Synopsis pirhingiana seu ss. canonum doctrina ex fusioribus quinque libris Henrici Pirhing ... in compendium redacta

발행: 1849년

분량: 832페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

media sint partibus IappellationIs v. gr. , implorationis ossieli ete. in quibus sodefendere pOSSInt. Ut fides delegato ludiet habeatur, de accepta potestate, et parendum illi sit necessario , debet in forma authentica delegationis suae mandatum exhibere , vel aliter certam illius fidem lacere i per exemplum V. gr. ex originali auctoritato legitima desumptum per testes sl hoe ab illo petatur, e. Cum in lye, 31. h. t. et e. Cum emtingat, 24. de res ripi. I neque enim laetum, vergens in praeiudicium ulterius, praesumi debet, sed probariὶ ita ut eoncessa per delegatum, qui non probavit legitime Buam delegationem , sive commissionem , quamvis exhibitio, et probatio talis petita fuerit ante litem contestatam, sit ipso iure nulla, tanquam facta a non habente iurisdieti nem legiumam.

De omio . et potestate ludieis delegati.

S. I. De potestate iudieandi, et puniendi comessa iudiei delegato. Quod possit ipse episeopus etiam , eontra quem Iudex delegatus datus

est, ab habente iurisdictionem in episeopum talem, quamvis .ille non sit de iurisdietione ordinaria delegati, in eausa delegata, rebellis haberi, et eoutumax , ne secundum qualitatem delicti, et personae circumstantiam a ludire delegato puniri per sententiam v. gr. suspensionis , interdicti, In totam etiam civitatem episcopalem, vel dioecesim positi, si alium temporalem dominum non habet, arg. e. Si sententiam, 16. de sent. eae m. in 6. e. 2. Sane h. t. habetur ; cum in tali casu delegatus , qui vices delegantis papae v. gr. agit, sit superior illo, eontra quem delegatio laeta est: et hinc non facile eontra delegatum a pontistoe, si in possessionem mittere velit aliquem, ut suae mmmissionis, violenter agere debet episcopus, quamvis selat, illum in possessionem mittendum, legitime institutum non esse, sed precibus tantum apud hune delegatum instare potest, ne talis immissio fiat, priusquam de toto negotio consulatur pontifex c. Si quando, 8. h. t. quin etiam in omnes illos potestatem suam exercere potest, qui iurisdictionem sibi delegatam, et

eausae processum impedire, vel turbare volunt, quamvis in mandato, seu delegatione de his expressum nihil sit, ut constat eae e. i. h. t. iuuet. ylora. N. In eam, et partes contumaces, si ellatae contumaciter comparere nolint, punire, et excommunicare, luxta c. Praeterea, 5. h. t. possit; cum commissa BuSa tenseantur etiam alia commissa, quae ad causae talis expeditionem pertinent, et hinc ipsius etiam delegati erit, nuntios, ministros , aliosque ossiciales , ad musae sucte expeditionem constituere: neque enim ut ste rae

dere mandati fines dieendus est delegatus , eum ille , qui mandat principale,

causae scilicet expeditionem, necessario etiam mandare censeatur annexa, et necessoria ad causam expediendam requisita, gloss. nn. in rel. c. Praeterea , nisi spretalem commissionem requirerent, aut alterius essent iurisdictionis ,

nd eausam delegatam nihil pertinentis ; quod ipsum etiam de subdelegatis egitime dicendum est, prout sumitur ex e. Literis, 29. h. t. ne iurisdictio Illi sub legata inutilis sit, et frustratoria.

162쪽

S. II. Ouomodo iuriae delegatus procedere debeat in certis quibusdam causis delegatis pCasu quo eoram delegato prohatur actorem in hae causa , cui delegationem impetravit, ante delegationis impetrationem excommunieatum iam fuisse, procedere non potest delegatus, quia rescriptum tale ab excommunieato ad ludices delegatos impetratum, nullum est e. I. De rescript. in s. si vero probetur, quod post delegationis impetrationem incurrerit excommunieationem, tum absolvitur a delegato, ut agere possit, si propter musam sibi commissam excommunieatus sit: si vero propter aliam causam exeommunieatus sit, ad eum pro absolutione remittatur, qui eum excommunicavit; qui si malitiose absolvere eum non velit, delegatus papae eum absolvat, nisi sit exeommunieatio papae reservata, luxtae. Prudentiam, II. S. 6. h. t. ob rationem scilicet supra Bllatam commissi principalis, et annexi: de quo casu, uti et de aliis vide e. De consultationibus, 10. e. Consuluit, 24. et e. Past ratis, 28. h. t.

S. III. De potestate mequendi, guae eompetit iudici delegato , et de tempore, intra quod seri debet Greutio.

Delegatus a Summo principe, vel papa potestatem habet, Iatam a Sehententiam etiam exequendi, per se, et proprios ministros, vel per alium, ita ut eam etiam ex utionem mmmittere, et demandare possit ordinario ludies, et tam hune nolentem , quam alios suae executioni obsistentes cogere, et punire possit, si parere, aut desistere nolint, e . Signi easti, T. h. t. seum sit his omnibus, in ordine ad causam sibi commissam superior,ὶ et Parere debeat constitutus executor si tamen merus executor sit, et nudum illi ex quendi ministerium demandatum siti quamvis selat, inlustam sententiam eme contra ius partis v. gr. uti habetur in c. Pastoralis, 28. S. Ouia vero h. t. non autem si sciat, nullam illam esse, latam v. gr. auctoritate salinrumliterarum etc. cum huic tali executori nulla cognitio, sed sola executio Se tentiae conoessa sit, quae si valida sit, qualis est etiam inlusta sentenua , a tali executore debet mandari executioni, ut sit litium sinis , nisi pars laesa, remedium debitum interponendo, executionem impediat: ad quae omnia facilius expedienda potest delegatus pontisteis brachium etiam episcopale , aut saeculare , in subsidium invocare extraordinarium hoc medium arripiendo, si nullum ordinarium remedium, coercendi v. g. contumaces per remures eis., supersit vel armata etiam manu executionem urgere, si aliter eam obtinere non possit. Habet autem a papa delegatus integrum annum continuum Sei-lieet , qui semper currat etiam diebus sertatist ad exequendam sententiam a se latam, uti eonstat eae c. Quaerenti, 25. h. t. intra quem , si condemnatus paulo post executionem laetam iterum turbat illum , qui in musa vicit, potest delegatus iurisdietionem reassumere, ad hoc, ut eompellat reum ad me u-tionem integre, et stabiliter perficiendam luata gloss. His, v. Ad integrum annum. Et quamvis aliqui putent, delegatos ab inferioribus ordinariis ium-eibus , ab episcopis v. gr. hane exequendae sententiae a se latae potestatem

163쪽

hoe quidem non Ileere, ob elarum textum legis divi mi, b. De judiciis, lirere

tamen hoe de iure Canonleo, prout sentit etiam glo33α in eap. Si quis, 4. v. Ipsius sollicitudine, de foro competente, cui enim causa eommissa est, renissentur commissa omnia, quae ad expediendam, et finiendam illam causam requiruntur, nisi specialiter , et expresse aliquid reservetur : attendenda tamen in hac re controversa consuetudo, ac mandati verba.

S. IV. Ouando, et ubi, sive quo in Deo delegatus suam iurisdietionem ercere possit, vel debeat pNon habet delegatus suae iurisdictionis exercitium aut vim ullam, nisi postquam et praesentatum sult delegationis mandatum, prout sumitur eae c. Super ea, II. de appellat. ita ut nullum sit, si quid egerit ante rescripti talis praesentationem, quamvis privatim selat delegationem , sibi laetam latali eam suisse, ad multa Milicet ineommoda , et confusiones cavendas. Neque potest sine expresso consensu partium in alio I O eausam cognoscere, si renus illi loeus ad eognoscendum determinatus sit c. Statutum, de reis seriptis in s. nisi potentia, aut malitia adversarii, contra quem processi debet, aut alia rationabilis causa impediat, quo minus secure mandatum exequi possit delegatus in Ioeo sibi demandato , prout habetur in c. Statuimus , 73. h. t. in s. ita tamen , ut in hoc posteriore eam consensus partium intervenire debeat, qui requiritur ad prorogandam iurisdictionem delegati de loeo in locum , ut advertit glossa hic in notatis ς et cum certus Ioeus deputatus sit in mandato delegationis ob lavorem partium , possunt huie favori suo renunciare.

De appellatione in causis delegatis.

S. I. an, et quomodo appellari possit a iudice subdelegato, vel ab Auditore pAppellari potest a ludire subdelegato, cui causa , vel pars enusne cognoscenda commissa est, non nutem a mero auditore, eul nudum tantum ministerium commisSum est c. Super quaestionum, 27. h. t. cum enim appellatio

fieri debeat a iudice gravante, consequenter non ab hoc nudo executore, qui ludex non est, appelluri potest nisi mandati nnes excedat, aut ne detur, lusta ex causa recusetur potest tamen ab illo ludice subdelegato appellari, si tamen delegatus papae cum clausula, appellatione r mota, datus, subdeleget talem causam, non quidem in totum, sed partem illius, aliquam tantum , non poterit pars a delegato tali appellare , eo quod sine consensu partium subdelegatum dederit: poterunt tamen partes , si iuxta causa recusandi huius adsit, reeusare illum coram iudice delegato, a quo , si reeusantem lusta de causa nudire non velit, ad papam appellari potest; qui enim utitur iure suo, prout hie delegatus subdelegans, non gravat alterum.

S. II. Ad quem appellandum sit a iudiea delegato, aut svibdelegato pAppellationem in his musis delegatis fieri debere a delegato ad delegantem , lura civilia expresse BsSerunt, et si delegatus papae subdelegavit, in

164쪽

deIegatum subdelegantem de iure Canonico steri appellatio debet , nisi totam

causam alteri subdelegaverit, nullam sibi circa eam iurisdictionem reservando, quo in casu ad primum delegantem appellari debere, eae c. Super quaestionem, is . S. Porro h. t. patet: cum enim in posteriore easu nihil iurisdictionis in causa tali delegatus sibi reservaverit, consequenter per factam delegati nem tota illius iurisdictio in tali causa extincta est, quae manet in eo, qui non totam causam subdelegavit, et consequenter appellatio in hoc casu fieri potest ad proximum subdelegantem, non autem in illo, prout etiam sumiturea e. Cum te, i8. h. t. quae tamen constitutio extendenda non est ad dei gatos inseriorum praelatorum subdelegantes, a quibus appellari potest immediate, quoeunque intermedio omisso, ad summum pontificem. In casu vero, quo duobus v. gr. a papa causa aliqua delegata fuit, eum clausula, appellutione remota, et unus eorum alteri condelegato vires etiam suas Pommhserit, prout fieri posse ex dietis lam patet, non potest ille, cui vices Ruas alter commisit, pr edere , nppellatione remota, nee alteri subdelegare , ut habetur in citato c. Super quaest. S. Si vero z cum enim in hoe casu iam non pmeedat tantum ut delegatus principis , sub qua qualitate, appellatione remota, Procedere posset, et subdelegare, sed procedat etiam ut subdelegatus a socio eon- delegato , ab hoe autem potestatem , appellatione remota, procedendi, nutsubdelegandi accipere non possit, consequenter neutrum potest, et si appellationat, non ad condelegatum, qui totam causam, et potestatem suam alteri con-

delegato eommisit, facienda est, sed ad primum delegantem. S. III. Ouibus easibus a subdelegato, ad iudiem primum delegantem , et non subdelegantem sit appellandum pSunt aliqui casus, in quibus a subdelegato, quamvis ei non tota causa commissa sit, appellari non potest ad immediate subdelegantem, seu delegatum : et primo quidem, si post subdelegationem eum certae iurisdictionis

reservatioue laetam moriatur, aut excommunicetur lexcommuniealioue maiore i delegatus a romana sede, qui subdelegavit, uti habetur e . Si is cui, 10. λ. t. in s. quo in utroque easu , nec diutius ex pretandum sit, usque dum V. gr. alius substituatur , aut excommunicatus absolvatur , appellatio ad romanum pontisneem fieri potest. Quod fieri etiam potest in casu , quo delegatus subdelegans plurimum distet, diu absit, delegatus sit suspectus , et unive in si diuturnum aliquod impedimentum delegatum impediat. Secundo si plurium delegatorum a sede apostolica aliqui partem tantum causae subdelegaverint aliis , quo in casu non iam ad delegatos subdelegantes, sed ad primum delegantem , pontificem sei licet appellandum est, e. Si duo, 3. h. t. in s. cum enim appellatio fieri debeat ad superiorem , nullus autem delegatorum , respeetu alterius , ab eadem sede in eadem causa delegati, sit superior , consequenter in nullo casu ad parem condelegatum neri potest appellatio, sed a dignitate delegantium desumi debet, ad quem fieri debeat appellatio. Τertio si excipiat contra delegatum, partem causae subdelegantem , quod iurisdictionem non habeat, eo quod v. gr. mortuus suerit papa delegans prius , quam cauin commissa per delegatum coepta suerit, in hoc enim casu non ad delegatum , qui

165쪽

45 negatur habere iurisdietionem, sed ad primum delegantem appellari debet, e . Si a subdelegato, Id. h. t. in s. S. IV. In MLegatus papae absolvere possit eum, qui dicit ab ordinaris se suo iniuste ea communieatum esse , vel post legitimam appellationem pBesponsio eae c. Cum contingat, 35. h. t. petenda, ubi duae ad hanerem spectantes dantur regulae. Prima est, quod conquerens se iniuste excommunieatum esse, et negans etiam valide latam esse excommunieationem ,

absolvi ante omnia debeat iuxta formam metesiae , praestita scilicet cautione, quod eeclesiae mandatis sit pariturus cum enim excommunicatio iniusta quidem , non tamen nulla saltem in foro externo liget, consequenter ab ea absolvi prius debet reus, quam probationes de inlusin hac excommunicatione proserat , ut audiri postmodum possit, si iniustam suisse excommunicationem probare velit , nisi statim probare velit contraria pars latam eam suisse propter notoriam contumaciam. Secunda regula est , quod recipi debeat statim , antequam nulla declaretur excommunicatio , de nullitate illius, si pars opponat latam in se fuisse excommunicationem post legitimam appellationem interpositam , aut quod in ea serenda intolerabilis error expressus sit; si enim probat invalidam suisse , tum nulla absolutione opus est, cum nulla suerit ligatio nee in interno, nee in foro externo , pro quo tamen ligatus est, inlustam tantum sui excommunieationem praetendit.

SECTIO VI.

I e prorogatione iurisdictionis iudicis delegati, et eiusdem recusatione.

S. I. De prorogatione, sice eaetensione iurisdietionis delegatae. Respondetur l. quod iurisdictio delegata prorogari non possit, sive extendi ad personas in reseripto non expressas, etiam de consensu partium, ut constat eae c. P. et G. 40. h. t. I cum enim strictae explicationis sit resert-ptum delegationis , et quidem iuxta mentem delegantis , eonsequenter nullam lilaei partibus pro suo placito sacere extensionemὶ nisi personae non expreSSae in rescripto delegationis, per aeeldens, sive accessorie veniant, ob proprium interesse, quod in causa delegata habent, vel nisi sit delegatus aliquis ad universitatem causarum, in quo utroque casu prorogntio ad personas fieri potest; in illo quidem casu , quod non possit causa legitime , et integre expediri sine hac prorogatione ad personas, quarum interesse agitur in causa delegata ; in hoc vero eam , quod delegatus ad universitatem causarum iuri metionem quasi ordinariam habeat, quae ex omnium sententia ad personas etiam prorogari potest. Respondetur 2. iurisdictionem delegatam extendi , seu prorogari non posse de re ad rem, sive de causa expressa in rescripto delegationis ad

Causam non expressam, si hare connexa non sit, sed separabilis a causa expressa; c. Cum olim, 22. h. t. obstrictam scilicet rescripti talis interpretationem. Censentur autem connexa, et inseparat,ilia a casu expresso , quae necessario etiam in cognitionem venire debent, si causa integra expediendaeommittatur, ut si alleut eommissio fiat, ut de illata iniuria , damno, spo-

166쪽

Id stiatione, et e. cognoscat, ille etiam partem ledentem compellere potest ad restitutionem , sati Stactionem, et . Respondetur 3. quamvis substantialibus delegationis non possit fieri prorogatio I de persona in personam , de eausa in causam , ut ex dictis patet in potest tamen ea seri in aecidentalibus quibusdam de loco in locum, de tempore in tempus , et de quantitate in quantitatem , cum partium consensu , modo appareat , quod restrictio delegationis ad certum loeum , certum telnpus ete. saeta fuerit in lavorem liartium , eum favori pro se introducto quilibet cedere possit. e. De causis, d. h. t. c. Statutum, ii. S. In nullo, de reservit. in s. S. II. De recusatione iudicis detestati. Becusari potest iudex delegatus, sive unus , Sive plures delegati fuerint, si prohabilis suspieio, seu causa recusandi asseratur c. Suspicionis , 39. h. t. ut si delegatus sit dominus adversarii, cum quo litigare aliquis debet, tum enim. ut suspeetus, reeu Sctri Potest c. ωMam quae, l7. h. t. ς vel si post litem conlesialam factus sit adversarius domesticus , vel familiarIs iudieis dei gati c. Insinuante, 25. h. t.; vel si iudex delegatus sit de familia adversarii, si enim dominus reeusari potest, tota eius familia recusori potest ob asseetum familiaritatis cap. Literas, I 4. de praesumpt.; vel si sit sanguine iunctus adversario e. Postremo, i 7. de appellat. Quod Si autem ob legitimam causam iudex delegatus a pontissee, vel supremo prinei , ut suSpectus, recusetur, tum ex consensu partium arbitri eligendi sunt, qui probationes recipiant, deque tota causa recusationis cognoscant, per potestatem ipSis a iure concessam , prout statuitur in o. Suspicionis, s9. h. t. t ut ne praesumptioni, quodn eat parti recusanti, locus relinquatur , si iudicet ipse, Sua num sit in talieasu iurisdietioὶ nisi causa recusationis sit in Iure expressa , aut alia' indubitata seu nolaria, aut manifeste inlusta , et frivola ; in talibus enim casibus

nulla arbitrorum electio est nee saria , sed ipse iudex recusatus potest delegationem talem , aut recusationem reiicere. Si tamen plures a pontifice, aut supremo principe iudices delegentur, cum clausula, quod si Omnes non possint , unus etiam eorum in ea a procediat, et contra unum aliquem delegatorum legitima eausa reeusationis obitelatur, tum illa coram altero contudice non reeuspis I ad quem ex vi praedictae clausulae ipsius causae cognitio perilinet j probari, et expediri ab hoc debet, prout habetur in c. Si contra, 4. h. t. in G. sicuti etiam arbitris opus non est, si recusetur ab inferiore iudiee , episeopo v. gr. , iudex delegatus, quo in casu ad ipsum delegantem recurrendum est, cuius est cognoseere musam recusatiouis a se delegati, uti etiam plossa docet in relatum cap. v. Idem : nisi ob distantiam nimiam episcopi v. g. recuSatio nil arbitros , aut vicarium generalem videretur deserenda , adpareendum nimiae morae , aut sumptibus , aut nisi ipse etiam episeopus suspeetus reeusari possit. S. III. Aliae quraedam assertiones circa recusationem iudicis delegati proponuntur. Non tali tum ipsae partes litigantes, sed etiam tertius interveniens, cuius cauSa talis interest, rPcusare iudicem delegatum , aut Suspeetum potest c. Cum

167쪽

Super, I a. h. t. ex quo cap. etiam habetur triplex recusandi iudieis , tam ordinarii , quam delegati causa. Prima est, si quis litem iudicialem habet eum ipso tali iudice; ex litibus enim oriuntur Inimicitiae. Secunda est, si iudex signum henevolentiae , seu amicitiae alicui deneget, quale tamen aliis eiusdem Donditionis, et status hominibus exhibere solet; praesumitur enim in tali easu inimi ditia aliqua. Tertia denique causa est, si iudex alicui minatus sit, quod occasione oblata nocumentum illi sit illaturus, aut de eo se vindicaturus , neque enim ille tantum inimicus habetur , qui actu luseri iniuriam , sed etiam ille, qui inferre eam conatur. Circa hanc tamen recusationem advertendum adhue primo, Si delegatus a ponti Ilee prius quam recusetur, causam in totum Subdelegavit, recusari ulterius, aut subdelegatio ab eo facta impugnari non potest, si tamen iurisdictione sua uti iam coepit subdelegatus cum enim causa suspicionis ad recusandum delegatum ipsam tantum pereonam concernat, Seu afficiat, eon sequenter nihil haee ad subdelegatum pertinebit; et cousequenter nec delegatus , qui iam omnem causam a se amovit, in subdelegatum transserendo, nec ipsa subdelegatio, quae legitime saeta fuit, nec subdelegatus denique , circa quem nulla causa recusationis habetur, recusari, aut impugnari potest. Si vero delegatus talis partem tantum aliquam , seu articulum tantum aliquem causae sibi commissae delegaverit alteri, de iurisdictione sibi delegata aliquid Sibi reservando, recusari potest, et commi Ssio eius impugnari, cum enim in hoe , quod sibi retinuit, adhue iudex sit, consequenter uon minus , quam alius iudex recusari poterit, prout sumitur eae c. Iud , 5. h. t. in s. ubi etiam habetur, quod post propositam causam recusationis possit tamen iudex delegatus , si pars reeusans consentiat, vices suas alteri committere, etiamsi causae recusationis prohatae sint, modo non sit supra iis pronuntiatum; cum enim ante sententiam recusationis latam , nondum sit omnino extincta delegati iurisdictio , sed suspensa tantum , et impedita , consequenter in causa sibi commissa ulterius procedere nou potest, ae subdelegare, nisi pars recu-Sans consentiat; quod nec consentiente parte sacere potest, si contra eum pronuntiatum iam sit, eum ut sie omnino extincta sit illius iurisdictio, quam partes litigantes dare non posSunt. Advertendum secundo , quod non tantum iudex delegatus suspectus, sed etiam locus recusari possit, si pars citata ad eum secure accedere non possit, propter inimicitias v. gr. tam privatas , quam publicas civitatis cum civitate, prout sumitur ex e. Cum Romael, 35. h. t. quia ut Sic gravatur pars in obtinenda iustitia, et potest pars gravata petere, ut sibi iudex in securo IO detur quamvis enim , Si utraque pars praesens in curia Sit, non detur iudex ad unius tantum partis instantiam , nisi altera etiam consentiat; in casu tamen absentis partis datur uni iudiei delegato , modo adversa pars non contradicat. Advertendum tertio, audiendum eum non esse, qui delegati literas ad delegantem datas aperit, de salsitate suspectus, si postea salsas eas probare velit, prout sumitur eae c. Cum olim mastister, a. h. f. ut in eo ipso Puniatur , ut ait pontifex , in quo peceavit, et ex proprio dolo consercti commodum.

168쪽

Quibus modis onicium, et potestas iudicis delegati liniatur.

S. I. an, et quomodo sulatur potestas iudicis delegati per sententiae ex eutionem, vel si pronuntiet iurisdictionem sibi non competere in causa, aut per lapsum imporis Cessare omelum , et potestatem iudicis delegati, primo si sententiam exe- eulloni mandavit, aut alteri exequendam eum misit, habetur in c. In literis, s. h. t. seum In tali casu omni suo officio functus Sit j ita ut sive hene, sine male

ludicaverit, non possit iterum in eadem causa filisque nova commissione ludicare, arg. e. Si compromissarius, 37. S- Si vero h. t. in s. nisi sit delegatus ad universitatem causarum eccleSiauieBrum, qui aequiparantur ordinariis.

Cessat se undo iudicis delegati, quoad muSam delegatam , potestas et officium, si interloquendo pronuntiat ipse, nullam sibi iurisdictionem in tali causa principali competere leo quod V. gr. rraeriptum delegationis sit sub reptilium t quamvis enim talis sententia desinitiva non sit, cum non deeidat eausam prineipalem, Vim tamen habet definitivae, et per eam extinguitur potestas delegati , sive male, Si Ve bene pronuntiaverit, nisi intra tempus eompetens a tali sententia suerit appellatum, quia per appellationem extinguitur sententia, quasi lata non suiSSet, iuxta c. Crasante, 60. M appelltit. Cossat tertio iurisdictio delegati iudicis, si causa ad certum tempus , intra duos, vel tres menses V. gr. decidenda, commiSSa suit, tempus tamen elapsum est, nntequam causa decideretur , nisi terminus praefixi temporis in favorem partium , communi conSenSu partium, fuerit prorogatus, e. Diorem sis h. t. limitata enim talis forma commissionis cum Sit, consequenter limitatio lilius observari debet, et possunt tamen pBrtes eam Iimitationem prorogare, eum in favorem Scilicet earum sit addita, nisi a delegatis expresse prohibita fuerit facienda ex partium consensu prorogatio, Rut aliunde nppareat , terminum non tam in saVOrem partium, quam ob bonum commune, et publicum fuisse praescriptum. Nihil tamen obest certi temporis limitatio , Intra quod dedidenda causa sit, si post illud elapsum fieri adhuc possit exo-eutio, eum termini illi non tam ad exequendam , quam ad serendam sententiam praefixi sint.

S. II. An, et quomodo siliatur iurisdictio, et potestas delmati iudicis morte Diusdem pQuod morte ipsius delegati exspiret delegatio , Si saeta hare sit personae , proprium delegati nomen exprimendo, committo V. gr. hane causam qnoseendam, et decidendam Titio, sentiunt canoniSine communiter ; eo quod in tali casu videatur electit industria personae, ad Successorem non transiens. Si vero delegatio facta fuit dignitati , Seu sub nomine dignitatis, episcopo v. gr. , praeposito, decano huius reclesiae, morte delegati non exspirat iurisdictio, sed ad successorem in eadem dignitate transit, etiamsi res adhuc sit integra, et nondum coepta cognosci causa; sicuti enim in priore casu persona , quae moritur, ita in hoc caSu dignitas electa est, quae nun-

169쪽

DE OFFICIO, ET POTESTATE ETC. 14s

quam interit c. Ouoniam, Id. h. t. neque tamen, ut cognoseatur, num delegatio facta sit personae, aut dignitati, ad sola verba attendendum est, utrum scilicet suh nomine proprio delegati, an Sub nomine dignitatis fuerit laeta delegatio, sed potius inspicienda est praesumpta voluntas remmittentis ex variis coniecturis, et causae arduitate, ae circumstantiis colligenda. Quod si tamen simul proprium nomen delegati, et dignitas illius expressa sit, v. gr. tibi Petro, episcopo compostellano, causam hane diiudicandam committo, ita ut dubium esse possit, utrum personae, an dignitati facta suerit commissio , si de voluntate delegantis ex aliis conlecturis constare non possit,eensenda est huiusmodi commissio reso pereonalis, sive intuitu personae saeta , et ad sueressorem non transire, Si Ve praeponatur, Sive postponatur proprium nomen pereonne, nomini dignitatis: universim enim loquendo, per speciem restringitur, et determinatur genus, ergo etiam nomen dignitatis generieum per specificum nomen personae restringitur, ut ultra personam proprio nomine expressam non eXtendatur , ne deposita etiam dignitate per resignationem v. gr. aut tranStationem, commissio haec non extinguatur , sed eausa dedidi possit ab hoe delegato, etiamsi dignitatem adiretam non amplius habstat inisi ob delictum dignilate illa privatus sit talis , nut nisi statum inmmpossibilem cum dignitate annexa assumpserit j modo tempore dei gutionis, seu commissionis saetae, capax suerit huius commissionis. si tamen plures ad eandem causam diiudicandam fuerint delegati, et unus eorum moriatur , reliquorum etiam delegatio, et iurisdielio exspirat, prout habetur in c. Unus, 42. h. t. cum enim in tali casu omnes simul , et coniuncti procedere iussi sint, et omnes habrantur pro uno, consequenter si unus eorum moriatur, aut ex alio capite iurisdietione privetur, reliqui nihil amplius p terunt ei rea causam sibi delegatam , nisi fortassis cum clausula, si non omnes possint etc., suisset commissio lacta , ut vivente adhue altero inchoata causa iam fuisset, vel sis item , qui modo mortuus est, vivens adhuc vices suas alii condelegato commisisset.

S. III. gn , et quano potestas iudicis delegati revir tmorte delegantis ZSi delegatus nd iustitiam , nondum mepit uti sua iurisdictione , citando v. gr. reum, ita ut res adhue sit integra, exspirat iurisdietio illius per mortem tam civilem, quam naturalem delegantis, sive hane seiat delegatus, sive non sciat, modo publiee non ignoretur. Si vero causa commissa lammem sit, non exspirat illa per mortem delegantis, Sed perpetuatur , usque dum causa commissa, et Iam coepta , siniis fuerit, prout habetur ex e. s. 20.et 30. h. t. Neque enim re nondum coepta est leaeiter iurisdictio in delegatum translata fuit e. Ouamvis, s. h. f. in s. ad hane autem perpetuandam in delegato iurisdictionem , ut per mortem delegantis non exspiret, liret sola citatio partium , ante mortem delegantis facis, sussietat, quamvis ad partem nondum pervenerit, iuxta c. Gratum, non tamen sufficit sola subdelegatio , neque alia ad iudicium praeparatio, citationem praecedens, uti est V are Nolarium , tretes praecipere, ut citatio fiat, eum actus isti proprie non sint iudiciales , qui etiam extra territorium ludinis , et sine causae cognitione fieri

170쪽

5o possunt. Quae autem hactenus dieta sunt de exspirante iurisdietione delegati per morium delegantis , etiam intelligi debent de exspirante iurisdietione sub- delegati per mortem Suhdet gantis. S. IV. Ouibus easibus iurisdictis detestata nou aspiret per mortem det gantis etiamsi res intestra sit 'Suut tamen aliqui casus, in quibus lurisdictio delegata non exspirat per mortem delegantis, quamvis res adhuc integra sit. Et primo quidem , si ordinario iudiei causa aliqua diiudieanda delegetur, quae etiam sine tali delegatione lurisdictioni illius ordinariae subest; in tali enim easu, etiamsi

morIntur delegans re ndhuc integra , potest tamen vi ordinariae suae iurisdietionis talem causam examinare , et iudicare iudex tile, eum in hoc insumandatum delegationis tantum fuerit noeessorium iurisdictioni ordinariae , exeltans illam ad satissaeiendum omelo suo , iuxta c. Licet, l2. de off. ora. Meundo, si iurisdietio, seu commissio laeta sit nomine, sive ratione dignitatis committentis; ut si expresse dicatur: Sedes apostolim tibi Meeommittit: tum sicut ipsa dignitas nunquam perit, sed manet, quamvis persona , cui inhaerebat, mortua sit, ita etiam delegatio talis per mortem personae delegantis non exspirat, etiamsi res adhue integra sit; plerumque t men commissiones , seu delegationes non a dignitate , sed a persona pro dunt. S. V. An mandata , seu commissiones gratiae easpirent morte committentis, si res sit integra, vel non integra pReseripta gratiae non exspirant morte eone deuiis, licet res integra adhu sit, si gratia, vel beneficium a principe concessum, et quod decet esse permanens, iuxta regulam l6. in 6., sit neceptatum, qualis gratiae saetae sunt plurimae saeuitates communitatibus, aut aliis absoluto et Indeterminate pon- SScte , absolvendi v. gr. , dispensandi, non residendi in loeo beneseli etc. immo etiamsi nondum neceptatum fuerit beneseium alicui laetum, seu laeta gratia, non exspirat morte concedentis , etiamsi nondum coepta suerit ex euiloni mandari, ita ut executio talis gratiae fieri possit ab executoribus, nominatis etiam post mortem concedentis c. Si super, 9. h. t. in si . sive meri, sive mixti executores fuerint; si tamen gratia facta nondum est, sed mandatario laetenda committitur, tum si res adhue est inregra, exspirat per mortem committentis, quia facilius impeditur laetendum, quam tollatur sactum, iuxta gloss. in citatum e. Si super, v. Facta : et hinc si pontifex mandat, ut alicui conseratur beneflcium, vel eum illo dispensetur, si, eo lis causa , Videatur gratia facienda , exspirabit morte talis concedentis gratia , quae primum est laetenda, si res, moriente conredente, adhuc integra sit. Si vero a papa alicui conseratur Mnesselum cum commissione Bd ordinarium , ut praebenda vaeans , aut proxime vaeatura conseratur , vel si dispenset cum eo pontifex , preces tamen examinandas eommittat ordinario , non exspirat gratia talis per mortem mmmittentis, sed praebenda illi vi talis commissionis eonserenda est, quamvis prius mortuus fuerit committens , aut pree nondum ante mortem committentis examinatae suerint, quia gratia iam saeta fuit.

SEARCH

MENU NAVIGATION