장음표시 사용
231쪽
di gratia quid dictum sit, lorus sit actioni aedilitiae redhibitoriae vel quanti minoris, quasi ex dicto pro-
niss ,ve; ex quo dicto promissove aedilitas dari actiones constat ex L ri quid vendito b. . sciendum I 6.1.2.5.4.1. do aedi odi ὐχ respondetur, non esse ex dicto prinmissove actionem, idque, quia venditor non eo dixit a nimo, ut praestaret, neque quicquam promisit: quod ramen requirebatur ad id, ut quis edicto promisso veposset aedilitia actione teneri, ae II. uuia tamen dixit venditor decipiendi animo, & ita in dolo fuit, danda dicitur do Eois actio, id est, danda est pro pter illum dolum actio, dc quidem Ex emto seu e
ipso contractu, in quantum actioni ex emto inest
de dolo actis ὲ quo fit, ut famosa ae subsidiaria doli actio danda non sit, A. I. I. u. S. Me f. b. t.
Maior difficultas est in L aerius Io. C. G ruinae tendiisione, in qaa cum sermo esset de dolo in contractum emtionis incidente, sui paulo ante demonstratum in subiungitur, ut qui dolo demptus est,
contra illum, cum quo contraxerat, in intet um r setBurirerm competere: quod non nisi de restitutione
ex capite doli, atque adeo doli actione samosa, videtur accipiendum esse. Sed non ita est, neque enim id perpetuum est, quod per in integrum restitutionem in iure nostro denotetur remedium praeto rium extraordinarium, per quod negotium aliquod suae restituitur aequitati: sed di quandoque omnia illa comprehendit remedia, quibus quis ordinario iure actione ordinaria, a se damnum amolitur, dc estiresolutionem impetrat. Quo sensu creditores actione Pauliana vel rescissoria obtinere dicuntur roitῖ uti nem in priuiatim nurum. I. ait p-ων Io. U. prin: .r 22. d. quae in fravd. eredito . Ac qui experiuntur interdicto, ne quid in laeo publico fiat, L a. g. Me interdidium 4a. o reqq. e. ne quid in loco
pub t. Simili ergo modo etiam in P. t. IO. M-,titutio in integrum nihil aliud est, quam pretii iniqui, dolo constituti, emendatio, aut propter dolum infirmatio, Meommodata ad id emti venditi
actione , arg. E. I. II . U. 5. ff. de aes. em. 5. Si tamen non alterutrius ex contrahentibus , sed tertii dolus in emtione aliove bonae fidei negotio intervunerit, rationis est, hane dari de dolo actionem : cum enim inter tertium illum fraude sua Ludentem ac laesum nullus contractus intercesserit, ideoque nec ex contractu actio de dolo saeto possit moveri Dccesse suit, ad hane subsidiariam doli actionem recurri. Quo sundamento doli actio in proxenetam datur, si is calliditate creditorem circumvenerit ad faciendum nomen inidoneum , seu , ad credendum in idoneum, debitori, I. a. f. is pro aenelicit, uti di adversus servum, qui consilio callido minorem annis 25. induxit ad sui venditionem, si postea per emtorem fuerit manumissus, L 2 eleganter T. pr. st . b. t. Contra eum quoque, qui OIo malo comm davit venditori minora pondera mereis appendendae
ratia, ut emtor laederetur : cum actum esset, ut tace Ponderibas, quae commodans aequa astamav
rat , appen,io fieret. I. aνbit is 18. V. is es 3. g. b. t. uuibus in casibus etiam non ad contractus in firmationem contendi potest, sed tantum ad id, quod interest, dolum tand intervenisse, si modo
dolo careat uterque contrahentium ἔ ne alioquin ex alieno delicto in irritum deducantur negotia cum
trimento ejus , qui bona contraxit fide, di modi- m. m.
eam tantum, non enormem, alteri intulit itationem. Si enim ultra dimidium Iaesio esset, etiam duaciente contrahentium dolo ad remedium legis a. C. de rescind. vend. refugium pateret, ut dicetur rit. δε
ti. Hae ita in bonae fidei negotiis i aliter sese reghabet in iis, quae stricti juris sunt, quippe quae , sive dolus causam dederit, sive inciderit, ipso iure
nulla non Sunt i usque adeo, ut, si Wissen bachio credamus, apud priscos Romanos dolus instricti iuris iudiciis fuerit impunitas. Wissmbach ad Canae. h. r. n. λ. de quo tamen merito addubites έ tum quia nullo modo probabile est, Romanos adeo aequitatis , rationis , itastitiaeque amantes , usque ad tempora Ciceronia tantam passuros fuisse fallacinlicentiam ι tum etiam quia id non evincitur illo Ciceronis loco , quem ex libro 5. de ostietis depromsit: quippe in quo non de stricti iuris eontractu, sed hortulorum venditione sermo est, ad quo rum emtionem delectus erat Canius astuto vendit
ris saeto ; sic at inde in ipsis etiam bonae fidei ne gotiis dolus impunitus esset; quod tamen ipse Wissenbael, haud admittit. Sed ec nulla illatio legitima
est, si t. mpore Ciceronis Aquilius quasdam conceperit formulas, doli avertendi causa , ergo ante illas
adinventas dolus impunitus suis. uuicquid ejus reisuerit, illud saltem in aperto est , nostro jure Stri cti iuris negotia summo iure subsistere, sed propter dolum incident aut causam dantem vel per acti nem ex stipulata xecipere iniquitatis correctionem, quotius de dolo cautio interposita est, vel stipula tione illa deficiente per hane doli aetionem onerori, I. ω oletanto 7. d. non totam S. f. b. t. i. riquit cum amo 50. A. G D rbor . obligat. L pen. C. de inutil. riam . Nec recte dixeris, dolo interveniente omnem esse exclusum consensum, sine quunon magis firmi esse aut ab initio subsistere possunt
stricti juris, quam bonae fidei contractus. Quamvis enim verum sit , dolo impediri consensum illumici secundum justitiam suisset interponendus, Si
Olus defuisset; non tamen Omnis consensus ea ratione deest: jn quantum promissor in dolosa Sti latione conscius est , quid , dc cui promittat, L si id quod au/um 23. 1. de verboν. oblig. quemadmodum emtor fraude circumventus consentit in certum
pretium venditori pro re certa exsolvendum. Cum vero in negotiis stricti iuris non tam Spectetur, qua ratione ex bono dc aequo inter contrahentes conveniendum fuerit, quam potius, quid naturaliter inter eos placuerit, secundum verborum sormulamae conceptionem: mirum videri non debet. ac Summo iure consistere, ex consensu quali qualli, donec rescindantur. Cumque ex adverso in iis, quae Eunt
bonae fidei, praecipie inspiciatur, quid ex bono dc
aequo fieri debuerit, aut suisset conuentum Semot dolo, quasi inesset consensui conditio, si scilicet ita res rose bis at , m habere diei;υν , fingitur, iam mulum e consequens his suit, ut toties nulla essent
haec bonae fidei negotia, quoties dolust iis in amdedisset λ quia nullus adfuisset consensus illius, quilolo ad contrahendum inductus est, si dolus ille
7. Illud haud praetermittendum, in gratiam elus,
qui dolo ei reumventus est, id conati tutum rase, ut
negotia dolo gesta ipso iure nulla sint, vel praeto ia
232쪽
ἰnimentur restitutioner ac pmInde, si non obstan- convenit enim, personis hisee tam mortuis, quam te dolo , stare velit e tractui is, qui dolum passus vivis honorem haberi, L apuae o rum 4. g. a D est, dum sibi nihilominus conventionem expediretitit parenter i6. V. δε doli mali ci mei. except. Ηxeredit, rata procul dubio manere debent dolo con-iredibus tamen liberti dari potest adversus patronum, venta I eum quisque iuri pro se introducto renun s& liberto ipsi adversus patroni haeredes de ipsius clare possit, nec aequum sit , ut, quae in alicujuslhaeredis dolo, L haeredibus i 5. f. l. t. junct. d. l. savorem constituta sunt, invito eo, in ejus eontor-lώ β. I 6. f. de doli mas is mei. excepi. Non cre- queantur laesionem, arg. l. pen. C. do partis, L quod nique humili adversus eum, qai dignitate evrellit ; Doro 6. C. de legibur. Quibus aecedit, quod exl ta, plebeio adversus consularem receptae auctorita- parte etas, qui dolum secit, plenissimus consensus,ltis, vel luxurioso atque prodigo , aut alias vili ad- atque adeo etiam pleua obligationis causa est, C iversus hominem vitae emendatioris ,' quippe quibus si alius ad L 7. 1. l. v. Zoesius ad Rand. h. r. n. casibus potius in fa Ium verbis temperata actio dandas. IO. Peresius ad C. b. r. n. d. in fine. foret, ut bonis firii mentio fiat , ae l. I r. v. s. f. 8. Est autem aetio doli praetoria, personalis, in-lb. t. quo non id exigitur, ut actor dicat, adversalamans, dc ob id subsidiaria , si modo ex suo doloirium in bona suisse fide, eum in dolo esset, sed Suoque nomine inon alieno in conveniatur, I. r. β.spotius, ut actor intendat, reum rem reddere, aut ait praetor L iunci. I. Sabinur M. f. h. t. I. furiis id, quod interest, praestare oportere ex bona fide ;6. C ri qtiis a. 1. do Hr, qui nos. in m. quae da-iaut reus exeipiat, negotium ita gestum esse, ut eitur Iaesis ex alieno dolo, ec eorum haeredibus, L ex bona sis stare non oporteat. rei 3 i5. d. b. t. non tamen doloso contra do- tr. Tendit haee doli actio ad id, ut res dolo amissalorum I quippe quo casu magis dolus cum dolo com-irestituatur, aut alicNuin praestetur id , quod interest pensandus est, dum paria delicta mutua pensatione aestimandum per i jurandum in litem. l. arbit is tollantur, L si duo M. V. h. t. arg. I. apud otium iri. ff. b. t. sive ex vero, sive ex quasi contractuc ρ. Marcellur 5. m. do doli maii m tur exeom. res fuerit amissa , dum legatarius, cui supra modum I. cum rilinum i 5s. U. do perui. juris, ι υ t.ilegis Faleidiae legatum est, haeredi ignoranti persuas . pen. d. aer eo, mr quem fari. eris, quo minus sit, satis abundeque ad solida Iegata solvenda Sa-quit in ruae re sinat, I. viro atque uxore D. o. s liaere haereditatem, atque eo modo solida legata est Iuro matrimon. multoque minus ei, qui suo ipse dololeon seeutus, i. si letatarim a I. ff. b. t. uuand quo alium decepit, L tramiatione πo. C. do tWamaalion. tamen statim ab Initio ad id, quod interest, acti nec etiam ei, qui dolum quidem passus est, sed doli ne hae doli contenditur, quoties vel certum est, non ignarus: neque enim sciens prudensque quis-irem ipςam restitui non posse, H I. 28. 6. I. F. h. quam fallitur, aut patitur iniuriam, L eum δε--it. vel in illis versamur terminis, uti nihil transla-ν - , 5s. C. de tramariton. arg. I. i. g. urquo adeoitum est, dum serte actio temporis lapsu per dolum 5. G injuriis, Andr. Gayl. lib. 2. obsere. 65. n. adversarii extincta est, I. I. 9. idem An nius re-
. 3. . forr. 6. I. i N. g. Pen. H h. t. de quo concurrente p. Competit adversus eum, qlii dolum iamisit',iadversarii dolo intelligenda quoque l. Aminus I 4. etiam pupillum, si pubertati proximus dolum sece-l . ff. is aqua ae aiuae pluv. arcenis, vel trans-rit, L baereibur ib. g. i. t. 14. f. b. t. eontrailatum quidem aliquid, sed quod reddi nequit; --
haeredes non aliter, quam quatenus ad eos ex doloiluti eum libertas servo per dolum eius, qui liberta pervenit, dolove malo dactum fuit, quo minus per-itis assertor erat, incepit competere, L ri dolo a . venerit, L redibus II. p. b. t. iunE . l. 13 muroris b. t. vel non contrahentium ipsorum, sed tertii, I7. q. l. i. in baeredem 26. 27. m. f. b. t. Si pluresiveluti proxenetae, dolo intervenit, ut ante dictum. dolum secerint, contra singulos in solidum; ut i, ra. Eiennio autem a tempore doli e mini, non men unius praestatione eeteri liberentur, L si pluistiseientiae . regulariter computando. hanc cimumscri-I7. A b. I. Eri dolo procuratoris procurator ipselbi actionem , si e ut eo spatio ine anda ae finienda hac actione tenetur o dolo tutoris ipse tutor; existi, nisi dolum passus per absentiam reipublicae cauMι dolo decurionum; et rea administrationem rerum mu-latere impeditus sit, constat ex L nou WVum 5. nicipii ipsi decuriones: ut tamen in dominos. m-loe tit . C. s. p. adde tit. I. Ddur libri. Quin tamen pillos, ac muniet pes actio haee danda sit, quatenusu in sactum actio in id, quatenus adversarius ex desoad eos ex P curatorum, tutorum, decurionum p i-ilo pletior est redditus, in perpetuum danda sit e venit dolo, L ira oe ex i5. φ . V. I. a. f. b. tra eontroversiam positum est; eo quod lucra turpia f. Contra dominum eκ servi dolo aliquando de pe- eκtorquenda sunt, atque ita ealculi magis, quam culto, aliquando noxalis actio est, I. ii mi di imaleficii ratio initur; sive conveniatur ipse, qui mavis 9. n. pem ν. b. t. dolum feeit, sive haeres ejus, L itaque M. 29. 3o I . Non tamen contra tertios datur amissae reiff. h. t. ct cum moribus invaluerit, actiones rei ponemores, licet adversus eos metus actio ace - persectitorias tum ex eontractibus, tum ex delictis 3nodetur, in qua non ita designanda est persona, descendentes in solidum dari adversas haeredes, lire quae metum fecit, atque quidem in doli actione, Linon sol dum aut sorte nihil ex dolo desancti ad Eo rede I. d. v I. f. b. r. arg. l. apud Cel umipervenerit, ut latius alibi exponendum erit vide 4. V. pere. θ. G dosi mali mei. Me pr. Henrie. interim Groene eeen ad tit. C. ex Heli 1. MN M. Κinschol re pons. D. Nee liberis aut libertis ad-iin ouaurum si M. I. r η. dubitari ViX Potest, quin versus parentes aut patronos, i. non diaet ii. 6. di in hae dcli actione idem statuendum sit. . ff. b. t. aut haeredes eorum de parentis patini- i5. Cessat haee actio, si non satis Mare magnaque defuncti dolor cum ne exeeptio quidem doli,l8t evideas callidItas probata Sit, L ct elegome 7. ut A non infamans, de tali dolo opponi queat ;lsi. HI. U. b. r. aut nullam minimamve laesionem, Tret ad Rauriet. Tom. I. 29
233쪽
duos aureos non eveedentem, dolus alterius intulerit, i. si quit agre maverit 9. 6 ult. l. io. ii. U. F. r. vel laetio qaidem non modica allata dicatur, sed alia actio supersit I cum enim haee di extraordinaria & famosa sit, in subsidium demum danda fuit, aliis aut in totum dencientibus, aut saltem Eo dubio an aliae dentur, I. I. 6. 4. o eboan/ P. β. non resum S. b. t. I. de doti actio a. c. b. r. I. pen. O r. in iσe 1 do in integrum retiis. aut denique aliis quidem ad agendum comparatis, sed
aeque samosis: qua ratione non dubium, quin cum doli actione concurrere possit publica salSi accusatio, semper infamans, L ii quis ma /is 9 Lktem si a. 1 b. r. iunct. l. infamem. I. f. do publie. judiciar, uti & mandati amo, et octione ad oridata, qaa velit experiri, quoties fideiussor a creditore pignora emit per debitorem data, nee ea oblato pretio cum usuris debitori vult reddere, I. i. c. b. r. iunct. I. si mandatu D. Raulus I. . ms dari. I Ire interest, adversus eandem personam, an ad ver sus aliam alia sit actio, ut cesset hae de dato: ideoque si pupillas, tutore austare circumscriptus sit, actio tutela, potius contra tutorem, quam doli contra decipientem, pupillo danda, nisi tutor solvendo non sit, I. I. uti. l. a. S. έ. 5. 6. A. b. t. Utime intereSt, qualis Sit alia actio, quae superest ideneganda enim haer doli actio, sive rei penserui xia, sive paenalis alia dari possit. I. ω σμησα 7.
s. i. f. b. r. vel popularis , d. l. I. L Ampanista. U. b. t. vel interdictum. l. 1. 6 4. q. s. t. vel
re titutio in integrum ex alia causa, veluti mira xennitate, vel absentia, vel frustratιone dc tergivem satione tali, quae absentia comparata est, I. i. o.
idem rimponiur referι 6. p . U. b. r. iunct. I. qui-Mm debis, M. f. h. r. I. ait praeto aue. 6. ult. I. M. ff. ex quib. caur. majores I nam si nudus dolas sine peculiari tergiversatione in causa fuisset, ut exiret actionis dies, de dolo actio haberet lorum,
A. I. i. O 6. in me U. b. t. vain de si actio quidem alia non Sit, sed saltem exceptio, qaa se Iesus
queat tueri, haee actio deneganda, I. I. 6 4. I. ωθ. H. b. t. multoque magis, si ipso iure quis tutus sit,aum impossibilis est aut turpis obliδatio, l. r. β. iam Rumpis ut ait 5. U. b. r. uti &, si alia quidem actio competierit, sed qaam laesus sua propria culpa deperdidit, dum intra tempora Ieritas definita agere supersedit, atque ita exiit actionis tempus , d. l. I. 6 irim Romantur 6. et ea D. f. b. t.
i 4. Plates quidem sparsim in iure nostro occurrunt factorum speties, in quibus videri passet cum aliis actionibus concurrere dati actio, sed penitius consideratis omnibus, manifestum fiet, casu ς illos,
in quibus doli ivlteium admittitur, ab illis, in qaibus actiones. aliae inveniuntur proposite, diversos esse, atque ita Obtinere id, quo Jastinianus contrarietatis querelam dissolvi cic legum diseordiam tolli praecepit, in L a. contra tum 15. C. δε ι re i jura enties. Sic enim doli qaidem aetio hare- di datur, quem legatarius , ut integra legata , supra modum legis Palcidiae relicta, exsolveret, Dau- dolenter induxerat, quasi satis superque sus aceret
haereditas ad solida legata, L si legata ξαι 23. f. h. t. sed id ille . quia deficiebat indebiti condietio;q iippe eui tunc Ioeus est, cum non fallenti, sed ignoranti legatario fueres Uae quoque non de ptus,
sed errans praestitit Iegata indebita, I. ii quir a. si . I. 5. f. δε eondita. in M. Qaomodo etiam, si
quis dolo mala debitoris inductus eum acceptilat i ne liberavit, aut aliter in amittenda aetione dolum malum adversarii passus sit, actione de dolo recte experitur, quia alia actio deest, i. l. 6. pM. f. b r. l. acriano G l. sub ρεμ ιυ I9. C. G I an taci ion. nee videri potest danda condictio causa data, vel praescriptis verbis actio adversus liberatum per ae eepti latianem 3 q lippa cui tune locus est, cum in ipsa aeceptilatione iacienda dolus non intervenit, sed demam post aeceptilatione d debitor iam Iibera- tu , dolo malo implere detrectat, quae sacere promiserat , veluti expromisso em dare vel a filo di ced re . I. si quis accepto 4. f. de condi I. casta data ,
I. cum m ra 6. I. cum pro sinas I 7. C. de transact.
quod de innuitur α. l. I. pra. m. b. t. dum dicitur , aliam esse actionem, nisi in amittenda actione dolus malus intervenisset.
i5. Similiter doli actione tenetur fideiussor, qui promssum animal ante rubram oecidit: liberatas quippe ab omni alia actione, dum principalis debitor interitu rei debita, absuae sua culpa maraeveniente. liberatus erat, L si fide iusto . l9, f. B. t. iunet. I. si mibi 93. l. pes. f. is solu ion. contendi autem debet hae casu per doli aetionem ad id, ut aetio contra fise ussorem extineta restituatur,
nisur. Quae aliter obtinent, si demam past m ram caedes iacta esset ἱ tune enim, uti ob in ram acticialia ad .ersas debitorem perpetuata fuit, ita quosve adversas fidei s remi aut saltem adversus fide, sorem , si hie solus in mora fuerit, L m 8a ori orus is vo b. ob θ. I. mrea 53. u. ult. 1. aer usuris. i5. Sila quoqae, si papillus tutoris auctoritath --.nitus, circumscript ab alio sit, doli actio tum demam ei contra dolosum danda dicitur, si tutor solvendo non sit, L id oque s. f. b. t. Et qa1mvis pupillo etiam ex capite minorennitatis succurri possit, adeoque aliut videatur superesse remelium,' I. quidam S . U. 3. t. tamen Z lci'm qu7a am b. t. restringendam esse ad casus illos, in quibus ne micinori quidem ob aetatem per restitutianem subveniri
patest, c veluti adversus libertatem datam, L si exeavia 9. O in. V. G miuo ib. 25. an τι, , abunde colligi ex eo potest, qa d in d. I. 5. cum L. p
cia nidue cohaerente, e emplum suppeditatur ad
illustrandam regulam de non danda doli actione.
nisi in subsidium, in I. i. 4. n. '. r. propositam, Ac in reqq. 9 β. ω legibur explicatam, & extensam nominatim qaoque, ut danda non fuerit doli actio, si qais per in intcgram restitutionem aliam p ssit indemnis servari a. I. I. L 6. ff. b. t. l7. Insuper, si aren ususseuetas legatus sit, de proprietarius in ea aedificium p aerit, seriptum qu dem ab Ulpiana, eam v I ex re ciuinyn o, vel de dolo tene 7, I. rvr i 5. β. ti t. U. qui . m tirus se. v Iurus amisi. n In tamen ei Iuris onsulti mens est ,
quod aetionis utrixqae concursas esset; sed p tius , quod pro rei diversitate aliquando actio ex testamento competat, ali ondo doli actio propter desertam artionis ex testamento: nam, si haeres areae
fructuariae ma die Verit, actio ex testamento locum habet, qaia haeres ita causam fractuarii, dc usum-
sturtum reddidit deteriorem, et ita non Paduru
234쪽
ut ἰlItas urasseuetus legatario quaesiti. Sin testator alteri usumfructum , alteri proprietatem sundi legaverit , proprietarius ob in ineationem a se saetam
non potest teneri actione ex testamento, cum haeres
non ait ι sed actioni doli tune locus erit. Licet &alia hule legi sententia tribui possit, de qua ad rit.
4e togat. ι , de actione ex t tamento.
Ib. Conventus etiam novali iudicio, ac iam eondemnatus, si ser re noxae dedat, sed qui alterierat pignori obligatus, iudicati actione adhue ten tur ἱ eo qucd pignoratum servum noXae dando, necdum videri poterat ludieato satisfecisse, sed demum, si dedisset dissoluta pignoris obligatione, D si h minem se . st. A solution. Sed si lite quidem noxali
apud judicem mota , verum condemnatione necdum secuta, reus noxae dederIt talem servum pignoratum,
ut a noxa li iudicio libsraretur, atque ita per Sen tentiam iudicis absolutus sit, dum Omnia judicia ,
oblato eo , quod petitur, absolutoria sunt, ρ. uis. Init. de perpeti temp. an. ὶ doli aetio aceommindanda ei, cui servus noxae datus; quia nullam potest movere ludicati actionem, cum reus non condemnatus , sed absolutus est, I. 1ι quit a maveritis β. pen. ff. b. t. ι9. Actor quoque, si rei dolosa persuasione indvictus fuerit, ut crederet, solutum esse quod debebatur, aut nullum sibi competere agendi lus, atque ita consenserit in rei absolutionem ἱ actione quidem pristina experiri potest, ac ex integrC litem movere, absolutoria sententia non obstante ἱ ideoque non doli actione contendere, L eum a re G. f. b. st. Sed id ita, si modo adversarius reus iterum eandem li- rem subire paratus sit: si enim detrectet, subsidiariae doli actioni locus foret, quasi alia deficiente Mctione ψ de quo casu accipienda l. remia ouue m. . r. f. h. t. quod enim reus semel absolutus non
teneatur iterato idem iudieium . inustus pati, sed tunc de dolo conveniendus sit, colligi potest ex Ler συγmre 7. p n. f. b. t. eo modo i quo dc is, qui usenationem iudicii mutandi causa Leit, acti nem in factum ad id, quod interest, evitare potest, si sponte paratus sit utile pati. iudicium perinde ac si possideret, L quia etiam 5. u. D. M. de alim.
m. Sed nec doli actio cum actione ad exhibendum aliave simili coneurrit, si s di dominus, eum alteri permisisset ex eo sendo eretam aut arename dere lapidesve excidere, pati postea nolit, ut alter arenam, cretam, lapides e inde serat: aut enim lapides ex lapicidinis iam esesi seu exemti dc ita a solo separati sunt, vel arena effossa; dc tunc, quia ruta de caesa Don ampliut sunt partes fundi, arg. Lundi i 7. g. 3I νωta o. f. δε au. emi, atque adeo dominium rutorum caesorumque iam caedenti 5c eruenti quaesitum est, voluntate domini & quadam . quasi traditione ἱ eonsequens fuit, non doli famosam am nem, sed rei vindicationem aut ad exhibendum actionem eaedenti, tanquam domino, fuisse accomm dandam, ut liceat ex fundo evehere tuta ac caesa, ι qui saxum 6. f. de Mnationibur, I. μνmisiui 16. f. do masces . verbis, aut ex adverso necdum lapides excisi suerunt aut arena essessa, sed eaedendi vel
et iendi gratia sumtus facti, in aperturam sorte
lapicidinarum aut eretis inarum, aliumve apparatum di tune nulla rei vindicatio locum Invenire
potest. si sundi dominuς pati nolIt arenam lapidemve tolli ψ eo quod eorum, quae necdum ruta & caesa sunt, dominium necdum a fundi domino recessit , aut in alium translatum est: ideoque nec alia S Iieresse potuit, quam doli actio ad id, quod interest, L si cum misi . . f. s. r. II. Non etiam oti tabulas testamenti deletas aut corruptas per eum, apud quem erant depositae, haeredi simul doli dc ad exhibendum actio aliaque similis dature sed, post aditionem quidem heredit iis, ad Ghibendum actio de vindicatio haeredi nata est, tanquam tali, cui ex aditione jam aequisitum est ius haereditarium, cujusque iam coepit inter suex iure in re, vel etiam actis depositi in quantum ex aditione nactus est ius exercendi actiones omnes, quae fuerant desiuncto quaesitie: uti di utilis, ex lege Aquilia, L si quis testamentum 4 l. i. a. f. ad sem Mil. I. ipsi tamen 5. f. testamema g ema .s . insis. ω Gurib. I. qui tabulas 27. 6. sis. l. quiaeam 5a. q. ωθ. f. GIbriit. Ante aditionem vero, cum neque ius ullum in re haeredi quesitum
sit, neque actionum haereditariarum exercendarum potestas, de tamen interesset, ejus tabulas dolo non
corrumpi, non alia quam doli actita danda fuit, L ii quis tabulat 55. st. 8. r.
22. Erraverit quoque, quisquis cum negotiorum gestorum actione actionem doli concurrere autumaverit in casu, quo executor a praetore datus dolum fecit: etenim victori quidem adversus executorem dolosum negotiorum gestorum actionem Dompetere, quia is in exequendo victoris negotia gerit, ab Ulpiano traditur l. ais W-ον 5. . ri executoν '. m. is negotiit gestir, sed, cum condemnati negotia executor non gesserit, non potest is ob rem suam dolo malo vilioris distractam experiri negotiorum gest
rum actione, sed tantum de dolo, I. si pererea D. U. δε eviction.
25. PEque a vero alienum, ex contractu in nominato, do ut des, vel do ut factar, condictionis obeausam datorum di actionis doli concursam esse. Condictio enim ob causam datorum ad data repete
da tune locum habet, eum ab uno latere jam datum est, ut vicissim detur aut fiat, L GH 3. β. a. is seqq. U. δε contai I. caul. data, L naturalis 5. u. si quidom I. V. G praescript . υ b. Nec doli actio
uspiam Me casu datur , non utique t. cum pro nara. c. h. l. cum illic non de contractu do ut des aut do ut facias, sed magis de contractu saeto ut des videatur agi pine quo latius iis . de praeu Ur. Derbit 24. Ceterum cum nostris moribus doli actio non infamet, eam totis triginta annis durare, tradunt i terpretes ψ eoque sicit i. itaque M. ει 20. m. h. t. sed eum eadem hic in metu, que in dolo, serve tur, ea, quae titulo Praecedente quod metus casta Iatius disputata, huc quoque transferenda Sunt, ne a ctum agatur.
sUM MARIA. r. Qua inlato quie major e nreatών ' mbe ratem erro tr plicem, simpIicem, plenam ae plenissimam Qui sim minores ρ An ultimur annus aut diss
235쪽
is Zis into calari. a. Variam leges municipales et ca Iempera majore l I9. nitatis. 5. Maiisenner fiunt ρον λ et at onem teriae aerarit. Qua mine quis eam jure Romano ae me sust errare porsis, quae probanda sim p l ao. 4. Sestis Trinceps aetatis veniam dat ; quia n-ibur fan curta proianeia r H lanaeae tiri intrajecti stan crvisares municipia e 5. Otii veniam aetaris ij Iravit, adversur postea gr- l a Is/a non restituitur. An Bia alienare possit jure Romana ae sed erra. t aa re Remiano nemo per nuptias maj ennis fiebat i moritat contra; alibi tamen magis, alibi
minui ψ c us rinioner re timur. Quatenui quisque pro statutorum diversitate μμ l ao nuptiar maiorennis sit s restitui ex aeraris a Diio non potest. l as. 8. An in loco demisi ii per aetari; tentam, aut per nu- l 25.
Nias, aut γν definitum minorem annorum num rum ad moerennitatem requis Bum, pro majore
babietus, in arto quocumque Deo pro rata babo sit sit, ratione contractuum S aliorem immo- l 26 bilium, rimitiumque ρ Re u:aων Pur undus erasii. 9, θ Io. Av, qui ρον nuptias, an ventam aetatis in
ejus aeraris sim, ςuam lex noti domici ii ad majorennisatem requiris k μν HItinctiones explicarti .i . Ubi quod quis restitia possit a versus imp rratam aetatis veniam, si sibi damnosam puret ;o an minoν auctore curatore migrare promiscue t actgueri ex I. ω ςtiid dandum pes faciendum sit ex eone actuvia restam mo, eum, vel donee quis ad legitimam seu perfectam aetaIem pervenerit, non a signara i D.
videtur ea, qua ex rex iis, iam genia aetatis, aut leto municipali Auit , sed aeta 25. annorum I R. in minor restistiariar, probari debet monerenni
LI. Debri oe renitare de laesione. An minori incumbat Iaerionis probatio f14. Restitui poIest mino a te itit confessionem, πῶregorionem, novat Daem, delegarionem, acceptis tionem legati renitionem, compremissum, mandarum intermixtim aut myce tam, neglectam fideicommissi insinuasionem. - l . II. Adversut Denaeisionem tuarum rerum, quam ipse serit ex decreto magistraIMI.
Dώ pignore, et peν creditores aut in eorum ut
An aderetur omittionem baeroritatiι em adversut renunciationem baereditaris, quam accepta dote minus eongrua secis puella min
retrii tiram ex fideicommilio haeνMisaris panem re=thuaru ari fur aritionem fAn restitutus a ritias altionem restitui iterum possit rem ra omissionem haereditatis flan adiretur licitationem, qua ipse mino in a ctione publiea superatus est, iam Milum superavis An adpeνsur uincapionem θ praescriptionem Dis galem , o quales fraescriptionet currant minor bus , quales non, tum Remano, rum sodierno
m a verrus lapstim temporis conventio adit, cum paritim de petaimendo in: a terrum tempti , πυδ lex eommiit ia esset raposita, si minor em rixam vendideris . rine praedoe σιον estis fAn adversus emistat in. judicio allegariones esprobariones, an advertur 'emodictum com ra tum,
contumaciam vel quasi 'An addi sui revientiam er emis ram an ellarI nem tei supplicationem, si ea lata ab illo ρώιieo sacra judicapite an et contra Meteri ι- roriam 'An, si viduur aut vidua maria ia succiaueris insite. sibi eum libreis minorennibiar contrais defuncii communi, minores Maeo contra rade mirmentiam restitis ponimen quibus aliis causit minorei retrisui postim e
rem Velleiano , filium omitias Macaedoniam ἔ-
tum an eompa alium minorem ρ an com tertium rerum amissarum auι omissariam poserra rorem p
236쪽
ta. Fenti ut o m ner; conterea predest etiam haered, bur ejus, qui etiam eam ex ecphe minorB r m petunt, etiam adversur imminionem, qua minor se paremae miscuerat haereditat i. Singiniare jus in exceptione non numerarae dotis no-
D. An, es quando proiit Adbulier bur An etiam prodesse possit Adbussori, qui minori, pro quo fide-jurarent, haeres extitit eco. An etiam prosit aut competat γα cularibus minoris successoribus, pura , letaturiis, donarariis, emtoribui δέ t. Non proderi nee competis extraneis, non iis, qui minori quid gerendum mandarunt, nec fratribus maiorennibus, si hi cum minorennibus damnosam' adierim hae edisntem, cur negorium Ierserim damnorum, nisi illud indi iduum sit. F-ον tamen praedii recedere potest a tota venditione, si tinus
venditorum ex causa inratis restituarti .
O. An filius. laesus restitui ponit, oe an restitutio parri predine ζ43. cenat restiturio, sI qu7s io dolo majorem Eberh, vel non vana opinione pra tali iis habitur ; nitiarie tarius rei erit, minorem esse ἰ mist scien tiae prebaris minori, restitutisnem peremi, in eumbilia G. Cereat, , i major rata babu Wis in miseν inha- Ie gesta, evre se, vel tacite. Quibus medit 'tacile fiat rati bitio, quitur non ' exemplo declaratur.
45. Non restitiaendi minores ariersus matrimonium, libertatem , pernarum cur ac cui attonis remissionem: an a verat delicta, Eolo atis culpa eo
missa e an adsersus inficiationes ex qsibus fit in duplum erescis f46. Non etiam contra suos contractur is Iot. An auth. saeramenta puberum C. si advers. vendit. pertineat ad impia res juran or e 7. An ad contractur stiberum, qui ipso iure nullitiint, er an puberer iurantes caream prepterea actione metur, doli, o similitur e . Moribui ho iernis et antiit parsim d. Puth. sacramenta puberum C. si adversus venditionem. 9. Cerrat retritutis, ri minor jure remmuni usus 19, damnum tentiat ex emtractu patris tet alterius, cui Herer fuit , tri si casu fortuito. ω. An restirnendi, qui iasi, Etim errabor is arte, quam pressebam n An Iuris consultus minor, si
errant in ore damntim temerit'5I. An mereatores minor se si capri is sua negoriarione ι Θ qui propris censeantu mercaturem προ-
cuibus minores ipso jure ruri sum. Explicarur 1. Io I. T. de verb. oblig. 55. an mira restitui misit, si alia actio ordinaria Ai supeν is ἐν distinctiones explicatur, es eaew
rinentis supplere minori zelit id, quod pretio jurreriori eta. An exemplo minorum renittiantur etiam Pedia furiosi, mente ea ti, Deus, eccaesia , cis itares, raverer, o timuer.
7. armis. 229i, IIE varia hominum aetate, platenus iuri nostro
II explicando non admodum subservit,videri potest Isidorus erigis. libri l. cap. a. sum it eam in praesenti tram ri, qua majores alii, alii aetate minores sunt. Malores in iure nostro dicuntur, qui impleverunt vicesimum quartum aetatis annum, quales etiam perfectae aetatis appellantur, I. uit. C. de hir, qui te-niam aetatis, di aetatis legitimae, δ. I. Dis. Ceae. I. ex ebur 27. U. de negor. gestir, l. r. f. de sinistr. n ominis rutor. I. quaero Sa. V. uir. in m. p. aear Iram. Iur probabile enim, aetat em illam a lege quadam civili, Letoria sorte, definitam fuisse, ut pluribus adstruit Elissonius redui. antiquit. jur. c ttiis l. 3. cap. a. Quandriue di subfrer: considerandum enim, triplicem in iure nostro pubertatem Cccurrere, quarum prima Simplex est, anncque in sceminis duodecimo, decimcquarto in masculis comptoto inducitur, pν. annis. qui b. moae tur. M. altera plena dicitur, de in adoptionum materia annis octodecim circumscripta est. ut di in alimentis ad pubertatem legatis, si masculus sit legatarius ; sin puella, quatuordecim, p. minerem 4. Inst. Eo adoption. I. Melis 4. V. certe i. U. de alim. I rib. legatiς, tertia plenissima, mincidens eum majorennitate, & initium habens ab anno aetatis vicesimo quinto. Oua rati
ne Ulpianus ait, ego quidem, di si quis jam puberi,
mirori tamen G. annis, ac Iegaverit, cum ad pti-berratem pertenerit, puto, de aetate cum sensisse, quuearet in integrum restitutione, L ctim filiam. 5o. F. pen. U. δε lest. 5. Minores ex adverso sunt, qui eam aetatem necdum impleverunt, sive patresfamilias sint. sive filiisamilias, i. denique 5. β. seae uirtim s. f. D. t IN. t D. C. de filior. mine . sive puberes, sive impuberes, aut etiam in utero adhuc existentes, Letiam ei Q. f. t. Mus. I. qui in titero 7. I. Penuis. f. de natu hom. dee ultimus dies coeptus pro completo habetur, sed de momento in mentum venit tempus computandum; dc, si quis bissexto die natus fuerit, sive priore, sive posteriore, maior tamen non censetur, nisi lapso die utreque; eum id biduum pro uno die habeatur, die posteriore interealato. Eodem observando, & si in diem bissextum maiorennitas incidat; ut scilicet non nisi lapso utroque die in or fiat, L denique 5. C. minorem 3. f. h. r. quasi ausi, minorennitatis tempore per diem intercalarem, arg. L in tempore 2. f.. Ze ride r. rempora . praescriri. Quae ita obtinet in materia restitutionis, ct aliis similibus, in quibus utile est, minorennem esse; ut restitutione queat adversus nepotia damnosa iuvarid. I. S. V. 5. Aliter obtinet illis in easibus, in qu bus ecmmodum est & expedit, tempus lege definitum impletum esse, tunc enim dies cceptus pro ccmpleto est; & annum civiliter, non ad momenta temmium; sest ad dies numerari, Paulus monet L amnicumr i5 s. f. de verb. signf. eoque nititur, quod Impubes ultimo anni decimi quarti die coepto, licet necdum completo, tritamentum condere possit, L a quo aerare 5- ff. qui testam fae. poss. Nec dicam , subinde In publicis eausis annum cceptum pro impleto fuisse habitum: sic ut, cum Iege cautum esset,
minores 25. annis ad honores nos esse admittendos, admitti tamen potuerint inchoato ultimo minor nitatis annos suadente honorum favore, ut pro pleno inchoatus annus aecipiatur; dummodo res reipublicae talibus ante persectam aetatem non committat
237쪽
sorum minorum, L ad Remptisticam v. f. do intino ib.
oe bonoribus, L qui filium M. F. ra in med. ff. δε
2. Ouamvis autem multorum populorum usu haee iuris Romani de aetate persecta ae minorenni definitio eomprobata sit ψ sunt tamen, quibus placuit, maturius ad perfectam aetatem minores perduci, pro vario
soli hominumque genio. In Regno Stelliae de Neapolitano deeimus octavus annus impletus, in Sax v ia de Bavaria vlaesimus primus, alibi alius annus maiores Deit, ut videri potest apud Maevium ad fur
Lusee. IV . r. rit. 7. σν r. 6. num. 5. ω seqq. Sim. van Leeu-en emtu . forent. IPH. I. cap. 8. in sine, is es. I 8. num. 5. Parentem p. mem. Paulum Uoeta ne. Inuit. de curatoribus num. 8.
3. Sunt insuper, qui pro maiorennibas habentur,
Iicet needum compleverint annorum numerum, te evel moribus ad maiorennitatem constituendam definitum , idque vel ob veniam aetatis impetratam, vel ex multorum usu propter nuptias. Veniam aetatis quod attinet, petere eam de jure Romano non alii possunt, quam qui vicesimum iam compleverunt aetatis annum, si masculi sint, sin taminae, annum deciamum octavuna; quos ita commendant morum instituta, & vitae honestas, ac probitas animi mentisque solertia, ut tuto ipias, tanquam industriis, sobriiis ,
aiecis, S res suas bene gesturis, rerum suarum administratio videatur conredenda: dummodo & aetatis illius implementum, re morum honestatem legitimis
clarisque commonstrent documentis, I. -υν a. CG As, qui Den. ιαμ. impet . Et quamvis ubique sere non adeo exacte illud observetur viginti aut Oct decim annorunὸ implementum, sed Ac maturius quandoque concedatur aetatis venia, prout ingenii vigor serius ociusve emergens id suaserit, quo etiam plenius spectat Imp. Leonis ratiocinium novou. Loonit
28. Leeu-en cens. forem. pari. I. libr. I. cap. I 8.
ven. m. tamen Superiorum probatio etiamnum necessaria est y adeo ut ex Hollandiae nostrae legibus non sufficiat, libello illo, quo petitur aetatis venia, aetatem eum aliqua latitudine expressisse, veluti ei citer, pro', sere, Sed specifice ea denotanda; additisque instrumentis probanda sit , mereto Gae
qui maiestate gaudet, veniae huius m edendae potestatem habet ; cum re ipsa per eius concessionem fiat relaxatio vineuit juris communis, & ius singui re certae personae intuitu introducatur; unde& principale, imperiale benefierim a principalli clementia impetratum, principalis auctoritas appellatur, I. I. rus. 4. C. de 3it, qui Den. aetat. ac ambitiosa H est, potestatem decernentium egredientia ae superantia Principes censuerunt esse Consulum ac Praesidum decreta, quibus illi permittebant minoribus suarum rerum administrationem: dum ne ipsi quidem, nisi perram, eam minoribus solebant indulgere, L d Aque 5. f. s. t. Nec tamen dubium quin de m rum honestate ac Industria cognoverint Romani mali stratus, ut de compertis ad Principem relatione
cineeps facta, detur aetatis vcnia, Rut denegetur,
d. l. a. si. 2. C. d. Hs, quo nem aetas. Duae sero rara probata, dum veniam impetrare desiderans, Lyrdinibus supplicem libellum porrigit, quem deinde it Ii o
dinario minoris magistratui tradi iubent, ut is accitis propinquis & tutoribus in moreῶ minoris ae vita instituta inquirat, ae comperta rescribat, quo Im tandem pro minoris utilitate concedere queant petita aut denegare, teste Groeneraregio ad ae L a. Itere nune frequentius testimonii de morum honestate, re industria, ac litterarum ad Ordines commendatiti rum impetratio prius tentari soleat apud domieilii magistratum, ut his legitime obtentis muniatur dei eeps libellus supplex, veniae impetrandae gratia ta dinibus porrigendus. Ultraiecti tamen non ordines tantum, sed & curia provincialis veniae hujus eo cedenda potestatem exercet, arbitrio minori permisso, cui velit supplicare. qualdi ius etiam Hollandieae Curiae tribuit Grotius Ma du t. ad Iari 'uae Ho Llib. I. cap. Io. num. 5. Quin θ' variarum eivitatum magistratibus hoe veniae aetatis indulgendae ius statuta asserunt I Mechii mensibus, σit. 9. an. 2N. An oerpienribus ; xit. 45. an. M. Leydensibus K--μ- da Irior ramo van Lodideri an. 56. Amst ladainensibus, O Grin. Pan do me ι - Lamo van Amyterdam seno I 56z. aνt. M. & pluribus aliis Ouod ipsum etiam conveniens est Novellae Loontra1 in sino ἐ qua cautum, omnes pinse minori rerum
suarum administrationem procurationemque
dere, quibus loci' cuiusque magistratus obtigerit , quique plenam habent iurisdictionem. Sed vix est, ut nune Hollandidi curia hane sibi facultatem assumat , teste Gro e-egio ad Groiii Manu A. d. Id. . cap. Io. ntim. 5. sdemque In urbium Hollandicarum magistratibus servari vel inde Constat, quod in dies vel morum examen iis per ordines, veniam dare rogatos, demandetur; vel ipsi petentibus ei vibus suis minorennibus commendat itias soleant Iiit ras ad ordines impextiri, veniae aetatis facilius i . petrandae causa. Quod inde prostatam existimo , quod aetatis veniam sibi acquirere cupientem, non administrandi tantum, sed & alienandi licen , adeoque plenam aetatis veniam optare Soleant, atque etiam libello supplice desideraret quam aliena di potestatem cum magistratus urbium tribuere non possent, sed soli ordines majestate praediti, auctore
re a. num. 45. er seqq. aliter fieri haud potuit,
quam ut usu invalesceret, solos ordines a minore ninnibus adiri pro impetranda plenaria aetatis majoris
5. Veniae aetatis impetratae esinus est, quo meam gesta per minores perinde rata ae firma maneant , ac si viginti quinque annorum eurricula non imperiali beneficio suppleta, sed naturaliter ab iis
completa suissent contractus tempore; sic ut restitutionem in integrum obtinere nequeant, etiamia minus idonee res suas administrasse probenturi ne
hi, qui cum talibus contraxissentia principali vid rentur auctoritate circumscripti. Eo excepto , quoa immobilia sine decreto alienare nequeant, aut hypothecae MIeare, minoribus ceteris hae in parte manentes exaequati, I. I. I. pen. C. do hir, ini m. niam Matis; niti & ipsa immobilium alienandorum
licentia ipsis mininatim jurtia ex causis indesta sit r
238쪽
quod uti extra dubium Princeps ex planitudine potestatis largiri potest , Hugo Grotius Mantidis. a
Iurirm. Hou. E. lib. l. cap. lo. num. 5. ita di nunc in Hollandia plerumque id vulgata diplomatis veniam continentis formula comprehendi, experientia dictat, ac testes sunt omene, en ad i. d. C. A bis, qui 2 en. aerat. Rodenburch de iure eonjintimrνari . prael in. do xtarmorum aeve sis. eis. 4. pari. alte a cap. 4. num. 4. ω seqq. pag. mibi IM. I M.
ratur iure Romano matri in iuri a minore contractum I quippe cui licet liberi ex legitimo. progeniti
matrimonio prodessent ad id, ut maturius posses ad honores admoveri, singulis annis per Singulos liberos demissis, seu remissis, ex lege Iulia di Papia; non tamen ad acquirendam rerum administrationem, di a cura liberationem, ut maturius pro majorenne haberetur, L nec per Iue os λ f. b. t. I. de Ap ia. C. de admin. ttit. Sed hodie matrimonium nostris di multarum gentium moribus, sola serte Frisia excepta, quae etiamnum veniam aetatis cum matrimonio requirit, Sandu dec. nisu. lib. a. xis. 4. ari. I. in med. id operatur, ut protinus a nuptiis contractis minorennis maritus pro maioren ha Deatur, tutoria patriaque sic liberatus potestate, quasi re ipsa legitimae aetatis metam attigisset; idque in uollandia ae Ultrajecti non modo quantum ad rerum suarum & uxoriarum admini straticinem, sed di quantum ad liberrimam alienaudi potestatem iexemplo eorum, quibus plenissima per maiestatem data luit aetatis venia, rusi aliud ex causis justissimis magistratui ac camerae eupillaris curatoribus visum fuerit: quippe quorum in potestate est, nuptiis non obstantibus, aeque ac non obstante vera majorennitate , curam in annos pauciores pluresve pro varia personarum conditione producere, di hoc vel omnium bonorum intuitu, vel tantum imm bilium contemplatione, prout ia exigere visa suerit utilitas eorum, qui alioquin ex jure matrimonii fiissent in maiorennium ordinem transcribendi. Murenvian is Mem - maν Dan Amite dam a t. Σ . 25. &aliae plures consuetudines recensita apud Sim. van Leeu-en cens. so . eart. I. m. l . cap. 18. num. λVid. iiD. H adoptionibus. Hugo Grotius Manuae auiuνirpinu . H=Ea uae lib. I. east. Io. n. a. a. c ibid. oene gen in norit, Rodenburch ae tractatu pag. inibi iUi Vinnius ad mine. Hrt. de curato Uuan. 5. .eqel ad noveth conta I. VII DA. an. 13. num. I 5. 16. ubi numero 14. docet, Mechliniensibus, Antinopicnsibus, Ruremundanis,Traminsulanis, Da- ventriensibus, vianensibus, aliisqua placuisse, ut& post nuptias contractas immobilium contemplatione sie perduraret minorennitas, ac si simplex tantum aetatis venia fuisset obtenta, eS praescripto pen.
C. de sis, qui ven. aetasit. Quae opinio di definitio utraque suis non destituitur iustis iandamentis: aequum enim bonumque visum fuit , ut, qui ducti uxore coeperant recenter surgentis familiae capita ac principes esse eum fee incrementi sobolisque in reipublieae utilitatem suscipiend e, liberam quoque rerum adipisceremur dispositἰonem: ne alim in alienandi & con- trahendi saeuitate destituti, comm drcior I usu care re cogerentur, nemine praeter metum restitutionis contrahere curn his volente, ain. l. ait. praeιον T. F. quis itum 8. l. quia ti minor L non re . . b. t. quo saepe fieret. ut a justis iamiliae honesta exhibendae mediis depulsi, liberos non tam in spem reipublicae tollerent, quam potius in spem pauperi tis de esuritionis. Nee dubium, quin hae similesque rationes 3pud eos multim valere potuerint, apud
quos mereatura ac commerciorum libertas summa
in pretio habetur, multifariam praerreativis praemii que aucta; atque adeo apud ipsos quoque Hollandos secundum jam desa , noden rch δ loco. Contra vero, dum alii considerabant, .statis quidem veniam non nisi industriis concedi, Bi legitima firmari causae cognitione; matrimonium vero puberis euiuslibet libero relinqui arbitrio, nee iudicii firmitatem ad illud, aut persona: solertiam requiri, sed tantom nudum consensum; etiam minus liberum, aut nullum putarunt minoribus propter nuptias concedendum esse in res suas arbitrium, nec eiusdem debere pote statis esse nuptiarum contractum & veniae aetatis
impetrationem, Besoldus delibat. juris ad Tunae lib.
7. Quicquid autem ex loel euiusque tete vel m re hae in parte comprobatum fuerit, illud utique ii
universum receptum eat, eatenus saltem, quatenus per nuptias maritus pro maioremis fuit habitus, re stitutionis adiutorium ei denegandum esse, si sorte damnosum aetatis lubrico celebraverit de talibus co tractum, arg. l. I. C. do iis, qui Mn. aetat. Gro ne-Uen ad I. a. c. d. tit. n. T. 8. Paulus Vor: dis statutic to t. 4. cap. 5. num. 5.8. Magis conuoversum est, an, qui serundum te gem domicilii sui, maiorennitatem pauciore annorum numero circumscribentem; aut ex impetrata aetatis venia vel nuptiarum interventu maiorentus est, et
iam ubique pro tali habendus sit, tum in contractibus, tum in alienationibus rerum, extra domicilii locum suarum, in locis illis, quorum magistratus auatis veniam haud indulsit, quorumque late ad annos plures Se minorennitas extendit, aut matrim nio non tanta tribuitur maiorennitatis repraesentandae vis 3 Sunt, quibus illud de rigore iuris visum fuit
affirmandam, dam statuta personalia egredi posin territorium statuentis arbitrantur; atque adeo qua lilia tet I habilitatemque personae impositam a lege d micilii ubique eandem comitari, ac ad botia ubicun- qua sita conditionem maiorennitatis extendi, sie uropinionis hujus vix colit radictorem antea repertum fuisse asserat Wesel ad n oeu. constit. VI poeta. an. 5 nam M. et req/. RHenburch de iure eonjugumst ac . miniim. γ' GaIM. ἀνυς. tit. a. e . a it sponsa i tor. Holl. para. ό com. I 66. morum tamen sententiam cum plene consutatam dederim tit de constit. Princip. parte altera, do it tutis num. T.
6. potius est, ut dicamas secundam rati inia ibidem proposita, maiorennitatem a lege vel magistratu do misisti inductam summo iure porrigi non passe, aut vim exserere, nisi quantum ad boaa intra statuentis territorium sita, neutiquam ad alia, magistratus alterius iurisdictioni sublecti. Et ex eo solo fiundamento est, quos a Burgundo ad consuri, Flamma traditum est, ινa I. i. num. 7 8 ta quam quoti diana firmatum experientia, Gandensem egressu
239쪽
mancipare seuda Hannon ica ; quia In Hannonia vicesimo completo anno maiorennis quisque habetur, licet Gandavi demum quinti di viresimi anni implementum inducat maiorennitatem ι quodque ex
edicto perpetuo anno Isio. art. i5. inspiciendum fuerit, aut mancipans seu tradens eius conditionis sit, quam bonorum satus requirit; ae denique etiam d.
Irari. I. num. I a. ex seqq. quod impetrata aetatis v
nia in loco domicilii non sumeiat minori ad alienationem rerum alibi sitarum, nisi interpositum a pareat decretum iudicis, sub quo sitδ sunt bona per eum alienanda, arg. i. si 'aedium i6. Q is maeae. o aliis reb. mino . Quique id de eetero subtilitate nimia ratiocinatur Burgundas ae Deo, dum contendit, contractas quidem ab hisce, qui pro maiorennibus habiti ex lege domicilii, validos esse, ipsasque rerum immobilium venditiones ratas, licet sitae illisiti loeis, ubi leges talem necdum pro ma renne habent : sed invalidas esse mancipationes rerum immobilium, seu traditiones solemnes, eorum lege Ioci rei sitae iaEias;& vice versa, contractus esse nullos ex lege domicilii, ex qua contrahens adhue minorennis rati mancipationes tamen solemnes immobilium ibi sitarum, ubi Iex eum maiorennem habet, subsistere di translationem dominil operari. Fallit enim vehementer, aut sallitur, nisi me Omnia iura saltant, quisquis contractum posse invalidum esse, di tamen traditione subsecuta dominium transire credit, aliisve
persuadere nititur: qua .enim, obsecro, ratione ratae Me potest traditio, sive simplex sive solemnis illa, quae coram lege laci fit, ne creditores eredito, fiscus quadragesima aliave pretii parte fraudaretur eland stinis immobilium venditionibus ac traditionibus privatim factis, si causa, ex qua traditio sequitur, ipso iure nulla sit 8 Non utique satis recte haee cohaerere, plenius adstruxi tit. praeceae. de aeolo mala num. 5.an u Stione, an dominium transeat, si contractas ob dolum nullus sit. Alterutrum proinde necesse suerit, ut scilicet vel subsisteret contractus, quo dominium traditione transiret, vel traditio nihil esseeret, Si praecedens traditionem conventio nulla esset. Uanumque Burgundi adversus haee etagium est, iure quidem scripta dominium nuda traditione, non Prae cedente titulo legitimo non transferri, iuxta L numquam 5 i. Is de acquis. re . domi . sed mores no suos aliis atque aliis niti principiis, d. tra I. I. num. I I. in m. . etenim, uti hoe saepius verum esse non
dissitemur, ita di in traditionibus loeum invenlae, aliqua argumenti specie ex moribus deprompta suisset adstruendum: praesertim , eum satis naturali ratione di aequitate subnixa sit illa Romani juris regula de traditione concepta: ne alioquin id, quod
nullum ea, insignes produceret essectus, contra receptum in omni arte axioma, id, quod nullum est, nullum posse eis esum producere. Si ergo vicinas inter gentes quandoque id observari contingat, ut rata habeantur, quae secundum conditionem ex lege domicilii stersonae impositam recte gesta sunt, idque eirea res alio in territoris satas alioque regundas iure, id mera ex comitate aut ad summum ex tacita
gentiam vicinarum eonventione profluere credendum est. vide tis. Ea constit. mine . parte altera, reviseriatIr d. num. I., adeoque non nisi . In casibus illis
interque populos illas, quorum intuitu praxis illa
quotidiana in aperto rit, bac admitte a d haris i
in dubio autem magis standum esse iis, quae de stam tutis territorium statuentis haud egredientibus, &habilitatem personae ad res alibi sitas haud exte
dentibus ratiocinio pleniore suerunt ante conclusa. 9. Ubi autem per nuptias, aut legem municipalem, aut impetratam aetatis veniam, maior quis saetus est, necdum expleto quinto di vicesimo aetatis anno, dubium illud excutiendum superest, a non dissolutione matrimonii, aut migratione ad alium locum tollatur illa majorennitas, quae a prioris
domicilii lege aut principali bene fieto introducta su rat si tempore viduitatis aut domicilii translati no
dum illos impleverit annos, qui domicilii novi lepe
maiore inem constituunt, aut suissent requisiti, si defuisset matrimonii contracti introducta ex moribus praerogativa Viduitate in masculis quidem superveniente , antequam legitimum implevissent annorum
numerum, non reviviscere minorennitatem, adeoque nec restitutionis auxilium in casum laesionis, verius est ψ cum enim semel a lege habiles iudicati ad sua in totum vel pro parte regenda, eam non perdant habilitatem superveniente viduitatis fato,
nee in tutoriam patriam ve relabantur . potestatem
semel legitimo liberati modo, ut dictum sustus tinde adoptio bur, niam. I . consequens est, eos aeque
dissoluto matrimonio pro maiorennibus habendos esse, atque habiti fuissent, si diutius constitisset nupti lis consuetudo. In viduabus vero vix est, ut idem Mseratur: etenim cui paulo altius rem repetam quod mulier minorennis viro iuncta, si . damnosum in rebus oeconomicis, suae curae permissis, Contra ctum celebraverit, non restituatur non inde est, uuod dc ipsa per nuptias pro maiorenne habenda soret, cum potius ea ratione perpetuae atque arcti ri subilatatur eurae mariti sui, non nisi cum matrimonii vinculo dirimendae : sed potius , qaod mariti
consensu expresso vel taeito sic contrahens, institorio seu pmcuratorio nomine masis pro viro, quae proprio nomine videatur contraxisse, nec maritus
restitutionis auxilio juvandus sit, quippe per nuptias in maiorennium classem translatus. Sed est, si propriis in rebus contrahendo laesa foret, alienatis forte dotalibus aut paraphernis ex viri auctoritate , ne tunc per restitutionem ei meeurrendum sint . illis in Iocis, in quibus tam ampla moribus est maritalis Potestas, uo di sine uxoris voluntate maritus bnna
uxoris alienare possit; veluti in Hollandia licet
prole communi beatum non sit matrimonium, Urutra lecti si proles communis existat, aut de mobilium alienatione agatur cum etiam tunc vir ipsae
jure maritalis potestatis per uxorem conseri debeat contraxisse de alienasse. At ubi magis clara res uxorias restricta invenitur viri potestas, sic ut non nisi ex conseam mulieris res e us alienare queat aut
obligare; sui, puta UItra ecti immobilia, si proles
communis non sit in dicendum foret, mulierem minorennem ex eo laesam in suis rebus, quod viro alienanti consensum ad alienationem necessarium praebuit, restituendam esse: neque enim tune ut Viri sui meuratrix contraxisse vel consensisse dici P me , neque ipsa per nuptias malorennis secta est, sed similis plane minorennitar aliis, auctore cur tota contrahentibus, quibus ex intractu damnos laesis restitesionis adiutorium non solet denegari.
Quod M ergo mulier minoremis per mattimouium
240쪽
welata vIro nunquam pro malorenne habeatur, multo magis vidua facta in eadem perdurabit minorennitatis conditione jureque, donec annorum viginti quinque, aut alterius aetatis per legem municipalem persecta curricula naturaliter impleverit: atque adeo viro jam mortuo per suos laesa contractus, quos viri destituta consilio imprudenter ae lubrico aetatis cum suo inivit dispendio, restitutionis auxilio non destituenda . uuamvis enim marito mortuo neque in patriam , neque in tutoriam recidae potestatem, nec ullum teneatur de novo curatorem recipere, ut latius probatur rit. de adoption non tamen etiam maj rennis est, sed magis Romanis assimilanda minoribus, qui licet morte curatoris sui a cura liberati, non tenerentur alium curatorem inviti recipera: minorennium tamen numero adscripti manebant, a restitutionis beneficio non exelusi, si ex iudicii imfirmitate, per aetatem contingente, Iaesionem subiissent, arg. l. tr curatorem S. in M. C. aer in inreet . restit. minor. junct. a. Lmtis. o curatoribus. N que jure nostro, quo utimur, perpetuum est, illas, quae suo possunt arbitrio cont-here sine curatore, ideo depellendas esse a restitutionis impetrandae spe ne alioquin ex apposito concludendum soret, sum futurum restitutionis remedium illis, quae non suo arbitratu, sed adhibita ex more loci curatoris auctoritate, contraxissent eum damno, quod tamen falsum esse testatur praxis illarum rerionum, in quibus nulla aetatis cuiuscunque tamina sine curatore mi est elacaciter actum gerere, Groenemen ad I. 5. in fino C. de in im μ. pertitiati minorum. Iladen burch G jure eonjugiam trari. pνaeliminari do storidi N. panr ultera, cap. 4. n. l . pag. Anibi I72. 37S.IO. Migrationem quod attinet, si quis ex lege domieilii derelicti anno sorte vicesimo completo ma Ior laetus fuerit, translato domiellio ad locum illud, tibi non nisi absoluto viginti quinque annorum cur riculo qui que major habetur, non dubitem quin ex
novi domicilii jure incipiat iterum minorennis esse, curatoris etiam auxilio regendus, ae particeps Qt rus restitutionis una cum aliis eiusdem regionis coaetaneis minorennibus, ubi se temeritate iuvenili Ia:- sum docuerit, Roden burch de δενε conjugum ae t aa.
prael in. pane chera, tit. a. cap. I. num. 5. pag.
1 sive per omnia statum personae a domicilii solius lege dependere credamus, sive tantum intuitumobilium ex lege domicilii regendorum, ubicunque sint, ut ante disputatum. Idemque iudicium estode eo, qui a prioris domicilii Principe impetraverat Matis veniam, si mox domicilio mutato sedem sertunarum alio sub Principe constituerit , ubi, Se cundum territorii legem generalem, necdum per aetatem poterat maiorennis censeri. Quid enim,
quaeso, interest senerali lege prioris domicilii pro maiore suerit habitus, an speciali Prineipis beneficio ac iure singulari s cum non plus iuris singulari personae privilegium praeter iuri communia indultum tribuere queat, quam si lege generali Idem omnium subjictorum intuitu suisset constitutum ὸ Perquam enim absurdum durumque Herit, reliquos eiusdem loci cives in rebus suis administrandis minores ha- heri ; hunc recens advenam contra legem territorii ac sine venia novi Prines pis, eui se per domicilii
translationem submisisse censendus est, omnia, ringentibus ceteris, suo agere arbitram . M Mne mi, Dei ad Anderi . Iom. L. quod sibi uterque Imputet ac de se queratur, quod
minorennium numero se rursum adscriptum videat,
si id sibi grave putet; eum potuerit, retento domicilio pristino, in pristina quoque manere conditi ne , ex loci lege, vel principali beneficio semel quae sita. Ne dicam, fieri posse , ut vel eum in finem migrationem instituat, qui in prioris domiellii loco iam majorennis ex lege, aut venia aetatis habebatur , ut in negotus contrahendis curatoris auxilio muniatur, & captus ac circumseriptus auxilii aetatis
implorandi lieentiam habeat, dum se adhuc rebus suis prudenter tractandis imparem deprehendit s quippe longe honestius ac minore cum existimationis detrimento hanc subiturus sui status mutationem ex
generali domicilii novi iure, quam si adversus impetratam aetatis veniam iterum Principi supplicaret,& allegata propria, si non turpitudine, at saltem simplicitate atque negotiorum imperitu, impetraret beneficii velut indigno aut inhabili concessi, ab litionem . Quod tamen recte peti dc obtineri pos-Set Per eum, qui praematurea imprudenterque assectatam suo cum detrimento aetatis veniam sibi, tanquam minus idoneo minusque perito, nocere credit ac experientia edocetur: ari eum scilicet essectum, ut in negotiis postea tractandis ad aetatis auxilium confugere possit; si se aetatis sicilitate eircumventum probeti non vero, ut negotia , inter impetratae V niae iterumque obtenta: abolitionis rempus gesta, per restitutionem in irritum deducerentur: cum ita suturum esset, ut hi, qui medio tempore cum talibus contraxissent, imperiali auctoritato viderentur ei cumscribi, contra I. i. c. de hir, qui veniam aetatis
o7. Bruia nema nnus ad L r. C. do bis, qui ven. in iis, Hilligerus Daneli. enucleat. libr. al. cap. 42-lis. Z. in not. Sed di, si converso casu minorem concipiamus impleto anno vicesimo' transtulisse domicilium ex Ioco, in quo vicesimi quinti anni im Mementum aetatem demum persectam constituit, ad locum talem, ubi anno vicesimo quisque majorennis: est ἰ non absurdum fuerit, hune tali ex migrationciconfestim maiorennem censeri, tum a cura libera- tum, tumάa restitutionis spe circa negotia deinceps contrahenda secludendum; si modo auctore tutore ,
sine cuiusquam fraude, domicilii mutationem intervenisse constet, nec ideri possit quasitus Color , quo maturius se tutor onerosae curationis administrationi subducat: neque enim ita promiscue illa donatellii transferendi potestas tutori videtur indulgenda, ne alioquin esset in potestate tutorum ectutelas finire, dc adolescentes iudicii necdum satis: firmati captionibus objicere sine restitutionis spe , arg. I. nec ei IT. oo um I. V. de adoption. Ro-denburch do rura conjugum ae r a T. ρ liminaria
parro alie a tu. a. cap. I. numer. Dis. a
is. Quamvis autem & aetatis venia, Ac nuptiis,& peculiaribus locorum quorundam statutis , qui
necdum vicesimum quintum decucurrit annum, pro maiore habeatur in rerum administratione, dc ali2- natione , ac denegato restitutionis adjutorio ex capite minorennitatis seeundum iam exp sita; tamen,
si quis quid'dari fieri ve voluerit, sive testamento sive pactione, dc legitimae aetatis secerit mentionem,