Academicorum, et scepticorum philosophiae rationem non esse in physica omnino repudiandam, oratio Jo. Antonii Vulpii ... habita in gymnasio Patavino 8. idus novembris, anno a v.p. 1728

발행: 1732년

분량: 199페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

perinde ac tu , & liber, & sanus, & philosophus

At unam modo rem in physicis mihi momsrari velim , de qua omnluna philosophorum idem sit iudicium, constans, atque perpetuum. Quid motu evidentius, quid illustrius , quid magis exploratum, si sensus in consilium adhibeas Z videmus enim, stellas inerrantes atque planetas assidua rapi vertigine; litora aestu maris reciproco modo contegi, modo nudari; plantas adolescere, atque a minimo semine in altitudunem tolli; animalia omnis generis hac & illac vagari, ut sibi cibum & latibulum quaerant; denique nihil usquam consistere: inventus tamen est Zeno Eleates, vir acutus, 13 qui motum

aut esse , aut esse. posse pernegaret : quique hoc suum iis argumentis muniret quae inexplicabilia viderentur. Zenoni autem contenserunt si) Parmenides atque Melissus, non infimae classis philosophi, qui docuerunt, Id omne

quod esset, unum esse, motus etiam ac mutationis expers: praeterea 3 Diodorus Cronus.

. Commune Peripateticorum decretum est, Omnia in rerum universitate corpora ita conserta& stipata esse, ut nullus Inani locus relinquatur: Peripateticis de hac re suffragatur Canesius. Deinmocritus contra, eumque secutus Epicurus omni ope

i Vide Aristotelem lib. s. Physicorum cap. 9. 2 Parmenides atque Melistis I Hujus rei testis Ioeupies Arist teles Physicorum lib. I. eapp. 3. & 3 Diodorus Cronus J Id tradit Sex. Empiricus Pyrrhon. hyp typ. lib. 3. cap. 8. 'Diuiti so by COOste

22쪽

Ope Inane defendunt; ajunt enim, Sublato Ina-DI e rerum natura, motum quoque landitus interire . Utraque conclusio validissimis rationibus confirmatur: neutra tamen vim adversariorum

sustinere potesta neque satis apparet, quae potissimum eligenda, quae rejicienda sit. Iam ad alia transeamus. Philosophi quidam Galli, excellenti ingenio atque doctrina, praesese tim vero scriptor celeberrimus qui Artem Cogitandi monumentis litterarum mandavit, id tamquam certissimum ponunt ; Doloris, v luptatis, sitis, famis, reliquarum item cupiditatum affectionumque nostrarum in animis consignatas notiones, quas ipsi ἰ- appellare amant , obscuras esse atque confusas ; cujus etiam rei

caussas diligenter persequuntur. Quid ad haec Cyrenaici praeceptore Aristippo 8 Hi nimirum, si si) M. Tullium audimus , testem idoneum ,

tantum ab hac sententia abhorrebant, ut contra, Ea se sola percipere dicerent quae tactu intimo sentirent, dolorem videlicet ac voluptatem: in

quo tactu solo putabant veri esse judicium, quia

de tamι, CV eo quidem quem philosophi interiorem vocant, aut doloris , aut voluptatis e in quo carenaici solo putant veri esse iud eium , quia sentiatur. Potestne igitur quisquam dicere, inter eum qui doleat, in i ter eum qui in voluptate fit, nihil interessest axi, ita aut sentiat, non apertissme in Aiat e & alio ejusdem libri loco: Quia orenei videmtur , minime contemti philosophi e qui negant esse quicquam quod percipi possit extrinsecus: ea se sola percipere qua trisu intimo satiant, ut Δ-torem , in voluptatem: neque se, quo quid euore , aut quo sono sit , s re , sed tantum sentire, adfici se quodammodo.

23쪽

sentiretur: negabant autem esse quicquam quod

percipi posset extrinsecus. Ipsi quoque Pyr

rhonii, qui de rebus obscuris nullum decretum ponebant, sensui. tamen caloris & frigoris, &harum similibus affectionibus, tamquam per se cognitis, assentiebantur. Claudius Galenus, vir profecto maXimuS , neque solum medicinae , verum etiam omnis liberalis doctrinae studiis florentissimus 3, quem aridi & pusilli homunciones, a solida eruditi ne prornas imparati, & Σ) rem compacto agentes , quasi in Velabro olearii , hoc nostro tempo- Te adeo contemnunt ε, libros de Usu Partium humani corporis, pulcherrimos atque utilissi

mos conscripsit: in quibus 3 Dei providen

tiam extollit, quae cum alias mundi partes , tum praecipue singula hominis membra admirabili plane sapientia, incredibilique sollertia molita sit. Quemadmodum vero Galenus hanc pie

tatem e Stoicorum libris hauserat ; ita ple

1 'rrhonii J Sex. Empiricus Pyrrh. hypotyp. lib. I. Cay. T.

Hθου ς Αινχεθα . i. e. Scepticus iis quibus per phantasiam cogitur a fiaei , assentitur. Exempli gratia, quum ealefit , aut frigesit , ne nasu mdixerit, Puto me non calefieri, aut frigesieri. Porro, quo poti issimum differret Cyrenaicorum opinio a Scepticorum doctrina , ostendit idem Sextus cap. 3r. ejusdem I. libri. 2 Rem compacIo agentes J Plautus Captetveis A. 3. Sc. I. V. 29. 3) Dei providentiam extollit J Isaacus Casa ubonus Epist. 138. Galenum, inquit, vocari ἄθεον miror, virum tam assiduum in sapientia Dei praedicanda. Ego illum eo maxime nomine dignum laude , or atemna praeditatione semper iudicati .

24쪽

rosque Anatomen professos astipulatores habuit. Sed ecce tibi somniorum amator Epicurus, qui haec minime probet, neque se ineptire, sed egregie sapere arbitretur, cum docet, st) Non

esse oculos, aures, linguam, manuS, crura, pedes, & ea quae sunt intus in corpore, propter

e. I Non esse oculos, aures, S c. I Absurdam hane Epicuri doctri. nam ita exponit Lucretius lib. q. v. 82I. Nud in his rebus vitium vehementer, α sum

Effugere errorem , vitareque praemeditator, Lumina ne saetas oeulorum clara ereata ,

Trospicere ut possimus ; er ut proferre vias Proceros passus , ideo fostia poste Surarum , ac feminum pedibus fundata pliearit

Brachia tum porro validis ex apta lacertis se, manusque datas utraque a parte ministras, Ut facere ad vitam possimus , qua foret usus. Cetera de genere hoc, inter-quacumque-pretantur, Omnia perversa praepostera funt ratione δ . 20l adeo quoniam natum en in corpore, ut uti Possemus , sed quod natum eu, id praereat usum: be fuit ante videre oculorum lumina nata; Nee dictis orare prius, quam lingua ereata est :Sed potius longe lingua praeessis Miso Sermonem P multoque ereata sunt prius aures , Quam sonus est auditus: σ omnia denique membra .ante fuere, ut opinor eorum quam fret Uns. Hauά igitur potaere utena erescere eausa.

At contra conferre manu eertamina pugna, Et letterare artus , faedareque membra cruore a Ante fuit multo , quam lucida tela volarent. Et volnus mirare prius natura coegit,

Quam daret obiectum parmai laeva per artem. Scilicet in fessum eorpus mandare quieti Multo antiquius est, quam lecti mollia strata . . Et sedare serim prius est, quam pocula, natum. Hac igitur possent titendi cognita causa Credier , ex Uu quae sunt vitaque reperta.

Illa quidem seorsum sunt omnia, qua prius Use

25쪽

eorum usum a diis immortalibus homini triba ta : quoniam scilicet hujusmodi membra prius nata sint, quam esset usus videndi, audiendi, loquendi, contrectandi, ambulandi, atque spurandi : sed potius, cum corpus humanum ue

reliqua omnia, ipsius Epicuri judicio sortuito

atomorum concursu effectum esset, invenisse postea homines membrorum usum , quae ipsis nullo deorum consilio aut beneficio contigi sent. Adversus quod opinionis portentum plura disputat Christianus auctor Lactantius in libro de Opificio Dei.

Nihil autem magis miremini, Auditores, quam quod idem Epicurus Geometriam, Graecorum ingeniis tantopere excultam, summoque in honore apud ipsos semper habitam, omnino contemserit; quod scilicet geometricas rationes, qua non persuadent, sed vim afferunt in docendo, a salsis initiis prosectas diceret. Τanta vero suit hominis auctoritas incertum quibus artibus comparata; neque enim aut eloquentia, aut sub

tilitate differendi valebat ut si Polyaenum,

samiliarem suum, magnum mathematicum, in eamdem sententiam secum trahere potuerit, ut eum temporis quod in hujusmodi studiis con

Nata, dedere sua post notiti.ιm utilitatis r no genere in primis sensus , membra videmus . Quare etiam atque etiam procul es, ut credere possit, Utilitatis ob incium potuisse ereari. a Polyaaum J Cicero in Lucullo : Quid Tobanus , qui magum mathematicus false dicitur ρ is posteaquam Epicuro assentiens totam ge

metriam esse falsam credidit, n- ilia etiam qua sciebat, oblitus es1 'Digitigo by Ccios

26쪽

sumsisset, poeniteret. Porro id Epicuro cum Pyrrhoniis philosophis commune erat; quorum a gumenta ad Geometriam evertendam collegit atque explicavit Sextus Empiricus libro 3. adversus Mathematicos. Dies me deficeret, si ea singillatim persequi oratione Vellem quae cum a nonnullis philosophorum Vera ac manifesta judicata fuissent , his tamen aeque doctis dubia, salsa, inepta, rid, cuia visa sunt. Quod pulchre Lucianus ille S molatensis duobus versiculis comprehendit:

scilicet: Haud in eo esse est placitum mortalibus ullum ESed tui quod mirum est , ridiculum est atiis. Cum igitur tam facile contingat, homines hallucinari, dum sibi quisque favet in cogitando,& sua nimis ampleXatur atque osculatur; non

injuria si M. Tullius Clitomacho credidit scri

benti, Herculis quemdam lasorem exantiatum a Camneade , novae Academiae principe, a quo ipse Cibtomachus suerat institutus, quod ut feram η, -- manem belluam, sic ex animis nostris a sensionem , idest opinationem, tu temeritatem extraxisset. Iam enim tempus est, ut Dogmaticorum vanitate satis comsiderata, ad Academicos & Scepticos veniamus. Academia originem duxit a Socrate, qui, ut sophistas errore inflatos,& omnium rerum sciemtiam

27쪽

iam prolatas, urbane retunderet, Id solum se scire assirmabat, si nullam rem sibi cognitam esse. Ideo dictus ri , , teste Quinctiliano Institui.

Orator. lib. s. cap. h. idest agens imperitum, styadmirator aliorum, tamquam sapientum. Porro cum

haec inscitiae confessio philosophis a Socratis disciplina prosectis minus placuisset, ac diu sine

honore jacuisset, Arcesilam tandem, sive Arcesilaum , Pitameum ex 2Eolide, acerrimo ingenio virum, defensorem invenit. Hic vero i) ne illud quidem, quod unum suerat a Socrate eraceptum, certo sciri posse ajebat, Nos videlicet nihil scire. Tantis enim tenebris mentem hominis obsitam & circumfusam esse, ut vim suam penitus ignoraret, ac etiamsi forte fortuna in Verum incideret, tamen, illud verum esse, minime asseverare posset: quod nimirum nulla eo set propria veri & lalsi nota. Adversus omnium opiniones disputabat : & , cum vera sustulisset,

I Vuliam rem J Ex earum puta rerum genere de quibus 'Physici disputare solent. Nam ceteroqui multa feruntur Socratis praecepta Ethica, oeconomica, Politica. Σ Ne illud quid/m &e. J Neque secum ipse pugnabat Arcesilas hae enuntiatione r non enim id ponebat tamquam δεγμα fimmum, & stabile. quod omnem eontradicendi libertatem tolleret; sed potius tamquam αδρωπιίου πάsους άααγ γε liis, i. e. Hecylonis humana significationem et quod nimirum sibi videretur, nos nihil. scire; ne illud quidem scire nos , nos nihil scire. Porro hujusmodi pronuntiata, ut & omnes Scepticorum voces assensum tollentes, non inepte comparat Sex. Empiricus lib. I. Pyrrh. hypotyp. cap. 28. cum medicamentis vim purgandi habentibus, quae ου μοῦνον τις χου- λὰ - ξαυρῶ - σω Δαγ , αμῶ ε' κωm πις χυμῶς m-ξάγει. non δε- ιum humores torpore extrasunt , sed etiam semeti s cum hκmoribus expellunt . Diuitigoo b C

28쪽

verisimilia & probabilia inducebat, quibus perinde in vita atque in philosophia utebatur . Ab i) Arcesilae successoribus hanc de rebus omnibus

dubitandi consuetudinem, quasi per manus traditam , Carneades accepit e ab eoque novis coguratis emendata &aucta, postremo ad Philonem atque Antiochum pervenit. Scholae vero faciem Antiochus non parum immutavit, qui cum Ueterem Academiam, ut fuerat a Socrate instituta, se instauraturum polliceretur, in Stoicorum decretis, quorum assiduo convicio premebatur, tandem acquievit. Hinc inusitata quaedam, & Q1

prorsus dissimilis Academia prodiit, tamquam 1

Dimersum confusa genus panthera camelo.

Hactenus de Academicis: jam de Pyrrhoniis,

quos & Scepticos vocant, nonnulla dicamus .

Pyrrhoniorum secta nomen & originem debet Pyrrhoni Eleo Plistarchi filio, qui, e pictore philosophus, Drysone primum, seu potius Brysone,

ut contendit Menagius ad Diogenem Laertium, deinde Anaxarcho Abderite praeceptore usus est. Sed eorum posteae,& quorumlibet dogmaticorum auctoritate contemta, nihil certo sciri posse assim mavit, & in utramque partem de omni re proposita disputare instituit: neque hoc tamen ipsum tamquam plane certum docuit, neque in vita

Arcesila sueesssoribus J Arcesilam audivit Lacydes, Laeydem EVander, Evandrum Egesnus, qui Carneadis magister sitit. T stes Disgenes Laertius , & Cicero in Academicis Quaestionibus. 1 Horatius Epist. I. lib. 2. F. I9F. Diuitizoti by Corale

29쪽

diderunt); sed legibus & consuetudinibus patriis

obtemperans, Vitam ad ultimam senectutem tramquille ac suaviter produxit. Ab ejus disciplina profecti sunt Timon Phliasius, qui cum alia plura, tum Sillorum tres libros conscripsit, contumeli sum & petulans poematis genus; in quibus, ut Scepticum hominem decuit, philosophos omnes qui certi aliquid ponebant quod tuerentur , U teris comoediar licentiam imitatus, probris &maledictis vexavit: Hecataeus Abderites, Eurylochus, Nausiphanes Tejus, quem ab Epicuro auditum ferunt, & alii nonnulli Pyrrhonis amtem sectatores si) appellati sunt etiam Sceptici

- σκλῆιΘera, a considerando, undC u , consideratio,

quod nullum considerandi finem facerent, &nihil statuerent: nec non Ephestici, επέχειν

i. e. a retinendo assensu de rebus, docendoque, eas comprehendi non posse: item aeretici, - - ζ ν, aquarendo es intestigando, unde ζψησις, ζηψημα, fusestis; quod semper quaererent, sine ulla veri inveniendi spe: denique Aporetici, m QRι - -

quod scilicet de omni re dubitarent. Σ) Cum vero Pyrrhonis discipuli e vita excessissent, ejus disciplina diutius abjecta & intermissa jacuit, donec illam Ptolemaeus Cyrenaeus, a mortuis, ut ita dixerim, excitaret. Hujus auditores fuerunt

30쪽

runt Dioscorides Cyprius, Niolochus Rhodius, Euphranor Seleucensis , & Ρraylus e Troade. Euphranorem porro Eubulus Alexandrinus audivit: ab hoc institutus est Ρtolemaeus Alexandrunus, cujus e schola Sarpedon & Heraclides proedierunt. Heraclidis AEnesidemus Gnossius discupulus fuit, plurium librorum auctor, qui ad Pyrrhonis doctrinam illustrandam pertinebant. i) Hic, e Scepticorum praeceptis non modo

ἀφασί- , ε α ραξ αν, i. e. abstinentiam ab affirmando, se cultatem perturbationis, ut olim Timon, verum etiam ἐδεα, moluptatem plane consequi, ajebat.

esidemum praeceptorem habuit Zeuxippus P lites, hunc ZeuXis . ,α,i. ιι , ita dictus quod straho esset, Zeuxin Antiochus Laodicensis. Anti chi auditores fuerunt Menodotus Nicomediae natus, medicus Empiricus, & Theodes Laodicensis. Menodotus instituit Herodotum Tarsen. sem: Herodoto magistro usus est Sextus Empiricus , quo auctore etiam hac nostra aetate cir

βλία , orrhoniani compendia , si 'in Institutionum

Scepticarum, libri tres: Praeterea , ανὸς me μἀθημανικὰ α νιρ νικοὶ λογοι δεκα, ad eius Mathematicos, nempe di

sciplinarum doctores, libri decem. Postremo, Sexti auditor fuit Saturninus Cytheneus, & ipse Empiricus. Ceterum, Pyrrhonis, quemadmodum &Αristonis, & Herilli de virtute sententiam, suo

r) Hic, e Scenicarum praereptis J Testis Eusebius lib. I . Praeparat. Evangelicae.

SEARCH

MENU NAVIGATION