장음표시 사용
521쪽
a habent naves. Nulla enim res aeque adiuvat Cursum, quam summa pars veli; illinc maxime navis Urgetur. Itaque , quoties ventris increbuit , maiorque ost quam OX pedit, antenna submittitur; minus habet virium flatus ex humili. Quum intravere Capreas et promon lorium Ex quo
Alta procelloso mo latur Mertice Pallas ,
caeterae velo iubentur esse contentae, si parum Alexandrinarum insigne est.
3 In hoc omnium discursu properantium ad littus magnam ex pigritia mea sensi voluptatem quod , epistolus meorum accepturus , P0n properavi Scire , quis illic esset rerum mearum status, quid afferrent. Olim iam nec perit quidquam mihi, nec acquiritur. Hoc, etiam si senex non essem , suerat Sentiendumsnunc vero multo magis , quia quantulumcumque haberem, tamen plus iam mihi superesset viatici, quam viae; Praesertim quum eam viam simus ingressi ,3 quam peragere non est necesse. Iter imperfectum evit, si in modi a parte , aut citra petitum locumsteteris; vita non est impersecta, si honesta est. Vbi-
voeuhant: id est, niinusculurn velum, et quod in venti tinti ae -- leui exteudere. Lucantia optime: Summaque lemiens Stimara, Vel Vum Perituras miligit ativas. Statius: Summis annectite sus' ara Nelis. Io. Win-ehelmann. in Monumo antich. ined.
amet1 vi venti urge' ite i sum filium
cessiim in mein promontorium a Minerseae. Neminit et Stati III. Silv. Σ, sq. Strab. 1 . P. u- Lips. Libahatit ibi, ait Lipsius ad Iacit. Ann. xv, έ6, procellosae illi Palladi navia perieulo maris destincti. RuM. Insigne. Adiiciunt indicium vere. libri omnes; sed ineptum assumentiam istud tete te abiecit Mur. Schw.
Rerum mearum atatus. Senecam in
Aegypto suisse ibi ille pra,edia sit,i
e inparis se, a. siseraebrena Pecuniam
ibi habuisse. verisimile sit vel ex eo. suod eius a uueulum sciaurus Aegy-
522쪽
cumque desines , si bene desinis , t la est. Saepe autem et sortitor desinendum est , et non ex maximis
causis e nam nec maximae Sunt, quae nOS lenent.
Tullius Marcellinus, quem optime noveras, ud lescens quietus et cito senex , morbo, et non insanabili , correptus, sed longo et molesto, et multa imperante , coepit delibe xare de morte. Convocavit sComplures amicos : unusquisque, aut quia timidus
erat, id illi suadebat, quod sibi suasisset; aut quia adulator et blandus, id consilium dabat ,.quod deli-
hei anti gratius sere suspicabatur. Amicus noster Stoi-Cus, homo egregius , et, ut verbis illum quibus laudari dignus est laudem , vir sortis ac Strenuus , Videtur mihi optime illum cohortatus. Sic enim coepit: si e Noli, mi Marcelline , torquent, tanquam de re magna deliberest Non est res magna , Vivere ; Omnes Servi tui vivunt, omnia animalia : magnum est, honeste
mori, prudenter, sortiter. Cogita quamdiu iam idem sacias. : cibus, somnus, libido; per hunc circulum
curritur. Mori velle non tantum prudens et sortis , aut miser , sed etiam fastidiosus potest. D Non opus erat suasore illi, sed adiutore : servi pavere nolebant. Primum detraxit illis metum , et indicavit, tunc sa- 7 miliam periculum adire, quum incertum eSSet, an
Pti praesectum fuisse. CL CotisoL ad
Marcellinus. De Marcellino es. ΕP. xxia. Diutino morbo a vivacitate iu-- genii et sestivitate ad illum languorem et quietem defecerat. Nolaeo hoc , n quis locum hune eorrigendum putet, et inelus , aut tide quid repouendum. Ahk. Amietis noster. Schweigh. conieeit et in textum tecepit Auabia, coli. EPP. Lxtu, I, invia, cuIu, in quibus de eo tigitur; sed haec coniectura nou satis firmo suudamento nititur. Sie enim eoepit. Vides in hae Stoiei
eohortalioue aectam, cui ni pictia erat.
tebat, qui domino iniuriactu sub eo-
523쪽
L. ΑΝΝΑΕl SENEC)E4 Dinors domini voluntaria fuisset ; alio tui tam mali ex omi3li esset occidere dominum, quam l rolithere. Deinde ipsum Marcellinum admonuit, non osse inhiam unum , quemadmodum coena peracta reli tui ac circumstantibus dividuntur, sic Peracla vita aliquid N
' porrigi his, qui totius vitae ministri fuissent. Erat Marcellinus sacilis animi, et liberalis, etiam quum de
suo seret: minutas itaque summulas distribuit sentibus servis, et illos ultro consolatus os l. Non suit illi opus seri O st non sanguine : triduo abstini iit, et in ipso cubiculo poni tabernaculum iussit. Solium deinde illatum cst. in quo diu iacuit; et, calda Subinde supsusu, paulatim defecit , ut aiebat, non sinu quadam voluptate; quam uisera e solet lenis dissolutio, non in exporta nobis , quos aliquando liquit animus. 9 In fabellam excessi, non ingratam tibi; exitum cnim amici tui cognosces , non gissicilem, nec miserum. Quamvis enim moriem sibi consciverit, tamen mollissime excessit, et vita elapsus est. Sed ne inutilis qui dom haec fabella suerit: saepe enim talia exem-dem tecto fuissent. Cf. Tacit. Annal. 4, 42 not. R .hk. Alioqui tam masi exempli erret occidere dominum , quam prohibere. Omnium Coild. lectio quam
Nuretus aliique Erasmum sequentes inverteriint Dohιbere dominiam 'tiam Occidere. Lipsin Eumque Aeeutae Ddd. hahent: Occidere homιnem quum rohibere. B. - Iam ante Setie mui Horatius Arta Poet. v. 46ο : In Mi umqui seνMat, idem Deit oecidenti. Reliquiae ei cum stantis . Servisnd pedes, aut lectum, ficiterit reliquias dividere; ex diuetonii GaIbaeap. XXII. Martiali, Allienaeo, aliis.
Etiam quum de suo feret , quasi
nunc non de suo, haud ultra fruiturus et haec relinquens. L. Ponitiaberna iam . Annoniceticam dormitoriam p alqui ea tu ipso cubiculo de more erat. Potius ergo, tentorium aliquod instar balneoli. quo solium et ipso tegerentur. Lim. Solatim. Laeus linlinearius, in quem descendit . ut lavaretur ealida aqua, sub laberna Io s. tentorio. Nortutis igitur est. quomodo Epicurus. Diog. Laert. X, I b. Rώι Quos aliquando. . . . animus. Sen Cam saePe negrotasse . ideoque deliquium animi nou ignorasse, Plura sunt lestimonia. Cons. Epist. L . 1 Lxxvii , r. Dio Cass. S9, 19. Ruh .
524쪽
pla necessitas exigit. Saepe debemus mori, nec volumus : morimur , nec volumus. Nemo tam imperitus est, ut nesciat quandoque moriendum; tamen quum prope accessit, tergiversatur, tremit, plorat. Nonnei ibi videbitur stultissimus omnium , qui fleverit, quod ante annos mille non vixerat Τ Aeque stultus est, qui siet, quod post annos mille non vivet. Haec Paria sunt: non eris, nec fuisti. Utrumque tempus alienum est. In hoc punctum coniectus es , quod,
Ut extendas, quousque extendes 2 Quid fles 3 quid optas I perdis operam l
msine Dia Deum fecti vera re precando. Rata et fixa sunt, et magna atque aeterna necessitate
ducuntur. Eo ibis, quo omnia eunt. Quid tibi novum .iost 3 Ad hanc legem natus es; hoc patri tuo accidit, hoc matri , hoc maioribus , hoc omnibus ante te, hoc omnibus Post te. Series invicta , et nulla mutabilis ope , illigat ac trahit cuncta. Quantus te populus
Saem enim. . . . . exigit. Int. saepe enim, quum necessitate ad mortem eogimur, tunc indigemus talibus exemplis , ut animus hioster sortem istam libenter reeipiat: sorsitan respexit auctor ad neeessitatem huius aetatis. qua damnati ab imperatoribus mortem a te oceu Pabant, nec exsPe-etabant earnificis manum. Saepe debemus mori. Milicio po- tvlante. Ruhk. Morimur. Natura eogente. R.
Nemo tum. . . . morimulum. Horat.
Epist. ad Pison. LxII , Proinde ait tDebemur mor i nos macraque. Ovid. Net. x, 18. Rufi . Nonne Niνet. Similia hahet Marc. Autou. II. Iέ, ele. R. - Simileia Stobaei eclogia 'reles Pythagoreus, magnns sublimisque vir, ut indicant
lingruenta: At ille non amplius erit; nemρe nee ante decem millia anno-rtim sit, nec Troicis temporιbtis , seu nec yrsa Ortim itiorum. Lips. μ'rumqtia est. I. nihil ad nos pertiuent; ged hoc vitae tempus tau-tillum sit. Rufi . Desine. .. yrecando. vervus est notissimum Virgil. Aeta. VI, 3 6. R. Ad hane legem navus es, ete. His similia oecurrunt apud Nostra temnoniaigne lib. I. cu p. 19. Illigat. R. b. et Pal. a iuigarit. S. Quantus is privatae mortuorum raecessies quantias moriturorum νε- quoliar l Desutit vulgo quae in medio posui verba , praecessit, et quantus d
525쪽
mortuorum praecessiti quantus moriturorum sequo-
turl quantus comitabituri Fortior, ut opinor. ESSES si multa millia tibi commorerentur. Atqui multa millia hominum et animalium hoc ipso momento , quo tumori dubitas, animam variis generibus emittNnt. 2 Tu autem non putabas, te aliquando ad id perventu
rum , ad quod semper ibas 3 Nullum sine exitu iter
Exempla nunC magnorum virorum me tibi iudicas relaturum 2 puerorum reseram. Lacon ille ni cmsiae
traditur impubes adhuc, qui captus clamabat, non semiam s sua illa Dorica lingua ; ct verbis fidem imposuit. Vt primum iussus est fungi servili et contumelioso ministerio asserre enim vas obscoenum iu -
ό bebatur , illisum parieti caput rupit. Τam prope li-
hortas osti et servit aliquis 3 Ita non sic perire silium lut in malles, quam per inertiam senem fieri 2 Quid ergo est, cur Perturberis, si mori sortiter etiam pue-vilo est 2 Puta nolle te sequi, duco Pis. Fac tui iuris , quod alieni est. Non sumes pucri spiritum, ut dicas . Non seruio 8 Infelix, sex vis hominibus, servis rebus ,
servis vitae. Nam vita , si moriendi virtus abest, seΥ-
rege tagalo, litarie puerum ceperit et vel Aliderit: - οπρια- ριευος αμουα υas obscoenum noster vocat. matulam -, υκ ἡγε- σχῆτο , ειπών. Ου-Deinde ui teolo ae deiecit. RiιM. Illisum parieti caput rupit. Potuit alius esse ah illo Plutarchi, etsi relicitia Convenianti sed hie dissonant quoci Pilitate bus seritiit prnecipitem se illi alto dedisse et sic otii isse. Pula... duceris. Si non vis sponte sequi vi:im quae ducit ad mortem. quid te rellietari iuvat y duceris vel invitus ait illam, Fae tita iurιs , aheni eu. Si dabant, alii solum mortuorum. Satis
nPParchnt eL error, et origo erroris. I illi gruin scripturam dedit onus no- siue m 1. Aig. c. Sch .LIno ipso momento. Pulchra cov. tortiplatio et vera. ri tum orbem vi do, ignouim : multa millia cimulis litis tr Oinuru s nasci, tuori, tortum Est et et quosdam eodem genere leti.
memorat rem. Factum hoc retereu-ιlum est ad Antigonum Gona tam . qui praelio ad Sellasiam Ol. 139. 3. 21uunte Clirist. n. , Cleomcne Lacedaem.
526쪽
vitiis est. Et quid habes, ' propter quod cxspectes 7
Voluptates, quae te morantur nC retinent, ConSNn1 - 14
psisti: nulla tibi nova est; nulla non iam odiosa ipsa satietate. Quis sit mulsi, quis vini sapor, scis; nillil
interest, centum per vesicam tuam , an mille amphorae transeant: saccus es. Quid sapiat ostrae iam ,
quid mullus, optime nosti ; nihil tibi luxuria tua insuturos annos reservavit intactum. Atqui haec sunt
a quihus invitus divelleris. Quid est aliud quod ii hi eripi doleas 2 Amicos, et pati iam 3 Tanti enim illam
putas, ut tardius coenes I Solem quoque, si Posses. exstingueres t Quid enim unquam secisti luco di- .sgnum 7 Confitere, non curiae te, non sori , non ipsius rerum naturae desiderio , tardiorem ad mo
riendum seri: invitu relinquis macellum, in quo nihil reliquisti. Mortem times; at quomodo illam in
inedia oblectatione contemnis 2 Vivere vis: scis enim IMori times : quid porro 7 ista vita non mors est 2 Caesar quum illum transeuntem per Latinam viam
semper quolibet momenio moriratus sis. tune non peti Iehis ab arbitrio tuortis quae te deprchentiere Dosset; sed qliuiti tibi hora ultima
demineiari videbitur, sortem tuam, non eonciliis. sed lihenter et ultro accipies, ut v. I tu morienda tui iuris, rioli alieni sis. i
Meetis es. Plures Ithri sacctis est: ut ad vesicam ipsam reseras. Alioqilia et alluxum videri potest ad vini ca- irationem, quae sacco fiebat. GPs. . - Sirectis es. Plia . 24, ε, finecos vi narios vocat, qtiibus vina custraba u. tur, i. e. colabantur. qito Ioniora mitioraque, ndeo ille desaecatiora et puriora sereui CL Catach. ad M. Atilian. p. 3to, . MAI. dem . exstin eres. Vt citius coenes, aut diutius do nitas fitcrtusq ic. L ipsius. Bon et i me te, non fori. Non munera puhlica senatoris. trihuni pl. te retinent. Riahh. stias Dertim naturae desiderio. ut philos ,plius hominis et reliqui e naturne indolem scrutaturus. Atih h. fra tritio nihil relictuisti. Coemisti quidquid ilii Iaulum, aut rarum. In media oblectatione, lua, quae eiusmodi est, tit vires tuas frangen. do , mortem liccelere . Riabh.
Caesar. C. Caligula imperator. R.
527쪽
L. ANNAEI SENECAE mus ex custodiarum agmine , demissa usque in pe
ctus vetere barba, rogaret mortem: ra Nunc enim,
inquit, vivis 3 1, IIoc istis respondendum est, quibus succursura mors est e re Mori times 7 nunc enim vivis Τ D - Sed ego, inquit, vivere volo , qui multa honeste iacio : invitus relinquo ossicia vitae, quibus fidelite v et industrie langor. - Quid8 tu nescis, unum
ιν esse ex vitae ossiciis et mori 2 Nullum ossicium relinquis : nori enim certus numerus , quem debeas explere, sinitur. Nulla vita est non brevis : nam si ad naturam rerum respexeris etiam Nestori et Statiliae brevis est, quae inscribi monumento suo iussit, annis se nonaginta novem vixisse. Vides aniculam
gloriari senectute longa : quis illam ferre potuisset, si contigisset centesimum impiare 7 Quomodo sabula, sic vita: non, quam diu, sed quam bene acta sit, reser t. Nihil ad retii pertinet, quo loco desinas. Quo
Ciam Iue Voles, desino : tantum bonam clausulam
Custodiarum. Ex ipsis, qtii custodiebantur, traliebant tir, praetoriatiis militi hiis concatenali. CL Ep. . 6. De 'tantiq. X. 3, not. Iam mortuu1 cs, rex otialit Caligula. Ruhk.R'tino enim. inquit . Argulum est, et simile illi euinguain dicto, sive scripto: Tot annos egit, a uena diantvixat rixit: quasi Mua tu miseriis . nec vita sit. Lipsius. Succursura mors est. Liberatura avitiis, molealiis. Lipsius. Statiliae. Quae ex nobili domo, Claudio priticipe, nonnginta novem annos vixit. Plin. VI l, 48. MAI. Quomodo Dbula. sic uitia. Frequens apud philosophos comparatio. Epicteius: nemento actorem te esse fabulae. qiualom dolor esse Nolail; si brestem , brmia i ai Iongam , Iongae. Varro: Ionetis omime Nixisse, qui diutissime , sed qui modestissime aerinti
528쪽
. NON Tu ENDOs EssR Mohaos. IAmira querenti de distillationibus erebris ae febriculis, se
ψsum hoc morbi genere laborasse remondet, et quae sibi solatio fuerint, exponis. Fuerunt autem studia litterariam, philosophia, quae animum erigendo, etiam comori profuerunt. Deinde amicorum affectus sermonesque. Iedici ope non exclusa, ad Priae crytum solitum reuoluit: contemna mortem. iam quum tria in omni morbo grauia sint, metus mortis, dolor comoris, et intermissio Moluptatum , et de priore iam satis dictum sit, de reliqtiis ita emonit, ut magnoriam cruciattium morbi dicat inter-νalla esse, nec diu saeuire dolorem. Quo magis philosophiae te dederis , eo magis a coryonis Mexatione et cupiditatibus te a 3traxeris, atque adeo a querelis atque νinionibus, quae morbi Τνim augere solent. Itaque contra dolorem luctandum est, athle- tarum more: Mirtute Praemii loco Proposita, quod eo praestantius est, quo graὐωra Pemessi simus. Qua quidem in re adiu--beris cogitationem ad honeste aut fortiter facta tua, aut aliorumaoertendo. Quin nec ab ossiciis abstrahi sines animum, Wirtuti , etiam in lectulo Deus est. Nec intermissio voluptatum gravis fiat:
inhibet enim eas morbus, non omnino icilii: maiores Mero cicertiores Molvtates animi nemo medicus acgro negat, modo non sensuum blandimentis occtipato. Vno Perbo nec Misa taedio, nec mors timori erit, si , os bonorum et malorum Cogus 'erimus.
Caeterum eonferas Ciceronis Tuscul. Disputati. lib. II, qui totus est de tolerando dolore. I
Vexari io distillationibus crebris ac set, riculis. si nolongas distillationes et in consuetudinem adductas sequuntur, eo mylestius mihi est, quia UXpertus sum
Distillationibus. Sie recto editt. hac Ep. I. i8. Sehu . - Distillatιο vett. et mss.: rnrsusque distulatio--Sunt catarriti. s. iustam mationes, et insta dissiliorem. Cous . Des tutium interiorum, quae cavitate Epist. Lxxxv . et cxx . Vtilgo Iiaritim, oris , arteriau et pulmonum edd. ivdu a Grou. Sic rursus infra , amiciunt, nou siue tussi: quae male
529쪽
hoc genus valetudinis; 'od inter initia contempsi .
Potecat adhuc adolescentia iniurias serre, et se adversus morbos contumaciter gerere; δeinde succubui.
et eo perductus sum, ut ipse distillarem, ad summam maciem deductus. Saepe impetum cepi abrumpendae vitae ; Patris me indulgentissimi senectus retinuit. Cogitavi enim, non quam sortiter ego mori possem , a sed quam ille sortiter desiderare non posset. Itaque imperavi mihi ut viveremt aliquando enim et vivere, sortiter sacere est. Quae mihi tunc suerint solatio , dicam, si prius hoc dixero, haec ipsa, quibus ac Haiescebam, medicinae vim habuisse. In remedium cedunt honesta solatia: et, quidquid animum erexit, etiam corpori prodest. Stu lia mihi nostra saluti fuerunt: Philosophia o acceptum sero, quod surrexi, quod
convalui; illi vitam debeo, et nihil illi minus debeo.
, Mullum mihi contulerunt nil honam valetudinem amici, quorum adhortationibus, vigiliis. sermonibus allevabar. Nihil aequo, Lucili, virorum ophi me. aegrum reficit atque adiuvat, quum amicorum assectus; nihil
aeque exspectationem in Ovi is ac metum subripit. Non
iudieabam me, quum illos superstites relinquerem,
monum turnores, aut tabem transtro
possiim. Cf. 38. Hoc morbo sui, laborasse Senecam narrat Dio Cnss. 59. 39: quum enim illo imperator ei insensus esset ob elo- qtientiam. mortemque destinaret, Ca- Iigiatae meretriculae cipe servatus est, qt ae assem tiret, in he hominem laborare . Duc illa vivere posse. Ruhk. Ut ipse distillarem. LicPiescerem
Patris me indulgenti simi. Pater eius Marcus Aunaeua Seneca, notus deeiatuationibus aliorum ab eo congestis, qnae . adhuc leguntur. Cor-duha Bomam etim uxore Helvia. ad
qunm filii Consolatici exstat, et ii heris commigravit, ibique iis ille ad Caligulae tempora vixisse creditur. Significat antem, notante recte L psici, pnirem sumn Ρltilosophiae alienum ,
liuod alibi it statur paenia sortem ad thles castis suis e. Cf. I. A. Fabrieli Bibl. Lnt. Tom. Il, p. 87 sq. M. Ernest. Ruhk.m nihil uli. Abeat et mn. Arg. b. nec male. SHi v. - Et nihil illi minus debeo. Quasi dieat, hoe inter mi nima eius esse benesicis. Conins enim
530쪽
mori; Putabam. inquam, me vicimum, non cum
illis, sed per illos; non effundere spiritum mihi vi
debar, sed tradere. Haec mihi dederunt voluntatem 1 adiuvandi me , et patiendi omne tormentum: ulioqui miserrimum est, quum animum moriendi proieceris, non habere vivendi. Ad haec orgo remedia te conseri Medicus tibi, quantum ambules, quantum exercearis, monstrabit;
ne indulgeas otio, ad quod vergit iners valetudo; ut
legas clarius, et spiritum, cuius iter ac receptaculum laborat, exerceas; ut naviges , et viscera molli iacta- stione concutias; quibus cibis utaris; vinum quando virium causa advoces , quando intermittas, ne irritet
et asperet tussim. Ego tibi illud praecipio, quod non
tantum huius morbi, sed totius vitae remedium est: contemne mortem l Nihil triste est, quum huius metum effugimus. Tria haec in otiani morbo gravia sunt: metus mortis. dolor corporis, intermissio voluptatum. De morto 6 satis dictum est: hoc unum dicam , non morbi hunc esse, sed naturae mettim. Multorum mortem distulit
morbus; et saluti illis fuit, videri perire. Morieris,
spectat , reliqua animum. Alioqui miserrimum est. Miserum est, quum nolis mori, noli omnia sa-Cere, ut vivas. Lipsius. Medisus albi, etc. Haee opPOnun
tue voethus illis quae infra i utitur ;Ego tibi illud praee is , et . medicus tibi praeeipiet quidquid alleva do eorpori titile est: ego nillil aliud remedioni tibi praeoipio, uisi ut
Cuius uer .. laborat. Cuius spiritus iter, 'lito istse ducitur ad reces taculum suum, id est, pulmoueiu , laborat. Non morbi huisu esse, sed naturae
metum. Hoc dicit Philosophus: Si
mors timenda esset, non tam morbus nobis ineutere illum metum deberet saepe enim morbus distulit mortem . quam ipsa hominis atque rerum uatura quouinin, Per ipsam re rum naturam, ea lege natus est vivitque homo, ut aliquando moriatur. Sinin uiatorum mortem. peris . FOrtasse de se ipso cogitavit, quum meretrieulae e silio illo, quod legitural . Dion. Cass. l. l. scrvaretur. Ruhk.