장음표시 사용
401쪽
queat utque vel hujus rei servetur memoria, quunt esse desiit; et, quum detrimentum aliquod passa est, plurimum ad eam ab aliis distinguendam conserat est igitur dominium aliquod, licet possessorem mutet, vel ab ipso domino cui ad superficiem mutatur, post longum tempus, facile
dignoseitur servus quoque, si nomen servet suum, licet
heros multoties mutet, ab aliis servis acile distinguitur. Quin immo, quum res esse desiit, memoria ejus in nomine restat, et ad posteritatem usque transmittitur ii igitur graviter peccant, qui de existentia rei disputant, quae nomen integrum servavit, et in hominum memoria constanter permansit quod qui faciunt, notitim per Lmue a linotoriete publique frustra repugnant, omnia permiscent, turbant, ad antiquum chaos tendentes quod rationi simul et legi contrarium est. Porro nomen Uxelloduni ab hominum memoria loco dicto lepust cid om semper et ubique datum est, nunquam vero urbi G Enac. Omnes autem in hac re conveniunt: le, d'Issolu, vel potius a Lissolu idem est a Uxellodunum, emctum ex Uxel voce celtica, idem sonante ac elatum, sublime, ex bsum, et dian significante summitatem aliquam Uxel-dun, monS-elatus, quod Latini dixerunt Uxellodunum effecit lopumd' et, 'Uxel d'Usset, ' Som, etc., quae VoceSeamdem menti imaginem offerunt. Veteres Franci pro undixerunt Buieta, recentiores lepuI , repraeSentans, sicuti vox celtica dun, summitatem diquam. Ita igitur te pud'Isson idem est ac xELLODDNUM. Multum sudat criticus noster, ut probet multos locos idem nomen habuisse, velut Issoudun apud Cenomanos Is udun apud Bituriges, Uxelles in Burgundia; citat et alios appellatos Uxel, Sel, Isset, Ismul, etc. At isti loci, vel extra Caturcinum orbem siti, vel intra fines Cadurcorum sed eadem positione qua Uxellodunum, locati, non sunt contentioni obnoxii. Unum tantum locum proseri, non longe ab Uxeb
402쪽
l uno distantem, cui nomen est o mch- seu, sed
hunc non describit, unde nulla disquisitio certa inter ωρ aensol et Bu Pech-Xolou quod tamen fieri posset, si utrique similis prope esset situs. Sed quid de istis colligit vir eruditus nomen niti facis ad rem Quod idem est, ac si dixisset te puris'Issola semper latine vocatum est me lodunum C denac nunquam quid refert volo ut Cap- nac fiat Uxelgo niam Uxellodunum autem nihil. Fiat igitur Parmenio Alexandermagnus Alexander auteni nihil. Haud longius de nomine disseram, de omnibus antse dictis ad judicium lectoris me reserens. Id Uium observare liceat mons Dives'Issol ad ingressum regionis est situs, in eadem fere positione quae ab Hirtio describitur; cujus praeterea planities est ad continenda praesidia numerosa cum oppidanis idonea semper, etsi nullum aiupauca veteris urbis restent vestigia, suum usque nunc priscum nomen servavit. Capiana autem, e si plurima habeat descriptioni Hirtianae consentanea, ne Vestigia pridem nominis antiqui servavit, ita ut nesciatur, qui fiterint istius urbis temporibus Romanorum et stariis et nomen. 4 Monumenta antiquitati reperta, nuum sint communia utrique loco, parum faciunt ad rem Monumenta
antiqua reperis Uxelloduni jam vidit lector in excerptis ex opere abbatis dem ac supra, p. 386; et certe fides aliqua habenda est tali viro, qui praesertim auctoritatis Maligeri nititur Maliger autem, qui magna per litteras cum doctis cujuslibet regionis commercia habebat, notiis erat, cui de monumentis veri sucus facile fieri potuis. Set mnumenta antiqua reperta Capri ei sunt reliquiae veteris valli ab auctore operis citati repertae et inspectae,
porta Vetus romanae constructionis, vasorum agmenta et nonnulla numismata tum vetera, tum recentiora denique magni sontis vestigia. At monumenta haec ubique 254
403쪽
reporiuntur in oppidis veteribus, quae propter situm suuiis Romani ad continendos in obsequio populos muniverunt. Non viginti ultra leucas procedit per Gallias viator, quine occurrant similia monumenta Valium detectum potuit et debuit reperiri in eo loco ubi nunc est, scilicet, ad ingressum isthmi. orta est communis omni urbi munitae, in quacumque regione sita sit. Vasa et numismata item communia sunt omni loco, ubi Romani morati sunt. An ex
eo quod Romani urbis Capdenaci situm ad continendum praesidium aptum repererunt, inde sequitur Capdenacum esse Uxellodunum. Idem sit de angustissimis semitis quas criticus noster vidit in rupe Capdenaci, de aggeribus, et excavationibus, et locis abruptis, ubi sagittarios locat adpro-liibendos oppidanos ab accessu fluminis. Haec omnia scite et minutim discussa ingui, p. 73, et sqq. sui operis, eruditionem et ingenium viri probant; sed admodum debilia sunt post intervallum viginti seculorum, per quae solum et Arma rupium mutationes inevitabiles pati debuerunt restat magnus sons, quem sibi vindicant fautores utriusque loci. Multum et nimis meo iudicio de eo sonte disseruerunt. Quo ficto, inquit Hirtius, ex tutus repente examurions. Qui fit igitur, ut hic sons exhaustus et exsiccatus
magna vi magnoque labore, OStquam raro ejus cun culis intercisa sunt atque aperram, subito nostris appareat oculis integer, et quidem cum suis marginibus Metalibus non credere miraculis ingenue fateor. Annon simplicius conjici poterit, exsiccato sonte terraque circumcirca deturbata, et rupe e sua quasi sede mota, aqua esuperiore loco descendentes, alios canales per alia diverticula inter saxa quaesivisse, nullumque supersuisse, post albquot non dico saecula, sed annos, sed etiam dies, vestigium
sontis, quem nec restaurare potuerunt incolae, qui vitam amiserant in conflictu, nec Romani, quorum tunc non erat positionem Uxelloduni servare Nec est mora conjectura
404쪽
ratio physica meae opinioni favet. Frustra igitur sonsiliatiquus Uxelloduni quaereretur pro uno tres Vel quatuor in tali statu rerum reperiendi orent; et in omni loco simili, non defuerunt sontes huic vel illi systemati qualicumque modo aptandi; sed satis sit de isto sonte, sicuti de aliis monumentis quae tot locis communia, et in Gallia De luentissima magna non parva, sortia non debilia intueamur argumenta Drappes et Lucterius fugientes adversus Itomanos perfugium petunt in suam patriam se recipiunt; et, ut simul cives suos defendant, socios retineant, et oc-ccisionem renovandi helli exspectent, locum ad ingres-stim regionis natura egregie munitum quaerunt, atque ad sustinendos romanorum exercituum impetus aptissimum: et is locus est UxELLODUNuis, hodie LE U DISSOLU super Duranio flumine situm, in provincia gallica vocata olim te Queror, hodie te departem mis dictisci expositis, lector sententiam serat.
propriae, ante quam praelium commissum fuerit inter Caesarianos et Pompeios. Situs ejus incertus est; sed vide depraelio supplementum in hoc ipso vol pag. 93, ubi ex collata expeditione notitiam capere aliquam poteris de situ urbis hujus aliarum respectu.
Ουαγα, linio Vagense, oppidum Numidarum quod Sallustius appellat Forum rerum enalium totius re u Super Rubricato flumine sita, aliter usca dicto, quod Plinius dicit ab Africa propria Numidiam disterminare, haec urbs satis ampla exstat adhuc sub nomine Hema, in regno Tunetano.
VAHALI. B. G. lib. iv, cap. 1 o). a lat inter ' et si longit. Quis sic ahalis, Caesar ipse explicat in hoc ca-
405쪽
pite. Nullam majoris momenti mutationem attulis tempus in ea parte Rheni quam a voce latina nostri etiam dicunt at aut mael. eniollande. Vanus B C. l. I, c. 86 et 87). Inter43'τ et 44'τlat. 4 et 5 long Fluvius fama quam natura major, cunctisque geographis notissimus, veluti qui Galliam Narbonensem a Liguria regione Italiae, dividat Lucanus quoque de Varo flumine ait Phars I, 4 4
Finis et Hesperiae promoto limite Varus.
Varus oritur in Alpibus maritimis, et influit in mare anternum, prope Nicaeam urbem. Hic amnis hodie quoque dicitur te Vari VANGIONE. B. G. lib. I, cap. I).ante 49 et 5o' lat. 6 long Vide supra ad vocem Tribo LVELAuNI B. G. lib. Hi, cap. 75). 45'lat inter i etti longit Alias Vellari, Ptolemaeo O- . tot Arvem una clientes, inter Elaverem et Ligerim, et sere ad radices Cebemue montis siti. Horum urbs mlem cum et quod latine sonat, non Metion, sed messio ita enim appellatur in notitiis et in abula Peutingeriana Velaunorum urbem nuper geographici non esse nunc eamdem neque ibidem locatam quae tunc erat Moessio, sed duabus tantum leucis distantom; et situm hujus veteris urbis agnoscunt in loco, cui nunc nomen Sint-Patissim In Anicio
monte les montonis9, addunt iidem exstructa postmodum fuit urbs quae proprio nomine montis Anicium fuit appellataci alii eam Podium vocant, quod significat montem seu locum celsum, et dialecticis provincialibus dicitur te mech, vel le Peu, vel etiam te Pum, in quam urbem ex ReVessione. Atinatissim, sedes episcopalis translata. Ita igitur Velauni erant incolae regionis dicta se Veli, quorum urbs antiqua Bevessio, . in mussim, et recens Anicium Possitim te Pur en Vel , de . de la Haut
406쪽
Loire. Vide C. A Waranare, Memoire surcies Gabali, pag. 3, et seqq. n-4'; Paris I 8au. VELLAUNODUNUM B. G. l. VH c. II). 48 et lat. o et longit oppidum Senonum inter Agendicum et Genabum Carnutum, quod Samson vult esse Τάteai Landon. Astrae Meus Recurii des diores e iis servant a PHist. e France dicit hoc oppidum monti impositum fuisse, equo defluxit amnis, cui nomen hodie quoque est Vamon, seu Vallan, haud longe ab urbe Autissiodoro Auxer- O A'Anuille contra, ex distantia locorum inter Agendicum Et Genabum, et ex nomine Bedira, in pago Vastinensi, quod memoratur inactis concilii Aurelianensis, ann.86a, contendit hoc oppidum fuisse idem quod nunc diciturmatine en atinois Hoc loco opinionem Io Goduini proferendam existimo, quae non contemnenda videtur, quia in his locis doctus ille Caesaris interpres diu Versatus est. xx Vellaunodunum. Alii castrum antonis, alii Montamisium suspicantur; sed castrum antonis, Chiaeaα- Landon, multo propius est Agendico quam Aurelianis Μ targisium vero est novum oppidum, in quo diu versatus nullum reperi antiquitatis vestigium quod CCCC ann. superet. Est in molli clivo amphitheatrum quod Montar-gisio leucis abest quatuor, Scenam Veri appellant CS ---er6, juxtaque, immo paulo infra urbis cujusdam inventae reliquiae, quum nobilis illa ossa sacta est, quae Ligeris fluminis aquam cum Lupia fluvio committit nempe moenia insolitae latitudinis, non in uno quidem loco, sed in diversis posita, ut ex interposito inter illas reliquias spatio urbis magnitudo possit conjici. Nec procul inde parietinae, sub quibus peramplum hypogaeum, unde
eruuntur numismata Veteram. Aurelii Veri, et ejus uxoris Faustinae, itemque Gordiani, Constantii et Constantini imperatorum emgiem habentia. Facile ex situ adducor, ut credam ibi suisse Vellaunodunum est enim locus inter
407쪽
Agendicum Senonum et Genabum Carnutum, sive Aurelianos.
VELOCASSES B. G. lib., cap. 4, D. VIII, cap. 7). Inte 4 9 et 49' dat o et 1 occ long alias Velliocasses; a Ptolemaeo dicti mendose υευελιοκασιοι idem in Belgica inter Nervios et Veromanduos locat Suba ct , quibus civitatem adsignatist magum, Muin, ab oriente Sequanae fluminisci et in mappa, Bostomagum Veneliocassiorum locat ad ripas fluminis cujusdam, quod Vocat Olinam; sed haec omnino mendosa sunt. Populus Galliae belgica secundiun Caesarem; paulo post, sub Augusto Lugdunensi Galliae attributus Habebant ad septemtrionem Bellovacos ad orientem Parisios ad meridiem Aulercos Eburovices ad occasum Caletos P tebant in longitudinem secundum ripam dextram Sequanae, ab eo loco ubi Isara in Sequanam influit, quo loco exstat nunc Brioa-Isara Pontois , usque ad confluentes Indellae et Sequanae, quo loco est urbs dicta Dion desi/che et ea est pars quae apud geographos recentiores dicituri Verin Fran ais et Normand deinde a confluentibus Indellae usque ad fines Caletorum alia pars Velocassium ora enusa super utrasque fluminis ripas. Velocasses ur-hcin praecipuam habebant Rothomagum Mue Velo- cassium fines occupant nunc partes aliquot divisionum dictarum les dep. de Mine-e Oise, de Pinse, dei re, o des la Mine-Inferisum. VENET B. G. lib. I, cap. 34 M., c. I, II, etc.'.
Inte 4 et 48 lat. 4 et 6 occ long Populus Galliae
celticae inter Armoricas civitates potentissimus, ut e nostr patet. Habent Veneti ad septemtrionem Curiosolitas ct Rhedones ad orientem eosdem Rhedones et Nannetes ad meridiem oceanum ad occasum Osismios. HOS 'SSe auctores Venetorum Italorum suspicatur Strabo etsilio communis opinio ab Antenore ejusque sociis, post ex-
408쪽
cidium Troiae, per marc Adriaticum adductos esse velit: sed haec ipsa mera sunt fabulae. Probabilius certe fit Vo-netos Armoricos cum Boiis Senonibus, aliisve populis, trans Alpes irruentes, eam Italiae partem, ubi nunc est Venetia, sibi sedem elegisse, et ibi constitisse, ut Cenomani, Boii Senones secerunt in aliis partibus. Urbs praecipua Venetorum erat Dariorigum Τabul. Mut Dariorumn , hodie Vannes dep. du Morbitam.
oCc long Haec urbs prorsus ignoratur; sed situs ejus quaerendus est ex ipso Caesaris itinere inter cubim o Carriacam, in directione viae quae proficiscitur a Baeti numino juxta Cordubam ad undam, ubi praelium commissum sinit. Vide supra Pag IO9 VERAGRI B. G. lib. III, cap. I, 2 . O lat. 5 long. Supra Nantuates, in media valle Pennina, ubi nunc est se Valais, quem cum Seduni incolebant. Horum urbs praecipua Godurus. Vide ad hanc vocem.
VERBIGENU Pagus B. G. lib. I, cap. 7). 47 latit.
inter 5o etio longit. Unus ex quatuor pagis Helvetiorum. De eo vide lib. I de Beli. Gall. cap. 7, not. I. His addo Veterum geographiae scriptorum opinionem, quibus assentitur Creoire Hist. Rom. tom. VII, in-4', pag. 37; scilicet Verbigenum pagum fuisse ita dictum a vico nunc dicto Orbe in pago audensi. VEROMANDUI B. G. l. ii c. 4, 6, ad). Inte 49'qot o lat. o' et et di long Populus Belgicae vel solo nomine notus quippe Veromandui cam partem Galliae occupabant, quae postmodum ab ipso nomine dicta est te com sed Vermandois, quorum comites in nostris fastis illustratione non indigent Veromandui a Ptolemaeo corrupte dicuntur οἱ Ρομ δυες o pro ου falso insertum A Strabone.
qui in quibusdam Galliae partibus describendis negligens
fuit, male omittuntur. Horum caput erat Argia Ia GDo-
409쪽
manduorum, sedes episcopalis, quae postmodum, qua de causa nescitur, translata fuit Noviomagum. Porro minime dubium videtur quin antiqua Augusta Veromanduorum sit urbs quae nunc dicitur Sam Quentim testes sunt passio beati Quintini levitae et martyris Sigebertus in Chronico, Annales Bertiniani et Gregorius uronensis, qui expresse ait : Apud Virmanduens oppidi Galliaetrum Quintinus a ror quiescit alii omnes et in Augusta Ve- romanduorum martyrii gloriam accepisse, et ibidem corpus ejus ab Eusebia, venerabili matrona, repertum post Agonem, anno LV, in Superiore loco eminentis oppidi, quo olim Augusta Veromanduorum scabatur collocatu misunde nunquam alio translatum est, et ubi semper religiose servatum colitur. Nihilominus Cluverius Notit German. Ant. Oretus et Samson contradicunt, et Augustae W- romanduorum situm agnoscunt in ignobili vico a Sancto- Quintino, mill distante, et nomine Vermand decepti sane propinquitate locorum et similitudine nominum sed
non probant, et auctoritates supra citatas evertere nunquam potuerunt.
VETTONE. B. . lib. I, cap. 380 Inter o et 41 lat.
8 et, occ longit. Potens Hispaniae ulterioris populus, inter flumina Durium et Tagum situs Ptolemaeus et Sirmbo eos Lusitaniae attribuunt Strabo etiam eos inter nobiles gentes, Carpetanos, Vaccaeos et Callaicos nominat. Idem de iis ocosam hanc historiam resert. Quo tempore primum in Romanorum potestatem Venerunt, quum quosdam centuriones viderent deambulandi causa viam hac illae flectere, opinati Vettones insanire Romanos, duces se eis ad tabernacula praebuerunt putabant enim aut in tabem naculo quiete sedendum, aut pugnandum esse Vettonum regioni respondent nunc pars aliqua Estramadurae et maxima regni dicti de Leon.
410쪽
Ptolein Obim,mov. Urbs primaria et metropolis Sequanorum hodie quoque princeps provinciae dictae la Franch. Comte, et sub eodem sere nomine nota, scit Besancon, mutat V in B, ut Romanis et Vasconibus pronuntiandi mos est. Idem est urbis situs qui fuit temporibus Caesaris, praeterquam quod, ut observat artianus, idem fluvius qui urbem cingebat olim nunc ex magna parte intersecat. sontionis situs minime dubius est, nec criticus unquam
alius quidquam impugnare conatus est, praesertim Punivesneranda antiquitatis ac dignitatis vestigia supersint, quae
Vesuntionis praestantiam, et in eam imperatorum Romanortu affectum ac sevorem arguant. Multo majora monumenta ipsius temporibus exstantia, qualia sunt Romae, eitat idem Martianus; scit Campum Martium, Pantheon, Campumque Minerem Hadr. Valesius amphitheatrum mmorat olim extra muros locatum, et latum circiter Cxx pass.cujus sundamenta et porticus maxima ex parte dirutas spectari ait Chimetius, ubi nunc est extramuranum Sancti
Iacobi sacellum. Apud Gruterum vidimus inscriptionem in honorem . Aur. Antonini et L. Veri, ob beneficia ab iis in Vesontionem collata ΙΜΡ. CAES AUG.
CIVES V Ε. . . Sed et hodie nunc duo monumenta exstant Vesontione
maximi pretii; primum aquae ductus ex sente dicto Dar- cier, aliquot millibus distante, proficiscens, et eiusdem urbis portam dictam Porte Taiue attingens, habens
longitudine 9984 metra, cujus plusquam dimidia pars integra adhuc exstat, reliqua autem haud ita magnis sumptibus reparari posset ita ut aquae ductus ad pristinum usum civium utilitati commodoque rediret. Consilium ce-