장음표시 사용
81쪽
Qui mos veteribus, cum desperatos ante januas collocarent, ut vel extremum spiritum redderent terra, vel possent ὰ transeuntibus frid curari: idem mihi fuit conflium in deponendis hujus Poematis sane avtiqui, me Catulli,sve alterius fit, reliquiis; quarum ego salutem commendatam cupio vel Medicorum pueris , dum , qua me a nobis exhibentur de vetustissmo , sed unico exemplari, eadem , ut par est, ab omnibus tractentur.
Iudicet jam prudens, & nullis partibus addictus Lector, an contemtibile visum Pithaeo carmen, & non potius summa cura , &Τde tractandum , pristinaeque sanitati & integritati restitui dignum sit existimatum. Incipiamus itaque illum usque adeo a librariis male ha-hitum amoenissimum, & de amoenissimo tempore ac Diva jucundissima scriptum Trochaicum nitori suo primaevo red dere h-- , cum Homero. Uers. Ia
Hoc principium loco suo non saltem submovere , sed penitus removere annixum fuisse Scriverium diximus , ut mod5 numerus ille X CII. versuum responderet : sed ut a Lipsis profertnr hoc earmen, totidem utique manent ver- sus. si vel in capite quoque non minus, atque in calce, versus iste intercalaris retineatur. Neque sane versiculi quintus & septimus usque adeo quadrare videntur, si exordium hoc, veluti ver ex anno sustuleris. Et quum Veneri pervigilandum Amorique operam dandam per integrum Car-ς men inculcare vellet Auctor, ratio perlaadendi potissma fuit, temporis ipsius ad amorem a naturi facti oportunitas, di amabilitas. Proponendum igitur prius, quam inseren- . dum
82쪽
dum'robandumve fuit, si μη προειπονῶ τε πραγμα, Meia s inio, inquit Arisot. χι Rhetor. Nec sane Iuverit Scriverium, quod versus iste intercalaris praepropere nimis,& quidem ter inter alios novem saltem recurrat. Nam vel ipso quoque Scriveris arbitro, & Lipsium, qui eandem ob causam post versum v III. aliquid aeesse senserat, refutante, non semper versus intercalaris interjicitur, aut subjicitur versibus pari numero, sed diverso pro re nata : interdum post duos , tres , quatuor, & quinque, interdum post plures. Quod cum alibi, dum ex Virgilii Ecloga 8. &CasaIli Epithalamiis liquet. Quae ipsa tamen probatissimorum artificum carmina cum utrobique non 1 tali statim inchoentur intercalari, exinde dicto interposito, quod non praeponatur, sed in medio carminis intercaletur, ut in an- no bis-sextili dies non a principio mensis: inde fortean su sumsit & Sinone ab uno ad omnes conclusit Scriverius, nulli, auspicalem esse posse, qui sit intercalaris. Sed ad B. 8. ne uno loco effundamus omnia respondebitur. Vers. a. .i Ver novum , ver jam canorum, vere natus orxs est. J
Ita quidem juvit Pithoeus hunc versiculumr eaque Iemo sola videbatur vera Salmasar nec alitet citavit Limus P. Alog. Stoicae lib. 2. cap. 9. ubi mundum vere natum videri adserituri auctoribus Virgilio χ. Georg. v. 336. D. Ambrosio, Damasceno, , Panee isa ad Maximum. Et sequens sane versus ita legendum esse evinciti repetitur namque eadem
Vere eoncordant Amores, Vere nubuut aliter.
Nisi quis malit mage figurath cum eodem Pithaeor
Veluti & ex incerto Graeco auctore in Anthologia, qui ver num tempus pulcherrimum pulcherrime descripsit, COMrad. Ritteruusus ait ad versum illum : υη-λλέσανω
83쪽
Tamque comas reparant plantae, nova frondibus arbor Luxuriat, campisque redis Avisque juventus.& Gantherus lib. 6. vers. 682. - senii cum frigore pulso Grata repubescit jucundi temporis aetas, Dum Φirer omnis ager telis ue decore resumis Furibus , viridi Iazenescere gramine gaudet.
Non male tamen quoque Li ius in Electis censuit legi posse:
Her renatus orbis es. Quae lectio Buchnero quoque probata ad 6mn. Venantii Rotun. pashal. vers. 3I. Ecce renascentis tesatur gratia mundi. qua de causa, addit , , vetus Poeta in Pervigilio Veneris, neomparabilis Senusatis carmine , Ver renatum orbem nimis quam eleganter adpellavit, utpote, quod ea sententia sit gemina huic Plinianae lib. I 6. N. H. cap. an Arborum fios est pleni veris indicium, & anni renascentis. Prudentius quo que prudentilsimus Pocta, cum fmn. XI. in nat. Domini: vernantis orbis ordium dixisset, addit: i Nam tunc renatus sordidum , . mundus Ueternum depulit. . Quod nec Erasmus, nec Fabritius intellexit, nec Meittitis aliique animadverterunt. Unde fortem con estura Scrive-rio ex allegato Plinii loco ducta:
Her renatus annus es. cum in Salmasiano, codice exstaret: .
Sic Ca urnius Ecloga s. vers. II. ubi Parthius laudat elegantissimum & delicatissimum hoc Pervigilium: φ Tune
84쪽
Tunc florent sivae, viridisque renascitur annus. Verni quippe actis temperie cuncta quasi reviviscunt & renata adparent , quae hiberno frigore penitus enecta videbantur. Unde Ver κατ ἐξ-ἰριον annus & annus novus invdigitatur, ut Columellae lib. IO.
- - Tunc Merscoloribus auui Retibus alma parens cingi sua tempora gaudet.& Boethio de Consolatione Philosophia lib. I. carm. DTua vis vernum temperat annum.& lib. q. 6.
Spirat florifer annus odores, a Zas Cererem fervida siccat, Remeat pomis gravis Autumnus, Hiemem desuus irrigat imber.
Sic & Petronius in fragmenta ἰoculos flabat, quidquid promiserat annus. id est, Quod ipsum Novum hic dicitur: Nam
Omnia tune forent, es nova temporis aetas: Et nova de gravido palmite gemma tumet. Tunc pasitur cultus ager , renoUatur aratro, .
His novitas jure vocanda fuit. Notavit tamen & Servius Ver novum, adultum, eXtremum& caetera anni tempora sic dici pro initio, medio, & fine Ueris, quomodo Graeci in singulis mensibus tres decades statuentes, primam dicant --seeundam. tertiam i. e. mensis stantis , medii & definentis. Quod autem Ver cariorum hic indigitatur, propter aviculas est, quae prolectante verno tempore Concentus suaves. ωγ . sonant, ut ait Apulejus lib. XI. allegante quoque huc meis
85쪽
UO. sic Virgilius 1 Georg. vers. 328. in Ueris descriptitne, 'quam noster sedulci imitatus est: Avia tum resonant amitas virgusta canoris. Quem expressit & Petronis12 . I
milia disressi frepitu virgulta loquamur, - -
Sle & Oviatas et Fasiorum vers. I, D tepidam volucres couxemibus area mulcens. De quibus Excubitor nosser ita porro: Uers. 3. / Vere eoncordant Amores, Vere nubunt alites. JVeluti Lipsus optime pro nubent, scribendum duxit: umbunt , id est , συνουσιαζουσιν, ἔ-Nam post concordem consensum, qui facit conjugium, sequitur nuptialis congressus. Ita Iohannes tamen Isacius Pontanus ras Macrob. lib. 7. cap. I 6. propius ad prius illud nubem, legit uberi, idque idem vult valere ac vernam, ut apud Pl-
& Draeontium in Hexaem. vers. I q. 'o Pennigerum verea e nemus vapor urget in usus Pignoris. Quam sententiam suam ait adstruere, quod hic sequitur: .-- Et nemus comam resolvit. a .
Cui applaudit & G. Erhardas in Sm . Petranianis ad illum
86쪽
cecidere capilli, Veruantoque comas tristis abegis hiems. Idque totum expressum esse ab Ovidior Prataque pubescunt variorum flore colorum, Indocilique loquax gutture vernat aUis. Quomodo autem Serno tempore concordent amores, Oppianus I. One ei. vers. 377. & I. Halleui. vers. 473. exponit. Unde Bion Idyll. 6. quoque Ver foecundum singulis anni rilonge praetulit:
vers. q. Et comam resista de mairitis imbribus. J Quanquam venusta quidem tralatione folia in arboribus,& viridis ille ornatus universus dicatur , ut apud Jς-
Dum comam fluis hiemes recident, comam Avis revocabis usas.& Venantius Fortun. in freno de Resurrect. vers. ΣΙ. Tempore subqua hiemis foliorum crine revulso, Jam reparat viridans frondea tecta nemus. Plaudit quaeque suis arbor opaca comis.
Unde & apud Udorum Glossis r eomat, frondor ad ritum tamen nuptialem quem in hoc & praecedente versu innui video propius videtur accedere , quod nemus quoque comam resolvas imbri pariter, ut sponsa passis crinibus marito in manus cedebat. Quo ipso motus dubitavi, avnon melius , & nuptiis accommodatius legatur: Et nemus zonam reseisit de maritis imbribus.
87쪽
Certe ob vicinam taliterationem &paronomasiau eo vide tur digitum intendisse. Vers. s. Cras amorum copulatrix, inter umbras arborum ,
Implicat casas virentes de flagello Orteo. J
Videri poterat hoc distichon e Lucretii principio ductum:
Tu, Cypri, per maria ac montes fluviosque rapaces Frondifer que domos avium camposque virentes Omnibus incutiens blandum per pectora amorem, Edficis, ut cupide ge8ersitim secta propagent, Sic quoniam rerum naturam sola gubernas. Hinc sane sorte amorem servandum hic dixeris, sed Pithaeus iterum pro amorem maluit amorum , ut & pro gaetas legit
cadprobantibus Lipso & Salmaso casas, nemorales, scilicet inter arbores, & myrtos praesertim , quae factae sunt Veneri. Unde Virgilius Ecl. 7. . Populus Alcidae gratissima, Vitis Iaccho, Formose mrtus Veneri. Cui & Kal. Aprilis cum floribus & myrto sacrum fiebat, sicuti Ovidias Fassorum IV. ita Latias Deminas adfatur:
Nune alii fores, nunc nova danda rosa est. Vos quoque sub viridi Urio jubet illa lavari, Ca Ἱque, cur jubeat, discite, eerta subes: Litiore secabat rorantes rore capillos, Viderunt Sa ri, turba proterva, Deam, Sensit, oppo ιά sexit sua corpora mTrio, Tuta fuit facto, vssque referre jubet.
Pausanias vero in posterioribus Eliseis rationem isthane adfert, cur huic Deae rosa & myrtus Consecrata , quoniam utraque planta eximiam prae se fert pulchritudinem: rosa inter flores, myrtus inter arbores. Et sie paulo inferius in hoc carmine V. q. ubi plures causas , cur myrtus Ve
88쪽
Moreas inter coronas, myrteas inter casas.
Ipsa quoque Venus Myrtea ,. & postea Murcia dicta fuit, , Plinis testante in Pandectis suis lib. XIV. & Plutarcho in quaestion. Rom. χλ Ausonius in Ecleta , qua Cupido cruris-gitur, propter occultantem & refrigerantem umbram gratas Veneri venereisque statuit myrtos:
Mγrteus amentes ubi lucu1 opacat amant .
Ad eafas adfert Pithaeus hunc Tibulli versum:
Ludit, ex virgis exseruit arte casas. Hagella vero Uidorus Orig. lib. I . cap. s. summitates fruticum, & vitium interpretatur. Flagellis myrteis rectissime quoque dicitur Venus implicare Casas suas rurestres, circa tribunal proprium, quod ante aliud, Paridis R. tribunal , faustam fortunatamque sibi deprehendisset Venus myrtum , quum illa ornata Dea ad Judicium de forma cum Deabus esset profecta, victoriamque reportasset. Quod Nicander in Alexipharmacis adtigit:
nses via τι σοι Δικὶνννα Θεασδε &c. Praeterea Di bnua tua es ex arbore ramos -- pernata, tuam nec cepit Iuno coronam,
Vuod Venus Idaeis es illa in montibus olim Comta comas, ubi de forma contensio nata es.
Vers T. Cras Dione jura dicis fulta sublimi throno JRectius scribi opinatus est Lipsus , Casubonus ad Aeto
Sed ego lectionem receptam servaverim, quod Dea in judicio praues, cum assestricibus suis, Reginae potius perso- D s nam
89쪽
nam' In throno ac tribunali repraesentatura adsidere , nequaquam ver b in thoro adcumbere deberet; quod ne in conviviis quidem pudor muliebris ferebat. Cum viris enim cubantibus sedentes foeminae coenitabant. Quae consuetudo ex hominum convictu ad divina penetravit.
Nam Jovis epulo ipse in Iectulum, Iuno & Minerva in sellas ad eoenam invitabantur. Quod genus severitatis suaqetate diligentius in Capitolio , quam in domibus privatis
servatum meminit Val. mx. lib. a. cap. I. Cum magis ad rem pertineat Dearum, quam mulierum, disciplina contineri. Et sic in Augusti cinna λ Θιών, impudici accubitos, legimus veteri Epigrammate: Fugis es' aurator Iuppiter ipse thronos. Nisi plane fallor, legendum quoque hic erit rora Dione Dira dicenm infra v. 49. Vid. N ad vers D. Vers. 8.
Cras amet, qui numquam amavit; quique amavit , cras amet.Jy. C. Maliger lib. 2. poet. c. 3o. inter versuum adfectus aut probatos lege, aut usu permissos , aut usurpatos licentia, quosdam constitui ait in ordine sive dispositione, tum partium ad totum: ut apud Odidiam exilitat omnis amans , habet sua castra Cupido rAttice crede mihi, militat omnis amans.
Tum vero totius ad totum , id est, non tanquam pedum ad versus, quemadmodum in exemplo adlato sed tanquam versuum ad poematium, veluti quum repetitur ver sus in fine Epigrammatis , qui initio fuerit constitutus. Ejusdemque naturae & instituti quoque dicit esse intercalares , speciem eorum , qui dicantur interpositi, Graecis quod salvo sensu tolli possint. Quamobrem & Scriverius cum a capite hunc quoque praepositum,
90쪽
imi, 4-3 ιωι vice propositum , sede sua sustulisset, atque huc in ordinem redegisset, & vix ut interpositum tolerasset, cogitare debuerat, versus hujuscemodi quoque recte a principio collocari, praesertim si rei summam aperiant & tandem in idem iisdem verbis aut paulo saltem mutatis desinere. Apud Theocritum namque , primum fortasse talium Versuum auctorem , idyllio primo , a Thyrside, principe persona inscripto , quo loco haee carmen suum bucolicum auspicatur , ita statim inlargite .
Domὸ L B collam mecum, mea Musa, Camaenas. Ubi vetus Scholiastes observavit : Tires 3 λενιταν προασμα , - ἐπι-λώλμι, --T. 3-λη- ἐπωδῶ ταξιν εχ Quo innuit, eumdem vereum , quem Semius ad Verg. intercalarem vocavit, Graecis pro diversa quidem rati ne & positu, nunc quidem illud denotare. quod Latini praeludium seu prolusionem , Cicero & Gellius praecentionem indigitavit, sed vulgus praeambulam: quod ιχ 'Graecis quoque deprehendo fuisse usitatum. Sic enim Hesy
eis A. Iam vero eumdem intercalarem ἐπιμε- - esse, veluti carmen in poemate frequenter repetitum & interpositum, quod Galli restein de Milade , quasi refrenationem chori dicunt: postremd vero notare & clausulam carminis , quod Tertullianus epicitharisma I. adv. Valentinianos Graeca voce dixerat: in hymnis quod succinitur, vulgo versculum nuncupari Budaeus in Epise. adnotavit. Quare Maliger recte ibidem ad interpositos illos. retulit omnia ἐπι --ιaia &-Qualis acclamatio est etiam apud Catullam in epithalamis Tutiae , Mallii, ubi statim in fronte adfatur Hymenem, quem toties repetita invocatione postea subdidit: s P Collis