장음표시 사용
31쪽
Jntuenti toties hominu formidinem tanta, procedunt leniterque sonant clangore Cachinni.Nam frequens mortis recordatio est, qua pcstiletitiae contagiu sic adauget, Vt neque pretio neque gratia impelli possint, metum in se meliori instituto te- perent. Quanquam etiam mihi verisimile videtur, istos non tam pestilentiae malitia, quam morte quae communis omnibus est deprςcari. Nam si mortis die non timeret, cur de inclementia morbi adeo pauidi αmeticulosi essent 3 Nisi etia sint aliquot in
hominum vita delicatuli, qui circa mortis genus, delectu alique norunt, quasi penes ipsos esset, quo morbi genere interire velint.Conuertendi ratione animi, & coprimendus omnis talis impetu Mimo delenda ex hominu moribus,inueterata ista barbaries. inua enim hoc est aliud, qua nature id est,Deo repugnare t Nullam ego res humanas despicere prouidentia reor, ait, ille Quintilianus,facundia nobilis Orator. At que mehercle sic est, haec omnia constare ex nutu Dei. Bona & mala, vita, & mors, apud Deu est. Oergo ruis o demensi Ne tantulu, tuacura, morbu tam in elemente
32쪽
- effugias, Licet Epeo timidior. Quod auteda genus mortis horrescis,seuum,immite,aΩia, Perum,& durum,qua ratione avenis'Co
lar, Poris ius proprij apud te non est, hoc se peti uato conditori. Qui vitam dedit,vitam il- , te, te adimat prout lubet, commodumque sit tale tibi quicquid faciat,nam illo hoc ius habet
iiii, in suos. Morte omnes aequEfugimus, o ueel . Des tamen morituri ad tempus perbreue, etch cur ergo ea consolatione stistenteris,quam
ii 2 tu tibi adhibes suauissima insania'quasi ve-γt in m esset corporis &animς aliqua dis lutio, detis quς se facile praebet' Clamitabiit perisscputati dorem cuncti pene patres si haec audierint. t νυ Stultiores Moryclio dicent,qui omissis re-5 n. bus his,quae sunt intuS, foris extra domum uti desident. Quid illit Morbi malitiam verborum lenitate mitigauerunt'Imo pestilentis contagium,donum Dei appellauere,ratiΟ- ,hu. ne eos ad hoc impellete. Nobis auterii pei illi silentia caelitus demissa, ob commitarum turpitudinem, utcuncta exclamationibus uite miscemus ' Donum quidem esse Dei dicimus,nam hoc donum esse Des vlid negare vereamur) pro ratione persuasit Antitate quita ,at non perinde ac si donum a Deci ivi C acce-
33쪽
accepissemus,nobis contigisse gratulamur. , Cur aliquo profugimus, nos perfundentos beneficio ' quandoquidem non satis est ςstimare, quoties pestilentiam immitit
Deus,parens melior ab hominibus ceu tristior nouerca habeatur. Tanti sunt multo rum hominum de hac re in olus, interimque nullis non fraudibus facimoribusque acare, tutum & gloriosum est. Cuiusmodi maxime sunt qui temporibus pestilen-.tiae, seipsos heu maesto animo contristunt; quibus ubi corporis sui obseruatione,Val tudo est minus prospera, familiare esse as. solet abiecte,timide,ignaue, seruilite mu-Jiebriter, stulta quaplurima meditari. M hrorum cruciatum vel minimum sentitit, iam se pestiletiacorreptos autumat: Quod . si1 fortuito ut in corpore humano fit per daepe) exulcerationes proueniunt, ad instar
pestilentia laborantium, tota mente atque omnibus artubus contremiscunt, adeo ut
si fieri posset morbum pauore contrahi, in praesens discrimen venisse quiuis iudicaret. Quis non rideat istorum hominum vesania s Tales ego angina digniores habeo,ne
quid mali impraecerique sine funiculo Duces
34쪽
res angit& strangulat,autCalculo carnificet,noi lentissimo cruciam mortalibus uria Ha impedit, Aut mariscis potius,quas legimus cliuina ultione,Philistςis accidisse.Ne- PQ ut staltissimum est,in luctu sibi capillum CVellere,quasi Caluitio meror leuaretur sic temporibus aduersis,nimis formidine agi, imbecilloru est. Robustus aute animus &excelsus,omni est liber cura & angore,quu α morte ipsam,nedu pestilentia,contenit. Quid iuuat te in fano corpore timiduesse, ut cur miser vis essedu vires adhuc sunt integrae. Nam cu conseruatio stabilis iudi- cij esse debet, in ijs rebus quaesormidolosae videntur,an non miserum tum ess , homines mente animoque fluctuareὶ Quod si
fauente numine, in te hoc malum correpserit,cen se rerum humanarum celerem esse commutationem,neque in nobis situm,ut
res perpetuo secundae sint, iuxta illud Euripideum ex Iphigenia Aulidelissi,
Non testuit ad omnia Laeta Agamemnon reus Gaudere atque dolere,nece pesti Mortalis enim es.Sin tu nolis, et ammeueniet ic Dysplacitum.
35쪽
Vtcunque Deo lubitum est, vel secunda valetudine perfruimur, vel aduersa dolemus. Neque in nostro arbitrio est, ut quomodo optamus, e Vita excedamuS, commodo an incommodo, repentino an diatino , sed cuncta haec in manu Dei sunt.Ille arbiter, ille vitae & mortis dator est. Foelix plane cui metis suae ea est cogitatio visque consili j certae rationi consentanea. C On cedant in medium hortamur,nullo non tempore pestiletis periculum secum corde volutantes, deposita tandem dementia commemorent,quid prae alijs hic morbus ferat periculi 3 Ardemus sciscitari & querere causas ignari tantarum stulticiarum. Sirapida pcstilentia trahit in precipitium mortales, Si in discriminatim sternit maris de
foeminas,senes&inuenes,Si nudat suis incolis agros, amplumque mortalium genustum forte ruinam dederit, succurrat pulchrum esse praemeditatum mori. Statferri actos stricta,parat evos neci. Fastigia rationis ascensu superate, videbitis quantoperbconducat sic exercitos esse,& si proelia tentabitis,amentes nolite arma capessere, sed
ratio sit in armis. Ipsa parat animos vires. que
36쪽
. Sin vero aliquam in assumpto spem pon itus metu, e medijspestilentiam veluti hostem penetralibus bacillo fugate, scilicet, vos ea ex aedibus pulsa sperabitis efferre posse pedem Sic est prosecto cum plurima ab ea clade passim
sternunturcorpora, tum haud dubie mors atris circumuolat alis. Neque ille regnator coelorum sinit violentam & fulminis modo obuia quaeque prosternentem pestilὸntiam, homines vlla ratione dissipare. Nam si vobis datum ut aduersus crudeles pestilentiae ictus, vos dextra defendatis, etiam hac defensa essent, per tot domos ,perque tot limina, acerbitate pestilentiae interfecta corpora.Haud ita,nihil inuito Deo quemquam fidere decet , tanto minus quisquam metu vel pavore crudelia retroaget fata.
Ego sua veneni pixidicula pestilentiam festinantem, non magis quam febres, stati temporis periodo accedentes & recedentes extimescam, hic tamen excipio pestilentiae contagia; praeter haec, ut mihi videtur , atque in urbe fit pestiletia feruescente, similem pauorem inde fore demonstrauero.ut enim Carbunculus, tumor estpr ter
C iij nat que secundas sussicit
37쪽
naturam, cum vehemeti partis inflammatione, ita febris ut Medici docent, maior quaedam est intemperies calida totius corporis. Pestilentiam primum magno frigore persentimus, & nos item febris fere frigere facit. Sive aute hominibus sita iniuria est,
atque coeli intemperie carbunculatur,non procul quoque positae regiones, crebris fe-hribus ardet,eas scilicet loci insalubritate, aut coeli inclementia dante. Sic Zelandia inferioris Germaniae prouinciai prae' alijsd uritate aeris inamoena,febrisdomiciliuni esse dicitur. Q ne admodum Locris & Cro- itone pestilentia nunquam filisse laboratu, 'a Plinio annotatum est,quia terrae salubritatas, a funesta peste, incolas praeseruat. Neeteo magis pestilentia formidini sit, quod da
humano genere interficiendo saepe noxa Certare videtur, cum etiam arrabunda febris eademque ferox, alique 'i locum peruagata, prope omnes capit, plurimosque aeque sternit, atque utinam pari cum dolore & inolestia. In quo quidem negotio longo interuallo pestilentiam vincit.Nam qui Carnificinam hanc patiuntur, mille ferui
mortes, quippe se late diffundes per artus,
38쪽
postquam proditione sua cepit locum inassar Carnificis cruciat, indies aegritudinem: auget, donec dilaniet piaecordia, laceret
animum,excarnificatumque conficiat. At pestilentiae rictus atque mentum non tam
atrox, graui quidem soporevirus hominiabus immittit praesentaneu, sed discite omnes atque credite, nullo docente per 'sum expertis, vincibilem esse si expergiscare. Hinc hodie tenet hominum opinio, pestilantiae atque adeo moriendi periculo se eripuisse,quibus somnum vigilijs pellere contingit,eos Vero emori necesse, qui se vincia somno patiutur. Narrabo huic loco non inconueniens, quod a Iohanne Reynerio Holorino, Socero meo cadidissimo atque consillari viro, nuper Decimo quinto C lend. Octob. heu nimis magno omniumnioru Domesticoru dolore, vita defuncto
accepi. Is non ita dudum ante quam Deo Vitam redderet, ex more, inter epulas, de hac re, pereleganter dicebat, in hunc fere modum. Pestiletia, certamecum homine iniens, tanquam cum capitali aduersario Hepugnandum foret, excitat omnes rationes fortitudinis, adhaec quod viribus mi-
39쪽
nus potest,dolo & astu studet perficere Na
in hominem missa; ne ambigue certaret, primum vincendi spem ex eo concipit, si ex inopinato praecordia ferire valeat.Sed si animum quem in corde residere nonnesuantiquorum putauerunt, aduersantem atque repugnantem Videt consilium capere, quo pacto potius impetentem seeijciat, imisomnem adoriri, atque ostentare missilia sua non audet,t aquam explorato, iam ferinre dc sustinere omnes suas vires posse. Deinde dolo res struit suas, amica venit, palpat, scabit tamdiu molliter caput, quadita pruritus profundusque somnus invadit. Tuapte insilit, & nocitura veneno inficit. Nihilominus cor hominis in pectore positu, semper vigilantei ,rieruosequestat in acie, nocitura prospicit, acre, Vehemens est, a ternatimsemper mouet , pro incolumi tate & falute corporis sibi concrediti, agit perpetuam excubationem. Nec custodem incomIptiore nec excubitorem inueniri corde vigilantiorem, & no modo excubias dc custodias, sed etiam laterum. suom oppositus polliceri narrabat. Mirificu fore Octaculum, si cemere liceret, ut luctatur
40쪽
cum pestiletitia animus Exemplo difficisse tali animo reluctantem,saepe in una orporis partem procul a se pestilentiam
eiecisse,nesciam qua eruperet,veluti contendentes lucta se inuicem complectetes, alter alterum in terram dehcit. Et cum haeceXponebat,tum pusillanimitatem hominii accusabat, pestilentiae vitium immodice formidantium.Sic est profecto, atque e perientia nobis quoque sat cognitum est, sternerepestilentiam & sterni,quantumvis astuta & violen ta eadem ipsa est. None victam fatebimur, quando hominis vitam petere voletem, animus robore suo,ad extremitates usq;corporis,pellit Nempeanimi virtute, repulsum pestilentiae ulcus, in parte aliqua corporis, sic adhaeret, taquam earni hirudo, donec tam excoctum atque atrum,quam carbo est, decidit 3 Egerrime,
pestilentia fortes animo conficit, patientes autem aduersante ratione animi affectionem,miseros ex qgritudine mors consequitur; nam parte non ψigilant qua ne-eesse est,infidi suimet custodes, sed coste nationis grauitate omnes animi vires λ-piunt, sopitas pestiletia obtruncat. Cur de pestilen-