장음표시 사용
31쪽
Sequentes autem hujus aerimoniae species deprehenduntur. Q Ρrimo acida , cunatanta abundat in sanguine acida aerimonia , quanta Oleolis particulis non satis obvoluta ad hepar ruit ; dein alcatina, cum salia alcatina praedominantur; putrida, cum gelatinosae & vi, scidae bilis partes motum intestinum susceperint; & rancida denique, cum oleosa bilis pars constitutiva naturale suum acidum non satis involvit. Quaevis praedominans acredo mediet attentionem , & singulares qugsdam circa medelam cautelas desiderat.
Rancida in oleos a succi biliarii parte nil. dulante ex cibis pinguibus & oleosis, Vel rancidis ante assumptionem, vel male digestis ex copiosa & empyreumatica a Tatae carnis adiape, ex pure ineluso resorpto, ortum ducit. Eadem nascitur in obesis corporibus cum calore aucto ex febre acuta, remediis amaris calidis, seu alia corporis exaestuatione, pinguedo soluta, attenuata sanguini misceatur, ct rapido humorum motu per momenta majorem allumat rancorem. Cognita subjecti prete. gressa conditione facillime se prodit urina rubra, spumescente , sapOnaeea, ct sudore pingui. B s Fre -
32쪽
Frequentiores vero, quas in polychosia deprehendimus acrimoniarum species, sunt acida & putrida. Adida succi biliarii acrimonia, quae solida stringit, fluida coagulat, & vires vitates cinertes reddit, nascitur, cum acidum, quosi naturaliter in bile est, ita abundat, ne
oleo' illius pars acidi vires satis involverect obtu'dere queat. Satis distincte probatur, quod ii sacce acidum jam ante bilis in intestina effusionem cum illa junctum fuerit, quia
satis magna quantitate ejicitur, suas vires ab emetico dato praecipue fractas sentiat, &du , ctus bili feri vesiculaque fellea tunc temporris viridissima materia inveniuntur refert . Multas epidemias, quae hanc biliosam aerimoniam pro caussa materiali habuerunt, diligentes morborum biliosorum obserVatores aecu' rate descripsere. Molims ab aliique, ructus acidissimos quaesti, materiam acido austeram , ac dentes stupefacientem vomitu rejiciebant Saburram & sapore & odore acidissimam, austeram, fauces exurentem colore viridissimam in Hungaria, cuni adulta testate febres biliosae grassarentur, saepissime vidit. AEruginosus, porraceus, prasinus bilis eruetutae color . Paces viri descentes, dentes e vo
mim stupefacti, rauca in oesophago sensatio.
33쪽
apti habitus corporis pallidus, acidam han*pο-Iychuliae naturam produnt. Evomita materia in terram ejecta, aque sortis instar ebullir. Egistere amat post abusum fructuum immaturorum, & vini austeri, in hominibus praecipue delibioribus, qui vim vivam inertem, menstrua inquilina fallia, acidum sub digestione non satis subigentia habent. Denique ex essectu postea cognoscitur, quia succus biliarius acidus praecipue in atram bilem ti auso
Aerimonia polycholiae putrida, qua praecipue lymphatica & gintinosa sucei biliarii
parte nidulatur, ex rustibiis nidorosis, ova putrida redolentibus, flatibus & sedibus putridum spirantibus, nausea, vomitu, sitimul ta, ex horrore & aversatione ab omni praecipue animali victu, aquola & acidae diaetae desiderio cognoscitur. Ρraegressum victu mcarnium copiosum, aestivum tempus, calorem , laborem ili corporis exercitationem sub sole fervidum, excipere solet. Ρutridus biis liarius succus, omnium maxime tenuis volatilisque vim irritabilem musculosarum partium stimulat, vibrationes, spaSMOS, contra etiones producit, nec essui, nisi mediate, de hi
34쪽
bilitat, dum nervolam sensibilitatem narcoti. ei instar obtundit. Haecce polycholia putriqda, cum in corpore veniat disposito, laxiori , vel magna quantitate existat, in putridos per em mentiam morbos favente genio epi-demico degenerat. Ρutrescentes enim hae
Particulae per sangninem distributae, lympham sanguinis coagulabilem, & gelatinosam rubrorum globulorum compagem sibilabunt, eademque peste inficient. Solutam sanguinis crassim debilitas . symptomata col- quativa sequuntur, & ex aerimonia stimulante nervosae assectiones existunt. Globuli rubri sanguinis legitimum amittunt neXum, putridae, gangrenota suboriuntur solutiones .& in cruore misso placenta est mollior, se rum rubelli coloris. ingens perlape in his aegris circa praecordia anxietas observatur, ut veluti desperabundi sibi ipsis vim inferant, cujus eXein plum Pinhilas L c. narrat, Subinde ipsa natura medendi viam praemonstrat, dum *gri aquae frigidae , d. aurae frigidii scillae desiderio flagrant. Rustici in Hungaria siepe solo copiosiori frigidae aquae usu,& aura frigidiori biliosas febres abigunt atque non raro aegri ex biliosa febre deliti,
35쪽
eum in aura uberiori ad nullae6mium deponi strentur, mentis Gompotes ibi 'dvenerunt. a
, Sudor, urina, alvus favent, nidorosum, olidissimum odorem spirant; urinae prae sertim mox in initio flavae, croceae, atquct chartam flavo colore tingentes. Sanguis e vena missus, serum Exhibet ,
virido flavescens, & si sorte is sanguis crusta pleuritica tectus est, quod in febris bi, liosae cum inflammatoria connubio contingit , haec ipsa crusta flavescit. Ad symptomata in febribus biliosis paulo rarins obvia, pertinent eXanthemata varia. praesertim petechiae; unde factnm est, ut febris petechialis a quibusdam medicis tan quam peculiare febrium genus descriptumst ue etiam miliaria rubra in febribus biliosis frequentius, quam tu aliis Isebribus apparent. Imo biliosa quondam constitutione late d minante, carbunculos Observavit Mollius a ;si id ultimo vitae suae tempore contigisset,pe- sis ora portas , certo clamitasset medicorum plebs.
36쪽
3 Haec sunt potiora symptomata, quae in febrium biliosarum decursu observari solent. At id cum ceuberrimo Voget ab monendum est. ne quis existimet , omnia haec symptomata eodem semper modo ac ordine, quo hic descrip. ta sunt, sibi invicem succedere. In singulis enim ferine aegris febris hujus decursus singulares exhibet varietates , quin tamen ipsa febris biliosae cognitio aut curatio insignem inde mutationem iubeata .
INDOLES PARASITICA ET VARIATIONES FEBRIS BILIOSAE.
Communissimum esse febris biliosae cum aliis morbis febrilibus atque non febrilibus
consortium, supra monui. Quod, cum fit, inulta incommoda ab hoc con rtio oriuntur;
febris enim haec, si nempe cum alia febre so cietatem init febris biliosa, tramite jam non1uo decnrrit, sed modo in hanc illam ve partem a socio trahitur. Videmus id praeprimis in varioloso morbo, qui ab conjuncta febre biliosa exlex redditur. Contingit hoc maxime ob disparem febris naturam. Illa enim fe- Iris, quae a miasmate varioloso progignitur,
37쪽
sibi sitai relicta ad inflatii maioriam febrem proxime , ct parvulis abscessibus ad cutis superficiem oriundis quasi judicatur ; accedente autem bilioso vitio, priori inflammantistimulo novus jungitur, unde ob unitam utriusque irritamenti vim diversa variolarum stadia mire turbantur , atque medeudi etiam me thodus multis dissicultatibus premitur. Maxime commune febris biliosae exem. plar hucusque est propositum. At variae hujus febris formae observantur, quin tamen ideo minus ad biliosas febres pertineant. Subinde enim ante febris biliosae initium aliquid murrae jam praeexistit in ventriculo Subinde fiunt partiales , succesvet, ita ut primum & seeundum stadium confundantur. Tunc autem pars subactae materiae evacuatur ex sanguine, pars altera remanet
Nonnunquam febris biliosa non ex integro judicatur , Vel culpa medici, vel ob peculiarem illius anni constitutionem, siuntque et idiυae. Vidit Mossius quondam per aestatem post biliosas, licet bene curatas, relapsus multos.
Subinde aeris 'bilis simul iussam mationes sauit, si que ardens lauris.
38쪽
Nonnunquam cito corrumpit massam hi mornm , fitque putrida, bilioso putrida ; ut postea videbimus.
FEBRIS BILIOSA SIMPLEX ET CUM ME.
TASTASI. Bie solet esse febris bilios, decursus, si
materiae bilisormis e corpore eliminatio nullo modo impeditur , neque ulla eorporis pars ab hac peecante materia peeuliariter gravite que adficitur. Frequenter enim impedimeniata in corpore aut prae existunt, aut in ipso mor-hi decursu secedunt, quominus separatio mor. bosorum humorum a sanis cito, & viis conis gruis perficiatur. Si cnim nimia copia atque turgor bilis in sanguine adsit, materia eXitum e corporo mo liens sibi ipsi vias praecludit, atque hoc exitu negato in vicinas partes ruit. Idem contingit in hominibus summa irritabilitate praeditis , omnibusque spasmorum generibus Ob. noxiis. Frequentissime autem metastasis partem prae ceteris debilem oecupat. Magnum quoque impedimentum ab obstructis organis bilis secretioni inservientibus ponitur. sunt notissimae metastilitam caussae ; nam & alias
39쪽
existere caussas, nobis hucusque incognitas, ex adcurata febrium epidemicarum Observatione constat: rationem enim, cur in hau epidemia materies caput, alia vice pectus aut cutis superficiem petat, haud possumus ex. plicare, Ρro diversitate itaque partium, in quas materies haec bili formis ob recensita impedimenta impingit, febris biliosae cum declimbitu variae species habentur. Vix ulla eorporis humani nobilis ignobilis ve pars est . iaquam non materiam bili sormem incubuisse a medicis observatum sit. uaedam metasta' sium exempla videamus. Ad cerebrum & nervos delata haec ma teria apopleXiam, paralyses, epileptiam, Oph thalmias, verbo, multifarias sensuum laesiones producit. Frequens est bilis ad thoracem decubitus , unde perineumoniae & pleuritides bilio, sae oriuntur; qui morbi cum ob difficiliorem diagnosta, tum ob methodoni curandi a cura pleuritidis inflammatoriar diversam, peculia
rem omnino medicorum attentionem me' rentur.
Μediffs, cui ejusmodi morbus curandus obtingit, multoties diu secum ipse in omnem partem disputat, ad quamnam pleuritidis elaia
40쪽
3qiem praesens morbus pertineat, eum gravem ex commisso in diagnosi errore noxam sequi necesse sit. Diagnosin ergo pleuritidis biliosae bonam securam lite ut institnat, sequentia erunt coiisideranda et Ia Quaenam eo tempore epidemia regnet; equidem difficile id persae pe accidit, nisi cui quam plurimi aegri curandi obveniunt. Hinc epidemiae, earum augmentum, status, decrentelatum quam optime manifesta fiunt in copiosiori plebis aegrotantis concursu. et a Ut in diagno si pleuritidis vel peripneumoniae biliosae non erres, symptomata supra recensita in morbis hisce bilio sis thoracis probe oportet memoriae infixa habere. 3) Multa docet praecedens valetudinis status. Ρleuritis vera, inflammatoria plerumque validissimos & inopinantes aggreditur; pleuritis vero spuria, biliosa lente progreditur, Sc a deiecto appetitu, signisque primas vias assectas denotantibus, longe autea tempore sese m0nstrat. -) Frequentior in iis hic morbus deprehenditur, qui victu crudo, uti plebs infima solet, utuntur , qui ventriculo alias debili & imbecilli sunt, qui Ve nacti sunt a natura temperamentum bilio.
sum. s) Ad di agnosin securius iustituendam facit haec quoque observatio, quod dolor inpleuritide & peripneumonia hau spuria bilio.