장음표시 사용
591쪽
1338 gravius illis contigisset, onerariae naves militari praesidio destia tutae hostibus praedae essent; aut tempestate oborta, uti plerumque autumni tempore contingere solet, si naves in altum vela dare, & triremes se ex scopuloso litore subducere cogerentur , qui in terram exscendissent milites, commeatuum ino. pia deserti , ab hoste undique pressi , miserrimo leti genere occumberent. Quocirca, nisi hostis extra snum ad certamen ineundum elici posset, utilius censere, Leucade superata , in Corinthiacum sinum proficisci, ubi & Naupacti expugnandi,& universae illius orae , quae usque ad Peloponnesi isthmum pertinet, nostris vastandae, ac diripiendae haud contemnenda facultas esset. Αheneobarbum quoque vel periculo, vel tim re adductum ex Ambracio sinu in altum 1e provecturum, &pugnam conserendi facultatem facturum. Auriae sententiae GrN manus, & Capellius accessere ; cum mari potius, quam temra rem cum hostibus gerendam arbitrarentur , devictisque ac profligatis maritimo praelio hostibus, patratum jam bellum fo
Constabat isderatorum classis centum triginta quatuor triremibus , triginta militariter instructis navibus ; duo quoque insignes galeones aderant. Onerariis navibus Francus Auria, Andreae gentilis, ac propinquus, praeerat . Ex iis quatuordecim Alexandro Bondimerio, galeonis p secto, parere iussae shae in fronte positae primam aciem constituebant. Gri manus, Aquilejensis Patriarcha , primam triremium aciem ductabat postremam Capellius, classis Venetae imperator ; Andreas Auria, & Ferdinandus Gonzaga mediam tenuere . Septem mviginti triremes pontificiae Censebantur et praesectorum nominane ingrato silentio premantur , apponam e mere hi Paulus Iustinianus, vir maritimis rebus a teneris annis adsuetus, cui
classis pontificiae praesectura demandata fuerat ; Victor Superantius, Joannes Gritus, Christophorus Canalis, Aloysius Ray- mundus , Iacobus Priolus, Aloysius Iustinianus , Antonius Canalis, Vincentius Maripetrus, Ausustinus Contarenus, CVeneta nobilitate patritii ; Abbas Bibiena, Abbas Divi Petri, Franciscus Benedictus, Alexander Rojus, Petrus Cephaleus , Marcus Hadertinus , Iacobus Seletus, Victor Petreti. nus, Alosus Rosa, Franciscus Bonaldus, Thomas Rhodiginus λ
592쪽
nus; ad haec Bemardinus Londanus, qui tormento excusso interfectus occubuit. His omnibus Marcus Gri manus , Aquil ensis Antistes, instructissima omni bellico apparatu triremi imperabat ; cui binae aliae adjunctae erant, quemadmodum Iustiniano praesecto totidem, e damnatorum numero cunctae instructae. Andreae Auriae aciem duae ac viginti illius triremes , sexque Antonii Auriae conficiebant. In Ardinandi Gonragae acie quatuor illi additae triremes continebantur, Monoeci duae, Terranovanae duae, quatuor Hierosolymitanae religionis, totidem Anguillaria Comitis , Neapolitanae quinque et hae omnes quadraginta no-
In Capellii acie numerabantur Franciscus Paschalicus, Ale-aander Contarenus, classis legati; duo Francisci Zeni, senior alter, alter junior ; Vitus Civranus, Aurelius Bragadenus, Dominicus Priolus, Joannes Baptista Capellius , Iacobus Λntonius
Maurus, Michael Grimanus, Hieronymus ContarenuS, Petrus Bembus, Bartholomaeus Georgius, Antonius Canalis, Zacharias Maurocenus , Hieronymus Michaelius, Donatus Cornelius, Ioannes Baptista Georgius, Marcus Carolus Contarenus, MarcuS Bam harus , Hieronymus Zannius, Marcus ac Iacobus Quirini, Sigis mundus Contarenus, Iacobus Antonius Salomonius , Dominicus Michaelius , Andreas Pisanus , Paulus Diedus, Thoma S Superantius , Iacobus Mari mirus , Laurentius Donatus , Daniel Quirinus, Franciscus Mocenicus , Fantinus Plianus , Paulus Georgius, Franciscus Gritus ; Cretenses triremes duodecim , quibus trierarchi praeerant ex ea colonia Veneti patritii, Petrus & Alexander Boni, Nicolaus Mutactus, Jacobus & Antonius Danduli, Nic laus Zenus, Nicolaus & Joannes Cornelii, Bernardinus & Antonius Polani, Mapharus Calergius, ex nobili Cretensi familia nobilitate Veneta a Republica donatus ; atque Antonius Cond ratus Cretensis. Illyricae undecim accedebant, quibus imperabant Antonius Zarotus eques, Georgius Sicensis, Georgius Pa-jensis, Joannes Crepsanus, Lucas Dracus Ascriviensis, Franciscus Palatinus, Antonius Vitalis Pharenses , Christophorus e Dominis Arbensis , Ioannes Cicuta rigiensis, Tryphon a Ba cia, Michael Cipicus Traguriensis. Navium onerariarum partem alteram Francus Auria ductabat, quae Galeone, ac viginti sex navibus constabat ; alteram Alexander Bondimerius ingentis Reb
593쪽
publicae Galeonis & navium praesectus , in qua etiam magnum navigium, cui Barcis cognomen inditum fuerat, Nicolao Trivisano praefecto, atque undecim onerariae naves Ueneotae , quatuordecim Caesareanae censebantur : ad haec septem aliae aderant , commeatibus , atque omni genere militarium apparatuum instructae. Complures his adjiciebantur biremes , myoparones, celoces, atque alia minora navigia , quae Cota cyrae classi se adjunxerant , ac voluntariorum Militum haud exiguum numerum Continebant , ut si exacte omnes recens rentur , ducentorum & quinquaginta navigiorum numerum
Classis Corcyra solvens cum ad Communiciae portum albquantisper substitisset, Leucadem versus iter arripuit. Hostes, qui cum classe in Ambracio sinu degebant , nostros CorcTra solvisse, atque in se cursum navigationis intendere per spe. culatorias biremes certiores facti, inopinato eventu perculsi ,
in consilio capiendo ancipites erant et exirentne ex Ambracio sinu, nostrisque pugnandi copiam facerent 3 an praelium
detrectarent . Qui tutiora consilia amplectebantur , e statio. ne minime recedendum ajebant , quae. & Praeveta oppido , de faucium angustiis tuta redderetur, atque ex propinquis regionibus commeatibus uberrime confluentibus , percommoda existeret : interim, Christianorum classe vel autumnali tempestate oborta, vel aliis difficultatibus pressa , abeunte , liberum, atque expeditum iter futurum. Sed plerisque barbarico fastu, ac superbia elatis, minime serendum videbatur, ab iis hostibus, quibus, ut ajebant, semper arma sua gravia, & QNmidolosa fuerant, ac fuga salutem petere assuetis, terrifica ostentatione clausos portu teneri : itaque statim exeundum, &plium cum hoste censerendum; incolumitatem , ac decus non ab
incertis, & meticulosis consiliis, sed ab impavidis ausibusῬetenda. Quis enim diu tutam in co sinu contineri posse classem certo sibi polliceretur An non hostes , illorum ignavia comspecta, adoriri, atque oppugnare in portu milent , quo loco neque militum virtute, neque praesectorum disciplina , atque imperio aliquid egregii efficeretur e Chartadenus , quamvis
animum intrepidum, ac secundis fortunae successibus gloriae avidum , audacia promptum gereret, attamen laederatorum classis
594쪽
numero, atque apparatu haud parum CommoVebatur, ac p ter morem ambiguis jactari sententiis videbatur ; ut eunuchum quendam , qui ei comeS a Rege datus fuerat , palam illum acerbis salibus perstrinxisse, atque acrioribus verbis objurgasse ferant, quod provocantibus hostibus , & in pranium elicientibus, ignava cunctatione portu se contineret , aC Su-leimani potentissimi Regis gloriam foeda timoris , desidiam uelabe aspergeret, cujus aliquando ByZantii poenas daturus esset. His vocibus incitatus Aheneobarbus e sinu exire, atque Cum nostrir confligere statuit, veritus, ne, praelium se detrectante, aemulis, quos multos Byzantii habebat , illum apud Regem carpendi, & in ejus exitium conspirandi occasio praeberetur scum praesertim ex Corcyrae expeditione superiori anno parum feliciter suscepta, atque administrata , magnam sibi apud Omnes invidiam conflasset. Itaque ex Ambracio sinu classem educere, nostrisque pugnandi copiam facere decrevit. Erant illi octoginta septem triremes , biremes rostratae se
me triginta; praeterea biremes , & myoparones tot aderant , ut centum ac quinquaginta navigiorum numerum conficerent: robur , ac vis in triremibus, quibus nostros superabat, sita erat, ut si absque onerariis navibus cum foederatis dimicandum ret, non exigua victoriae spes adesse videretur. Cum igitur in altum evadere, atque in conspectum christianae classis prodire statuisset, triremes quinquaginta ad tentandoS, atque eX- plorandos foederatorum ducum animos, ipse mox cum reliquis subsequuturus, praemisit, ut de numero , & acierum ordine, quo Gristiana classis incederet, edoctus tutiora, atque expeditiora consilia gerendae rei caperet. Nostri, qui Leucadem vetasus iter habebant, ab iis, qui in summis malis, & carchesiis navium erant, de hostium egressu admoniti, ad Ambracii sinus
fauces contendere. Atque navigatione immutata, primum aciei locum Capellius, Venetus imperator, obtinuit, Grimano Patriarchae postremus obvenit. Capellius e longinquo triremes Turcarum conspicatus, vehementiori nixu remige Contendente, in
hostes invehitur ue majoribusque in ipses excussis tormentis , adeo celeriter se recipere coegit, ut triremibus certatim sinus faucibus, quo se periculo eximerent, ingredi conantibus, perturbatis ordinibus, nihil ex disciplina militari administraretur rLI et cum
595쪽
is33 cum obversis puppibus, tormentorum nostrorum ictibus paterent , neque loci angustia aut sbi invicem auxilio esse, aut a reliqua classe , quae sinu continebatur, subsidia mitti possent. Id
cum Auria , qui mediam aciem tenebat, animadvertisset, pr pius se in hostes intulit s qua ex re cunctorum ad praeclaram a fortuna proterendi hostis oblatam opportunitatem erectis anumis , quidnam ipse moliretur, attentissime circumspiciebatur acum ad arctos sinus aditus accursurus Videretur, ut perturba. tos, atque incompositos hostes cum reliquis foederatis adortus, reditu intercluderet ue ac globorum procella a tergo , atque a
lateribus obrueret , & in ipso sinu deleret . Verum cum in conspectum hostium venisset , praeter omnium spem , statim gravibus propositis poenis, triremes se recipere jussit, classem- ..is.., que omnem ad Leucadis insulae promontorium, quod memaist hia tum vocant, Coegit, non sine omnium querelis , turpibusque in Auriam maledictis, ac probris, quod vel ignavo, vel ma- se is ligno consilio e imiam profligandi hostis occasionem , quae jam
prope manibus teneretur, elabi permisisset. Leucade denuo exquistis ducum sententiis, nonnulli cum triremium manu Naupactum oppugnand censebant, ut, educto ex angustiis hoste , libero mari confligeretur. Alii quamprimum Nicopolim redeundum arbitrabantur et nihil movente Turca , oppidi expugnationem tentandam; vel, pugnandi facultate oblata, praelio decernendum. Igitur iij. kalend. Octobris , nia hil immutato acierum ordine , Leucade nostri solventes , in hostes prospero vento , navibus onerariis praemissis , iter intendunt. Dum haec fierent, Chartadenus universam classem in apertum pelagus eduXerat, ea ratione instructam, ut mediam ipse aciem obtineret ; dextrum cornu Tabaches , Salecus sinistrum pari triremium numero ducerent . Secundo vento sese inserentem, nostri priusquam ad sinus fauces acces1ssent , adversus ipsos venientem conspexere . Tunc Auria ad reliquos
classis imperatores conversus dixisse sertur et Hostem jam e mnu , uti maxime optabamus , eduximus et in nobis certamen
inire situm est : hoc momento omnis christianae reipubiscae imcolumitas , ac dignitas vertitur. Vitarie , ne in incertam fomtunae aleam classem non modo istam, verum foederatorum Primcipum decus, o salutem consectamus. Quo enim, tu navibus,
596쪽
ae triremibus amiss, coUmiendum erit quae spes reficiendae 1338 et sis Q quisnam currenti Uctoriae frenum inficiet, ne unmersae maritimae orae statim, cunctis destitutae sub iis , in bestam
potestatem concedant, μου --, inquit, C pelv, eo magisaeis cere, atque oculis subjicere oportet , quo tuae Reipublicae, de cujus imperio, ac Mert te agitur, majora, Ο certiora pericula imminent. Ad ea Capellius, Injunctum sibi a Tenatu, inquit, ut , pugnanae opportunitate oblata, cum hoste consile ret : ab illius jussis se recedere minime posse et ingentes Deo -nais, ac Caelitibus Eratias agere , quod praeclaram adeo naviter gerendae rei occasonem obtulyssent 3 egregios animorum impetus 9 pro reipubiscae ebrisianae gloria , ac salute sufe pios conatus , cum optimo jure niterentur , optima in spe fomtunatos , ac pro peros eventus non sine ingenti idorum gloria consequuturos et quod vero ad se spectaret , nulti pericula fremmidaturum , omnes labores sortiter , atque intrepido animo subiturum . Idem Grimani legati consilium , atque ardor
erat . Auria , illorum auditis sententiis, Quod faustum, se lixque sit, inquit, hostem, Deo favente, aggrediamur 3 aufuδ nostros fortuna secundu Tunc vexilla ad praesiuia incundum tolli, atque explicari jussit, sua acie primos impetus in hostes
se editurum pronuncians. Ingentibus Cunctorum plausibus, ac summi gaudii significa.
tionibus praelii committendi signa excepta sunt , Victoriae spe .., a M. .
sublatis animis, quam ut sibi haud ambiguam pollicerentur , tum foederata classis, militari disciplina instructa , amplitudine , atque apparatu terrifica , tum crebri de Turcarum virium imbecillitate nuntii emciebant , ut illos inani ostent,tione Contentos pugnam non excepturos, sed in easdem fauces redituros crederetur . Itaque singuli ad pugnam st comparare, munera militaria strenue obire s duces adhortando ,
α suadendo incitare r Nunc opima hostium spolia , nunc militaria decora ob oculos ponere: hostes navigiorum nume- To, ac viribus, militum virtute nostris haud pares esse et jam quid possent satis patuisse , cum e faucibus Ambracii sinus egressi, perterreActi, perturbatis ordinibus , conserti sese recepere : nullam illis spem, nisi in tuto ad suas regiones receptu esse et quod illis omnes virtutis nervos elideret, Optatam, ac
597쪽
certam nobis praedam polliceretur z Celeritate, atque ausu tantum opus esse: certa manere nunc Praemia 3 ad majora patranda aditum aperiri, unde in omnem posteritatem immortalibus laudibus virtutis fama , atque pro Christiana religione egregie facta concelebrarentur ue illorum Vero, qui fortiter pugnando oocumberent, animos ad beatas Caesitum sedes evolaturos. Primae aciei locum a dextro latere , qua in altum mare expanditur,
Auria delegit ; mediam Capellio attribuit; Grimanum in subsidiis cum postrema locavit s Francum Auriam, navium praesictum, triremes anteire, atque in eam partem, quo ventus fetaret , obvertere puppes jussit, ut, eo impcllente, adoriri hostes, ac tormentorum ictibus , antequam pugnam triremes capesserent, illorum acies perturbare pollet, ac disjicere. In id quoque sumino studio, atque acriter Turcae intendebant, ut fotaderatorum Hassem praetervecti, ventum exciperent, & priores in nostros impetum facerent. Quod Auria animadvertens, suam aciem ad terram flexit, quo aditus ea parte hostibus interclud retur . Verum Considente vento, tanta subito malacia, ac tranquillitas extitit , ut, ne a triremibus onerariae sejungerentur , eas tarde, ac non absque dissicultate remulco duci opus esset. Sed cum nihil ad pugnam incensis animis arduum videretur, magno nixu in hostium conspectum galeonem Venetum , a
barciam pertraxere, quae navigia omni armamentorum genere reserta, atque in primis magno tormentorum numero instructa,
ad cunctos impetus hostium excipiendos pro fortissimo muro,& propugnaculo aderant. Chartadenum foederatorum admirabili ordine classem adornatam , atque onerariarum robur in fronte locatum, secundo vento deserri conspicientem, ne cum majoribus navigiis dimicare cogeretur, Veritum, quod nimis praepropero consilio e sinu egressus esset , poenituisse fertur : ingensque adeo timor universam Turcicam classem invaserat, ut complures Christic iis , qui misero servitio ad triremium transtra detinebantur, se, rescive suas perquam demisse commendarent. Sed paulo post, pristino vividi spiritus impetu assurgente , Cuncti strenui im- Ieratoris ossiciis perfungi , se ad pugnam comparare , suos ortari, incendere, tactum victoriae ostentare; num minis terrendo, nunc praemia pollicendo, dimicandi ardorem injicere:
598쪽
hostes vinci assuetos, acrem illorum impetum non expectatu- Is38ros et certamen alacres inirent; mortis timore, ut mos ferocis
gentis est, abjecto, sortunatissimi, ac felicissimi Suleimani Re gis auspiciis, atque ductu, Veluti si pretesens adesset, in hostes
ruerent. IA porro Consequi Mene arbus nitebatur, ut ultra Leucadis promontorium delatus, pugnam cum onerariis navibus vitaret, classeque circumducta, foederatos a tergo aggrederetur, qui, ne ab onerariis sejungerentur, aegre , aC difficulter loco moveri possent . Itaque adeo obstinata contentione hostes se invexere, ut prope litus adnavigantes, eam stationem, inquam se inferre, atque hosti eripere nostri decreverant, occuparent;& ab Onerariis navibus longius provecti, ad prospectum foederatae clauis constituti, omnes ducum motus inspicerent, &observarent, absque magnis navibus in praelium minime nostros
Auria interim naves , cunctis subsequentibus triremibus ,snuosis flexibus circuendo, cunctorum mentes anxias suspensa expectatione detinebat; ac jam illum, proris in hostes obversis, impetum facturum , & signa coniurendae pugnae editurum sperabant . Verum cum nimia mora , & cunctati ne tempuS tereretur, praeclaraque egregie gerendae rei op- Portunitas elaberetur , Cunctis stupore , atque admiratione
defixis , laederata classis sere immota stabat , labentiS occasonis, sui imperatoris inertiae , hostium ac ratae Contenti nis otiosa contemplatrix. Id Capellius , & Grimanus imper tores cum incundae pugnae avidi ferre non possent , summis vocibus, ut a compluribus exaudirentur , incIamabant e Tam fatis mora temporis i sumptum , ne quod reliquum erat , contereretur , ne prope certae vinoriae spes aesereretur .
stat Capellium e sua puppi in scapham descendisse , ac inter triremes tortuoso ambitu devectum, Voce , Vultu , nutubus nostros ad pugnam edendam inflammasse ; illius verba a cunctis ingenti applausu, non sine maximis audentis virtuistis prie niis, excepta fuisse et ad praetoriam vero Auriae delatum , illum his verbis compellasse et Quid moraris impera- riviis atm P cur hostes jam jam fug/entes non μυ- - nonne miluum voces , cunctχrumque pugnandy a m ad praelium fe- Α--- liciter conferendum imitant e Victoriam tu manibus to LI 4 mus.
599쪽
mus. Prima pericula, primos incursus in hostes de feo : μ
gnum ede pu nae . Simul fulgidum, quo indutus erat, thoraca pulsans, In hoc, inauit, Vt minime degenerem Venetae Re pubiscae imperatorem decet, aut Lloriose vincam , aut victus pro patria , ac religione non inultus occumbam . Erat Capellius egregia corporis specie, Cui senium tertium enim ac septuagesimum annum agebat nihil virium ademisse videbatur ; animo vero intrepido, rerum maritimarum usu ea tempestate clarissimus , prudentiaeque, ac sortitudinis admirabili quodam temperamento admixtiS , Opinione apud omnes per- celebris , quae suis consiliis, atque adhortationibus magnum auctoritatis pondus addebant. His cum militum pugnam dem entium, geminatisque vocibus Victoriam inclamantium a cederent , permotus Auria, ac Veluti quodam verecundiae rubore perfusus, procedi jubet; ipse quoque cum ea, quam duinctabat, acie movit et atque, onerariis praetervectis, propius se in hostes classis foederatorum intulit, qui obversis pelago proris, litora puppibus praetexebant. Tormenta utrinque, licet eminus, ingenti fragore multiplicatis ictibus displosa, ut jam coeptum praelium videretur; cum tamen triremes hinc, atque inde consisterent, neque ad pugnam Cominus capessendam im citarentur ; siquidem Auriam ea spes remorabatur, quod perterrefactos hostes triremes relicturos, expositisque in terram militibus , fuga salutem quaesituros, incruentamque victoriam reis laturum sibi persuaderet. Chartadenum vero justus timor, ne ulterius progrederetur, detinebat, quod galeonem , & bam Ciam, fortissima Venetorum navigia, triremibus insistere animadVerteret, verereturque, ne immanium tormentorum globis classis illius ordo, quo nihil aut decentius, aut firmius excingitari poterat , perturbaretur, ac triremes ingenti illorum vidisjicerentur, & deprimerentur . 'Ceterum Auria cum aliquantis r in conspectu hostium fili sit, atque suis consiliis nuiquam respondere fortunam animadvertisset, proelii se discrimini committere nolens, palam Coepit se subducere. Inde hostibus increvit audacia ; tantumque se intulerant , ut complures ex illorum triremibus prope galeonem , ac barciam accederent, quod ingenti sua mole minus expedite se recipere poterant i ac, pila serrea in galeonem excussa, cum
600쪽
tormentarii pulveris cadus ignem concepisset, nautis, I 338tibus magno in timore , & consternatione Versantibus, Alexan der Bondimerius, praesectus, militari virtute, ac prudentia , forti animo, atque in omnes eventuS expedicto, periculum discussit, & cunctos hortando , suadendo ad constantiam, &fortitudinem erexit; prudentique consilio, ne tunc tormenta in hostem torquerentur , jussit . Idem Nicolaus Trivisanus, barciae praefectus, suis imperavit e subeuntes cnim Turcas, tanquam rerum navalium peritissimi, expectabant, ut de repen- irate saevam omnis generis machinarum bellicarum procellam in ipsos effunderent. Neque eos opinio fefellit ; nam hostes amdaciores facti, cum intento remigio propius accessissent, gravi
adeo glandium, & pilarum grandine perfusi sunt, ut, haud
exiguo detrimento accepto, summa cum trepidatione se reci
Eodem tempore hostes diversis in Iocis naves, ac nonullas triremes, quae pari celeritate reliquas insequi non potuerant, aggressi, pugnam edidere ; nam in duas onerarias naveS, quarum altera Bucca nigra cum Hispanorum cohorte , altera Macinius Moncata Cantaber vehebatur, impetu facto, tormentorum displosione ita potiere, ut incensis velis , fracto malo, Hispanis, ct nautis compluribus intersectis , omnino perierint. Duae printerea Venetae commeatibus onustae, dum acriter cum hoste dimicant, conjectis ignibus . paucis in scaphas desilientibus, aut ad socias naves adnatantibus, conflagrarunt. Binas triremes, Venetam unam, cui Franciscus Mocenicus, Thomae filius, at teram pontificiam, cui Baptista Bibiena, vir sacratus, praeerat, 'Salecus intercepit ; quae, omnibus sere nautis, ac militibus in pugna interfectis, in illius potestatem concessere et trierarchi somtiter dimicando occubuere. Aloysi quoque Figamae, Hispani, navis, licet suae cohortis milites aliquantisper hostes sustinuis
sent, capta est. Verum turbatis repente nubibus, euro flante,
pro ita exorta, intendentibus se tenebris, majoribus expansis velis , ac dolonibus sublatis , &, ne ab hostibus internosceretur, laternarum, quae in praetoriarum puppibus praeserri consuevere, luminibus extinctis, vehementius euro se incitante, classis Coria Fσω τε cyram pervenit 3 at dissipatis adeo ordinibus, & cunctorum justo potius dolore, quam metu fiactis animis, ut a multis v, ρηι ctos