Homeri Odyssea latinis versibus expressa

21쪽

continuo clamant commissum esse ab interprete, si unam tantum litterulam mutet , si relinquat voculam, si apiacem detorqueat. Apage istis nugas , quae a semidocto aliquo Graeculo ct vocularum quas venatore fortasse possunt laudari; ab hominibus cordatis vereque sapientibus magnopere vituperantur, quaeque optimarum suavissimarumque rerum non ornamenta , sed pestis quaedam acerbissima ae venenum esse dicendae sunt An, ut alios omittam, illum summum eloquentiae principem Μ. Tullium dignum praeter ceteros, unde in omui recte dicendi ratione es praecepta & mempla petantur, nescimus ita vertisse illas Demosthenis atque Aeschynis orationes vere Atticas, ut magis orator, quam interpres esse videretur Τ Εasdem ille sententias ct earum formas tamquam figuras servavit; verba ad latinam consuetudinem aptavit, ut nimirum essent eadem quod spectat ad genus atque vim, non vero quoad numerum atque spe

tere, sed tantiquam appendere ε Itaque statuamus oportet,

si tanti viri quidquam auctoritas apud nos Valet , ut debet valere plurimum , eum qui hoc pacto in aliorum scriptis interpretandis , praesertim si ad litteras humaniores pertinent, se gerat, praeclare fungi munere ossicioque interpretis . Atque in eum jam locum me esse paullatim delapsum video, ut mihi necesse sit pauca de me ipso dicere , deque hac mea , qualiscumque est , Odysseae latina interpretatione. Ego quidem , quamVis ab ineunte jam adolescentia graeca semper cum latinis conjun rim , quamvis & Homerum & Virgilium sean tura seu casu aliquo primae institutionis prae omni bus

22쪽

κ XIX.

hus semper poetis adamaverim, assidueque triverim manibus ; tamen video, quantum mihi adhuc optimarum artium praesidii dest , ut laudabiliter eum , in quem fortasse temere, sed libenter certe, sum ingressus, pera gam cursum. Dicam tamen confidentius, sed vere, nullum me laborem subterfugisse , quominus si non persectus , essem saltem ceteris interpres diligentior ; proptereaque illos Horatii versus;

me virture foret elari e potentis armis , Quam lingua Latium , si non Mnderet unum-Visemque poetarum Iimae labor edi' mora ise.

mihi esse dictos judicavi . Itaque omnem in eo posui

curam diligentiamque, ne quisquam posset jure me negligentiae ignaviaeque condemnare . Nihil ergo in te reprehendendum 8 Imo multa atque magna , quae non

satis mea potuit cavere Piuacinia : aperte autem profiteor atque assirmo , me nullam umquam fugisse lima εmolestiam, versus omnes ct multa die & multa coercuisse litura, atque adeo eruditorum amicorum arbitrio non tantum decies, sed centies etiam, si opus erat, castigavisse . Intexpretes plerosque consului , Eustathium vidi ct Strabonem: in primis latina ne discreparent a graecis summopere cavi ; ubi potes , non vim tantam Verborum , quod Μ. Τullius se fecisse dieebat , sed ipsum

pene numerum atque speciem reddidi ; genus certe ubique , opinor et breviter brevia, gravia graviter , leniter lenia dixi ; omnia denique , ut erant poetica, poetice conatus sum eXprimere . Addam etiam, fuissh mihi ita b a sem-

23쪽

semper P. Virgilium ante oculos propositum , ut quoa lscribebam , nisi illam ejus carminum elegantiam suavitatem coloremque aliquo modo referret, omnino respuerem ac rejicerem. Quantum vero his rebus omnibus sim leonsequutus, non est meum judicare i hac de re tuum

erit aliorumque judicium, quod fieri velim potissimum

ex illorum comparatione, qui hoc eodem in stadio sese exercuerunt , id est latinis versibus sunt Odysseam interpretati . Habes, quod sciam, nonum decimum undecimum duodecimumque Odysseae librum latino carmine elegiaco Iedditum a Joanne Prassino habes octo priores libros a Francisco Florido Sabino latinis item versibus conversos ε, habes denique integram Homeri Odynseam latine heroico carmine redditam a Simone Lemnio Rheto, dicatamque ab eodem Francorum regi potentissimo Henrico ΙΙ. Ηorum duos primos mittamus opor et , ct quod partem tantum , non opus totum perseee runt , ct quod eorum Iabores numquam aspicere potui.

Seio equidem Franciscum Floridum magnam spem expectationemque sui admirabilem in animis litteratorum hominum , ae praecipue illius amplissimi optimarum artium maecenatis Francisci I. Galliarum regis , cui suos dedicarat libros, excitavisse. Sed vir singulari doctrina atque industria praeditus immaturo fato praereptus ne- quivit opus, quod inceperat, absolvere: qui si diuinis vixisset , nec esset florente adhue aetate inimicorum fraude sublatus , magna me fortasse cura molestiaque Π- therasset. Nam quum fuisset egregie suo functus labore , lme ab hoc opere suscipiendo deterruisset: multoque me- l

lius ille fortasse mihi , quam ego ct otio 2 meae con- l

24쪽

κXXI.

sules famae , consuluisset . Restat igitur unus Simon Lemnius, qui cum ego committendus sum . Hic qualis sit, quidque valeat , non ex me audias , sed ex ejugversibus videas licet a Verum prius Homeri ipsius ali. quot carmina recitemus , ct ea quidem , quae prima sunt , ct in quibus nondum labore defatigatus solet di Iigentior esse interpres atque accuratior.

Virum die mihἱ musa versutum, quἱ admodum multum Iactatus est, postquam Trojae sacrum urbem evertit. Multorum vero Lominum vidis tirbes, is mores cognovit sMulto us idem in mari passus est dolores suo in animo Iuxta aestimans fuamque visam o reditum sociorum.

25쪽

κXXII.

Sed neque sie servavis scios rametsi cupiens: Sua enim ipsorum insipientia perierunt , Stulti , qui bomes sinimis fila

Comederunt: illa vero eis abstulit reditus diem. tu aliqua ex parte dea filia Iovis die is nobis. Iam alii quidem omnes , quotquot e gerunt saevam

mortem ,

Domi erane belloque elapsi atque mari.

Hum solum Audiamus iam Simonem Lemnium haee eadem versibus

adornantem, Dic mihi Musa virum , qui postquam Pergama Trba' Celsa Dcrae evertis , populatus moenia flammis , Clam diu raptus , variisque erroribus actus il ui mores hominum multorum vidit is urbe ,-ἰω quoque is ponto D us, toe- odiro Iabor Cempulsus fuerat , δν1 ex sub eorda dolores Dum premit, atque suam defendit puppe salutem, Eripiens animam , sociosque per aequora vectos p Et patriae reditus quaerit sub gurgite vasto Pellax ct vario Ingenio praeclarui ct armis. Non tamen illa suos e u pelagique ruinis Incolumes Ithacae socios deduxit in arva, Invisi fatis subiere pericula morsis ob scelera atque famem . mactarunt litore tauros ,

Prostraro vo boves fui qui sidera lustrat , Euique globum caeli transit super aethera vectus, Abis sera nUM: illis rex ipse negavit

26쪽

XXIII. γε

- In patriam reditus Titan s mersitque sub undas . Vta e conspectu siculae relluris in aliumnia mari danter, Dum que sub aere mentes Obmis, pelagi disjecit in aequore nantes. Horum igitur casus memora mih musa eanenti Calliopea, Iovis proles r exordia eursus Erroresque sacro revocabo carmine Grajum . Argolici rediere duces Dorica pubes Iamque domi Dati , libabant poeula Bacchi Grajorum proceres , quicumque ferocia fata , Interitumque visi , Trojae sub moenibus altis , Assaracaeque duees immania praelia gentis , dos ua aestus atque aequora celsa carinis Evasere domos repetentes , patria rura . cum fiam gelidis Ithaeum oe.

Audistin, amee Iector Bene est : quid igitur tibi de

his versibus Minnianis videtur; placentne illi , an aliquid melius desideras 2 minit dices, opinor , de primo versu ; nam ct Horatii sunt priores voces, ct posteriores non displicent , nisi sorte requiras illud πολιτροπον omissum , cujus loco irrepsit ; populatur moenia flammis α classe diu raptus &c. Multa quoque ponto passui cte,

praeclare: nam ita & Virgilius, cujus ubique vel invitosae reluctantes versus in suas partes sogit concedere. Sed quod sequitur: tot odire labores compulsus fuerat ; quam

27쪽

. . . a . . trisses sub corde dolo=ὰ

Dum premit, atque suam defendis puppe fa ram Erspiens ι-imum , sociosque per aequora vectos

Dixerat jam ante ct quidem recte Virgilius de Aenea et

Spem vultu simulat, premis altum erede dolorem. Sed Homerus nihil heie simulantem aut prementem corinde Ulyssem inducit; sed assirmat simpliciter multa eum in mari tulisse incommoda . Quod vero malum est illud: defendis puppe faturam, eripiens animam Vereor ne parum eleganter sit dictum, salutem defendere puppe rnam mitto quod sit alienum a vaerbis Homeri. Non intelligo etiam, quid hoc Ioci velit, eripere animam. Scio quidem admodum recte dici, eripere animam hosti , ac idem valere , quod hostem occidere ; item eripere animam ex orci faucibus, esse Iiberare a morte , aut salvare; & hoc fortasse voluit clIcere Lemnius. Sed quod addendum erat necessario , reliquit ; Ulyssemque nobis nescio plane quam animam eripientem exhibuit . Ηορ Vero admirandum ac portenti simile: Et patriae reditus quaerit sub gurgise vasto θα.

Reditum in patriam quaerere scio quid sit ; patriae N. diius mehercle nestio . Male etiam sub gurgira vasto namque aut mari , aut mare navigamus . aut per mare : Urinatorum proprium est quaerere aliquid sub gurgite.

28쪽

mee Omma praepotara et nam quamvis ct pellax laetit innes ct vario praeditus ingenio S praeclarus armis , nihil heic istorum Homerus dixit.

Invis satis subiere pericula mortis i. ob scelera mue famem . massarunt istore μινυ,

Pra suosque boves solis Equidem minime puto, subire perlaudum mortis idem v Iere ae mori. At vates, Ulyssem, ait, suos non potuisse comites servare , non quod fuissent invisi satis, sed quod ipsi sua ipsorum eulpa tamentiaque perierunt o cisis nimirum bobus solis , a quibus ut abstinerent , etiam atque etiam admoniti erant a duee sapientissimo. Illud , ob scelera aluo famem , erit fortasse simile illi , pateris libamus ct auro , nimirum ob famem scelestam .

ded quorsum haec

. . . a. . . quἰ Maera lustrae, Quisve globum caeli transit super aethera vectus.

Aut nihil addendum erat; aut aliquid, quod esset toIexabilius . Qui etiam sel transeat globum caeli, non sa-

iis video. Vix e eo pectu Siculae relliaris in atium

incte Simon hoe pulcherrimo Virgilii versicula sed quae sequuntur,

29쪽

multum distini ab iis ejusdem Maronis, duabus . tantum

a te voculis mutatis; . h

Vela dabanst laeti, ct spumas salis Mye ruebant M. Tu enim dixeras is nisum e quare superlletum est illud mari , Elegantissimum hoc spumas falis aere ruebant ztuum illud Dum quo sub aere ruentes , obscurum absonum atque uno verbo deterius Rctum Quomodo autem dixisti, Obruit, idest rimasti quum idem dicas st xim , dioecuse in aequore nantes. Nabantne postquam ob-

.ruti fuere peIago Id ρredo fieri non posse : vide is, xur, quid scripseris ,

minum igituν easus memora mihi muso canent Calliopea . e 'Haec proseisto quicumque legent , quum praecesserit, disj scit in aequora nantes , nihilque fuerit medium inter vocem nantes , ct hanc horum , intelligent poetam heletrare musam, ut sibi passis memoret sociorum Ulyssis ;quum tampn velit , ut eas res omnes , quas proposuerat, aliqua ex parra etiam sibi ipsi must det pos dicere . Jam haec;

roresque saeis revocabo earmine Grajum,

st quae sequuntur, quantum apta sunt ad augendam Iibri

30쪽

bri molem versumnque nurnerum , tantum valent ad omnem Homeri dignitatem eIoquentiamque corrumpet dam . sed infinitus sm, si persequar cetera, quae tibi, ct cuivis vel mediocriter graecis litteris latinisque erudito vehementer in his Lemnianis versibus , qui plurimis aliss ejusdem interpretis multa sunt meliores , displicebunt . Nihil enim queror , quod nullam Lemnius adhibeat limam in poliendis male tornatis versibus , quod nullum verborum delectum, nullamque latini sermonis venustitem sequatur ; quod contorte , implexe, obscure, ac non raro etiam sine ratione syllabarum scribat hane illi do veniam ; est enim hominis peccatum contra illud Horatii Flacci praeceptum: sumita matretam vostris , qvi scriblais aequam

Cujus vero est , ct quantae audacsae illa effrenata aeullo sno modo licentia aut potius libido sententias II meri ita saepe ampliscandi, ut illis, quae interpres adjungit nova , ea , quae diista sunt ab auctore , omnino obruantur Quidni Ρoeta senem illum Ρroteum , in quarto libro haec inducit Μenelao Vaticinantem , Maghele latine ad verbum expressa exscribo.

Tui iero non est fatala d lae o Menelae In argo equos pascente mori fatum obiss. Sed te in Elsum campum fines ter a mortales mittent; ubi flavus et adamanthus est . . Gἰ facillima visendi ratio est hominuus.