장음표시 사용
31쪽
18 Lib. I. Physic. esset, nullatenus esset pars constitutiva intrinsece corporis naturalis: ergo tantum materia,
di forma sunt principia corporis natura lis in secto else. Neque obstat, quod in iacto esse corporis naturalis detur subsistentia, &unio partium ; nam subsistentia non constituit intrins Ce corpus naturale in ella talis, sed tantum inesse suppositi: similiter unio non est pars constitutiva intrinsece corporis naturalis, sed tantum est conditio requisita, ad hoc, ut materia, di forma, ipsum corpus naturale tanquam partes intrinsece constituant. De hoc amplius to
quendo de unione, & subsi stentia. a Dicimus L. Principia corporis naturalis inseri, si principia considerentur ut quid intrinsece constituens corpus naturale, tantum sunt
duo supradicta, scilicet materia, & sorma. Haec
conclusio, licet non communiter in terminis Proponatur , a nemine tamen negari potest;& pa et ex conclusione antscedenti ; nam
idem est entitativo corpus in fieri , & in secto esse , Si solum est distinctum juxta diversos status: sed principia constitutiva corporis naturalis entitati ve in Ecto esse, sunt tantum
materia , & serma : ergo tantum materi s ,
di forma sunt principia constitutiva corpo-xis naturalis in heri entitati ve . Solum est advertendum, quod, cum communiter fieri corporis naturalis , etiam sit fieri sexmae, principium illius erit sotma in fieri, quod nota pro aliquibus argumentiS. 4 Dicimus 3. Principia corporis naturalis inferi, non prout intrinsece constituunt ipsum corpus naturale, sed prout sunt quid necessario con notatum in ipso fieri entis naturalis, ita, ut sine illis nequeat fieri entis naturalis intelligi , si tale fieri copsideretur , ut est mutatio, suntlahium tria, scilicet materia , ut subjectum , forma, ut terminus ad quem, & privatio, ut terminus a quo: si autem fieri tantum conside-
32쪽
Di p. r. Quast. a. 29xetur, ut generatio est, tantum sunt duo principia , scilicet materia , & serma. Conclusio quoad utramque partem debet esse communis inter admittentes, generationem, in ratione talis praeci se, non includere mutationem. De
quo in libris de geneIatione .s Probatur prima pars: quia nequit intellia gi generatio, ut mutatio est, sine privatione tanquam termino a quo, & materia tanquam subjecto, dc serma tanquam termino ad quem, his tamen intellectis, quin aliud intelligatur, i ntelligitur generatio, ut mutatio est: ergo tantum tria praedicta sunt principia corporis naturalis in fieri, quatengs fieri dicit generationem
statui cum mutatione. Prob. antec. quia mutatio est transitus subjecti c ecce materia a de non esse ecce privatio 3 ad esse ecce serma
V. gr. materia, quae est subjectum receptivum sermarum, transit de non esse, seu de privatione Mimae ignis, tanquam de termino a quoad esse ignis per sermam ignis, quae est terminus ad quem: sed ut praedicta mutatio intelligatur , nihil aliud requiritur intelligi ;
ergo fieri entis naturalis , ut dicit generationem in ratione mutationis, bene intelligitur, intellectis privatione ut termino a quo, materia ut sub ecto, & serma ut termino ad quem , quin aliquid Φliud intelligatur, & consequentet i lia tria tantum sunt principia corporis natu talis in fieri, quoetenus fieri dicit generati
nem in ratione mutationis. vo Probatur secunda pars: quia generatio, ut generatio est praecise ,. non includit mutati nem s tantum enim est productio substantia ex praesupposito subjectos si enim Deus crearet materiam, & in eodem instanti introducerct tarmam, tunc daretur generatio, quin esset nutatio, cum non pretecesserit privatio formarm materia, quod contigit in generatione Coelorum, & Elementorum: ergo fieri ent s natu-- - B 3 et lx ,
33쪽
go L ib. f. P0sic. ratis, ut dicit generationem praecis , intelligitux , intellectis materia, & serma, quin intelligatur privatio ι & consequenter tantum materia, & sorma lant pt incipia corporis natura lis in fieri , ut est generatio praecise . Argumenta contra hanc secundam partem aptius solventur in libris de generatione. Contra primam partem conclusionis arg. r. Privatio est nihil: sed ex nihilo nihil sit: ergo privatio non est principium corporis naturalis in feri. Confirmarur primo: quia nequit fieri unum oppositum ex alio: sed privatio opponitur sermae: ergo privatio nequit esse princiPium eorporis naturalis in fieri. Confitinatur secundo : quia principium debet esse simul cum principiato : sed privatio non est simul cum fierientis naturalis, nam in ipso fieri desinit esse sergo privatio non est principium seri entis naturalis.
8 Resp. ad argumentum disting. min. ex nihilo nihil fit, tanquam ex parte componente a
concedo ἱ tanquam extermino a quo intrinsece connotato per ipsum fieri, nego, & neg. con
seq Solutio patet ex dictis. Ad primam cons
mationem elices in aequivoco laboret, qui quod fit in generatione entis, seu corporis naturalis , rigorose loquendo , non est Brma , sed ipsum corpus naturale s licet enim Deus crearet formam independenter a subjecto , α postea illam induceret, seu uniret subjecto , daretur vera generatio , & mutatio, seu fieri entis naturalis, quin tunc daretur fieri sermae respondetur sicut ad argumentum . Ad secundam confirmationem resp. disting. mai. principium debet esse simul cum principiato , si sit Principium constitutivum principiati ut pars intrinseca illius , concedo I si sit principium
ut terminus a quo, nego ; immo oppositum xequiritur , scilicet , quod terminus a quo
non sit simul cum priaeipiato, sed quod prα-
34쪽
cedat aliquomodo aliua ; alias verificarentur duo contradictoria de eadem re in eodem instanti , quod est impossibile , scilicet , quod
forma quae est in instanti generationis elset simul cum non esse illius , scilicet cum privatione . Unde , concessa minori, neg. conseq.
Qiria privatio tantum est principium pet modum termini a quo . Aliter potest responderi , quod principium debet esse simul cum principiato eo modo , quo est principium , & , ut d Ictum est in conclusione, principia corporis naturalis in fieri tantum dicuntur principia
quatenus sunt intrinsece connotata per ip-
quin ipsa intelligantur ι & certum est , privationem in hoc sensu esse simul cum fieri entis naturaIis, ut dicit mutationem, cum haec
nequeat intelligi , quin intelligatur privatim ut terminus a quo. Cum hoc tespondetur ad aliud argumentum, quod solet fieri de forma', seisieet, quo forma sequitur ad fieri, de non est simul eum ipso fieri, nam certum est , quod nequit intelligi feri corporis natur lis ut mutatio est , quin intelligatur isma ut terminus ad quem. Pro aliis argumentis deforma, nota, quod dictum est eo tufione a. in fine. 9 Arg. 2. In mutatione substantiali , sicut in subjecto praecedit privatio ι ita praecedit
aliqua sorma ue in materia enim ligni , Ver. gr. quae mutatur ad formam ignis, non solum praecedit privatio Himae ignis , sed etiam praecedit forma lignit ergo sicut privatio est principium fieri corporis naturalis, ut dieit mutationem , ita est principium forma praeexistens. Resp. neg. conseq. quia, licet in mutationibus substantialibus creatis praecedat in materia aliqua Qrma , hoc per accidens se habet ad rationem mutationis: quia haec bene intelligitur
35쪽
3x Lib. I. Psse. transitus deesse unius sermae ad esse alterius , sed tantum transtus de non esse alicujus formae ad esse illius ; seu melius, non est transitus subjecti abesse sub una sorma ad esse sub alias sed transitus subjecti de non esse sub aliqua sorma adesse sub illai ita, ut si daretur materia sines ma , quod , esse possibile supernaturaliter, suo loco dicetur & postea reciperet Br-mam, daretur vera mutatio, & tamen non da-xetur sorma praeexistens. io Arg. 3. Fieri corporis naturalis est vera actio : sed actio necessario connectitur cum ingente: ergo agens est principium corporis naturalis in heri. Deinde, agens necessario supponit dispositiones accidentales in materia in ergo praedictae dispositiones etiam sunt principia corporis naturalis in fieri . Resp. quod fieri entis naturalis potest considerari ut mutatio, &ut actio est. Si consideretur ut actio,
necessario connectitur cum agentes nam ut siccxprimit esse ab alio: si autem consideretur ut mutatio, non exprimit esse ab alio : sed pra cise transitum de non esse ad esse; &sic non eonnectitur cum agente, sed tantum cum materia , forma , & privatione , & in hoc sensu loquimur in praesenti de fieri corporis naturalis . Unde, nihil probat argumentum; nam, licet fieri corporis naturalis , sit actio , di sit mutatio, non tamen est actio , ut est se maliter mutatio. Ad aliud resp. quod , licet
communiter ad mutationem praecedant dispositiones accidentales in materia , tamen tales dispositiones non connectuntur necessario cum mutatione, nec per illam exprimuntur, cum
possit intelligi sine illis; immo& sine illis esse
supernaturaliter, modo dicto de forma praeexistente .
ii Ex dictis deducitur i. quod definitio principiorum , mbdo explicato quaest. antec. convenit principiis corporis naturaliSi tam , in
36쪽
in fieri, quam intacto elle, sive fieri considerm tur ut generatio praecise , sive ut mutatio, distributione accommoda.
Ia Deducitur a. quod, ut definitio applicetur principiis corporis naturalis in facto esse , vel in fieri entitative, particula ex ter in praedicta definitione posita, necessario debet den tare habitudinem partium intrinsece compo nentium ; quia neque forma fit ex materia , aut ex alia forma, neque materia fit ex forma , aut ex alia materia , tanquam ex partibus intrinsece componentibus: benh tamen corpus naturale fit entitative , dc est constitutum ex materia , & forma, tanquam ex partibus intrinsece ipsum componentibus.13 Deducitur 3. quod , ut definitio conveniat tribus supradictis principiis co oris naturalis in fieri, ut conjunctum cum mutatione
in quo sensu videtur Arist. illa desinisse, cum loquatur de trjbus principiis, scilicet materia, sexma, & privatione; &certum sit, quod pri-Vatio tantum est principium eorporis naturalis in fieri, ut conjurgitur cum mutatione partim cula ex posita tertio loco in definitione, debet
explicari per habitudinem principii ad principiatum in communi , prout absttahit a rationibus terminandi per modum termini a quo , per modum subsecti, de per modum termini ad quem s non tamen debet explicari per habitu dinem pxincipii per modum partis componentis; nam, ut dictum est conclusione 3. principia corporis naturalis in fieri, ut dicit mutationem , non sunt principia per modum partis componentis , sed per modum connotati intrinseci s ita, ut nequeat sine illis intelligi fisti corporis naturalis , quatenus dicit mutati
34 Deducitur 4. quod definitio prineipio. xum potest etiam adaptari principiis mutationis accidentalis . scilicet subjecto accidentis
37쪽
privationi ipsius accidentis, dc ipsi Armae accidentali; immo , hoc esse intentum Aristoti tenet Mastrius hic . Videatur, si placet; nunc autem sufficiat, quod omnia dicta eirca principia mutationis substantialis , possunt applicari praedictis principiis mutationis accidentatalis, ut per illa dismxrenti, haud dissicilitex patebit.
An primo contraria sint prima principia 'a Raesens quaestio aliis verbis solet exagitat ri, an, scilicet, prima principia corpo-xis naturalis sint primo contraria. Tamen modo a nobis proposito videtur teneri ab Arist. cap. s. hujus lib. tex.43. di cap. 7. tex. ZO. ut vide
se est apud Merinexum hic. Quapropter in hoc sensu illam examinamus; &postea facile appa-xebit , quid sub illo alio titulo responderi de
1 Notandum tamen est ex dictis in Logica a aliquibus in locis, contrarietatem, vel esse stxictam , ut est illa, quae datur inter duas qualita tes s vel esse latam, quatenus dicit quamlibet Oppositionem: quomodocumque sumatur contrarietas, habet aliqua phimo contrarias quaiatuor enim primae qualitates, scilicet caliditas , frigiditas, humiditas, &siceitas dicuntur primo contraria stricte, quia nulla alia contraria supponunt. Formavero, & privati odicuntur primo contraria late sumpta , eo, quod omnia, quae late contrariantur, Ieducuntur ad opposi- ιοnem privativam s V. gr. quodlibet genus dicitur dividi per disserenitas contrarias, conta xietate lath sumpta, quarum una excedit alte xam in persectione ι dicam, quod est impers
eius dicitur habere quasi privationem ieris
38쪽
ctioris, contrarietas disterentiarum redueitur ad oppositionem privativam. Hoc notatos Dicimus: primo contraria late sumpti modo explicato, sunt Prima principia Ierum naturalium. Conclusio, suppositis dictis, non videtur indigere probatione i cum primo contraria in hoc sensu, sint illa, quae privativE OMPonuutur , quo modo opponuntue sorma , &privatio, quae, ut dictum est quaest. antec. sunt prima principia corporis naturalis.Solum est adavertendum , quod, sicut quaest in tec. diximus,
desinitionem principiorum posse adaptari principiis mutationis accidentalis, ita etiam primo contraria in genere accidentis, scilichi , krma
accidentalis, & privatio illius, possitnt dici prima principia in sua linea. Ex quo facile respondetur ad aliqua argumenta, quae solent adduci
4 Nunc facile respondetur ad quaestionem in illo alio sensu, an , scilicet, prima principia ssint primo contraria ρ Dicimus enim, non Omnia prima principia esse primo contraria, sed tantum serma, di privatio: quod patet ex dictis. di quia primo contraria in quacumque acceptione nequeunt esse simul: sed materia, & privatio possunt esse simul, di similiter materia ,& Hima ι non tamen forma, & privatio : ergostium haec duo prima principia , scilicet privatio , de serma, sunt primo contraria, contrari
tate late sumpta. Nihil contra hoc potest obiici, - quod alicujus sit momenti s nisi redueatur ad quaestionem de nomine. 1 Dubitabis, an supradicta principia univo. ce conveniant in ratione principii Non procedit dubium de principiis corporis naturalis in facto esses ut sic enim certum est apud omnes , univoce convenire in ratione principii, quia de ratione principii corporis naturalis in faeto ec
se est illud conitituere per modum partis intrin- seeae: sed hoc convenit tam materiae quam ser-
39쪽
q 6 Lib. s. Phsic. mae, & differunt in hoc, quod materia constituit corpus naturale per modum subjecti , &forma per modum actus: ergo principia corporis naturalis in facto esse, conveniunt univoce in ratione principit. Solum autem procedit dubium de principiis corporis naturalis in fieri, ut dicit mutationem. 6 Respondetur ad dubium, quod materia , forma, & privatio uni voce conVeniunt in rati ne principit. Sic instrius disp. I. quaest. I. n. 8.di probat argumento, quo utitur .cotus ad pro, handam univocationem entis, ut dicemus in Metaphisica, ubi etiam patebit, hanc univocationem componi cum aliqua analogia s intel- Iectus certus de uno, &dubius de alio, distinetum conceptum habet de illo, de quo est certus, ac de illo, de quo est dubius , sed potest intellectus e sie.certus, quod aliquid sit princi- Pium, dc dubius, an sit per modum subjecti ,
vel termini ad quem , vel termini a quo, ergo diversum conceptum habet de ratione principii ut sic, ac de rationibus particularibus f sed talis conceptus principii, & quoad nomen, & quoad rem significatam repetitur in tribus praedictis Pr incipiis i ergo est uni vocus, respectu illorum. Minor est certa , nomen enim principii tribus principiis convenit. Deinde, ratio significata 'Per nomen prinoipium, loquendo de fieri entis naturalis, ut mutatio est , nihil aliud est, ut Patet ex quaestion. antec. quam ratio intrinsect con notati mu lationis ; ita, ut non possit intelligi fierientis naturalis, quin intelligatur illud, quod dicitur principium illius, quae ratio, ut etiam patet ex quaest. antec. reperitur in tribus stipradictis principiis ; ergo tam nomen princia pium, quam ratio significata per illud, convct. nit tribus praedictis principiis s ac per cons
γ Arg. contra ; enti, & non enti nequit dati aliqua ratio communis; sed materia, di Arma
40쪽
habent rationem entis ἱ non vero privatio, cum
sit purum nihil ; ergo tribus praedictis nequit
dari aliqua ratio communis. Resp. disting.mai. enti, &non enti non datur aliqua ratio communis, in ratione entis , concedo , in alia ratione, nego , &concessa minori, similiter disting. conseq. tribus praedictis principiis non datur aliqua ratio communis, in ratione entis,
concedo ; an ratione principii, nego. 8 Replicabis: vel illa ratio communis essetens s &tunc sequeretur, quod non ens. stilucet privatio, esteiens: vel talis ratio esset nonens s & tunc sequeretur, quod ens, scilicet materia , & forma, esset non ens 9 nam ratio cominmunis necessario includitux in inferioribus rquodlibet est absurdum : ergo non datur talis Iatio communis. Resp. quod illa ratio communis, neque esset ens, neque non ens, sed tantum ratio principii, quae potest conjungi cum ratione termini a quo, quae est non ens, seu privatio s & cum ratione subjecti, & termini ad quem, quae fiant entia, scilicet materia, dc forma ; quod autem est indifferens ad hoc , ut conjungatur cum eo, quod est ens, & cum eo , quod est non ens, nequit ex se esse ens, vel nonens . Quod autem possit dari aliquid commune Enti, & non enti, non in ratione entis , sed in alia ratione, patet in negatione lapidis, quae est communis homini, qui est ens, & chimerae, qu non est ens; & similiter patet in moralibus;nam
genus moris in communi est indifferens, & uni- vocum ad bonum, di malum , c a tamqn mg-lum solum dicat privatinem bonitatis.