장음표시 사용
71쪽
ZAc WARI E PRO quanta esset longitudo eius , latitudo.
3 Ecce autem Angelus mihi familiaris, quique in me loquebatur, egredi visus est Cui alius occurrit superior Angelus a quo Angelus, qui
loquebatur in me, mandatum accepit , ut his me verbis doceret, de in
Adest iam tempus longε benignius Solymitanet urbi,quq sic abun
dabit ciuibus,ac i qmentis , ut clim tantam multitudinem nequeat continere murorum ambitus,eXtra moe
nia quantumuis lata plurimi habita.
latitudo eius,s qua' ta longitudo eius. 3 Et ecce Gogelus, qui loquebatur in me, egrediebatur , gya gelus alius egrediebatur in occursum
Et dixit ad eum: cumrtit, loquere adpuem ictu, icta obsque muro habitabitur Ierusalem prae multitudine hominu , iniumentorum in medios Neque illis, quibus extra moe nia habitare continget, ab hostium vi, atque insidiis aliquid timendum est: nam ego illis pro muro igneo aduersus inimicorii vim,& insidias oppostus, non solum tutos; sed etiam gloriosos pnestabo, & ego in medio populi gloriosus ero. 6 Ergo quando iam omnia expedita sunt ad reditum, δc prope estri in patrio solo habitetis perquam commode. O vos, qui in Babylone durum traxistis exilium neque enim mihi sermo est cum illis, qui aliis in locis extorres habitat, dispersa quippe est tribus Iuda in qua tuor visos)vos,inquam, properate iam e Baby-none sic enim D qminus iubet. 7 Propera, inquam,Sion de Ba-
minus , murus in circuitu, V in gloria ero
6 gre de terra AEquilonis, dicit Domi
72쪽
s Post gloriam misit me ad gentes quaestiui
9 ecce ego Duo manum meam super eos, , erunt 'raedae
Misit me. ro Laudi, O laetare lia Sion quia ecce ego
ii Et applicabunturgetes Multae ad T smiaxum in de ilia, in ιrunt mibi in populum , habitabo in medio tui: Hei
bylone,Domino iterum, atque iteru
Angelus mihi familiaris alterius nomine,quem superiorem esse dixi, id mihiategoti i dedit, ut postquam te,
o Sion, in tuam sedem reuocatam gloriosam reddidero, cogitationem meam, atque vires conuertam ad perdendas gentes, a quibus vexata, atque spoliata es.Tam enim amat te Dominus , ut compungi putet pu pillam qculi si ab eo, qui aliqua ratione tetigerit, ac violauerit te.
in gentes tibi hactenus infensas, ciliciamque breui,ut praedae tibi sint qui Opimam, atque multiplicem abs topraedam abstulerunt. Tunc autem cognosces,o Sion,missum me a Domino fuisse, cum proximus rerum praedictarum euentus fidem facturus fit certam promissioni meae. io Lauda ergo Sion diuinam in te benignitatem,& exulta;quia ecce ego, dicit Dominus,ad te clemenS,&misericors redeo, ut habitem , sicut olim ante captiuitatem in medio tui Ii Neque erit numerus exiguus in re, sed magni fient ad te undecu-que concursus; quos ego tanquam meum mihi populum amplectar. Et uerum,atque iterum assirino in medio tui futurum mihi proprium d micilium & tunc sties, o Sion, esse me a Domino missum. ix Possi
73쪽
ii Et possidebit Domini Iudam partem
suam in terra sancti fota in eligetadiae Ierusa m. is Sileat orenta caro a
facie Domini: quia con serrexit de habi-
AE PROPHETAE. η Iii Possidebit Dominus Iudam populum sibi,ut quondam, sic etiam
nunc E multis electum. Non ut hactenus in Babylone, regione execrabili cum ignominia:sed in Ierusalem multis a se modis sanctificata, cum gloria. i 3 Paueat ergo Dominum omnis caro:quia Deus, qui in medio populi habitat, ex medio populi bellator consurget cotra eos, qui aut ipsi, aut eius populo hostes esse volent.
74쪽
obiecta est,no tam oculis; quam cogitationi, ut in somnis usu euenire solet. sed credo in lila, quam sueeriori capite spectra sic esse proposita Prophetς,ut videri potuerint,imo&necesse suerit oculos in ea habuisse
- Antequam capitis explicationem aggredior, explorandum , at- histori ἡ que exeutiendum est, an haec I r
phetia historico ac literati sensu intelligenda sit de Ierusalem,vel certEde Ecclesia pro ganda, atque -
plisitanda posterioribus Euangeli j
temporibus.nam quδd mystico, &allegorico sensu in Ecclesiam secudum libid caput conueniat, nemo
dubitauit.Res sanEgrauis est,expli- dignissi ina. De Ierusilem accipiunt Theodoretus, Cyrillus, Albertus Magnus, Dionysius, Hugo.Et plane idem videns' sentire qui insuesti omnino cavi id est,an Ierus dem restituta sermonem esse putant historicum de Ierusalem: mysticum verb de Ecclesia ; qua de
re nos multis eminus in prooemio cap. o.Isaiae. Hi vero sunt praeter illos de quibus nuper, S.Thomas, Adamus Pinciis in Isaiam cepe, . Theodoretus in illud Baruch. Cis. s. exHete Druselemyo a Ianse-nius in concordia cap. 8. ad illud, vox Ginuintis. Toletus in illud L
cae cap. . piruin Domini vernae,annotat. 2.33.3 . Maldonatus in e de verba.Gabriel VaetqueZ in ann rationibus ad c.'. ad ROrri. n. de totum Prooemium citatum, via
de hac re pluribus.De Ecclesia vero Hieronymus. Philastrius hanesi de
funiculo meserto. Lyranus,&Emanuel Sa: & omnium acerrime Rib r qui satis erudite quaestionem tractat.Et primum regulam tradit optimam ex Augustino lib.3.ded chi a Christiana cap.ro.& i I. quid et quando sensus aliquis hist rice, quando allegorice sumendus sit. Quando ea inquitὶqi ita itur, proprie acci ρει int, ut verba fomvit,m quid habet absurL contra veritatem, auu cmuras a Ura,motam veri brana,imui is sensiti est historicus, sin autem
maiora seu quam utposim iis rei conitinnire,de ira dicatur, q-rendas estes msensus occultior, ars, sacratior, qui qua muli ritualis utitiarur, historicus tamensu. sic res7i .intimopraeferre videatur argumentu de Salomone ; verum
tu epuin in Salomone conuenire non
Hfames in urbe Ierusile, 'ed Aio mihi probabuli tam esse historico pensum: sed uia idostendi non is, quia longὸ grandiora sunt ,superbi, vi de Eces
miniare interpretemur post salutam Chrisei Huma.Deinde probat multa eorum, quae dicuntur, non posse conuenire in Ierusalem, litat plurima conueniant. Et probat ex quorundam Hebr. eoru lantelia,qui ut tradit Hieron. cum viderent superioribus saeculis no fuisse completa,
quae hoc Zachariae vaticinio praet-
75쪽
cta,ut ita ad Messiae tepora retiat riit. Deinde ostedens du totu caput explicii do decurrit,multa esse, quae ad terresti is Ierusalem ainplitudi nem. &stra nura aptari non pos
Discedo equidem inuitus abco, quem & plurimum obseruo,&cuius diligentiam , atque cruditi nem magni facio, & puto multo esse probabilius historicum sensum de terrestri Ierusalem institutum esse potius, quam de mystica d est, de Ecclesia. enim modo verba essent bona, & conseiatoria, quae nunc dicuntur ab Angelo,si moerorem ex animo Prophctae . non eximerent,quo tunc angebatur molestissimeὶ At ut constat,non erat tunc
Proelieta sellicitus de Ecclesia,c
ius fortasse cogitatio neque men-
tem subierat, sed de sua Ierusalem, uam euersam dolebat, & cuius instaurandae tempus aduenisse dixeratSeptuagesimus enim annus non excitandae, propagadaeque Ecclesiae destinatus erat,sed aedificandae, atque habitandae IerusHem. Rursus quemadmodum in capitis explic tione Ribera probat esse multa,quq non ficilὰ venient in statisturam, maiestatesiique larissalem, sic nos in capitis decurse probare conabiamur omnia posse ad urbis Solymiatanae molitionem, & dignitatem
aptari. sinequimur, probab mus Riberae hunc historicum esse sensum : neque enim ille cum A rustino quicquam amplius requi-rstud ergo sitis locis agemus. Nunc
ad textum. Et in nravis ritu finoum mensi'n . Species h cest ciuitatis stru dae, & nabitus architectoriun, qui ubi aliquid ex arte politum, ac n
mum moliri student, prius rem to tam per otium metantur, re defi
Et em Angelus , qui loquebatur in me grediebatur,2 Au elus alim egre is tui diebattir in omissum eius, ct iuxιt ad
eum.JEx hoc loco, aliisque similibus l)robant Theologi Anselos inter seoqui: quo modo vero ut faciant, longa disputatio est. Vide S.I hom. I. p. q. IOI. & ibidem Ititerpri tes: neque desiuit alibi etiam excinplamanifesta.Apoc.7. Ungelus vise clamabat ad quatuor Angelos,dicem P c lirenocere terra,Er mara,&c.Et in Pr Phetiis Danielis, & Micheae Angeritorum locutiones occurrent. POγrb tertius ille Angelus, qui egressi is est, ut Angelum Zachariae familiarem illuminaret , ac doceret,stiperior erat alius: ut enim ex Dionysio cap. I.de coelesti Hierarchia docent
Theologi, superiores Angeli non illuminantur ab inferioribus. Vide
Loquere a uere istam. JIlluminat nunc superior ille spiritus Angelum Zachariae, ut idem postea Za- cliniam illuminet, illum in1turum deinde Israelitas alios. Porro luetam non puto esse nomen aeratis,
Scrinium reperitur, maximὰ ubi aliquid adiungitur,cui subesse videtur illis,qui vocatur puer; ut Lucae cap. io donis Dauid 'eriso : &Act. . Aduersum soritum puerum tuum δε- suo. Et Gen. a . seruus Abraham, qui senior dicitur, & toti domui
praesectus,puer etiam vocatur; n que vero puerili aetati tantum n
gotium permitti debuit. Neque liladein aut nota, aut ratio ministerij; nam futurus estZacharias misister aetati no
Anguli, per quem diuinum de in
mutanda ciuitate consilimn Iudaeis annunciat. Cur ogo vox puer La-
76쪽
tina, de Hebraica Ita naar, si Mnsignificet, & iuuenem, ea ratio est, quia in ea aetate pleriinque homines stibi re solent alioritin seruitia, alit inii steria: nam aetas grandior alieno potius indiget ministerio, quam apta sit aliis praestare suum. Sicut Sacerdos, etiamsi iuuenis sit, iresbyter dicitur, id est,senex : quia enes vel soliti sunt obire , vel apti sacro illi obeundo ministerio. Hinc ergo fit, ut seruus prouecti ris aetatis, quique senex meri id vocari possici, dicatur puer, ut nuper vidimus de seruo Abraham .Exem plum est aptaim apud Hispanos,mΥ',quae vox tam cadit in puerilem aetatem, quam in senilem, S grauem, modo alterius seruituti sit addicta. Alij ideo putant Zachariam
iam lenem puerum Vocari, quia talis esse videtur cum Angelis , ante quos tunc erat, comparatus , sicut dicet pulus rudis coram magistriss pienti limis, aut infirmus, & tener coram robustis limis,aut aetate grandis coram iis qui longissimo aeuo maiores sunt, pueri dici solent. Ita Glolla interlinearis,&Hieronymus infra ad illud, o, .' Iudi, quem sequuntur plerique alii ex Interpretibus , Hesmo, Hugo , Albertus, Dionysius. Ribera existimat pueri
hic aetatis esse nomen: ius sententia: alij quoque subscribunt. Sed
quod diximus, Placet multo magis, tum quia sic satis exoticatur apia Vox Duer ; tum quia senem rediisse Zacnariam ab exilio docent Dor theus in synopsi, & Isidorus quod magniapud me momenti est, Martyrologium Romanum sexto die Septembris. Ab silire nucro habitabitur Ierusi lem. Hunc locum putat Ribera nul lo modo in terrenam , id est, typiacam Ierusalem conuenire posse:
quia ciuitas haec muro septa fuit ab Esdra: im4 ut tradit Iosephus: timplici Ex quo concludit de mystica, id est de Ecclesia esse accipiendum;
cuius amplitudo nullis est definita spatiis. Sed nos videamus quemadmodam hoc quoque quadrare pos sit in Ierusalem. Et sane ii cum I xx. legas ni tisi is habitabitur serusalem
a musti Dine hominion . iunum torum in medio eius; nihil hinc oritur
dissicultatis. Nam Regio illa, quae
propter ab sesitiam exiliumque cultorum infrequens erat, ac vasta, propter multitudinem tamen eo. rum,qui ab exilio redibunt, &iumen Orum,quorum opera ad subigendos agros utilis est rebus omniabus ad vium, splendoremque cis uium necessatus abundatura di
Sed neque a translatione vulga- 7.riqiiicquam incommodi est nostraesententiae, primo ii ita interpretere. Munietur quidem mutis Ierusalein&ideo,ut vides, cum iunicillo mensorio vitiis est tibi Angelus qui spatia conlideret, S melctur, per quae circumducenda sint moenia. At sic ego adem custos,& vigil ciuitati,ut etiam sine muris tuto habitati polis sit. Et ideo subdit: Et ego eraei, ait D
minus murari igneus in ore ju Neque R ir. sensuvista contortus est,aut expreos vi, si Scripturae consuetudimem quod istobserves; in qua id fieri dicitur, quod aptum est ut fiat, & aliquis re aliquis.
tu facere,quod ut siciat facultatem, aut auctoritatem habet. aio ratio' teii Memne dicitur Iob.9.. praecipit Sob ct i non oritur id est,praecipere potest so line oriatur,&ipse parebit: dc Mati.
I 2. Ivi Ninnuta. venientur iudicis cum
generationei ,s condemnatam ea nid est,condemnare poterunt. Exem
pia plura sunt apud Salmeronem
77쪽
8. Secundd, obserualidum coniunctionem sc non scita per coniunge-it,. re extrena a sed interducausam reddere, ut docuimus Ach. cap. 7. ad illud, femini ei m. Exempla sunt ob via. Gen. I . Melchisedech Rex Sa-im prosereni panem , cst vinum , erat enim Sacerdo Dei. Heb. cst ipse Sacerdos. Gen. 2 O. e Moriem propter mulierem, quam tulisti; habet enim virum. Hebrai. ct ipse habet virum. Isai. 1 . Ecce utrariu es , o pecca--nim, id est, quia peccauimus. Erit ergo sensus huius soci iuxta liqc:H bitari poterit absque muro ciuitas , quia ego murus in circuitu. Qu)d si scopuli itiuam coniunctionem esse velis, sensus est facilis. Habitati sine muro potest Ierusa leni, dc quia et it multitudo hominum, de iumentorum in ea, ut posisit quantamcunque hostium multitudinem sustinere, de frangere ; &quia illi ego adero quasi murus
igneus. s. Sed est alia commodior explicatio, ac magis obuia, si dicas tantam
numeriis futuram ciuium multitudinem , ut, dies- ri homines ciuitatis septa caretusar E. pere non poterunt , extra tinnunia multis aut domos, aut tabernacula construere necessarium iit. Sumpse-iat,credo, metator ille, a que architectus Angelus spatia satis laxa ad ch itatis fabrica. A it ergo alter An selus,tantum illud spatium,quan uquantum esset,suturu tamen angu-
. strum pro ciuium multitudine .Quod dixit multo antδ Isaias cap. J. n. δ'.d serta tua, statuines ira, O
tora ruina tuae nuxcangusta erunt pra
esse aliquando quod extra, vel praeseri satis in scriptura frequens ; neque enim semper negat, seu excludit, sed
aliquando aliquid addit et , quod
prius assumarat.losue i7. Et cecid
Giliad, o Basim trans Iordonem, id
est, praeter terram Galaad,quam iam
stulatarum inaurium missi sepimgenti auri sub absque ornamenti , di mi Lkbu , cst praeter torques aureas collorum. Vbi illud quod sequitur, satis indicat qui diale t absilii 2
quod antecessit : dc utrobique Heb. est lebad: de Cant. 4. abfue eo quod mirinsecus latet ide Cini. c. ab fue occultu tuis, non sgnificat ab taea sponsa illud, quod intrinsecus latet , sed ultra illud quod in ipsa erat eximum, adesse etiam alia. Quam etiam dicendi phrasim familiarciri habet Hispanus. dum dicit : Tengo tanta renta sin loque herede o spero Ami Parie, 6c similia. Sic etiam hoc loco dicuntur Iudaei praeter illud
spatium,quod complexus est murorum ambitus, habituri quoque aliqua domicilia extra moenia. Non itaque negatur hic murorum circunscriptio, sed ciuium abundantia praedicitur. Quod etiam Hebraica vox multo magis ostcndit, qliae sic
habet a I n im pera biseb Drustatim, quae sic ad verbum reddo: Iera talem id est,ciues theto solymitant.babitabit, '. a mTl tesib,
vox est ac lita vicos, vel ea,qua murata non sunt. Haec vel O sunt, aut illa, quae ciuitati sunt adiuncta, ut suburbia, vel paulullim ab ea remota, ut quae pagi Latin Ε, Hi pane dicunt ut at leas, quae filiae ciuitatis vocantur,& quasi eius membra sunt. Vtrumque habitarunt Solymitani ciues; neque enim tantum quod erat vastum, vacuumque ciuibus intra antiqua moenia, sed etiam proxima ciuitatis
Ea enim multitudo E captiuitate tediit, ut cogi non potuerit intra moenia quantumuis laxis spatiis ab Angelo metatore descripta. Nam ut tradit Iosephus lib. II. An r. cap.
78쪽
virorum , praetet aliam imbellem, atque promiscuam turbam .fuerunt quatuor millia millium,& sexcenta viginti octo millia dutaxat ex tribu Iuda de Benjamin. Quid ergo mirum ii Ierusalem, id cit, ciues extra moenia Uressi prae multitudine, &suburbia proxima, & pagos etiam remotos impleuerint ὶQuod apertὰ
docuit Nehemias cap. ii. ubi ex eo numero . qui ab exilio rediit, decima tantum parie habitasse traditur in Ierusalem:& cum prius uno numero clauderetur ciuitas, ut ex Nehemia
sui liquet cap. r. 3.3e deinde alij murieincta .e- constructi sunt, quibus nempe populus,qui extra moenia degebat,iutus esset ab inimicorum iniuria. Quare Machab. i .cap. . mons Sion aedificatus dicitur,& in eius circuitu muti alti, atque simae turres excitaret. Denique Iosephus lib. 6. de bello cap. , . triplici muro circundatam esse ciuitatem scribit,& ibidem docet partem quandam filisse moenibus nudam,quia exuberans habitatoribus ciuitas paulatim extra moenia serpebat. Quare partem illam Agrippa moenibus cingere aggressus est id opus ab eo inchoatum Iudaeorum studio postea per inim it. Illa verb pars recens tunc m*nibus inclusa BGatha dicta est, id est, noua ciuitM. Quia postquam moenibus septa est , quaeque antὸ
optime ma erat. otia dici poterat, id est . victu absiue muro, postea ciuitas dicta est; nova tamen comparata antiquae ciuitati iam olim moenibus vallatae. Ex his hibes quomodo locus hic nihil contineat, quod non zptissime cum Ierusalem terrestri
conueniat. it. Et ego ero ei, ait Dominsu, murm
nia' T J Ne forte perturbaret Pro
nil ere- phetam . partem aliquam ciuium
tura: ς', murorum praesidio nuda obiecitam videri inimicorum iniuriae, ait Do minus se illi ciuitatis puti, & caeteris etiam ciuibus futurum pro muro. Igneum vero dicit, vel quia Angelos praesciet urbis custodiae,qui Ps.
ios .dicuntur ignis vrem Sc .Reg. s. Samariam igneis curribus esse vallatam, nihil aliud esse existimatur, quam vigili, de sedula Angelorum custodia esse munitam; de qua Isai. 62. Super muros tuos Ierusalem pos icustodesN et certe in igneo muro singularis indicatur custodia, atque
'rotectio,quae quam simillima est il-i,qua Deus cauit ne ullus in Paradisum introiret.Nam quemadmodum Deus custodem Cherubim cum
igneo gladio in aditu constituit, sic
etiam nunc igneum murum promittit. Quod si,ut Abulensis putat.&Lyra,& historia scholastica. gladius igneus Cherubim, ignis erat instat coronae Paradisum ambiens, nihilo infirmior custodia Ierusalem pro mittitur, quam olim Paradiso data est. Mirus sanὸ amor Dei in populum suum, mira prouidentia, quam agnoscebat David, cum canebat PCri . Montes in circuitu eiuι, O Domianus in circuitu populi sui ac si diceret, non tam montium ambitu, quam Domino custode tutam futuram esse Ieru Sem. Elisai. cap. 26. Urbs fortitudinis nostrae Sion,Saluator pon
tur in ea murus,ct antemurale. Et ingloriae in melo eius. JHeb. 12.
Uoblicanii.Fortasse significatius, de clarius ingloriam,id est, ero Hie- pol tiro lymae non sollim tutelae, atque custodiae, sed etiam honori: reddam enim illam non solum tutam, sed etiam illustrem. Mihi pene certum est, illud ingloria,acitiuὰ sumi, id est, afferam gloria populo, in cuius medio ego habitauero. Neque aliter intelligunt I xx. qui vertunt oc δόξαν, qui loquendi modus actionem indicat.
79쪽
dicat. Quomodo saepe dicimus , ero tibi inminuarum, oviam interitum, id est, asseram tibi scandalum , nota patiar abs te.Quod si passive sumas, ut magis indicat vulgati translatio hoc sensu: ero gloriosus, seu glorificatus in medio populi; erit sane verus sensus, quia instaurato templo,renoua-tIsque sacrificiis glorificatus Dominus fuit in Ierusalem: sed non satis
consevit cum toto textu,qui de c5- modis agit Ierusalem , neque cum
Hebraica,Graecaque phrasi, quae significat non tam inde Deu tibi gloria accipere,quam suo populo praestate. Fateor Hieronymum accipere
hoc passive dum sit exponit; ' Do-
ius in medio eius versitur ingloria: Ac eodem modo accipit Lyranus.
Vtramque significationem admittit Dionysius Carthusianus; dicit enim, turificatur per titria cultum ab in--δirantibus eam sterusalem ) eroque eising iam tarda ipsorum latificando, st i magnificὸ examindo. Reliqui tamen omnes active accipiunt, Theodoretus, Cyrillus,Haimo,Vatablus, uterque Palacios Ribera. Neque ab hoc sensu omnino excludimur per illum ablativum in gloria, qui, licEt rar3, usum tamen illum interdum habet.
O a fugite de terra Aqvilonis quoniain quatuor ventos coeli Estersi Hs.JLo cus hie probat nostro Liberae historicum huius capitis sensum esse de Ecclesia. Neque enim Israelitae de quatuor orbis partibus. in quas di. spersi fuerant, in suos fines collecti sunt: decem quippe tribuum exilium lutum sutile nulli bi constat. Sed hic ipse locus contrarium mihi per-Gadet: cur enim si Euangeli j temporibus omnes vocandi , quos in alias, atque alias partes egere varij casus.& rerum discrimina, iubentur
illi tantum in patriam redire, qui
erant in Babylone ' nam haec Solymitanam ut bem ab Aquilone respicit : aut cuius ratio redditur, climadiungitur, quonum ιn qua Mor ventos aspersi vos ' Respondet Ribera, Bahlonem hoc loco pro mundo sumi eum suis diuitiis , de voluptatibus, qui Sanctos semper insectatur, de vexat. Sed mihi hoc videtur valde durum , tum quia saepe in hoc rarum t&Propheta de Babylone proprie sermo fit.& de Hcbraea gente, quae ex sumpta Babylone rediit: quare , nisi causa οζη μη
premat grauior, ad fguratam orationem confugere neces le non est.
Adde quod licet Euangelii temporibus Babylon pro mundo sumatur, idque Sanctis frequens in ore sit,
tamen Prophetarum tempore inusit non erat,quod ego viderim. Accedit
quod hic cum Sion loquitur , quae habitare dicitur apud filia Babylonis.i. Babylonem;sed reliquae tribus neque in Babylone erant neque mine Sion comprohenduntur. Scnsus eigo est meo iudicio satis I . expeditus, etiamsi de tribubus omnibus sit intelligenda Prophetia: In
quatuor coeli ventos,o genus Israeliticum dispersi vos, sed ex omnibus filiam Sion sin qua etiam intelligitur Benjamin, ut statim dicemus9 ad libertatem ex Babylone redire iubeo. Sed est mihi verisimile, se
monem hic esse tantum de tribu Iuda, S: Benjamin, quia bae quoque variis bellorum euciatibus in quatuor in uirili partes distractae sunt. Docet hoc aperiissimc Ezechiel c. s. Duae tri- qui cum ageret de tribu Iuda , detinjamin, illas in tres partes disti i- ruria
ιertia pars tantum in gladio caris in circuitu tuo: tertiam ver. partem tuam 'in omnem venIam dispergam. Omnis autem ventus quatuor venti sunt,
80쪽
de quibus hic Zacharias , qui ad locum Ezechielis allusisse vide
Porrδ hoc impletum esse in obsidione Ierusalem constat Ierem. c. p 4. & s. Thren . ubi pellis exusta ille, sicut clibanus a facie tempostatum famis:& quidam fame extabuisse dicuntur ;& .Reg 2 s. obses-s a ciuitas fuiste duobus annis,& Ω-mes praeualuille traditur. De fiaga, atque exilio in varias partes constat cx . Reg. supra, ubi ab exercitu
Chaldaeorum dispersi sunt plurimi, qui captum a BaDyloniis Sedeciam
Regem deseruerunt. iii varia nempe loca, quae Scriptura non nominat.
Deinde post vastitatem Ierusalem populus qui reliquus fuerat a caede, cuique praefectus fuerat Godolias a Nabuzardan , metu Chaldaeorum
profugit in AEgyptum ; & licEt ex
Scriptura expresse de aliis regionibus non constet, dubium tamen non est ex Ezechiele supra,in omnes
ventos populum fuisse dilapsum. Neque enim instante undique hoste credibile est.Iudaeos diu deliberasse de loco perfugii,neque importunam ess e visam ad salutem regionem,quet se primum aperuisset ad fugam. Ex ea vero multitudine variἡ diaspersa soli redierunt, qui abducti sunt Babylonem, ut sentit Hieronymus in illud Ezecb.cap. II. Praescreare: dicit enim ex illis, qui dispersi sunt ex Iudaeis, non rediisse.qui abietunt in AEgyptii imo neq; eos,qui eum sedecia capti laut id vero praedictum est ab Eachiele supra cap. s. dum iubetur tertiam partem capillorum , qui dispergendi sunt in omnem ventum ligarem pallio. Nam hi sunt, ut dicit ibi Hieronymus, quid captiuitate redierunt : reliquos enita di illauit ventus nunquam in suum locum aggregandos. O Sion' re, lira habitin apud filiam igBabluuis. J Haec verba per epexeg sim visitatam in Scriptura explicant quae proximὸ praecellerunt. Sed hic explicantum occurrit, quare solam ab exilio vocetur Sion, id est, Iuda, cum etiam simul reuersa fuerit tribus Benjamin. Et primum, etiamsi
Sion non pertineret ad Benjariun, de quo statim pluribus, tamen nouunon est, ut in Iuda tribus quoque Benjamin intelligatur: nam 3. Reg. 3.Ru M. cap. i i .dicitur sola tribus Iuda secutura Ieroboam. Sic enim Aias Propheta ad Ieroboam. Ecce ego scindam Regnum de manu Salomonu, ordabo tibi decem tribin; ραρο o et natribψ r manet it ei propter seruum meum David. : de cap. I 2. Nec sicut in est quis i .Ree. a. domum David praeter tribum Iuda solam. Et lib. . Reg. cap. I7. s i .
Inai grue est Dominin vehementer Uraeli,'abstulit eos a constet tu siue, non remansit nisi tribuι Iuda tantummo . Sed quod in tribu Iuda etiam intelligatur Benjamin . satis
constat 3. Reg. ii. nam cum praecessisset Glam tribum Iuda ad hisisse
Roboam, statim subditur. Verit autem Roboam Ierusalem, congregauit seuersam domum Iuda, ct tribum Beniamin centum quadraginta millia electorum: & 1. Par. cap. II. de Roboam dicit , Imperi insuper Iuda , or Benjamin. Et duae tribus non solum ante effliuitatem , sed etiam postea saepissime in Scriptura inueniuntur coniunctae. Cur vero sola tribus Iuda secuta V. dicatur Roboam, eam causam esse
putat Carthusianus tui a Iuda ultro. dc studiosὸ amplexa est Roboam contii bulem sibi ; i ed Benjamin
non tam ex animo, quam necessia