Tractatus de Jure Regularium ubi et de Religiosis Familiis

291쪽

PARS SECUNDA.

a et Iocis novos hujusmodi erigendos conventus, sine alioruma detrimento commode sustentari posse. . . Irritum nihilominusu et inane decernentes quidquid secus ... contigerit attena tari. v Hoe nixi textu, sic si denter argumentantur dicis opinionis patroni: verba haec et aliis interesse habentibus, procul dubio designant caeteros, praeter regulares, qui interesse habent; atqui de horum numero est paroelius; ergo parochus vocandus et audiendus cst. Respondetur omnino falsam esse majorem. Nimirum dictae voces non designant Geteros, Praeter regulares; sed designant eceteros regulares, qui sub priorem et procuratorum nomine non comprehenduntur, quales sunt Abbates, Provinciales, Guardiani, etc. Probatur id :l' grammaticali sensu. - Dum, enumeralis aliquibus , nd-ditur et aliis, isti alii, vi sensus grammaticalis, intelligendi

sunt ejusdem speciei ac jam enumerali; sed enumerati suerant aliqui conventuum superiores et Ossiciales, nempe priores et procuratores; ergo additae voces et aliis intelligendae sunt de caeteris conventuum superioribus et ossicialibus, qui vi sui muneris ad id interesse habent. Et notetur, mutilam ci insulsiciunium futuram suisse, quoad regulares, Pontificis enumerationum, si vocandos duntaxat edixisset priores et procuratores; quia multi sunt conventus qui, non a prioribua, Sed a diversi nominis superioribus reguntur. Item Plures conventus progerendis negotiis procuratoribus non utuntur ; ita ut pro variorum ordinum constitutionibus) vel ad conventus praelatum, vel ad capitulum, vel ad aliquos alios ossiciales pertineat nomine conventus agere, contractus inire, et alia ejusmodi negotia Expodire. Hos ergo ut comprehenderet Ponti sex addidit. et aliis interesse habentibus. Probatur :2' Eae ultimo phraseos membro. - Decernit quippe Pontifex concedendas ab Episcopis non esse licentias, et nisi constiteritu novos hujusmodi erigendos conventus sine aliorum deliria mento commode sustentari posse. a Dum ibi dicitur ali rum, prosecto iiii elligendum US'. eonventuum, per opposition 'mad novos. Attendat autem lector, post has voees sine detri-

292쪽

mento aliorum conventuum . Dequaquam addi alit parochiarum, vel aliquid simile. Sed loquitur Ponti sex de solo Praeexisteutium conventuum detrimento. Porro si per alios interesse habentes, intellexisset ullos praeter regulares verbi gratia, parochos , vocibus sine detrimento aliorum conventuum , procul

dubio addidisset vel soreularium ecclesiarum. Probatur :3' scopo dicturum constitutionum, circa erigendos novos

conventus statuentium. - Quod in hunc solum siuem intenderit Clementis VIII constitutio, ut damnum quoad praeexistentes conventus praecaveret, iudicat ipsius proaemium : a Quoniama ad institulum regularium locorum et personarum reforma-u tionem promovendam et eouservandam maxime pertinet, u ut quibuscunque domibus et monasteriis regularium is tan. a tum numerus religiosorum qui commode ibi uti possit, conu tineatur, ac eo pariter spectat ut tu quibuscunque civitati-u bus et locis novae domu S et mona Steria... non erigantur, a nisi in iisdem . . . , aliorum simorum et monasteriorum in eis a Mistentium habitu ratione, commode SuStentari posse digno-u scantur : hue igitur consideratione ducti, etc. v Iu dicto sensu constitutionem illam nota tutellexerat, antequam aliquicationistae tricas huic rei intexuissunt; prout testantur hie e

ipsius verba decisio vis 22 juvii l6lb, sub praecedenti propositione relatae r u Prie dicta coiistitutio Clementis consideravita tantummodo praejudicium quod pol est inferri reclesiis tra-

a trum mendicantium, ne propter eleemosγnas erogandas inu novum collogium detrimentum patiantur, non autem aliisu ecclesiis. v Idum iudicat de crulum Gregorii XX. Non enim ultu serendi hujus decreti ratio adducitur quam quod u nonu habitu dubita eleemosynarum cujuscunque montisterii, con-u ventus seu domra ratione, monachi seu fratres aut reliqiosi ibiu degentes manu teneri nequeaut, ut ad tam exiguum numeruma reducantur, ut cultus di inus in eorum ecclesiis destituatur. π ibique regularis disciplinia, ut convenit, conscrvari non va-a leat. n Ibi de puroebialibus seu similaribus ceci si is in ullo uultu. Praeterea. quamvis tu Piooemio decreti dicatur, juxta

293쪽

Clemoniis VIII sanetionem, vocandos eMe priores seu procuratores, et alios interesse hiabentes, nihilominus in corpore ejusdem decreti dicitur, erigendos non eSSe noVos conventus, nisi

priores seu proeuratores aliorum mons Steriorum ... voeati et auditi fuerint ; nequaquam autem additur, et alii interesse habentes. Et tandem in utroque decreto intendi solummodo interesse seu bonum spirituale et temporale regularium, laede perspiciet lector, conferendo haec Clementis verba : a Nonosa hujusmodi crigendos conventus sine aliorum detrimento a commodo Sustentari posse con Stiterit, v cum Gregorii XV, u Ordinariis locorum constiterit, religiosos monasterii, convenu tus seu domus regularis sic erigendi Vel erigendae, absque

a detrimento religiosorum in monasteriis Seu domibus, ante in a civitatibus seu meis hujusModi erectis degentium, ibi in numero a duodecim commode ut congrue manuteneri et ali potae. . Ergo revera Pnutiseide de eri qendis novis coli ventibus constitutiones, nequaquam decernuut Vocandum eme Parochum, antequam licentiam concedat Episcopus. II. Neque id requirunt i lia alia Melasim deereta. - Εquidem cavere debet Episcopus, ne per novi conventus erectionem

ludi tantur parochi seu ecclesiae parochialis jum, et Potest parochus si pririudicium dictis juribus inferatur, a duerulo episcopali erectionem cori cedente appellare ; imo ut audiri debet parochus, si ante concessam licentiam Episcopum adeat, et oppositionum faciat; et haec omnia juris communis textibus probari possunt: at vero quod teneatur Epiis opus eum vocare, et ex omissa illa sorinali tale iuvalida sit episcopalis concessio, non aliunde iusserunt aliqui cauouistiae, nisi ex dictis Clemeniis Vul et Grogorii xv constitutionibus: et latentur omnes sol mali talem hane, ut Si pur dictas con Stilutiones Praecipiatur, nullatenus necessariam dici posse. Cum ergo ut probavimus

dictae constitutiones circa novorum conventuum Droclionem

edita, nequaquam praesulam vocandi parochi formalitatem requirant, cum Dilli licitus requiri merito colligitur.

294쪽

TRACTATUS DE IUBE REGULARIUΜ.

Ut valeat Episcopus novum erigendi convenium licentiam concedere, non requiritur praevius parochi consenSuS.

PROBATIO I . - eo quod non requiratur ut citetur seu vocetur parochus. - Nam Si requireretur praevius parochi consensus, a fortiori necesse foret eum ei lari seu vocari : atqui, ex dictis superiore para apho, non requiritur ut citetur aut vocetur : ergo neque requiritur ut consentiat. Nota. - Εtiamsi necessaria foret praevia parochi citatio seu vocatio, ut nonnulli canonistae existimant, salsum nihilominus foret requiri ipsius consensum; quod sequentibus probationibus evincitur.

PROBATIO IΙ . - tenore Pontificiarum constitutionum circa novos erigendos conventus. - Nam dictus parochi consenSus requireretur, vel vi constitutionis Clementis VIII, vel vi decreti Gregorii XV. Atqui neutrum dici potest :l' Non requiritur praevius parochi consenSus vi constitu

tionis clementis VIII quoniam. 23 julii l603J. Nam ibi quidem

declaratur, et Ordinarios non posse licentiam ad novos coua ventus erigendos impertiri, nisi vocatis et auditis aliorum a conventuum prioribus sevi procuratoribus, et aliis interesse ha a bentityrus, et constiterit novos conventus sine aliorum detria mento commode Sustentari posse : n at vero de requisito eorumdem conSensu ne Verbum quidem in hac constitutione reperitur. Ergo etiamsi voces istae et aliis interesse habentibus parochos quoque com Prehenderent, non Sequeretur Praerequiri ipsorum conSensum ; Sed duntaxat Poeandos eOS eSSealque audiendos ἰ quod valde diversum est. Tenetur, verbi gratia Episcopus, ut valide procedat, canonicorum consilium in nonnullis materiis expetere et audire ; et tamen ipsis etiam dissentientibus valide agere potest. Item pro dismembranda parochia, tenetur parochum citare et audire; et tamen ipso dissentiente valide potest dismembrationem decernere vide

295쪽

PABS SECUNDA . 281

quoad canonicos tractatum meum de Capitulis p et quoad parochiarum dismembrationem tractatum meum de Par ho). Nec objicias ex Clementis VIII constitutione, debere Des narios, casu quo interjiciatur appellatio, erectionem suspendere. Miud enim est, quod post sactam appellationem ultra Proc de re nequeat Epi Scopus aliud, quod irrita sit data ab ipso licentia, ob noti obtentum praevio parochi consensum. Hae nempe die lae constitutionis clausula non plus dicit quam juris communis axioma, appellatione pendente nihil innovetur. Ergol' ex constitutione Clementis VIII nequaquam necessariuSprobari potest praevius par hi confiet SuS. 2' Sed neque necessarius est parochi conSensus ex decreto

eum ullas si T augusti l 622 Gregorii XV jussu edito. Advertat lector diserimen inter illud decretum et Clementis XIII cou-stitutionem. Clemens VIII nullorum eonsensum requirebat: at vero in Gregorii XV decreto, tanquam sormalitas ad vat rem actus requisita necessarius decernitur aliquorum at nequaquam parochorum, ut mox probabiturὶ confici Sus. En

decreti verba: a Volens quod ... conventus ... non erigantur,u niSi priores seu procuratorcs aliorum conventuum ... ad id a vocali et auditi fuerint, ac tali erectioni consenserint: velu alias Ordinariis locorum constiterit, religi Os eou elatuS... a Sic erigundi ..., absque detrimento religiowrum in . . . lociSη hujusmodi. . . degentium, ibi in numero duodecim commodo et et congrue manu teneri ut ali posse. si vero conventus, do-κ mus, congregalio vel societas hujusmodi instituendar erunt et nullique alii regulares ibi reperientur, ordinarii locorum nisi hilominus diligonior inquirant, an locorum in colle et habia tutores, quorum ut consensum requirant ne adhibeant .u hujusmodi duodecim religiosos ... commode ut re et mauu-u lene re aleant ... Irritumque et inane quidquid secus. . .

a contigerit attenturi deceruentes. . Ex illis decreti verbis manifestum sit, quorum nam et quibus tu caSibus requiratur

Primo. requiritur consensus ultorum loei conventuum : noli

296쪽

282 TRACTATUs DE IOE REGULARIUN. tamen semper; sed duntaxat in certo quodam casu. Necessarium osse ipsorum consensum evincunt Verba haec, nisi eremtioni consenserint. Non semper eMe necessarium consensum

hunc, sed duntaxat in aliqua hypotheSi, evincunt sequentia

verba, vel alias Ordinariis constiterit, novos religiosos absque aliorum detrimento commode uti potae. Quoties ergo salis constat Episcopo, no Him conventum absque aliorum detrimento ali posse, horum consensus uequaquam requiritur. Imo tunc neque necesse est vocari et audiri aliorum conventuum priores seu procuratores. Neque enim absolute et siue limitatione decernit Gregorius XV eos esse vocandos et audiendos, atque expectandum eorum consensum, sed cuin hae disjunctiva, vel alias Ordinuriis eonstiterit. Secundo, requiritur consensus ineolarum loci : non tamen semper; sed in quibusdam casibus. Etenim non requiritur ille consensus, nisi quando nulli alii regulares ibi reperiuntur. Unde quoties in civitate vel districtu, ubi erigendus est novus eoiiveutus, jam exstant alii regulares, necesse non est ineolarum consensum requirere et adhibere. Item non requiritur dictus incolarum conse usus, nisi in h3Pothesi quod novus cou-vcutus per ipsorum Pleumo nas Sustentandus Sit, prout manifestum faciunt verba haec, tin in colin duodecim religiosos commode alere valeant. Inde quotius noxi conventus absquc incolarum eleemosynis convenienter susiculari valent squoties nempe fundantur cum sufficientibus redditibus , nequaquam necesse est intervenire incolarum csensenSum. Tertio, parochi autem consensum nulli bi ut nullo in casu

requirit decretum Gregorii XV. Non requirit illum consensum in prooemio, ubi commemorat verba Clementis ΥΠ l, haud

nempe erigendOS novos conventus, nisi vocatis et auditis uli rum prioribus seu procuratoribus, et aliis interesse habentibus enam ibi dicitur tantum esse vorandos et audiendos p non autem dicitur necessarium es se ipsorum consensum. Pr aeterea jam Supra proba imus . hisce voeibus et aliis interesse hiabentibus, non designari parochos, s0d cu teros reli9ιosos in Ie ressu habun-

297쪽

PARS AEC DA. 283tes, qui sub priorum et procuratorum denominatione non comprehenduntur. Nec requiritur parochorum consensus in eo decreti loco, ubi occurrunt voces istae, oc tali erectioni consenserint. Nam voces istae reseruntur ad personas in PhraSi umeratas. Porro in phrasi, neque sub proprio nomine, nec etiam sub denominatione interesse habentium, memorantur parochi. Dicitur nempe,

nisi aliorum conventuum priores seu procuratores erretioni consen-

aerint ; et post Verba priores seu Ihrocuratores, non additur et parochi; imo nec additur, et alii interesse habentes. Ast, inquis, verba haec et alii interesse habentes ibi subaudienda sunt. - talo, subaudienda sint, quatenus designanteoeteros religiosos interesse habentes, praeter priores et procuratores. At nego esse Subaudienda, quatenus comprehenderent parochos. Nam, ut supra DStendimus, harum constitutionum totus scopus et contextus in id inlcndit, ut jamoxistentium conventuum laesio devitetur, et no orum prosperitati consulatur ; ac ue verbo quidem exprimunt Pontifices, se agere de vitando saecularium parochiarum detrimento. Hoc

posterius juri communi quo sussiciuntur de hoc provisum est ut mox videbituri reliquerunt. Unde, ubi Gregorius XV eou-

Sensum requirit priorum seu procurulorum aliorum eon en-

tuum, gratis ut absone singitur Subaudiendum esse et purO-ehorum.

Bene potuit Ponti sex subaudiendo praetermittere voces illas et aliis interesse hobentibus, quatenus designant caeteros praelatos regulares; quia nonnullis enumeratis, saei tu idem in elligebatur de epe loris religiosis, pro suis respeelivo Inuniis, interesse habentibus. At vero si intendisset et parochos comprehendere, nequaquam id subaudiendum reliquisset, eum nulli bi de vi laudo parochiarum detrimento expresse loculus antea suerit. Atque id magis patefaciunt proxime subnexa verba, si vel alias Ordinariis L corum constiterit, religiosos con-u vetitus erigendi absque detrimento relistiosorum in meis hujusu modi deuentium uti posse. v Non dicitur absque detrimento ullo-

298쪽

284 TRACTATus DE IURE REGULABIUM . rum religiosonum, aut parochorum; sed duntaxat absque detrimento

aliorum religiosorum. Quod si singas et ibi subaudiendum aut parochorum, Volens tibi sucum lacis. Praeterea, etiamsi concederetur quod omnino salsum cxistimamus) ibi subaudiendas esse voces et alii interesse habentes, et his vocibus comprehendi parochos, non requireretur eorum conseia Sus, nisi quando alias Ordinario non constat seri posse creelionem absque parochialis ecclesiar detrimento. Additur siquidem tu eadem phrasi, vel alias Ordinariis Deorum consi terit religiosos conventus erigendi absque detrimento aliorum religiosorum fingamus Subaudiendum esse aut parochorumὶ commode ali posse. Ergo si Episcopo satis constet, nullum re-duudare in parochum detrimentum, nullo egebit parochi consensu. Porro in praxi quasi semper Epi Seopo constare poteSt, an Sequatur necne parochi aut parochiae detrimentum; praesertim cum ipsi liberum sit de hoc quantum voluerit imquirere, et etiam parochum de hac re audire. Ergo in praxi poterit semper Episcopus parochi consensum praetermittere. Ergo revera consensum parochi non requirit decretum Gregorii XV, aliunde nec Clementis VIII constitutio. Ergo decreta Ponti scia circa novos erigendos convenius parochi con-Εen Sum nequaquam requirunt. PROBATio III'. - evidente balsitate rationum, quibus nituntur canonistin, necessarium parochi consensum Mistimantes.

- Non negamus nonnullos reperiri canoni Stas, qui necessa rium illum consensum reputaverint. Praecipuus Pignatelli, qui rem ex professo probare conatus cst. Caeleri fere, nuthujus urgumenta reproducunt, aut num iuuiit duri laxat ante-cussores aliquos huic opinioni adliae reuius. Unde rationes, quibus opinio ista nititur, ad eas reduci posse videntur, quas

deduxit Pignatellus. Porro evidenter falsas esse hujusmodi rationes facile probari potest. Iam Pignul ulli textum prίPcipua ex Parte citavimus seuperiore para grapho, propositione l). Duas ibi alle

299쪽

PARA SECUNDA.

Prima ratio. - a Cum in nova ecclesia sepeliri debeanta fidelium corpora, ministrari Sacramenta ..., ex quibus po- a test generari praejudicium parocho, iIlius consensus ita esta necessarius, ut absque eo fundatio novi monastorii nona sustineatur. n ΤOm. i, consuli. l79, n. 52. Et postquam praeter parochi coimensum caetera etiam requisita enumeravit,

sic concludit ibidem. n. 72ὶ : α Haec omnia pro sorma landa-a tionis novi conventus ... Servari dobent, sine quibus li- a centia et fundatio sunt ipso jure nulla. nuuae Pignatolli ratiocinatio sic breviter exprimi potest :necessarius est consensus parochi, Si novi convenius erectio

ipsi damnum inferre possit; alqui erectio haec parocho damnum iu ferre potest; ergo neceSsarius eSt parochi consensus. Quis porro non videat majorem hujus Ullogismi salsam om- Diuo esse 2 Ex eo quod novi conventus erectio possit in damnum parochi vergere, merito quidem arguitur jus parochi praejudicium illud repellendi. At illatum sibi damnum su*cienter repellere potest, appellando a decreto Episcopi, erectionem concedentis, et probando laedi jura sua per ejusmodierectionem ; et revera, Si hoc probet, S. Congregatio licentiam ab Episcopo datam annullabit. Minime nutem necesse est, ut nequeat Episcopus licentiam concedere ante obtentum parochi consensum quia licet possit Episcopus licentiam hane absque parochi conSensu Valide concedere, adhuc potest parochus jura sua tueri, casu quo per ejusmodi licentiam vere laederentur. Unde sic aperte salsum ostendi potest Pignat olli ratiocinium : ideo duntaxat necessarius praelenditur parochi consensus, ut possit tueri jura sua ; sed jura sua bene tueri potest, etiamsi praevius ipsius consensus non requiratur : ergo ex dicta ratione perperam concluditur necemarium esse prae tum parochi consensum, ut irritam ipso sacto esse Episcopi licentiam ante hunc consensum datam. Quam absona sit dicta Pignatelli ratiocinatio perspici etiam potest, eam applicando caSui dismembrationis parochiae. Profecto contingere potest ut . per episcopale dismembrationis Di iii rod by Corale

300쪽

286 TRACTATUA DE IURE REGULABI .

decretum, injustum parocho damnum inseratur. Ergo, si valeret ratio Pignatelli, prae requireretur etiam, pro dismembranda parochia, consensus parochi. Et tameu certum est, minime requiri consensum illum, prout lanquam indubitatum tradunt omnes non excepto Pignatello) doctores. Potest duntaxat parochus appellare a decreto dismembrationis ; sed stat decretum illud, quandiu per superius tribunal annullatum nou fuerit. Secunda ratio. - Illam desumit Pignatellus ex saepe memoratis Clementis VIII verbis, et aliis interesse habentibus: a duoda autum tuquit a constitutionibus non exigatur consensus a parochi sive capituli, salsum est. v Et postquam citavit Clementis VIII constitutionem, subjungit : a certum quippea est verbis illis, et aliis interesse habentibus, parochum, Sive a capitulum collegiatae vel cathedralis, intelligendum csse. D Τom. i. consuli. l79, n. 68.ὶ In hisce tam validis assertionibus evidenter erravit Pignatellus, ct quidem dupliciter :l' Sub his verbis et aliis interesse habentibus comprehendi Parochum, nequaquam est certum, ut asserit prae salus auctor, sed controversum; prout Supra probavimus. 2' Erravit insuper, consenSus parochi necessitatem arguendo ex Clementis

VIII constitutione. Quid enim hac constitutione decernitur

a Locorum ordinarios non posse licentiam ad novos convena tus erigendos impertiri, nisi vocatis et auditis conventuum a prioribus seu pr uratoribus, et aliis interesse habentibus. v Demus, sub ultimis verbis comprehcndi parochos. Quid concludi posset Hoc solum : vorandos et audiendos etiam parOchos. At Pignatellus infert necessarium parochi conserisum. Undo ipsius ratiocinatio huic aequivalet: I i Clementino constitutionis vocandi et audiendi sunt etiam par hi: ergo necessarius est ipsorum consensus. In quo ratiocinio adeo evideus esteonsequentis falsitas, ut mirum Sit ab erudito canonista perspectam eam non fuisse. Ex eo quod quis praevio vocandus et audiendus sit, nequaquam Sequitur requiri ipsius consensum. Potest nempe lex ecclesiastica pro Valore actus requirere prae- Duiliam by Cooste