Caius Julius Caesar Ad Codices Parisinos Recensitus Cum Varietate Lectionum, Julii Celsi Commentariis, Tabulis Geographicis... Quibus Suas Adjecerunt N.L. Achaintre Et N. E. Lemaire...

411쪽

perunt praesectus et aediles opus illud resarciendi ; et regni administri duobus abhinc annis huic consilio arriserunt; quod ut bene vertat vehementer optamus. Praeterea est etiam arcus triumphalis, IV saeculo erectus in honorem Crispi Caesaris, vel sorte Iuliani imperatoris, ante arcem urbis; qui quidem, ut illud nobis exhibet ichnographia, anno I 82o, tunc primum excusa in Ephemeridibus annuariis provinciae dignitatem et elegantiam sapit: habet 38 pedes latitudine et 44 altitudine, vel circiter. Cives de patria bene meriti Luret, avunculus et nepos, proV ciae architecti, arcum triumphalem restituerunt, praeside et lavente illustri viro praesecto de Villiens, Terra :demum multa in dies eruuntur numismata, Vasa, supellectilia, magno quondam urbis indicia certa unde potest judicari, quae fuerint sub Romanis Vesontionis urbis dignitas atque praestantia. VI EO B. C. lib. iii, cap. io io 38 et lat. 4 longit. Vide notas 1 et 3 ad locum citatum nostrae editionis l. II, p. 3i et I 8. Haec urbs hodie vocatur Moona dia nam Calabre uerisum. . V1ENNA B. G. lib. VII, cap. 9). 45'et lat. α' τ longit. Inclytissima urbs Allobrogum, jam temporibus Caesaris primaria provinciae Romanae Strabo eam Allobrogum nam tropolim ad Rhodanum jacentem vocat de hujus situ et praestantia nihil ambigitur Vienna colonia nuncupatur iuveteri inscriptiones CoL. ΙΕΝΝΑ; et in nummo Nero

Ipse Claudius Aug. Lugduni natus, in oratione habita in senatu de Gallis civitate donandis, inquit ornatissima colonia valentissimaque Viennensiam quam longo jam

tempor senatores huic curis confert sorsitan am inde a Iulio Caesarc a quo Dilate donatos quosdam e Sem harbaris Gallorum receptosque in curiam tradit Suetonius Vienna curiam, magistratus et senatores habebat;

412쪽

praetore flamen et sacerdotes, ut Romae, procuratorem li-nificii, praesectum classis fluminis Rhodani, et corpus nautarum Rhodanicorum. Ibi quoque erant et palatium quod imperatores in Gallia morantes habitabant, amphitheatrum, templa et alia ornamenta quae maximam et dignitate amplissimam civitatem arguunt Vienna sub nostris regibus caput erat principatus primogenito regum assignati, quem vocavimus Dauphin Viennois. Haec urbs est pars divisionis nunc dictae te ep. de PDE .

VOcΑΤΕ B. G. lib. III, cap. 27'. 44 et hit inter et 3 occ long Ignotus populus: sub hoc nomine dGnoille Not des la Gaule, p. 633. latere putat Vmates A Plin. lib. iv, 10 93 Basabocates dicti, quorum urbs tunc temporis Grais, postea populi nomen recepit Bazas. VOCONTII B. G. lib. I, cap. o).ante 44 et 45'3 et 4 longit. Populus inter Alpinas gentes aut Alpinis

proximas clarissimus, inter liberos et sui juris numerandus. Vocontiorum urbes praecipuae Vasio Col. CVaison ,

Lucus Augusti Luci Dea Vocontiorum mi Plinius

duas tantum commemorat, Vasionem smisoni et Lucum Augusti hi Straboni nunc Voculatii, nunc Vocontii dicuntur. Silio quoque lib. 111 466 de Annibale

Iamque ricastinis intendit sinibus agmen; Iam saciles campos, jam rura Vociantia carpit;

do quibus vide nostram Silii Editionem, Vol. I, pag. 2ΟI: Pompeius Τrogus, cujus epitomen ustinus secit, se iti Vocontiis natum esse profitetur quod factum Hadrianus Valesius in gloriam patriae nostrae tradit; et ei prorsus assentimur. Vocontii occupabant partem provinciae nunc appellatae Desp. δε la Drome. OGESU Mons B. G. i. IV, c. o). Inter47'et et o latit 3 et 6' longit. ab Peu Sunio Vosa tractus montium ingenti magnitudine, excurrens a reviris us-IV. 6

413쪽

4ο INDEX que ad Lingones , brachiaque longe lateque in undens

per Mediomatricos , Leucos, Sequano atque Lingonas, alibi convallium et perennium aquarum amoenitate, alibi sylvestrium cacuminum altitudine spectabilis, immo et quatuor maxiinorum fluminum, Matronae, Mosae, O- sellae, atque Arari pater Vogesus mons, quem recentiores transpositis litteris vocant Vosegum Seu VOSagum, patebat in longitudinem plus xxxv mill pass. Hodie pars tantum, quae separat Lotharingiam ah Alsatia, servavit nomen latinum, sed corruptum, et Vocatur ii se, vel es Voses caeterae ejus partes diversa sortitae sunt

nomina.

VoLQ ΑΗΕconiici B. G. lib. vii, cap. 7, 4; . . lib. I, cap. 350. Inter 3' et 44 lat i et a long Populus

Galliae Provinciae, ex eadem sani illa sano qua Volcae ectosages, de quibus vide notam sequentem Alteram partem rovinciae Narbonensis occupabant, dum Tectosages primamri his olosa caput erat, illis Nemausus Colonia. Antiquitus videntur Arecomici utramque Rhodani inserioris partem tenuisse; nam . Livius, i xxi, 26, ait de Annibalo: Tandem in Volcarum Arecomicorum ρει Menit agrum, gentis ali j colunt autem circa utramque ripam Rhodani. Quod confirmat Caesar, dicens, B C. lib. I, Cap. 35 , de Massiliensibus: Quorum alter scilic Pompeius)agros Volcarum Arecomicorum est Heloiorum publices iis Conce erit, etc. quod non facile accipi potest, nisi de agris Arecomicorum quae orant ultra Rhodanum siti et vicini Massiliensium, ubi nunc est Arelate et territorium eius Volcae Arecomici inter populos liberos ac sui juris erant; et, ut apparet etiam temporibus Caesaris, a provincia distincti, quam dividebant modiam in duas partes scilicet pars erant Provinciae cis Rhodanum, cujus metropolis Vienna Allobrogum , et altera trans Rhodanum post Arecomicos, usque ad Pyrenaeos montes, cujus metropolis

414쪽

rho Nemausus, ut diximus, Arecomcorum gentis caput erat, quam describere hoc loco non nostrum est, quia de ea urbe nihil Caesar dicit. Ad hunc articulum et sequentem remiseramus vocabulum supra citatum Tectosages: quos inter se nunc conserre operae pretium est. VOLCAE ECTOSAGE. B. C. l. v c. 24). Inte 43' et 44 lat. α' icc et o et long Strabo, lib. IV pag. 87, τω Ουολκω o Τεκτοσαρος καλούμειοι populi Galliae Narbonensis, qui non solum in Germaniam, sed in Asiam, teste Strabone, lib. IV, et Galatiam pervetierunt: horum urbs in Gallia, Tolosa; in Galatia, Ancyra. In Germania nullas habebant urbes quo loco consederint incertum est. Rhenanus, in commentar Rerum Germanic eos locat ad ripam Nicri in Wittembergens ditione, ubi est arx Tech dicta quod vocabulum putat sactum ex principe nominis Tectosages syllaba at in Franconia exstat locus, cui nomen est V Iach; unde Voss. eam potius Τectosagibus suisse sedem conjicit. Hi aliquando Gallorum sortissimi ita Vocabantur, quod vestirentur sagis.

ZAΜA B. f. c. I, 92 97 . 36 lat. 7 long Urbs regia Numidiae caput, victoria Scipionis de Annibale it lustrissima. Caeterum positio ejus incerta est: nam mendosus admodum est in ea parte Ptolem. praeterea abula Peutingeriana, quae Zamae regiae meminit, eam urbem locat in via quae ad nullam urbem certae positionis ducit; unde minime judicari potest quis sit respectu aliarum Za

ZAΜENSES B AL cap. 9 , 92 97'. Urbis Zamae incolae. Vide supra. ZELA B. Al. cap. a). 39 lat. 34' long Urbs Ponti. Vide quae de ea notavimus tom. II pag. 4I 8 ZET, B Αs. c. 68, 4). Positio hujus urbis non certa

415쪽

est, sed ex Strabone qui eam appellat Zellam, quaerenda esset inter Ahollam et I hapsum attamen, ex rerum Serie, mediterraneam hanc urbem crediderim eam um mili. tantum pass. ab urbe Agar abesse, in directione viae quae

ducit ad hapsum Caesar enim apud oppidum Agar viden vocem Agar contra Scipionem satagebat porro Scipio Caesari propior erat, et urbs Zeta, mill passib ab ejus castris aberat, a Caesare autem XII initi pass. re mota unde igitur situs, si non pro certo dari, at saltem suspicari potest. Vide notam tona. II pag. 49a.

Ν. B. Antequam Indicem hunc Geographicum, de integro novum, et maximis laboribus curisque diligentibus absolutum concludamus, ultimum grati animi pignus patris ante omnia carissimae offerendum videtur. Quamvis enim in primo hujus Editionis volumine omnes paginae Gallorum originem, mores, vitia, virtutes et gloriam multiplicem personent, tamen, ut nihil omnino praetermissum uobis objiciatur, finem operi nostro et quasi coronidem imponent duae dissertationes, quarum prior jam dudum nota Aldum Manutium tertium, et altera nuperrime ac plene tractata l. virum De Gomery, auctores luculentos prae se serunt illa de divisione, haec de urbibus veterum Galliarum disputat.

416쪽

DE GALLIARUM MERU DIVISIΟΝΕ,

418쪽

DE GALLIARUM VETERUM DIVISIONEC OMNE N ΤΑΤΙΟ,

legendo incurrimus in haec tria Galliae cognoinina, mim, Comaim, Bra atrae nec tamen omneS, quaesit earum disserentia, novere quod ostendere, brevi definitione proposita, veterum testimonio conabimur.

Definitur Gallia vel a regione, vel ab hominum cultu a regione sic Gallia, vel ransalpina est, quae ulterior etiam dicitur vel Cisalpina, quae citerior utraque dividitur in duas; ransalpina in Narbonensem et Comatam; Cisalpina noranspadanam et Cispadanain Bursus a cultu definitur hoc modo mallia vel Comata est, vel Braccata, vel Togata Comata est omnisaransalpina praeter Narbonensem : Braccata, quae postea Narbono Ddicta Togata, Cisalpina omnis. De Comata probat linius, libro iv, cap. 7, Velis: WGallia, inquit, omnis Comata uno nomine appellata, in tria populorum genera dividitur amnibus maxime distincta a Scalde ad Sequanam Belgica ab eo ad Garumnam Celtica, eademque Lugdunensis inde ad Pyrenaei montis excursum, Aquitanica, Aremorica ante dicta nApparet Narbonensem omitti, de qua separatim lib. 3, cap. 4 jam locutus erat opinor nutem, antiquitus Galliam omnem ransalpinam Comatam fuisse postea Vero Narbonensem, in qua uero Allobroges provinciam a BO-manis actam Romanorum hominum consuetudine alero

419쪽

romas desiisse. Intonsas enim vocatilinius Alpinas quoque gentes, quarum nonnullas Narbonensis opinor Galliae partem fuisse lib. xi, cap. Vel x: Nomina. inquit, ex capillatis Alpium incolis, Galliae Comatae sint quanquam reliqua quoque Gallia ab C. Caesare in provinciae sormam est redacta , quia tamen Narbonensis prius provincia secta fuerat, ideo Procincire nomine, quod hodie quoque retinet, semper appellata reliqua vero Gallia Vetus Comatoe cognomen retinuit; propterea nec Agrippa, quum Galliam longe lateque metiretur, Narbonensis rationem habuit, quasi provinciae separatae scripsit enim haec Plinius lib. IV loe cit. si Agrippa universarum galliarum

inter Rhenum, et Pyrenaeum, atque Oceanum, a monte Gebennam, et Iuram quibus Narbonensem Galliam excludit longitudinem ccccxx mil. pass. latitudinem

CCCXVIII computavit'. Catullus carm. XXIX, Comatam

appellavit Galliam a Caesare perdomitam

Quis hos potest videre, qui potest pati, Mamurram habere, quod Comata Gallia Habebat omnis, ultima et Britannia

Quis porro dubitet, quin Transalpina Gallia, non Cisalpina significetur in iis Antonii verbis, quae recitat Cicero, Philippica ui Galliam Togatam remitto Comatam postulo. Fuit enim hoc Antonii consilium, ut Cisalpinaui Galliam D. Bruto jam eam obtinenti, relinqueret, ransalpinam autem a L. Planco tunc administratam, quae longe erat firmior, sibi assumeret, quo posset deinde, superatis Alpibus in Bruti provinciam , quae Togata Gallia a Romano Vestitu Vocabatur, impetum facere Brutoque ejecto, urbem ipsam, exemplo Caesaris occupare quod Ciceronem non fugit subjecit enim in eo loco Giosus Melicet esse mainiat. Et Philippica V Est , inquit, opinio decreturum aliquem Antonio illam ultimam Gal-

420쪽

tiam, quam Plancus obtinet'. Comata igitur omnis ransalpina, praeter Narbonensem : Togata vero Cisalpina, quam ab Italia amnes duo Rubico a supero mari, Arnus ab insero, dirimebant. Quod autem ait Plinius, ab Ancone Gallica ora incipit, Togato Gallia cognomino, in eo terminos urisdictionis non spectavit: nam ita Anconem Italiae adjudicasset; sed gallorum veterum incolarum rationem habuit quis autem Anconem cis Rubiconum esse nescit 3Mela quoque Togatam nomina Galliam, et ait Carni est Veneti colunt togatam Galliam Placet autem Dionis voPba recitare ex libro xLvi , quae galliarum distinctionem ostendant, adiuncta nominis causa et Togato et Comatae

Braccata restat haec Τransalpinae pars fuit, quae postea Narbonensis nominata Plin. lib. IIi, cap. 4 vel 5 R Narbonensis provincia appellatur pars galliarum, quae interno mari alluitur, Braccata ante dicta, amne Varo ab Italia discreta, Alpiumque vel saluberrimis Romano imperio jugis a reliqua vero Gallia, latere septemtrionali, Ontibus Gobenna, et Iura sat Mela lib. I, cap. 3 Pars Galliae nostro mari apposita, fuit aliquando Braccata, nunc

Narbonensis. Cicero etiam in oratione in Pisonem, Bra

catin illum cognationis dedecus appellat, quod avus ejus

maternus, trans Alpes natus erat. Et in oratione pro Fonim, agatOS, Braccatosque vocat Gallos, qui Fontei uinaccusabant, quum Narbonensi Galliae, quod ipsa declarat