장음표시 사용
41쪽
sa inter tussiendum respira nid uiue raro au. geatur; cum e contrario, qui vera pulmonum inflammatione laborant, non tussiant, noli respirent absque insigni pectoris incommodo. Ρraeterea tussis raro cruenta est in
biliosa pleuritide, niti illa valida sit, ut ip- tussendi conatu aliquid seri exprimaturis) In spuria pleuritide icrobiculus, hypochOndria, abdomen, & lumbi maxime assiciuntur; non autem aeque in vera. 7 Alvus di arrhaeica, biliosa, longo ante morbum tempore non rar Observatur; secus in vera pleuriti te, nisi per aeuidens id fiat. 8ὶ Urina
non russa, sed flava, vitellinum colorem re ferens, biliosa saepe, cum sedimento aut mucosis aut lateritio, vel ante morbum, vel &ipso pleuritidis biliosae exordio obser mur; in vera autem pulmonum inflammatione urina rusta, parca , absque sedimento est. 9)Febris pleuritidi verae juncta continua est, cum levi utplurimum ad vesperam intensione, absque intermixtis horripilationibus; at vero se-bris pleuritidi biliosae junecta ex familia continuarum remattentillam esse solet, ubi aut stato tempora, aut etiam per intervalla exacer.
bationes redeunt, sive id quotidie, sive Omni tertio, quarto die, sive etiam eodem die saepius contingat. Io) Pulsus in vera pleuin
42쪽
36riti de fortis durusque est, & ut Petrus Forsus ait, tactum serit, at in exquisita, non complicata mollis est, & varia in variis celeritate.
Ρerpensis hisce consideranda quaedam symptomata sunt, quae utrique pleuritidi, tum verae, tum & spuriae bilios seque ex aequo
conveniunt, quaeve ob eam rationem penitius cognoscenda. atque memoriae infigenda sunt, quod lethali cum eventu medentem saepe numero in errorem inducant. Ea fere se inentia sunt: Ι) Oris amaror. Oris amarorem in biliosiis sere semper observamus, non tamen ita , ut abesse non possit, magna licet colluvie cruda biliosa primas vias OeeU-pante. Verum subinde in iis, qui bilioso vitio non laborant, atque in vera pulmonum in- ammatione oris amaror deprehenditur. Hine serio monendum est, ne quis nimia praecipitata conclusione ex solo fere hoc Oris amaro. re praedorninantem billio in colluviem adesese statuat, & funestam aegro medicinam se Ciatia Secundum symptoma saepe anceps &utrique morbo commune est, vomituritio vomitusque. Etenim non infrequenter accidit, ut pulmo vera inflammatione tentatus, prOximum diaphragma, ventriculum & ce sophagum in conseiasum trahat, ae vomendi desi
43쪽
derium, & ipsum ades Vomitum moveat Hine, quemadmodum a caussa idiopathi ea in ipso ventriculo eXistente , vomituritio & vomitus fieri queunt, ita & Ventriculus sym, pathice nonnunquam asscitur. 3 Ipsa bilis hoe vomitu sponte eXcitato rejeεta necdum sntfieit, ut de pleuriti de biliose concludam, si cetera reclament ; in omni enim propemodum vomitu, praecipue paulo vehenientiori . bilis in intestina & ventriculum exprimitur, vomitu ine rejicitur; idque etiam in homine caeteroquin sanissimo accidit. uartum sympto-mκ sallax tape est, rubor faciet genarumque, qui tamen in vera pleuriti de frequentius, quam in spuria biliosaque observatur. Eum
observari in inflammatione pulmonum vera facile captu est, nec ulteriori explicatione indiget. Verum certa est Ballonii saepius apud aegros nostros confirmata, eos videlicet, quorum ventriculum & intestina crudus apparatus obsidet, subinde pallere qui dem virescereque, persaepe tamen summopere rubore suffusos esse, ita , ut & album oculorum rubeati Est quoque Hippocratis ipsius observatio, eos, qui facie rubent, aut sanguineos plethoricosque esse, aut, quod hue pertinet, abdomen habere stercoribus, ut ait, vetustis obsessunt. Sed neque gesR
44쪽
yum pallor & virescens iaciei color uni so. Iumniodo biliola pleuri di convenit, e tenim
permulti sunt, quorum pulmones Vera dira. que inflammatio tenet, etsi vultu sint pallido, oculis semiictericis, corporisque totius eo colore, quem Graeci non explicando alias V QPabulo χλορον appellaVere, ac si diceres, expallido virescentem. Serum enim phlogisticum, quod crustam in patella phlogisti eam flavescentem exilibet,aegros tape hoc flavo virili colore' lingit. Hinc cavendum, no in diagnosi nos color faciei seducat. Q uintum symphonia in utraque pleuritide, tum vera , quam spuria Observari non raro solitum, sputum cruentum
est; etsi id frequentius pleuritidem & perip-neumoniam veram comitetur. Verum si inspuria pleuritide tussis assidna validaque tho, racem quatiat, si praeterea vasa pulmonumeX praedis positione quadam sint paulo debilia laxioraque & ipso validiori tussielidi conatu sanguinis, quid ex ruptis vasculis , ea prorsus ratione, qua in tussi puerorum stomaehica Vehemens in tussiendo motus sanguinem per os & nares subinde copiose exprimit. Vidimus hucusque, quibus notis in casu dubio medicus uti debeat, ut morbum pectoris spurium biliosumque ab inflammatorio,
sleuritidum biliosum a vera & phogistica se
45쪽
entius distingitati Dictum praeterea est, quan tum intersit, ut in hae diagnosi error vite
tur. Verum nonnunqualia pleo abstrusa m
li caussa, atque adeo complicata symptomata sunt, ut tot argumenta pro spuria pleuritide, quam pro vera pugnenti Hoc rerum statu, dum medicus, quam partem, quodve consilium arripere debeat, dubius fluctuat, gravis quaestio nascitur , quid eundem moliri , aut potius non moliri oporteat. Iii liis angustiis medici ossicio, quod parens medicinae binis vocabulis ωφελεειν η βλαπτειν prodesse, aut si id nequeat, non nocere totum circumscripsit, is probe defungetur,qni alteram ejus partem νιη βλατειν CXpleve. rit. Ρauca certe utrique morbo EX aequo conveniunt, eaque sunt, I Ρotus copiosus cum melle, aceto, paveo sale quodam . ab Frequens clysterum usus, ut intestina a prae .
sente sors cacochylia liberentur. 3 Mora ipsa morbum deteget, evolvetque. 4 Exigua venae sectio ad uncias quatuor vel sexntrique non raro convenit, & biliosis venis sectio subinde eatenus prodest, quatenus spR-tium majus in systemate venoso ct arterioso efficitur , praecipue ubi febris biliosa valida est, ita ut mali quid ab ipso hoc motu auctiore timeas. Conditio sanguinis detracti,
46쪽
ho posthac aut mitius aut gravius assiciente, aliquid fortasse suggeret, unde novam possis indicationem venari. Juvat potius hac indirecta quidcm ,& incompleta, quam nulla aut ancipiti methodo uti.
Luculentum pleuritidis biliosae exemplum Gurritus nobis tradidit, in quo distieultatem diagnoseos, & periculum ab antiphogistica
sibus Februario & Martio, quos praecesserat algida Januarii constitutio, ad plagas usque
maritimas propagata, truculenta pleuritidum soboles inter aliss minus perniciosas grassabatur ; eundem morbum , eadem ipsa tompe state per Italiam, aliasve regiones diffusum esse accepimus. Ad istarum curationem Ve'nae sectio, ut mos est, repetita quibusdam Valde proficua, nonnullis inutilis, pluribus perniciosa observabatur; ita quoque eXtra'
eius sanguis, postquam concreverat, tena'
ei & pallido glutine velabatur, puris colo rem Emulante, quemadmodum in legitima pleuritide; atque isti pleuritici dolorem in
alterutro latere, praesertim sinistro magissXum, niagrasque acutum percipiebant cum duritie pilisantis arteriae, tussi, sputo cruen'to, & sebri acuta, pariterque remedia Vul-
47쪽
4 Igaria antipleuritica, paregorica, hecchica, &venae semonem, ut supra dicebamus, cum levamine tolerabant. uibus vero phlebotomia neque proderat , nequq nocebat, eductus in istis sanguis concretam aequaliter & promiscuam densita tem sine expressione seri asservabat; lateris dolores magis obtusi, strepentes tusses cum catarrhali sputo, difficili anhelitu, potissimum sub vesperam augebantur, cum reliquis symp- tomatibus, quae notham, sive catarrhalem pleuritidem significabant; hau tamen morbi specie perpauci, senes ut plurimum, aut phlegmatici homines assiciebantur, qui remediis ita cidentibus, oleosis, pectoralibus calide adhibitis sanabantur. . Egroti demum in tertia classe constituti, quorum major erat numerus, post sangui nis missionem in deterius praecipites ruebant. Eorundem sanguis tum & primo, tum & s cundo eductus, eleganter rubellus remanebat; dolores erant vagi, tusses secae ct molestae, Vel cum pauco sputo seroso , vel sub-s avo aut subcruento & spumoso, quod nisi per fortem tussiendi conatum haudquaquam ejiciebatur; pulsus valde celeres & frequen
tes . intensus calor, genarum color roseus,an Ziet's vehemens, sitis permolesta, & ja-
48쪽
e ationes assiduae; quodque pessimum erat. hujus classis pleuritici diem quintum non superabant, erantque omnino supervae anea quaelibet antipleuritica remedia, tam interna, quum externa, mortem nihil prorsus remorantia. Qui sine phlebotomia curabantur, ad septimum, nonum, ad summum undecimum morbi diem protrahebantur, sed itidem interibant. Hac pleuritidis speeie tenebantur corpora utriusque sexus pichrochola, &in florida aeta
te constituta. AEgrotantium interneci ne perculsus se niorum adhibui consilium; veterum monumenta,& epidemicas traditiones quaeritabam. Cum autem a brumali algore cutis poros arctante, mox austro succedente , qui eosdem laxabat, Itumoresque solvebat,pro cartarctica caussa desumendu foret, pro comperto habui, unum quodque corpus pro ratione temperamenti,& internarum dispositionum sas c0rreptum iri, vel pόlegmonori, vel eatarriali , Veler=sipelato te, cujus postremae nuturam profecto referebant truculentae pleuritides tertii Ordinis supra descriptae, quales observavit ML fontus qui haec refert ir): Anno 1s7 I pleuritides erant eraspelaeodes ς Dems praecesserat
asperrima , excepta ab austrisuo , pluvioque tem 'flore ineunte vere ς inde Meumata innumera,
49쪽
cum tempus verraret, repidiusculum fieret, xepentini laterum dolores oboriebantur: in doloribus hujusmodi sectio vena non profuit; acquirebant , num aliud esset rεMedium , praeter istud solemme, quod primum ducitur in pleuritide; nam in meri fato eripiebantur , quibus secta fuit vena. Ad amussim hic auctor pleu.ritidem describit, de qua hic agitur, opportunam vero curationem non tradit.
uum itaque ad aegros accersebar, sin gula symptomata unamquamque speciem diseriminantia perpendebam ; quod si indicia forent aequivoca , unicam pilebotomiam eX- plorandi caussa de braviiii vena ad aliquot languinis uncias imperabam: si vero adessent memorata signa, quae biliosam, si ve erysipelatodem aegritudinem indicarent, interdicta ulteriori vente sectione, clysteres emollientes , & detergentes primo suadebam, quippe vomitum ciere non statim audebam , cum delabrili simul, ct phlogistico morbo in iuvenibus ageretur, praeωrtim, si nulla adhuc sanguinis depletio facta esset: illi vero, in quibus exploratrix pilebotomia praecesserat, cum facilem mihi significarent ad vomendum prcelivitatem, his magno cum fructu emeti
50쪽
cam potionem ex unciis ii aquae benedicta, RnL cum draciam. VI. Oximet simpl. & unciis IV. cujusdam aquae exhiberi jubebam;
deinceps ad sambucina, nitrata, & campho- rara subsidia transibam: e. gr. Bee. roob. sambuc. drachm. unam, salis prunellae drach. camphorae grana V. hoc bis in die sumebant aegroti horis duabus ante cibum. Fre. quenter per diem & noctem hanslus tepen tes ex coctionibus rad. cichor. altheae, scor-zon, scabiosae. R. papa v, rhaead. . & nitro propinabantur. In plethoricis saphena tundebatur; in omnibus laudati clysteres interdiu re petebantur, & noeturnis horis emulsiones descriptas, additis aliquando lini ureiano
dynae Horstii, vel laudant liquidi Sydenhami guttis aliquot. uarto morbi die jam enim morbus stabat inducias exhibebam lene cathgrticum ex casiae diluto; praecipue aegrotis fervidiore temperamento praeditis; vel ex mannae distatutione in aqua hordei aliquantum nitrua, scilicet iis, quorum mi nus calida erat viscerum, & sanguinis con. stitutio. Tantum, ae tam praesens ab huiusmodi remediorum usu accedebat levamen, up etiam adstanti bus admirandum videretur. Ad tus. sitia siceam, & gutturis stimulos compescen dos