장음표시 사용
71쪽
pro sententiis estivi miis eontrariis. Quia ut benὸ Saneh. Mi s. a. eodem modo ludicandum est,quam do in diversis PM hiis sunt divellae consuetuttines, e quando in diversis territoriis. Ideo Probabilius ego juxta supra dicta respondeo: Τeneri, non solum pro eo tempore quo dictus Parochianus est ii ola illius Par hiae , verum etiam pro eo tempore quo in illa ut hospes morari contingat.Quia sicut in nostra sententia hospes tenetur ad observandas leges oppidorum , per quae etiam obiter transit, dum o id eommode possit, juxta quod sup 1q. 13. est habitum. Ita eodem modo teneri debet hospes Pat hianus, dum etiam ut hospes habitat in altera
Paroeliis. Me expresse Fili lucric. it. n. r a a. & Trul-lench. c. I. dis. 3. u.8. Qui tamen male citat Thom. Sanctum pro hae sententia. Sic etiam omnes
DD. supra q. xo. ct seq. pro nobis citati.
bent domicitium , teneantur adfiata, jejunia, ct aliin proprias consuetudines locorum per qua transeunt ρ
Egant Pasqualigus rem de Iuun. deris x . n. 3. . & penes ipsum Medina in
sect. . de Iustio, casi 8. n. s. . & Sanctus in selectu, dis .s 4. n. 34. Qui etiam citat Paludanum, Antonin. Sylvestrum, de Saytum. sed longe probabilius respondeo : Teneti, quia cum huiuimodi vagi nullum habeant domiciliuniuillud debent tortiri quoad omnia, ubicumque rCPeriuntat, alias isti essent exempti ab omitibus legibus, natiuis. & consuetudinibus localibus, & Episcopo
n. s. ut ei dat Pasqnaligus a nam liber sextus nee ha bet eaput a .neque quid de hae re agit 2 Basilius lib. s.
pro hac parte. Cast to Palao rom. r. tract. 3. de Legib. Punct. 14. ,.4. 1. I. Baldeli lib. F. TINM.AGGLdin. 3 a. n. i. vers Si tamen i vagi, ubi etiam citat male pro hae sententia Sayrum, Villatob. Issari. sum. tra l. a. d. e. 3 3 . n. r. dicens id esse certum. Filii uc. Dc. it.
n. os . Diam pari. r. traia. s. resu. 2. vers. Notandum
n. 3 17. Citant etiam Bonaei na, Palio, Diana, BaldeLIns, 5e salas pro hae sententia Aetorium I. gart. lib.F. c. t 1. . 3. Sed omnes haud bene. quia illud caput non habet nisi septem quaestiones. Secundo, quia solum s. col. mihi. 4 , . docet, quod vagantes
hue & illue , qui nulli bi domicilium habent ob eriis minaeommissa,in quolibet loco ubi inveniuntur, puniri possunt. Sunt verba Azotii.
An festani, quibuι in sua patria licitum es
in Sabbata intestina , er extremitates Animalium edere , posui etiam licite ea tamedere transeuntes per Navarram, aas Lusia tantam, quibus in Regnis non lues predicta manducare 'AFfirmant Sanehea,Fagundeet,de Palat. litissup.
quast. 13. cit. Pett. Ledesima q de Matram. art. Flunct. 3. dub ultimo. s. z. Qx os pro hac parte ciatat Pal qualig. tenet. de Ie Aio, deos. 6 1. dicitque esse probabilem, nitique optimo sundamento. Quia nimirum peregrinus sicut non fit pars communitatis iubas loci, per quem transit,eum ibi se habeat tanquam exterus. & advena, ita non desinites e pars comminnitatis sui domicilij: & Proinde habetjus , ut vivat
secundum leges, de eonsuetudines eiusdem commutatis. Ita ille. Sed certe hoe fundamentum necdum bonum mihi videtur: ex illo namque plane sequitur. quod non liceat Navarris. aut Lusitanis transeuntiis bus per Castellam vesci intestinis,&e. diebus Satabati. Patet,quia etiam sunt exteri,& adveliae : ergo si non fiunt pars communitatis illius loci per quem transeunt, plane nee desinent esse pars communitatis sui domicilii: ergo ut tales,tenerentur vivere secum
dum leges sui domicili j, ac prinde non pollent Venet intestinis dictis diebus Sabbati , quod est contra
communem omnium sei e sententiam , he conti ai in
summet i asqualignin, ut ex retio dictis constat. T innet etiam hane lententiam Amicus de iust. σjure viae probabilius , veriusque longe respondeo P gat vh . Primo. quia probabis ius,veriusque longe est, quod Peregrini obligentur legibus loel in quo degunL anquam exteri , vel advenae: ergo cum in Na-varra,& Lusitania vigeat prohibitio intestinorum.&ex: remitatum alii malium pro diebus Sisbbati, plane tenebuntur dictam legem servare t maxime cum sat lex iuris communis j omnes etiam adu vae, aut PC E-grini, ut tales indiciis Regnis degentus, aut rer illa
Seιundo. Quia eritissimum mihi est quidquid renuat Pas quali gus quod comestio intestinorum die Sibbati in Castella facta lit lieita, vel privilegio, vel consuetudine postea privilegio confirmata: sed se est quoὰ talis eonsuetudo, seu privilegium est locale, de
non personale,cum sit concessiim intuitu loci, iacmpe ob penuriam piscium: eigo non sequitur perlonas
Ad fundamentum Pasqualigi negandum est, quod Peregrinus non fiat aliquo modo , & iaIione pars illius Ioel per quem tiansit; fit namque, tam ad gaudendum favoribus, quam subjiciendiam se one Iibus illius , ut ex dictis satis constat. Et ideb hanc nostram sententiam ut probabiliorem docet ipsemet Pasqualigus decis est. in sine, de penes illum Rodri-guea in Rullam Cruciata , s. i. n. s. Itenrique L lib. T.
addendi sunt Navarr. in Man. eap. a . num. I Q. Vbi
sic ait: Sexth peceat qui vestitur earnibus, vel alio cibo vetito in aliqua regione, etiam eo tempore,quo Iiceret vesci eis in sua , sicut e contrario non peccat vescendo eis in regione,qua transi, vel in qua m ratur, licet in sua eis non liceret. Navarins enim, MLusitanus vescentes in Castella die Sabbato extis, el
72쪽
vel interioribus partibus animalium . non peccant: liret in tuis terris id eis non liceat. Castellatius autem idem iaciem in Lutuanta, vel Nauarta pecoret, per cap. , i a. s. per quod eius stois. probat illud vulgatum : Sisuoru Roma,Romano vivito more. Et si sis multo sit ut ibi. Hue usque & amplius meus Navarius, Basilius, Filii ucius, Salas, & alii citati supia .
DISPUTATIO IV. De operibus in diebus festis prohibitis.
An opera servilia prahi autur in
EsPONDEO tanquam eertum: Prohiberi, quia Eeelesia prolubuit in diebus festis stri opera eorporalia,de externa, instar praecepti legio antiquae : at lex antiqua prohibebat in die sesto opera servilia, ut patet ex illo Levit. 23. Omne σπιfervue non faciatu tueor ergo Se Ecclesia. Sie D.Th.
Au omnia di era corporalia externa sint probitita
. A Ffirmandum videtur. Nam Ecclesia tittit prae- Leeptum de sanctificatione festorum, ad imit uio nem praecepti antiquae legis. sed in hoc prohibebantuT Omnia opera externa , ut colligitur ex illo Exodixo. Noufaci omne opm in eo. Et Levit. 2 3. Omne γπι- facietu in eo: ergo ei:am Prohibentur per Prae-eeptum Eclesiae. Sed tanquam certum respondeo: Non omnia operaeorporalia externa esse prohibita Christianis in diebus festis. scnt olim prohibita erant Iudaeis Sie docent Omnes Patres,quatenus cavendum praecipiunt Christianis. ne more ludaeorum in die Domini eo otientur. Sie cavetor in Concit. Aureliau. 3.e. 17. Ac in Concit. Leodicos e. 12.& eontrarium damnat Gregorib. II. Epist. ius. Et eoustat ex praxi Ecclesiae. Sic omnes. Legamur Suari 2 ι . t e R lig. lib. I. V T. a n usque - io. ubi a rationem dubitandi respondet. quos lice e praereptum Ecelesiae de ab itinendo ab Oprribus servilibus, dat in sit ad imitationem praecepti legis antiquae , non vero ad eius aequalitatem. Sanchra lib. s. co I. cap. r. dub. 6. -n. II. Larnunti vit. A alii.
An opera semitia , qua in sectis .prohiἶentur Christianis sint ramum in qua propria seunt
servorum 'Espondeo assirmati v L Sie namque clarὶ colligi. I tui ex verbis Exodi io de Levitici 13. nuperductis. Et ex Ecclesiae vise, Se Doctoiu: omnium consensu. Qui declarantes , 'inid sit opiis servile infestis prohibitum, aiunt illud esse propite quod ex se habet quendam famulatum, de ab illis solis communiter exercetur, qui aliis inserviunt. Sic fere Dah. 3.1.q. 1 21. art. . O iu 3 snt. dist. 37 t. D qnast. a. ad a. ubi adducens deseriptionem operisset vilis, ait: Opera similia proprie esse ista, ad quora, m exercitui servos deputatos habemus . in quibus debent a Ner me. chanica dirigere ,-a liberalibus disturguuntur. Sie Angelios Doctor. Et se ex illo Suarez lib. 1. citi
Au etiam prohibeantur in festis epera qua sunt communia tiberis, o servis, τι sunι venari,
Ffirmant aliqui esse prohibita praedicta opera,si I fiant 1 set vis, non vero s fiant a liberis. Quorum opinionem dicunt eme probabilem Filiivc.rom. I. rin. 27. c. 9. q. 8. num. 26o. & Machado lib. 2 sunm. m. 3. traff. i e .do vis.1 .n. 1 .ubi se ait: s Acerra delas Obras que son comunes a esclavos,o libres, comoes et eminar a pie, pescar, caw, cte. Digo que e
probabie opinion que son medias de suyo, y tale , que hechas pol ossieto,b por es: Iavos, y gente servit,lon tambien ellas serviles, licitas , y hectas ρος per nas libres, lci on. Si e Machado. Sed probabilius longE respondeo: Non prohiberi in sesiis exerceri praedicta opera. etiam a servis. Quia in festis sola opera servilia sunt prohibitat sed ea quae suiu communia libetis,& servis,non sunt se
est. n. 16 i. Machado ex illo his verbi, i s Si bien es mas probabie opinion, que m ninguim manera se danobras medias , lino que sors oramente han de ser o serviles, o libres . porque de la misma manera , queenire hombre libre, ' ci clavo .no se da medio, Napoco enite Iaa Obi comunes. Sic ille.
docet, quod si quis toto die festo studeat,etiam Theologyae,& eama pietatis,& non lucri, on caleat culpa. inra praeserti debet vaeatio ad Deum studio. Negarunt etiam alii canonistae . non loquendo tam late de omni studio. sed de si iidio , quod non est in materia spirituali. sie Amon. de putr. mc. . des - , Angel. veis. Feria. num. 19. &SIlvest. -λDomi
73쪽
D ivica, vos. Quinta. Ubi expressὲ d cent, quod studere ad lucrian,iIon liceat, licet non sit
Sed tanquam certum respondeo: Licitum esse st dere in die sesto, etiam tota die,& non totum Theologiae, erum etiam aliis scientiis, ut Philosophiae, Mathematicae, & similibus, quacumque intentione id sat, dummodo suo tempore audiat ut Missa. Ratio est , quia studere non est opus servile, sed libera-Ie: at hoc non est proli ibitum in die sesto vi q. s. est habitum: ergo non erit peccatum contra obtervationem festi, in eo consumere totum diem smodo Missa audiaturin etiamsi lucti causa id fiat. Sic D.Th.
die festo legere , aut docere quamcunque scientiam, aut artem,sive voee, sive seri pio fiat, non solum cau- si pietatis, sed etiam lucri gratia. Quia totum hoc est exercere actus liberales. qui nequaquam sunt in se-stis proli ibiti. Neque quod fiam ob lucruin,extrahunt
An licitumsit eonsulere tu festo, GHmprincipa-
ι ter propter Iucrum' gant sνlvester v. Domini et, vers. Traiarsentiem peccare mortaliter Doctorem, qui dat.onsilium,etiam illi qui ε longinquo venit, principa,
liter ob qis aestum. Cuius sententiam este communem ait Nauat. ibi infra. Et illam docent Moditius in s. Prudentum re fonsa, dub. q. & alij. Assirmat vero,non ablolute,sed limitat ε. Angelnsv.Feria,n. Is . concedens id solum Doctori,qui ut empediat illum, qui de longe venit, consilium facit. Sed tanquam sere certum absolute, di sine limit tione respondeo: Licitum est facere eonsilium, etiam principaliter propter Iucrum. Quia hoc.non est opus iei vile, nec aliud ex quinque prohibitis, de quibus insta : ergo licite fieri potest in die festo. Sie Nav ar.
Ati Iulium si alicui in die festo docere alios, aut Mere lucii gratia tu, si licitum in die festo seribere id mis Dr
ob lacrum' Egant Sylvest. dc Abulens loci eis. Quia existi
malit ein peccatum exercere praedictos actus iit esse peccatum exercere praedictos actus propter lucrum, eo quod ex fine fiant servi lcs. Sed tanquam certum respondeo : Lieitum esse in .rre. decismorat. Orifr 38. n. . Grassius 2.R. deriff. tib. a. c. p. ID num. 8. O 23. Sanchezbb. I.
NEgit Guillel. quem citat, de sequitur Abulens.
a. Exod/,q. 7. docens peccare,qui in die
festo magnam scripturam faceret pro te, adhuc abiaque spe lucri. Sed tanquam certum respondeo : Esse lieitum, quia selibere, praesertim gratis, & absque luero,non est opus servile , sed liberale: ergo eum alias non sit ex quinque aliis prohibitis , licite potest in die festo
An Leitum sit eantare infesto, aut pulsare orga
na ,seu alia ingrumenta ex coaventione ati quarum pecuniarum PNEgant Abulen toc.ctis q. 27. Angei. P.Mmin. 27. de Sylvester ν. Domin a,q.7. vers. Quia, a. Sed tanquam eertum sere respondeo : Licinim omnino esse, non solum si id fiat principaliter ob db vinum cultum,aut ob lionestam anImi recreationem,sve ob aliquem alium finem pium, in quo omnea conveniunt; sed etiam si principaliter ob pecunias, aut aliam mercedem fiat. Quia praedicta non sunt opera servilia. nec talia ex fine luerandi essiciuntur, ut nuper est liabitum: ergo. Sic Nauar. I s. n. 24. vers. Ex qua sequitur. Grassius rinari. Lef. aio .tib. i. cap. 3 3. n. I x. Pedram iusti . ubi δε praeceptfot.1 .ret. 2. dcalth ε
A, licitum etiam si in festo ob lueram 'scribere p
omnes citat pro hac parte Pasquali g. decos i 3 9. n. r. Addens eandem sementiam tenere etiam omnes thores, quos ipse decis o. citat pro prima sententia, inter quos sunt Nauarr. Caietan. de Tolet. quos tamen pro contraria sin hac quaestionein sententia citat,& bene. Addi tamen his Doctoribus possum Guineude Abulens. De. cit.
Sed probabilius respondeo : Esse lieitum iri sti
scribere , etiam ob mercedem, aut lucrum, qU Cumque modo scribatur. Nam triplici modo potest quisset ibere t uno per sese, proprios conceptus ex Primendo : alio modo ut disexpulus, alterius dictata excipiendo Se tertio, ut instrum latum alteri minia strans, Ac illi scribens: quocunque ergo modo e x his selibatur, lieitnm est. R. Itio est , qtria scribere non est opus servile , sed liberaIe ; cum sit opus meritis, hoc est, opus exprimens conceptus pro os , vel dictantis: ergo quamvis fiat ob luctum, licit lam et Ieselibete in festis. Patet consequentia, quia inter scri Pti.
74쪽
luetum, vel ine luero, nulla distentia assignati potest , ut bene probat Suared ubi infra ergo ii vita non est favilis , nee alia erit.
De Lq.w ira, uue1.2.mas qui male citat pro hac Parte Azorium, quod non notavit Pal qualigJ Castro
Q VAESTIO XI. An etiam sit tititam transiribere in die festo sue pretio e
Sed longe mnltδ probabilius respondeo: Esse lucitum. Quia transeribere absolute, nil aliud est qu misi modo inibere : at hoe est licitum fieri in die festo, ut supra est habitum: ergo de illud erit. Sic Sua Teatis.1 c t. Qui citat pro hae parte Sylvestriam, Angelum,& Roselum. Sed ex his Sylvest. &Αnget quos solos pro nune videre potuiὶ oppos-
Autrem sit licitum traisscribere in feso , ob
lib. Ac ex parte Sanchet tom. a. o scutulo. . c. L. iab. s. n. . isos omnes pro bac parte se refert Pasqualinus deci i ci. Sed ex his malETol tum, quia nec m. H.cia. nec alibi de hae agit quaestione. His tamen Doctoribus pro hac sententia adductis. addi adhue possunt Iod us tom. x . Thesauri, v. Festorum observaris, s . . vers. Transieribere. Ioan. Hensi queat, Ium. cap. 7. min. 2I. Sylvest. Angei.&Rosella loc. it.
Sed probabili4s respondeo : Etiam esse licitum, quia transeribere idem est essentialiter . ac scribere: sed sexibere est lieitum in die festor ergo de transciis re Major patet , quia trametiptio sollim dissert sci tione tu hoc , quod transeribens inibit eo
eeptus iactatos, non per vetia, sed per seripturam rscribetis verb seribit conceptus dictantis ex ore ipsius : at si e est , quod peΦccidens te habet ad actionem , quod quis excipiat conceptus, vel per vel , vel per scripturam e ergo Nec retiari quidquam, quod id fiat via luerum, aut pretium: quia ii actio transcii bendi ex se est liberalis, de non set vilis, nullo modo fiet servilis intentione operantis , nempe quod hoc saeiat ob lucrum , quia id valde aecidentarium est illi. Si e Medina in Distra. t. tib. t. cap. i .. s. LOpeae
e. 6. vers. Ad quid saltem. Quos omnes citat, & --quitur Pasqualigus f i o. Quibus addi possunt
Bassaeus Festum a. num. s. versi Ucriboe ubi etiam et t. male Toletum Iιb. q. c. 24. num r4. Pro contraria sententia, licuvinitat Pas quali g. num. ii. Qitia Tolet. nil habet de hac quaestione . nec caput λη. habet nisi numeros r i. Filii ius tradiat. 17. cit. num. 164. Trullench. Ab. 8. citi num. s. Lublinus verbiainum,num. . Machado lib. 2.P. 3. trin. I s. do n. s. -m.7. Luysius Turrian. in1mn. loe. cit. Ausonius in si a Dianae,uerbiemGnservare, na n. . & alij.
A, H licitum in die festo transcribere ex e
cio, aut pro mercede, libros cum NMis,ad cam
ram deservientes trivilegia, o similiae
QEgant Asor. Ioe.cit. eap. IT.q.4. Sanchez t 1. a. a consil.lis. s. e. i. dab. I o. num. s.ct 6. N alij. Sed probabilius respondeo: Esse licitum, quia i tum hoc continetur intra liarites operis liberalis. ω non set vilis. Sie Bometria p . Unicacit. una. 2. m. 13. Trullench. dub. 8.eit. m. s. 3c penes illum Dialia I .part. De. eis. sed eerte id solum doeet loquendo de Notariis , aut ossicialibus Curiae, non deseribentibus libros eum Notis. Qui & citat Sayrum sn Clavi R . lib. . c. i. num. Is . Messesium, Lopez, Suarium, & alios.
auι litteras 'AFfirmare debent Abthotes , qui fissirmant licitum est e in diebus festis depingere, de quo insta. Quia utriusque eadem est ratio. Sed probabilius respondeo : Novi esse licitum, quia probabilius est, nee actum pingendi esse lici tum in festo, ut infra. Sie sanehez .e.cit. δενί. α
An sii licitam Tabellionibus , seu Notariis facere scripturas in dium fessis t
75쪽
cap. . 6.vlii , nisi alias si eonsuetudo legi derogans. Ita etiam Lublinus verb. Festum, n. 4. Sed probabilius respondeo : Licitum esse sacere seripturas , &alia instrumenta publica eontinentia illos actus, qui in festis non sum prohibiti,v. g.testa . menta ,scripturas donationis, & renuneiationis, debiti , solliti, de e. secus verb scripturas, quae eontinentactus prohibitos fieri in diebus festis, ut seripturatnquae continet examinationem testium,&e. Quia Pramuis nullo modo est jure prohibitum , veluti est Secundum, nec est opus servile : ergo erit lieitum. Sic Navarr. .F. i vers. Ex quosequitur, Lopea lib. t. in Dact. cap. 11. vers. Licet etiam conscribere. Sanehez tom. h. consil. Lb. F. c. 2. I. Pasquali g. a. Trullench. Deast. n. . I docus tom. i. sturi, v.psommobservatio. s. . vers Sec-- rigeneria. Medi ins-I..iae. 4. 6.8. villatob. xl. tritia. 3 2. di1.2. num. s. dc alij, id docentes secundum regu 3 communem.
An si luitum in die festo rationem fuere, mθά-
Dar y tomar euentas, saltem qua oti nee ex inero, nec mercede' e
Quos omnes citat Pasqualis. iso. Sed ex his Authoribui Angelus nihil habet de hae quaestione
Sed probabilius respondeo : licitum esse, quia deseriptio dati , Je accepti, & transcriptio de uno in alium libriim, in quo actio reddendi rationem rei da tar, & acceptae, aut reddituum consistit, non est opus servile sed omnino liberale : ergo de licitum in festo. Sic Pasqualigus loc. m. dc Sanchra tom. i. opsse. Lb. s.
c. 2.- . n. 12. dicens, ita sentire doctos recentio
res, addentes id praeticari sine taupulo inter Religioses timoratos.
An eriam sit licitum rationem facere in finis,
ris qui pro mercede, aut ex Go
ΝΞgat sane hea treait. num. 3. Docens, id nullo modo esse licitum illis, qui vel in Republiea id habent ex ossicio, aut pacta mercede, aut illis qui id ex ossicio praestarent, quia hoc pact9, inquit, id opus redditur servile. Sed probabilius respondeo: Etiam esse Iieitum eis: quia si rationem fuere ut sic, ex se est opus liberaIriae proinde licitum in sesto, etiam tale erit quantumvis fiat ex ossieto, aut mer et quia haee nullo modo Variam naturam actus,aut operis,ut saepε est dictum: ergo. Sie P quali g. decis. I so. cisal .
fetiamsi Tngraphu ordinare,ct compon re characteres, aut Iitteras infestis ρNξg m apud Pasqnaligum , eo quod sentiant esse
& Gordonus lib. 6. TheοI.mores. q. 7άχ. versis quid otiem. Quos omnes citat, & sequitur Pas quali gusdecis. 49. --. σ 1. Sed ex his, quos hie Ruthoteitat Authoribus, victorei l. male : quia sic et t. saltem apud me nee habet vers. Trausi Donem, nec Ver
bum de hae quaestione habet. Addi tamen loco illius
tum huris sententiae est. Quia illa ordinatio charaiactetum non est ex se expressio conceptu in ,aut tra seriptio expressionis conceptuum: sed est Lbricatio quaedam instrumenti mechaniel, quod inservire debet ad opus mechanicum dum enim componunte haracteres, fabricant illas quas vocant formas, quibus deinde utuntur ad cudendas litteras, non is exprimendos, aut percipiendos conceptus. Ita Pasquali. gus. Et lieet haee sententia sit valde probabilis, S: in praxi contulenda. t Tamen probabiliter eerte respondeo : Licitum esse Τ1pographis in diebus festis characteres compone re, seu ordinare. Quia hujusmodi ordinatio characterum, etiam in ordine ad impressionem , non est opus sevile : ergo nee prohibitum in diebus festis. Co sequentia siquet. Antecedens probo. Prim. , quia per illam ecti positionem charactetum manifestaniatur,oc exprimuntur conceptus mentis: ergo opus est
mentale,& non servile. Semia. quia transeriptio est lieita in sestis vi supta est habituni : ergo dc ordiariatio litterarum , seu characterum , erit etiam licita. Patet, quia haec nihil aliud est, quam quaedam tra scriptio ex quaternione, aut originali libro, in dictas formas, ut postea in papyro eudantur. Respondet Pasqualigus negando , quod illa ordinatio e haracterum sit manifestatio conreptuum,quia inqnit dicti characteres ponuntur inverso modo, lmnum ne in scriptura ; quod satis indicat,non ordinari ad lectionem, aus manifestandos eomeptus; sed dii poni, ut sint congruum instrumentum ad cudendas
Sed hae e responsio nullo modo evacuat vim ars menti. Nam 'im. inquiro a Pasqnaligo, si illa ordinatio charactetum poneretur non in veris , sed e dem modo,ae ponitur in scriptura, essetne Opus semvile,aut liberale, de mentale Si dicat primum : ergo imperiit enter recurrit,ut solvat argumentum,ad p sitionem in vel iam litterarum. Si dicat secundum, nempe quod tune esset opus liberale, & mentale; quia tunc revera dicta compositio litterarum esset manifestativa conceptuum mentis, sicut est scriptio. aut transcriptio, tune sic ego r sed se est, quod etiam compositio litterarum inverso modo positarum , elare, &distincte manifestat conceptus mentis, Vt con stat legenti dictas formas, ut saepe ego legi,& intel-llaxi : ergo etiam erit opus liberale, seu mentale, de non servile. Menudo arguo eontra eundem Authorem 1 si quis inverso modo seriberet manifestando, de exprime do alicui suos conceptus, vere exerceret Operati nem liberalem, utpotὶ mentis , di iron servilem , veconstat, ae proinde non prohibitam in festis r eigci eandem exercet Typographus ordinando e haractetes inverso modo , siquidem eodem, aut smili modo manifestat suos , aut alterius conceptus. Propter haee hane nostram sententiam tenet Homo nus
-- Α. n. r. dc dicunt probabile Trulleneli. & PT qualisus,
76쪽
qaaligur, ut notat ipse Diana ressu. 16.eis. Ita dicens: Sed an dicti Typographi possint in diebus festivis
charactetes componere, nominatim contra me negative respondet P. Pasqualigus decisi s. n. s. sed n stram sententiam tanquam probabilem admittit Mach dus ubi Ap. i. Τtullenehin Decarisam. Iib. s. n. s.ct 6. Hiicusque Diana,& Ausonius in summa Dianaeserb. Festum servare , n. s. sic dicens: Similiter Τypographi eharactetes in die festo Ordi-mntes non peccant mortaliter, quia hoc etiam est opus de se mentale, non servile. Ita ille. Ad fundamentum Pa squaligi negandum est, quoailla ordinatio e haractetum non sit ex se expressio, seu expressiva conoptuum. Eli namque , licet ex parte componentium aliud intendatur , nempe fabricare dictas Almas ad eudendas litteras. aia finis operantis non extrahit 1 sua eoiulitione operationem ipsam. Vnde si haee eae ex se expressiva conceptuum, semper erit talis,quidquid aliud velit operans. Unde omni capite, tam se ilieet ex aut horitate , quam rationec onstat, hane nostram sententiam esse probabilem, quidquid ille Theologus neoterieus dixerit. Nolo Amen , ut illam ante factum consulas, bene tamen ut illam post factum teneas, ut non temere condem nes eos, qui eam amplexati sunt.
An etiam ipsi et impressoribin librarum, vulse . Balidores, y Tiradores, H luitum infinis
nati incumbere em Espondeo, tanquam quid Grinm: Non ege lietis
I tum, quia horum actio vete,& totaliter est mechanica, & servilis, eam pertineat ad artem sigillativam: nam nil aliud de se dicit, quam intinctionem litterarem , & earum impressionem super papyrum.
Sic tanquam eertum doeent omnes Doctores citati, tam pro prima , quam pro secunda nostra sententia. Legantur.
An sit liιtiam pingere infesto, Derigraria ρ
hac parte citat, & sequitur Pasquali g decisi 41. n. 3. . Sed ex his Authoribus Lopez eontrarium docet expresse eum Nauar. & Caieta c. s x. citase, vers et forisere. Quamvis versu sequenti dieat, quod Medi ira assiimet, posse eontrarium practicari. Eitat etiam pro hac parte Machado tram. a. p. 8. tract.8. δε- cum. 6.π.4. Dianam lanara T. 4 in es tu. 61. 6c benε.
Ipse vero non rescit .it hane dissieultatem, sed solum refert, ut solet, quamvis in hane videatur inelinare sententiam, eo quia illam in ultimo reserat loco. Sed probabilius respondeo : Non esse lieitum, quia prcinabilius est,quod actus pingendi sit servili, ergo prohibitus in festis. Sic late Suarea lib. a. eis.
Rosella, Sylvest. 8c Armilla statim citandi. Et est communis sententia, ut fatetur ipsemet Dyman, qui etiam citat male pro se Lopezium.
VAESTIO XXI. Ais satiem si scitum m festis pingere,
recreationisvalia dAFfirmant ta sortiori) omnes Authores nuper pro
lima sententia adducti, fic ex adductis pro nostra, Angel. v. Feria, m. 3 i. Sylvest. N. Dominica. q. s. 3- non 3. Q a, ut citat Suareet. Armilla v.Festum, π. LI. Rosella v. Femin. I 3 Axor Reginaed. Clavis Reg. apud Bonaei nam de Bassaeus lac.cit.
Be penes illum Sa mran. s. loan. . S.Thoma in explicatione Doctrina Christiana, tibi de 3 2pracepto Decalog. fol. mihi o. his verbis : Si es mucha la obra,' porinucho rato, es mortal. Si es solo por recteacion, unque trayga consim algun trabaxo , no son pec do,si no estor van la Mi illa, o den e andalo. J ita ille, de omnibus operibus plohibitis absolute loquendo, Ee alij. Quorum fundamentum est. Quia pingere Te- creationis gratia, non est artem exercere,sed animum
Sed probabilius respongeo : Neque esse licitum, quia probabilius est,ut diximus,quod opus pingendi in simplicitet servilet ergo quacumque intentione fiat, semper est illicitum in festo fieri, quia intentio,
aut finis operantis non variat rationem operis. Sic Suare e. 36. est. n. s. ubi sie ait: Item licet quis de- ingat imaginem animo illam donandi Eeelesiae,non ieet in se sto id sarere sine litentia Praelati , quia mi lieet servile opus sacere in sesto, etiam causa pietatis sne necessitate excusante, ut surri dictum est. Qua propter multb minus licebit id tacere voluptatis causa , sicut non liceret vas argenteum, aut aureum niscere. etiamsi quis in eo delectetur,& ea ratione id s
alii. Et certe loquendo absolutὸ de opetibor servilibus id mihi plusquam eertum videtur quidquid se serit R. P. Ioan. 1 S.Thoma in ut ex dictis Suari, eo n- stat. Lege ipsummet S narium lae. eis. Vbi optunε id
probat, eique consentiunt omnes recentiores.
An ad minus lieitum sit iuven/ι- ρingere infelis intentime addiscendi artem eΑFfirmant sapud pasquali gum J Sylvest.Rosella.
Quos et tu, de sequitur Pasquali g. detis. t r. --.1. Quibus addi possunt Basseus, Diana loe. cit. Ac Lia mas 3 stari. Mubia. c. s. 3. ς .in fine. Lay trian loco -- per eit. Fundamentum eorum est,quia pingere, saltem addi endi gratia . non est opus servile, sed liberale, eum sit exercitium disciplinae perficiens animam ret iso licitum in sesso.
77쪽
sed probabili lis respondeo: Nee lieitum esse,quia probabilius est, ut i se est habitum, quod alios
pingendi sit set uilis, & trusus quod intentio Ramniatis non protast qui ὀcium, ut desinat esse talis r ergo neque Intentio addiscendi. Confirmo hanc rationem. Qitia actus pingendi addiscendi gratia, non disseis ab intrinseco , & essentialiter a quocumque alio aetii pingendi, facto diversa intentione, v. g. ob lucrum: at hie vere est actus servilist ergo& ille. Nee obest si dieas, quod actus pingendi elicitus gratia addistendi, perficit animam , ae proinde sit libetalis. Quia haeeratio nulla est profecto : Nam etiam aetns alij pingendi, quaeumque intentione fiant,perficiunt eodem modo animam , in b & perfectius, eum snt etiam persectius disciplinae exercitium;& nihilominus non 1 unt liberales, ted serviles, eum ex se sint a s tales.
Ex quo solutum manet sundamentum contrarium. Et ideb hane nostram sententiam tenent Suareet c. 16.cit. 6. Fagundea primo pracepto
An tierat jus nibin transsumere picturas experitorum exemplaribin indium festi Z
Arsirmant ostines Authores nuper a a. est ait pro prima sententia, videlicet Angel. Sylvest. At milia. Rosella, Tabiena ue.eis. q. 1 r. Sanehex locrit. S. ven.Festum, n. s. sic dieens : Licet uidem exemplum aliquod delineare , quod volgdieitur Rurar, ut fit parum etiam Romae, de acu pin- fere linteum,quod vulgb Ricamandiscendi causa.Siele, &alij supraeitati. Quorum fundamentum est. tum quia hoc non est opus servile i tam etiam , quia id doeet approbata conbuetudo. Sed probabilius respondeo : Non lirere, seeliis consuetudine, aut levitate materiati quia probabilius est,tale opus esse servilet ergo de illieitum in festis, quacunque intentione fiat, eum haec non exuat illud. sua conditione, ut supra est habitum. Vnde si pansm etiam Romae id permittitur, est ad modicum tempus,propter levitatem n ateriae, qua permissione sum posita excusantui etiam a culpa veniali. Sie SuareEhb. 2. cit. eap. 26. m. s.ct 6. via ita alti Non enim lieet in die se sto taugurem ab alio pictam pingendo transferre, quia non minus servile est pingere ad imitationem sensibilis exemplaris propositi coeam oculis, quam ex propria mente, & imagine inte M : imo hoc videtur minus servile, quia magis mem te, Se internum, sicut magis liberale eensetur seti- here, quim transcribere. Sie ille. Filii iustu. ω
num. t 69. Bonacina lae D.num. 1 1 . Trullench loc. eis. n. . dc alij. Ad fundamentum eontrarium ex dictis
constat. Addo tamen, quod id quod Romae permittis tur passim in festo. non est pingere propriε. sed solum delineare imaginem, ut pinea possit illam perfecte pingere Pictor,quod ut notat Suareet ad libo talem disciplinam videtur accedere.
An liceat Arahimagistris,ha Arehitectis, ins s. designare in chariis, quod postea executionies m dandum P
REspondeo a firmativὶ. inia hoe opus non est set vile, sed liberale. Tum quia non est aliud quim quaedam instructio, re virtualis seriptura, qu
Magistri instruunt inferiores. quae ab illis sum exe- curioni mandanda. etiam , quia dictae delineationes non sunt aliud , quam ex ptigio quaedam im zernae ideae , quam Magister proponit imitandam artifieibus , unde finis intrinsecus ipsius est edocere quomodo res sit facienda, noli autem rem mere. Quod non contingit in eo , qui pingit adhuc addi Dcendi gratia, quia hie quod addiscit, operatur, MLeit: non vero Architectus. Et ideo non mirum, quod his liceat in festis sitam artem exercere, illis
num. 6. Pas qualigus decis r . & innuunt Suar egi de Bonaei ita loc. M. Llamas 3 para. Mith di, cap. 1. .6. in fine, per haec verba t Pollunt de Aiehitem exemplatia facere aedificioraim, quae nostri tranat,sive
An liceat puinis in diebm festis acu pisere f.
re maturasseere, vat, Recamar fAr firmant eis lieere, si id saeiant distendi eausa,
Armilla verb.Festum, num. a . Ac Sa est v --.s.cujus verba retulimus φ. 13. Et absolut dc absque ulla limitatione id assit mant Ioan. de cruce insaum. I stare.'ac. 3 iaret. I .n. 1.citans πω se Armillam Deiri
Sed non ita bene .eum id non absoluth, sed cum limitatione,ut vidimus, doceat A Maom. a.lib. M e. 17. de
probabile judicit Trulleneli loricis. n. s. de docet psi qualis.decis i s. quamvis cum timore aliquo probat. Qia aeu pingere non est opus serviter ergo luetrum in sestis. Antecedens Hobatur. Nam acu pingere, est proprium ingenuarum foeminarum. Et rursus est pus ostentativum ingeni j: ergo non est opus serviole, sed liberum. Sed probabilius respondeo : Non flecte absoluth, Ee secundum se. Quia probabilius est .esse opus serviis te, sevi est amis pingendi penteillo: ergo prohibitum in festis fieri. Dixi absolvi/, ecundisse. quia
si alieubi datur approbata consuetudo, licebit ratione illius acu pingere. Sic Bonac. mrct. a. n. 11. vers.Sext. addit, ex Suariora p. 36. n. Dct ε. Ad fundamentum Pa ualigi respondeo nefando antecedens, nempe quod acu pingere nousit opus servile t Et ad primam probationem dicenis dum etiam esse falsam r nam acu pingere potitis pertinet ad mulieres conditionis servilis , quam ad mulieres nobiliores, de ingenuas. Quod si interdum hae huic exereitio incumbunt, est communiter ad modicum tempus . & ob quandam honestam occupationem. Ad secundam verb probationem dicendum est, quod licet tale opus si ostentativum ingenii,nonideb est liberale, quia etiam ars pingendi ostentat ingenium, de multae aliae artes meenanicie, de nihil
minus non sunt liberales, sed serviles r quia medium est servile.
An satiem tueat paestis Llorare in fetis ail
vitandum otium t Arfirmant sylvest. τινι. Dominita, s s. s. Tres Margarita prae t. s. υσι. Festuis,
78쪽
is reuel. Doct. super Deealog. r. 3. Ghil in. infimverb. Festum, n. L. inos o nnes pro hac parte refert Pa quali g..ire. 19'. Quibus addi possunt Diana 3. . tracf. Dres. l. s. vers Notanuum est, ubi licet ibi, an sit verum . non judicet , secit tamen postea approbando hane partem resol. 6 2. Hoit Ob. -. r. ytra. i. Iboufs F. Ioan .H mi quo in Din. c. 7. 1.18.
Sed probabilius respondeo : Non licere ex se, se elusa ubi adsit j eoni tudine approbata a Praelatis. Ratiolast, quia otium illud in t is est ordinatum ab Eeelesia,& , Deo ad vacandum ipsi met Deo,quod fit audiendo Miliam, & eessando ab operibus servilibus: ergo contra hunc finem expresse facit, qui ut
e. itet illud otium,exercitatur in operibus servilibu . Sic penes Pasquali gum Castro Palaotom. 1. tractat. de Obseruat. DIDrum, ili Jut.υnica, punct. Io. SaneheΣ lib. s. cons. cap. 2. 638. Bonac. dii urat. s. de tertιomace pro Deci logi, mrct. 3.mem. 7. junctis iis, quae tradit Runct. a. num. 13. Quos citat, sequitur P athnaliguς Dccit. m . . Sed ex his Bonacina nihil expresse de hae quaestione dieit. Addi tamen p., uua is pro hae parte Trulleneli ιn
ι siue non lib. r. cap. 16. ut citatum apud Dianam invenies ubi loquendo de pictoribus, Galum concedit eis, ut per breve tempus ad vitandum Otium occupentur in tua aric pinsendi. Comitolus lib. . res f. p p. II. Trullench tib. I. in Decari. c. i.
An ad minus a distandam Measionem proximam precati, ortam ex otiositate , aut quavis alia
licitam in festis laborare ρAr firmabunt ca sorii oti Authores pro prima
sententia adducti , & expreis id affirmat Naldius verb. Fessum de penes ipsum Phili arcus de osse. Sacerd. lib. s. ωρ. 13. in De , Pari 2. N Sanc. est. 5e etiam Pa vi num. s. eitat. licet hie Aut histadd.it, rard accidere posse , quod opus servile sit medium necessarium a s vitandum periculum peccandi. Sed piobabilius respondeo: Non esse licitum,quia existimo, qnod opus servile nunquam possit esse in earum unicum , de necessarium ad vitandum peccatum ortum ex otiositate. Nam dant ut plura alia media . de remedia non prohibita ad otiositatem vitan flam , ut sum honestae recreationes, lectioni, vel orationi vacare,& similia. Dato tamen, quod nullum aliut remedium ad vitandum peccatum adesset, nisi exercitium operis servilis . tune dico,quod esset lici-tnm, quia tui e dei init esse prohibitum. Et in hoe e is habet verum id quod dixit D.August. lib.de dereis chriau, cap. 3. videlicet: melius faceret Aa rin aera suo alui uid utile , qtam si in theatro seditu existeret, ct inelius foemina eorum in die Sabbati lana facerent, quam si tota die in neomeniM impudice saltarent. Sie D. August.& bene. Et se Pa' l.deciἰi p.
Amsit licitam menari, alit aucupari in die fest.
eat ad venationem unam, vel duas leb S. Sed tanquam certum sere respondeo t Elle licitum. Ratio est, quia vel hae actiones non sunt serviles c ut aliqui volunt j vel si iunt ut alii intendunt conluetudine sunt ad miliae. Sic omnes Doctores, praecipue penes Pasquali gum Ariget .verb.Feria, . 26.
apud Pa natig in de Gordon. lib.6. Theol. AsoruLq. τι c. g. vers. Quares quid. Sie etiam Balsaeus veta. . Te Irum, mim ii arullench lib. s. in Decal .e .dub.8. num.8 Pillinc. tra2. 27. c.9. q. .n. 74. & alii statimeritandi. Sed ex his male citatur Armilla , quia neenum. t. nee alibi agit de venatione.
An esiam sit licitum infestis venari, aut aut inpari ex o eis, aut lucri gratia 'NEgant 'pud Pasquali gum) Angel. RosellLSyl-
vel .Tolet. & Gordonus locis nuper ei tatis. Sed ex his Authoribus viale ei tantur Rosella, ut diximus qliaest. praecedenti,& Tolet. Nam hic oppostum expresse docet eodem loco citato, per haec verba : Tamen adverte,cum venatio, de iter ex officio fit, ex se non licet, ut dicit Sylvest. v. Venatio, de tamen consuetudo iam obtinet, ista non esse illicita : & ita tenet NavarIoe.cit.quamvis pecunia fiant. Sic Toletus. Male ergo illum ei tat Pasqualigus. Nepant tamen Bais , de etiam secundum aliquos Fili metus ubi insta. Sed hic Author, lices in principio dicat, venari, de aucupari ex ossicio esse opus servile, in fine tamen addit, jam ex consuetudine licet e. Sed probabilius respondeo : Etiam esse lieitum, quia actio venandi,vel aucupandi, aut non est servile
An si liritum in sesupiseari in fluminitus arun
dine.voluptatis, recreatisntfve eaasa p
Espondeo i Esse licitur,saltem ex eonsuetudine. eeepta. Sic communiter omnes Doctores, prae-C , setti mR P. Leand. in v. Praecepi. Eccles.
79쪽
An etiam si tuitum m fesis piscitri in mari
in λ Pisa simi. - .v- ,π.2o. Gordon .lo. 6. est. 7.c.6.Luman toccit. & alij,doeentes piscatio nem non esse lieitam in festis, si fiat tueri gratia, benὶ tamen si recreationis , aut voluptatis. Affirmant vel δ absolute alii. doeentes esse lici tum piseati in festis in navigiis, remigando, jaciendo,& trahendo retia,&c. non solum causa recreatio is nis,sed lucri causa. Quia existimant piscationem de se esse opus indifferens, & non set vile , de lod nota prohibitum in sesto. Sic Pasquali g. deris. 44. a n. & penes ipsem Medina susum. c. a. b. 8. LOPeae I .
Sed ex his Doctoribus, quos Pal qualigus citat pro hae patre, in primis Medina nil agit de piseatione in toto illo sed solum de venatione,ut supr, a lindimus.Nee Lopez hoe eoncedit absolute, sed in casinecessitatis, ut insit videbimus. Nec rursus Nauar. agit IM .cis.nisi de venatione. Nee Bouae.agit O Mepiseatione, sed de illu q,ae fit in flumine recreationis gratia. Vnde ad minus hos omnes Authores malῆ citat praedictus Author. Citari tamen poterat pro hac parte Sa verb.Fυλι-, n. s. quem non pro illa,sed pro opposita eitat Pasqualigus, sed male ut in se, Sed probabilius rei pondeo : Non esse licitum, etiamsi talis piscatio fiat sollim recreationis , aut voluptatis gratia. Quia probabilius est , quod praedictus modus piscandi sit opus servile; di id ed ut tale supponitur prohibitum inis hiat, de Feri. Vbi Pontifex coneedit ex indulgentia piseationem siebus fessis , quoad Haleces, ut infra . quia cereis diebus solent apparete, ex quo constat, quod si ex dispensatione conceditur plicatio in sestis, iam supponitur ex natura sua prohibita , & eonsequenter illicita, nam ex consuetudine, cam non detur visitentur omnes 2 honestari nequit. Nee satisfacit quod respondet Pasqualig. Le. eis. n. A. nempe quod Pontifex non declarat piscationem esse opus servile ; sed ex suppositione, quod sit. indulset, & dispentat , ut concurrentibus circum stantiis in dicta cap. ex Patu, Possit exerceri die sisto. Quia lic Et verum sit, quod expresse non de claret Pontifex, piseationem esse opus servile nam si id fleetet , nihil probabilitatis haberet Opposita pars tamen negari non potest, quod id dispensando supponat, saltem tanquam probabilius,quod est nostrum intentuminam si contrarium sentitet, haud di Teultet dicere possiet,non indigere ad piscandum dispensatione , eo quδd tale opus ,& exercitium non esset servile. aut prohibitum. Et ideo hane no
stram sententiam tuentur Suar. om. I. de
Festum . I 2. Qui tame male citat pro se Nauarr. Medi nam, Lopet, & Toletum. Sicut etiam risu ligus citat mala pro hae parte Emanuelem S, ταλeum oppositum his verbis fgnifieet, ait enim: In sesto licet docere , piscari, venari, etiam ueti causa. Ita Sa. Hic ergo Asthor pro contrario citari debet, vi nos secimus. Nobiscum etiam sem
vis neutet horum de ae, Mid sentiat. Luysius M
AESTIO XXXII. 'An saltem sit licitum piscari m festis haleres,
solum certo tempore pigori 'sunt'
Mspondeo tanquam cemim, esse licitum. πω quia i ut nuper est habitum in ex indulgentia Pontificii haec piseatio permissa est,ea . tiιὸt, de F ria . Tum etiam , quia cum praedicti pisces certis diebus veniant, de illied aufugiant, magnam lucri
nes , praecipue citati nuper. Addentes. quod qui utuntur facultate dieti capitis, debent nee te aliquam eleemosynam ex Iucro pauperioribus Ecet uis propinquis. Quod onus esse de praecepto, ait Luysius: alij veto ede de eonsilio assit mansivi Lo pet, Sanchea, de alij penes ipsum. ,
huiusmodi t Mecum, 1 Rrdarum, Thunnorum piseatis 'AFfirmabunt eonsequenter omnes Authores citati q. t. pro a. sententia, cam existiment pliacationem ex se esse licitam. Sed probabilius, & eonsequenter etiam loquendo respondeo : Quod non sit licita ex se . de absolutὸ ι bene tamen ubi introducta fuerit eonsuetudo istandi, etiam in dictis sestivitatibus. Prima parauius responsionis constat. Quia Pontifex dispensans cum piscatoribus ad hoc, ut possint diebus festis piseati Haleees, express E exeludit dies maioris solemnitatis, quales sunt ut ibi explieat Glossveis. Maioribu/ὶ dies Nativitat ix Domini , dies Epipha niatum, Paschatis, Aseensonis Domini, de Pente costes: ergo in his diebus non erit lieita absolutὶ
80쪽
NEgativam sententisin tenere Suarium de insinuat Diana Sed tanquam cretum respondeo : Licitum esse, quia vel hoe exercitium est liberale, & non servile,
docent quod actio pugnandi non sit servilis , de quo nati m. vel dato quod sit servilis, ut volunt Suarezuc. rex. Fagundeamre'. i. ιι b. r. min. 2. Palao om. i. di .1. de obsere. F --,pina. 1.n. t I. 6c alij, jam eonsuetudine introducta receptum est, juvenes diebus festis artem digladiatoriam exerrere. Et idebhac ratione, & titulo exercitium artis digladiatoriae in diebus festis esse lieitum . docent SuareZ locicit. n. Ii .in sis, FagundeE,& Palao loc eis.Trulleneli c. 8.cit. n. 9. dc Bai Laeus v. Festum 1. n. I atque alij. Llcitum igitur est ex se, vel ex eo uetudine digladiati diebus festi .
A, etiamsis licitum in festi tonisamenta
exercere ' gare esse licitum, Ricardum in DdM. 7.art. . . & Angelum vereb. Chorea, eo qudd putent esse opus laboriosum, ait Pasqualigus decis i s i. n. r. Sed certe male: nam ue.rit. non agunt Authores diacti de torneamentis, sed de ehoreis, de quibus infra. Negant tamen esse lieitum ex se, quamvis non sit in die festo, Angelus verb. Torneamentum, in I. dc penes ipsum Hostiens de Panormit. . M postea secutussis Armilla eod. verb. m. I. Sed ι ius eum distinctione respondeo: Esse quidem lieitum,etiam in diebus festis torneamenta exe cere , dummodo se fiant, ut non sit probabile mortis perieulum ι secus vero si eum mortis periculo exerceantur. Quia ex se torneamenta exercere, non est opus servile, eam immediate ordinentur ad animi r creationem,& ad exerrendas vires: ergo si alias sine morii S periculo exerceantur , licitὸ etiam in festis exercentur. Sic S, vers. Torneamenta m, Pasciuadig. δε- cf. 11 .. n. i. eitans plo hae parte Armillam v. -ea. n. t . Sylvest. ibi. q. I .ct v. Lum, . 1. Calet. 1.2. Ios. α'. dub. 3. Cordub. in δει 3. 62. & Sancheaetem. 2. Fuse lib. sae. 2. b. to n. a. Sed ex his Armillata . eis
non agit, nisi solum de choreis. Bene tamen Sylvest. v. L--. ubi idem docet de aliis ludis, videlicet Ha- stiludio, Hispanieὶ Iustin. Trullench loci cit. num. . de alij.
saltem sit illicitum exercere pradictos ludosio madra sima, aut A entust
AF firmant nonnulli, mistimantes esse mortale exerceie praedictos ludo, publie praedicto tempore , nisi alias interveniat aliqua eanta rationabilis, veluti nativitatis Principis,aut ingressus elus,&c. Sic tenet apud SancheE. Sylvest. vereb.Chorea. q. I. Idem docet Corduba in I . q. 1. casu quo talea ludi fiant in Quadragesi ina, non in Adventu. Sed ego aliter rei pondeo, direndo : Esse quidem R. P. Leod. in V. 'Mept. Eccis
illieitum id fieri in Quadragesina, ita ut sit veruale,si fiant in prineipio Radragesimae : mortale verb . si
post Dominicam Paulonis. inia tune ratione sint dati de irreverentiae esset tale. Sie Sanctisom. 1. SP.
Q. VAESTIO XXXVII. An sit lieitum ludere pira tu diu, is festis t
ae spondeor Esse licitum. Tum quia haee consuetudo est, & praxis. Tum etiam , quia huiusmodi ludus non est opus servile,sed liberale. Sic Sanchea,& Trullench loe. eis. Qui bene excipiunt dies Cinnae Domini, de Parasreves: quia in his publiee ludere, mortale esset, 'opter ineverentiam, di scandalum. Quod idem dorent Lublilius tom. I sum. N.Fest min. . per haec verba : Ludere pila, & alios ludos exercere publice feria s .in Coena Domini, & fetia 6 .in Paras ceve, omnes dicunt esse mortale, proptet sanctitatem temporis. Sie ille.
An sis sietium choreas in Iesis exercere '
Mg t Ricard. in s.d .s . art. 3. q. . existimans cum aliis, esse mortale elior eas ducere oebus Dominicis. Quod verum credit Angei. V.Cborea, in I. quando omissa Missa, vel Praediratione, aut vesperarum celebratione,hujusmodi intenderent , vel pranotabile spatium, pura per majorem Partem diei. alias non. Sed tanquam certum respondeo: Ex se esse Iicitum. quia se docet frequentia choriaandi in festis, di i super,quia hie ludus non est opus servile, nec ex unere suo periculum affert: ergo licitum est illuci infestis exercere. Si e Caiet. v. chorea, per haec verba: Propter instructionem tamen pusilloriam scito, quod ex tempore, Puti die sesto, chorea non fit mortalis, quia non est opus servile, imo imprudenter arcent G ehoreis rusties, festis diebus choriane an ti, quinis oecuparentur choreis,vacarent otio,& malis machinationibus perturbativis Reipublicae. Sie ille. α
illo Armilla v. chorea, n. I ctsequent. Sylvestia. N. n. 1. Pasqualis. deris I 1 I. Bassaeus v. I astu lauia. n. 1 o. qui tamen mala citat Angelum. Dia Zara . . tra I. raso arx .vers. Notandum est. Et eommunis.
si liuisum betare, ct alia mania miluaria
exercere infestis, insume nec latet g tivam partem firmarunt ea, quae fecerunt
Iudaei r .Machab.σ lib. a.e. i s. ubi dicitur,quod hostibus Grae eis pugnantibus contra illos, manum manu complicaverunt, de belluarum more trueidari
passi sunt, antequa. diem Sabbati defendendo sa
Sed tanquam certum respondeo: Esse omnino EG tum, quia dato, quod bellare in festis esset vetitum, urgente necessitate eessaret esse tale. Vnde Iudaei praefati, qui noluerunt die Sabbati arma arripere, ideoque trucidati interiere,postea alii melioti deliboratione habita decreverunt, ut etiam si inimici qui iam hoc adverterantὶ venitent eontra illos Sabbato,arnis acciperent ad se desendendum,de se seeete. Ex quo soluta manet ratio pro contrario facta. Et sic uent omnes Doct e .