장음표시 사용
841쪽
' MN isor ENs sempiterne Deus illumina, quaeis, me seruum tuum , dc splendore gratiae
meu,rite duce, in scriptis exprimere valeam , quae iuris sunt in praesenti consultatione: In qua nobis erit procedendum per non ullas conciusiones, ut sic unaqueque proposita quaestio absiciuatur, ac ei' decisio verillima coprobetur.
hic nihil dicemus, cum eam absoluerimus in praecedenti consultatione, seu quaestionis motae in soro Ecclesiastico, decisione. In
secunda proposita & septima ibi
qu estione . cum igitur nihil noui nobis occurrat hic afferre. ideo lectorem remitto ad dicta lo
ca , ubi copiosissime de ipsa esia
Secundae propositae quaestiora satisfaciet unica coclusio, quet est et si in statuto diuitatis Ragusinae registrato in libro sexto statutor rum ipsius c. a'. cautum sit, tvocatus ad iudicium, & effectus
Cotumax, pro iudicato sit habendus. Nihilominus, illo non obstante, dicimus & fimn illime aia seueramus dictum Nobilem de quo est sermo nullatenus comprehendi sub dicto statuto : cum omnino ipsum fuerit interpretandum loqui de eo, qui nulla de
tur a personali comparitione facienda in iudicio:quoniam alias dictum statutum locum habe ret in eo , qui iusti de causa non
compareret, iniustum utique, de contrarium iuri naturali, statutu4llud comprobaretur, & n ullo pa
cto obserua dum argum. in C. fin.
ext. consueta. ubi dicitur nullam positivam legem, aut consuetudinem praeualere iuri naturali, imo omnino λret rescindεdum,&quod dictus Nobilis vulnerator a iusta causa approbata a iure fuerit impeditus a comparendo
personaliter in tribunali dictet Ciuitatis Ragusinae, patet in eo, is ipse suerit citatus ad comparendum personaliter in loco notoriὰ non tuto sibi, cum inibi ratione homicidia perpetrati contraxis set grauissimas , & eapitales inrumicitias inter ipsum Nobilem,&consanguineos defuncti sui a3gressoris:&quod maius est,si co paruisset, se subiicisset sententiae, ac iudicio quamplurimoru Nobilium dicti deiuncti consangui. ne rum , qui utique in iudicio
decernendo contra ipsum concurrissent, iuxta morem dictu Reipublicae Ragusinae,&quod stante tali loco sibi non tuto in dicta cu-xia Ragusina non fuerit compareve obligatus, nec ex tali compa ritione non facta nullo pacto fue fit habendus contumax, nec indὸ per conseques poena inflicta a dicto statuto Ragusino contumacibus inflictat cum multis iuribus, ac Doctorum sententijs idipsum fuerit prohibitu, prout latissime probauimus in praecedeti nostra decisione, quaestione prima,conclusione tertia per totu.Ad quod
842쪽
accedit, qlii, setfi regulariter in tos pro iuuia aliέ, ac per conse- causa criminali criminaliter mota non admittetur procurator a icquam comparear reus person
liter in iudicio, ut latiuS probaui nuis in eadem ducitione proxima precedenti, 3c conclusiione prima per torum, tamen haec regula fatulit in casu noltro, ut latilliane quoque docuimus in dicta quaestione prima in conciti Iione secunda, &tertia, S limitatione prima,&secunda dictae conclusioni s per totum. Videatur ungo ibi. quoniam probaui inus ibidem, quod etiam in dicta causa criminali criminaliter mota nullus leueatur comparere in iudicio , qnando de iura veniret puniendus solum p na pecuniaria, vel quinquennalis relegation is, aut exiiij, prout punien dum fore ad summum hunc nobi lem vulneratorem multis de causis ibi allatis prQbauimus.Sed dato, S non coucςsio, immo nec unquam concedendo, quod hic no-
Her Nobilis posiet de iure dici
Contumax, eo quod fuit citatus ad personaliter comparendum,&non comparuerit, di per consequens, quod contumax re in an rit. Procul tugit a nobis quo iura
seri polli tilla consequentia instat se , ac sine aliquo vero iuris fundamento, quam audiuimus facta suis se a Dominis Iudicibus criminalibus dictae Ragusine Curiae: dicendo tali pacto, videlicet. HO-naicida contumax in iudicio habetur secundum Ragusinum statutum pro iudicato: ergo subiacebit omnibus p nis in fictis ab ip- solitatio contra tiomicidas liabi
queri, pcene capitali,& bonorum omnium coisscationi. Et quidem non cessamus mirari hinc istorii iudicum syllogiχandi normam ,
quam nulIus taon tantum Legilla ratri, aut Canon istarum aliqua dosomni allit , sed nec Aristoteli , aut Platonis acutillimo ingeniosuit aliquando nota, cum Procul dubio, si eam 1d inueni sient, hos illam docuissent in suis argumen. tandi tot i is nobis relictis : N q- detrahi; stes hon animaduertunt syllogiha dies, quid talis fantastitus arguendi' modus est nullus , eo quod peccet in materia, S sorma. uua 'ropteremptarent' eos ponderaste vim verborum ipsiusllat titi, au inlim iit mentesattientium, prout in praecedenti consultatione saepe libravinitas': quod quidem si thcissent, no intulissent tot fallas consequetias, o magis, quod Verba illa dicti statuti, ei licet DContumax habeatur pro iudicatoJ denotant solum P contumax voluntarius,& non egitime excusabilis habeatur pro iudicato, idest ut ipso inaudito , in causa mota contra cudem proc da-tur, S iuxta merita probationum contra ipsum productarum condemnetur, S non aliter, nec alio modo. At cum ex depositione tessium productoriim in iudiciola. ad instantiam fisci, quam consan guineoria defuncti plenillime conuit erit dictum homicidium a dicto Nobile fuisse perpetratu ini
mediate poli recepta verbera, Sunicia in ictum pugionis illatum, Inde patet 1ore iudicandu iuxta aliud. Coos
843쪽
lud statutu in supra recensitum,. dere: cum huc esset contra ius no , in quo rauetur solum illubomici tyrale secundarium, vel seclidum clani lare capitali sententiae subia alios, contra ius gentium. & r ciendum, S propriis bonis prini tio est,quoniam licet Imperator. uandum, qui non se deaende Q.: &Respublica libera, dicantur ha' aliquem occiderit: sed quoniam: bere dominium principale to--: per dictas testium depositione R i lius Territorijs Dominii eoru,& per tot allatas legum,&Docio seu ordinariam iurisdictionem,rum sente utias constitis dictu ho, quo ad conseruationem eorum, micidium non fuisse voluntariu, quq sui in suo Statu uniuersaliter sed factum in defensionen, sui lio ad ininistrandam, ut inl.depreca noris: Inde sequitur omnino, aut dicta capitalis sententia, &
priuationis bonorum lata contra
dictum Nobilem fuerit iniustillima , S contra tion solum tot iura coia, veruin etiam ipsamet iura municipalia Ragusina. Aut omnia ipsa iura , & Doctores citati in fauorem dicti Nobilis sint nullius virtutis, sed solii Iudices consentientes dictae sentetiae iniusti sesimae comprobetur probarissim . ac eruditiisimi viri. Aut e contra, ut patet ad sensum , &ad maiore intelligetiam supradictorum 'videantur quaplurima scitu digni sesima circa interpretationes verborum cuius ih et flatuti reposita in decisione quinta, ubi agitur de
admittenda appellatione, contra corticem verborum statuti prohibentis illam admitti . Tertiam propositam quaestionem absolvemus Opisci conclusione. Prima coelusio sit haec, nulli Imperatori, nulli Rei 'ublicae,& nulli Iudici I ieebit sitne causiaeuidentissima a iure approbata, a domin tu i legitime acquisitum super aliquibus bonis per sententiam, aut aliud rescriptum spe ciale auferre ab uno , S alijs tratio. ii .ad i. Rod . de iact. Non tamen habent dominium reru priuatarum, quae olim per ipsum Hisgetium introductum suerataCausa autem legitima qua stante, possent priuare aliquem bonis sitis erit, si id fiat ob bonum publicum
conseruandum in aliqua necessitate, cui aliter non posset consuli r vel ratione delicti, quando scilicet hoc ipsi ius praecepisset,
iuxta qualitatem crimnis per- pctrati: vel in similibus casibus concernetibus bonum publicum et
quoniam alias grauisti me ipsi
peccarent transgrediendo prece plum Diui munde non furando latum . Haec conclusio probatur triplici medio. Primo enim pertex. in Clem. Pastoralis . de re tu dicata. ubi dicitur Imperatorem non posse tollere conccssa homi
ni ab ipso iure naturali: Et quid
iuri naturali, seu requitati naturali conuenientius, quam, Ut qui Wlibet suunt pacifice pollideat, &suis fruatur bonis pidem proba
tur per instascripta alia iura apertulima: nempe per argu .in l. item si verberatum . . pen .is. de rei uendi c. ubi haec habentur , videlicet.
Si krte ager fuit, qui potitus Α a a 4 est,
844쪽
est,& militibus assignatus est mo- tur, videlicet. Si priuatus coact' dico, honoris gratia, possessori, a populi, manu miserit, quamuis dato et an hoc restituere debeat λ voluntatem accommodauerit. ta& puto praestaturum. J haec ibi. Idem probatur per argu . in I. t ties. F. fin. ff. de pollicitat. ubi haec habentur, videlicet. Γ Si cui respublica uecellitatem imposuerit statuarum Principi ponudarum , qui non prom isit, non esse ei necesse obtemperare, rescriptis Imperatoris nostri, & Diui patris eius continetur. J haec ibi. Idem S clarius probatur per arg. in lodelansionis facultas. in principio C.de iure fisci .lib. I a. ubi haec habentur, videlicet. Delansionis. facultas danda est hic. quibus aliquam inquietudinem fiscus inseri , cum facultates eo dem,. adhuc controuersia pendente inquietare, describique fas non sit. Vbi ergo controuersia extiterit fisco alicuius patrimonium vindicante, apud eum Omnibus facultatib. constitutis cognitio ventiletur, ut cum rei exitus debere eas vedicari probauerit,tunc demum res persequi liceat, & super modo facultatum, ac reru interrogationem haberi, quae pex conditionales seruos inuestiga da est.Jhic ibi. Idem probatur per arg- in I. lata sententia. C. de appellat. ct consuli. ubi haec habetur, vide- Iicet. lata sentetia, quae pertinet ad bona vacantia, S ad ea, quae
ut indignis flegibus cogentibus
auseruntur, si quis putauerit pro uocandum, vox eius debebit admitti. J haec ibi. Ide prohatur per argum . in I. si priuatus. ff. qui avibus manum lis. ubi hec haben'men no erit liber. Nam &Diuus Marcus prohibuit ex accIam tione populi manumittere.J haec ibi, inter alia Idem probatur per argumen. in l. venditor fundi, .li constat. ff. communia praedioru- dcc. ubi haec habentur, videlicet. Si constat in tuo agro lapidicianas esse, inuito te , nec priuato, nec publico nomine quisquam lapides cs dere potest, cui id facietidi ius non est:nisi talis e iuuetudo in il Iis lapidiciniis consistat, ut si quis voluerit ex his cidere,non, alias id faciat, nisi prius solitum pro hoc salarium domino praestet. Ita tamen lapides cidere debet postquam satisfecit domino Vt neq; vlus necessarij lapidis intercludatur, neque commoditaS
rei iure dominio adimatur.J haec ibi. Idem probatur per arg. in l.
S in l. rescripta. C.de precib.Imperat. offer. Nam in d. Lquoties hac habetur, videlicet. ΓQuoties reseripto nostro moratoria Prae
scriptio remittitur, aditus supplicandi panditur. Quod autem I tius negotij cognitionem tollit & vires principalis negotij exhavrit, sine graui partis aduersae dispendio conuelli non potest, nec praescriptionis igitur pereptoriae
relaxatio petatur.J haec ibi. Idem probatur per argum. in d. l. vni' uersa. ubi hqc habentur,videlicet niuersa rescripta, quae in debitorum causis super praestandis dilationibus Promulgatur non alis
845쪽
ter valeant, nisi fideiussio idonea aeditum de non petendo, vel recti super debiti solutione pbeatur.3 piendo in posterum restaurati
haec ibi. Idem probatur per arg. nes huiusmodi, a communi g in d. l. nec damnosa fisco. Vbi haec neraliter approbarunt, & firma. habetur, videlicet. Γ Nec damnosa fisco, nec iuri contracta post
Iare oportet.Jnaec ibi. Idem probatur per arg. in d l .rescripta, ubi haec habentur, videlicet. LRescripta contra ius clicita ab omnibus
iudicib.refutari praecipimus, nisi sorte sit aliquid quod non laedatalium, S prosit petenti, vel crime
supplicantibus indulgeat. J naec
ibi. Idem probatur per argum .in I. fin.C. si contra ius, vel utilit. public. ubi haec habentur ,videlicet. omnes cuiuscunque maioris, vel minoris administrationis uniuersae nostrae Reipublicae monemus, ut nullu rescriptum, nulla pragmaticam sanctionem, nullamque sacram annotatione, quae generali
iuri, vel utilitati publicae aduersa esse videatur, in disceptatione cuiuslibet litigii patiantur prose ri : sed generales sacras constituistiones modis omnibus non dubitent obseruandas.J haec ibi. Idem in c. in nostra. ext. de iniurijs que textum Pro admodum solent ad hoc propositum induxit Cardianalis in consi. M. incip Dominus Nicolaus Marchio Estensis , veresert Felinus in loco infra statim citando,) ubi haec habentur,vide Iieet. In nostra, & fratrum nostrorum praesentia proposui itis, quod olim ciues Brixiensis pro
restaurationibus damnorum dilatorii ad lauice, quae propter muntas ciuiles discordias incurrerat
Plurimum aggravati : itatutum runt etiam iuramento: Cum igitur aliud sie damnorum restaur lio , quim satisfactio expensa rum et , ideo in iuramento exhi' bito super damnorum articulo intelligi no debeat, quod factum
expeniarum fuerit coprehensum. Mandamus,quatenus iuramento non obstante praedicto, auctoritate nostra prouideas, quod dictum continune pro bono concordi et ad expensarum satisfactionem aliquid cotribuat, iuxta tuae discretionis arbitrium, a te sicut expedierit, moderandum. J Ηε cstatuit ibi Gregorius Nonus. DI ximus probari praesente conclusionem perarg. in dictis iuribus, S non per dicta iurat quoniam etsi explicite , & secundum soni intum, ac corticem verborum non eliciatur veritas praesentis conclusionis, bene tamen secundum, sententiam, ac mentem compre
hensivam ipsorum, cum ex ipsis ilice meridiana clarius eliciatur, quod unusquisque Princeps,Vniuersitas, seu Respublica, ac singuli Iudices forenses su premi, &inferiores neminem poteris de iure -priuare iure sibi acquisito, Iegitime super aliqua re:cum eos oporteat iudicare secundum iurat , sint subdidi S ipsi Iegibus iquod innuere nobis studuit Im-erator in i .digna vox.C.de lagius, Sconstitu. Vbi inseascriptia verbis usus fuit, videlicet. ΓPigra vox est maiestate regnantis,
846쪽
legibus aligatumst Principe pro- aliqua re , di illud alteri tradere
fiteri. Adeo de auctoritate huius nostra pendet auctoritas: S re uera maius imperio est submittere Iegibus principatum : & oraculo praesentis edicti, quod nobis licere non patimur , alijs indicamus.J haec ibi. Probatur N secundo praesens conclusio Doctorum auctoritate. Nam infrastripti se Cibscripserunt aperti llime , &l. bent illime, videlicet: Glo. in dictis iuribus: dc Bar. ibidem, sed specialius dc melius in prohemio.
& mellitis. In nocetiuS Papa Uuar tus in c.quia plerique. nu. . vers. sed de hoc forte . extra de immu . Eccle. Sorursus idem In nocetius, Ioanes And. Antonius de Butrio, Henricus Boich, Panormitanu S.
Barbatius, Felinus, Decius, Somnes alij Doctores in c. quae in Ecclesiarum. ext. de constitutionibus . & pastim diuersis in locis alij Doctores: Probatuis tertio hac ratione presens concinio, videlicet. Cum Iudex dictus sit,quasi ius dicens populo, siue quod iure disceptet: iure autem discoptare, eli iuste iudicare. Non est ergo Iudex , si non est in eo iustiatia, ut peroptime docuit textus in c. rus.F. Iudex dictus. ext. de verbor. signi f. Inde patent illime sequitur Iudicem non posse de iure iudicare contra militiam dicta in iure scripto, at indure scripto ut patuit per citata iura inprobationem praesentis conclusioni H praecipitur omnibus indifferenUr, vi abstineant ab au teredo sine causa rationabili. Inde ergo conseques fir, quod verillima fumrit praesens nostra conclusio. De materia autem inius conclusionis videas omnino, quae diximus in decisione sectanda, inda meto
primo, S ultimo, Sin decisione
Secunda cocluso, Iudices, quil dictum Nobilem solo respectu dicti homicidii perpetrati ab ipso, ipsum capitali sententiae sit
diderunt, di bonis patrimoniali bus proprioque solo, ac patriabanno perpetuo priuauerunt, ipsa conferentes bona fratri suo, vltra peccatum mortale per eos incursum, talem iniustissimam sententiam fulminantes tenentur ad restitutionem uniuscuiusque damni quod a die talis sententiae in .
iuste latae contra toti tantaqα iura , S rationes in praecedentibus conclusionibus utriusq; qu ni ο-nis allataso ipsi illati in bonis teporalibus . S ad satisfactionem iniuriae illatae ex iniusta condemnatione, ac insim tu iniuriosa quodam modo expulsione iniusta a propria domo, ct familia ab ip-λs facta . Haec conclusio pro batur quadruplici medio . primo enim iure Diuino, registrato
praeceptum dicitur esse iuris Diuini Sc naturalis: eo quod funde tur in praecepto naturae, in quo habetur: quod tibi non vis scri, alteri ne se ris . iuxta Domini ius legitimeacquisitum tertio in sententiam sapud Matth .cI. e se
847쪽
sic. r a. dicentis sola quaecunque aia interi tum liberare ne cessos i si vultis. ut faciant vobis homines, dixeris, vires non suppetunt, quidc vos facite illis. J Probatur ergo inspector est cordis, ipse intelli-priino plens coelusio praecepto il git i & seruatorem animae tuae nilo Diuino. Non furtum facies J hil fallit,reddetque homini iuxt
eo, tali pr*cepto fuit tacite, seu opera et idem ergo dicitur de eo, impiacitu tui a nobis a Domino. qui cum pol sit, fame pereuntem rei inui ibi ablatae a nobis restitu- non pascit: iuxta se nuntiam Diu itio : ac Per consequens necessa - Ambrosin, Canoniratam in c. pario , imperata nobis satisfactio sce.dist. 86. dicentis. Pasce fame uniuscuiusque damni illati pro- esuriente: quisquis enim pascen-ximo noltro. Nec hoc alienum a do hominem seruare poteras, si ratione debet videri, imo maxi- non pauisti, occidisti. ex his er-ma decoratum ratione. Nam qui go omnibus patet, quod quam- rem alienam surripere prohibet, . uis praecepriam de non furando, eam pol tmodum subreptam con negativum sit: clim tamen finistra domini voluntatem non con- talis praecepti sit neminem rebus
cellit,uz patet adsensum: Nec in- suis iniuste priuare; S ille iniuste
conticnit per praeceptum negati- dicitur re sua priuari, a quo resuum, interdum actum positiuum i sua iniuste quomoclocunque au- iuberi, quando ad obseruantiam fertur,&alteri tribuitur. At cumpcepti negati ut est aliquis actus Iudicess de quibus ferino hic ha-posiuiuus necessarius ; cuius exc- beturin iniuste priuauerint dictum plum clarum est inprςcepto No Nobilem, ipsos transgressos fuissemcidus, J quod cum in se nega- ipsum Domini praeceptum Noatiuum sit, obligat tame ad actum furtum facies J comprobamur: P sitiuum, sine quo proximum, tum quia hoc elicitur ex dc fini- aut nosmetipsos a morte libera- tione furti : eo quod furtum sit re non Possumus, qualus est actus contrectatio rei alienae inuito do
illo proximum a triorte iniurio- mino. qqo praecepto omni, iniu-sa illi parata) defendimus; iuxta stitia, ae damnificatio iniusta pro
D mini praeceptum apud Hyere- ximis infereda prohibetur,)ipis mi am c. 2I. versi c. la. dicentis . . sius damno satisfactio seu restis Iudicate mane iudicium ,& s tutio mandatur, curestituere. t ni q truitet vi oppressum de manu ca- - hil sit, quam iterato aliquem sta lumniantis , ne forte egrediatur, ruere in possessionem, ve Idomi ut ignis; indignatio mea, S suc- nium rei suae: nam restituere dici Cendatur, S non sit - qui extin- tur, in pristinum statum statuere. strat propter malitia studiorurn Quapropter in restitutione facie- vestrormia r S sapiens Salomon 6 dat semper debet attendi aequa noS do Ouit Prouer.c. 2 .versic. ii. Pitas iustitiae secundum compen-S M.dicens erue eos, qui ducun- sationem rei ad rena: quod rtim, tor ad morteua, β ciui trahuntur: nezad iustitiam commutatiuam. .: ι Vnde.
848쪽
Unde merito diximus per praece- infra scriptas alias iuris Diuin I auptum Nou furtum faciesJpro hi
hitu esse auferre re aliena,& insi- in utres ituere iussum illud alicui, sibi debetur. iuxta decisionem Innocenti j Tertia Canoni Eata in
c. stpae contingit. extra de restitu.
interes , quoad periculu animae, iniuste detinere, ac inuadere alienuin. J QEa propter patuit per supra dicta confirmari praesentem nostram conclusionem iure Diuino, per illa verba fNon furtum facies.J Idem probatur per argu . in
c. II. vers 33. lib. Exodi. ubi h chahentur, videlicet: Si aperuerit cinernam, & foderit, non Operuerit eam , cecideritque bos, aut asinus in ea, reddet dominus cisternae pretium iumetorum,quod autem mortuum est, ipsius erit. JDiximus probari conclusionem prq sentem per argumentum indicto iure Diuino, eo quod adest locus hic arguendi ab identitate rationis: cum iccirco Dominus praeceperit damni illati restitutionem : quia sicut is, qui aperuit
cisternam Sc. tenebitur praecepto Diuino ad restitutione dam. ni inde sequuti: cum dedisset esticacem causam iniustae damnificationi proximi sui : sic ergo arguendo a simili, erit dicendum in
casu praesentis conclusionis: cum Iudices talem sententiam fulminantes, esticacillimam catasiam tot
damnificationum quas indebite& contra formam iuris opus erit dicto Nobili vulneratori sustine- re dederint. Idem probatur, eodem tamen modo, arguendi perctoritates t probatur ergo idem
per arg. in c. H.vers. 33. 3c36. lib.
alienus bouem alterius vulnerauerit,& ille mortuus fuerit; si autem sciebat, quod bos cornupeta esset ab heri, & nudius tertius,& non custodiuit eum dominus suus, reddet bouem pro bove. Jhaec ibi. Idem probatur eadem auctoritate iuris Diuini in lib. Exodi. c. 2 2. versi c. s. si egressus ignis
inuenerit spicas, & aceruos comprehenderit frugum, siue stantes segetes in agris, reddet damnum,
qui ignem succenderit. J Ide probatur S secundo iure Pontificio
Pec argu . in c. fin. extra de iniurijs S dam . dato .ubi Greg. Nonus Papa his praecisis verbis confirmauit praesentem nostram coclusionem, videlicet. Γ si culpa tua datum est damnum, vel iniuria irrogata, seu irrogantibus opem sorte tulilli taut haec imperitia tua siue negligentia euenerunt : iure super hisiatisfacere te oportet; nec igno rantia te excusat, si scire debuisti ex facto tuo iniuriam verisimiliter posse contingere, vel iacturam
& paulo post lubinfertur ibide
Qui occasionem id ani dat,damnum dedisse videtur. Jh aec ibi. Ide probatur P arg. in l. in Iege Aquilia .ff. ad i. Aquil . ubi dicitur In lege Aquilia etiam culpa leuillima venit , quoties sciente Domino
seruus vulnerauerit, vel occiderit: Aquilia dominum teneri, non
est dubium.J hqc ibi. Et quod tys Iudices propter talem iniustam sententiam teneantur ipsi Nobilialiter
849쪽
tallter condemnato ad restitue Coaris, Caesari:& quae sunt Dei,
dum omne damnum , S interese Deo. J haec IbI. quae verba elliae se,quod intulerut ei ex dicta iniu- cundum litterae corticem vitaean sta spoliatione honorum Oroprio tur contInere priceptum an rma rum , & ex bannitione contra ip- tiuum. tamen, reuera, quoa eo sum promulgata: probatur etiam rum intrinsecam verborum natu-
alijs sententijs iuris Divini. & pri ram, coatinent praeceptum nega mo per illud Domini pretceptum tiuum cum inde praeceptum ut in lib. Levitici, cap. I9.versic. I 3. nobis non retinere bona aliena, dicentis. s Non morabitur opus seu aliis de iure debita . quod mercenarij tui apud te usque m per priceptam negat Iuum,diem
ne.J hqc ibi, iuxta Diui Thomae pe, L Non furtum facies 3 praecI-
interpretationem nobis tradita pitur , prout apertissime quoquc in a. 1. quaest.6 a. articulo ultimo, docuit C testinus Papa Tertius. dicentis, quod sicut accipere rem ci habetur in c. graui .ext. de relisea 1 alienam .est peccatum contra ia- tui. spoliat. his praecisis utenS verstitiam, ita etiam detinere eam di bis, videlicet. Grauis ad nos qui quia per hoc, quod homo retinet rela. & infra. Mandamus, quate rem alienam inuito Domino, in nussi vobis constiterit de primis' pedit eum ab usu rei suae; S sic ei sis praedictum ArchId Iaconum ., facit iniuriain , & ad restituti ablata praefati Monasterisi trair I-nem tenebitur . At qui per alium bus cum integritate restilucre, facit, per se ipsum facere videtur, damna plenarie resarcire , S Ofictione iuris , ut in c. mulieres . illatis iniurijs competenter sati extr.de sent excommunicationis. facere compellatis: prouisuri, ut Quaproter inde sequitur,quod ip non tantum tructuS a nouo .c vis si Iudices, qui alsignantes per hu- lento posse re perceptos, icaiusmodi sententia iniustam bona quos sit eis pollidere suisset lac dicti Nobilis vulneratoris eius tum) possessores vetereS perceptistatri, ipse in Nobilem proprijs sent, reddi faciatis eisdem. J haec
.honis spoliauerunt, de iure dicen ibi. Idein probatur per text. In l. di sint detinere bona aliena invia fructus. s. de rei vendi c. S in l. fito Domino: etfi in manibus dicti nauis .F.generaliter. ff. de rei ven- eius iratris, S ad restitutionem dic. quarum legum tenoreS reis teneri, cu dictum Diuinum pret- remus ita probationem sequentisceptum negativum de non furan- quaestionis. Hoc ipsum adhuc cla-do obliget semper,&ad semper, rius probatur per tex. in ci peco iuxta comunem Sacrorum Theo- tingit.extra de restitu. spoliat. Vbi logorum sententiam, licet inelu- Innnocentius Tertius his praecisis dat in se etiam astismatiuum, iux- verbis usus fuit, videlicet. Saepeta Domini Nostri Iesu Christisen contingit,quod spoliatuSpers o tentiam, dicentis sapud Matth u. Iiatorem , in alium re transata, cap. za. Reddite ergo que sunt dum aduersus possessore non sub-
850쪽
uenitur per restitutionis benefi- ce de rebu, per usura aequistis,quq st q.tit v. de usura restituenda.
in cap. incip. in quarto argumen. to principali. de cooperantibus autem cum usurario. S in M. sequenti incip.Sequitur inde, quod Iudi ces. Ioseph Anglus i suo opusculo inscripto. Flores Theologi carum quaestionum super η. sent. in quaestione, Qui teneatur relli- tuere, dubio 3. coclusione prima.& ex Canonistis ista scripti se su scripserunt praesenti conclusioni,
videlicet. Innocentius in c. sicut dignum. extra de Homic. num. Ioannes Andr. in dicto c. si culpa tua. Ant. de Butr. Ioannes de Anania,& Panormitanus in dicto c. si culpa tua. Gosse. in summa, in tit. de iniuriis, dc damno dato. DO-minicus a Sancto Geminiano. in c. commissa. g. illum. de elect. in
sexto, Felinus in c. i. col. Iq. vcrs limitatur quinto. extra de constitu. Didaciis Couarr. in capitulo sexto, secundae partis . F. Octauo . . nu. I 2. vers. Quinto ex eadem opinione. Cardinatis Zabar. Petrus de Ancha. SImo. in Clem. I. devseris. Nauarrus in suo manuali capitulo decimoseptimo.nu. 27 .summopere enim animaduercendum erit, quod etsi dicti Doct res expresse non loquantur in ter minis praesentis nolire conclusionis , tacite bene loquuntur, cum loquantur de restitutione facienda damnorum alicui illatorum a cooperantibus in furtis. Sc. Salias damnis illatis proximis no stris . Quapropter patet eos ea dem ratione loqui in casu prsse ris conclusionis. Probatur 6c quar
cium spoliato , commodo posses.sionis amisso propter dissiculi tem probationum i uris, proprietatis amittit effectum. Unde non obstante iuris Ciuilis rigore, fan-cimus, ut si quis de cstero scienter rem talem receperit, cium spoliatori quasi succedat in vitium, eo quod no multum intersit, quoad periculum animae, iniuste detinere, ac inuadere alienum) contra posses rem huiusmodi , spoliato per rellitutionis beneficium succuratur. J haec ibi. Vbi per glosam de communiter per DoctorCS. Id ipsum probatur Zc tertio Doctorum auctoritate . Nam insta-
scripti Doctores se subscripserunt praesenti nostrae conclusioni. S ex Sacris Theologis Sactus Thomas
in a. a. quaest. γ a. articu . 7. inc p.
qu st. dc in resp. ad secundum, Caietan. in cominentarijs ibidem in resp. ad secundum, Pet. a Pal.inq. sent. dist. Is .quaest. a. articulo 3. in
principio, Dominicus a Soto in lib. q. de iustitia dc iurea quaestio.
colaus de Orbellis in .sent. di it. a s quaest. Gabriel Biel in .sent.
dist. et 3.quael . a. dubio a. Scin eodem. dis . I s. quaest. I i. conclusione 3. Adrianus Papa Sextus in lib. q. sent. seu de Sacramentis tit. de rellitutione .solio q6. s. iam dicam pro responsione. Scotu S i n q. sent.dis . I s. quaest. r. articul O q. f. de secundo ponuntur duo versu S.