장음표시 사용
21쪽
An Philoso a sit scientia practica , vel speculari Za o Icimus 3 Philosophia est silentia purh
I speculativa. Conclusio est communis,& probatur ; quia, ex dictis in prooemialibus Logicae, scientia, speculativa est illa, quaesistit in cognitione sui objecti, ipsum, seu naturam, & proprietates illius speculando , absque eo, quod transitum faciat ad dirigendam praxim , seu operationem e sed Philosophia sistit inco. gnitione sgi objecti, naturam , & proprietates illius speculando,& nullatenus dirigit praxim, seu operationem , ergo est scientia specuIativa Minox patebit indiscursu ipsius Philosophiae. Diximus , est e pare speculativam , ut distin ν tur a Logica , quae, ut suo loco dictum est, non est pure speculativa, seu contemplativa, sed etiam regulativa. x Argument. i. Philosophia per cogniti nem in objecti movet voluntatem aiu am rem Dei: ergo non sistit in pura contemplatione Veritatis , & eonsequentet non est scientia speculativa. Respondet. distinguit. maj. Philosophia ex cognitione sui objecti movet ad amo-xem Dei, ut objectum illius est formali tex neago, materialiter , Vel secundum aliam forma. Iem rationem , concedo ς & nego consequentias. Etenim , Philosophia sistit in cognitione sui obiecti , naturam , di proprietates illius speculando, &ut sic nullatenus movet ad amorem Dei s movet autem ipsum objectum ad talem amorem, si sumatur materialiter,& sub ratione sormali cieaturae , sub qua ratione non consideratur a Philosophia, sed pertinet
22쪽
D D. Unis a Proclem. 3ω rstinet ad oriectum Theologiae , Quia dicit reis spectum dependentiae ad Deum, ut Creatorems quod simili ex contingit in Metaphysica, quae agit de Deo in ratione entis, & tamen est scientia pure speculativas licet alias Deus sub alia m. tione sit ob)ectum Theologiae, quae est facultas practica.3 Argum. a. Medicina est scientix practica ι sed est pars Philosophiae naturalis ; ergo haec
non est speculativa quoad omnes suas partes Minor probatur ε quia Medicina agit de cotipore naturali humano, ut est mobile ad Q. nitatem , ergo est pars Philosophiae natura. Iis. Respondet. negat. min.& distinguit. ante. redens probat. Medicina agit da corpore hum no , ut est mobile a natura , seu ab intrinseco , nego s ut est mobile ad sanitatem ab ex. prinsecos concedo. Mobilitas autem , qtne est
propria objecti Philosophiae , est mobilitas ab
antrinseco , seu a natura, ut dictum est quaest. antec ent. Tantum autem dicitur Medicinastientia subalternata Philosophiae, eo quod habeat pro objecto aliquam speciem objecti Philo. sophiae, ut est eorpus humanum; & addat su. pia objectum Philosophiae conditionem acet. dentalem sibi propriam , ut est mobilitas ad sanitatem; & assumat pro principiis conclusiones. in Philosophia demonstratas i nam hae conditiones requiruntur, ut una scientia alteri su
1 4 Dubitabis an Philosophia sit una ὶ Pro.
responsione nota , quod Philosophia potest dupliciter considerari , scilicet in esse rei , seu vi ualitatis, δc in esse scientiae . Nunc respondetur primo , quod Philosephia in esseret , seu qualita iis non est unus simplex habitus , sed plures , Iuxta. pluralitatem dissicultatum, quae in ipsa circumseruntur: Haec resolutio probatur rationibus , . quibus proba
23쪽
io Dioxynica Prorem. Rua'. '. tum est in prooemialibus Logicae, logicam . inesse rei, de qualitatis ; non esse unum simplicem habitum.
s Respondetur seeundo , quod Philosophia,
in esse scientiae, est una. Quae resolutio etiam manet probata in prooemialibus Logicae . Sed quia unitas scientiae colligitur ex unitate obitacti s & diversimode locuti sumus de objecto totius Philosophiae, ac de obiecto Physicae , quae est pars ipsius Philosophiae , ideo dicimus consequenter Philosophiam in tota sua latitudine
esse unam scientiam unitate generica; Physicam vero esse unam scientiam unitate s ecifica. Prima pars probatur , quia objectum totius Philosophiae est unum unitate generitas ut enim: dictum est quaest. antecedent. est corpu& natu- tale, ut sub se comprehendit omnia eorpora naturalia, ita ut Philosophia, non solum vers
tur circa rationem communem corporis naturam
lis, sed etiam circa peculiares rationes suorum inferiorum a quod aperte est considerare corpus naturale, ut est genus et ergo Philosophia in tota sua latitudine est una scientia unitate generica.5 Probatur secunda pars: quia Physica habet
pro obiecto corpus naturale sub praecisa ratione talis , non tamen ut sub se comprehendit inferiora, ut etiam dictu iri est quae t. antec. ergo ut corpus naturale consideratur a Physica, non habet rationem generis; licet alias in se quoddam genus sits & consequenter ut consideratuxa Physica, non est urium unitate, genetica: e go neque Physica est una scientia unitate genetica ; re consequenter dicendum est, corpus naturale, ut est objectam Physicae, esse unum unitate specifica , & Physicam, etiam unitate specifica, unam scientiam. ν Vt autem hoc clarius percipiatur, ic qua libet auferatur aequivocatio, observa, quod, ut ali4
24쪽
Din. Uniea Proaem. 6.1. 2 laliquod objectum dicatur specificum, non de cattendi secundum se, aut secundum tuam entiatatem a sed ut est objectum talis scientiae, unde bene componitur, quod in se sit unum unitate generica, & ut est objectum talis scientiae, sit unum unitate specifica s nam ad hoc, uti nis habeat unitatem geneticam, sussicit, quod ab se contineat aliquas species s ad hoc autem, quod sit unum objectum speci fice, non necessario te'quiritur, quod secundum sitam entitatem sit unum unitate specifica, sed sufficit, quod, lichtin se sit genus, non consideretur a scientia, ut continet in feriora , sed ut praecise dicit suam rationem, di praecis demonstrantur de illo pro prietates cum ipso convertibiles , quod, nisi re ducatur ad quaestionem de nomine , nullatenus inficiari potest Hoc contingit in praesenti inam objectum Physicae est corpus naturale, non ut sub se compxehendit plures species, sed secundum suam rationem praecisam, cum in Physica
tantum demonstrentur proprietates convertibiles cum illo ς non vero proprietates, quae conveniunt speciebus illius secundum suas peculiares rationes. Unde, lichi corpus naturale i n se habeat unitatem geneticam, tamen ut consideraritura Physica, habet unitatem specificam.
25쪽
corporis naturalis, & prius praemisit ordionem procedendi in cognitione rerum , osteuindendo, incipiendum esse a cognitione princi piorum , seu partium, ut ad cognitionem totius deveniatur: Iam communiter al: qua, ad emni tionem rerum pertinentia, in libris de Anima traduntur ι quapropter, his pro nunc omissis s&ad notitiam principiorum corporis naturalis accedendo, 'sit
De principiis eorporis naturalis in
ANtequam de principiis intrinsecis corpo tis naturalis in speciali di sputemus, de ipsis in communi disputare, necesse est. Pr
quibus sit QUAESTIO LAn recte prineipia corporis naturalis ab Aristotele definiantur. et 'M Otandum est, principium aliud esse 1 l primum, & aliud secundum. Primum principium dicitur illud, quod non sum Sonit aliud s ἐκ hoc, vel absolute, & in omni
26쪽
Disp. I. Ri l . I. . generes in quo sensa dicitur primum princiarium simpliciter; ut est solus Deus, qui, cumit principium omnium rerum, in millo genere supponit aliud principium. Vel respective , ω in aliquo genere determinatos in quo sensu dicitur primum principium secundum quid; quia, licet in aliquo genere dicatur petimum, eo quod in tali genere nullum aliud principium supponat 3 tamen non est simpliciter primum . ebquod in alio genere supponit aliud princiἀPium . Hujusinodi sunt omnia prima principia , praeter Deum s & in hac acceptione voca lux ab Ari stoti prima principia ; principia eo poris naturalis. Secundum principium dieitur , quod in eodem genere, in quo est principium , habet & supponit aliud principium. Hujusinodi est patet in creatis, eo quod in eodem genere, in
quo est plincipium filia, habet & supponit a1iud
1 Aristot. cap. s. hujus lib. sie, juxta versi nem Argyropili, prima principia corporis nais tutatis deficii vit: Prima principia namque, nequae es mutuo, neque ex aliis , o ex ipsis omnia esse portet. Uet, juxta ver sionem Boetii, sic: orere enim principia nesve ex alterutris 4se, neque ex aliis , oe ex his omnia. Clarius tamen sic a reiscentioxibus definiuntur: Prima priseipia sunt. γε, neque exo mutoo , neque ex aliis ,sed ex ipsis coma fiunt, vel unt. Nunc est difficultas, an pex praedictas definitiones, quae in idem incidunt , recte prima principis corporis naturalis
s Dicimus ergo: pr ma principia intrinseca corporis naturalis recth definiuntur ab Aristot. Conclusio est communior consensus Philosophorum . Probatur : quia talis desi. nitio convenit tribus principiis intrinsecis corporis naturalis, & non aliis: ergo. Anteis
celens non melius probari potest, quam per
27쪽
definitionis explicationem. Dicitur : neque exse mutuo, per quod denotatur, quod unum
principium non fit ex alio, tanquam ex pax- te componente ; materia enim non fit ex soriam1 , aut privatione 3 neque serma ex privatione , aut materia ε neque privatio ex materia , aut forma, tanquam ex partibus componentibus. Dicitur et neque ex aliis , per
quod denotatur, quod unum principium non hi ex alio in illo genere, in quo est principium s materia enim non fit ex alia materia sneque larma ex alia forma s neque privatio ex alia privatione ι quapropter dicuntur ptima principia secundum quid, seu in aliquo genere. Dicitur: ex ipsis eatera fiunt. υia sunt, per quod denotatur, quod omnia principiata fiunt, & sunt ex illis tribus principiis,
di iti utione accommoda , ita ut omne principiatum in genere causae materialis fiat ex materia ς & omne principiatum in genere scausae formalis, fiat ex forma , & omne principiatum in genere privativo, fiat ex privatione ι & hoc vel tanquam ex partibus componentibus , vel tan'uam ex termino a - , vel aliter distributive , juxta. naturam principii , & statum principiati, ut patebit ex dicendis, tam in hac, quam in quaestione sequenti: haec omnia modo explicato conV niunt materiae, sormae, & privationi, & non aliis. ut amplius patebit in solutione Ggumenis
torum: ergo bene definiuntur prima principia intrinseca corporis naturalis per prεdictam definitionem . t
Arg. primo, Praedicta definitio convenit
etiam pxinei piis ex lxin secis ; nam corpus nain
turale, stu quodlibet principiatum fit ex causa efficienti , juxta illud Ioan. 3. qui ex Deos, verba Dei audire ergo per illam non definiuntur principia intrinseca tantum . Resp.
28쪽
neg. antec. licet enim metaphorich loquendo
particula ex dicat habitudinem ad principium extrinsecum , in quo sensu intelligitur illud Joannis; tamen in rigore philosophico , in quo loquitur Arist.solam dicit habitudinem ad principia intrinseea, ut sunt materia , forma, ec pri-Vatio ἱ exincipia autem extrinseca, ut sunt efficiens, finale, & exemplare, in rigore philos phico non bene explicantur per ex quibus, sed
efficiens per a quo ue finale per propter quod , α exemplare per ad cuius instar aliquid fit. s Arg. 2. Supradicta definitio darur per esse, non tamen perfieri: sed privatio tantum est principium corporis naturalis in fieti: ergo talis definitio non convenit privationi. Resp. quod licet
praedicta definitio detur per esse, communiter tamen explicatur per fieri ; & non fiae fundamento, quia ipse Argi topilus, sicut in praedicta definitione utitur ly esse; etiam loquendo de ipsis principiis utitur Ioeri dicens; Quia vero eo traria sunt , ideo non exse mutuo fiunt. Et Scotus explicans Arist. dicit: Illa suet trima principia,
qua non fiunt ex aliis , neque ex alterutris, omnia fiunt ex ipsis. Et communiter omnes Interpretes utuntur verbosieri. Unde neg.conseq.Concessa minori.
6 Arg. 3. Forma sit ex materia, quia educitur de potentia illius. Deinde, sexma fit ex ptivatione , ergo unum principium fit ex alios de consequenter praedicta definitio non est bona. Resp.d i 1ting. antec. Hrma fit ex materia, & ex privatione in eodem genere principiandi, in quo so ma est principium, nego; in diverso genere principiandi , concedo s & neg. conseq. Et
nim ad rationem primi principii secundum quid sufficit, quod in illo genere in quo est principium, non fiat ex alio, licet alias in alio genere principiandi ex alio fiat, Mima enim in suo genere principiandi, scilicet in ratione termini ad quem, non fit ex alio, i Cursui Phil. m.LI. B cet
29쪽
16 Lib. 3. PI sic. eet alias fiat ex materia, & ex privatione, quae in diversis generibus sunt principia , scilicet materia in ratione subjecti, & privatio in rati ne termini a quo . Deinde potest responderi ,
quod forma non sit ex materia, neque ex privatione , tanquam ex partibus ipsam componentibus, quod sufficit, ut dicatur primum principium, ut patet ex dictis explicando definitionem ar Contra primam responsionem replicabis , privatio fit ex sorma, qua privat, tanquam elltermino a quo, ergo fit ex alio in eodem genere
principiandi, in quo ipsa est principium, de
consequenter definitio non con Venit privationi. Potest responderi primo, neg. antec.quia, elim privatio nihil fit, mullus motus, aut actio ad ipsam terminatur, &sic neque habet terminum a quo, neque ipsa est terminus ad quem , ubi enim non datur motus, ibi non datur terminus a quo incipit motus, nec terminus ad quem motus terminatur. Licet haec responsio su H-ciat, ad auferendam quaestionem de nomine, potest responderi secundo disting. antec. pri. vatio fit ex sorma, tanquam ex termino a quo positivo, eoncedo, pii vati v , nego,& neg con- seq. quia privatio eit principium in ratione te mini a quo privativo , unae neg. ulti m. mam sequ8 Arg. 4. Tam materia , quam forma coninflant genere, & differentia, re partibus integralibus, erg. fiunt ex aliis,&consequenter nori sunt prima principia Resp. disting.conseq.fiunt ex aliis tanquam ex partibus Metaphysicis, ut sunt genus, dc disserentia, vel tanquam ex partibus i ntegralibus physicis, concedo, tanquam
ex partibus essentialibus physice se habentibus
tanquam actus,&potentia, nego, &neg. ulti. mam conseq. Etenim, neque partes, quibus constat materia, se habent per modum suojecti, resipectu ipsius materiae, sed constituunt unum
30쪽
Din. r. Rus. 2. 27 primum subjectum : neque partes sermae se habent per modum actus, respectu ipsius sermae,
seu constituunt unum primum actum s unde licet materia componatur ex partibus, non fit ex alio tanquam ex subjecto; neque forma ex alio tanquam ex actu , quod erat neeessarium , ut
non essent prima principia in suo genere principiandi . Amplius constabit definitio ex dice dis quaestione tequenti.
Lquosnt principia eo poris naturalis i Otandum est primo, corpus naturale sm posse eonsiderari inferi , hoc est, quatenus est in actuali fluxu, seu productione ι α in facto e e ; hoc est, prout jam est consti tutum
in suo esse. Secundo, generationem corporis naturalis criam posse sumi sub praecisa ratione generationis, seu quatenus tantum est productio substantiae ex praesupposito subjectos in quo sensu nullatenus includit mutationem, ut in libris degeneratione cum subtili Doctore dicetur; di sub ratione mutationis , quae est transitus de non e se ad esse s & quae communirer propter imperiectionem agentis creati comitatur gener tionem. Nunc
x Dicimus r. Principia corporis naturalis in facto esse tantum laniguo, scilicet materia, &Bima. Conclusio est communis, dc probatur: quia illa dicuntur principia corporis naturalis in facto esse, quae ipsuin intrinsece constituunt, ut partes essentiales, transacta generationera tsed tantum materia, & forma intrinsece constituunt corpus naturale, transactx generatio ne, nam privatio tunc non est, cum necessR-rio pereat per adventum formars & licet tunc B x esset,