Nicolai Susii e Societate Iesu Opuscula litteraria lima Ciceroniana, siue de stylo liber singularis, de pulcritudine B. Mariae Virg. disceptatio quodlibetica. Poemata Elegiae Marianae, lusus Anacreontei, drama comicum

발행: 1620년

분량: 312페이지

출처: archive.org

분류: 연설

61쪽

tam mehercules,qucius velle iis lendidis uti,acβαηatibu ct poeticis,mcessaria,O in usu posita vita re tam hunc di a peccare,quam illum Alterse iusto

nec alaι quidem pessit. Ita in quam iust caput omnis rei modus moderatio: quam qui negligit,frustra se iactat 4enduat Hanc in ea, quam pertractamus, re Quintilianus nobis,&prudentius etiam Cicero describit. Quin ι - ς ε tilianus lib. i. cap. 6. Volse pet late rvrtita non solum magnos assertores habent,sed etiam afferunt orationi male fatem aliquam,non ne dela'-ctatione: nam ct auctoritatem antιquitatis babent,ct quia intermisia δεκη gratiam nouitatis mitim parant. Sed pus est modo, ut neque stebra sint hacuteque manifesta:quia nihil est odiosiusηΦ-

I. g. rum carmina,vix merdotibus suissetis intellecta. Pcrgat Quintil. altero etiam loco hunc locum corrobbrot ac constabiliat. Cunssint uti verbapropria ita, transata ropriis dignitate dat antiquis M. Namque sanctiorem,o magis a mirabilem faciunt orationem, quibin non quilibet fuerat suru : eossi ornamento acerrimi iudici, P. Virgilius puste es sus Ostienim, ct Qq am, O Mi 9 Pone peducent, cta φιrgunt istam, qua et-tauran putaris estgrat ima,pGustatis inimi bi- Amarti auctorii tem. Sed plendam modo, nec ex

62쪽

c Ap vj VII si imis fenebris,ssetenda. Satis est retuS, QUAESO, id necesse est disere oppino, quosunt Upaultimupore nostro superiores pereor ptiam non erat

id opinest tanquam parumsit,sidicatur Iabori

to SAPI ΑΜ, insulsum. Quid multa uotis propὸιtatuissermo umesam tamen adhuc vetera ustate ipsagratiis mitent, quadam etiam nece fi interim sumuntur. EMANCIPARE , O FA-

, ct muIta alia etiam altrientibus grata inferi sunt; sed ita demum, sinon appareat assectatio. qua mirifice Virgilius.

Et Hormethiorem amator iste verborum, aue ste rhetor,namque quatenusto Thucydides Britannus, Attiωfebres,

a Gailicum imminet ipsemet maue illi' Ita ommia ista verba miscuitfratri

mber hicsuit, a quo fratrem necatum hoc Cicenis dicto notatum est Germanum Cimber orcset.Ingeniose quidem Rhetorum florentissiaus aequo tamen ferocior&atrocior ipsius lus nimium saeuit, & ipsum Ciceronent in uno loco dicat aut lancinat. Aerum8as,inquit,quid opu estyopus sibi sue Cicero indicauit, non tantum in or In post reditum in Senatu dixit aternia mηα, verum etiam huius dictionis vim eximianu

63쪽

6 LIMAE CICERONIANAE

miam,& usum non illaudatum apud maiorescis,/-3 probat lib. s. de Finibus bonorum malo-- H in ipso extremo limine: An, cum de omnibus gentibus optime mererere, cum opem indigentibus salutemsserres, vel Herculisperpeti erumnas sic enim maiores nostra laboresnonfugiendos, tristi -mo tamen verbo Aerumnas,etiam inDeo nominauerunt. Quin imoin vocis huius obseruator

cis.=. dulus eam definire ac describere voluitTusc. se lib. . Aerumna, inquit, aegritudo laboriose est. m. Hinc aerumnosius derivatum non semel apud eundem in honore est.

Nec satis animaduerto cur adeo fatyrice in alteram dictionem acerbus sit: NI WE-SAM EI Us Ros APIAM, insulsium, inquit.

Idem nuper aemulatus est, nescio quis nomen lubens taceo improbissimorum hominum, quibus unicum numen est, quod in cerebro suo dedicarunt: ita videtur. re cens homo , quasi sacrilegium quoddam incusat Salustij facinus, quod veteris prosipia dixerit: non antiquam tantum vocem, sed peregrinam esse omnibus viribus

obtinere conatur, atque clica mο-ππια, Momeraro Graeculorum more mirum quam

Cis de ineptit.Melius,melius,& modestius Cicero, cui tamen perpetuam dictaturam in Roma- na eloquentia nemo abrogare audeat priscam quidem agnoscit vocem, sed non arroganter tamen eam iastita: Deinceps Iouem a que

64쪽

lue Iunonem, reliquos fratres inter se gnatosis ν-urpare atque appetrare solemus, ct eorum,ut νω- nurieteri verbo,prosapiam. Non hic Plautum, Ippuleium, Ammianiam cito:numerus sunt: iceronem iterum audire malo in iam ag Cieero. ninatim pro se contra Quintilianum prae-iantem contemplari. Nolue enim illudfugerimum,pt Cesim,uua tempestate Poenus in Italiam enit nec Prolem aut Sobolem aut ηfari aut n- repari, aut, ut tu soles, Catule,Non robariason vi-abar, alia multa, quibus loco positis grandiorique antiqvior oratio saepe videriselet Quorsumetitur haec omniafAn eorum me aduocatum

tofiteor, quibusvi vinum vetus, ita dictio suae vetustissima, eadem sapientissima vide-ur ZQuin imo citra modum stare potitis ora-ionem desidero,quam ultra modum proce- ere Inculpatius enim vitium pudoris quastinpudentiae, interdum quibusdam gratius suam ipsa virtus Procul hinc mera pestis &ernicies omnis elegantiae, antiquari illi, tuos, dum paulo magis cogitate scribit, me-ito incitat Quintilianus lib. r. cap. 6. Ergo ut Quiri.

ouorum optiniasunt maxime vetera, ita veterum c. s. qaxime noua. ιmilis circa auctoritatem ratio.

eam etiamsi potest videri nihil peccare, qui utitur, verbis,qua summi auctores tradiderunt, multum amen refert,nonsolum quid dixerint, sed etiam isthersuaserint.Nes enim TVBVRCHINA B vN-λVM, ct LYRCHABYNDYM iam in iubis quis

65쪽

ώ4 LIM, CICERONIANAE quam fera luet Cato Hauctor nec hos Doca DC Us;quanquam id Pollioniplaceat nec GL A DIU La, atqui Messala dixit nec PAR RiCIDAT V N;qιι u in Celio vix tolarabile videtur nec C Let o saniri Gibuu persuaserit qua nec ipse iam dicerent. Superest igitur consuetudo. Nam fuerit pene ridiculum, malle sermonem, quo locuti sunt homines, quam quo Ioqisantur. Et sane quide aliud petis sermo, quam vetu loquendi ratio Iam tanden, gulari cum Quintiliano in gratiam redeo,dum putida illa itidenda verba, aut genera pro euilubet facessere.

uum sine pnde luc sartagiisquendi Venerit in linguasὶνnde istud dedecus,in quo Trossulus exulta: tibi per subsellia Maisi Ab antiquariis istis, quos postremis illis versibus proscripsit accuratissimus Rhetor Quos utinam non solum Deae Fatuae ac Furinae furiarum notationem jecto deuouillet Augustus; sed Saturno Dico, ubi cum Ianoec Euandro sermocinentur. Praeclare meo iu--δ diei Favorinus apud Agellium lib. i. capcio. a. σ.ro adolescenti veterum verborum cuidissimo, opIGrasque voces nimisprisias, ignorigumas, in quotidianu communibushfermonibM exprometh rius,inquit, Fabriciin, ct Coruncanus antiqui mi irino stri, his antiquiores Horati,issi te gemini,plane ac dilucide cum suissabulati sint neque Auruηcorum,aut Sicanorum,aut Pelasgorum,

quiprimi incoluisse Italiam dicuntur H atatissua

66쪽

c Ap v VII. 6serbis locuti sunt. autemperinde quocum in e Euandri nunc loquare,siermone ab hinc multis unis iam dissito uteris quod scireatque intellige

neminem vis, qMa;cas. Nome, homo inepte, ut isodvis abunde consequaris, taceres Z paulobst: Viae ergo moribuspraeteritis, loquere verbis sientibus. Nec minus acute vere Demo-

οκώνη. Oim aliquod quenom sive oratioήeuadam interroga set, illachpla quam Attice re idisset Ego qisidem, inquit,amice,nunc te rogaui. vero mihi, quo Agamemnone regnante re ston isti Vix ulli certe opportunius facetias suasciarcasmos impendisse mihi videtur Luciam imus, quam hisce sepulcrorum effossoribus usi ui cum laruis lemuribus contubernium aerentur, dum demortua verba loquuntur, c quae Numae aut Serui cineribus squale-l unt. Pauca iuuat excerpere, quibus η si οy ilicet insulsissimorum hominum non isticile fuerit agnoscere Latine dabo me uid addam quod fastidium augeat. Deindebi obsoletas peregrina verba, raro, ab antiquis sitata collegeris, hac expedite in eos, cum quibmmuersaris, iaculare. Ita enim epopulus ille manus veherabiturio admirandum seu sticiet. ο- trinam itaque qua ipsorum superat intellectum, Vertam, tanquam experitia habitam nomina

67쪽

bis ΒΑΤ TvBATA , nugatoria pro valde diis A IGI lo: pro citὸ Toph, bestissimilis et BhLWrVM. Quid ulterius progrediar satis ineptiarum inficetiarum est. Finem facio, atque illud ex praecedentibus colligo: vitium esse quam maximum cadauerosis verbis ac prope cariosisi putentibus aliorum aures, 11 fas sit dicere, funestare, quae laetum quid Schilare Icquirunt, vividum ac vegetum; nonnullam tamen virtutem esse interdum a diuis illis manibus mutuum quid sumere, quo sacratior habeatur oratio. Quemadmodum enim estus a prodigalitatis vitium qui declinat, non satis sapienter in auaritia sordes siedemergit: ita dum antiqui esse nolumus, id

cauendum neccssarib,nc tabernaria tantum

verba amplectamur,4 quas delicias nostras exosculemur Serio profecto serio cauere de prospicere debent, quorum disciplinae pueri concrediti, ut ad sacratissimum Suadae templum pueri paulatim ducantur,illud ut aspere rigideque seruetur, quod Quintilianus inculcat. Ne quis pueros antiquitatis nimius admirator,in Gracchorum Catonisque

dc aliorum similium lectione durescere velit: fient enim horridivi ieiuni.

68쪽

e Apur III. A P a VIII. De erbis novis se recti)s formatss. J T si quis Falerno vino delectatur, non

adeo nouum tamen probabit, ut e lacuuidum illud hauriat nec ita Vetus Vt Velpimianum, vel Anitianum requirati necim nimia vetustas, aut nouitas habet eam iuitatem, quam velit)sed quandam mode-ionem sequetur sic in Latina lingua remiabere censeo: neque obsbletam vetusta-aa repetenda in ,neqcte recentiorem loque- formam arripiendam esse. Illud iam conmersum remanet, quamam ea recentia ap-llari debeant. Quidam omnia, quae post ceronis aeuum nata sunt, ver factum esse lunt alii nec ea quidem admittunt, quae ipsius Ciceronis sinu adoleverunt: non ici quidquid ad Constantinum, vel vite is etiam lucem vidit,no adspernantur Mi- ea securissima semper habita sunt, anti- totis quasi stemmatis, ac ingenuae prosae, quae usque ad obitum Augusti stirpem erre possisnt.Ab eo enim tempore temera- quaedam Graeculorum libido castum &' emeratum Latini sermonis pudorem pauim corrumpere coepit liberius, Galli, - , tota denique barbaries non mores lu-ado,sed multas etia voces Vrbi intulerunt notha,

69쪽

68 LIMAE CICERONIANAE

nothasi spurias, donec omnis tandem IV mani sermonis castimonia sub Gothis

Fulgen. Vandalis pessiim abiit. Quod Fulgem verbis deplorare iuuat Nostri,inquita tempori. aerumnosa miseria, non dicendistudium e viuem se ergastulum nec sania assistendum poetica, si fami consulendum domesticae. Haec clim ita habeant, securissima quide iudico,quae aure

Octaviani principis iaculo floruerunt et tu Vero ea, quae proxime ad hoc sigculum natales suos referre possunt. Itaque, quamuis Messa Ala primus Reatu dixerit, Munerarium Augu l. s. e.3 stus, quamuis Quintiliani praeceptores dubbatarint, Pirati ne diceretur, ut Musica& Fam brica, non dubitabo eadem usurpare, ubi res postulauerit,neque ea,quae Quintilianus de inceps refertaeuitis verba dare malo, quam Q

Cici ad noua credit. Nam in epistola ad Brutum, Eum, η inquit amore, eum ut hoc verbo pia fauorem Cic. ad in confitium aduocabo Et ad avium pulcrum, Te hominem non solum sapientem, verὰm etiam venunc loquuntur prbanum. Idem putata Terentio primum dictum e se odis E Qv I v M. Caecilius ad Si

Hortensius primus dixisse nam veteres pluraliter appellabant. AIdendum itaque Neque enim accedo Celso, qui ab oratore verba V vetat. Nam cismo eorum alia, ut dicit Ciceroinatiua; dest,qua

significatasuntprimo sensim alia reperta, qua ex hisfacta

70쪽

c Apuri VIII. 6 iacta unti ut iam nobis ponere alia, quam qua illi indes homines primisfecerunt, fas nonfit a derigare, ectere coniungere, quod natispostea concesum est,quando desiit licere,Etiamsi,inquies,fim Iere permittis Quid enimni3Licuit, siempers licebit

Signatum praesint nota producere nomen. t non cuiuis non puero, non pubescenti rimum,non ironi, non rudi , dum necdum

3 rudenter, quid liceat, quid deceat iudicare,ossunt sed docto&solerti, cui mens la- initate subacta,cui lingua non tincta leuiter,ed Romano fonte largius imbuta. Huic cura on liceat

Ego cur acquirere pauca Sipossum, inuideor;cum lingua Catonis,&Enns

Sermonem patrium ditauerit, noua rerum Νominaprotulerita

uidquid ali cauillentur, Ciceronem ha-leopatronum .in verbis ille fingendis lib. te Oratore, cin Partitionibus quid obseriandum ptaeceptis nos instruici, suo vero ex-mplo prci lib. sede Orat.lib. Academic.&. lib. s.cie Finibus, lib. 1.de Legibus, de uni-lersitate Quintilianum lib. . cap. . Hora ium&alios. Quod cum ita sit, non tantum ualitas comprehensibilia,ex 2. Academ . vel vulierositas, .Tusc. vel anticipatio,praenotio, tale Natura deorum; vel beatitrari beatitudo nodem lib. veiace lib. a. de Diuinatione

SEARCH

MENU NAVIGATION