장음표시 사용
51쪽
ser ti fuerint ; addi que rationem : nam ea, quae postea ebriantur prioribus derogant. Dixerat ergo testator in relata Scaevolae specie in testamen o , se valere velle vicaeodicillorum , quod A SEI obsignatum reliquisset , Ut rhete hic animadverti l Cuiacius sa); epistolam aulem non obsignaverat: dubitabatur , an quod epistola continere tar , servari deberet, licet testator eam non obsignasset, uti testamento significaverat Z Respondit Consulitis, relipta in liti iusmodi epigiola deberi. , diam modo de illicis fide constaret. Etenim potentiris est , iu uit Cri iacius . qciud quis post testamentiam tactum gessit, quam quod testamento cavit ἔ maxime, si quod in supremis voluit. valde se id Poluisse ost Enderit , ut ex illis epistolae verbi, apparet: praec tia haec eum , suique iuris , et post
mortem suam habere Delle , qMaeaarie enixam testatoris volian latem demonstrarat.
Ul II. At quid est, si clud Scaevola de epistolae iure interrogalos respondit , deberi quidem praelegatum , adiecta tamen conditione , si Ades epistolae relictae constaret 8 Respondet Boeli me pias b : quum testes codicillia minime adhiberentur, recte epistolae fides in dubitam revocari poterat, ac proinde Datervias praelegatum deberi respondit , Di de eius fide consillisset. Sed quaererem hic , Boehmero, quonam pacto aliunde probari poterat seripi rarae fides, si testes non adsuerant Z Perspicuum est in iure non vliter scripturae verilalem probari posse, quam aliorum testimonio e et si ergo testes non aderant, nee proinde horum testimonio poterat scripturae fides comprobari, quorgum Scaevola inquit: si fdes epistolae relictae constaret 8 inqui et fortasse Boel, merus, id e,pleri potuisse comprobatioue manus testatoris, aliisque a) Lib. c. respons. Scaevolaa ad cit. l. ultimam delegatis 2.
b Cap. I. suae disput. I. II. c Pantua sent. recepi. tit. Ib. s. . . ibique Cui acius ἐεt Scultingius in notis.
52쪽
praesumtionibus aliunde petiliet : sabulae. Primum qui ..dem nulla maior incerta prabatio , quam comprobatio manus in scriptionibus potissimum, quae exararentur in tabellis ceralis , quibusque saeit Iime scripturam imitamur. Nec veteres, quod sciaria, huiusmodi prohatione utebant cir ; quum nullum eius vestigium appareat . nisi in eo casu . quo quis agnoverit manum suam; lumque non tam fit litterarum comparatio , quam ipsemet, qui seripsit , proprium eius chirographum agnoscit. At in tabulis defunc opum , quae umquam scripturae fides haberi poterit ex huiusmodi literarum comparatione , quaeque non nisi probabilem faciet coniecturam Z Iustinianus porro ut oecurreret fallacissimis literarum com- , parationi bos, statuit, eas non aliter permitti, nisi una
adsuerint trium testicim subsariptiones sa). IX. Deinde iam intelleximus ex Paulo b) , quemadmodum ex S.C. tabularum fides admitteretur , testium Dempe adhibitione, eo rurnque signis. Et quamvis Cous ultus hoc loco tantum loquatur de tabolis publici, privatique contractus, at tamen hic recte animadvertit Schul
ingius se) , alibi fortasse Paulus idem monti erit quoad
tabulas supremae voluntatis. qitae sane iacilius adulte in vanitar. Plane Suetonius , qui stib Nerone hane tabularum obsignationem inductam refert , haud de contracti-hus loquit ne, sed de tabulis gerieratim et adversus fal-oarios , inquit dὶ, tunc ρrimum repertiam. ne tabulae nisi pertusae, ac ter lino per foramina traiecto obsignarentiar. Constat autem Neronis aetate iam codicillorum risum invaluisse , ut prorsus non videam , cur senatus
consultum ad codicillorum quoque tabulas perduci nonis ebrierit. Etenim nemo ignorat, legem eorneliam de sal sis primum latam de testamenti tabulis , indeque pro a) L. so. C. de fide instrumentorum.
Recepi. sent. lib. S. tit. S. 6. e) In nolis ad eit. Patili senteoliam, nota ιι. d In Neronem cap. 17.
53쪽
ductam ad rεliqua instrumenta la) , itemque ad codie II-los h , qui postea introduci coeperunt. Quare quom ex
iuris historia manifesto appareat, nil magis antiquius Romanis fuisse, qon in ot salsariorum fraudibus occurre rent, potissim rim in supremis volontali bos , quis Πm triam crediderit, consuluisse quidem contractuum tabulis, non item codicillorum' Quod ergo Boetime us profert ex Seaevola, rit testes excinderet a codicillis, nedum resea-gatur eidem Consolii sententiae, sed nullo pacto consentire potest eum iuris historia. . . X. Sed quid revera sibi voluit Scaevola, quiam praela gatum deberi respondit, si fides epistolae relictae constaret 8 Dicam , quid sentiam. Neminem vel mediocriter iniuris libris versatum latet, iurisconsultorum munus in resPondendo spectasse quidem quaestiones iuris,non facti. Q aod obi dubitatio facio m respiceret, acute Duare mas e animadvertit in Scaevola quemdam respondendi morem huic iurisconsnito familiarem; nimirum vel ita eespondebat : de iure non qtiaeri , ant quid similo i vei iquaestio facti magis esset, quam iuris , tum responsomquidem de iure dabat adiecta tamen conditioris . quae Ἀ-ctum , quod erat incertum , respiceret. Plciribus exemplis hoc demonstravit Duarentis so), quibus et hunc nostrum addere possumus, quum conditione adiecta de epistolae fide praelegatam ueberi ait. Ae sane Scaevolam interrogaverant de iuris quaestione; an nempe valeret praelegatum
in epistola relictum , quam tamen testator non Obsignaverat contra eius volontatem in testamento expressum ,
qua se valere velle iusserat vide eoola illorum,qnod obs a Uide Mosaic. et pomo leg. collat. lit. 8. I. 7. ibique
54쪽
gnatum relinqueret. Scaevola quidem hiate interrogatio ni responderis, valere inquit; a lamen qiarim ex facti nar ratione , quam proposuistant , incertum videbatur , an epistola etsi a testatore non obsignara congiaeet legitimis probationibus, recte piatavit in clia hicim pol in I hre episto lae fidem; ne alias credρrent praulegatum deheri, ut cum quhepistoli se habuerit. Etenim licet non exigerent eo uicilli testa oris in gnum , adesse si, lem debuerunt et te stes , et eortam signa, ut salva e et illoriam fides; cum qUe hoc Scaevola ignoraret, ne iuris qsamlione facti co-knitio involveretust de tabularum ingenuitate, noluit idcirco Consultus iuris tantam definitionem attingere ἔ ut siue dum statuit epistolam valere quintam ad praelegali rationem conditionem ad tedit quantum ad inoeetam eius dem epistolae fidem; ut non secus locus esset praestatio n a praelegati,quam si scripturae veritas legitimis constaret probationibus, quasi diceret, notionem laeti magis es, quam iuris. Quaenam antem esso poterat legitima tabulatum probatio , nisi testium praesentia . earumque Obsi gnatio, ut moris erat, in ceteris tabulis7 Enim vero cit cumque Marcianus a amema vestit, valere nempe codicillos neque scriptos, neqoe signatos a testatore; numquam tamen negavit eorum obsignationem; quum id aperte re tolerit ad testatoris personam damtaxat, ideoque ait
IPSIUS MANU nequ/ xe ibi , nequa SIGNARI n σε
se est. Fatetur quidem nee essario m non e se testatoris at gnum, quum ad testamenti differentiam n nilam exigant solemnitate iri; ae proinde haud intererat, an proprio te statoris signo confirmarentur, an alieno; at non raete inde conficitur, quod constiterint vel nusqnam obsignati; quin dom Consultus hoc negat quantam ad signum testatoris, idem amittere videt ne quoad signa aliena. Quod non ob - eUre etiam comprobatur ex iis, quae statim addit: licet in Urmatione paterfamilias Miscerit, ut non alias Desura Nesιt, quam sua manu signatos, et subscrimos , tamen Pa-
ain cit. I. s. s. F. de iure eodie illorum.
55쪽
Ient faeti ab eo eodieilli, lieat neque AR Eo signati , ne qua MANU EIUS scripti fuerint; nam si valerent nulla modo odis ignati , cur addidit illud ab eo 3 Egit hie sane
Μareianus de solemni ritu in codicillis non necessario ae propterea nil hoc lo eo opportunius, quam, si reveraeon stare poterant sine obsignatione, affirmare, non modo eos scribi non oportere manu testatoris , sed nee omnino obsignari' attam ea id tantum significavit, ut necesse non sit ab eo signari, nempe a testatore. Diversa erso sunt, opus non esse signo testatoris , ae obsignationem Prorsus Non te iri irere, quod nedum Marcianus non neg3vit, sed pro certo habuisse videtur. I tur,ut ad Se 1 e. o Iam redeamus, quum in facio non constaret, an epistola, licet a leslatore non obsignata, aliorum saltem signis comproharetur, qui lumen scripturae sacerent fidem, meis rito se retulit ad epistolae probationem. Itaqcie ex relatis
Pande elarum locis cum i uris historia commissis salis Iiuuet quemadmodo ni testes codicillis adsuerint; et quo pacto ui obsignari debuerant, nimirum vel proprio testatoris signo, vel saltem ipsorum testium. XI. Haec hactenus hausimus ex veterum iurisconsulto ruiri sententiis. Quod si litem definire velimus auctoritate posteriorum imperatoriam ante tamen Constantini imperium, res rideo monilasta est, ut non nisi cavillando tergiver ari valeat. Diocletianus, inquam , ita rescripsit: et in vi,tola . Del lihello, vel sine scriptura , imo etiam
nutu Adeicommissum relinqui posse ADHIBITIS TESTIBUS nulla dubitαtio est ta). Quid porro apertiris 3 Gipha
nius quidem tbὶ ab hac expressa verborum vi non secus se expedire credidit, quam si illud adhibitis testibus Tei-honiatio appingeret, quasi ea verba i leo addiderit , ut Dioeletiani sente aliam componeret cum novo iure codicillorum de numero quin acie testium. Sed non recte
Triboniana tribuit, quod nulla de caussa id liceat suspi Q L. sa. C. de fideicomis. b In codice ad cit. leg. ult. s. ult. e. de codicillia . .
56쪽
eari; nihil enim commune habent ea verba cum nos codicillorum sanctione. Et quidem illud adhibitis testibus in Diocletiani roscripto haud importat solemnem testium D Umerum, sed talem, qualis requiritur in qua vis testatione probationis tantum caussa; quod longe diversum est ab solemni testium udhibitione ; ae proinde si ea verba minime responderit novo i uri de numero quinque testium , cur ea Triboniano adscribes; quum nulla subsit curassa ita suspicandi Z Forsan eius, qood tueri non possis, statim Tribonianum araetorem seceris, quasi impune liceat ei triboere quicquid ex libris iuris nostris adversetur opinionibusῖ Boel viri erus contra a rum aliter interpreta ri conatur. Admittit. quidem , ex Diocletiano duos saltem restes codicillos desiderasse, sed eos dumtaxat, qui fierent nuneupatione , non item , qui per scripturam ; atque ea verba adhibitis testibus non referri putat ad integram rescripti sententium, sed tantum spectare specialem locum , quo loquitur de fidei commissis sine scriptura , vel nulci. Insipida prorsus interpretati ol Dicat porro Boeli merus, qua coniectura id alfirmari valeat 7 Quum contra ex verborutri constructione illud adhibitis testibus ad omnes legis
partes referatur 7 Suavis autem est, quum rationem su-hiicit qua imperator testin m adhibitionem caverit in codiis cillis voce , vel nutu declaralis ; nam , ut inquit, non Posset alias constare de Doluntate si deicommittentis. Sed quid Porro opus erat urgere testium praesentiam, ubi aliter defuncti voluntas nequeat manifestari y An hoc umquam indubitationem venire poterat, ut propterea Verbis expressis id cavere cogitaverit 3 Sed quid ineptius , quam in rata in manifesta cavillationibus laborare ZXII. Reliquum est , ut videamus, quemnam testium Numerum veteres revera adhibuerint in codicillis, quibusque non interdicebatur in illis testimonium perhibere. Primum quidem ex iuris libris luculenter non constat ; sed sicioniam solemnes non erant, nec Proinde ex te se pronis cap. N. , 23. 1 ε di P. . Di iligod by Gooste
57쪽
ciscerentur, satis fortasse videbatur numerus duorum testium ex generali Ulpiani regula a , quod ubi numerias
testium non adiicitiar , etiam duo sufficiunt. Celeriam probabilius existimaverim , eum derra testio m numeriam desiderasse, qui adhibebatur in celeris labrilis , quum inteόlationem redigerentur. Pari quoque ratione crediderimqNoad testium conditionem , quem irae . cui testimonium dicere Hon velabat ne in ceteris negotiis, recte adhibitum in codicillis , veluti non solemnibus, qua de caussa distin. guebantur etiam a testamentis , in quibus non ad mille rentur, nisi tantum masculi, iique cives romani tb .
An codicilli per scripturam tantiam conferenturan etiam per nuncupationam Z
lyhtim hi ethnis, exposuerim eas omnes i uris regu
Ias, quibus codicillorum ratio a testamentis discrimina istur, praestat modo considerare , qtaemadmodum Una consenserint , sive quo pacto codicilli testamenti caussam imitentur. Ac primum non levis est dubitandi locus , an ut est amenta condebuntur tum Per scripturam , tum pednuncupationem , ita idem obtinuerit in codie illis p Omnes fere iuris interpretes haud veriti sunt hoc affirmare, praeter Antoniam Fabrum , qui primus negavit c) ; ac deinde nostra aetate Boeli merus Fabri sententiam suscitavit id quam amplectitur quoque Het neccius ej. Hi quidem scri-Ptores quum viderint, nullam expressam mentionem ha heri de codicillis per nuneupationem in pandectarum ii a) L. ia. de testibus. bin Insi I. a. tit. Io. S. 6. c Da erroribus pragmaticorum deeade 69. errore p. ωὶ Cap. I. I. a . suae disputationis. 6 Antiquit. rom. lib. a. iust. tit. ult. 16.
58쪽
hria , nee niai ex vulgata constitiatione de quinque testici mnumero ta), id primum appareat, qua imperator eumdem testium humerum praeseribit in codicillis per seri pluram , ae per nuncupationem : existimarunt tum primum
inductum , ut vel sine scriptura fierent codicilli, quam ρane coniecturam illustrare conantur aliis non dissimili-hus argumentis. Faber quidem ita argumentatur : codie illi ideo dieii , quod essent parvi codices; quemadmodum ergo nil magis v bsonum, quam fingere codicem nuncupa tum , ita codicilli scripto necessario consignabantur, nisi dixeris etiam voce nuncupa um, quod libello comprehenditur. Urget deinde relatam Marciani sententiam tb , qua valere dicitur codicillos neque subscriptos , neque signatos a lesta lute, quasi Marcianus intellexerit, non aliter eos fieri posse , nisi per seripturam , ae demum Ulpiani locum , quem prorsias e re alienum deprendemus. II. Recte quidem Faber loqHilur , quiana contendit codicillorum nomine venire non posse , nisi quod scribebatur in tabellis ceratis ; at hoc tantom spectat latinam si gnificationem. Iurisconsulti vero , ni dixi mos , eam
cem accomodariant supremae voliantali, qriae constaret
siue iuris solemnibus ; quo fit, ut qrionium codicillorum
nomen transtulerint ud exprimendam voluntatem non solemneria in supremis , nil vetabat , quin huiusmodi voluntas manifestaretur vel scripto, vel voce ἔ quum quoquo modo voluntatem nostram aperiamus, eadem aeque permanet , uicumque vario sieno significetur. Itaque quum iurisconsulti per codicillos intellexerint voluta alem non solemnem, nulla obstat iuris ratio,qi in ea manifestari magi uno modo , qua in altero debuerit: quemadmodum nee iuris rat so repugnavit , quin testamenta conderentur vel seripto , Vel nuncupatione ς quum quoquo modo volunias aperiatur nillil ei additur , vel tollitur , sed eadem ea- a In l. ult. I. ult. cod. de codicilli . b) cit. leg. 6. de iure codicillorum.
e) vide S. primum huῖus capitis
59쪽
se videtur, licet varium sit manifestationis signum. Fateor qNidem , naturalem , sive primaevam codicillorum significationem ad scriptoram tantum reserri ἱ sed male conficit Faber, apud iurisconsultos non potuisse trafferri ad voluntatem nuncupatam , dummodo non solemniter fieret ; nec novum est in iure , vocabula formam magis, quam rem ipsam exprimentia, s oblata , vel immutata veteri sorma, adhuc retineri, dum res ipsa perdurat, quod Bogum esset exemplis ostendere. Atque , ut celera Praeteream, nonne ipsemet arguitur , quum ait ex rela ta imperatoris constitutione lum primum coepisse codicilinios confiei uuncupatione 3 cur tam absonum ante illius constitistionem id videbatiar, quod postmodum non rep. gnavit 7 non eadem erat iuris ratio tIII. Deinde quod affert ex Marciano , plane non ideo, quidnam ex illius sententia colligere tenta verit, quod ad rem nostram conducat. Ait porro con ullus , Uylere codicillos , etiam si neque scribantur , neque signentur a testatore. An ideo intellexit fieri non posse per nunc 'Nationem 3 Qui autem affirmat, eos valere sive propria , si
ve aliena manu conscribantur , non videtur scripturam
necessario in illis desiderare. Huic similis est alter iuris Ioeus , qoena Faber, ac Boebmeras Q asserunt ex Vlpi3no,qsi ita inquit b): quemadmodum plerique pago
ni solent , quum testamenta faciunt per Scr*itUam . adilectra e Delle hoe etiam Diee codicillorum υqIera. Re fert quidem consultus moris esse in testamento ν eripio clausulam adiici, ut etiam valeret vice codicillorum .
Sed ait Faber, ideo classula adiiciebatur in testamento scrip o , quod inutilis haec fieret in nuncupa
ionem haud potuerit in vim codicillorum transformari , nam eodicilli necessario exigebant scripturam. Uertam qnam fmiles sint tinius modi argumentationes apis
paret ex ipsam et Ulpiani sentealia , qua ni I aliud Coo sis Cap. pr. S. 7. suae disputationis. b L. S. de testamento militis.
60쪽
sultus significare volnit, ni i quod plerique pagani Fo
lent in testamento scripto adiicere illam clausolam. At En HI cur in testamento scripto p Respondeo , quia Ve' eres perduro testabantur per nia neu pationem ; ac proin de usus illius clausulae o suppa hutiar iti testam Ento Per Seripturam, veluti frequentissimo. Sed quid iuris esset, si in testamento per noncupationem clausula adiicere .
tor Z id non te: dit Ulpiantis , qniam non esset illic Iocus. Ceterum iclem iuris luisse existimaverim , ad siexprimeretrae in testamento scripto , quum par sit in utroque ratio. Sed ut cultique fuerit huiusmodi clausulae usus, quid quaeso ad codicillos sive per scriptumram , sive per nuncupationem ex hoe Ulpiani loco Zan quod consueverant illam clausulam adiicere testamento scripto , conficitur , codicillos non secus valere, quam per scripturam 8 videant profecto , ne dum in iure ita argumentant cir , in dialectices resulas turpiter os-fendant. IU. Praeterea Unde quaeso acceperiant , nuncUpationem in codicillis primum manasse ex relata constitutione de quinque testiam numero Z. Illic prosecto non ea est mens imperatoris, ut hoc induceret, sed ut numerum testium definiret in eodicillis ; qciod tamen servari iussit tum in voluntata scripta. tum nuncupata, ut ex illius verbis manifeste liquet. Tantum ergo abest, ut ex hae constitutione invaluerit usus codicillorum Per nunc u Pationem, qrain etiam contrarium apparet ex iisdem Imperatoris verbis. Statuit quidem quinque testium numerum in qua vis voluntate praeter testamen tum ς additque : sie in serio tis , sive sine scrotis νο-
Itintas consiciattir ia . Oui hos verbis plane non video , quemadmodum suspicari liceat , tum primum inductum usum eodicillorum per nuncupationem. Demum, quod Boeli merus congerit ex illa perturbata codicillorum notione, quam salso repetit ex epistolarum rata Cit. I. ult. S. ult. eod. de codicillis. Disiti eo by Cooste