장음표시 사용
171쪽
Υxiv M pHI MAGNIFICENTIA. Issprimum subiectum fere id totum compraehendit, quod totum hominem varijs modis respiciebat. Primum genus fuit mixtuex historia, chrono logia, Genesi, Politica, Oeconomia, pr phetia, & caetera huiusmodi. Primum instrumentum fuit C A L A M v s, qui licet ignoretur, ex qua materia constaret, posset tamen verisimiliter excogitari, quod fuerit ex aliqua firma Alitis penna ab alis eius detracta,vel saltim ex subitiliori ac delieatiori arundine. Sicut enim Adamus adinvenit membranas, unde suum librum confecit, ut in eis ex Dei iussu omnia supradicta scriberet, ita quoque coniectandum, Deum ipsi huius modi calamum tanquam aptiorem ac faciliorem ad characteres in membranis efformandos ostendisse. Prima materies, in qua totam illam enarrationem Adamus posuit, fuit, ut dictuin est ex membrana, ueo. paginis distincta ex Gelaidini sententia, Materiem vero, ex qua conflandς erant literae, certo tenendum fuisseeolore. Num vero color iste niger, vel rubeus, vel cerulaeus, vel croceus,&c. extiterit his enim colorib',siue coloratis saccis
in pellibus ex pecoribus scribi potest res est omnino incertiLsma. Mihi tamen persuadeo,Adamum, in quo scientia rerum ememoratarum, ac etiam aliarum plurimarum, a Deo sibi infusa inerat etsi post lapsum non ita perspicax atro colores qui nobis hodie est atramentum, cuius duo sunt genera, scilicet Scriptorium, quod&Librarium dicitur, quod librarij in transcribendis libris uterentur; at Tinctorium, a tinctorijs, quo pictores utebantur. Est& Suetorium atramentum, quod inconficiendis pellibus sutores coriari usurpant,vulgo a vitri similitudine Vitriolum dictum ac simul purpureo illa ordinattivari , ac distinctὸ composuisse. Nam hoc modo potuit Adam
pigro colore facillimὸ membranas exarare; rubro ver5,quo soriasiis capita, argumenta, titulos, paragraphos, &c. separata a textu, ac primum attulit, debuit operis nobilitatem posteris suis ostendere. Primum supponitur ut verum ab experientia. secundum propter excellentiam Personae scribentis congruum; quod ita probo. Civile ius comunem abusum, seu corruptelam illorum X a κm-
Aliquorum primordia in ordine ad iubro t u strii noncina Cesus mate. tiei fuerit Calamus, quo tuum lisbium Adam s. posuiL. Qualis priis ma sileei m teries ad a. formandas literas motuplex
seripfisse A. damii atros ac rubro a mento libra
172쪽
I66Divisio ULTIMA. ivgN εμορη teporum, in quibus ferὸ omnes etiam plebei, ac idiotae colorib'I M. purpurinis characteres depingebant, seuere prohibuit. Qui imo Imperator Leo capitalis supplicij, tanquam exoptatae V, rannidis conuinctum reum declarauit quemcumque, excepti tantum Regibus, qui rubro atramento scribere ausus esset. Ra,tio huius esse potuit, vel quia purpurea scriptura nulli quidem conueniens erat, nisi pallio purpuram deserenti, unde Purp*rri Reges vocitabantur. Uel quia colore isto, Victoribus solum debito, triumphantium frons antiquitus tingebatur. Vel qui hic color diuinus esset, qua de re falsorum Numinum gena eo in publicis sollemnitatibus pingebant. Vel demum propter cahumano sanguine similitudinem, cum nullo modo illis eum effundere super voluminibus liceat, qui ex tribunaliu sententi ipsemet effundere auctoritatem non habeant. Hinc multa cum prudentia diuersorum rescriptorum Codex mandauit, proetprium magnanimorum Imperatorum atramentum purpuram esse debere; Ahisce grauibus; sacrisque verbis valde propritivar. escripti ac eleganter expressit. Sacri astutus quosiumque nourae man. ς' μ' fluetudinis in quacu nqne parte paginarum scripserit Actoritas. non alio muctu penitus acu colore , nisi perpetua lautummo. do insicriptione lustrentur, scilicet D cocti Muricis, in triti conchiui
ardore si nentur. Scripsit Leonida famosam illam Victoriam quam de Persitanis felicissimo eventu obtinuerat, & ut historio LEOTt' enarratio magis ac magis propria excellentia claresceret, suu
t mento, quod pro sanguine est sepijs, ut Plinius dicit, et sus es Adam ad Dei Imaginem, & similitudinem a tota Trinitate crωatus, ac donis supernaturalibus, naturalibusque miro modo δε-ς P perfusus,dc cumulatus, Regia, ac Monarchica potestate, vi su ijceret sibi terram, & dominaretur pipibus Maris , , volatilibu
Ad pyi R niuersis animantibus, quae mouentur super terram , insi
di Piincet . nitus fuit. Victor sui extitit, ex quo,prauam retractando voluntatem per paenitentiam, culpam fletu det euerit, ac perennem: Izisa, Verbi Divini, inplenitudine temporis Carnem nostram as*R'r' sumpturi, triumphum de Mundo, de Morte, dς Dsmone e CP
173쪽
crio auspicatis ipsius criminis clamoribus illico accersjt. Qua-ra hic primus totius orbis terrarum Princeps, ac proprij sceleris debellator hoc rubro colore ac diuino diuinum illu librum,
eglestibus oraculis repletum, tam respectu suae personalis excellentiae, cui licebat, quatenus opus esset, ac ratio urgςret, paena capitis castigare subditorum delicta, quam respectu dignitatis operis, partim componere 3 illisque literis paginarum numero correspondentibus, scribere. Quae literae a prim sua illainbrmatione Hetebraicae linguae, qua ta primus Homo de terra temrenus loquebatur, qua Mincepssecundus homo de caelo celsu loqui debebat, & qua principaliter Beati sunt allocuturi, equide consormabantur.
Adami calamus , huiusque literarum, scriptionisque inventio ad Sethum, qui fuit a Patre instructus cu eo Propheta, quemadmodum & eius filij, deu0luta sunc Sethi libri etsi inter apocryphos numerentur, ingens tamen horum librorumfam per omnia Authorum monumenta volans, illum aliqua ulla Patris scripta reipsa tradidisse, verisimile est. Scripsisse autem illum libros septem, recitat Epiphanius. Atque a Grosticis Sethienis Archonticis falso suppositos esse probat. Occasionem autem huius figmenti aecepisse videntur ex eo , quod ut refert Iosephus antiqui filij Seth sideralem scientiam ad celestiurerum cogitionem excogitarqnt ; & cum scirent praedixisse Adanium auos uniuersales rerum interitus, alterum incendium, alterum diluuiuo, veriti, ne inuenta sua prius perirent, quam pernoscerentur, ςxcitatis duabus columnis, vIrique sua inuenta inscripserunt: Vt si lateritiam diluuio deleri contingeret, lapi-Mea superstes hominibus discendi copiam faceret, & illa ex li-pide per ignem pereunte, laterita restaret. Has refert Iosephus suis adhuc temporibus in Asia extitisse. Ex quo apparet filios belli ferreo Calamo, seu stylo illam disciplinam in columna lateritia , in marmorea vero scalpro exarasse. Auctor operis im- versecti meminit cuiusdam scripturae Seth de Stella apparitura in ortu Messiae. Porto impius Cham in malum usiam calamsi Vertensi res pie traditas ab Adamo ad Sethum , & ab isthoc
Cham iniquisus in impiuusum pi3 Adami Sethiis
174쪽
Fertit, Reseelestas aristes ad posteistos post diluis
Ex GIlat. 1 cap. 1u Cas. Mai. Lib. t . de civit. Petrus COm. loco citat
perpera n n. nulla tradunatur ex libro
Divisio ULTIMA ad posteros,quasi ipsemet pie ante didicerat simuI eum hs quae
ad utilitatem vitς comunis spectabant, parvipendens , noxia quamplurima instinctu quodam Daemonum adnotare non er buit. His nanque cum superstitionibus ac sacrilegis artibus infectus esset, docuit posteros, ut sacra cultura diuini nominis derelicta, vel elementa haec, vel igne, vel aereos Dsmonas venerarentur, & colerent. His cum sciuerit nullum e posse haererum curiosarum notitia librum in Arcam prorsus inferre, iri
qua erat una cu Patre iusto,ac sanctis fratribus ingressurus,scet stas artes, ac profana comenta diuersorum metallorum laminis,
'us scilicet aquarum non corrumperentur iniuria, & durissimis lapidibus insculpsit. His demum diluuio peracto quae celau rat eadem curiositate perquirens, sacrilegiorum & perpetuae nequiti, seminarium transmisit in posteros. Quibus deinde maleficiorum artes, atque praestigias superstitiones ab eo a dacter institutas derelinquit. Et hac ratione illa opinio vulgi, qua credunt, Angelos maleficia hominibus tradidisse, in veriatate completa est. Hactenus Cassianus, introducens Serenum Abbatem Authorem antiquissimum. Cui congruunt quae s. August. dc Petrus Comestor recitat de i . Columnis, septem aereis, Sc totidem lateritijs, artium scientiarumque Canonibus insignitis, a Chamo Noemi filio erectis. Epiphanius in Pan rio suo meminit certi libri intitulati Reuetitio Adae, quando Deus imisit soporem in illum. Et ut Augustinus contra Fausta mentionem facit cuiusdam libri Genealogiae filiorum Adae, uti& paenitentiae Adam, qui tamen a Papa Gelasio sunt declarati tanquam apocryphi. Thomas Torquemade in suo Hexamero Thomam Aquinatem libro de Ente ω Estentia citat, alteriusque cuiusdam codicis meminit ab ipso Adamo compositi, scriptuque in lingua Hibraica de omnibus & singulis mundanarum rorum virtutibus. Si quidem Protoplastus praesagus mundi per
diluuium perituri, ne artes dc scientiae una cum humano generep irent, laminis saxeis incisas, cistae lateritiae contra aquarum
vim inelusisse, ut ea inuenta, apertaque filij posteri haberent quo imbuerentur. Mercurium tandem Trismegistum illuti
175쪽
TRIvMPRI MAGNIFICENTIA. Iocodicem suis temporibus inuenisse, indeque scientiam illam rerum omnium mirabilem, quam in operibus eius etiamnum veluti scintillis relucentem videmus, hausisse; imo S. Toamam hoste libros vidisse , legisse, eiusque libri usu multa admi randa praestitisse refert. Quod falsiam esse ex duplici capite pro4 Lbeo eis. bat Κircherius; primo, quia haec omnia summo studio in Bibaliotheca LThomae Neapoli,ubi dicebatur esse exemplat de Erister Essentui, dehisce&smilibus tractans, inquirens, nec tamen quicquam inde inueniens,merito multis rationibus conuictus, inania, α vana Astrologorum superstitiosorumque hominum eomenta esse iudicauit. Secundo, si S. Doctor illos libros legit, imitur qua lingua P aut quo characterum genere scriptos te geritὸ Constat autem dictum Sanctum praeter Latinam,alterius doctrinalis lingue vix singularem notitiam habuisse.
Quidquid sit etsi citati libri passim apocryphi habeantur,
verisimile tamen est, hosce primos Patres suarum inuentionumonumenta, qualicunque in materia calamo, vel plumaeo , vel rfirreo exarata, posteris dereliquisse. mae tamen successu tem- hau .porum perdita, praeter famam traditionemque posteris nihil te liquerit, loco autem eorum postea a curiosis scriptoribus, rebus rio, ac fictio. Lis ex tam vetusta striptione authoritatem consiliare eupienti
bus, fictὸ hosce, quos citauimus apocryphos substitutos esse. Certὸ apud Arabes constans fama est librorum Seth filij Adam, Λ er)brate Iaret, eorumque passim meminere Gelaldin in historia sua ri, d. tibii, uniuersali, Salmas Abuthassan, alijque Hos sequuntur Sama h 'ritani, qui multa ex libris Selit & Enoch se accepisse gloriantur', ' ἡ uti videre est in fragmento quodam peruetusto Samaritano Ua4 ubm, M.ticano Sophoniae Monachi Gazensis, in quo hec habentur. iam mouits bum sevum Setia, Seth mandatapagris , infimaque i Ar ebendit, quos , Alijs suis ρομαν tradidit. AEthiopum quoque genus maxime gloriatur libris Seth,& Enocli, legantur Recensores de rebus Abyssimis. Enoch vero scripsisse libros adeo probabile est, ut de eo dubitare, maximὸ praesumptuosurn,
aciemerarium esse putem. Cum& huius mentionem faciat S. Iudas in Ep. sua Canonica, imo S. A ugustinus id palam fatetur. Lib. de habi-
176쪽
rigenes. Procopius. Lib. Num homil. a. Gen. p. 4.
Tertullianus oecurrens ijs, qui dicunt librum hune, si ante di
luuium fuit scriptus, conseruari non potuisse, Iud eos hosce non recipere ideo ostendit, quod nimis aperte de Messia vat, cinaretur , sicut eadem ob causam Rabbi Hahadosili Sacr sanctam Triadem apertius confitentem reijciunt. Quid autem Calamus , tam longa vetustate nobilissatus ante Cataclysmum per primorum Patruum manus in his libris scripserit, & de qua materia tractarit, Origenes & Procopius de libris Enoch eos continuisse aiunt multa vaticinia, videlicet de his, quae eue tura erant filijs ac nepotibus Patriarcharum,de futuris Hoebrmorum sceleribus, & paenis, de Mundi Saluatore ab eis occide do , de eorundem euersone, captiuitate,& dispersione inter sentes perpetua. Annius Comentarijs super Berosum Apocryphum ex Iosepho scribit, in eodem Enoch volumine fuisse cel bre vaticinium de geminis totius terrae cladibus, altera per i nudationem, altera per incendium futuris. Origines apud Si tum Senensem una cum Tertulliano tradunt argumentum libri
Enoch fuisse praeter prophetias de numero, & nominibus stellarum, & ipsarum secretis virtutibus, de descensu filiorum Dei ad filias hominum, de Gigantibus ex Angesoru coitu progeniutis, de extremo iudicio Dei erga impios, M. Porro non de sint, qui ex illo Genesios loco, ubi Enos filius Seth primus nomen Dei invocare cspisse dicitur, apertὸ Scripturam nominis Dei tunc viguisse velint. Textus Harbrsus ita habet, Tune
caepit ιnuocare nomen Dra Tetragammaton , siue quatuor lucrarum. Chaldaicus, Tunc incaeperunt Iby bominum orare in momine Dei missurioso: vel ut luculentius idem ex Ionathan, cui consensit alius C ex Syriacus, Tunc caeperunt homines legere, fir scribere nomen
Dei. Iosephus meminit Epistolae cuiusdam, ab Alexandro Magno ad Aristotelem praeceptorem suum scriptς de Sepulchro Caina filij Enos in Ciuitate Persiaca inuento, cuius Epitaphia libris Hoebraicis scriptam fuisse de diluuio futuro Alexander testatur. Sed haec uti prorsus Apocrypha , ita ijs merito reprobatis ad argumentum , desumptum a ratione progrediendum.
177쪽
. , Quae hucusq; historia probauit de inuentione ealami scripturael ante diluuiu, & fere ab orbe condito,ratio ipsa dupliciter suadeti Nam primo cum ab Adamo usque ad diluuium in illo
annoru i 636. spatio Mund' in imensu amplificatus, &tot' penὰ non secus ac modo,Orientis angustijs tantam sicunda huma- rigeneris propaginem minime continentibus,habitaretur; fieri certe non potuit, quin uti genus humanum, ita & artes viis humanae necessarias maxime propagavent ἱ maximu praeterea commercium, sinequo humana societas conseruari minime posset, vigeret; hoc vero sine literarum inuento institui haudquaquam posset, Rationi prorsus cosentaneum est,credere, ante diluuium nullibi tam necessarium inuentum beneficio calami defuisse. Iterum cum potentium a saeculo virorum, Gigantumque ambitio magna ubique locorum incrementa sumeret, verisimile quoque est, ad laudem, nominis famam, diuinitatemque apud posteros adipiscendam, gesta sua, inuentaque saxis & lapidibus, yti paulo ante ex Iosepho ostentum est, incidisse. Imo Chamum filium Noenu centum circiter annos ante diluuium natum,
eum curiosissimus & supra quam dici potest nominis gloriam apud posteros consequendi cupidissimus esset, normam & rationem, quam primaeui isti homines eum in politica vivendi r tione, tum in artium reconditarum usu teneret, diligentissim8Mgnatam, Arcaeque illatam ad alterius Mundi posteros tran fudit,ut in sequentib' tarcherius ostendit. Vbi agens de Libris,&scriptoribus primis post diluuium, haec habet. LiterasGripti . nisque inuentum ante diluuium in usu fuisse, neque id aquis p , rijsse credibile est. Sed per Noemum, eiusque filios utriusque Mundi spectatores ad posteros propagatum etiam post diluuiuusque ad Mosen quem multi,nescio quibus friuolis rationibus adducti, scripturae primu inuentorem perperam faciunt, literae enim & alphabetum literaru aEgypyiarum fuerunt ante Mosen nullo non tempore viguisse cum sacrae, tum profanae eruditionis monumenta satis testantur. Quod probat pluribus modis ibidem. Itaque Calamus nobilissimum instiumentum dici de-
178쪽
het& ratIone suae originis, & ratione se ipturae quam dextera A da mi efformauit, & propter quam a rebus diuinis incepit , quemadmodum mox effecit per Sethum, & Noemum. Cham vero ex progenie secrilega hac secunda nobilitate, sine qua prima degeneres filios, sotu vetusto Auorum sanguine claros imbtuur, Calamum expoliare incaepit. Uti in dies innumeri etiam seriptores Christiani taceo impios dogmatigantes essiciunt, nunc Poesi, nunc vero soluta oratione varijs linguis ea libris demandantes, quibus passim diuina parui faciunt, honesta, ac religiosa conculcant, conscientias labefactant, ac comune Reipublicae bonum offendunt.
CA L AM v s quo varietate materiae ta suijpsius,quam etiaillius, in qua scribitur, comodissimum instrumentum, admurandumque dici debet. Nam licet quantum ad esse suum parii Calamus existimetur, tamen quantum ad artificalem usum mira varietate insignitum, maximae existimationis, ae Virtutis patiles Ain. extat. De svijpsius varietate inquit Paulus Aresius, scribendii, ζωώιζ strumentastis antiquitus stylos quosdam serreos, octosue, ut refert D. Isidorus tib 6. Etam. c. 18. Subditque statim, scripserunt etiam ait Dominus Antonius de Gueuara Franciscanustis. a. suri Caroli V. Theologus, Concionator, & historicus, ae Mondos.
22 Π neti Episcopus, in folijs penicillis, in eineribus digitis, inar.
horum corticibus cultris, & in lapidibus serro ; quae instrumenta ratione scripturae nomen calami generaliter usurpanti Dediuersitate autem malefiete, in qua Calamus olim scripterat, certu est, AEgyptianos sua velocissima consilia lapidibus effo masse,ac firma reddidisse, Gr eos instar apium eera ea pepetisse, Pergomenses membranis inuoluisse, Mephim in Nili folia veluti in nido collocasse, Italia in arborum corticibus abstondisse. Adstipulatur idem Aresius, inquiens: Etsi affrmetur, stri' sisse Adamum, ut testatur Augustinus lib. is. de Ciuiti cap. 38. non tamen scitur, qua ipse materia usus esset: Sed nos superius eam ostendimus. Postmodum, sequitur, antiqui nunc in malui solus, nunc inarboru corticibus,nunc in tabulis,
179쪽
r rara accomodatis, nunc in plumbeis laminis, nunerin peli libus animalium, ac intestinis, & super omnia nunc in celeberi rimo papyro scripsere. Ex pellibus animaliu consecta est chartar pergamena, ita dicta a Pergamo Vrbe Asiae insigne non proculd Caico fluuio, ubi inuenta est, & ab Attalo Rege, ut Aciliano
'lacet,vel Eumene,ut Plinius mauult, primu Roma transmissa. Qninque de Ell& CALAMus rerum multarum utilitate unicus,& hoc
propter quinque admirabilia. Nam primo eius beneficio qui ' η ς juccessiva sunt, fiunt permanentia. Quid successu, & incessit velocius allocutione, quae temporis plumas volando adaequatὰ At quid mirabilius calamo,ut eo volente,ipsa firmetur,stabili turque, & neque a paginis, in quibus ab ipsemet semel fuerit Igita, discedat Z Verum est, verba adeo aliquando fugere, ut impossibile sit, omnia Calamo attingere , omnia amplecti posse. Propterea quod ubi nonnulla prehendit, firmatque, reliqua ab eius intuitu protinus aufugiunt. Et tamen remedium in hoc Marcus Tullius adinvenit, modumque scribendi i
ita celerem, ut quemcumque velocissimum loquutorem ada'- inis quarit. In quo modo certis notis valdὸ breuious, siue lignis utebatur, quorum quodlibet nunc Vnum, nunc plura verba simul denotabat. Meminit Plutarchus, quamquam Dion in piis ., εα Augusti vita hanc laudem tribuat Maecenati.J Aquila, inquit, vi libertus a cenatis ab hero edoo qm primus notas celeres reperit θscribere potuit melocissime, δ' notas haae etiam alios edocuit. De ,a huiusmodi scriptura, hoc modo a calamo exarata , loquitur Martialis. currunt iesia Icet, manus est melior istis, Manis vix dum lingua suum dextra peregit opus. Ausonius quoque quendam scriptorem suum ceIebrat, eo quia parem celeritatem in scribendo ostenderit, epist. χχ. ubi ait, Puer notarumpraepetum, &c. Quia vero hic scribendi modus udubius erat, atque obscurus, multarumque litium occasio, ideirco fuit prius intermissus, moxque omnino dimissus. Verum ubi neque natura,neque humanu ingenium huiusmodi defectui H i XL sup-
180쪽
supplere minime potuerunt, Gratia Dei mirabiliter hoc effecit; quod opus ut supernaturali volatu calamum elevaret, nobilitaretque ad eam tantum spectabat. Magna laus est profectosi velocitati linguae calamus adaequetur, & maior omnino esset, si uno puncto illa compraehendere posset, quae lingua ex se a
plecti minime valeret. Et tanen noc ei in scriptura sacra coim cessit Deus, aiente Propheta Lingua mea calamus scribae melociter Aribentis. Nimirum inquit S. Remigius, sine mora multa comis praebendentis. . Sunt eni cribae quidam , qui no puncto totam dimo. nem , mel oratione comprahendunt. Nec alij lii scribae esse possunt, nisi qui ex Dei assiatu calamum exercentes a 2. literis haebreo idiomate 22. Iibros quoque in veteri lege composuere, in ne terica vero qinque, de quorum postremo testatur D. Hier nymus in Prol. Galeato, locat sis Ioannis tot habet sacramenta,
quot verba. Parum dixi pro merito toluminis , laus omnis inferiores. In merbis singulis multiplices latent inussigentiae. Secundo res etsi aliunde valdὸ longinquae ac remotae, vita tute calami fiunt proprinquissimae. Sic amici, imensa locorum regionumque intercapedine dis inti, calamo adinvicem mstuoque obloquuntur, ac si vicini essent; cum nihil sit, adeo inobis remotum, quin med ijs literis tanquam si presens fuisset cognoscatur. Sic absque eo ut patriam nostram deseramus, calamo id nobis praestante, res Indicas scimus, inter quas hanc unam in praesentibus dignam scitu existimo. Dux quidam Hisi panus per quondam suum indum mancipium quatuor illorum animalium, quae in ijs partibus nivi vocantur, suntque valdE cuniculis nostris similia, amico cuidam misit. Bonus homo ab obiecto praesenti vehementer allectus erant enim optima coctura parata duo ex illis comedit, duo vero Patroni sui ambvide Milbili co attulit. Respondeirs hic mittentis Ducis literis per eundem,seeunda musa. Exemplum memorabile., ' &Vt mox erat in certis arborum folijs, quas dicunt ibi Conet
duo tantum animalia se accepisse, fassiis est. Vix Patronus
amici epistolam legit, quod statim ignominiis quamplurimis
mancipium onerauit, increpavitque, dicens; serve nequam,
captive impudentissime, quid fecisti P Quare mediana muneris