장음표시 사용
41쪽
voluntatem non valerent, codicillos saltem conscerent non solemnes; quod postmod tam ad ceteros cives generaliter perductum Labeonis auctoritate , atque exemplo , permansit quidem eadem codicillocum forma , qua principio conficiebantur . Celerum quod iurisconsultorum magis consilio in mores vertebatur , nulla actus solemni tas adiici poterat ; qutim ac ius solemnes siva legitimi praescribebantur legum auctoritate sa). Scio hic Tribonianum accusari , quod ea verba in institutionibus transeripta bὶ nullam solemnitatem ordinationis desiderant , haud congruant cum nova imperatoris constitutione , qua praescribitur in codicillis soletnnis quinque testium numeros. Sed opportunius hoc videbimus capite sequenti , quum agemus de novo iure codicillorum
An veteres in eodicillis testium praesentiam asmiserint '' uamquam codicilli iure veteri nullam exigerent solemnitatem, exoritur hic tamen non levis dubitatio, an nulla prorsus testium adhibitione scriberentur3 Plane non intelligimus solemnem illum testium numerum, qui non nisi lege statui potest, sed qui certam faceret eorum fidem, praesertim quum de supremis agatur quae fraudi bus potissimum patent. In testamentis quidem, legitimus testium numerus so Iemniter adhibitus tutiorem reddit volontalis probationem : in codicillis vero etsi veteres solemnitatem actus neglexerint , quaeri tamen potest, ausaltem quoad voluntatis probationem testin m fidem desiderarint. Celebriores quidem iuris interpretes, ut cuia
eius , aliique iuris doctrina Culacio proximiores, vel a) Vide Cti iaci cim in l. aetus legitimi de regulis iuris. bὶ Iasiit. lib. I lit. ab. I. 5.
42쪽
quaestionem prorsos non altingunt , vel quantum ex illo rcim scriptis colligere lieet, numquam in dubium iare vocarunt ζ quum pro certo habuerint , testes saltem
probationis caussa adhibitos esse in eodicillis a . Giphanius b) primus, ni fallor, hi ic dubitalioni occurrit, disi inguens codicillos proprie dictos ab iis, qui e-
Pistolarum more conciperentur : illis quidem arbitratur alem testium numerum, qui hodie adhibetur, nΘces.sarium non luisse : in his credidit nullos fortasse testes adfuisse, ea nempe ductus ratione, quod epistolae scribi non solent, nisi remotis omnibus arbitris, quod eis iam placuit Everardo Oitoni cὶ. Boeli merus autem d), quum prius longo satis sermone contenderit , nihil aliod revera suisse apud veteres codicillos, qNam episto. Ias, primum quidem scriptas ad heredes tantiam , deis inde vel ad legatarios, iacile sibi persuasit nullos omni-Do testes desiderasse ; quod probare conatur , tum ex illorum origine, tum quod in libris iuris nulla unqsam testium fiat mentio in codicillis , tum demum quarumdam legum argumentis. Boehmero sobscripsit IIe-ineectus e) , qui nec dubitavit easdem Boetimeri rationes adoptare. Praestat hie primuin aliorum sententiam perpendere; ut deinde quia senserim, dicam libenter.
II. Ne autem perliarbate quaestio pertractetra P, principio distinguere oportet solern nem testium nra merum ab ea testium praesentia , quae admittitur probationis tantum caussa ; et quoniam codicilli solemnes non na- a Vide Culacium, tract. a. ad Africanum Ioco cit. Connanum, comment . iuris civilis lib. 9 cap. 6. n. a. Antonium Fabrum de erroribus pragmat. deeade D. errore 9. b In codiee ad O. ult. l. ult. C. de codicillis. e) Inat. lib. A. tit . ult. d) Cap. I. l. 19. et seq. eὶ Antiquit. rom. ad inst. l. a. til. ult. Dissilia 6 by Corale
43쪽
bant , necessario consequitur . nec solemnem testi iam nume Puni exegisse , quod nemo sanus negaverit ; Ut
mirum sit, ipsum Boeli me rura nec sibimet conqentire, quum eodicillos interdum appellaverit solemnes misto-Ias ain. Plane quidna iri intellexerit per solemnem epistolam , non video; nisi ut disting aeret usitatas episto-Ias a codicillis , qui ad epistolae modum scribebantiar. Dubilatio ergo eo tantum Veriit , an Veteres testes admiserint in codicillis probationis caussa, ut ita si audibus quodammodo occurreretur. Et quidem quod primum Boelitra erus profert ex origine codicillorum, ad rem non pertinet. Etenim etsi civibus extra Italiam degentibus ideo permissus est codicillorum rasus , qNod non facile iis praeberetur civium romanorum testim Oonium, qui testamento adessent, non recte tamen conficit , nullos proinde testes codicillis adhibitos ; sed id tantum, quod aequa ratio suaserit vel sine civium romanorum praesentia conseribere codicillos debuisse :quibus tau en olpole non solemnibus , nec lege Comprobatis , liuod interdicebatur peregrinis testimonium suum perhibere probationis tantum caussa ; quippe qui idonei testes habebantur praeter quam in actibus potissimum legitimis , ac propterea ex civium romanorum inopia coniectura duci nequit, testes omnino non adfuisse.
III. Perperam deinde arbitratur, codicillos aliud non fuisse quam epistolas , eaque de caussa iurisconsultos plerumque ita eos nominasse in libris iuris. Etenim quos codicillos propria epistolarum significatione dixerint veteres, infra ostendemus , quum sermonem inclituerimus de peculiaribus codicillorum modis. Deinde quod iurisconsulti codicillos quandoque expresserint epistolarum nomine, salso coniicit, tamquam epistolas considerari debere. Et quidem quicquid concipi soleret cum salutis praelatione, epistolam veteres nominabant; a Cap. I. i. a. . Disilired by Cooste
44쪽
quo fit, ut cautiones et chiros rapha, quae potissimum epiεtolarum more scribebantur , epistolas qMoacie aΡ- pellarint , ut tot prostant exempla in libris iuris a) . At quis umquam contenderit , ii viris modi cautiones aliud non fuisse quam epistolat , vel quod testes iis non adhiberentur , propterea quod scriberentur cum salo is praelatione ad modum epistolarum 8 Non enim modus, quo scribitur , sed negotii genus seripi raram distinguit: cautiones quidem , quibas salutario praemittebatur , si epistolas dixeris , non prohiberis ; ut male inde conficies , eas proinde existimari debere tamqnam epistolassa miliares , quod nil iurisconsulto indignius. Praeterea perspicuum est vel in ipsis testamenti tabulis solere testatores salutationem praemittere, Praesertim quum amicissimis suis, vel propinquis quid legarent, aut fidei committereni ; ut prae ceteris ex Modestino liquet bὶ: numquid Boeli Nerus testamenta quoque aliud non fuisse crediderit , qtaam epistolus p vel quod testes in huiusmodi testamenti scriptura non adfuerint 8 Haud negaverim , epistolas quidem familiares scribi solere re a) L. a6. I. a. depositi, l. Si . de pignoralitia actione.
I. I a. S. I ff. mandali, l. b. S. S. l. 26. et t. vlt. de pecunia constituta.
b) L. Ss. S. i. de legatis a. Lucius Tititis in testamento suo ita cavit: Octavianail Stratonicae dulcissimassiliae saltitem : Dolo eam a se *sa acc*ere Dillam Gazam cum impositionibias Stiis omnibus. Octaviano Aloreandro dulcissimo silio meo salutem ἔ praecipuiam Dolosum accipere sythesin sterilium villariam cum impositio/nibus suis. Et S. s. Lucius Titius relictis duobus filiis suis heredibus diversi seatis institutis sermo est de teis. stamento , quum heredes instituerit addidit e tit generale deinde subiecit in praeceptions relinqtienda filiae suae haec Derha . Paulinae sitae meae dulcissimae; si quid me Diυo dedi co aravi, sibi ha-
45쪽
motis omnibus arbitris, ot inqoit Giphanius : quom nulla contentio oriri possit de illarum fide , neque in
quaestionem adducuntur e at aliter res se habet in iis scripturis , quibus continetur suprema voluntas , vel mutua hominum obligatio , quaeve ratae haberi nequeunt ici iudicio , nisi de earum fide eonstiterit legitimis probationibus: ae proinde nil refert, an cum salutis praelatione scribant Or, nec ne; non enim epistola , sed quod in ea comprehendit lar , necessariam Deit
estium praesentiam , quemadmodum cautiones etsi Vistolarum more conficerentur, ideo tamen testes deis siderabant, ut scripturae fidea conflaret.
IU. Quod autem addit Boah merus, nimirum in ii-hris iuris nullam haberi mentionem testium in codicil
lis, id primum verum omnino non est, ut mox Osten. demus: deinde animadvertere debueat, iurisconsuli ostiam in responsis suis, tum in libris, quos conscripserunt, numquam attigisse qi aestiones , quae in facto Prorsus consisterent , sed iuris dumtaxat ; nisi quando iuris definitio ex faeti circomstantiis necessario prosi i-sceretur, vel ex praecipua verborum prolatione penderet , ut accidit in qnae lionibus testamentariis. Quoniam autem scripturae fides ad factum .mnino pertinet, non item ad ius, ideirco non iurisconsultorum . sed iudieis erat cognoscere , num legitimis probationibus constitisset. Itaque quum eo die illi non erant so- .lemnes , nec proinde solemnem testium numerum requirerent , ut testamenta , nil causae e t , cur iuris eo usulti specialim agerent de fide codicillorum . Vel testium praesentiam quandoque meminissent; hoc enim generatim attigerunt , quum pertractaverint materiam de fide instrumentorum , de probationibus , et praesumptionibus , atque de testibus . contra in testamentis ideo saepissime mentionem habuerunt de testium adhibitione , quod ad iuris rationem hoc pertineat, sive ad eam iuris observationem , quae legihus praescripta est , quaeque non tam in Dolo, quam in iure consistit. Demum legum argumenta , qui- m. ' 6Diqiligod by Gooste
46쪽
hus Boetimeri a utitur, ut testium praesentiam negaret in codicillis , vel prorsus extranea sunt, vel sibimet contraria; at ne longius a proposito aberremus , diura nostram aperiemus sententiam, a Teremus quoque eas legum auctoritates , quibus utitur Boeli merus ad eius tuendam sententiam a sed ita tamen, iat quod alienum esse putaverim, reseratur in adnotationibus , quas alleximus eius disputationi. V. Ex hactenus expositis quum in comperto sit, quam falsis argumentalionibus laborarint , qui nullos testes agnoscunt in codicillis apud veteres, prope est, ut in re iam obscura proferamus qui equid ex veterum scriptis excogitare licti it, quo Boetimeri quo trie sententia apertius convellatur. Et quoniam , Ut ex Marciano aὶ intelleximus, codicilli scribi atque signari poterant , vel propria testatoris , vel aliena manu, praestat, ut primum videamus 'acia legitima probatione laterentur in illis, qui aliena manu scribebant cir , Ni reetius coniectare possimus in propria testatoris manu exaratis. Insignis exstat Scaevolae locus, quo manifestissime apparet, nedum estes adfuisse codicillis aliena manu conscriptis ἔ sed et corum signis comprobatos. Ita Scaevola inquit b : Pro-pο3itum est, non habentem liberos , nec cognatos in diserimine uitae eonstitutum per ins mitatem ARCESSITIS AMICIS Caio Seio contubernali diaeisse , quod Dei Iet ei relinquere praedia, qtiae nonrinasset; eassiae dicta IN TESI 'ATIONEM Caitim Seium redegisse: etiam
ωso testatore interrogato, an ea diaeisset, et remonso eius tali μαυστα , id est maaei me, inserto; quaesitum est, an praeuia, qtiae aestinata essent ea caussa Adeicommissi ad Caium Seium pertinerent 7 Revonuit , super hoc nec dubitandum esse, quin fideicommissiam valeat. Palam est, hic agi de codicillis ab intestato factis , non autem de testamento , ut cuique patet, quibus testaloe
a) Cit. l. 6. I. 1 de iure eodicill. b) L. D. S. i de legat. 5.
47쪽
eoeam ami eis e navito arcessitis voce deesar, Ferat , se relinquere velle praedia, quae nominasset, Cato Se iocontubernali suo. Caius Seius deinde scripsit testatoris oluntatem , qNam in testationem quoque redegit. Du-hilabator , an fidei commissum qui eniimi ab intestato eodieillos relinquit, fideleommittere intelligitat, ut infra
ostendemus valeret, ea nempe de causa , quod tu hac specie testator videbatur sortasse loquutam esse nouanimo deliberato; quom dixerat, re Delle relinquere praedia , non autem se relinquere. Scaevola respondit , nec dubitari posse, quin valeret; praesertim quod post quam Caius Seius praedia scripsisset , interrogato testa- Ore , an ea praedia essent, affirmando responderat , eiusqne affirmationem codicillis adiecit. Duo notanda sunt, quae ad rem nostram pertinent: unam, quod controverti nequit, ami eos nempe codicillis adfuisse , veluti testes huiusmodi supremae voluntatis , ut falso
Sseveraverit Boeti merus, nulli bi in iuris libris legi. qvod testes adhibiti faerint in eodicillis; quam diserte contrarium ex hoe loco appareat. Alterum, quod eodieitu
in testationem redacti fuerint. At quidnam est in textationem redigere8 Veterea quidem ad scripturae probatio nem adhibitis testibus tabulas obsignabant , quam serimuram ita eonsectam testationem dixere , eaque utebantur ad rei gestae fidem iaciendum in iudicio. Ita
Cicero a) : eius rei, conditionisque tabellas obsignarunι Diri boni eomplures: res in dubium venire non potest. Et alibi th): ipse in tabulis refert, obsignat sis is amicorum providens homo , ut contra hoc erimen i quando opus esset hae videliset testificatione uteretur. Modam autem, quo testationes fiebant,' Expli- eat Paulos clam refert senatusconsultum, quo rara
tum , ne scripturae publici, vel privati contraetus iaiudicio prolatae aliter valerent, quam si in testationes
a) In orationa pro Quinctio. Aetione 7. in Verrem i
48쪽
redigerentur ui et Amselissimus orta , decreυis, inquit,cas tabulas , quae kublici, vel seriυati contractus aeripturam continent, adhibitis tesιibus ita signari , iat in summa marginis ad inediam partem persoratae triplicilino eonstringantur , atqiae imρositum auora linum cerae signa imyrimantur, iat O criores ser tiarao sidem intestiori serDent. Aliter tabulae iamlatae nihil momen i habent. Hinc Venuleios seripsit b); Ctirent magistra-ttis eis iusque loci testari imientiBus testari hic tion significat supremam edere voluntatem , sed tabula fi coniicere de qnovis negotio cj et semsos, et alios testes, Delsignatores praebere , quo facilius negotia o licentiar ,nt ρrobatio rei salva sit. Conficiebantur quidem liuius modi testationes non a personis publicis , ut hodie nised a privatis hominibus , qui signatores appellabantur; hinc Iu venalis d) . . . . Denivi cum Siguatoribias au Meae. Et quamqciam testifiealioues scriptis habitae testationes potissimum dicerentur, iuriseonsulti tamen cas acceperrunt pro quavis testificatione etiam scriptis non' tradita , quod aperte Caius tradit his verbis se): fiunt enim de his scripturae , ut quod actum est, facilius probari ρω- sis; et sine his autem Dalat quod actum est, si habeat Aram Bationem , stetit et nuptiae sunt, licet testatis sine aerimi habita est, ut nihil caussae sit, cur Soliuit inglos 0 Salmasio iraseatur, dum is testationis vocem refert etiam ad testificationes cuiusvis rei gestae , quaa scriptis non fuerit consignata , licet prius contra sensisset g . Ceterum in libria iuris passi in mentio fit huiusmodi testatio-
49쪽
1riam . quae ad bibebant Dr , ut aius , quod agi rem es se .asiva haberetur probatio ta . UI. ut ergo ad Scaevolas speciem redeamus. Caius Seius voluntatem testatoris scriptis tradidit, eamque redegit in testationem, ut ex Scaevolae verbis apparet; at quum ex iam dictis satis constet, per testationes venire quicquid gestum esset testium adhibitione, atque ubi is alificatio scripto traderetur, iisdem testium signis obsignari oportebat , ne traulibus salsariorum subverteretur, plane nesciverim , quid manifestius anem: possit, ratnteamur, nedum testes revera ad salsae in eo dicillis , sauobsignari quoque necessario debuisse, si non testatoris, e . romo em saltem testium signis, ut eorum salva essu prohatio. Et quidem quis rim quam sibi persuaserit , tabulas anm publici, tum privati contractus ex relatoS.C.quod ab Feronis usque tempore repeliant eruditi bὶ , nullius momenti habitas , nisi certa sorma in testationem redigerentur ; diserte enim in linit Paulus , aliter tablatas oror latae nihil momenti habent, codicillorum vero fides, in quibus agitur de suprema volunIate, falsariis potissimum obnoxia , consistere potuerit sine legitima testium praEaentia Z Io militibus profecto , quorum supremis peculiari privilegio concessum est , ut vel nuda voluntas rata
haberetur, numquam tumen constabat, nisi ea ostenderetur legitimis probationibus ; hinc Paulus ait e): mstitibias quoquo modo velint , et quomodo Possunt , restamentum sacera concessum est ; ita tamen , ut hoc ita sub aequutum esso legitimis probationibus ostendatur. Quid aὶ Vid. l. 7. de sponsalibus, i. sa. ex quibus caussi maiores etς. l. a. dρ nautico foenore, i. 5. de concubinis,l. 1 . S. 6. de custodia, et e hibitione reorum, l. sb. ad i.
Iuliam de adulteriis, i. s. s. b. de poenis, et t. penult. de
donationibus inter virum , et Uxorem.
b Coiae itis in notis ad cit. Pauli locum recept. εηnt. Ith. E. tit. 25. l. 6. cὶ L. έo. de testamento militis.
50쪽
arit m ineptius, quam exquirere legitimas prcibationss ἰαmilitari voluntate, eas lamen negligera in p. gani codie illis 8 Vel quid magis absonum, quam ob saltata scivinem, quam Plerumque veteres praemittebant in codicillorum consectione, uti et solebant in quibusdam te la menti capitibus, negare idcirco necessariam testiam adhi-hilionem in ea suprema voluntate , quae codicillis com
Prehenditur ZVII. Sed videamus modo, quid dicendam sit de iis
eodieillis , qui non aliena , sed ipsius testatoris manci conscriberentur. Et quamquam pari ratione statuendum videtur, testes quoque huiusmodi codicillos desiderasse. quum hi aeque fraudibus subiecerint, non secus ac ceteri aliena manu exarati; prostat tamen alter Scaevolae oeus da quadam epistola a testatore conseripta, quo magis hoc valeat illustrari , ritcumque Boeti merus credide rit eamdem Scaevolae speeiem Hrgeri posse ad eius gen-
entiam comprobandam. Testamento, inquit Consultus la plium , et Maorem suam heredes instituit, postea episto- Iam scriρsisse dicitur , qua quicquid in oeculio habuit fl- litis, ei donaoit, et adiecit ἔ praecipua haec eum suique iuris , et post mortem suam habere Delle. 9uaero, quum testamento signi averit , si quid obsignatum recepisset, id vice codicillorum ualeret, epistola tautem non sit Ohsignara, an quae epistola eontinentur adfllium pertineant pilespondi, si sides epistolae reIietas mustaret, deberi qtiae in ea dare se velle signi avis. Facilis est quidem huiua responsi intelligentia, cuius rationem iam discimus ex Marciano, qui idem prorsus proponit; quum ait, valeracodicillos, etsi manu testatoris nec scdibantur , nee signentur : quin bὶ licet in consirmatione eodicillorum να-rerfamilias adiecerit, ut non alias να ere Nelit, quam scia manu signatos , et Eub3criseros , tamen MaIant faeti ab eo eodieilli, licet neque ab eo signati, neque manu elua
aὶ L. ult. de legatis I. tb L. s. s. s. de iura codie illorum.