Ab urbe condita libri. Erklärt von W. Weissenborn. 8. Aufl., besorgt von H.J. Müller

281쪽

LIBER XXIX. CAP. . . lites iit perculsos invadant, neu restitui aciem patiantur. non l4

sustinuissent tam infestum impetum barbari, ni regulus ipse ludibilis cum equitibus ad pedes degressis ante prima Signa peditum se obiecisset ibi aliquamdiu atrox pugna stetit tan- b

ilem, postquam ii, qui circa regem Seminecem restantem, deinde pilo terrae adfixum pugnabant, obruti telis occubuerunt, tum 16 iuga paSSim coepta. plures caesi, quia equos conscendendi equilibus spatium non fuerat, et quia perculsis acriter institerunt Romani; nec ante abscesSum est, quam a Stri quoque Xu-ε runt hostem. decem tria millia II ispanorum caesa eo die MDCCC ITlerme capti Romanorum Sociorumque paulo amplius CC maxime in laevo cornu ceciderunt. pulsi castris Hispani aut qui ex proe l8li et sugerant, sparsi primo per agros, deinde in suas quisque civitates redierunt.

I iam a Mandonio evocati in concilium conquestique ibi cla 3iles suas increpitis auctoribus belli legatos mittendos ad arma tradenda deditionemque faciendam censuere. quibus culpam in auct0rem belli Indibilem ceterosque principeS, qu0rum plerique

gieli sicli o nichi allein aui die

Reiter. - abscessum n. ab iis Per- Sequendis). - cem tr. S. 26 49.

3 37, 30, 8. Parsi, a Zu sunt gii dent en is nichi nothWendi g, S. 27, 2, 13 7 29 5 Campani ρulsi agro in se deinde molem

belli omnem verterunt.

282쪽

n. u. 549.

in acie cecidissent, conserentibus, tradentibusque arma et deden- tibus sese responsum est, in deditionem ita accipi eos, si Mandonium ceterosque belli concitores tradidissent vivos; si minus, exercitum se in agrum Ilergetum Ausetanorumque et deinceps aliorum populorum ducturos haec dicta legatis renuntiataque in concilium cibi Mandonius ceterique principes conprehensi et

traditi ad supplicium Hispaniae populis reddita pax stipendium

eius anni duplex et frumentum se mensum imperatum Sagaque

et togae exercitui et obsides ab triginta serme p0pulis accepti. Ita Hispaniae rebellantis tumultu haud magno motu intra

paucos dies concito et compresso in Africam omnis terror Ver- sus C. Laelius nocte ad Hipponem Regium cum accessisSet, luce prima ad populandum agrum Sub signis milites sociosque navalis duxit omnibus pacis m0do incuriose agentibus magna clades inlata nuntiique reptili Carthaginem terrore ingenti conplevere classem Romanam Scipionemque imperatorem, et fama suerat iam in Siciliam transgressum advenisSe nec qilot

den illen concit. das ori findet sicli ergobei L. 25, 4, 10 concitator.

34, 1 l. - frum. . m. 9, 3, 6,Vgl. 30, 37, 5 mensum, . , T 9, 33, 6 u. a. - togae, e . 36, 3.

ties em Fri ederi eschielit, s. 24, 39,6 urbis capiae modo; 28, 2, 5; modo stetit reget mussi nacti dem

c. 32, 2 9, 20, 0 sin magistratiabus agere ib. 25.6 incerta paceaςere. - Nec quot verbinde initdem Vorhergeli uia correspondi eri

te quanta. - clades inlata, iear ma, Signa inferre . a. S. 3, b,

283쪽

a. h. 205.

naves Vidissent, nec quanta manu agros popularetur, satis gnari

omnia in maius nae tu augente accipiebant. laque primo terror pavorque dein maestitia animos incessit tantum fortunam inii l0tasse ut, qui modo ipsi exercitum ante moenia Romana liabitis Sent victores, stratisque tot tostium exercitibus omnis Italiae populos aut vi aut voluntate in deditionem accepissent ii verso lMarte Africae populationes et obsidionem Carthaginis visuri so-rent, nequaquam pari ad patienda ea robore ac Romani fuissent. illis R0manam letiem, illis Latium iuventutem praebuisse malo igrem Semper frequentioremque pro tot caesis exercitibus sub-0leScentem suam plebem inbellem in urbe, inbellem in agris l3eSSe mercede arari auxilia ex Asris Gente ad Omnem auram spei mobili atque insida. iam reges, Syphacem post conloquium 4 cum Scipione alienatum, Masinissam aperia desectione infestissimum hostem. nihil usquam spei, nihil auxilii esse mec Magonem 5 ex Gallia movere tumultus quicquam, nec coniungere seSe Hannibali et Hannibalem ipsum iam et ama senescere et Viribus. In haec essenda prolapsos ab recenti nuntio animos rursus terror instans revocavit ad consultandum, quonam modo ob Viam prae-

1l I0, 30 l, gl Cic. cladem adferre gnari die Carthager vidissent die Boten. - in maiuS, S. 27, 44, l0 28 3l, , geliori u accipiebant. - terror A. de Schreckenund die danai verbunden Lahmungdes eis te stellen ost ZuSammen, 27, 3, 3, g l. l, 29, 3.10-13. mutasse, intransit. habeeine sol che Veranderun erlahren, sicli veri in deri findet sicli si ei

M. 3l, 37, 7 versa fortuna 2 l, 1, 2. - Pari Hac, O aucti Cicero: Corn. Dat 3, b, gi simili ac, 6, 28 6 hau figer Si Pariter c. maior 28, 36, 2 durch das Pol g. bestinam t. - subolesin immer ie-der nach aclisen, inde sicli uersibet L. - inbellem, 28, 44 5. durchdie Anapher gelio ben, geli Ort derWori stellian nach gum radicate. pro tot etc. Wi 30, 30. 7. - in agris es in Wol die uni ri egeri-

schen Libyphonicie in Bygaci una

284쪽

3. U. 49.

2 sentibus periculis iretur dilectus raptim in urbe agrisque haberi

placet, mittere ad conducenda Afrorum auxilia, munire urbem,trumentum convehere tela arma parare, in Struere naves ac mit-3 tere ad Hipponem adversus Romanam classem iam haec agentibus nuntius tandem venit Laelium, non Scipionem, copia Sque, quantae ad incursione agrorum Satis sint, tr3nSVecla S summae

4 belli molem adhuc in Sicilia esse ita respiratum, mittique ad Syphacem legati 0 ne aliosque regulos firmandae societatis causa c0eptae ad Philippum quoque missi, qui ducenta argenti talenta 540llicerentur, ut in Siciliam aut in Italiam traiceret missi et ad

suos imperatores in Italiam, ut omni terrore Scipionem retine rent ad Magonem non legati modo, Sed XX longae a Ves, SeX millia peditum, octingenti equites, septem elephanti, ad hoc magna pecunia ad conducenda auxilia, quibus retus propius urbem Romanam exercitum admoveret c0niungeretque se Hanni-

saige u de incursio. - Summa,

die Gesaminthei t. das eseniliche, Wichtig si ei ne Sache wird in Ver- schie de ne Bedeuiuia init belli ver-bunden, gl. 30, 3, 1 3, 61, 13:

in Proelia Parva arperent ummam belli Tac. An n. 2, 4, Penes viros fuerit summa elii gur Con- Struct S. 10 14 9 discrimen summae rerum 26, 12, 10. - alioS., C. 3, 2. - regulos, S. 27 4 9.

285쪽

bali haec Carthagine parabant agitabantque ad Laelium praedas Tingentis ex agro inermi ac nudo praesidiis agentem Masinissa, fama Romanae classis excitus, cum equitibus paucis venit is segniter rem agi ab Scipione questus, quod non iam exercituni in Africam traiecisset, perculsis Carthaginiensilius, Syphace impedito sinitumis bellis, quem certum habere, si Spatium ad Sila, hi velit, componenda detur, nihil sincera de cum Romanis acturum hortaretur et stimulare Scipionem, ne ceSsaret Se, quamquam regno ut Sus esset, cum haud contemnendis copiis adfuturum peditum equitumque nec ipsi Laelio morandum in Asrica esse classem credere prosectam a Carthagine, cum qua absente Scipione non salis lutum esse contrahi certamen. ab h0 sermone dimisso Masinissa Laelius postero die naves praeda onustas ab Ilipp0 ne solvit, revectusque in Siciliam mandata Scipi0ni exp0Suit. Eisdem serme diebius naves, quae ab Carthagine ad Magonem missae erant . inter Albingaun0 Ligures Genuamque accesserunt in iis locis luna I 0rte Mago tenebat classem; qui legatorum auditis verbis iubentium exercitu quam maximos comparare, extemplo Gall0rum et Ligurum namque utriusque gentis ingens ibi mulii ludo erat concilium habuit, ei missum se ad eos vindicandos in libertatem ait, et, ut ipsi cernant, mitti sibi ab domo praesidia; sed quantis viribus, quanto exercitu id bellum geratur, in eorum potestale esse. duos exercitus o 5

Regius et entserni in d; erklar- liche ware die Anhians au seinein Reiche. - questus, ob est us ge- salten, oder o L. nichi ugesetZtist, lassi sicli nichi si cher erilscii ei-den, gl. 27, 5, . non iam nichij et Zi schon, gl. 30, 7 8 certumh. S. 36, 28, 4: certum habeo te imprudentia labi; 44, 39 7 doch haben an . St. diems S incertum.

derer ame sit die Ingauni 28, 46, 9, wie der a me ilirer au pista di

uni schrei ben de Ort der Landvng, wahrscheinlici vada Sabbatia 28,

46,10. - concilium eine Versam m-lun de Haripti inge, . e. 3, 1, gl. 21, 24 5. - missum, milli sollen

286쪽

LIBER XXIX. CAP. b.

a. u. 519.

naanos, inium in Gallia, alterunt in Etruria esse salis scire Sp. Lucretium Se cum M. Livio iuncturum mulla millia armanda esse, ut duobus ducibus, duobus Xercitibus Romanis resistatur. Galli summam ad id suam voluntatem esse dicere; sed cum una castra Romana intra sinis, altera in sinitima erra Etruria prope in conspectu habeant, si palam fiat auxiliis adiutum ab sese P0enum, extemplo infestos utrimque exercitus in agrum suum incursuros ea ab Gallis desideraret, quibus oeculle adiuvari posset: Liguribus, quod procul agro urbibusque eorum castra Romana sint libera consilia esse ill0s armare iuventutem et capeSSere pro parte bellum aequum esse. Ligures haud abnuere, tempus modo duorum mensum petere ad dilectus habendos interim Mago milites Gallos dimissis clam per agros eorum mercede conducere commeatusqu0que omnis generi sicculte ad eum a Gallis p0pulis mittebantur M. Livius exercitum volonum ex Etruria in Galliam traducit, iunctusque Lucretio, si se Mago ex Liguribus propius urbem m0veat, obviam ire parat; si Poenus sub angulo Alpium quietus se contineat, et ipse in eadem regione circa Ariminum Italiae praesidio suturus.

m. . . das die eiden Vollier si stellen sollen et g sclion meorum potestate esse die Carili ager stud sclion beri assuet, aber thre Zalilist Zu gering msis etiam ZuZus et Zenisi alter uictit nothi g. - Livio, S. 28, 46, 3, gl. c. 13, 4.,6-7. ad id, tele rvppen etia

aret S. 28, 32, 12; aran at sicli

meli ais die Gallier hausiger ist

Beri eliun g, Walirendison St Von missis, dimissis, Praemissis das Beab-

Italiae, hier geschi eden Von Gallien, 28, 38, 13, gl. e. 4 5.

287쪽

a. h. 205.

Post reditum exosrica C. Laeli et Scipione stimulato Masinissae adlior talionibus, et militibus, praedam ex hostili in terra cernentibus lota classe est erri, accensi ad traiciendum quam primum, intervenit mai0ri minor cogitatio Locros urbem recipiendi, quae sub desectionem Italiae desciverat et ipsa ad P0enos. Spes aulem adsectandae eius rei ex minima re adsulsit latrociniis magis quam iust bello in Bruttiis gerebantur res principio ab Numidis acto et Bruttiis non societate magis Punica piam Suopte ingenio congruentibus in eum a Drem postrem Romani quoque iam c0ntagi0 ne quadam rapto gaudente S, quantum per duces licebat, excursiones in hostium agros sacere. ab iis egressi quidam urbem Locrenses circumventi Regiumque abstracti suerant. in e captiv0rum numero fabri quidam suere, adsueti apud Poenos mercede opus in arce Locrorum sacere. hi cogniti ab L0crensium principibus, qui pulsi ab adversa actione, quae II annibali Locros tradiderat, Regium se contulerant, eum celera per 6

Hausula de Ablative is auisallend.

Z unlerne limen, gl. 28, 18, 10. rei Hre S. Zu 2 18 2 Parvaque eae re ad rebellionem ρ eclare 1 es

nen et gula nach aus dies Sitte eingien gen die Construct mi in is unge Woliniich, gl. 1, 2I, 2 in

regis mores formarent anilers 3, 24, 6 in mum congruerile res,Vgl. 26, 2, 5. Postremo, das rit te Glied ird ais selbsislandiger Salgangestigi, 30, 30, 8. iam gelior et u

1, 8 sin es pauci, gl. 23, 30 S. In d. p. iis laute te die Stellequi eiulabant Regii, uti ab etc.

288쪽

cunctantibus, Ut mos est, qui diu absunt, quae d0m agerentur exposuissent, Spem fecerunt, Si redempti ac remi SSi forent arcem se iis radituros: ibi se habitare, fidemque ibi rerum omnium inter Carthaginienses esse itaque, ut qui simul desiderio patriae angerentur, simul cupiditate inimicos ulciscendi arderent, redemptis extemplo iis remi Ssisque, cum ordinem agendae rei c0mpo SutSSent Signaque, quae procul edita bservarent, ipsi ad Scipionem Syracusa pr0 secti, apud quem 3I S Xulum erat, reserentes ibi promissa captivorum cum spem ab essectu haud ab horrentem consuli secissent, tribuni militum cum iis M. Sergius et P. Matienus missi, iussique ab Regio tria millia militum Locros ducere et Q. Pleminio propraetori scriptum, ut rei agendae 10 adesset pro secli ab Regio, scalas ad editam altitudinem arcis

fabricalas portantes, media serme nocte ex eo loco, unde OBVe

l nerat, signum dedere proditoribus arcis; qui parati intentique et

iragliche Bestinam ung die man Orremissis er artet: naclidem si e die Verbannien iis . c. 24, 2 ObServ.

schii esst, aber init dem Ansanider Period nichi melli in Begieli ung

selii nach Rhegium uni sollen eidem nterne limen iliati sein obsie aber thre oldaten selbstandi gbese litigen sollen, si nichi lar S. c. 9 l 3. ach Appian , de Wie

die Sacile ringlichisiad Crassus sie

lian nach das Gange ei de geleitet haben, indes is se in Ver hallitissetu denoribunen nichi gangolar,

289쪽

Ch. 205.

ipsi scalas ad id ipsum actas cum demisissent, pluribusque simul

loci Scandentes accepi Ssent, priuSquam clamor oreretur, in Vigiles Poenorum, ut in nullo ali metu sopitos, imite tu eSt tactus. illi Oruua gemitu primo morientium exauditus, dein Subit cou 12Sternati ex Somu et tumultus, cum causa ignoraretur, OStremo certior res aliis excitantibus alios iamque ad arma pro se quis I 3que vocabat hostis in arce esse et caedi igiles oppresSique so-rent Romani nequaquam numero pares, ni claria0r ab ii S, quie X tra arcem erant, sublatus incertum, unde accidisSet, omnia Vana augente nocturno tumultu, ecisset itaque velut plena iam ho 14stium arce territi Poeni omisso certam tu in alteram arcem duae sunt, haud multum inter se distantes, coniugiunt Oppi l 5

dani urbem liabebant victoribus praemium in medio positam ex arcibus duabus proeliis cotidie levibus certabatur. M. Pleminius 16 Romano, Hamilcar uulgo praesidio praeerat arceSSente ex

13 - 14 ad arma, S. 9, 24 9;

vior, fecisset incertumn unde ac

cisset in omnia, tumultu ange- sugi st, gl. 4l, 2, 6 concursatio incertum fecerat an hostis intra vallum esset; 27, 37, 5 37. 29, 4. - ana, rundi OSes, auschendes

290쪽

a propinquis l0cis Sub Sidia copia augebant ipse postremo veniebat Hannibal; nec sustinuissent n0mani, nisi Locrensium multitudo, exacerbata Superbia atque avaritia Poenorum, ad Roman0s inclinaSSet. Scipioni ut nuntiatum est in maiore discrimine Locris rem verti ipsumque Hannibalem adventare, ne praesidio etiam periclitaretur, haud facili inde reces tu, et ipse a Messana L. Scipione fratre in praesidio ibi relicto, cum primum aestu fretum inclina-3 tum St, naves mari secundo misit Hannibal a Bulot amni haud procul is ab urbe Locris abest nuntio praemiss0, ut Suiluce prima Summa vi proelium cum R0manis ac Locrensibus c0nsererent, dum ipse aversis omnibus in eum uinultum ab tergo urbem incautam adgrederetur, ubi luce coeptam invenit pugnam, ipse nec in arcem se in chidere, turba locum arsum im-

veniebant, alite heran c. 7, 1 adventare also ungea clitet des c. 10und 8, 46, 1 Bericlitelen. - lecsust n. st absolut ebra uelit: si e Walen et legeia, S. Cici Fam. 2 6, 2 . . docti ann naan ei chi hostem de impetum hostium erga BZen. - superbia, die VertetZ ungdes Vertrages s. 24 l 28, 44 4. 7. - 2. praesidio - Periclit.,

niit de Besaiguia Gesal, lie se, si e in Gesali brachie s. 38 25 I: ESSuas, quibus ericlitari nolebant: 40, 5, 12 ingenii fama pericli

29 7 28, 24, 1 us . receptu Stwie das Verbum construieri. - et ipse, te die ribunen, at si dii, da Sethioni an Ansange stetit, ndas Subj in Periclitaretur BD Ue-Schlosse n. Messana, er at si chalso in die alie on Rhegium be-

uber incli ratum . 26 45, 8.