Theologumena Aeschyli tragici pars prior

31쪽

eotiantur ad hostii in aggressit, b ala S. 725 773; tu reuin miam ab eomin virbitrio repetiint salutem sultimumque iis osserunt obsequium τελῶναι ' οὐκ ετ αντερω θεοῖς, P. 293 Eum 496 Ch. 960 ανδρων γαρ ἐστιν ἐνδικων τε καὶ σοφων Et τοῖς --τι μὴ τεθυ-σθαι θεοῖς D. 375. Comentaneum est, quod a diis amantur ii, quommavores similei sunt divinorum, iussu homines et pii Favent rem is , Agan emnoni, quem po tempestate se μvant, Ag. 663, 1337 626 Dario, P. 164 civitatibus, Auxenis, E. 869 P. 3 7 et maxime idem ii, qui in

singulis civitatunis coluntur m singulin unum generiunet iv dorum sunt gentilicii , quorum ita curam gerunt, ut per eorum victoriam ipsorum gloria augeatur, Th. MLVocantur hi θεοὶ πατρωοι, ἀμυνομι, ἐγχωριοι, πολισσον-

Pin vero urbes relii munt, fato, quod Iupiter constituit, eoacti, ostibusque eas evertendas proiiciunt, Th. 218,am, quippe a quibus nullas amplius exspectent honores qui

39 νύσους ἀνάγκη τοῖς θεηλάτους μοειν Soph. Phaedr. h. 8; Terei se II; πάντων ἀριστον - βιουζεσθαι θεους Στέργειν τε μοῖραν nosti si ' es ine. h. i. r. 76 χρὴ 'ras αν ρι ωσώ- θειν μοδέν. ultima enim euiusvis rei raum. Sophoen hae est θεοῖς γαρ , - ούτω φίλον. o. c. 964. Solon V, 4; Theogh. 446, 1034. ' Sortitione enim terrae inter deo distribuuntur. Hud. vii 55, 1. M in sophoelia Xoa ephoris dii ipsi simulae sua ex arce Tro-j e bumma at serunt, cum urbem ex sum iri Pra ideant.

32쪽

τα των θεων ουδὲ τιμασθαι θελεα - Voces δαιμων et θεος

Aeschylo in ulla re disserunt, nisi quod saepeculiari sensu significat genium Uitorem, et omnimo genium, qui fortunam bonunis cuiuspiam moderatur, velut CKS1λTh. 812 cs. 9.

Herodotus quidem dubitauit, quin inerva esserit ex arce Athenarum a Persis diruenda VIII, 41 quamquam Plu tarebus Them in vincit huic prodigio subruisse artem

33쪽

cAPUT SECUNDUM.

Dii singuli

Tres patent oculis humanis mundi partes universi , --Ιum, terra, mare E. 904 Ch. 584 Pr 88 10is Pind. Isthm L, 48x Coeium pariter a mare terram ampl*ctitur, amat et fovet, id o dupliei ratione seri videbatur eis, xibus , tum ea, ut omnia e terra nata essent, vin ut omnia eam gravidarent et semina ex ea progignerent, i τι - τικτεται, μέμνασα - μυθις κυμα λαμβάνει ch. 128. Inque pro ipsa illa alma omnium matre, quam natura nadicebant posteri, terram habebant antiquiores e terra totius mundi inhiumque deorum originem repetebant, sicut pla tas omnes, quae quidem reliquorum omnium sunt nutrices, terra videbant edi Plantae, aquae, ipsique homines, qui omnes terrae debent originem et nutrimenta, denique in terram

Te eriuntur, terra occuluntur itaquo generale etiam mor

tis domicilium in media ipsa tellure putabant quirerendum. Qua cogitatione percepta iam tres illas mundi partes pase Io aliter describunt, statuunt regnum coeli , resuum qu

34쪽

rim, rerum ι me interioris ipsa territe operiimes et

quae ibi versantur, omnium sunt communia, per haec

innitu regnorum ditio pertinet, nullis discrevi finibus ceritis. Terra interior tenebris Ac stata est aeternis, re liqua omnia sunt in aperto et luce collustrantur itaque saepe regnum inferor uregno superorum opponitur qui, xo tellurem et coelum invocare, omnia adorat numina, insera pariter ac supera. P. 499 Sopb. O. C. 1654. Quia . in inseroruin tenebris nihil conspici potest, id quod ipso nomine Mido declaratur, omnia eo pertinentium quae non amplius, tum quae inquam conspiciuntur, et primum quidem mortui homines, deinde vero etiam omnia quae inter homines ibit habent potentiae itaque mala omnia hominibus non nocitura terra cohibentur et eadem terra, quae, quia omnium mater est, hona etiam omnia emittit. Propterea etiam numina omnia et ipsum Jovem partu edidit, eaque numina, quorum fracta est pserantia, quae nihil amplius valent, in ipsa terra iacent in elusa. Videbimus igitur, quomodo e terra omnia numina prodeant, quomodo, dum nova prodeunt, antiquiora in, terraneam detrudantur custodiam. Videbimus in uno liuoque deorum genere adesse et iuvare Tellurem matrem,

quae primo hoc ipso nomine signisio tur, Adin, Misi, deinde nomine Themidis, quippe quae omnium semina in

semet ipsa abeat conjuncta, itaque omne jus divinum, itaque ut τραπομ-ς, E. 2, omnia sciat et vaticinetur,

quae diis eventura sunt et quae dii sunt constituturi Ea

in Tellus mater JAis mater dicitur sub nomine Rheae, eadem postremo in Olympiorum numero procedit subis mine Cereris. Quae tumen licet nunc pro pluribus uniti,sorinae nominibus habeantur si Aeschrio, nunc quo sitam

35쪽

Themis , quae nunc est eadem quae Tellus, Pr 210 1091;-1 est Titanis r. 874, siluris filia init et Rhear,riis atquesceres auenno secernuntur.

Quidquid e rere naseitur, e nebris prodit in lucem Antiquum deorum genus, quod Tellus partu edidit, est tenebricosum, excipitur vero a genere Olympiorum aro et illustri Simila eat illud uesiodi: υκτὸς Ata ξ τε καὶ 'Nμέρη νγνοντο Theos. 12 . Noctem esiodus refert inter numina illa, quibus nullum est antiquius , idem haud dubie Aeschylus statuit Noctis sorores sunt Parcae, E. 96l, do quibus uberius dicendum est, ut pro variis aliis et incertis , quae de iis seruntur, opinionibus certa constituantur. Cum vero apud Aescistum tum demum aliquid agendum habeant , ubi Iovis eum Saturno certamen exhibetur, ibi de iis erit disserendum. Eodem loco dicam de Furiis, Parcarum sociis Noctis filiabus u , quibus etiam sub Iovis et Orci imperio manent honores. odo teneas, Furias pariteri ac Parcas esse e numero antiquissimorum

numinum.

Tellus Hesiodo progignit Coelum, Coelus, id quod ipse didit Aes obsus e Tellure progignit Titanes, Pr 205ῆPr. sol se. 179. Hoc Coeli et Telluris conjugium Aeschrioperpetuum est et aeternum, Danaid. D. 36 undo satis patet , non virum et mulierem coeuntes eum sibi cogitasse, sed ipsum oelum ipsamque terram , quae tanquam nu-

36쪽

quidquam sunt, nisi prodigia naturae, velut oceanus, Atlas, numen aliquod, quod coeli et terrae columnas sustineat, Pr. 348, 428.), Typhon Pn quem nihil esse nisi procellam demonstrat locus S. 560, et Prometheus, vis rationis, quae ipsa inter summa prodigia r

feren cla est, quae progenuit natura. Titanes, quorum o

dinem ducit Saturnus, Coeli imperium frangunt, ipsumque, quatenus numen est, e regia sede deiiciunt. r. 957. iatanum naturam satis designatam habemus r. N i noluisse eos accipere bona et callida consilia et violento et atroci. animo omnia disposuisse. Interea vero ortum est genua

deorum novorum, liberorum Saturni, quorum princeps ea Iupiter, qui tam rationis Pr. 213 21M , quam naturae ri. 369. viribus eximius omnes omnino , qui sibi resiastem conantur, perdomat, ae sicut Hesiodo universum mundum suis incendit fulminurus, Theog. 690-700 ita idem Aeschris ad novas leges, quas solus 'e iussit, omnia disponit, deos priscos hasta perdomat longe pote Gore, patremque Saturnum cum Titanibus detrudit in Tam tamin Pri 220, E. 641. Dubium non est, quin his certamininus subesse eogiatationem de magnis rerum naturae turbis et conversionibus, quarum in Graecia Hariora , quam usquam, exstant vesti-.sia, agnoverit Aesebrius. Jovis demum imperio firmato rationi cedit violentia, Iovem igitur primum habebat deum, qui revera divinus esset dicendus. Nam eum in rerum 43 Soph. Antiam ubi homo dicitur Dusare aratro otii, ταν

37쪽

qua conlamplanda sibi omisis perire videbintvi

quae mens requirit, quidquid bonum, pulchrum, perle- etum est, natum viderent Graeci minime ab omni aevo aeternum, cum mentem quotidie prodire et nasci animas verterent in insantibus, ubi licet eam innatam statuamus, testatur tamen serius sese esse, quam corpus facili is si sibi persuadebant, dcum divinum neque viguisse neque exstitisse in primo rerum initio, sed tertium demum de rum et rerum dominum τριακτῆρα, Ag. 71. esse ei ini, quo nemo unquam potentior fuisset neque futurus esset.

Aristotimet. lV, p. 30I. M. Atqui cum deus hic su- premus semel dominatu potitus est, tum quaecunque uoto eum magna fuerunt evanescant necesse est Ag. 167. , ut nunc per eum omnia adornentur, in eius omnia sint arbiatri, ab eius voluntate omnia praedita sint omni, qualen AEunque habent, potestate. Talem esse Iovem Aesobrii, postea probabimus, nunc id nobis demonstrandum est, hunc

do vem revera pro orto habuisse poetam, haud aeterno,

tu ipsius telluris creatore. Cum in universae Graeciae sacris tuin temporis Iupiter natus es, putaretur et Rheao filius Saturnius Pind. Ol. I, 2 invocaretur, cum tot loci gloriarentur, quod ibi nauis esset quos reperies in indicibus in Pausaniam), cum denique a poetis omnibus uno ore haec cogitatio esset recepta certis indiciis et disertis verbis a poeta significatum sit oportet, ut eum in hac ratransisse statuamus in novorum illius aetatis sententiam pli

' losophorum, quos poetis parum favisse conata. At minimo

38쪽

talia dixit Aeselinus dixit, quae contrarium demonstrant. Non solum in Prometheo, ubi alium quem Iovem, eumque parum divinum exhiberi opinantur nonnulli, invocatur Saturnius Pr. 37; i'. soL D. 179, 5. et patrem ex imperio deiecisse perbibetur, sed etiam in Eumenidibus tibi illud ne somniari quidem potest, . 541. Deinde in Supplicibus , cuius fabulae ratio tum a Promet leo, tum ab Eumenidibus est diversa, invocatur παῖ Γας 892. Tum in Agamemnone . 16 eos debenavisse dicitur, qui ante eum fuerint validissimi, vincere praeterea tanquam M.tiri ρ eos qui postea contra se res ellarent, ut omnium in omne aevum vieto celebrandus sit Ag 173 Th. 514,

517 S. M. Titanum debellatorum mentio sit etiam

Ipse Saturnus nihil est, nisi deorum rex pristinus, pater Jovisis hoc solo nudo fruitur honore t neque de eius laudibus quidquam praedicatur, sed est merus rex pristianus, παλαιγενης, r. 220 πρεσβττης, . 641 qui nihil amplius valet, nisi per ipsum inu vinculum, quo fili seum patre connectitur. Eius coniux Rhea semel tantum commemoratur, T. 837, stile uuo honore divino. Beno noverat Aesch lus, beam nihil esse nisi Tellurem

440 cs. Sopb. b. 392 m c ε αυro Λιος. 480 παγκρατος ρὐνοι παῖς es. r. 499; Solon D. XXIV stia sit, 45 . ubi quo Tartarus pro Orco positus est, sine causa offendit Weriauerum , es qui monstrum illud, quod excogi Mot, λιυὰ vaoν, sese attonitum, Me vocem Aesebrii nemiani persuadebit. 46 Ideui hoc pereepus Sophoclem, clarius etiam a et e Ph.

39쪽

itaque Iovem directo dicit filiam Telluris, eum omnino eatenus tantum peregrina numina veneretur, quatenus Gra cas iis subesse cogitationes percipit. Qui vero Saturnium

filium Telluris disit Iovem , nihil intelligit, nisi deum s premum , a patre quopiam aliquando e Tellure progenitum. Et hic alter est summus Telluris honor, quod Jovis est mater. Itaque s cilius etiam perspicitur, cur Tellus, quae Themis dicitur, cum Prometheo filio Iovem filium adi verit. Quod idem legimus apud estodum, ubi omnibus deorum imperii conversionibus ellus mater praeest easque adornat et eventum praedicit Aeschri vero id est, quod hane Themidem dixit, et egregie quidem, quia id ipsum, quod constituit, est jus divinum. Jus divinum voce oo significatur, tum id quod dii hominibus religione servandum imponunt Cli. 641 AD

98, 1 31 S. 38, 335. 360, 36, ef i. Φ14 Ay tum quod

iniex deos constitutum est, quo singula singulis munerii descripta sunt, 471 tum id quo erga homines utuntur 'g. 217, quod quia oraculis pronuntiuiux, pro ipso etiam oraculo vox usurpatur. Pind. Pro IV, 4. --391 di στέρ πηιμμι uiua τερ Mosi ci vi eritissimum est,

intelligi Rheam, ex iis quae sequuntur α τον θαν Πάκτωλον εὐχρυσον νέμεις - - ταυροκτύνων λεοντων ἔφεδρε. s. Schol. Pindaro in beatorum insulis regnat Saturnus, reeoneniatus elim Jove, qui ipse eum adire solet. L II, 70, 6. idem Pi dato summus Saturni honor is est, quod dicitur conjux Rheae παντων πέρτατον χοισα θρονον - Athenis vetustum erat

sinum Saturni et Iuleae, Pana. I, 16, 7; udique celebrabantur croni in honorem pastinae aetatis aureae. αε suum. Nythol. II, 54. 47 Soph. l. seM, Pind. Di XI, 24 Py. I. Resainm. ω

40쪽

pterea ipsa aheniis est dea vaticinioruin, cuius consista sunt sapientissima, ορ βουλος Pr. 18 quae Delphi eo oraculo praeest ante Phoebum Eum inity et Prometheo quae sutura sint praedicit. r. 874 3. Et quia ipsa nihil est, nisi jus divinum, dirimit etiam certamen inter Titanes et olympios, et ita quidem, ut ipsa transeat cum Prometheo ad Olympios iisque paret victoriam , quippe qui sapientiae et prudentiae eonsilia non aspernentur. Quo ipso transitu id significatur, maiorem esse olympris dign-

tatem, maius divinum usi, quam Titanibus. Nec vero hoc nomen, quod tam gravi munere ungitur, graviore etiam, quam Parcae, quae ab Olympiis superantur, cum hemis ipsa recipi in in Olympiorum numerum, ne hoc numeneogitatione mugis perceptum videatur, quam vivum et vera pollens potestate, Themidis munus ipsi Telluri tribuit Aeschylus, ut pro nominibus tantum eiusdem numinis diversis sint habendae bemis et Tellus. Licet utilem pariter atque honiungere etiam disiungere utramque, ut Themis pro Titanide, pro Tellu is filia sit habenda. e. Di E. 3. cf. 6. E quibus apparet, agnovisse Aescistum, latero sub his nominibus et sormis cogitationem quampiam,

quam modo huc modo illa forma significare liceat liberta-48 ais Pind. Iallim. VII, da ipsi ovi et Neptimo vaseinatur

eorumque rixam componit. De qua re es noti M. 4M In Delphicis etiam sabulis revera eandem esse Themidem et Tellurem , bene exposuit seliweneh. Epheni aevolari 1829,8. Idem haud dubie subest sabulae quae perhibe Jovis eam

fuisse uxorem et progenuisse Horas, ut nurn Hesiodus Theog.

sin et Pindarus Minn. t. 2 inunc aensum agnoverint, non dijudicem.