장음표시 사용
421쪽
oratio, Fonteius praesuisset. Quo patet, licet e Galliae pars nomen mutaverit, Nainhonensis dicta, quae Braccata fuerat ipsas tamen Braccas non esse depositas marem autem quasi tunica fuit omnis Galliae ransalpinae, cui sagum imponebatur Comata tamen potius, quam a braccis dicta, quae capillatior suit. Quod si quis roget, cur Maccas tun cana fuisse Gallicam putem, recitabo illud Suetonii, quod in C. Caesaris vita scriptum est Iidem in curia Galli bra caidm uerunt, latum clam sumpserunt Latus enim cla in tunica senatorum Romae suit, quem Galli braccis depositis, sumpSerunt.
422쪽
IN SUPRENA ALSATIAE CURIA CONSILIARIUS.
424쪽
summae auctoritatis assertionem Omnino salsam peracuto ingenio protulit. Quamdiu eam in opere dicto Memoires de Antiquirendes an procul prosano vulgo latitare sivit, consutatione non opus erat supra dictuin enim opus non nisi doctis Viris frequentatur, quorum quisque idoneus est ad litem dijudicandam. Sed nunc resse aliter habet in primo enim volumine Histoire de Paris, quae vernaculo sermone conscripta est, eamdem assertionem Cl. Dularere iterat, et paucis Verbis, instar oraculi, sententiam declarat hoc modo Elle Lutece ou Lucotece mesau ointine ille les Gaulsis, a cette epoque, n 'en aserim potnt iis habitasent de Maumieres parses dans esca agnes; et lorwu iis crat alentine altaque, iis se retiratent aseec leuridemees, leurimesnages et Durs bestiauae dans Dura forteresses, et anconstruisaient a laiate de cabanes, ou iis abritatent leura famillesie leuo proriSions. Ne itaque errore raperetur studiosa juventus, resutatione opus erat neque mihi temperare potui, quominus hanc susciperem. Deerant mihi tamen libri qui
425쪽
dam necessarii quippe qui rure scripserim quantum enim mihi profuisset Ptolemaeus quantum itineraria quam tum tabula Peutingerit in quibus non urbes solum, oppida et vici, sed et mansiones et mutationes notantur. At non eodem consilio usus sum, quo Caesar ad Noviodunum, qui expugnationem in crastinam diem distulit, ut machinas compararet; nam hic non foram latitudo, non mini a Liuia obstabant aggredienti.
426쪽
Enusmus vir nuper in medium processit, atque sit, eamdem tubam inflare visus est, qua usus erat olim Iosuali; sed Judaeorum ille dux ope buccinarum unius tantum urbis moenia humi prostravit illustris vero ulaure pectore multo valentiore gaudet Vix enim spirat; ecce actutum et primo afflatu, aedificia Galliarum omnia immenso corruunt fragore ut jam neque urbs, neque oppidum, neque Vicus suo loco stare possint, quae cuncta in posterum domibus vacua fuisse credas dummodo opinionem sequaris a Cl. Dulaure prolatam), quo belli imminentis tempore sese majores nostri reciperent. Caeterum ad vitae communis usum atque ad habitationem, veteribus Gallis tuguria huc et illuc per silvas sparsa conceduntur; qui si minus illis contenti fuerint, sub dio agant. In prima parte dissertationis definiendis verbis operam dat, Sensumque ita torquet ut iritas, urbs, Oppidum, Ulcus, a d cium vulgarem ac consensu omnium Οριολογου tavxi significationem plane amittant. Ipsum inducamus loquentem: CIVITA aserit, Suioant les iis , une acception dis nente Ce o signissait ne natio chea es Gaulois independanis, et uno ille capitale cheiles Galilois fou- misisti RomamS. Quis est, qui Nostrum ita de his rebus edocuerit Non
427쪽
inficias eo, verbum cisitas de universa gentis ditione usurpari Caesar enim dixit: imitos tota es tate Eduo dimittit. acitus: Patescit in ciuitates Germaniaci non opus erat igitur testimoniis Holmanni et 'Anoille res ad liquidum explorata est constat praeterea civitatis appellatione et gentem pini et civium jura designari. In his omnibus sensus a serio verborum pendet; sed multum errat Cl. Dulalire, quum ejus diversam interpretationem locorum regionumque rationi subjiciat obtinuit certe eadem significatio de provincia, quae de reliqua Gallia, vel de ulla romani imperii parte, nec unquam Cl. tilaum in commentariis locul nobis ostendet, ubi pro urbe Caesar vocem Dilatis sumpserit. Affert tamen exempla quibus sulciat lianc interpretationem agedum, ea confestim con
Lorsque Cesar pari des lieuici'habitation silues dans la parti meridionales de la aule despuis long -temps
subquee, et qu'on nommai alor Province romaine, et ensuit Gaule narbonnaise, ou se trouoasent des tuos colonies des illes constituera comme celleid'Italis, des Ῥillos hos-licum de territoire, alor il les quali es de civitates, citraci sulfuse, carea Onn et Narbonne, dit-il, qui soni lenestes de laiaule, propin romaine. Tolosa, Carcasson et Narbone, quae sunt civitates Galliae provinciae Sides places des la Gaule inmumis Eussent Eteris illos, des ch s lieum de natio/ι, descite, comm Petrient colles des la Gaulo omnine, Cesar DPetis qualis es do memo si aurait dis civitas Bibracta, civitas Goliabum civitas Gergovia; ili'ajamai quali ec placos de civitaS. Haec quidem Cl. Dulaures nec reputat Hotmannum quem paulo supra laudaverat, adfirmare in ipso citato loco, rem Omnino diversanari declarat enim in universo Caesaris opere ne semel quidem civitatem reponi pro urbe.
428쪽
Unde manifestum fit, eum, Verba a Cl. Dula re relata de Carcassone, olosa et Narbone aliter intellexisse Nec mirum; patet enim cuicunque oculi adsunt, minime hic agide urbibus quoad moenia et domos, sed de civium coetu . Quis nescit coloniam unamquamque per se ipsam constitisse, jureque gavisam suisse peculiari ad hunc igitur statum rerum Caesaris verba reserenda sunt; ait: multis praeterea viris sortibus, Tolosa, Carcassone et Narbone, quae sunt civitates Galliae provinciae, finitimae his regionibus, nominatim evocatis. Imperantur itaque coloniarum cuique pro lacultatibus, delectus militum ad bellum sustinendum, fiuntque evocationes. Unde sequitur Caesarem hoc loco civium conventum respexisse, non urbem. Μihi insuper argumentum suppeditat Caesaris alia locutio; ait enim, lib. I, parag. Io, de Santonibus agens Qui non longe a Tolosatium finibus absunt, quae civitas est in provincia nHic manifesto verba quia ciuitas ad olosates pertinent omnes, ad conventum civium eodem jure ruentium. Non de alia tamen, sed de eadem olosa sermo est. Quid nunc de sequenti argumento dicam' Ilisumit dit: Civitas Gergovia, Civitas Genabum , etc., si cra places erassent te illes, ou es Mems-lisuae de Nations Sua ipsius debilitate corruit nam quum civitas de hominum conventu de eorum ditione et finibus intelligeretur, non erat quod urbi quamvis praecipuae nuncupationem tribueret, non nisi regioni universae convenientem. Noli mirari quod nunquam dixerit Caesar, - - λα, qui saepe saepius scripsit mitas Aroernorum; vel quod non legamus apud eum, crustas Bibracta, quum innumeris in locis occurrant verba cipitas vitiorum. Quod si idem Caesar nonnunquam reposuit cisitas Tolosatium, id hoc consilio secit, ut moneret lectorem Tolosates per seipsos constituere rerum publicarum quasi unitatem jure peculiari instructam, quamvis moenibus unius tantum urbis et
429쪽
agro circumscriptam. De his tantummodo coloniis interpretati cmtalis eadem esse potest quam urbis, quo voca-hulo usus est semper ad Gergoviam aliaque Galliae oppida
designanda. Si tibi de hac nostra sententia minimum superest dubii, Ciceronem adeas, qui in oratione pro P. Sextoto moliora docebit, latini sermonis, ut credo, non sordidus auctor. Dicit autem is um conVenticula hominum, quae postea civitates nominatae sunt, tum domicilia conjuncta, quas urbes dicimus, invento et divino et humano ure, moenibus sepserunt. Idem in Scipionis Somni Nihil est enim illi principi Deo, qui omnem hunc mundum regit quod quidem in terris fiat, acceptius, quam concilia cci, tusque hominum jure sociati, quae civitates appellantur nostendat mihi Cl. Didaure Ciceronis locum ubi de rhe fas dicatur agedum, ostendat et erit in magnus
Apollo. Haud ignoro tamen scriptores nonnu los, inter quos Verrius Flaccus quem citat Gellius, extendisse ultra modum vocis hujus sensum. Sed hoc paulatim et ex abusus actum. Beferamus Gelli verba lib. XVIII, cap. h:
Misit autem paulo post, Favorino librum; Verrii, ut pinor Flacci erat, in quo scripta ad hoc genus pertinentia haec fuerunt senatum dici, et pro loco, et pro ure, et pro hominibus civitatem , et pro loco, et pro oppido, et pro iure quoque omnium, et pro hominum multitudine. n Pergit explicando liber a Gellio citatus, et ad alia verba transit: sed, ut videtur e sequentibus, res Favorino non satis perspicua suit quippe qui earum significationum monumenta
postularet, neque auctoritate Verrii Flacci commotus esset. . . Adfirmat postea Gellius se Favorino exempla exhibuisse apud elegantissimos veterum reperta, quorum tamen unum solum ad concionem pertinens servavit in Noctibus
Atticis. Quod si de civitat pariter exempla attulisset, nullus dubito quin hoc ipso et invitus nos magis magisque docuisset romanos scriptores pro urbe nunquam civitatem
430쪽
scripsisse, nisi pro urbe quae jure peculiari gaudebat Sio apud Vitruvium legimus: u Zama est civitas Afrorum, cujus moenia rex Iuba duplici muro sepsit η Qui locus statim
primo adspectu contra nostram sententiam facere videtur:
sod Plinius adest, qui nobis manum porrigat. Hic impedit quominus in salsam opinionem incidamus ob amam Civitatis nomine insignitam, quippe qui reserat, inesse Asticae oppida libera XXX, quorum Zama est. Idem Plinius
addit u Ex reliquo numero non civitates tantum, sed pleraeque etiam nationes jure dici possunt Ex his omnibus sequitur, discrepare vim crustatis appellationi sublatentem ab oppidi vel etiam urbis significatione ita ut es tas et gentis quidpiam et urbis simul retineat. Verum nos, ne Gollii quidem opinione, a nostra demoti sumus. Immo haec ipsa controversia inter Domitium Favorinumque orta documento est, jam tunc temporis genuinam ac sinceram verbi significationem in dubio fuisse, et plerumque a pristino usu recessisse. Crediderim Gellium similitudine quadam deceptum imperatoribus enim remantibus usu venit, ut quaeque urbs quae gentis caput esset crustas' diceretur, non ut oppidum ipsum designaretur, verum ut gentis appellatione superaddita, manifestum fieret de sede praecipua
sermonem esse Apud Romanos quidem novae appellationes citius obtinuere quam apud Gallos; hi secundum Iulianum, adhuc veteri nomine utebantur, quo mitatem Parisiorum designarent: Λευκετια ὀvola αγυα οι Κελτοι; illi vero perbrevi temporis spatio novis nominibus ita abusi sunt, ut corruptela ciVitates dicerentur etiam oppida minora.
Forte hoe etiam ad rem fecit, quod Romanis idem accideret, atque etiamnum Gallis, qui in extraneis nominibus pronuntiandis valde laborant, eaque saepe de industria
Ex quo haec dissertatio jam absoluta erat, mihi in manus incidis illiastris abbatis Belle tractatus Minoires de 'Aeademia, vol. XXXI, pag. a. - . 4o, 3, 44, ubi de civitate eadem sentit, quae supra dixi.