Cristophori Ehemii ... De principiis iuris libri 7. Quibus iurisprudentiam arte, methodo, ordineque tradi, propriisque finibus circumscribi posse, dilucidè ostenditur. Cum rerum & vocum indice locupletissimo

241쪽

nihil sanxerit, quod antea commisiunxωγn erat, ne non tam prohibere, quam admonere videretur. Quyd si quid eius modi, quod anteatisquam euerrerit, accidat, pro' O noua Principis constitutione decretove, aut interpretatione lagum , quae adsit

itione Pandecti constitui 3 sic loquitur Sminthii et is, quod sti in pUM levem.

242쪽

LIBER IIII. assuam sepisti m est, M. enis in a d finis in

vis quidis edicto possum no iniunnuur,hoc adrim regulas, rimis, eoniecturas imitariones posit noua instruere πιιυ-- . Haec Iustinianus. Id tamen animaduersione citagnum esse arbitror, quod glossa ac Dd non perpendunt,voces has, sape raro, bifaria

posse dici, aut simpliciter Mabselut dino

collationeae similitudine;aut respeatue, relatiuod alterum eiusde , vel diuersi generis Abseruo euenis di imus , quod in- dies accidere selet ut, aquam pluviam cadere, hominem mori,&quae hiasutitasstini quorumis est quotidianus. absolutis υνο ιν dicitur,quod semel autbis tantum euenit,aut euenire potest, ut, foeminam no partu septem filios edere; hominε-- tuum resutitari, quod in Laaam fictum legimus; vel lapides pluere caeteraque hi us generis. Haecessio omni cuntura sitate raro velsaepe fieri, quia ad nulla rem certam definitamque referuntur. Aliar

tione liciturquitiae fieri respe Eiv

lutuum duas res conserimus, qu/r- traque euenire quandoque solet, sed altera magis quam altera, ut vox sape comparationem signisi et veluti cum licimis. ω -

243쪽

facti ad eos qui testato ni fiuntur. Plures Huc pertinet illud, cum quaeritur a Paulo aureconsulto ex quota parte interim res existat, qui mst humum cohaeredem habe Myox est,cHa fieti possit, semimque quam uoque sit, ut quatuor pariter puellae ma trefamilias nataesint , con leuibus autorribus traditum ut, quinq*ies quaternas γ' mirati Ρeloponesia m. multas, Egypti, no utero septenas: sed&tergeminos siqnM 'res cunct0 Romam habuisse Horatiosa Laeliumque vidissein Palatio liberam inii verent,quae ab Almandria perducta esset vi Hadrianoost deretur, quin quinqaς libes ris,exquibus quatuor eodem tempore eni- dicebatur, quintum post quadragesimudiem. Quid ergo prudentissime inquit, auris autoris medietatem quandam secuis sunt, utquod rinin - admadum possitii tue entur: dexqui fieri poterat laesegemini nascerentur quartam partem filio superstiti assignauerum. Quem locus ut non intelligunt interpretes, ita hac, stra distin 'ione facillime explicatur Te

geminos nanque nasci etsi, se suapte

natura raroaccideres'let,saepe tameneu

244쪽

ptem aut quinque Mico partu in scanturinaque de his quae vel suapte natura , Vel saltem in suo genere, quoad eius fieri po test, o relative saepe euenire sule tori sferendas Iuris a tores existimarunt. Ex

his iam ut breuiter omnia eaque fusedis putata a nobis sunt, colligamus,manis stua esse aibitror,'oprium legis,ipsarumque autoris ac interpretis genus subis iuum, & materiam in qua versat tur , nihil aliud esse, quam actiones humanas quae in nostra potestate ut fiant. aut non san . pos insunt , quaeque vi vel ignoranti cum tr iliuntur in ut plurimum suenire lent,&ciuiles Jegitimae sunt; vel si magis succincte rem nominare libet actiones ,ri' uiles Iureconsulti di legislatoris materiam esse statuendum est. maee enim di ferentia additaactioni complectitur sua vi ac potestate priores omnes, ipsamq; materiam legis distinguit a caetetis artificib.

mnibus, qui actiones rerutri contemplatur. Porroaute nequis udecipiatur,actio, istes ciuiles non eas intelligi volo quq in iu- dicio exerceri let, quasImp.nihil aliudesi se inquit, 'Matur mersequendi in iudici , -

θηεsbi debetur sed simpliciter oes aeri, negocia humatra civilia, siue in iure, μα

245쪽

insacto consistant, quae in h0minum int'

se tuenda societate spectantur: ut sintcon tractus,tutela,possessio,dominium,exha redatimvsucapio,praescriptio, in uniue

sum omnes causa: de quibuslegibus'u:d- piameautum esse intelligitur. Etenim aismonis nome,utglossa interpretes in Inaetit.deactioni'us an tat,ad multas signuficationes Uttenditur. Quandoque ema pro accusatione criminali ponitur quan-

inque pro iure gendi &persequendi ini dici quandoque quod Ficta appillant, pro

administratione;itemmeprocausa, ut se sit Io Plate sedit inrecte, tibi perius no et M uu&proadministratione eum i ut Cicero: avos ego habui omnium mearum. Mionum monitares. Itemque pro p - nunciation quam Emκυσιν vocam Cis. uinatim eniminio quasi mrponsumdam eloquentia , cum constat e voce a que motu itemque pro oratione seripta,vethiastoria,ut Ciceronis in Verrem. Et Quintil.

lib. . Cui lactionem equidem solam in hoe tempus emiseram. Nun q, etiam. dieitur defensio, αδκ--γα, -ο-

procatis desensione,intalicuius restiqua.

246쪽

Caesar primo suo consulatu lege in gra-mcomprobauit sumiturquo-inter duri actio, pro beneficitaecepti,verborum grataredditione:ut Ciceroproplanco:aeua bam. Et generaliter tandem pro oninio, peratione atque actu, siue inimi sit sue corporis:utei libroprimo Ossie. istutis .mm Musonmisiunctio consistit. Quar tione a nobis hoc loco etiam concipitur, αa legibus, de his earumque iuribus primi, pitur. Iura enim aut actionibus gigniutur,aut ad easdem ut fines referutur actio ergo legit iis aciei uilis esto verum Iurispr dentiaeae legislatoris genus sibiectum μ' ateria,quamcontei lantur.

manifestior fiat, conabor hane meam dea sprudentiae sibiecto sententiam n5 tantum rationibus philosephicis, sed e iam Iureconsultorum autoritatibus com-

probare, eillud mihi sertassea quoquam obiicipossu,turpe esse sine lascioqui,quod

247쪽

xto PRINCIPIOR IURI ,

exiq; legulei faciut, qui neque mometaeta tionii, neq; qui b. quoque loco utendum satis intelligunt. Vt enim semper cunecesse est, reique natura, de qua disputatur, postulat, sinet 'ge quidpiam pro nuciare aut statuere periculosum minimeque decorum est: ita qua libet praeeepta ac prominciata legibus demonstrare velle, ridiculum est planeque ociosum Seruanda nanq. est diligens a tificio a docendi ratio, ne iisdem rationibus ex eadem disciplina assumptis, eius. dem scientiae vel artis theoremata iri cipia comprobare velle videamur; quae sane praeceptio accurate prudenter ab Aristotele primo posteriorum Analyt.tradita est ι quam qui non sequuntur, grauiter cIrant, tum quia demonstrationum gene ira confundunt, tum quia eadem faciunt notiora&ignotiora, tum denique quia di sciplinarum praecepta finesque limites,

quibus constringuntur omnes, perperain

uoluut,acres supei fluas easdemq; inutiles superuacaneas miscent, necessarias interim inscitia piae termittentes. Quae docediratio quia peculiaris est multis hoc nostro tem pore ureconsultis, paululum a re proposita digressi quatum in se vitiositatis le- uitatis', contineat, ostendemus. Ac pri,

248쪽

num quidem ut a notissiniis manifestis.1imis exordiar, qui stranioniniunt discis plinarum ignarus,ac scietiarum expers,qui

nonaritS Onanes earunaque pracepta, suis

propriis finibus, quas transgredi vitiosum est circunscripta, quasi circo lutas i . elligat Quρd vel hinc colligi potest,quod

neque physicus sua theoremata, pronun ciata qui in iratura d bitationem habent, ex aliarum artium propositionibus, sed propriis mec mathematicus ex Iurisprudentiae aut physicae ioniatibus; neque Iarum scientiarum ulla ex alienis sua de' inosi are nitituriqilippe cum media, quorum beneficio extrem, iunguntur. ivsdem naturae&ordinis cum extremis ei se debeant si vera,&nonapparens demo stratio essecontendat. Itaque mathem seu mathematicis,physicus physicis,nio diuus medicis, moralis moralibus mediis, id nectendas propositiones conclusionis rus, utetur. Quod si idipsun is est, ut certe est,quam ridicula est eorum tradendi Iurisprudentiam ratio, quicaeterarum disciplinarum non tantum praecep torum autoritatibus confirmant, sed ne 'lum quidcm sentetiam interdum etiam

249쪽

a I PRINCIPIOR. IVRI suge compi obata non sit, proferre audent e gregie se suo officio functos existimantes, olumnas, non paginas, sed ternio

nes, ac nisi quandoque taedium lectori al- laturos se putarent, longissimos libros,Doctorum4 lagum non necessariis citationibus& autoritatibus repletos conscribanuociosi&indocti hominis iudicium, abo mni recta ratione, cuius potituma in doctrina laus est, alienum. Quid enim definitio Dialecticorum,genere dc propriis di ferentiis costans, veri necessaria An medicorum regula, Cotrariareia, .His curari. perpetua non erit,nisi lege aliqua, aut opinionibus multorum Doctorum confirmetur An contraνiorum Oaisdem eo dise0M nam, falsum 3 vet,ut semel dicam,an tota a gumentandi ratio nulla futura est, nisi aut Vlpiani aut Pauli Iureconsultorum doctinfimorum responso comprobetur Z Vitanda profecto est haec disciplinarum confusio,&reprimenda atque castiganda insigni sinimpudens hominum audacia, ne benei, stituti artium fines,temere aliorum imperitia misceantur,4 adolescentum ingenia rudia adhuein imbecilla, perplexitate ac confusa rerum omnium multitudine, ab

honestissimo proposito deterreantur, re

250쪽

amnq; perseiacillimarum comprehensio ne fraudentur Alterum est vitium, quod iletiq; in rebus manifestis, nullaque demonstratione a confirmatione indige tibus,inutiliter eas legum doctorum via rorum autoritatibus confirmando, insu hunt. Clim enim omnis demonstratio ad obstor utum rerum explica tionem adhibeatur, frustra illi laborant qui res notas, nullaque dubitatione implicatas,euoluere

aperirem contendunt. 3unt autem qua ' damnota perse&suapte naturas Vt quae ex

posita sunt sensibusuevidelicet, ignem cale ' sacere , quae omnium hominum animis a natura insitae atque impressae sunt noti

appellant, cuiusmodisint, Contraria eon tra ocurari: Vim miransire beare, di quae

his sunt similia. aedam autem nota qui Q. Mem sunto manifesta,non perse, suapte 'atura,sed positione tantum itum quia inhualibet artequasi pr supponuntur essea . tifiei cogniti concessa,tum quia ex eius de artis vel scientiae theorematibus de monstrari non possunt. Huiusmodi est geonus subiectum artis, eiusdemque finisci principia prima ,ex quorum c5nexione deministrati es montiuntur; Vt enim