장음표시 사용
81쪽
gravit: quam ob causam, et utrum a Principe illuc evncatus, incertum est. Ceterum magnitudine et eo piis urbis in qua domiellium constituerat, non ad luxum ac desidiam abusus est, ut pleriqtie tum sacere solebant: sed optimarum artium studiis, et Auctorum maxime Latinorum lectioni vacans, inelarissimi et doctissimi euiusque amicitia consenuit. Testes sunt unus et triginta Historiarum libet; quia hus res Romanas ab exordio Nervae ad Valentis obitum comprehenderat. Quos quidem libros Romae ab eo scriptos fuisse multa argumenta demou- strant. Primo enim censurae illae sane graves, quibus in vitia Nobilitatis simul ac plebis Romana invehitur, non modo in libro xiv. c. s. sed etiam in XXVIII. C. I. 3. 4. et alibi, nota ab alio quam ab urbis Romae inquilino pro lsci potuerunt. Cur enim unius spopuli Rom. delicta tam accurate retulit 3 An solus eo tempore populus Rom. vitiis scatebat 7 Nonne eadem Constantinopoli etiam agebantur Sed nimirum qui Romae reIIdebat, ct Romanis historias suas recitabat, huiusmodi obiu gationibus admonere cives Romanos, et ad meliorem frugem revocare cupiebat. Praeterea idem ostendit reprehensio Senatoris cuiusdam Rom. quae
legitur in principio libri xxvi. Sed in exordio ipso libri xxviii. longe clarius id ipsum significat Mareellinus. Ait enim timuisse se, fi caIamitates urbis
Romae a Curatius commemoraret, ne idem sibi ac-eideret quod oli in Phrynicho: qui cum expugnationem Μdeii quae Colonia Atheniensium erat argumentum sumpsisset tragoediae, suffragiis populi Atheuiensis graviter multatus fuisse dicitur. Deinnique in lib. xxx. e. 4. de Advocatorum professione locuturus, se in Occidente suisse, cum ea scriberet, testatur his verbis : Ergo absolutis Iuper eius in digniscito paucis quam in illis Orientalibus scilicet
82쪽
noctior. Ouod si quis fortasse his argumentis noti satis convictus est, Libanii certo AntioohaniteItimonio fidam non dorogabit. Hic in Epistola ad Marcellinum nostruin, eum Romae vixiste, et historias suas magno cum plausu et favore populi Romani recitasse docet. Sed quoniam haec Epist Ia et Iaudes Marcellini nostri, et alia quaedam de ipso iactessaria scitu continet: Operae pretium duxi, eam hic integram ex codice Bibliothecae Regiae
83쪽
etim intentio in tanta urse amera, ct aliorum rei itia-tion auestre. Multos enim alii orat es Roma, a Parentibus non neres. Nunc sero, ut ab iis
qui HEnc Deniunt, a mimus, tu Ofe tua partinι iram recitast , pactis recisaturus ess, cum his brias turio plura in membra dis aestat, et partis publi cristio laudiatis, sequentiam Publicationem in νδεμ . , comi etiam Rom- sesam fabores suos coronam, set totius cloitatis Boc iudicium sesso, to hos quiuent
Haec insignis Epistola noti hoc tantum quod asserimus probat: scd practorea docet Λmmianum Marcellinum, quod in principio dixeram, domo Antiochon seria fuisse. Est cert s Marcellinus in laudem Antiochiae propensior, nec fore umquam de ea civitate nisi adiuncto elogio loquitur. Illuc etiam est, quod Aut iocheu los male acceptOS Proscriptosque a Iuliano in eo voluminc quod Mισοπούγωνα aPPeu Vit, ipse utpote cives suos benivole ex
84쪽
cusat. Sie enim ait in lib. xxit. sub finem: Ouo
tioche se pel Misopogonem GPPHLνit, Probra cloia talis infense mente in umerans, aduensque νeritati complura. Ceterum cum post. obitum Valentis
Marcessivum in Urbem venisse, ibique historias composuisse docuerim: tempus ipsirin, quo ha l1i storiae scriptae sunt, satis demonstratum puto,
Ouamquam tantum tamque arduum opus non uno
dic, aut anno detextum est; sed per partes subinde ab Auctore publicatum: quod etiam in Epistola supra allata testatur Libanius. Et librum quidem XXV l. post. necem Gratiani, et post tyrannidem Μaximi iam profligatam scriptum fuisse patet ex libro ipso. xxvH. quod etiam ex prooemio libri xxviii. colligi potest, ubi ait: Tamen praefensisto oris moesos ira conin a, etc. Praeterea ita libro .
xxvi. Neotherium Cousulem memorat. Fuit autem
Nootherius Cousia anno Domini 5so. At in libro 'xxI3. de Serapeo ut adhuc stante loquitur: quod Theodosii Imp. edicto destructum est Consulatu T inalii et Promoti, id cli anno ante Consulatum Neotherii, ut scribit Marcellinus in Chro uico. Quamquam Tatiano et Smmacho Coss. anuo Dom. 5si. id aceidille indicat Theodotii iplius edietum in codice Theodos. de Paganis. Quanti porio sa-eiendum sit hoc IIistoriarum opus Marcellini noliri, ex allato Libanii teltimonio perspici poteli. Mihi quidem Marcellinus suininis quibusque Historia
Scriptoribus comparandus videtur. plain cum duo maxime in liistorico spectanda si ut, res et verba: elocutio quidem haudquaquain rerum gestarum Scriptori DcgIigenda est: rerum tame u Prima ac. potillima cura elle debet. Et Marcellinus quidem curn argumento Operis, lum delectu ac dispositione, et iudicio ac fide nemini cedit: in Proeliorum vero
85쪽
obsidicinumque narrationibus multos longo inter: vaIIo superat. Vertili aut in ipsa sunt ea quidem Latina fore omnia: sed constructio et collocatio verborum est, ut ita dicam, fere militaris Noliminineci omnino negare, in historiis Marcellini quae dam occursere veprehendenda. Nam ct interdum verbosior est quam par sit, et doctrinae famam nimis' assectat: quod vitium est plerumque cocum, qui provecta iani aetate ad studia se contulerunt.1Iiue excessus illi intempestini atque pueriles de
terrae motuum causis, de cometis, de Iride. Praeterea numerum et Iouum historicum raro servat: sed sere cothurnatus incedit, cum ΙIistorico conis veniat tracta et leniter Busti Oratio, quam ερομε--9 λεξιν Aristoteles appella bii, Sed haec fortasse exculari poterunt, si mensium iipua quod tu dicta Epusiola testatur Libamus, i historias a Marcellino no 1tro προς id est ad ostentationem esse coma politas. Proinde mirum videi i. nou debet, scenae
aliquid ac plausui ab eo datum fuisIe. Adde quod
haec vitia reliqi1is operis virtutibus ac dotibus facile obscuramur. Denique, ut paucis absolvam, Cum ad rerum civilium, tum ad Eccletiasticae historiaε cognitionem hic Scriptor non modo utilis est, sed etiam necessarius. Et si enim Deorum cultui man-ι Qipatus fuit, quod certe uegari nou potest, ea tamen fide, sinceritate, modestia de chriItianoruin rebras loquitur, ut nisi ex plurimis locis toto opere sparsis constaret eum ciatorem numinum fuisse, Chri litanus non immerito posset videri. Mitto
quod antiquitates et Origines tum maiorum nostrorum, puta Francorum, tum Alamannorum et Buris gundiorum aliarurnque geutium non aliunde, quam
ex Marcelliui historiis peti possunt. Atque utinam tredecim quoque priorest libri supcressent', quibus res gestas Augustorum ab exordio Caesaxis Nervae ad Constautii tempora pertexuerat. Etsi cuim prio-
86쪽
ram Principum gesta siccitictius memoraverat, ut ex eo apparet quod Qxe prope Imperatorum' hi si riam tredecim libris errari se plexus : non latueri dubitandum cst, sinin plurima sui in digna iis voI mininus Continerentur. Bed praeterquam quodlibet illi vetustatis iniuria perierunt' octodecim reis liqui, tamquam ex naufragio quodam ita laceri rum ilique ad uos pervenerunt, ut vel uua haeo ratio multos nb eorum Iectione deterruerit. Quod quia dein Don μriptorum dumtaxat exemplarium vilia, eontigit, sed etiam editorum culpa. Prima quiadem Marcellini Histortui lilii Editio Romae prodiit
linno Domi ui rahcc Lxxiv. cui praesuit A. Sabinus Poeta laureatus. IIaeSEditi O , Di pote nondum exis orta Criticorum natisne , omnium fidei i Ilima esse Naevos enim exenipilli , Ru et lacunas servat omisnes. Hanc secuta est Editio Bononiensis anno 4537. quam curavit P. Castellus, vir nec ingenio nee iudicio ullo praeditus: Ac nescio utrum sim porem homiui S mirari magis, an andaciam atque impudentiam debeas. Nam neque ullum codic minanuscriptum consuluit; et coniecturae adeo ius
liciter indulsit, ut monstra quaedam ho deliria ἱn
Marcellini libros intruserit. Denique lacunas omisnes quae iv Εditione Romana fideliter expressae fuerant, ipse insertis vocabulis explevit, aut ita coire Fecit, nullum ut earum voltigium lectoribus rolinqueretur. Itaque haec Editio omnium sere eris rorum, qui in Marcellini libris oceurrunt, seminariuiti merito dici potest. Quod si quis eam in madnus lampserit, ac vel ipsam Callelli Epistolam Is gerit, is profecto latebitur nihil a nobis exaggerari. Huic, anno post, succellit Editio Basiliensis a Io-honne Frohenio excula, quae Bononiensem illam
dumtaxat expressit. Tandem vero anno MDxxxIII:
Editioves duae prodiere: prior Augustae Vinaai-
87쪽
eorum, emendata a Mariangelo Accursio : posterior Baiileae apud Hieron3mum Frobculum Iohannis shium , cui praefuit Sig. Gelonius. Haec Calendis Iulii; illa mense Maio absoluta est. Utraque porro ex scriptorum codicum 1ide emendata et aucta. Nam Ac ursius libros quinque postici ut is, qui insu portoribus aeditionibus deerant, ex luo codico Primus adiecit. In Editione vero Gelenii, qui Hies Idonli 3IL exemplari usus est, ultimus liber s. cum extrema tricestini pagina desideratur. Cetexum has inter se Editio aes couferre nec iunii lemilii, nec iniucundum fuit. Erat quidem in rati o- quo horum virorum ni agua doctrina, ut scripta atriusque testa utur. Sed in Gelenio maior qua clam ingenii vis, et iudicium acrius suit. Quod com multi praeelari labores illius viri testantur, ita in maxime interpretationes Latinae Dionysii 11a- Iicarnallensis, Appiani, Philonis item ac Iosephi, Origenis et alituum. Ex quibus apparet eum exincoΙlenti ingenio et singulari doctrina praeditum fuisse. Sed et Ammiani Marcellini historiae ab eo editae id ip1um abunde testantur. In quibus plurima acute si ingeniose emendavit; et insignem paginarum transpolitionem, quae in II 1s oni nilnis codicibus reperitur, et in Editione exstat Accursit, mira dexteritate restituit. Quamobrem eius viri Domini libenter hoc laudis testimoni uin importimus, nemi-Dem adhuc Oxliitiste, qui de historia Marcellini mealius meritus sit. uas locuta est Editio Frobonii anno MDxLVl. in qua ultimus liber adiectus, et quia dam loci a nescio quo emendati sunt, ope Editionis Augustanae, ut equidem centeo. Ex hac dei neeps Editione reliquac omnes cum iu Gallia, tum in Germania propagatae videmur, donec Frideriaeus Lindenti rogius, vir eruditus ac diligens, timvam Editionem aggressus est amao Muci x. Qui '
88쪽
praeterquam quod aliquot locos Scriptoris nostri ope ML codicis Florentini egregie correxit; primus omnium Auctorem sane dissicillimum porpei uis Observationibus illustrato ansus et . Varias denique ΜΙ. codicis lectiones in calco Editionis apposuit, quae noVam quandoque Editionem aggrcisuris magno usui esse possent. Proinde et docti tuae et
industriae non mediocrem certe laudem meretur.
Nae sero sunt Εd iiones Histo Diarum Marcellitii, quae singulare quiddam prae Coieris habuerunt. Nam reliquae ex his tamquam fora tibias derivatae sunt omnes. Εditio verbi gratia Roberti Stephani ad exemplar Gelonianae illius exprella est. Hetitarici autem Stephani, Gryphiique Editiones Bali
liensem illam antii MDxI.v3. instar arcti et pi secutae sunt. Earum porro sortem Editionum paullo fusius hic enarrandam esse duxi duabus de causis. Nam eum in Annotationibus nostris priores quatuor saepissime Dominetitur, ossicii nostri fuit Lectorem dolingulis pracmonere. Altera ratio est, ut a Ppareat Lectori, quibus praelidiis succinctus novam liano Editionem susceperim. Etenim Romana quidem et Augustana et Baliliensis Editio, utpcne ex ΜsLexemplaribus prosectae, scriptorum codicum vicem merito Praestitorum. Bononiensis autem illa, quod unum maxime inlcrerat) sontem milii Oin
- Dium Itiendorum aperuit. In quo certe nos seliciores et Accursio fuisse et Gelenio nemo dubitavit. Hi enim, ut mihi quidem videtur, solam Iohannis Frobenti Editionem viderant, quae Bononienserit,nti supra dixi, cum omnibus mendis ex Presserat. Nec quisqvanx ante Dos de facinoro Ρ. Callolli Desuspicatus qui dona vidctur. Nobis porro Praeten haec subsidia, MK. etiam eodices non desuerunt. Inter quos merito palmam serat codex Bibliotheeae Regiae, quem a Viro claristimo doctissimoque Ni eolao Rigallio, eius Bibliothecae Praesecto, Com-
89쪽
modatum accepi. Hic codex et si non multum an liquus, ex opti tuo tamen exemplari et ab erudito
homine descriptus, in plurimis locis emendandis permagno mili 'ului fuit. Huic accessit codox Bibliothecas Vaticanae, qui olim Monasterii Fuldetilis
fuerat, ante quadriugentOS plus minus annos exaratus. Ex eo locos quosdam a I. Iacobo Bouchardo erinito viro ut petieram collatos, misit ad me Nicolaus Fabricius Ρei rescius V. Cl. qui cum rei publicae litterarum bono natus est, tum in Doliris privatim studiis iuvandis et promovendis uulli labori et impetisne parcere solet. Et quamquam pagellas ab eo ad me missas serius et allecta iam Editio non ostra accepi: Oblervavi tamen Vaticanum eodicem illum fere ubique cum Regi O cousentire. Ρraeterea librum Antonii Loiselli, in quo vir illo doctissimus varias aliquot lectiones m. codicis, qui olim Valentiae Cavarum fuit, adnotaverat, Benigne mihi communicavit Hieronymus Bignouius v. Cl. et inter
praecipua Lutectae nostrae ornamenta numerandus.
Detiique Friderici Lindenbrogii et Gruteri Editio Des, Varias quoque lectiones ex Mss. exemplaribus Florentino et Fauchetii suppeditarunt. His igitur auxiliis instructus, Marcellini historias mendis quam plurimis purgatas in publicum emisi. Adtio lationes quoque uberiores addidi i quibus cum
emendationum mearum rationem redderem, tum
dissiciles quosque locos cuiusmodi iti hoc Seriptore occurrunt plurimi) cxplicarem. In quo quid praestiterim, tuo Lector iudicio relinquo. Hoc quidem mihi videor iuro posse dicere, dedisse me
operam, ut nullum obscuriorem locum . tacite et
dissimuIanter Praeterirem. Postremo Εxcerpta dogestis Constantini, quorum in Adnotationibus saepe mentionem facio, huic Editioni nostrae subiungere placuit. Eorum autem mihi copiam fecit B.
90쪽
P. Iacobus Sirmundus, iudicio, doctrina, stilique
elegantia, ut inter omnes constat, eminent illimus. Cuius etiam humanitati debetur numinus ille Hanniballiani Regis, qui Adnotationum nO1trarum vestibulum exornat. Eius enirn nummi ectypum Pro sua erga me benevolentia liberaliter mihi communi cavit. Frueris igitur, amice Lector, hoc laboro nostro : et si quando, ut in tam lubrico opere, lapsi erimus, nobis humaniter condonabis. .