De chymicorum cum Aristotelicis et Galenicis consensu ac disensu liber cui accessit Appendix de constitutione chymiae autore Daniele Sennerto, ..

171쪽

euliares , ae seminales rationes deessentia a coelo analogis indidit. Atque ita eursum naturae per propagationem specierum in individuis conservat & tuetur. Iam vero post creationem ista principia in aqua &terra, ad corporum naturalium constitutionem & nutritionem , ubi vis obola sunt, ex orii S rerum corruptionibus. Nec quis sibi persuadeat, cum ex combustis sumum ascendere videt , aut ex aliis rebus Ua pDrem , moX in prima elementa

saetam esse resolutionem ι sed in illo ipso sumo ac vapore principia plerumque adhuc integra sunt. Quod ex Chmicis operationibus satis patet, si recipientibus vasis sumi ac

vapore S ejuS modi excipiantur. Si enim evaporat vel accendatur sulphur, sulphuris oleum vel spiritus inde colligitur , evino, spiritus vini , ex aliis plantis alius spiritus vel

oleum ; ex accensa papyro oleum

papyri vel lini , ex antimonio, flores antimonii.

ordo nimirum est in rebus naturalibus . ut superioribus & nobilioribus serviant inferiora. Et si cur in animatis , ab anima vegetante adsentientem , hinc ad varias brutorum , tandem ad animam rationalem , tanquam summum gradum, fit progressus, & anima rario Halis omnium animatorum inferiorum potentias complectitur : Ita idemia in corporibus. Primo sunt ele

menta: Hi ne Sal , sulphur, de V,

aut Prima illa missa, aut quocunquet nomine quis ea appellare velit, quae quidem etsi ex elementis composita esse statuatur : formas tamen habent,quibus differunt, non a sormis

elementorum inter se mistis ortas, sed ii Creatore in prin. a creotione inditas. Ex his postea varie aristis, concurrentibus tamen ructus elementis, mineralia, metalla, lapideo, gemmae, plantat, animalia suam materiam, oc corpora acci paulit,in quibus ter spe ..i cujusque sor mala

varie determinantur. Sicut videmurusale me terra a plantis attriae una peculiari modo in plantis elaborari: rursum cum plantas animalia Uescuntur, mutationes quasdam subire, naturam tamen suam nunquam plane ex suere. νNeque haec doctrina antiquis αννον-

omnino est contraria. E si enim . natωαι- nomina haec apud eo, non exilial t; proxima

tamen satis est, si res ipsa exstet: licetque, ut Sc in alias disti plinis, re bus , quae cum fundamentaS eius disciplina conveniunt, Plaeter tam noviter cognitas, nova nomina HNpOnere; cum vocabula ex arbitrio liO- .minum pendeant.Hinc in omnibus disciplinis dantur hodie multa nova nomina, etsi res sint antiquae. Ita in Theologia vocabula Trinitatis, ομοου Au, oc plurima alia, quaen Omine tenus in sacris literis non existant, poli Apostolorum tempora ab Ee lesiae Doctoribus usurpari cae perrint, quibus tamen doctrina Apostolorum non evertitur, sed potius declaratur & explicatur. Quod multo magis inPlutosopaea tenrium . licet. Disiligod by Corale

172쪽

Iicet. Neque enim in Philosophia lum calidum, frigidum, humidum,

eadem est persect io, quae in Theo- sicci , aut quid ex his simpliciter gia. Etenim doctrinae Apostolo mistum, attrahere scripsit: sed itarum nihil addere licet ; at in Philo- scribit , - ου μα- σειροιδνα staphia plura ignoramus,.qui .ri sci- ακκαν eiς τἰώ γ ν ἐ θῆ, ἔλκει εκα-

quid invenit, non antiqui, contra γλυχθ, - αλαυs, , κρον παν ον ria docet, sed eorum doctrinam qua crescunt*Pr1-ur,suando inter- erficit. Ue m de vocabulis non num veniantiastrahit unumquodque sitιgabimus. Vocet quis sulphur, quod secandum naturam sibi familiare

Vocet pingue,Vocet oleum: perinde in term in I. Eis autem acidum, aeelli inodo concedat,de qua contro- amarum, es duise, refas in csomni

versia est, dari quasdam substantias, mum. Ea in tib de Prisc. MeHcin. ubi e quibuTodorum, si porum&smi- prolixe hac de re agit, ista plincipial/um causae proxiane reddi possint appetuare videtur J-άμεις non in- δυια mecum id ex elementis fieri non queati usitato vocabulo, cum v t Galenus, ' HAM' Et tales substantiast antiquos inon tib. de enit. cap. s. docet , ὸιiαμις ρ' 'Plane ignoraste dicimus. Etsi enun etiam cριμ nxtius orassara, ηίm signi creationem, e q ua formas has ori- ficet. Quam significationem dc Agmem habere diximus , ignorave- ristoteles usurpat, dum, loco asiegatorint gentiles Philosophi & Medici: e lib. a. degenerat Animal. cv j. Ele- .s quae tamen si ipss cognita fuisset, menta δυυαuως appellat Docet au 'io tot absilrdas opiniones non inci- tem eo inhbro Hippocrates , ut in distent, neque Galenus Mosi, imo homine, ita & in altis rebuς, quae D EI omnipotentare ita impruden- eduntur&babuntur, vel foris illi ter,imo impudenter oblocutus suis nuntur, veI quacunque forma cor-set , dc de formarum origine com- pori admoventur, non selum ad ca-

modius loqui potuissent tamen, lidum, frigidum, humidum di sc-

praeter elementa principia quaedam eum esse respiciendum, sed poti uppropiora, e quibus res naturales ad amarum, salsum, dulce, acidum, constituantur, alantur, & rie assi- & similia. Haee enim homini inessociantur,ad serunt. Licet enim ex- ut sc alliis, dc ex iis misi,s corpora presse pro principiis ea non vendi- naturalia constitui ; Et ubi invicem vente tamen quia qualitates,quae iis bene contemperata sunt, neque vi adscribuntur , elementis attribui deri, neque hominem molestia assi- non possunt, alia praesupposuerunt cere: Ubi vero non bene tempera- corpora, quibus ea, ut proprio sub- ta, sed ab iisesecreta suerint, homi-jecto, in sint. Hippocrates, lib.δε - nem molestia ascere. Ita enim min. Human, text. II. Plantas non so- scribit: Eri πιθρωπω η, πικρον ν

173쪽

acerbum re insipIdum, alia disexcenta, quae pra copia s viri in vanas habent facultates. Et haec quidem mixtione σmutua interse comememtιone neque eernumtur, neque molestia quemquam

in iunt. At ubi horum quippiam δε- eretum fuerit sper se exinterit, tunere eons euum H, re hominem molestia

a cis. Auin etiam in cibis, qm minimὸ nobis conυeniunt, quis in eorpus ingesi homini sint noxis, eorum quil/bes aut

manu HI, aut minime te emtin revehemens; ideos perturbatronem In eorpore inciunt: non secuW ac ea, qua corpore excernuntur. At edulia, qua homo edit aut bibit,ea hujuae intempem ii re excedentissucea minimam partem habere constate Panem dico σMazam,ae his similia , quibus homo copiosissime ac frequenter uti consuevit. Et p

si πιὸς πλαωσίμα. Non casedum est, quod magnam vim habet i verum acerbum re insipidum,catenus, de quia but δxi , cum in homιne, tum extra hominem, in ιis,quae eduntur aut bibuntur vel foris illinuntnr, vel quacumque forma corpori admoventur. Explicatione quidem aliqua locum hunc Hippocratis obscurare potius , quam declarare conatur E ra st v s, Dist. I. contra Paraces d u m scribit; Hi ppoci a tem non reprehendere quatuor elementorum misti O-nem pro principio ponentes, sed ad versus illos disputare quI artem medicam construere volentes, hypothesin protulerunt non rectam, dum unum scili aut duo saltem ex his principia posuerunt. Ideoque docere voluisse, hominem constare non ex uno solum elemento, sed ex

omnibus quatuor. Verum enimvero concedimus quidem, Hippocratem hoc loco elementa rejicere non voluisset An vero id solum reprehendes Diuiligod by Cooste

174쪽

bendere voluerit, quod nonnaelismplicia saltem elementa principia corporis humani posuerint 3

cum omnia simul mista ponere debuissent: non adeo planum est; nec

video, ubi in hoc libro scripserit :quod ipsi proclive suerat sacere: sed

toties repetit, Morbos S magnas in corpore Perturbationcs non aqualitatibus illis elementariis fieri, sed τι --λλα -ου-

pellat ας πύν χου ἐν άν es DGς ἐεη, Neque est, quod quis di- canitium loqui de simplicibus qua-Fitatibus ; compositarum esse majorem etficaciam. Negat enim id expresse Hippocrates, & dicit,qualitates primas permistas , minus laedere, quam simplices, dum scribit :ο, μυ αν δηπου χρονον μεμιγH α

sunt,molestia non a ciunt. Temperamentum emm recommodemtionem ha

brefrigidum a calido , oe calidum a frigido. At ubi alterum ab altero sejunctu fuerit,mne offendit. Simul etiam monstrat hoc loco Hippocrates , quod ii ipsi morbi & laesiones, quae ob excessum qualitatum primarum homini obvenire solent, non sint tantae, quales Gnt, quae ab amaris iusis de acidis Nam,inquit,si amaruε humor aliquis, quem flavam bilem nominamus, effusu fuerit, quanta anxie tates, asin σ imposentia istinent ρ Et

quibuου acuti, acres, ae a vinos humores instant, quinam furores s visi rum re thonuis lancinationes, animis abjectiones oriuntur Z Neque hac prius quiescunt, quam evacuata, dejecti sabis permisi fuerint. Quale quid solae elementorum qualitates nun quam inducere post unt. Quae etiam ab iis oriuntur alterationes longe. facilius tolluntur. Et quantum το ειλικρονες , partesque missi ab aliis, cum quibus temperatae eranta

separatae possint, etiamsi nihil alterius rei accedat , vel ex spiritu vini

patet. Potor enim aliquis cantha

ros vini quatuor vel quinque sine insigni damno exhaurit: At spiritu mvini, qui inde elici potest, non sine praesenti incommodo exhauserit. At objiciat aliquis, inquit Hippo

crates, multi febribus ardentibus, aut pulmonum inflammatione,velasis mombis vehementibus detinentur,qui tamenealore eis δ non tibe tur, neque frigori calor satim succedit. Sed respondet Hippocrates , Illud ipsum magno a gumento ess , quod neque e Bdum pliciter, neque i amsolum is fenus causasit : Sed eri es amarum Olidum idem, EF calidum re ac sum, re salsum re calidum, alias innumera; Etrur sum frigidum aliis facultatibus commia

sum. Hacsunt, inquit, a quibuς noxa Provenit. Sed re calidum is unctumeri robur ac veluti principia/ῶ habens, quod incitas, re vim bin, cui conjun ctum erit , auget : Nuliam tamen

s cum .

175쪽

peculia es vim, uam estnveniat, majorem obtinet.

Molliatra Qu insignis Hippocratis loeus

ain , utina a multis indoctrina febrium ea iam r- putridarum ac malignarum ac ipsa hor. νήιε' adeo peste de aliis morbis venenatis diligentius animadverteretur. Nons . . enim satis e sescire, adesse febrem, id est, calidam intemperiem, vel ipsam foveri a putrescente humore: explicanda non in Ele montis sim licibus i c qualitatibus primis iubistere , .sed ad propiores quasdam

causas recurrere, quae quocunq; no mine appellentur, non multum refert, modo rem teneamus. Licet etiam Hippocrates,de nat. hum no propter tria, Chymi cord Principia, sed

propter humores nos aegrotare dicit : tamen alibi humores non solum

Sed illud ipsum praecipue animad- qualitatibus primis definit, de quod vertendum, in qualem dc cujus ge- 1 de narum humana, de pituita de bileneris naturam h timor in qualibet fe- utraq; dicit, idem, in lib.derisi. Med. bre ac morbo corrumpatur. Hinc de acerbo,acido, amaro,acuto affir- enim pestilentium, malignorum ac mar, scribitq; quod ο- ναν τὶ του Παιν venenatorum morborum pendet tilam εῖ' εωυτύ φ ετ ,

differentia de cura: Et hinc diversa Gm 1 in para νερο, Gi κήλυπιει τω- Sympinmata in malignis ac pesti--Ideoque dum Hippocrates

lentibus febribus ac constitiationi- propter humores amaros, salsos, abus proveniunr: ita ut nunc dysen- Ieria, nunc vomitus, nunc Angina, nunc pleuritides, nunc parotides, nunc bubones, nunc deliria, nuc ve-.ternus, nunc dolores capitis, nunc

alia Symplomata oriantur: Quae ex sola intemperie vel putredine deduci non possunt; Sed omnia, ut loqtii-liosque hominem aegrotare scribit,

de dum Chymici propter salem,&α

eundem aegrotare dicunt, non dictit contraria. Penitius enim tantu non

naturam humorum inquirunt Chymici, dc cur humores hanc vel illam vim dc naturam habeant, indagan Sc ex certis principiis causam red-tur Hippocrates, haec τύ αίθρωπιώ dere conantur, Imo si ea. quae no so- , 1 δ-ύαεaiis ερκετ : Sc οσα κακο- Juna de morborum ortu , sed etiam παθεμ αν σοὶ π παν--δ-α- de corporum naturali u generatione

μι-ν ε ετρω. tradiderunt Philosophi dc Medici, Etsi vero in his locis Hippocratis qui hanc rem diligenti usPerpende-gion Salis,Sulphuris Sc Mercurii no- runt,consideramus,certe eorum dominatim de in genere fit mentio: a- e rina ab hac non multum discre-ci dumta ine amarum Sc salsum, quae pare videtur. Ut ex multis unum saI- Salis species sunt Chymicis, nomi- tem afferamus , Erastus, Chymicis natur. Atque haec loca, qui diligen- alias non aequus, indefersthesdespo-νer perpederat, facile animadvertet. rabin, ita sci ibit: MMIcamenm Pero a Hippocratem dc in Plantarum nu- mnia non ex Elementis primo conflant, tritione S generatione n. othorum sedcxiam ant imo stanes m ato c--

176쪽

posita sunt. Co in hommis Galenuu non etsi illi su a proxima mnet pia ani-

ex Elementis edex quatuor humoribue, malibus de Hantis constituerant: taut materia propin ιι μώ,generatum a men quia ab iis mox ad Elementa factums ostendit. Hos rursum humoreae ut ultima pleroque Hippacratis eis ex cibo repotufactos constat,quos Vsos nim lententiam esse, plaiatas ex terra ex suetis terra pronatos liquet. Etenim a cadum,amarum, de salsum,Stomni-ammatia plantis vescuntur, Planta ex genum atrrahere, antea dictum deter succum Uamiliarem attrahunt, lapsi sunt, Ac ptopiora illa omiseruta a um, dulcem acιdam,qualisscssicei neque enim crediderim, quod Mein cujuss natura maxime familiaris exi- teora, ut imperfecte mixta, planta- sit. Semιna certὸ in terram conjectara rum dc animalium propiora princidumsibi utilem re convenientem abmo- pia constituerint, merito hiatus illeniam ex terra attrahunt, non pum ele- supplendus est. Et sunt non paucamenta attrahunt ,sedex Elementis com- alia, de quibus ne cogitar ut antiqui, positum succum. Haec Erastus.Jam si quae a posterioribus inventamur. quaerimus, quaesit holus succi natu- verum mittamus iam autoritara, Scanis unicus sit, ac unius natu- tem Hippocratis in antiquum , acrae, an vero aliquot ejus differentiae, rem ipsam videamus.

de si sunt, ut sunt nam Hippocrates Primo autem protestamur, eviacidum, amarum, dulce, dc salsum principia ista sito, Sc quem antea

nominat Pansnt innumerae de incer- proposuimus, de mox explicabimst, tae, an vero delinitae: quid prohibet, modo, admittenda censeamus: nos cum ipse Hippocrates per acidum, . tamen omnium absurdorum de in- amarum,dulc , alsium de initia h - eptorum dogmatum , quae in hacrum succorum differentias explicet, doctrina a Paracelsistis immisce ad principia Chymicorum recuste- tur , patrocinium non suscipere. re de statuere, succum illum, quem Operae pretiia non putamus, inni- plantae attrahunt, ex hisce constaret um opin iones recensere dc exami- Uectam sit sanit, nec rem istis no- nare , Inprimis clim pauci idem minibus significatam tenuerint an is hac de re docuerint. liqui, tamen quia no tollit ipsorum Primo nimirum, ut etiam supra de Elementis sententiam, ipsis non monui, non tam late extendenda' est contraria. Non enim quod quis sunt principia Chymica cum Para-

inter ignoravit vel omisit, ejus do- . celso, ut ante elementa constituan- ctrinae est contrarium, sed possunt tur, dc elemen xa ac coelum ipsum antiquorum desectus recentiorum ex iis componatur.

industria suppleri. Neque Aristote- Deinde per ea elementa prin- nine .ia lis de Galeni scripta Physica eam cipia Aristotelica nullo modo re- tarmis habent persectionem,quam sacret li- jicienda sunt, sed suus locus mate. ιοι Mterae, utala nihil addi possit. Ideoque riae, formae, dc privationis suus ele- mentis,

177쪽

mentis, sius EIs p Ineipiis dandus:

Et tam elementa, quam haec principia Chymica in mistorum constitutione admittenda: Et ex illis caliditas, frigidi ias,humiditas,sccitas; ex his odores, sapores, & hujus generis qualitates aliae deducendae. Hἱ-ὸψι. τ ορ & hoc monendum, inter susuluia principia alia esse propinquiora ,

alia remotiora I alia communia , alia minus communia: Et unum,

mistum e pluribus principiis diversae naturae posse componi. Sicut e go cum dicitur; Semen & maternum sanguinem esse corporis principia: eo non negatur, hominem constare ex quatuor elementis : Ac. gontra scut cum dicitur; hominem constare ex elementis: non negatur,

humores quatuor esse hominis principia: Ita cum dicitur, tria esse

rerum istarum Principia,mon nega tur , easdem constare ex elementis.

Achinc nonnulli in mistis duplexo m. da, Corporumgem inesse dicunt; unum plex. alementare, alterum essemiale, cu utrumque ad misti constitutionem pertinere. ubi res quidem satis bona est ,1ed locutio non satis exacta, cum elementa quoque ad essentiam rei pertineant. Uerum ut ad

. . . bonum sonsum ista attrahamus, p.

pellare videntur principia essentia ,s ' ob nobiliores qualitates & actio nes, quae in majore apud ipses sunt pretio, & ita ad essentiam praecipue

medicamentorum , quae inprimis quaerunt, magis pertinere videntur, quam elementa. Neque enim,quod ei par monuimus, cum Paracelinsistis Dei mus, oui statuunt, ista tria principia esse plane prima, vel etiam ante elementa: susticiat, si ob - tineamus, esse post elementa,&talia,a quibus pleraeqι facultates,qua medicus in medicamentis expetit, oriantur,& ultra quae resol e re corpora naturalia non tentat Chymicus: Cum nec natura hic facile

sese in resolvendo, si quis ulterius progredi cupiat, praebeat: Nisi se

sandestruere plane potius,quam re solvere res cupiat.

Quomodo autem probari possit, Pνine mtalia dari principia, iam dispicien- mordum,& in genete probansim, dari alia corpora praeter elementa, qui- 'bus qualitates certae, quae vulgo salso elementis attribuuntur, primo,

ut propriis subjectis, in sint. Quomodo vero dentur,"ac qua-

Ita sint,postea dispicietur. Nequπenim dum in genere hac de re di quirimus, omnes Chymicoru opiniones, quas de iis in specie habent, desendendas suscipimus. Primo autem hoc argumento utimur : Ubi - cunque pluribus eaedem affectiois nes& qualitates insunt, per commune quoddam principium in sine necesse est: scut omnia sunt gravia propter terram,calida propter igne. At colores , odores , sapores, essecpλ γ ν & similia alia, minerali bus, metallis, gemmis, lapidibus, plantis,animalibus insunt. Ergo per commune aliquod principium Aesubjectum insunt. At tale princi pium non sunt elementa. Nullam enim habent ad. tales qualitatem

178쪽

producendas potentiam. Ergo alia principia, unde fluant, inquirenda sunt. Et licet nonnulli monstrare conati sint,colores, odores, sapores, ab elementis provenire: irrito tamen conatu id fecerunt,ut i do istiGstinis Philosophis & Medicis jam monstratum est. Quomodo enim, quaeso, a caliditate, frigiditate, humiditate, secita te, quomodocunqὴ etiam mistis,color, quomodo odor,

quomodo sapor proveniat φNeque vidi aliquem e Philosophis, qui liquido monstrarit, quomodo quaelibet illarum qualitatum ab elementorum qualitatibus pro

veniat: Neque in Peripateticorum libris, quod animum veritatis a Uidum satiaret, hactenus invenire potui. In iis potius tot contrariae sententiae , tot dubia nondum soluta occurrunt, ut doctissimi quique de maxime ingenui cu Scaligero exerc. conqueri necesse habeant: latere naturas has, sicut & alias rerum species in pro fidissima caligine humanae insutiae. Hoc ergo nisi praestet uti monstretur, quomo do ex elementis, quae aliis qualitatibus, quam caliditate, frigiditate, humiditate, &siccitate, gravitates item de levitate praeditae sunt, totaliae qualitates,quae cum his nullam

cognationem habent, oriantur: ratio ista firmissima manet, eaque ad res gravissimas probandas utuntur

doctissimi Philosophi, ut ex scali3.

exerc. VI.sect. ao. videre est. Habet

haec assertio sundamentum in illa rationis regula, quae est: Non potest aliquid agere ultra virtutem suae speciei, neque potest effectum dare

ea, quae ipsum non habet,cum ut resse habetin essendo, ita sese habet in causando. Quod ita firmum est, ut nullis instantiis infringi possit.

Interim concedimuri incomposito

esse plus, quam in simplici quolibet

seorsim sumto. At non plua in simplicibus omnibus,quae compositio nem ingrediuntur. Et si quae qualitates Λc actiones , misto , quatenus rate, competunt, evanescunt eaemisto destrudio. At sapores, Od res, & similes qualitates misto destructo remanent in parte aliquam isti, cui propterea, ut primo subjecto insunt. Et propterea si etiam

me te oris insint ex iisde causis com petunt. Si enim dicimus,corpora perfecte mista esse ea, quae ex elemmentis omnibus de hisce principiis inter se mistis constant : nihil o stat, quin non dici possint impersecte mixta ea , in quibus elementis non omnibus admiscentur haec principia omnia, aut principiis non

omnibus omnia elementa, aut non

omnibus elementis no Omnia primcipia, Ita certe compertum, saepe dari pluvias coloratas, nebulas Retidas. si quae veia contra hoc axioma ad ejus veritatem infringendam opponuntur exempla rerum,ea vel revera illam qualitatem , quam ali Communicant, habent, vel effectus salsie cauta attribuuntur. Ita si dic tur, animam corporis & quantitatis esse essicientem ; cum ipsa nQu

179쪽

st quanta, salsem hoc est Nam . dus explicandus. Quod sol lutum

anima corporis & quantitatis nul- humidum indurar,res plana est. Lu- , lo modo est efficiens, sed ex materia tum enim per se est durum , quod corporea Ac quata corpus δc quan- vero fluidum est, Ac humidum, ha- tum Armat Se determinat. Ita si bet aqua adna ista .Haec ergo si radiis quis dicat,ex chalybe&silice gene- solis evocetur, ad naturalem duri- rari ignem, quorum neutrum sit a- tiem redit. Idem in hisce Qualitati-ctu igneu sciendu ,in silice Ne chaly- bus monstrandum,& docendum, fibe rewera Sulphur inesse, quod vel sapidum humidum est, fit in sapore odore percipitur,tisq;, qui aliquan- vincit humidum, cur tot res siccis. idoli maturae chalybis oleum vitri- si massapi dissimae sint, ae si in odo-oli vel aquam sortem affuderunt, re vincit siccum,cur tot res humidet non ignotum est. Et si res, quae aeque odoratissimae sint: cur tot res, inqui-

durae sunt, ut silex Ac chalybs, inter bus siccum comprehendit humi-1e collidantur: tamen si Sulphur iis dum, inodorae sint: cur in tantillo

non insit, ignis non excutitur: con- 1aepe corpore tanta odoris fragrantra res aliae non ita durae collisae i- tia sit: contra V. in magno corpore,

gnem emittunt. Sunt penes me duae quod parum discrepat tempera- arundines Indicae, quae inter se col- mento . parum vel nihil odoris sit. lisae flammam emittunt cum mani- De colorib. jam nihil dico, de quo festo Sulphuris odore. rum origine disputatio prolixior Neque Elementa, sive κατ' sq. est,atque ipsissetiam Chymicos hic γει, sive κατ πλεχμαι agant, haerere non nego. Etsi enim fuerint qualitates se a plane diversas pro- ex Peripateticis, qui conatu irrita ducere possunt. Quae n. κατ' Gέe- ex qualitatum primarum mistione γει, agu t, qualitatem,quae ab ipsi S colores deducere conati sunt: ta provenire dicitur, in se habent Ar- men pleriq; hodie fatemur, is quam aliter, ut cum alii, tum Rudolphus litates primas no esse proxima prin-GOesemius in Esquisit.Peripat qua I. cipia colorti, ut apud frac Tolet d, o docet. Nullum vero Elementum de Uidum Anton: Sarmilion tu dea- sapidum vel odoratum est. Neque lios videre est. Et omnino illa actio etiam κατ' υτελέ αν Elemeta has κατ-εὰ non parvas habet qualitates producunt. Cum enim, difficultates,& saepe latius, quam talia agentia in actum non exeant par est,extenditur. Quomodo Sol

absque habili subjecto recipiatur- calefaciat,Gocleni' in dissiquisit. PH-que διαιααις & actio eorum non Moph. quass. 1. haeret & uni DEo hienisi pro captu patientis, monstran- veritatem exquisite notam, Ac radum est sui enum illud, in quod, tiones,' uae ad probandum,Solen iadum agunt Elementa, odores sapo. non esse formaliter calidum, af res, colores resultent, de quide mo- runtur, non demonstrationes , sed rationes

180쪽

rationes Dialemcas; dc quidem non selecti stimas esse scribit. Uerum

hane luem non facio meam. Haec de primo argumento sufficiant. Drinde utimur argumento, quo Se Aristoteles,3.de Grt cvs. text. I s. de calenus, Eb r.es. de elementis usu Sest. Ex iis corpora naturalia costant, in quae resolvantur. Sed resoluuturin ista tria principia. Ergo ex iisdem constant.Non jam resolutionum talium multa exempla afferam. Salem

omnibus inesse, & ex iis fieri posse, omnibus in resolutionibus Chymi is versatis notissimum est. Et in plantis quidem & animalibus res manifesta est. Qui tame etiadiligetius naturam metalloria perpenderunt , Sulphuri & Mercurio terram metallicam seu chalcan tum addunt, ut apud Libaviu videre est. Et licet alias Chymici ex Sulphure& Mercurio metallico puta, soluin

metalla costitui dican ta me de proximis Principiis loquuntur : licut Medici, dum dicunt, semen dc sanguinem esse corporis humani principia, non negant esse qua tu qr Ele. menta. Et qui vere Metalla novit,&ex iis crystallos , quos vocant,parare, facile etia Salem iis inesse animadvertet. Et licet igne non omniacoburantur,alios tamen calci inandi dc resolvendi modos norunt Chymici. Si quae vero sunt saxa S simi.

lia, quorum tamen pauca esse puto, quae nihil Salis in se continent, talia magis accedunt ad naturam.Elementorum, iv mista imperfecta sui,

quod monet etiam Casalpinus de Metis tibia ev r. Licet etiam sal gustu in omnibus nun percipiatur, Somnia mista non sint sapida: tamen,' inde colligi non potest, salem mistis non inesse: sicut nec nega re licet, ignem non inesse omnibus mistis, quod omnia mista calida non percipiantur. Nam ut qualitates Elementorum aliarum admistione

ne cΥ mutua inter se contemperationen i cernuntur,nes quenquam molestia

a ciunt At ubi horum quidpiam fer

ram fuerit, G perse extiterit, tunc seon spιcuumst, F homnem molema afficit. Ideoque an ossis Saliniit,non sem per in integris, sed resolutis per resolutionem autem non intelligimus illam, quae pistillo fit in minores partes comminutionem, sed veram partium separationem deprehenditur.Id quod inmistis combussis Se calcinatis accidit. Nam

calci salem inesse, & gustu dc aliis

operat ioni b. deprehendι tur.Quamvis vero salem nonnulli ad terra m redigere conentur, frustri tamen hoc tent.int Nam, ut omnes sani O-

res Philosophi de Medici statuunt,6c inter hos Casalpinus lib. L Ee -