장음표시 사용
161쪽
TR iv Max MI MAGNipICENTIA. 13ssicei iam redeo ad inceptum iter multi fuerint Hercules, qui varijs temporibus floruerunt, omnes heroica virtute rerumq; gestarum magnitudine insignes, tamen huic Soli, qui Sol essentia, & similitudine creditus est, reliquorum omniu labores tribuuntur, quorum quando nusquam non mentio occurrit, yisum est celeberrimos aliquot subijcere. Qui labores seu victorie, sub duodenario numero contenti alij ad mores hoc modo transserunt. Vir fortis instar noui Herculis Centauros semihomines carnaliti affectuum virtute animi mortificat, atque interimit, superbiae iraeque Leone vera domat mansuetudine. Gulae,gloriae vanae,nec non & Inuidiae Cerberum vi contraria ligat; Hortum Hesperidum spoliat, Dracone interfecto, cum Virtu- Ium fructus ut capiat, vitiorum aufert impedimenta. Hydram perdet, dumodo quidquid pacem tollere potest, euitet. Archeloum filiu Thetidis capiet, quotiens occasiones vitiorum studiose declinabit. Cacum occidet, Malitiam voluntatis vim tutum studio in bonum inflectendo. Diomedem necabit, iustitiam vendicatiuam in delinquentibus seruando; Anthaeum Gigantem vincet, libidinem velut pestem fugiendo, Aprum helidonium interficiet, Virtutis constantia omnes difficultares superando. Getionem bicipitem canum tollit, terra marique animi magnitudinem probando. Athlantem iuvabit, lite-xatam virtutem sumo studio amplectendo.
Animaduertendum pariter, quod de Musis discors est opinantium mens. Alij tres tantum eas esse contendunt, Caeli terraeque filias dicunt, ob trichordum ab ipsis inuentum, quod mam, mediam , & supraemam continebat, quibus nil aliud nisi triplex Mundus elementaris, AEthereus, & supercaelestis, Ut Plato docet, indicatur. Alij IX. a Ioue&Mnemosyne con- niras scribunt, de quibus Ouidius V. Met. qui a matre Mne- ὸ Osydas eas appellat. Diodorus vero celeberrime eas interpre- tur, quasi eorum quae ad musicam artem spectant propria, icuique scribens officia. Homerus quoque incredibili eas V cele-
162쪽
eelebritate prosequitur. Dictae verὁ sunt Musae, eo quod bona
se dicti. dc Vtilia homines Ignorantia laborantes doceant. Nam cum
Iuppiter nihil aliud sit, quam Pater & anima Mundi, reliquae vero Stellae, seu Planetae, aut etiam elementa eiusdem veluti censeatur filij & filiae, Apollo autem primogenitus Iouis filius, Sol nimirum, rector, ductor, & gubernator sit filiorum, seu stellarum, & elementorum ; sapientes antiqui sub obscuro fabulae tegumento de Musis a Ioue progenitis, & ab Apolline ductis,
totius naturae coniugium, eiusque concentum admirabilem insinuare voluerunt. Ex cuius frequenti contemplatione, ac curiosa inquisitione tandem artes prodierunt,seu Muta, uti Astronomia, Geometria, Arithmetica, Musica, Rhetorica, Dialectuca, dcc. Quae sunt veluti filiae quaedam memoriar, & imagin Ub t. tionis. Fulgentius vero nouem Musas doctrinae, & sapientia 1apientiae ra- dixit repraesentare modos. Unde iuxta allegoriε leges Vraniata. N. '' humanae intelligentiae sublimitatem denotat, Polyhymnia e Μ pacitatem memoriar, Euterpe voluntatis oblectationem, nam intelligentia memoriae iungitur, de voluntati. Erato amabiliatatem, nulla enim re Voluntas plus delectatur, quam similium collatione, hoc autem sine profunda cogitatione fieri non potest, ideo subsequitur Melpomene, huic verδ Terpsicore quasi a tium delectatio ataciatur; cogitationum enim persectio sine disciplinarum persectione fieri nequit. His omnibus omnis humanae locutionis venustas gignitur,quae Castiope dicitur; ind3. Clio, hoc est, bona fama nascitur, sub qua Thalia, quae in vit moloco posita est, nempe germinatio Virtutum, omnis enim virtus per pulchram appetitus famam & gloriam, ideos albo alite, id est Cygno sustollitur, stagnisque mox deponitur, quia gloriar, &nmς bonae semina in altu & sublime elata, dein perhumanu, scilicet inter mortales & ora hominu disseminantur,le diffunduntur. Iuxta Fulgentij itaq; considerationem uti fueritiae atq; disciplinae,ita Musarum munere perquiruntur,Vt velle, delectari, insistere, capere, memorari, inuenire, indicare, eligere , pronunciare quocunque dicendi, seu scribendi genere,
163쪽
TR iv MPHI M AGNI FICENTI A. v ad quod musices, poesis concentibus esserinata, Oratorum eloquentia, ac memoria publica, siue rerum veterum, Historia dumtaxat pertinent, successich & necessario quadrare cognos
His ita praehabitis, duplex responsum questioni asseram.
Primum ex Plutarcho, qui huius rei rationem perquirςns, cre- .didit, Herculem, secundum Iubae sententiam, Euandrum literas docuisse: mos enim docendi literas amicos affinesque tunc erat. Verum cum Hercules literarum professor nequaquam extitisset, quin potius hebeti ingenio, veluti ut plurimum ro- bustis hominibus contingit, aiunt, quadam die ira magna permotum in suum magistrum Linum adeo furenter ac inumaniter irruisse, ut una Cythara, multis lignis ponderose compacta, Nex eis, quibus aetas illa utebatur, occiderit. Quapropter allomodo Talsonus respondet. Inquit enim, propterea Romanos Herculem Musasque simul super eodem altare posuisse, ac simul .coluisse, ut Sympathiam magnam, magnamq; conuenientiam, quam habent inter se Heroica Virtus, & Poesis, cum Vtraque propter utramque vicissim excellat, admireturque, demon-sTarent. Quam sententiam desumpsit ex Francisco Forciuolo, miro in omnium literarum genere eruditissimo, sibique patria δε amicitia coniunctissimo. Hic auctor in diuersorum Panegyricis citans in hac re Eumenium Probbolu restituendis, haec ab eodem verbatim decerpta subditi AEdem Herculis Musarum mcirco Fluminio Fulvius iiD Nobibor ex pecunia censoria fecit: non id modo scutus , quod ipse literis, , summa Poetae amicitia ducerem se Mdm Graecia cum esset Imperator , acceperat Herculem Musi eum. esse comitem , ducemque Musarum. Idemqueprimus nouemsigna , hoc est , M. Camaenarum ex Ambraciensis oppido translata, Da tutela Fortissim Nummis consecrauit, mi res est: qua mutuis operibus , , Iraemijs iuuara ornarique deberent, Musarum quies desiensione Herculis, Et viram Herculis more Musarum, .c. Quae M usarum qu ies in
antiquissimo illo Spartanorum more, unde faerificare Musis, antequam ad praelia descenderet, Rex ipse cogehatur, pulcherrime elucet. Quod si id alijs insolitu, de satis superque indecens Vr visum
duplex ad Plutare hus jcituri Hereules magistrum
Eumeniu prostholis restitueussi Hereules
164쪽
Horatius in Lssust initio Coniar. C .
ruet D rvrsro VLTIMA.visum si, Eudamidas tamen Archidami filius valde dignum,
valdeque rationi consonum existimauit. Ipse nanque dum madino studio, ut par erat, incumberet, ut rebus clare gestis magnum nomen sibi compararet, a Deo vehementer expostulauit, ut felicibus suorum facinorum exitibus aliquem concederet, qui eos calamo adnotaret, moxque libris posteritati dereli queret. Etenim quamuis victorias obtinere, militum, vi bellica praeditorum, opus sit, eas tamen in omnium saeculorum prospectu obijcere, eruditorum beneplacito, qui eas aut Historici explicant, aut Poetae canunt, aut Oratores amplificant, derelinq uitur. Nullam Achilles maiorem fortuna inuidit Ale andro , praeter illam, qua Homerum adeo suae famae propitium adinvenerit. Eoiae Herculis labores, ni inter Musas locum sibi daretur, vimque, ac munificentiam haeroicam, quibus scrip torum pax allicitur,animatur, quis mortalium unquam sciuisset,s tot tantaque ingenia minime ea enarrassent, canerent, atque extollerent Quanti Haeroes, Agamen noni, Aiaci, Vlixi, NOstorique comparandi, inter Parthos, Persas, Indosque gene Tose vixere, quorum memoria, ut perennaretur, non secus illa hominum vilium socordiumque propter scriptorum dese
tum perijt omnino P Unde Horatius, Uixere ortes ante Agamemnona mutis, se domnes istacrimalιles, Tentur , ignotique longa morte, carent quia maresacro. Quibus concordat ille, Eorum quie ec re Virtus tanta habetur , quantum merbu eam potuere extollire prae
clara ingenia. Eadem prorsus vis inuenitur quoque in aliorum scriptis, ut quodlibet illustre facinus possit ipsis perpetuo obsicurari, extingui, quotiens eorum Musae deridentur, inquieta tur, persequuntur, sicuti accidit Iustiniano, cuius nomen ali qui incomparabile indignati Procopij atramento denigratum, ignominiosum hucusque euasit.
Moles, ante Currum Triumphalem erecta:
Nec non & calamus vexilliolo Famae insculptu a
165쪽
M Olibus, Si tuis, Colossis, Pyramidibus, Obeliscis,Co
lumnis, ac rebus similibus semper Mundi fastus, ac pom- pa suorum Magnatum, Heorumq; potentiam, magnificentiam, gloriam, celebrauit; nec non & arcana quamplurima, pluriabus ignota, & a paucis intellecta explicuit. Tanquam indiue .sorii Theatrorum apparatu humani generis historiar,&res gestgoculis fuerunt exhibitae. Ab orbe condito Vsque ad diluuium phths , di. nulla posteris rerum a primquis illis Mundi hominibus gestarum otiija, nisi quam Sacri nos Codices docent, relinquitur. A sumpta. Diluuio autem usilue ad Olympiadum initium Deorum Dea a umq; fabulis ita omnia confusa reperiuntur, ut neque in his quicquam sit, quod sibi perfecte, &exacte correspondeat, Minonnisi analogica quaedam lux scriptoribus veritatis rerum i t uestigandarum desiderio accensis effulgeat. Ab AEleqorum Rege Iphito Olympiadum Auctore ad sevientium taculorum successionem tam esecta temporum des. aeriptio , tam distincta rerum in orbe gestarum notitia exhibe-etur, ut de rerum ab Historicis traditarum veritate nullus am- .
rhus dubitandi locus reliquus esse possit. Quidquid tamen haecaritim saeculorum prodiere interualla, ad ea magisterijs conspi- euis sensibiliter comonstranda, quae praecipuo merito insignita -erant, ac propterea digna, ut admirationem posterorum in omni aeuo sibi conciliarent, fuit passim rarum, incomparabile, ac incredibilibus expensis elaboratum. In Urbe Siri AEgyptij complures colossos memorat Herodotus, praecipue inter eos H odii, a Nnu taeentis specie cubitorum s. sed de ornatu eius nihil me 'y' minit. Plinius inquit, Aunt in eadem Hrbe Rhodo alij boc de quo Lib ι - et duperius in priori parte minores Coloss Io o. m ero, quι viscum
e singuli huissent nobilitasura locum. Fuit alius m Italia in BU- -- iotheca Templi Augustipedum 3 o . Dollice , dubiumque Dit, an aere, am pulchritudine esu mirabilior. Alium Iecu nostra inute Zenodorasi fercurio furi in Cimitate Galgia Arvernis per annos decem, omnes. mplis me saluainum eius generis miscens, pedum o o. ιmmam presio , Romamque acrimae a Nerone colossum siecit σ o. pedum longitudine.
Hactenus a Plinio. sed & Eusebius Caesariensis in Chronico V3 sub
166쪽
4σo Divisio VLTIMA sib Vespasiano Colossum pedum io . Romae eructum tradit, vi subscribit etiam Cassiodorus in Chronico. At in Regno P gu Indiae Orientalis Colossi plures admirandae altitudinis extat
prorsus laminis aureis contecti, capitibus diademata gestantes praetiosissimis gemmis exornata, at proxime eos extant sedes fvnde gentis leges promulgantur praealtae velut nobis ambo nes, suntque prorsus aureae, ut tradit Ferdinandus Mender ano
Domini Iss . Aurum autem, gemmae, Si quidquid in ijs Colossis compertum est, nulli proficit, nisi ad hominum perniciem, fouendaeq; Idolatriae. Stultitiam quoque ex statuis Id
latrarum animaduertimus, & quas illi magno sumptu egerunt, elut perpetuo duraturas, eas Christiani solo habiru demoliti sunt. Nam praeter alias S. Procopius in Caesarea in Peneade 3 o.
statuas solo crucis signo destruit. Praeter id quod scepὸ vel ipsis
viventibus, cui dicatε fuerant, dirutae memorantur. Trecente enim statuae Demetrio Phalereo honoris causa erectae, ipso adhuc vivente , subuersae omnes, sublataeque sunt, ut Plutarchus
in Politicis memorati illud enim perspicuum est, omnia quae fiunt, viventium esse doctrinam. Miris enim modis loquitur Deus, docens humanum geuus, quando rerum euentibus aς suetis, quandoq; etiam prodigiosis contingentibus, ut norint homines omnia cεlesti Numine gubernari. Nam cu Theod rici Gottorum Regis exitus ille infelicissimus imineret, vel ipsa muta saxa loqui quodammodo visa sunt. Bellisario etenim eodem aduersus Gottos bella gerente, sub Iustiniani Imperio Neapoli admiranda res contigit. Theodorici enim Gottorum
Regis in foro ipso imago erat lapillis sectilibus, quadratisque
varioque colore infectis composita. Huius imaginis caput adhuc Theodorico supestite, nescio quo casu defluxit derepente,& sua sponte depulsa lapillorum compage, unde mox subsequutum, ut Theodoricus vitam finiret. Post annos deinde octo lapilli, qui imaginis eius ventrem effigiabant, quoniam eundem in modum protinus excidissent, Athalaricus Theodorici ex filia nepos fato suo defungitur. Paulo post labentibus circa
pudenda lapillis, Amalasi untha Theodorici filia ex humanis
167쪽
excessit. Gottis autem obsidentibus Urbem, a femoribus ipsis ad imos eiusdem imaginis pedes lapillorum compages omnis* dilabitur, & imago tota ex pariete penitus aboleuit.' Molem, quam ipse, honoris causa, & magnificentis, Austriae tuae Pietati, b Rex, medijs matrimonijs, ab Historicis, ' Oratoribus, Poetibusque perpetuo celebrandis, pluribus mo- dis uti paulo ante Maiestati tuae ostendi in ac victorijs trium-
η phanti, instar monumenti, tanto tempore duraturi, quanto & eadem Pietas, neque generis extinctione unquam eXstingueni da, durabit, rationabiliter erexi, nullam praesesert vanitatem, I nullam superbiae ostentationem. Super duorum Leonum ter-
ga ipsam humiliter assurgere, rebusque,quibus eam c5poni feci nobiliora aperire secreta, & longe illis utilia, quq rudis quae-
dam moles seu statua marmorea in Apulia ante annos abhinc: coo. & amplius mirumin modum aperuit. De hac ferunt, quod cum muta res esset, adeo egregie locuta est, ut aurum,. quod ipsa non haberet, in usum hominum indicauerit, e serui- tute in libertatem reuocans homines, eius tempora ex aere cir-
culus ambibat ijs inscriptis literis. Kalendas Maij ex
' oriente Sole, aureum mihi caput erit. Quid
e nam id portenderet, Saracenus quidam, Roberti Guiscardit captiuus interpraelatus est. Quum Sol ad praescriptum termia num peruenerit, si quis statuae umbram aduerterit, quo capti, tis umbra pertigerit, ibi thesaurum depraehensurum. Neques interpetrationem euentus fefellit, nam Kalen Maij magna au- ri copia comperta est defossa, ubi capitis umbra Sole oriente pertingebat: seque ea pecunia Saracenus a captiuitate redemit. At Thesaurus, quem Moles mea hic, concinnis mysterijsii. absconditum mortalibus nunc prodit, nullis corruptibilibus Iicet quantumuis preciosis rebus aequiparandus est. Tribus partibus ea conflatur, nimirum fundamentali, media, ac su- prema. Prior habet duos Leones, secunda Ecclesiasticae Mo- narchie basim, tertia vero arma Gentilitia Romanae sedis, in
, - fuasum clypeo illa quoque videntur, quibus nobilissima Fami-
AEquiparanaetia excessiva, di valde con grua. Euentus ad mirabilis e iuidam statuet in Apulia. segeb. ad an. g. vinci hist lib. x .ca1 Bonfidetax Plat. In Leone X. Molis inhe renti enucleis alione explicatio.
168쪽
ia, Divis Io VLTIMA.lia misia Alexandri GL Senensis, Fabij antea vocati sumὸ hodie exornatur. Christus Dominus duplex Leo dici potest
ratione utriusque naturae, propter quam primum fundamem tum Ecclesiastici aedifici j ipsiim scripturae,&Patres constituunt. Coxint, ς ε -Domino adhaeret Fide , Religione, Pietate, murus iratus est cum eo, Apostolo teste. Fortitudo, & regia Maiestas Perleoniae. Familiae Habsburgicae, que in hereditario Insigne duos Leonestio mystica, veterum scilicet, dc nouum P explicat, nonne ab initio sui elle=,οῦ , tam Rom , quam Germanis&alibi indissolubili Fidei, Reli.
---ψ4- gionis, Pietatis, amoris, & Charitatis ligamine Iesu Christo, eiusque in terris Vicarijs, ac Sponsae Ecclesiae iuncta visa est ΘNonne insuper imperare, regnareque monarcice incipiens, aς nobilitate, potentia, & rerum copia omnes ferὸ totius Orbis terrarum Stirpes antecellere, dicto ligamini strictioribus vinculis copulata constantissime reperta est Θ Hanc ergo pluriaram *culorum experimentum coniunctionem indubitanter hucusque comprobans, Codex sacer etiam testatur, Leonum tibi ha, Habsburgicorum Austriacorum duplicem spiritum unum spi Cooςivsi ritum esse cum duplici Christi Leone propter comemoratam coligrentiam. Ac proinde mysticam D. Petri ingentis magnia tudinis, ac ponderis rupem, dictum robur participans, c tam
Die,sei. de raemm diuinitus obdit te munita est, qui eam neque haeretica V quam
,ePQR e' corrumpere paruitas, nec paeana potuerit Aperare perfidia P cum eos mul firmiter reggit, ac sustinet. Etiam euentus haud pauci id luculenter usq; ad haec nostra tempora probauere, nam ubi Austriae Pietatis regimen aliquando defecit, corruit partim Ecclesia, ictibus vel impietatis, vel haeresum, vel Tyrannidis barbarice adorsa, ac radicitus conuulsa. Igitur constans manebit Petri Petra, in quadro veluti ca Hierusalem ratione eius stabilitatis posita,super quam E Λῖ- - clesiae aedificatio firmiter eminet, & cum ea simul Pontificalis auctoritas,tanquam immobile atque in expugnabile sustentac tum Austriacam Pietatem sibi aliquo modo copulans. Neque superstes Christi Vicarius, qui in Catholicum Romae ovile per hostium, Urbe,& Oibe collatantibus, anno praeterito I 633. i trauit.
169쪽
fi strauit, minori studio, quo eius praedecessores quamplurimi magnopere satagerunt, ut hanc unitatem magni facerent, curabit pari conamine hoc in negocio se gerere. Scit enim Sanct tus sua , verum esse illud, deuiisuu huic sedi Principatum existimas denegandum , ikius quidem nulta modo potest minuere aegnitatem, sed instatu/θiritu superbi. Fiae, Ametipsum in infima demergit. Quod sane non de dignitate quantum ad utrunque effectivum regimen , spirituale, ac temporale videlicet, sed de ea quantum adessentiam, debitum, & habilitatem intelligitur. Proptere quod Ad Romanam Ecclesiam, ait Iereneus, propter tentioremρΠnc salitatem necesse est omnem conuenire Ecclesiam: boces omnes quisunte diquesideles. Adeoque huiusmodi Conuentus fidelium,inter quos Principes vere Catholici,vere Pij,quemadmodum semper Austriaci Proceres extitere, est necessarius, ut potentior haec Romans Ecclesis principalitas sine ipsis multo cum praeiudicio capitis aliorumque victorum membroru debilitetur, diminuaturque. . . Venio nunc ad CALAMUM, per aerem a Fama sublatum, quae eomet vehitur, uti ipsemet eadam, quemadmodum de Virtute heroica, & de Musis dictum est. Multa de hoe admirando instrumento, quod C AL AMus voce comuniori in quantu inseruit ad effermandos characteres vocitatur, historici tradidere, ea tamen ad trifariam enarrationem breui quidem scriptura reduci possunt. Cum sit antiquitate temporis, ac Personae valde nobile, varietate materiae comodum, utilitate rerum multaruvnicu. Antiquitas temporis,& Personae concedenda est Calamodprimma aetate antequam Mundus omnis aquis diluuij submergeretur , & ab ipso quoque Protoplasto. Tunc nanque scripturs,& literarumvsum fuisse ostendit unanimis omnium fere Latinorum, Graecorum, Hebraeorum, Chaldaeorum, Arabum, Samaritanorum, AEthiopum, AEgyptiorum consensus. Quod duplici argumento probare possumus, unum desumptum ab historia,alterum vero a ratione. Et quidem quatum ad argumentum historicum, extitisse Adamum utiliteraruinuentorem ita&librorum scriptore apertissime Suidas tradit. X Huius
Episcop. vi Ennensis Pr uincia.
170쪽
Huius , inquit hoe est A dami sunt reus , , literae, huiusscientia
rationades, , non rationales, huius prophetiaesacrorumque operationes,
huius leges hcriptae , nonscriptae, butus inuentiones. Cui Hsbrsi astia putantur, qui in illud Genesis, Liber generationum Adam, comendantes plerique librum Adamo a Deo dictatum interpretatur. Rabboth ex traditione Rabbinorum suorum asserit, Adamum o '' compo se Mmum praeceptorum, qua Deuου ipsi dedit in bono Eden. Quis autem extiterit hic liber, quid continues ii, quibus pagunis compactus fuerit, qua lingua, quo instrumento, & quotis literis exaratus, potest singillatim disci, relictis multis alijs Ha breorum doctoribus,ex RabbiTanaho, & etiam ex Arabica tr R.,bir,hia ditione nonnullorum. Ille dicit, fuisse librum, in quo omnia a 3.3b principio mundiusque ad consumationem eius explicarentur,Scin virtute eius filios Adam, Seth&Henoch praedixisse diluuiu,& in illo, uti Zohar quoque innuit, continebatur, quod non venturus sit Rex Messas, donec omnes, quς in mente Creato-
. ris conceptae erant crearentur animae. Hi subdunt, suntq; Abuuhessan, Mahumed Abn Aldalla Ethessa di in Historia Saracenica,
In M. s. hist. Deinde tradidit ipsi Deus, i scilicet Protoplasto ra. pagina/suis .i gestitu. exarataπ, mmcisas literusuit hic primus liber, in prima lingua consic tuus continebat aulepraecepta, traduisues in generationessecuturas. sty interpretatronem literarum, pacta, statuta, ese promissiones , ω historias mundi totius exbibebat,-reprae tauit Deus excelses in hisce generationes seminumsingulas, , uras eorum, ω directiones raeum Re bus eorum, cum omnibuου er singus, quae in terra generentur et que ad cibos, ω potiones. Deinde cum Adam mississet in his ea,
quae Alijspus debebant accidere, 'ust planctu magno. Tunc praecepisisti Deus, mi Friberet ea calamo, ter accepityestes ex pecoribuae, espr Lb. ἡ; . h, i pq μ t ipsis Pe dum si erat albae, 6st 'ipsit in eis r p. literis. Ex cap. v qua sententia, cum textu Arabico a Kircherio allata, exordia;& initia aliquarum rerum intelligi possunt secundum ea, quae ad librorum compositionem, &scriptionem pertinent. Vt essent
exempli causa, lingua, subiectum, genus, instrumentum; materies, & literae, & similia. Prima ergo lingua, qua scripsit in primo Mundi libro Adamus fuit Hetebrara .