Synopsis pirhingiana seu ss. canonum doctrina ex fusioribus quinque libris Henrici Pirhing ... in compendium redacta

151쪽

potius eum iurisdictione ordinarii, quae o I uaria est, ita ut episcopus suo nomine, et principaliter iurisdictionem suam exerrere dicatur; vicarius vero ae Morie , secundario, et nomine alieno , ipsius scilicet episcopi, nisi per speciale mandatum specialis illis causa demandata esset, quo in casu ad hune decidendum, delegatam ab homine iurisdictionem habere censeretur.

S. III. De illis, quae Vicarius episeopi facere potest, vi ossicii

sui generaliter sibi commissi. Vlcarius generalis episcopi ex ossicio Suo omnes musas ad episeopalem iurisdietionem pertinentes expedire potest, praeter illas, quae πω te mandatum requirunt cap. Licet, 2. h. t. ita ut praesumptio quidem fiet pro ulcarii potestate, nisi vel ex iure scripto, vel ex recepta consuetudine probari possit, quod causa aliqua specialiter reservata sit episeopo, ham tamen in mandato generali, plenam et liberam potestatem concedente ad omnia saetenda quae possit episcopus, etiamsi clausula addita sit, communieari ea quae speciale etiam mandatum exigant, non comprehensa videatur, nisi Specialiter exprimatur , ut gloss. asserit in c. 2. h. t. in s. v. Committantur ἰ et probari potest argument. e. Qui ad auendum, 4. de procurator. in 6.; vel nisi exprimatur saltem unum aliquid, specialem commissionem requirens, et clausula generalis de omnibus aliis, speciali mandato invigentibus, addita fuerit; quo in casu poterit quidem vicarius generalis alia etiam non expressa, quamvis speciale mandatum requirerent, exequi, minora tantum tamen expreMa, vel aequalia, non autem maiora. Ilaec tamen omnia plenius intelligentur exsequentibus. Sit ergo: S. IV. De iis, quae Visurius generalis non potest facere, sine speciali m-- missione episcopi; et in primis, de potestate cognoscendi causas erim, nates , matrimoniales, et alias graviores eaepediendi.

Inter causas, quae specialem commissionem exigunt, neque in officio Vieariatus generaliter commisso, comprehensae censentur, numerantur causae

criminales primo, ut patet ex e. Licet, st. h. t. in s. i quia hae causae Inter negotia maiora reputantur, cum in illis agatur de puniendo graviter delinquente j nisi inquirat tantum , et cognoscat de delictis non ut ipse puniat, sed ut ad episcopum reserat; vel nisi inquirat tantum ad emendationem, et seandala avertenda; vel nisi ei viliter tantum de delicto aliquo agatur; Vel nisi poenae tantum leves , mulctae v. gr. peculariae, aut aliae similes imponendae essent, quibus in casibus etiam sine speciali commissione in causa tali criminali dicto modo prooedi potest; quod si tamen expreMe commissa ab episcopo suisset vi rario generali gravium delictorum punitio, non

potest tamen ille poenam a sacris renonibus constitutam, in miliorem mutare, sine speetali etiam quoad hoc commissione. Secundo numerantur ab aliquibus inter causas exceptas ab ordinario Vi-carlatus omelo causae matrimoniales , quia tam de iure antiquo, c. Accedentibus, l2. de eaceas. Praelat. quam de iure Trident. aras. 24. cap. 20. de reformat. eausarum matrimonialium cognitio episcopalis dignitatis esse

152쪽

dicitur, et passim causae matrimoniales eriminalibus aequiparantur, ae inter arduas numerantur e. penuit. δε intest. restitui. ς valde tamen probabile est etiam contrarium, quod ex ometo generali ius habeat cognoscendi eausas m trimoniales vicarius generalis, prout colligi potest ex e. I. de frigidis ete. iunci. ylon. v. Missum, et ex e. sinat. de cognat. spirit. eum eausae matrimoniales non sint dimeties adeo, et arduae , ut a solo episcopo cognosci, et expediri possint; et in relat. e. penult. nequiparentur criminalibus in hoc tantum , quod per arbitros cognosci Don possint; Trident. vero, et e. Accedentibus non adimat vleario generali ius cognoscendi causas matrimoniales, eum eadem illi sit eum episcopo iurisdictio, sed inferioribus tantum episcopo praelatis, qui distinctam iurisdictionem ab episeopo habent, uti suntaret,idiaeoni in quibusdam partibus , decani rurales etc. Attendenda tamen est hae in re eonsuetudo dioecesis. Τertio non potest vicarius vi commissionis generaliter sibi saetae, dioeceses visitare ; synodum e gregare; ultimas pias voluntates exequi ; literas dimissorias dare; res ecelesiae Blienare; eausas laudates cognoscere; aut iuramentum si delitatis a vassallis , qui laudum episeopale habent, recipere; lndulgentias conredere; ea, quae ordinis episcopalis sunt, exemere , nisi sit in pontinealibus Minin vlearlus ἰ nee niteri potestatem concedere exercendi in dioerest , cuius vicarius est , pontinealia, de quibus tamen, uti et pluribus ullis consulendum mandatum v leariatus, et rerepta consuetudo. S. V. An Vicarius episcopi, vi yeneralis mandali, sine speciali commissione, possit conferre beneficia ecclesiastiea, vel aliter circa illa disponere 'Ex e. Cum in generali h. t. in s. satis patet, quod vi commissionis suae generalis non possit Vlearius generalis benestela conferre; neque enim potestas illius, quae ob neeessitatem aliquam in subsidium episcopi instituta est, ad liberales donationes, qualis est beneficiorum tollatio, extendi debet I othine potest episcopus per specialem grAtiam concedere vleario suo potestatem , vel per totam dioecesim conserendi heneficia, ad suam collationem de lupe communi spretantia, vel ad certa tantum beneficia, aut certi culusdam districtus, sui certae personae neque potest vicario ab episeopo committi simul admittendi resignationem certi beneficii, et conserendi tale henesseium potestas, quia in tali casu eommitteretur beneficii nondum vaeantis eons rendi potestas, quod neri non potest ; Si prius tamen, resignationem certi beneficii admittendi sit concessa potestas, potest eiusdem postea beneficii eonserendi dare potestatem vicario episcopus, iuxta gloss. communiter re- replum in e. Delibera tume, 4. S. Prohibemus, v. Cuicunque, de QT. lestat. in si fleuit autem ex eo, quod sit coneessa potestas vicario resignationes liberas admittendi , eoncessa non videtur potestas conserendi talia benefleta, sle nori est doneessa potestas tales beneficiatos suis benestelis privandi, cum hae potestates diversae sint, et specialis ilia eoneessa gratia, turl communt cori-traria , striete explicanda, prout in pluribus casibus attendi debet. Neque tamen per hoc, quod vieario suo Ponserendi beneficia potestatem eontulerit epiSmpus, censetur Se Imum ea privasse, sed potest adliue per se ipsum

153쪽

13atalla beneficia donserre, et praevenire vicarium , argum. c. Dudum, 14. S. Nos suur, de praebend. in o. et si dubitatur, quis altero prior eontulerit, praeserenda Semper est episcopi tollatio.

i. VI. An, et qualis potestas dispensandi, vel absolvendi, Iricaris competat ex tri offleti sui' Ut dispensare possit vicarius in votis , iuramentis , impedimentis , et

legibus eanonicis, fi clatis concessio necessaria est, nisi ab ipso lure eommissa sit hare saeuitas vicario prout dat potestatem dispensandi in denuntiationibus matrimonialibus, et promulgandi, ac decernendi exeommunicationem ad restitutionem inventorum i vel nisi easus sint frequenter contingentes, prout dispensat quoad ieiunia , festa etc. et quamvis episcopus vicario suo potestatem committere possit dispensandi in ensibus per se papalibus, a pontineo tamen , vel Concilio , episcopis ratione suae dignitatis episeopalis per generalem concessionem commissis, qualiter dispensare possunt in omnibus irregularitatibus, et suspensionibuR, Ex delicto occulto provenientibus, excepta illa, quae oritur ex homicidio voluntario ete. non comprehenduntur tamen hi easus in generali tantum vicario facta, In omnibus easibus episcopalibus dispensandi, commissione: et quia delegatus a principe subdelegare potest, ideo potest etiam specialiter sibi a pontifice commissas causas, suo vicario subdelegare episcopus, nisi videatur personae industria electa, quae si moverit pontificem ad delegationem huic personae faciendam, nec episcopuS Suo virario causam talem subdelegare potest, nee immiseere in musae tulis expoditione se potest episeopus, si vicario a pontissee saeta fuerit delegatio. Non tamen extendenda haec licentia est ad absolvendum a casibus papalibus, qui per areidens tantum ad episeopum devolvuntur ob impedimentum v. gr. Rutilissicultatem adeundi pontificem ete. absque speciali vicario facta potestate; nam hoe ipso , quod talia ad episcopum non spectent ture communi, et o dinario, sed ex speetali privilegio; consequenter non competunt Etiam vicario ex commissione generali, et iure communi. Quin etiam in generali conee Sione vicariatus, non venit potestas absolvendi a casibus episeopo reservatis in foro interno, sed debet vicarius speciale ad hoe habere mandatum, cum ex regula in generali 82. de rest. ivr. in s. haec talia in concessione generali non eomprehendantur. Consulenda est recepta consuetudo ei rea haec talia.

S. VII. . in ricarius generalis episeopi alium sibi substituere possit, et in quo loco Gercere suam iurisdietionem possit 80uamvis ad breve tempus oh valetudinem, vel nerestitatem allam possit vicarius generalis alium sibi substituere c. i. h. t. in s. non potest tamen alium sibi similem absolute sibi subrogare ad longum tempus , argument. e. clericus, 4. h. t. quia nemo potest suum omelum alteri absolute committere, nisi ex legis, aut principis hen eio hoe lill eoneessum sit. Potest tamen uleommissionis generalis unam, aut alteram causam, alicui delegare, eum in his causis, quae vi omeli sibi competunt, sit ludex ordinarius, et conM-quenter alteri delegare possit. Potest antem vim rius hie in quovis dioecesis loco non exempto a iurisdictione episeopi, suam iurisdietionem exercere, licet

154쪽

LIBER I. TITULUS XXVIII.

i 34 ordinarium suum tribunal habeat in loco ponsistorii episeopalis; eum enim eadem sit vicarii, quae episeopi iurisdietio, episcopus autem possit in quovis suae dio esls Ioeo non exemplo eam exercere, consequenter etiam poterit vicarius.

i. VIII. Ouis evnoscere possit de delicto, aut negligentia Viearii episcopalis, eumque punire. Si delinquat, ut persona privata , episcopus ipse iudex est, et privare eum potest, quia in talibus, quae agit ut privatus, non gerit vices episeopl : si vero delinquat in rebus ad Miletum suum pertinentibus, ita tamen, ut episeopus non sit in culpa, ad episeopum pertinet de delieto tali

et negligentia cognoseere , et punire eum : si vero etiam ipse episeopus in eulpa sit, musam talem cognoscere, et punire Vicarium, ad archiepiscopum spectat, prout sumitur ex e. l. h. t. in s. iunet. gloss. v. Rationabili causa: eum enim laetum a vicario censeatur in tali casu laetum ab episcopo, eonsequenter no in propria causa iudex dicatur episcopus, vicarii punitio , et causae talis eognitio ad arehiepiseopum spectabit , ita ut huic sistere etiam debeat episeopus , si petatur.

S. IX. Quibus 1mHis finiatur, et resset offletum, ac iurisdictio Vicarii episcopalis 'Cessat variis modis. i. Per mortem ipsius vicarii , nam mors omnia solvit. 2. Per propriam renuntiationem factam ab ipso vicario, expressam vel taeitam, nisi animo non redeundi, ra dioe si, in qua constitutus erat vicarius, discedat. 3. Per mortem episcopi, nut renuntiationem episcopi admi Sam a Superiore, vel depositionem, aut translationem episeopi saetam ad aliam reclesiam ; eum enim ratione iurisdietionis, eadem reputetur episcopi et vicarii persona, consequenter hoc iurisdictionem amittente, amittet eam etiam ille. 4. Cessat iurisdictio vicarii, saltem quoad exercitium, et suspensa manet, si episeopus in bello v. gr. capiatur ab haeretieis, paganis, aut whismatieis, eum enim in tali casu episcopus habitualiter quidem retineat inrisdictionem , exercitium tamen huius suspensum maneat, et interea ad Capitulum devolvatur, iuxta cap. Si episcopus, 3. iunci. stloss. v. Sed capitulum, de supplend. ney. prael. in 6. consequenter idem etiam de vicario epi- Scopali dicendum ; ex quo eup. suspensa etiam, et impedita manet iurisdietio vicarii , si episeopus excommunieatus , suspensus , Vel interdictus sit, uti et inrisdictio subxicariorum ab ipso vleario constitutorum, si hic ex communicatus, suspensus, vel interdictus Rit, prout Sumitur ex cap. mmana, i. h. t. in s. ita ut aeta eorum postmodum saeta sint invalida, quamvis rei iam non integrae superveniant dictae censurae, nisi hic non tam subvicarius , qui eamdem eum vicario potestatem habeat, sed delegatus tantum sit, distinetam habetis iurisdictionem a delegsnte, culus iurisdietio circa res tam coeptas non exspirat per censuras delegantis remum. cap. 19. 20. de Osflc. deleg. prout etiam iurisdictio vicarii in causis delegatis non exspirat, re iam coepta, per supervenientem epiMOpi censuram. S. Denique sinitur, et eessat potestas, et omicium vicarii generalis per revocationem ab episeopo e stiluente laetam etiam sine conwnSu

155쪽

lasCapituli test enim ad nutum episcopi amovi bilis vicarius, iuxta gloss. Clement. I. v. Per elect., de rescript. ita tamen, ut gesta ab illo etiam post revocationem valeant, fit hape revocatio vicario nondum legitimo inlimata sit, vel si communis error populi eum adhue pro vicario habeat, iuxta L Barbarius, a. de O . Prael. S. X. De vicario capituli, sede episcopali vacante. Non tantum potest, sed debet etiam de lure novissimo Trident. sera. 24 cap. 16. de reformo Capitulum ecelesiae cathedralis, vaeante, aut quasi vaeante sede epis pali , intra R. dies post mortem episcopi vicarium consu- tuere , vel constitutum ab episcopo eonfirmare , ita ut in casu negligentis quoad hoe Capituli, ad metropolitanum illius constitutio devolvatur ; vel in casu exemptae ecclesiae ad Reniorem, But propinquiorem episeopum. Eadem autem est virarii talis capitularis iurisdietto, quae est vicarii episeopalis; cum enim in tali casu omnis iurisdictio episeopi in Capitulum devolvatur, consequenter capitularis vicarius idem poterit quod episeopalis, ita tamen, ut speciali etiam commissione ad multa indigeat, sicut indiget uiuarius episeopalis, et insuper etiam ea non possit, quae de iure non potest Capitulum, cum illius potestas non possit esse malor potestate Capituli, dependens tota tam quoad restrictionem , quam ampliationem a Capituli potestate, et exspirans etiam , quando novus episcopus fuit confirmatus, et episeopatus possessionem Becepit, nisi prius revocetur.

S. XI. De Visario Papae in Urbe, eiusque miratate. Videatur de hae materia, in nostris partibus nihil seitu necessaria, capit penultimum h. t.

TITULUS XXIX.

DE OFFIC O, ET POTESTATE IUDICIS DELEGATI

De delegationo in genere, et iis, qui potestalem dolegandi habent, vel non.

S. I. Ouid sit delegatio, sive quis sit iudeae detestatus, et quotvpkae pDelegare in genere aliud non est, quam vices suas alteri in locum suum committere; et hine iudex delegatus qui etiam iudex extraordinarius, et vulgo commissarius dieitur J reete dicitur ille, qui non ex proprio munere seu ossi io, sed ex commissione vel ipsius iuris, vel alterius hominis, pr priam iurisdictionem habentis, immediato, aut mediate facta, iurisdictionem exercet, ita tamen , ut distinctam lurisdietionem habeat, derivatam tamen a iurisdictione delegantis. Sunt autem varia delegatorum genera; alii dieum tur delegati a supremo principe, reelesiastico seiliret vel temporali; alii delegati dicuntur ab inferioribus prinelpibus, aut magistratibus; alii dicuntur delegati ad universitatem causarum, quibus vel universim onmes prope illius

territorium causae eognoscendae sunt, vel omnes saltem causae in certo quodam genere subalterno, omnes v. gr. eausae decimarum, Omnes musae mmtul , era. quam Is cum restrictione ad eertum locum, tempus, et quantitatem

156쪽

LIBER I. TITULUS XXIX.

36eommissae sint; alii ad certam tantum particularem causam delegati direntur, vel quibus commissae sunt certarum personarum tantum musae deeidendae; alii dicuntur delegati ratione certae dignitatis, quam obtinent, ut eum abbati v. gr. episcopo certi loel delegatio 1it; alii sunt delegati ratione eertae personae , quibus sei licet earum personarum nomina exprimendo sit delegatio; alit ab homine delegati dicuntur, a ludice v. gr. vel magistratu ordinariam iurisdictionem habente; alii delegati dicuntur a iure, ex ipsius scilieet luris commissione, vel ex recepta consuetudine, quae vim luris habet, delegatam potestatem habentes, qualem iurisdictionem habent episeopi in quibusdam easibus papae reservatis , Me.; et consessarit illi, quorum penitentes saeuitatem habent eligendi sibi eonsessarium, etc.; alli denique diuuntur delegati , quibus primo delegata, sive demandata suerit lurisdictio; alii subdelegati, qui a delegatis iterum delegantur. S. II. Ovi nam habeant potestatem delegandi, aut subdelegandi pDelegandi potestatem regulariter habent omnes magistratus ordinariam iurisdictionem habentes , prout sumitur eae c. cum episc., 7. de QT. iud. --. in s. quod enim potest sacere quis per se ipsum , hoe potest etiam per alium luxta rest. 68. in 6. non quidem quasi posset totum suum o Ieium quilibet iudex, principe insertor alteri committere, cum hoc non tam esset delegare, quam omelo suo se abdicare , et transferre illud in alium, quod sine eonsensu principis inferior non potest l. penult. , iunci. gloss. v. Abdicando H. de ore. praesta. sed quod speetales aliquas causas delegare possint. Subdelegare vero potest etiam partibus invitis causam aliquam sibi delegatam, vel illius partem aliquam absolute, vel sub certis limitationibus, qui a supremo principe stliquo , maiorem non recognoseente, delegatus est, e. Si pro debilitate, a. h. t. et c. Cum causam, 62. de appellat. ita ut si lusta causa aliqua, vel necessitas subsit, et malitiose delegatus se subducere non velit, suta Iegandum, quamvis maioris dignitatis sit, cogere possit delegatus supremi principis , ad acceptandam subdelegationem , sub poenae pro proportione sum delegando imponendae Interminatione; uti habetur in c. Pastoralis, 28. h. t. quia in tali casu sicuti subdelegandus, cuiusvis per se auctoritatis sit, luserior est illo, cuius vices delegatus gerit, ita etiam delegato tali censetur esse inserior, qui superiorem delegantem repraesentat. Haee tamen de subde Iegatione a delegato principis laetenda , intelligenda sunt, nisi ad causam aliquam diiudicandam suerit electa industria personcte, ob ea Be alicuius arduitatem, aut literarum tenorem, vel consensum partium, prout colligitur ea citato e. Si pro debilitate, et ea .sn. h. t. et eae e. Is eui, I 2. eodem in si vel nudum ministerium, seu mera executio , et nulla iurisdictio illi commissa sit, c. sn. h. t. S. Caeterum.

S. III. In, et qua ratione subdelestare pos, it delegatus papae , vel principis , adiunctis ei aliis iudici a delegatis, vel cum potestate sub legandi alteri

Potest papa, vel princeps supremus alius, delegatis iam constitutis superaddere tertium, vel ex communi consensu partium, vel si consentire non

157쪽

possint, ex omelo eum illius sit, non tam partibus, quam musis , et negotiis providere i qui dicto modo subdelegare potest alteri, et pro diversitate

clausulae adleetae , ut vel solus, si alteruter contudicum nolit aut non possit, vel cum alterutro suorum e luteum proeedat, solus ipse, vel eum alio contudice causam Ggnoscere potest. duin immo, si simplieiter eausa commissa sit duobus, sine alia clausula adlecta , potest unus ex illis suo con- delegato suas etlam vires committere, sive subdelegare, ut habetur statutum in c. Ovumvis, s. h. t. qui tam suo, quam fi it nomine, ut delegatus scilicet, et ut subdelegatus collegae sul iudieare , et sententiam, non quidem diversam, sed eandem pronuntiare potest. Sicuti tamen subdelegatum admittere non tenetur delegatus alter si causa duobus cum elausula commissa sit, quod si ambo interesse non possint, alter solus procedat , sed per exoeptionem repellere eum potest, et solus procedere, prout sumitur eae e. Coram dilecto, 34. h. t. eum clausula dicta velit, solum hune posse procedere, si alter per se adesse nolit, ita etiam subdelegatus subdelegare non potest iuxta c. Super

quaestionem, S 7. S. Si vero h. t. eum nulli bi reperiatur in iure, tali subde- legato subdelegandi concessa licentia. S. IV. An, et quando delegatus ab inferiore iudice ordinario subdelegare possit Delexutus ab alio, quam a principe nullum superiorem agnoscente, SiVeni, inferiore iudice ordinario, ab episcopo v. gr. subdelegare, SlVe eausam sibi eommissam regulariter, et ordinario alteri committere non potest, uti constat ea c. cum causam, 62., de appellat. neque etiam delegatus plus iuris habet, quam ipsi vel a lege, vel ab homine eommissum sit, nullibi autem Iegitur, haec subdelegandi concessa illi potestas , et ab homine tantum illi est eoncessa facultas exercendi iurisdictionem, sub qua non venit sub- delegandi potestas , nisi ad universitatem causarum delegatus sit squi quasi ordinariam iurisdictionem habere censetur, et consequenter unam , Vel alteram causam, vel causae aleticulum subdelegare potest; ι. l. S. Ab eo, b. Quis, et a quo ametietur, tunc. Glosa. v. Non ipse, et gloss. In .in vel nisi a ludi Gordinario haec ipsa subdelegandi potestas, tacite, vel expresse ipsi coneminsuerit, Iuxta gloss. ln c. Is cui, I 2. v. Per alium h. t. in si . t ut sic enim delegatus non tam ex sua, quam delegantis persona delegat, ad quem etiam oppellatio neri debet, si quae sit Interponenda in neque hule tamen etiam delegato , aut subdelegato , evi una uantum causa diludieanda eoneessa est,' negari debet, quod non possit post eo lium causam , et pronunciatam Sententiam , alteri executionem sententiae, sive nudum ministerium ex utionis committere; cum taliter exequens sententiam non tam agat ut ludex, cui

iurisdictio eompetit, quam a delegais tali aeeipere non potuit, sed agat praecise ut purus minister delegati, aut subdelegati.

De iis, quibus delegari potest.

S. I. Oui possint esse iudiera delegati pordinarie, et regulariter , qui ludices ordinarii esse possunt, P Sunt etiam esse delegati; et hine eommuniter dieitur, omnes esse posse iudices dele--- - et by Cooste

158쪽

gatos, qui nee natura, ut surdi , muti, perpetuo furiosi, impuberes ete. , nee ture, ut infames, eis. nee eonsuetudine excluduntur, prout excluduntur foeminae , servi etc., immo de iure Canonico delegatus iudex esse non potest, qui vigesimum aetatis annum nondum implevit e. Oui vicesimum, 4 l. h. t. nisi a principe dispensetur, aut partes consentiant in eum , qui saltem 18. annum raeesserit, nee potest esse, hoc ipso iure prohibente in causis iudicialibus sedis apostolicae, aut legatorum eius delegatus, vel subdelegatus , nisi sit in aliqua dignitate reclesiastica aut personatu constitutus , vel canonieus reclesiae cathedralis, sive secularis haec Sit, sive regularis, sive praebendam ille habeat, sive non habeat c. Statutum, II. de rescript. in s :episcopi vero , vel alterius inserioris ordinarii delegatus esse potest simplexeterieus, iuxta gloss. in citatum e. Statutum, v. Sedis apostolieae, modo sint personae discretae, et idoneae, ut loquitur c. Si pro debilitate, a. h. t. sive sint subditi delegantis lurisdietioni, sive non sint subiecti, modo causa ad delegantis iurisdictionem pertineat i et hine causae ecclesiasticae, decimarum v. ff., luris Patronatus, etc. non laicis, sed elericis eommittuntur quorum omnium rationes esse possunt, quod pro sedis apostoli eae dignitate alii dei gati non sint admittendi, et causarum ratio laicis non committenda, diversitatem quidem aliquam delegatorum requirat, non nutem subiectionem , nisi invitum compellere velit.

S. II. . in pluribus iudicibus eadem causa simul delegari possit, et quomodo procedere debeant p me hoe steri, ita ut non habeant singuli iurisdictionem in solidum,

neque unus sine altero' valide procedere possit, nisi aliter in forma concessionis sit expressum , ex c. causam, 16. h. t. patet, quod si tamen in forma commissionis in clausula expressum sit: ut si nequeant, aut nolint omnes interesse, duo vel unus eam cognoscant, et eae uantur; duo vel unus procedere possunt ad causam diiudieandam , et serendam sententiam , si per certum nuntium, aut aliunde Illis legitime constiterit per testes seiliret, aut submissas litteras j quod tertius vel alii adesse non possint, aut nolint, prout habetur In e. Prudentiam, 2 l. h. t. si vero sub ea clausula eommissio laeta est, ut omnes, aut duo vel unus eorum procedant, auι mandatum eaequantur, tum censetur quilibet eorum habere iurisdictionem in solidum, datur inter eos loeus praeventioni, ita ut etiam unus solus , qui alios pr-- venit, negotium commissum expedire possit; et negotio coepto alii amplius immiscere se non possint, nisi qui causam hane prae cupaverat, subita infirmitate , aut alia lusta causa impeditus, non possit, vel etiam malitiose non velit in causa procedere, ut habetur in e. Cum plures, 8. h. t. ratio horum est, quod ut sic servetur forma mandati, et negotia citius expediantur eum nullius iniuria. S. III. An una eausa delegata etiam pluribus possit subdelegari pQui subdelegare possunt, possunt vel omnes simul, si plures delegat suerint, vel unus eorum unam causam sibi delegatam pluribus personis tamen idoneis, subdelegare, ut eonstat ex e. Cum te, i8 h. t. ita ut, taliter a de-

159쪽

legatis subdelegati in sententia serenda inter se dissentiant, standum sit senistentiae maloris pnnis, vel si non habeatur maior pars in sententia serenda, sed quilibet subdelegatorum suam peculiarem sententiam habeat, recurrendum sit ad subdelegantem ata. M. de sent. et re iud. nisi in totum vices suas subdelegatis commiserit subdelegans, quo in easu ad primum, seu delegantem recurrendum est.

De musis, quae delegari possunt, et de lorma, seu modo deIegandi

S. I. Ouae causae delegari posswnt, vel non pomnes illae enusae , quae ad ordinariam iurisdietionem delegantis pertinent , delegari ab his possunt, non autem illae, quae sunt alienae iurisdietionis; sicut enim illas, non autem has potest iudieare per se , ita potestillas etiam , non autem has aliis iudicandas ex nomine suo eommittere, quinimmo non tantum ea , quae iurisdimonis sunt, sed etiam ea, quae sunt ordinis, delegari possunt; dummodo is, cui demandantur , competentem O dinem habeat, eum potestas ea exercendi, quae sunt ordinis, non ex Bolaverbali commissione, sed ex reali consecratione dependeant.

S. II. An causae meri, et misti imperii delegari possint pQuamvis putent aliqui discrimen aliquod esse inter lus Civile, et lusCanonicum , quoad delegationem mixti, et meri causarum, ita ut luxta sacros canones velint universim Omnes causas utriusque imperii delegari posse, non autem iuxta lus Cluile, probabilius tamen putant alii, nullum inter utrumque ius discrimen esse, et delegari de iure scripto regulariter non posse meri, et mixti imperii causas ; delegationem autem , quae a iure Canonico circa quasdam meri, aut mixti imperii causas sit, speetalem tantum esse, ob Specialem aut fidei favorem, aut irregularitatis periculum concessam. Quidquid tamen sit de iure scripto, hodie ex generari consuetudine indistiete omnes causas meri, et mixti imperii delegari solent, etiam capitales , ut testantur Iulius Clarus, Mesenbeeius, aliique, ita ut illis etiam , quibus subdelegandi potestas convenit, has omnes sibi delegatas, criminales etiam, subdelegare conveniat, nisi appareat personae industriam fuisse electam, quam putant aliqui semper in causis eriminalibus commissis, et delegatis electam , ut in praxi nunquam hae eausae subdelegari possint, ob earum arduitatem , ex quo capite etiam nunquam censentur, in generali eoncessione totius iurisdictionis civilis, et criminalis etiam cum mero, et mixto imperio a principe laeta, eas etiam causas concessas esse, quae ad primum gradum meri, et mixti imperii pertinent, iuxta Regulam iuris, l8. in s.; quae autem in speele ad utrumque hoc imperium pertineant, infra dicetur tit. al. i. III. De eausis delegatis ratione dignitatis, vel of ii, non personae. Cui saeta est causarum etiam summo pontifici reservatarum commissio, sive voluntariae, sive mutentiosae iurisdietionis illae sint, ratione ossicii sui ordinarii, nut dignitatis , ita ut haec potestas perpetuo annexa sit omelo tali,

160쪽

aut dimitati , potest eam non tantum in easibus particularibus, sed generaliter etiam alteri committere , nisi electa suisset personae industria ; aut magnis adminieulis negotium illud opus habeat, prout sumitur eae c. ult. De O . iud. oril. , iunci. stloss. v. Casibus , quia taliter concessa dignitati, autontelo potestas censetur non tam delegata, quam ordinaria, quae delegari potest. Quod ipsum etiam dici debet de eommissione laeta alicui nudi euiu clam mInisterii, aut solius executionis , quae delegari quidem non potest, si personae lacta sit, delegari tamen potest, si onlato, aut dignitati saeta sit.

S. IV. Oua forma, et modo seri possit, vel debeat delegatio pQuod modus delegationis, quem communiter etiam formam appellant, in proeedendo a ludiee delegato observandus , varius esse possit, ex dictis lam patet: sieuti autem modus hic praeseriptus diligenter, et neeessario , non tantum a ludire delegato, sed etiam sub legato observari debet , ad valorem processus, luxta cap. cum stilecta, 32. rescript. et l. Diligenter, S. 17. Mandati, ita etiam non semper annullatur processus v. gr. vel collatio , etiamsi sorma praescripta observata non fuerit, casu quo scilicet non tam a delegante nova sorma praescribitur , quae plerumque processui substantialis habetur, sed elus tantum formae, qua a iure communi requiritur , mentionat, ita ut magis habeat speelem commonitionis, quam substantialis formae elausula talis: et hinc etiamsi delegetur v. gr. Cato potestas conserendi certihmesseit Titio, si idoneus sit, collatio tamen valida erit, etiamsi non est ex mente iuris communis , substantialis, Sed tantum acti dentalis. Quod si tamen ad eosdem iudiere in eadem causa diversae literae impetratae sint, quae sibi invidem quoad substantiam eontrarientur, neque ulla in posterioribus priorum suerit laeta mentio , suspensa manet utriusque rescripti talis executio, donec summus Pontifex consulatur , et de mente illius certior habeatur notitia e . M- , 2. h. t. ne fiat alicui praeiudicium. S. V. De interpretatione, et probatione mundati delegantis. Non tam verba, quam mens delegantis respicienda est in literarum commissionis explIeatione: et hine talia mandata non explieanda sunt, ut alteri praeludicium inseratur, ita ut improprie potius verba accipienda sint, quam ut alteri stat praeiudicium, inisi expresse , et eum derogatione iuris alleui fiat commissio in licet motu propriis literae illae emanarent, et agatur tantum de iure ad rem alteri adimendo: neque excluduntur exceptiones legitimae , ae rationabiles, etiamsi in forma mandati iubeatur iudex delegatus prooedere, et iudicare, nulla exceptione admissa non enim per mandata talia generalia vult tollere iuris ordinem, et graviter iuri partium praeiudieare pri neeps delegans; sed de illis tantum irrationabilibus , et frivolis exemptionibus talis clausula intelligenda est, quae tantum ad morandum iudicium interponuntur; si tamen adlecta clausula diceret, nullam quantumvis rati nabilem exceptionem admittendam, servanda esset sorma mandati talis , et nulla admitti deberet exceptio , cum constet de voluntate principis delegantis, qui ex plenitudine potestatis derogare potest iuri communi, praesertim si Mia