi co dicissi testamento confirmati rati quidem habeantur, etiam non adhibito solemni qΠin'Ne testium numero, quod tamen Harprechtus b) repetit ex propriis germanorram moribus. Addit etiam Boeli merus qDoddam Stru hii responsum , quo in ea facti specie visum est , improbari non debere schedulam testamento confirmatam , cui ta men aderant duorum lestium subseriptiones se
III. Aes porro in iis Europae regionibus, in quibus ,
repudiatis iuris communis solemnibus in supremis , tum testamentis, tum codicillis , adducta sunt de sonetorum iudicia ad parem probationis caussam Cum Ceteris actibus inter vivos , cessat hic disputandi locus ;quum eamdem aeque non solemnem desiderent probationem , sive testamentorum tabulae sint . sive codie illi, in quibus nihil proinde reseri , Utrum confirmentur , necne testamento, In Italia vero , ubi potissimum religiosissime servatur iuris comunis observatio , paesertim qHOad supremarum tabularum solemnia , nullibi , quod seiam, hactenus recesserunt a theodosiana sanetione, tum in eodicillis non confirmatis , tum confirmatis testamea. . to. Quin, quantum ex decretorum collectionibus percipere licuit, palam est, celebriores praesertim Italiae s natus sartum tectum omnino servasse ius theodosia
num da solemnibus in quibuscumque codicillis' a tot scriptorum commentis. Atque utcumque pragmaticosa cap. r. sum dispUt. S. D. b) Vol. t. cons. 5. n. 6S. eo Vide Bohemerum lac. est.
212쪽
rom licentia oon dubita τerit undique Bartolina para
doxa ventilare ; numquam tamen eo pervenit , rat. falsa eorram consilia in sori sententias reciperentiae. Plane quamquam commentitiam illam obi a ne affectaverint solemnitatis notionem ; tanti tamen ea non fuit, ut rei veritatem perverteret. Ecquis enim non videt , tantum valere hanc fictitiam , solemnitatem , clia an- tum valet quaevis scriptura , cui desint vera iuris solemnia 3 Quid manifestius, quam huirismodi verborram
figmentis viam e vera fraudibos speriri Θ Novom hoc so lasse videri poterit causidicis nostris, quibus Hil tam familiare occo erit in pervolvendis suorum decretorum codicibus , quam illud , licere nempe testari per relationem od schedulam: quo principio admisso , tum colligere non dubitant, nulla propria iuris solemnia schedulam exige- re. Sed postquam exposuerimus', quaenam sit sinerea fori sententia ae testationibus per relationem ad schedulam, et statim cognoscent, quantum disserant huicismodi testationes a schedula testamento confirmata ; qDippe qu enon sabulosis, sed veris constant iuris solem nthus , ut mox apparebit. Iv. Duas testandi formas agnoscimus in iure , alteram Per seripturam , alteram per nΠncupationem. Per nuncupationem autem proprie testari intelligitur, quum palam vestantas manifestatur, ut lestes testatoris exaudiant
iudicium a . At nuncupari etiam testamentum veterihus dicebatur in testationibus per mancipationem, sive Per aes , et libram , in quibus adhibita mancipationis la
mula proserret quidem testator coram testibus testamenti labulas; quae sane nuneupari dicebantur; non quod testibus aperiretur, quicquid tabulis scriptum esset, sed ' a L. II qui testamenta sacere possunt: mereris yσ-lam , ita ut exaudiri possint, nuneupandi sunt. Licebit ergo testanti Dei nune are heredes, vel scribere; sed sin evat, palam debet. vide etiam Iustiniani inst. lib. a
213쪽
, ad n Oneus , ut earunt testimonium perhiberent. Hic autem testandi modos, ut cumque voluntas scriptis traderetur, ad niuaci pati'neni 'magis reserebatur, quam ad testationem per script sirim propterea quod intercederet solemnis testamenti nutriu- patio , qua tespator palam declarabat, valere velle ubivntatem suam, quae tabulis continebatur ; et alioqni deerant testium signa , ac suhscriptio des iure praetorio constitutae in testationibus per scripturam, Prostat sane ln- culentissimus Ulpiani locus, quo res omnia exponsi ur:
i si testomento, loquit i quod me cier, et libriam sit,
i duae res aguntur, familiae manc*otio, et NUNCUPA
TIO TESTAMENTI. NUNCUPATUR TESTA
MENTUM in hune modum, labratas testamenti ic ta-ror tenens ita dicit Iraec ut i in his tabulis , cerisDe scripta sunt , ita sto, sis lego , ita testor; itaque Dos Quiri-
V. Haec autem testamenti nuncupatio stetit apud romanos , quoqd perduravit testandi modus per mancipstionem o iure civili. At postquam Usns mangipatio uis vel in testamentorum confectione in desueto dinem pro sus abierit una sum testamento per aes , et libram , ex levit quoque ea testamenti nuncupatio, de qua loquituPUlpianus ; atque ubi imperatores, Iustinianus praesertim novam quodammodo dedarint sormam testamentis , .factum est summum illud discrimen inter testationem scrimam, ac nuneupatam, quod hodie habemus ex Ι'st nianua iuris collectione i nimirum ut testamenti scripti nomine veniat voluntas quidem litteris consignata , cui tamen adiiciantur testium signa, ac subscriptiones ; CO tra testari per nunc alionem proprie appelletur, auum
quia testatot palam nuncupillis tabulis co uti nori, te. Diuiligod by Coos
214쪽
eastator voluntat m suam coram testibris aperiit; ita ut a testibus exaudiatur omne testatoris iudicium.
FI. Nolim , quis mihi fortasse irascatur, vel quod a proposito diverterim , vel quod in rei forensis investigatione initium duxerim a veterum institutis, quasi alienissima haec habeantur a nostris moribus; sed spero Iacile veniam dat cim , quum viderit, quo ea spectabunt; quin vel ex hoc ono loco intelliget, quantum utilitatis offerat ubique indolem perscrutari romani iuris. Cuique
Notum, moribus quidem communiter sere receptum, ut Praeter testamentum Pet scripturam, a per non upatio-riem proprie dictam , qualem in libris iuris deprehendimus, tertia quaedam Invaluerit testandi forma ex uteoque veluti composita ; quam sane vocant testationem sterrelationem ad schedulam. Haec autem habetur, quum te Mator Conscribat quidem suam voluntatem; tum tabulas, sive schedulam ostendens coram solemni testium numero, Palam nuncupet, se ita testari, ut in se du-Ia scriptum sit, quam demum tabulario tradit servam dam. Profecto nequit haec testatio censeri laeta per scripturam, qUum absint subscriptiones, signaque testium, nec pro Desunta te nuneupata pressius ae epta ἔ quum nocimanifestetur testibus, quod iusserit testator; nam seriptura tantum nuncupatur: itaque mistom appellant, quate nos et scriptura Constat, et noncupatione.
VII. verum quamquam huius testationis nullum so lasse appareat vestigium m iustinianea iuris collectiones Perspicutam tamen est, eam novam non esse, nee iuri romano ignotam. Duae res , ut discimus ex Ulpiano a asebantur in testamenti per aes , et libram familiae man-erpatio , et testamenti nuneuoatio solemnis: prima quidem penitus recessit una cum ceteris superstitiosis r manorum sormulis; altera etsi in eonsequeatiam tum quoque cessaverit ex antiquato testandi modo per aes ,
ea litiam; nihil tamen Ohnahat, quin dissodiata a manu a eo est. de testamentis tit. Ito S. s.
215쪽
cipationis tormiata m- nostros mores indoceretur eri turmutilitate, iasuque poscente. Itaque quod hodie vialgo dicitur testapi per relationem ad schedulam , vetores nOmiuabant: testamenti nuncuseatio, si vo testatio; et qHemadmodum tum testator coram solemni testium noti epotata itas tenens, palam nuncia pabat, ita se testari, ut in talantia, cerisve scriptum esset: ita et hodie fit, qrium schedula , sive script rara coram solemni testiri 9 niam rot tenditur, itumque palam nuncupatUr , in ea qui Orn contineri supremυm voluntatis suae .lodietum. Atinque me ab Ulpiano hoc dictum est tessamenti nuncia-ymnaes t opterea quod non volnimas , aBd scriptura tan tum: linuncupatUr, qua ea contineretur; ita. et hodia, licet Morr Servata Sermonis proprietate, appellatUr restodnamtum nuncti iiDum nunctipatione IMPLICITA penrelationam ad schedulam , risurpatis nempe ambum IO-quutionibus , quotum linguam potissimum schola laren- ών adoptavit. Quo sane Domine millies hanc testationem descriptam comperies in codicibus decretorum sacra R tae manae a) ; adeo ut qoisque viderit praeter varium loquutionis usum nil prorsus distare antiqUam testanae te nuncupationem ab hodierna testatione nuncupationisi licitae Aer relationem ad schedulam. . VIII. Nunc tandem tamquam e diverticulo in viam redeam Us, quando metios eognoscere poterimus, quid moribus nostris semetiat in proposita quaostione. Vulgus striptorum consondit ut modis est potissimum apud forensium opinionum collectores sthisia Iam testamento confirmatam cum schedula solemniter nuncupata ; atque ubi primae schedulae natura tantum distinguitur in altera, quantum distat volu utas non solemnis a solemni, stragmatici temere uno lare, eodemque aspectu utram
91 ride Ilat. tiri senogallim. , asu augubina immissio nis prios coram emineutissimo Milli no a aprilis I SI, deinde coram Peralia a mδἰ i SS, in quibus et alia si
216쪽
quae eona' lectum rar; alque pry testari per relataonem Gaschedulam, nedum intelligant soleta mem scriptura Uncupationem , tu diximias, sed Sehedralam non solemnem, testamento tamen confirmatam ; qPasi testator quom costicilios confirmet testamento, etiam se res erῆ ad schedulam videator. Non vetantur quidem sub iisdem Io- qnutionibus involvere utriusque schedulae demonstrati Dem di dicant porro , ut malint , testatorem nempe si referri ad schedrilam , non modo qNUm eam NUNCUPeb, rivs Palam testetur , se υulcre De Ilo , quioquid in xchemula scriptum est : sed quum leuamento eam confirma
verit; puta si in illo caverit a se Dalere Delle, qtHcquistist sine stilis serUtum reliquerit ; vix enim refert, si ma- is loqvant M. At numquam concesserim, longo divergis remm notiones Uno verbornm involucro ita constandi ut Diraqrie comprehendatur sUI, Una haris regiala ; hoo enim iuri , et rationi prorsus repugnat. Et nim ali rid revera est, schedrilam ipsam palam nian Upari, aliud, eam testamento confirmari; quemadmodum veteres longo distinxero codicillos testomento confirmios ab illa testamen si nuncupatione, quam adhibebant in testamentis per aes, et libram primo enim casu testator proprie non Se r seri ad schedolam , sed eam catenias confirmat , Ut ex testamenti scriptura perspicue appareat, codicillas, quos relin at , ratos se habere velle. QDantram ergo distat eodicillus confirm Mos a Iestamenti nuncupatione , t a trim diseriminatur schediata testamenio confirmata ab At tera , quam Iestator tenens palam nun paverit cGraiis Wolemni testium numero; primo cnim casu testator inquit: quos codicillos, sive schedulas scripsem, Des r liquem valere Dolo, posteriori vero: Haec uti in his fabulis , cerisDe scripta sunt, ita lago, ita irator ; rtaetras
Dos Quirites testimonium perhibetote. Seio, Bariolo quidem promiscue tribui eamdem doctrinam de utraque schedula, sed perperam hoc etiam Dei uni ; quom re vera Bariolus do una taptumi loquutus. sit , de schedula nempe I tamento confirmata , in qua tamen Com-
217쪽
mentitiam illam agnovit solerianitatis notionem Ut Iatius vidimUS. IX. Pe 'specta diversa utriusque schedulae natura, vi deamus modo, quid de utraque in foro obtinuerit. Sacra iRota romana, quantum percipere licet ex suarum sententiarum collectionibus hactenus editis, pluries quidem probavit schedulam solemniter nuncupatam ; az nusquam admisit schedulam rc ipsa non solemnem, propterea quod testamento esset confirmata. Ηse idem comperimus ex collectione decretorum senatus neapolitant; nec in cel ris Italorum regionibris aliud , quod sciam , servatum animadverti; adeo ut constantissima qnidem fori sententia sit, ut i e consistat voluntas in schedula expressa, quam tamen testator solemniter nunciapaverit: atque utcumque scriptorum insolentia numquam cessaverit sub una iuris regula comprehendere etiam schedulam testamento ta tum confirmatam , n nil ibi tamen perniciosissimum hoe
iuris commentum admissiam , vel usu comprobatum re-lseries. Quod ut manifestius appareat , non gravabim uelare vi hic complecti polissimas facti species de huius inodi schedulis hactonias proditas , ex qUibus prosectu intelligi valeat , in Italia praesertim , Ubi in scripturis
Supremariam voluntatiam , sive testamenta sint , sive
codicilli , sule nulla iusto communi constituta constantis. sime retenta sunt , numquam recessum a Theodosiana constitutione de solemni quinque testium numero, tum in codicillis non colafirmatis, tum confirmatis testamento. X. De schedulis so Iemniter nuncupatis , idest coram solemni testium munero , sex praecipua prostant Saerae
Rotae romanae responsa, quibus haec probari videntur sa). Longum , ac pene inutile esset peculiares cuiusqua sp
ram Coccino , de . i8o coram Dorari. Senogallisti . , Fera
Eugiabina immissionis coram eHinentissimo Millino a aprilis issa et coram Peralia a mali l 55, decis. Sibeoram Priolo , et demum decis. roba coram Emeri x.
218쪽
cies referre , et alioqui rectius fiet , si ex earum sententiis una exprimatur iuris norma moribus nostris ac commodata. Duo sacra Rota romana constantissime omnino desideravit in huiusmodi schedulis , Ut iure admitti valerent suprema testatorum iudicia in illis Oxpressa r primum est, Ut testator schedulam ostendat , eamque nuncupet coram solemni testium numero , septem nempe testibus , quum agatur de nuncupatione,
quae spectet testamenti caussam , vel quinque , si codicillorum ; atque huic testium numero adiicit quoque praesentiam tabularii , cui schediata servanda tradatur :alterum est , quod schedula deinde cognoscatur a testibus in nuncupatione adhibitis ; ita ut dubitari nequeat , quin eadem illa sit , quam testator nuncuparit; sive, ut vulgo loquuntur, ut constet de schedulae identitate. Quod primum spectat , ex lacti narratione manifestissime apparet , non secus sacram Rotam adproba se relicta in schedulis, nisi scriptura solemniter nuncupata fuerit , ut legenti patet sa) . Unum hic animadverterim , tabularii personam , quae hodie adhibetur
praeter Solemnem testium numerum , quodammodo imitari veterem ritum servatum quoque in testamenti nuncupationibus, utpote quae praeter testium praesentiam peragebantur coram magistratu b ; nam qua u- tum ad actus solemnitatem tabularius quidem , veluti persona publica magistratus exprimit ministerium. XI. Quod autem spectat alteram conditionem , Ut schedula nempe eadem esse probetur , quam testator nu cupaverit, recte quidem sacra' Rota regulam praescribit, ut non secus consistat, nisi ea cognoscatur ab ipsismet testibus , qui nuncupationi aderant. Nec alio spectavit vetus formula 4 itaque vos quirites testimonium secret-betote , nisi Ut tabularum comprohatio ab iis fieret , quibus testator eas ostenderet. Quod ut recte 'percipiatur ,
a Vide Rot. decis. in locis iam allegatis. bJ Caius inst. lib. i. tit. 6. S. S.
219쪽
pr est at hic perpendere duas peculiares tacti species a sa-ςra Rota relatas, quibus rem plenius habebimus. Prima est a): scripserat quis manu sua testamentum in quadam schedula , cui , etsi subscriptio deesset , adi
cerat signum familiae. Tum arcessitis tabulario , ac septem testibus, testamenti tabulas tenens palam nuncupaverat , ratiam se habere velle post mortem suam ,
quicquid in illis scriptum esset ; quod postquam fecisset , tabulario eas tradidit servandas. Defuncto testatore, tabularius quidem tabulas resignavit sino iudicis auctoritate , ac coram aliis testibus , qUam iis , qui nuncupationi intercesserant . Quaerebatur , an valeret huiusmodi testamenti scriptura solemniter nuncupata Z Quicquid in prima caussae cogniti ne visum esset, re deinde melius perpensa respondit , Eam Omnino non valere. Movebat , non quod tabulae solemniter non essent nuncupatae, quum adsuerit una cum tabularii praesentia solemnis testium numerus ; sed quod non constaret , easdem illas esse , quas. testator nuncupasset , Seu de scripturae identitate, quum c
gnitad non dicebantur a testibus nuneupationi adhibitis. Licet ergo in qualibet scripturae plagula adesset tarhularii subscriptio, solam tamen eius non esse fidem sequendam. Nec ad rem pertineret, quod testator diserat, Ut tabulae resignari possent a tabulario , nullis s Iemnibus adhibitis ; nam certi iuris est, haec non pen dere ex testatoris arbitrio ; et alioqui in huiusmodi ta- . hularum nuncupationibus rite fieri debet earum cognitio , ut fraudibus omnino occurratur. Itaque satis non videbatur in hac specie sola tabularii fides , quam comitari quoque debuerat et illa testium , qui nuncupationi adorant, vel aliae facti circumstantiae, quibus omnino certum sit de schedulae identitato b). a Vido decis. Foo coram Priolo , et SI S coram eodem
b) Cit. decis. Si Scoram Priolo, quae ita loquiturn. at
220쪽
XII. Altera est: Quidam sa) coram tabulario , ac solemni testium numero tabulas Obsignatas nuneupave'.
Ex facto autem hodie recensito constat, totam haneis machinam consistere in sola fide notarii, quia solia in-m tus , et extra eiras manu merrint conscripta , nulla ,, adest testatricis, vel testium subscripto, sigillum conti- nebat stegma donans Rasponae , et proinde ob multiis plicitatem familiarum eodem cognomine , et sigillo,, Utentium, poterat facili negotio adulterari; ac aperitios, testamenti fuit sacta CORAM TESTIBUS DIvERSIS
AB IIS , QUI INTERFUERUNT TESTAMENTO, et
M absque interventu iudicis , et recognitione sigillaturae. ,, Quod etsi notario licuisset, stante praesertim faculta- ,, te sibi per testatricem attributa , Omnia tamen simul 13 iuncta demonstrant , quod nulla coneVPPit circumstan- ,, tia impediens arbitrariam soppositionem soliorum, quae νε poterat notarios ad libitum immulare , aliamque sibi ,1 bene visam dispositionem sUpponere, et propterea ces-s, sat requisita probatio certae, et indubitatae identitatis; ,3 hinsi non adversantur, sed bene conciliantur anctori-ι, tales allegatae ad inducendam identitatem schedulae is quando sigillata traditur notario coram testibus ; si- ,3 quidem omnes continent aliqUam circumstantiam ,
,, quae valdo coadiuvat fidem notarii , et tollit facilem,m, et arbitrariam schedulae , seu soliorum suppositionem ,, utpote si schedula fuisset scripta , vel subscripta a tim. is statore , in quibus terminis procodunt , vel si in scheis dola, vel in dorso Unici solii testes se sohscripsissent, ,, cui cis modi est casus decisionis Ita n. 5 et seq. pari. 533 recent. repetita coram Daran. ducis. i So ubi Diterius,, solia erant obsignata anulo testatricis ; et decis. S. S. D nec obstat, et seq. apud FenZOn. ad Stat. Urbis, labira testator, et testes se Subseripserant; vel denique sim alias non posset schedula per notarium lacile, ct ad ,, libitum mutari, cum quo supposito pertransit idem- ,, moi Decianus cons. 7 . n. IS in fine, et n. a. vol. S.