Tractatus de Jure Regularium ubi et de Religiosis Familiis

341쪽

Apostolim obtinuerint, quod ego ignoro an contigerit, quodque ipsis probare incumbit documentis idoneis, si sorte cum Episcopo contendant ut ipsius ordinariam jurisdictionem de-elinent.

Nota. - Αn autem ejusmodi Tertiariae, toleratae ut praefertur , sed non approbatae, status religiosi essentiam habeant expendendum remittimus ad caput sequens, ubi quaestio movebitur simul et de aliis monialibus, pariter toleratis et non approbatis.

De Tertiariis quae in congregatione vivunt cum elausura sit volis solemnibus.

De his nulla esse potest difficultas, ipsis nempe applicandum venit jus commune, quo reguntur caetera instituta mincialium, in quibus vota solemnia nuncupantur. De iis tamen sub distincto paragrapho mentionem lacimus, ne, ob nominissimilitudinem, ad ipsas lector perperam extendat ea quae modo diximus, cum de Tertiariis sejunctim viventibus, tum de Tertiariis, collegialiter quidem, sed absque elausura et votorum solemnitate degentibus. Quamvis enim a principio tertia regula sancti Francisci, et aliorum ordinum religiosorum pro iis condita sit, qui in Saeculo remanere debebant, nihilominus meliora paulatim charismata aemulantes ejusmodi Tertiariae, primum in congregationem sese adunarunt; tum et ad professionem cum Votis solemnibus devenere. Et sic tertia regula secundae par essecta est, et veluti nova ipsius sorma. Unde hujusmodi Tertiariis applicandum cst jus commune, quibus subjacent omnes generaliter moniales, cum votis solemnibus professionem emittentes.

De eonditione eationi ea virorum qui Tertiarii nuneupantur.

Tripli in ipsorum speciem distinguere necesse est. Vel enim in congregatione vivunt et vota Solem uia emittunt e vel Diqiliaco by Corale

342쪽

328 TRACTATUs DE IURE REGULARIUM.quamvis vota solemnia non emittant, Vivunt tamen in mon steriis regularium, quorum tertiam regulam Sectantur : vel tandem extra claustra degunt. I. Si essorment congregationem cum votis solemnibus a sede

Apostolica approbatam, jam veris rugularibus accensendi sunt, quamvis Tertiarii vocentur; et ipsis applicandum venit jus commune, proprie dictos religiosos Ordines concernens. II. Si congregationem ipsi inter se non e tarment, sed tamen morentur in claustris regularium, et collegialiter cum ipsis sub obedientia superioris regularis Vivant, ad terminos supra memoratae constitutionis Leonis X gaudent exemptione et

privilegiis, de quibus tu ista bulla.

III. Si extra claustra morentur, ut Veros saeculares eos eme

habendos, exceptis nonnullis privilegiis religionis, quae jus parochiale non vulnerent, vide apud Cardinalem Petra tomo si in constitutionem 15 Martiui Vὶ.

DE CAETERIS, PRAETER TERTIARIAS, MONIALIBUS IN CONGREGATIONE DEGENTIBUS, ABSQUE CLAUSURA ET VOTORUM SOLEMNITATE.

Cum saepe apud canonistas. Et tu causis ad S. Congregationes Bomanas delatis, de certis monialium conventibus agatur Sub conservatoriorum nomine, dicemus primo quid denominatione illa proprie sit intelligendum. Secundo Ostendemus, sicut Tertiarias, ita et omnes alias congregationes monialium absque clausura et votis solemnibus degentium, de jure communi hodie esse toleratas, non autem approbatas; et simul expendemus quid juris sequatur quando a Romano Pontifice

expresse approbatur regula, aut vivendi modus ejusmodi monialium, cum clausula citra approbationem conservatorii. Tertio exquiremus num ejusmodi moniales, etsi duntaxat toleratae, Verde religi ae esSe possi ut, Seu status religiosi essentiam habere. Diqiitreo by Gorale

343쪽

conservatoriorum nomine comprehendi solem eonventus omnes monialium, absque clausura et votis solemnibus degentium.

Inditum initio videtur hocce conservatorii nomen iis solis domibus, in quibus colligebantur puellae pauperes, parentibus orbatae, ut ipsarum innocentide ac honestati consuleretur : quibus regendis domibus praepositae ut plurimum fuere piae mulieres, collegialiter sub aliqua regula viventes, absque clausura tamen et Votorum solemnitate . a Conservatoria, in- a quit Monacellus. . ., tolerantur ad custodiendam honestatem a puellarum pauperum Virginum, ac patre vel matre carena tium. v Partu i , tit. 6, larinula is, adnotatio l9. Invaluit tamen usus, ut denominatio haec extenderetur ad omnes Omnino conventus mulierum, ad inStar monialium, sed absque clausura et votis Solemnibus degentium; et sive mulieres iistae sint Tertiari se, sive oblatae, sive alterius instituti cujuslibet. Esse communiter a canonisiis et apud S. Congregationes Romanas receptam generalem hanc vocis conservatorii acceptionem, facile compertum habebit lector percurrendo apud Benedictum XIV, Cardinalem Petra et alios doctores, varia loca, in quibus de eonservatoriis agunt; pro quibus reperiendis locis, satis erit in eoru indem auctorum iudicibus alphabeticis adire conservatorii vocabulum. Hic unum duntaxate recentioribus adduxisse satis erit : a Conservatoria, inquita Ferrari, sunt quaedam congregationes puellarum sive mu-a lierum, quae habitu peculiari indutae, sub aliqua regula a pro earum Securitate collegialiter vivunt, nullis emissis a votis, vel Votis tantum simplicibus emissis, sed sine lege a clausurae. Hujusmodi conservatoria quandam monasterioruma imitationem continent; sed neque ex Presso, neque tacite ac S. Sede probantur, eo quod adversantur bullae S. Pii 'va Circa pastoralis . . . Sed nihilominus ab eadem S. Sede tole-Dj0iliaco by Corale

344쪽

TRACTANS DE IUBE REGULARIUM.

a rantur. Ο Summa institutionum canonicarum, pag. I73, edit.

Monialium absque elausura et votis solemnibus degentium eongregationes omnes, de jure communi hodie habendae sunt tanquam tolera uae duntaxat, nou autem lan quam approba .

ABGurem I. - Ex probatis supra spartu 2, sectione 1, cap. 3, propositione 2 et 3ὶ . Ibi nempe Ostendimus, congregationes illas omnes haberi tanquam contrarias constitutioni circa pastoralis sancti Pii V. Equidem constitutio illa loquitur duntaxat de Tertiariis: sed quia Pontifex non alia de causa

sublatas eas Tertiarias voluit, quam quod ipsarum conventus clausuram et votorum solemnitatem non haberent, ob rationis paritatem merito huic prohibitioni subjacero alias etiam mulierum congregationis, clausura et votorum solemnitate carentes, pro certo tenuerunt doctores communiter. Quod patet praecipue ex ipsorum loquendi modo de conservatoriis. Nam sub hac denominatione comprehendunt congregationes et conventus omnes mulierum absque clausura et votis solemnibus degentium ; et dicunt ejusmodi conservatoria dictae sancti Pii V constitutioni adversari. At non minus certum Eujamdudum ex usu Ecclesiae moderatum fuisse hunc sancti Pii V rigorem. Tolerantur nempe a sede Apostolica ejusmodi

conservatoria seu congregationes monialium clausura et votorum solemnitate carentium. At bene notandum est eas de jure communi tolerari duntaxat, non autem approbari. Id ce tum faciunt, tum communis doctorum ea de re sententia, tum

praecipue Romanarum Congregationum, et sedis Apostolicae praxis. Nam frequens est multa Romae decerni quoad praefata conservatoria, et Varias ipsis gratias ot facultates impertiri; quod certe non fieret si sedes Apostolica pro illicitis hosco conventus haberet, velletque sancti Pii V pmhibitionem urgere I unde totarantiam saltem arguit ille agendi modus. Diuitia le

345쪽

PARS TERTIA.

Quod tamen dictae eongregationes monialium, absque clausura et votis solemnibus degentium non habendae si ut tanquam approbatae, arguit clausula eitra approbationem eonservato rii, quae perge verauter ad nostra usque tempora solet adjungi,

dum aliquid Romae de illis conventibus decernitur. α Quae a clausula, inquit Cardinalis Petra, semper apponitur, duma aliqua quoad conservatoria determinat p. congregatio),

a cum ea approbare neque tacite, neque expresse voluerit. B

sula illa etiam quando approbatur regula seu vivendi modus alicujus congregationis monialium, clausura et votis solemni inbus carentium ; prout constat ex bulla quamuis justo Benedicti

XIV 30 aprilis 1749, in ejus Bullario, tomo 3. n. T). Cujus

Pontisciae constitutionis operae pretium visum est analysim quamdam hic breviter subnectere, quia totum illam de monialibus, clausura et votorum solemnitate careutibus, qudefitionem optime illustrat, et communem doctorum ea de re sententiam plene confrmat. ARGUITUR IΙ.- bulla quamvis justo, Benedieti XIV-Huic bullae oecationem praebuit controversia inter AuguSlauum Episcopum, et moniales quasdam, quae Anglicanoe vocabantur,

exorta. Ad cujus litis intelligentiam nonnihil de virginum illarum Anglicanarum instituto ut ex diis attingendum est. Migraverant olim in Germaniam, fugiendae persecutionis causa, nobiles quaedam virgines catholicae, atque ibi ad la mam vitae communis adunatae, et constitutis sibi nonnullis pie vivendi regulis, tum variis aliis pietatis operibus, tum educandis praecipue puellis iucumbebant bulla quamvis justo. S 4). Propagatum inde varia in loca institutum. Sub Pontificatu demum Innocentii XII, cum nonnullorum tam ecclesi sticorum quam saecularium Germaniae principum ad sedem Apostolicam delatae fuissent preces, quibus hujusce virginum Anglicanarum instituti confirmatio petebatur, praevio S. Cougregationis Concilii examine, u approbatae fuerunt praedictaina rum virginum regulae; earumque approbatio deinde a Diotiirco by Gorale

346쪽

α Clemente Papa XI confirmata suit, cum is Apostolicas litu terra edidit, incipientes, inserutabili, datas sub annulo Pi-

autem notanda est clausula . quid huic Clementis XI approbationi adjecta fuit : α Ipsis litteris, inquit Benedictus XIV, ap- a posita legitur clausula salutaris, videlicet: GPterum non ina tendimus per praesentes ipsum conservatorium in aliquo appro- a bare e quae tunc apponi consueVit, cum approbantur seu a confirmantur regulae alicujus conservatorii, aut monasterii a mulierum, Sine clausura viventium, contra praescriptum

a decretalis Bouilacii Vl II, et decretorum concilii Tridentini, a necnon constitutionis S. Pii V, quae incipit Circa pastora-a lis. v Bulla quamvis justo, fi 5.) Unde Clemens XI approbavit quidem et confirmavit regulas et vivendi modum virginum Anglicarum, sed ipSarum conventus non npprobavit. Tempore autem Benedicti XIV, exstabant in Augustana dice-cesi duo hujusce instituti monasteria, seu potius conservatoria : unum in ipsa civitate Augustae Vindelicorum, alterum uindet heimii. Utrique Augustanus Episcopus injunxerat, ut

suam ordinariam auctoritatem agnoscerent. Paruit conservatorium Augustanum : at non item conservatorium Mindelaeimii, Se subjectum contendens auctoritali generalis superiorissae, tu ulla dioeetusi Monachii nempe commorantis. Nec una erat totius congregationis Superiorissa generalis, Sed plures ita nempe ut unaquaeque in aliquot sibi subjectos conventus supremam hanc generalis superiorissae auctoritatem exerceret. Ad dirimendam autem supra memoratam cum Λ UguStRDO Episcopo controversiam, Solvendae fuerunt duae sequentes quaestiones : et utrum ejusmodi virgines pro veris religiosisa haberi debeant, ac vola, quae ab ipsis seri dicuntur, s u lemnia, an potius simplicia censenda sint; et an ordinariae a jurisdictioni Episcoporum, in quorum dioecesibus earum a conservatoria sita sunt subjecta esse dobcant. v Bulla quamvis justo, S i 3.ὶ Porro quaestionis utriusque resolutio, a Benedicto XIV confirmata, sic se habet: Virgines Anglicanas Disiti Cooste

347쪽

rans TERTIA

non esse vere relimosas e promissiones, quae ab ipsis emittuntur, non esse ad summum nisi vota simplicia; et transmittendam esse formam et notificanda verba, quibus dictost promissiones emittuntur Virgines Anglicanas, earumque eoetus esse jurisdictioni

ordinariar Episcoporum subditos, in quorum dioecesibus sunt bulla

Virgines autem illas vere religiosas non eMe, nec Pro S leuisthus habenda ipsarum vota, non tantum auctoritate Pontificia pronuntiat Benedictus XIV, Sed inSuper rationes, quae id palam faciant, deducit in hunc modum : a Si enim ad e a Sentiam flatus vere religiosi requiritur, ut religio seu ordo u in hujusmodi statu Apostolicae sedis confirmatione stabiliatura buxta canoni eas sanctiones, de quibus in cupite uni eo de relia giosis domibus, in 6ὶ nec susscit ab eadem Apostolica sedea obtinuisse duntaxat approbationem et con sirmationem rea gularum, quas aliqua virorum aut mulierum societas sibia observandas prae Scripserit; Si vota paupertatis, obedicialiaea et castitatis ab Λnglicanis virginibus emissa ad formam rea gularum a Clemente XI approbatarum, conjuncta dici neu queunt cum expressa aut lucita professione in aliquo ora dine per sudum Apostolicam in Statu verae religionis, ut et piraesertur, approbato; elare patet et statum virginum Anu glicanarum non eSSe statum Verde religionis, et vota quae ab is ipsis sunt, simplicia ad Summum Vota, non vero solemnia a censeri debere, ad tramites decretalis Bonifacii Papae VIII, a quae unica exstat sub titulo de voto et voti redemptione, in s. et Quod item earum Vota, simplicia, non solemnia dicenda a sint ex ipsis verbis constitutionum ab eodem Clemente XIa pro illis approbatarum cruitur; siquidem ibi sic legitur :a Licet regum nostrae non tendant ad statum sive ordinem rei ex stiosum, tria tamen vota emitti solita, paupertatis, obedientiaea et castitatis, veluti triplicem vix di modi murum, omnes p a culiari studio conservare studeant. v Bulla quamvis justo, S l3

348쪽

conventibus, aut generali eorumdum superiorissae, nullam competere a Iocorum ordinariis exemptionem; nec poMe pr

inde generalem ejusmodi superiorissam quidquam in subjectis sibi conventibus peragere, nisi depcndenter ab Episcopis, in

quorum dioecesibus conventus illi exstant: ita nempe ut dictae generalis superiorissae auctoritas intelligenda sit a ad a terminos ceconomicae cujusdam providentire, nec nisi cum n perpetua dependentia ab ordinaria Episcoporum auctoria late exerceudae, redacta. n Et tandem in particulari dete minat Pontifex, quid pomit aut non possit generalis illa supinriorissa, quoad conventuum sibi Subjectorum regimon. De qua speciali dispositione recurret sermo, ubi jus commune expendemus quoad hodiernas Galliae mulierum congregationes, quae ab aliqua generali superiorissa reguntur. Haec est constitutionis quamvis j to summa. Remanet ut illam, valde attendendam, Benedicti XIV bullam in confirmationem convertamus doctrinae, quam praesenti eapite tuemur. 1' Probat bulla ista, non tantum Tertiarias, Sed congregationes omnes monialium absque clausura et votis solemnibus degentium, habendas esse tanquam contrarias sancti Pii V coimstitutioni. 2' Item probat jamdudum congregationes illas jure eommuni tolerari ab Ecclesia, ac proinde eas non esse illicitas, prout forent si plene vigeret dicta sancti Pii V constitutio. 3' Easdem eougregationes de jure communi non habendas inse pro approbatis, Sed duntaxat pro toleratis, etiamsi regulae ipsarum ac vivendi modus a sede Apostolica approbentur et

4' An autem, non obstante conditione illa meroe tolerantia . possint ejusmodi congregationes status religiosi essentiam habere, expenditur sequenti paragrapho. Diqitigod by Corale

349쪽

PAM TERTIA.

An eongregationes monialium. clausura et volis solemnibus carentium, lieet simplieiter toleratae, et non approbatae, flatus religiosi essentiam habere possint.

Praenotandum. - i' Non est hic quaestio de congregationibus quae vel nulla vota, vel temporaria duntaxat emitterent: certum quippe est ejusmodi congregationibus deesse unum ex essentialibus status religiosi, triplicis nempe substantialis voti perpetuitatem. 2' Item quaestio non est de congregationibbus quae perpetua quidem vota simplicia emitterent, sed a nullo rite acceptanda; quia et hae certe carent essentiali status religiosi conditione. Nam, ut supra p. l. s. 2ὶ probatum fuit, ad status religiosi rationem neceSse est, ut vovens SeSe totum Deo tradat, ipsius servitio sese mancipando, et ut aliquis uomine Dei traditionem hanc ita acceptet, ut merito existimari possit a Deo ipso acceptationem illam ratam haberi. Et haec quidem traditio et acceptatio censetur adesse, verbi gratia, quoties emittuntur in perpetuum tria substantialia vota, et emissio haec au-etoritate Ecelesiae acceptatur. 3' Hinc praeseus quaestio tota vertitur circa illas congregationes, quae duobus illis conditi nibus non carent; id est, in quibus et emittuntur, et auctoritate ecclesiastica rite acceptantur tria vota perpetua. Et de his in praesentiarum exquiritur, utrum a status religiosi e sentia desciant, ex eo quod si ut toleratae duntaxat, et non

approbatae. I. Aferuntur rationes quin suadent, dictas congregationes status religiosi essentia carere. -i' uuamvis doctores communius admittant, de jure divino necessariam non eSse Ecclesiae approbationem ad constituendum religiosum Statum, unanimiter tamen tradunt approbationem hanc, de jure saltem Getesiastico, omnino requiri: sed dictae congregationes hanc approbationem non habent, et quamvis tolerentur, non tamen possunt cum veritate dici de approbatis: ergo nequaquam censendae sunt religiosi Diqitigoo by Corale

350쪽

336 TRACH s DE IURE REGULARIUΜstatus essentiam habere. 2' Est doctrina apud auctoris communiter recepta, moniales conservatoriorum, id eSt, conventuum clausura et Votis solemnibus carentium, non esse veras m ODiales suu veras religiosas. Et tamen simul docent iidem a

ctores, moniales illas tolerari ab Ecclesia : ergo existimant dictas congregationes more toleratas essentia status religiosi carere, etiam Si apud ipsas tria vota perpetua emittantur et rite acceptentur. 3' Accedit Benedicii XIV auctoritas. Nam

in bulla sua quamvis justo l), ut probet virgines quasdam, quae

Anglicanoe vocabantur, non QSSe veras religiosas, hanc rationem asseri : ad essentiam status vere religiosi requiri, ut religio seu ordo in hujusmodi statu Apostolicae sedis confirmatioue stabiliatur: imo nec sume ere ut alicujus societatis regulae Ponti sciam approbationem obtinuerint; sed requiri ut societas ipsa tanquam status religiosus approbetur. Ergo, juxta clarissimum Pontificem, ad religiosi status essentiam non susticit congregationem aliquam tolerari ab Ecclesia : imo nec susticit ejus regulas approbari; Sed necesse est congregationem ipsam positive approbari in ratione relistionis, seu status religiosi. 4' Si dictae congregationes, Simpliciter toleratae, Status religiosi essentiam habere possent, iidem sequerentur essectus ac si forent approbatae: inutiliter proinde et absone sedes Apostolica, dum aliquid di ponit quoad ejusmodi congregationes, tam sedulo clauSulam apponeret, citra approbationem conservatorii. Quod cum dici nequeat, concludendum est, id praecise intendi a sede Λpostolica, Sic tolerante, et tamen approbationem denegante, ut impediat ne congregationes illae status religiosi essentium habeant. II. AJeruntur rationes quae distis eongregationibus status res, giosi essentiam vindicare videntur. - Recordetur lector, prout

initio paragraphi monuimus, agi de monialium congregationibus, clauSuram quidem et vota solemnia non habentibus, et tolemtis duntaxat, sed in quibus emittuntur tria vota perpetua,

Textu ui illum transeriptum habes sub praecedenti paragrapho.