장음표시 사용
51쪽
48 ' Lib. r. physici ra alio, pro illo priori terminat actionem pro. ductivam illius: sed materia producitur pri usnatura quam forma: ergo materia prius natura, quam forma terminat actionem productivam i sed quaelibet res terminat actionem productivam tui per existentiam: ergo materia pro
illo priori ad formam habet existentiam: sed talis existentia nequitesse existentia Brmae, cum sotma sit posterior ipsa productione materici e go est exilientia propria materiar, & distincta , realiter ab existentia formae. 8 Respondent Thom istae, quod materia prunia in illo priori ad formam , neque est , neque intelligitur existens s sed est, di concipitur in
statu medio inter existentiam, R puram potentiam objectivam s quem statum appellant via. lem, seu viam ad existentiam , nam, inquiunt, cum materia non possit existere complete , &in secto esse quoadusque sit extra omnes suas causas; dc ex vi creationis nondum sit extra ca fam formalem , licet sit extra causam efficientem ; ideo pro priori ad Armani est in statu medio i nter e sse extra causas, & intra causas: dum autem in sequenti signo est cum serina, &ab ea accipit est e, jam intelligitur extra omnes suas caulas , &sic insecto esse, & complete existens.
9 Sed praeterquam quod responsio nititur
salso sundamentouupponit enim,quodlibet ens, sive completum, sive incompletum, habere omnes quatuor causas; cum tamen hoc sit propriumentis completi tantum; & hoc adhuc cum sua exceptione) contra est primo et quia materia prima pro illo priori ad formam totaliter, & adaequale intelligitur terminare actionem sui proώductivam : sed hoc sufficiat, ut pro illo priori
dicatur existens: erg. Prob. mai. quia causa efficiens alicujus tantum habet influere in illud in suo genere causandi: sed pro illo priori materiae ad formam intelligitur causa efficiens influens in ipsam materiam in suo genere causan-
52쪽
Di p. t. aeuast. 2. 49di; nam pro signo posteriori nullum influxum habet causa efficiens in materiam distinctam ab influxu, quem habet in illam pro signo priori
ad formam s alias non recte diceretur, materiam produci pri us formas seu actionem creativam materiae esse priorem actione productiva formς ε ergo materia prima pro priori ad formam intel-l igitux totaliter, & adaequale terminare acti Rem productivam illius. Prob. min. primisyllogismis quia causa efficiens ex vi suae actionis ordinatur ad dandam existentiam rei, seu termino per illam productos ergo si materia prima pro priori ad formam totaliter, &adaequale te minat actionem productivam illius , pro illo prioxi habet existentiam,s sed hare nequit esse existentia formae, cum forma non sit pro illo pxioris ergo estexistentia di itincta ab existentia
1ci Contra secundos quia materia prima propriori ad sormam est vera causa ipsius solivae in
genere causae materialis s sed causa requirit necessario existentiam ad causandum; ergo materia prima pro priori ad formam habet existentiam squae cum, ut dictum est, nequeat esse ex i stentia formae, necessario erit ab illa distinctii. II Respondent, existentiam non esse rati nem formalem causandi in materia, sed tantum Conditionem ad causandum tequisitam a re sic
non debere intelligi, neque esse pro illo priori ad sormam, sed lassicere, quod sit, & intel ligatur in eodem instanti reali temporis, in quo est
xx Sed contra primo ψ quia hoc ipso sermalia
lex, quod causa intelligatur causare, intelligitur etiam habere omne praerequisitum ad causandum; sed pro illo priori intelligitur materia
Prima causares ergo pro illo priori debet intelligi cum omnι prataequisito ad causandum s sectexistentia, ut fatentur respondentes, est quid praerequisitum ad causandum,ergo pro illo px io-
53쪽
so Lib. I. 20sic. ai debet intelligi materia cum existentia .rg Contra secundo: quia nihil potest esse ne cessarium ex parte causae ad causandum, quoa est aliquomodo posterius ipso effectu: sed existentia formae est aliquomodo posterior ipsa λx-ma et ergo si materia non habet ex se exiitentiam independenter a soris , existentia nequit esse conditio, seu praerequisitum ex parte Materiae
ad causandam formam i vel fi est conditio neces saxio requisita, materia in illo priori habet suam
existentiam independenter a serma. 14 Contra tertio: quia materia prima , ut causa sermae, in suo genere causiandi concurrit ad tribuendam formae existentiam: sed si materia existeret per existentiam formae , existeret per istentiam, quam ipse in suo genere cause causaret ; & consequenter causaret seipsam ὐ.1 qui dem causaret suam existentiam , quod est impossibile:ergo existentia materiae nequit esse exi. 1ientia mae, cujus est causa. Is Respondent, quod materia, & formatas sunt adinviceν causae a materia enim est causae sermae, quasenus forma educitur ex ejus potentia a & forma est causa materiae , quatenus dat
illi esse s male, & existentiae. 36 Sed praeterquam quod, hoc impugnabitur lib. a. loquendo de causis contra est primo: quia quaelibet causa, in quocumque genere sit causa, est prior suo effectu: sed caeusa, ut dictum est, necessatio debet intelligi, & esse existens ad
causandum et ergo ex eo, quod materia prima , di forma essent ad invicem causae, non sequet tur, materiam existere per existentiam formari
sed, materiam, pro priori ad formam, existere per propriam existentiam . . ix Contra secundo: quia, adhuc admissO,materiam, & formam esse ad invicem causas , solum potest intelligi, ita, ut quaelibet in sua linea,seu in suo genere causandi sit causa alterius, scili-.cet, quod materia prima sit causal mae, ut
54쪽
Di p. 2. Ru g. 2. s Isubjectum eductionis s &Qrma sit causa materiae , prout tribuit illi esse formale: non autem potest intelligi in eadem linea; ita , scilicet ,
ut materia prima concurrat, ad existentiam formae, dc forma ad existentiam materiae i nam ut sic confunderentur prioritates, quod non est admittendum.
I 8 Probatur 1. conclusio: si materia existeret per existentiam fornaae, sequeretur, quod quoties destrueretur aliquod compositum , toties an nihilaretur ipsa materia; & etiam toties crea xctur, quod ab omnibus negatur , ergo materia, non per existentiam fornaae , sed per propriam existentiam extitit. Probatur sequella , quoad primam partem ; quia anni hi latio est: totalis destructio rei, nihilo ejus remanente: sed si materia existeret per existentiam formae, destructo composito, dc forma, destrueretur mat Tia , nam non remaneret existentia formae, per quam ipse materia existebat, ergo in destructione compositi destrueretur, seu an nihilaretur materia. Probatur sequella, quoad secundam partem s quia tunc creatur materia quando recipit
esse exi stentiae s sed quando destruitur cona positum, cum simul generetur aliud , materia ex hypothesi, quod existeret per existentiam sormae, reciperet esse existentiae per existentiam formae de novo advenientis. ergo crearetur.
Is Respondent, negando sequellams quia ,
licet, inquiunt, materia in destructione compositi deperdat unam e istentiam , tamen se cedit alias & sic 1emper manet in eodem esse . Sed contra est e quia n existentia materiae est existentia sormae , implicat, materiam habere idem esse existentiae, non manente eadem existentia : sed variata Arma , variatur existentia r ergo variata forma , deperdit materia
esse exi stentiae, quod antea habebat &sic anni-hilatur;&de novo acquirit aliud esse. existen itiae, &sic creatuc.
55쪽
si Lib. r. Phse. ho Aliter respondent ι quod materia sempet
manet eadem, quoad esse essentiar; licet in generationibus , & corruptionibus Varietur, quoad esse exi stentiae. Sed contra est primo: quia ad creationem sufficit, quod materia recipiat de novo totum suum esse, quoad existentiam sci ad annihilationem, quod totum suum esse , quoad existentiam , deperdat: sed in generationibus, & corruptionibus deperderet materia totum suum esse, quoad existenti m , siquidem
deperditur exisse ia formae, qua totaliter existebat ; .& acciperet de novis totum suum esse quoad existentiam; siquidem totaliter existeret per existentiam Bimae de novo advenientis : e go annihilaretur, & crearetur.
2I Respondent, quod totum hoc esset v Ium , si materia pro aliquo instanti esset sine aliqua existentia, & postea aliam acquireret, quod nullatenus , inquiunt , contingit s nam in eodem instanti, In quo amittit existentiam prioris Brmae , quae destruitur, recipit existentiam Posterioris formae, quae de novo producitur. Sed contra esta quia de conceptu destructionis tantum est, deperdere existentiam ι & de conceptu pxoductionis , existentiam acquirere L sed in tali casu vere, & realiter materia dsperderet existentiam, & existentiam acquireret: eringo vere, &realiter destrueretur, di produceretur de nOVO 21 Arg. I .ex Arist. aliquibus in Iocis, in quibus explicat naturam materiae primae per similitudinem ad materiam artificialium s ita enim , inquit, se habet matexta prima ad sermas natu- Tales , sicut lignum, vel aes ad sermas artificia-Ies: sed lignum, & aes nullam habent artifici lem existentiam ante sermam attis, sed tantum potentiam passivam receptivam talis Ermae: ergo similiter materia prima ante sermam naturalem nullam habet naturalem existentiam, sed Ianium potentiam passivam receptivam natu-
56쪽
Disp. 2. Ωu . a. mxalis formae. Et confirmant ex eodem Arist. qui
pluries materiam primam vocat non ens, seu ensin potentia, seu puram potentiam: ergo materia Prima nullum actum entitativum, seu propriam existentiam habet. 23 Respondetur, quod ex Arist. nullatenus sequitur intentum argumenti, sed potius oppositum; nam pura potentia, quae est in materia artefactorum, non est pura potentia objectiva, seu excludens actuna entitativum, seu propriam existentiam i sed tantum est pura potentia suta jectiva in ordine ad sormas arrisietates, eo, quod nullum actum sormalem artificialem includat et similiter materia prima non est pura potenti vobjectiva, seu excludens actum entitativum, dc Propriam existentiam sed pura potentia subb ctiva in ordine ad actum formalem,seu ad formas naturales. Ad confirmationem respo'detur ex dictis, quod Aristot. voeat materiairi primam', non ens, seu ens in potentia, & puram potentiam s quia non est aliquod ens perfectum, seu habens actum sermalem, sed est pura potentia. suriectiva in ordine adactus perfectos, seu se
males s non autem quia non est ens in actu entiatativo, stu existendiat, asst in pura porentia obiecti .
24 Arg. 2. Ex duobiis entibus in actu nequit unum per se constitui: sed ex materia ,
di forma constituitur tanum per se r ergo materia non est ens in actu. Resp. disting. maj. ex duobus entibus in actu formali nequit unum per se eonstitui , admitto ; in actu entitati-VO,. nego. Ad hoc autem, ut ex duobus unum
per se consti tuatur , furficit, quod unum se habeat ut actus formalis, & aliud ut potentia
subjectiva, cui potentiae nullatenus opponitur actus enthativus, seu existentialis.1s Replic. existentia est ultimus actus rei :sed de ratione ultimi actus est , ulteriorem actum non habere : ergo si materia prima ha-
57쪽
bet propriam existentiam , nequit recipere actum formalem s dc consequenter ex materia , dc serma nequit unum per se constitui. Potest responderi neg. maj. quae haud facile probabitur. Vel aliter potest responderi distingi ma, existentia est ultimus actus rei in linea met physica , admitto ; in linea physica, nego . Pimiliter disting. min. de ratione ultimi actus est , ulteriorem actum non habere in eadem linea, in qua est ultimus , concedo , in alia linea, nego s &nego consequentias . Etenim materia prima , licet recipiat actum physicum, seu serm*lem, non tamen recipit actum metaphysicum . seu existentialem s quia tam tum existit per propriam existentiam , non auteni per existentiam actus BImalis, quem re
26 Aliter replic. ex subjecto . dc accidenti
non constituitur unum per se, quia tam accidens , quam subjectum sunt actu existentia: ergo ex materia, di forma nequit constitui unum
per se, si materia habet propriam existentiam. Resp. neg. causalem majoris . Ratio enim , propter quam ex subjecto, & accidenti non fit unum per se, non est , quia utrumus habed propriam existentiam: sed quia non se habent ut actus, & potentia per se, sicut se habent in teria prima, & forma substantialis.1 Adhuc aliter replicant: nequit una exissentia esse in potentia ad aliam, ergo si materia habet propriam existentiam, nequit esse insolentia ad formam, quae etiam propriam exientiam habet. Resp. disting. antec. una exi- sentia nequit esse in potentia objectiva ad aliam, concedo ; in potentia subjectiva , nego. Et simi Iiter distinguendum est consequens.
tentia subjectiva ad aliam ; ergo existeret per , existentiam advenientems nam quod libet suta
jectum recipit effectum formalem forme sibi
58쪽
T Up. 2. Ω-st. h. ἴς advenientis . Resp. quod si hoc argumentum aliquid probaret, probaret etiam, substantiam
existere per existentiam accidentis, Cum vere ,& realit ex sit subjectum accidentis, quod realiter existit, Zc recipit effectuin sermalem illius 3
quod nullatenus admittitur. Tamen resp. dixe4cte neg. conseq. quia argumentum procedit ex mala intelligentia nostrae responsionis. Etenim,
non dicimus, quod existentia materiae est in potent ia H exi stentiam sermae, ita, ut sit in potentia ad recipiendum estectum sermalem extia itentiae Drmae; sed tantum dicimus, materiam primam existentem esia in potentia ad formam is stantialem existentem, seu ad recipiendum erectum sermalem Hrmae existentis.1s Aliter potest responderi neg. conseq. quiae Tectus Ermalisiexistentiae communicatur rei per identificationem realem existentia enim non distinguitut realiter ab essentia, ut dicetur in Metaphysica non vero per realem uni nem ; &sic existentia selum communicat suum effectum sermalem materiar, cum qua identi. ficatur ue & serinae cum qua identificatur 3 exi
stentia vero formae non communicat suum es
sectum sermalem materis, quia, licet illi tealite uniatur, non tamen realiter identificatur
cum illa, quod in simili patet in accidentibus, quae, licet sint existentia, & realiter uniantur
ubjecto, tamen existentia accidentium non tri
buit subjecto suum est ectum sermalem, eo, quod cum illo non identificatur.3 o Arg. g. Sicut se habet purus actus ad potentiam 3 ita se habet pura potentia ad actum ssed purus actus, scilicti Deus, nullam potentia litatem includiis ergo plura potentia, scilicet
materia prima, nullam includit actualitatem . Resp. argumentum procedere ex falsa supposiationes supponit enim, quod erat probandum,
scilicet, dari aliquid, quod sit pura potentia , di hoc esse materiam primam ; in quo confistir C 4 tota
59쪽
tota controversia. Verum enim est; quod sieu: purus actus, scilicet Deus, nullam potentialita, tem includit s ita , si daretur pura potentia, nubiam ineluderet actualitatem ; sed negamus , da. xi in rerum natura talem puram potentiam; lice: enim materia prima pura potentia dicatux, hoc,
ut dictum est, intelligitur de pura potentia suis
jectiva, quae tantum excludit actum formalem, non autem intelligitur de pura potentia exclindente omnem actum, tam formalem , quam entitativum, seu existentialem.
. at sicut se habet materia Ad pote a-tiam , ita sorma ad actum , sed Erma ita est actus, ut excludat tam potentiam subjectivam, quam objectivam; ergo materia ita est poten M, ut excludat tam actum sormalem,quam entitativum, seu existentialem. Resp. pavitatem tantum tenere quoad potentiam subjectivam, & actum sermalem, ita, ut sicut forma nullam dicit potentiam subjectivam s ita materia nullum dicit actum formalem: non tamen quoad pinent mobjectivam ,& actum entitativum, seu Mistentialem: nam in hoc convenit materia cum se
ma s quod sicut forma, habet propriam existentiam, seu actum entitativum oppositum: potentiae objectivae, ita similiter habet materia. Arg. 4. Actus est principium operationis: sed materia non est operativa: ergo non habet actum . Rem. disting. maj. actus est principium operandi, si sit actus sermalis, de constitutirus xei in esse completo, concedo, si sit actus entitativus, & incompletus; nego; & concessa minori, similiter disting. conseq. est enim verum de actu formalis salsum tamen cie actu entitatiVO.33 Advertendum tamen est cum Licheto super Scotum citatum, quod quando dicitur, materiam non esse activam , seu de genere activo.
rum, hoc debet intelligi de activis , &passivis,
quae mutuo corrumpuntur , di de qualitatubus hujusmodi activa , dc passiva consequenti-
60쪽
Di . x. Ω-st. 2. πbus ι non tamen absolute loquendo s quia materia prima est pex se intelligibilis, & potest partialiter in ratione objecti causare, seu producere notitiam sui in intellectu Angeli, seu Animae separatae, licet pro hoc statu nequeat
cognosci. 34 Ex dictis sequitur, materiam primam ense metaphysice compositam , & esse in aliquia, specie determinata, saltim incompleta, co stat enim gradu communi metaphysico substantiae corporeae incompletae, in quo convenit cum
forma substantiali s & gradu 1peciali metaphysico potentiae subjectivae; in quo differta sormae ergo est composita metaphysice ἡ & conse huenter in aliqua specie determinata, saltim in.
3s Arg. Thom istae oppositum tenentes: si materia esset composita metaphysice, &inali rua specie incompleta determinata, haberetifferentiam positivam, per quam distinguere. tur positive ab aliis rebus: sed hoc est falsum quia omnis distinctio positiva speciei est a sorma: ergo. Confirmatur: quia species incompleta reducitur ad aliquam speciem completam: sed materia prima non reducitur ad aliquam speciem completam: ergo non est in aliqua specie determinata incompleta ue & consequenter neque metaphysice composita. - 36 Respondetur neg. min. & distinguendo probationem ibi inclusamjomnis distinctio esta forma physica praeci se, nego ; a forma physica, vel metaphysica, concedos di neg. Contemnam materia prima habet formam, seli differentiam metaphysicam . Neque valet , si dicant, formam, seu differentiam metaphysicam desumi , tanquam a radice, a forma physica ; hoc enim falsum est; nam, ut diximus in Logica, neque genus desumitur a materia, neque di Distentia a forma ; sed utrumque a tota entitat