장음표시 사용
111쪽
detur quod antequam quis adeat Judicem terre, sua propctenda maria, sive repris aliis petendis, debet adire prius Judicem ipsius terre ubi securitati derogatur propter gravamen sibi illatum per subditos Judicis vel domini ante fati: & ipso negligente, vel Justiciam facere recusante,
tunc revenire debet gravatus ad concedentem, videlicet ad Regem vel Principem supremum. k Set tunc quero quo jure ad catur quis ut Repris alias concedatὸ Respondeo liquidem p cr statum terrarum vel Constitutiones domi norum, aliquibus est concessa ista potestas : tunc ipse adhibitur conditione ex isto statuto vel constitutione, ut in i prima F. de condio. ex lege ibi plene per Larib. Si vero queramuS de Jure communi, tunc advertendum est, quod de istis repris aliis concedendis contra non subditos, nulla Juris civilis constitutione cavetur. Set rationes Sc Juraque hoc inducunt, magis de jure divino, & jure gentium, quo bella licita permittuntur, fiunt, quam de Jure civili, ut predixi. Nec de jure divino, vcl Gentium oritur in
talibus actio, nec tales formule agendi. Set omnia expediebantur manu regia, ut in l. a. in principio F. de origine
juris. Unde credo quod eciam hodie cum repri salie postulantur, de jure communi non debet intentari actio vel Judicis alicujus ossicium implorari: set magis requiri debet regia manus seu potestas prius instituta de jure divino seu
Quod or iune conceduntur reprisalle.
VI textus tunc queritur quo ordine conceduntur re pris alie ab eo qui non recognoscit superiorem. Respondeo ut dixi isto casu non debet intentari actio, vel Judicis ossicium implorari: set magis debet regia manus vel potestas requiri prius instituta jure divitio vel gentium. Et isto jure omnia erant in potestate regia, & sic nullus ordo vel solempnitas requirebatur: quia illud erat quod Regi placebat, ut indicti a l. a. in prino pio F. de origi
112쪽
ne juris: unde in proposito dico, quod nulla solempnitas
civilis requiritur, nec libellus nee ordo, vel scriptura. Unde credo quod iste qui habet repri alias concessas a domino, vel populo superiorem non habente, non tenetur de illo ordine vel processu docere : set susscit solum concessionem ostendere. Nam omnia licite presumuntur acta, cum omnia in potestate concedentis essent. Et hoc verum credo in territorio Concedentis. Set periculum est in hoc. Primo, quia gens contra quam repri salie conceduntur poterit eodem jure uti Contra concedentem, per titulum P.
quod quisque Iuris in alium, dic. per proce sum. Tutius tamen ei te puto quod aliqualis servetur ordo, qui eciam inscriptis redigatur in aliqualem formam libelli. In quo libello contineatur qualiter facte fuerunt requisitiones, &denegata Justicia, propter quod interest partis in tanta quantitate, quare gravatus petit gravantes sibi codemnari in quantitate predicta, eidemque concedi licentia capiendi I detinendi homines personas dicte terre, I res ipsorum, usque ad satisfactionem dicte quantitatis, tunc si pars gravans compareat & data fuerit sententia pro actore, dicte repris alie haberent vim executionis rei judicate :& illud posiet fieri quod sit de robus que in causa rei judicate Capiuntur. Qui ordo est manifestus, ut in casu : Initis& con rmatis treugis, aut perpetuis, vel ad lepus inter dominii Rege Anglie, & Duce Brita nnie, Tic Ius forte mercator Londoniaru, di veri a mercimonia valoris ducentaria librarum
in Britanniam, ad villam Sanctii Machuti,venire faciens: absq ;suo demerito ibide capitur L in carceratur, mercimoniaq; sua interim distrahuntur. Qui quidem Titius sub noctis silentio, fractis vinculis per fenestram eXiens, in Angliani est reversus, qui suorum amicorum precibus cognita injuria sibi facta, literas requisitorias a domino Rege Anglie, Henrico optinuit Duci Britannie directas, totius rei geste seriem continentes. Quibus quidem literis per certum nuncium dicto Duci liberatis, ipsoque ad restitutionem
prefatorum mercimoniorum diligenter requisito, sine re sponso gaudioso antefatus nuncius in Angliam est reversus. Demum a domino Rege repres alie conceduntur &Adns ratio Anglie datur in mandatis, qui potestatem ha-
113쪽
bere dinoscitur in toto mari Anglicano ut dictas repres alias eXecutioni demandet.
3 Henricus dei gratia Rex Anglie Francie, dominus Hibernie,Dux Aquitannie, Andiga te, ct Comes Cenomannie ; ileciso' ideli eous inquineo nostro Iohanni Duci Exon. cto. Admi, alio Anglie, salutem. Fidetitati vesre notum facimus
per presentes, quod Ticius mercator , Cimis Londoniarum adnosire cel ludinis pro entians meniens, letolus humiliter intimando monstratit, quomodo ipse ditersa mercimonia maloris ducentarum librarum in siritanniam a duci secerat, ad villa vi Sancti Machuti, ubi, ut asserit, L de L. ct R. de S. eundem ct mercimonia sua ho stiliter inmadentes, ipsum Ticium cum suis mercibus ceperunt o prisonarii mper quatitor menses tenue -rreret, qui gratiose posea ereptus ab inimicorum manibus esset giit, in regnum no strum Anglie rediens, noram celsitu Haemes aggressus. Nos igitur supplicationibus Uus benigniuue inclinat , cum eidem Ticio fideli no stro, sic, ut prefertur, dampna passo, deesse nolumus ; ne lin/us licentiam eidem plenaniam potestatem ut ubiq; per mare terram de bonis Britonum quorumcumq; capiat seu capi saciat psorum Britonum bonis dumtaxat exceptis quibus hecis ritatis v re literas duximus concedendas ; quousq; eidem I icio in .alore ducentarum librarum, illatorum dampnorum seu perius expressorum plemus sali ut, Con iderantes requissiones 'sas multiplices Duci Britannie ante usias : ct per eundem Iustitiam denegatam. Ouare fidelitati vesi e precipiendo mandamus, quatinus super capiendis predidiorum Britonum bonis nullus dicLim ricium mercatorem nostrum impediai .el molestet, I mo ob reverentiam uo fri culminis assistat: eidem super premissis auxilio, conflio, ct favore, dum tamen ad eos quibus Jecitritatis nostre litere per nosram excellentiam sunt concesse fias manus aliquatinus non extendat; Mandantes in i per si clariis mestris uni ei s maris Anglicani custodiam habentibus quatinus prefato TIcio mercatori nosro diligenter intendant, ct eidem faveant in premi sis. Quibus quidem literis regiis Admiratio, vel ejus Commisiario presentatis, Ec ab eodem receptis prefatus Admiratius, seu Commissarius suus scribere tenetur officiariis suis, sicut dccet, ac aliis custodibus maris, Portuum, & passagiorum quorumcumque infra fines ti limites
114쪽
maris Anglicam intimans eisdem domini Regis voluntatem sub hac forma. k Johannes Holand Dux Exon. Suc. tis nos mandatum domini nostri domini Henrici Dei gratia Regis Anytie di Fraurie, dic. cum ea, que decuri, re verentIa recepisse, sub eo qui sequitur tenore merborum, Henricus de gratia, CP c. Ut supra. Cujus quidem auosoritate, ct no stra ; πο- bis unimersis singulis, ae sdelibus dicta Domini nosri Γ is quibuscuque,precipiendo mandamus,quatinus prescripto Iicio mercatori crvi Londouiarum famorabititer a satis auxilio,confitio, favore, pro eo quod nichilprodesset sententias aliquas ferri, vel mandata, nisi executro debita sequeretur. Quare Melitati vestre precipimus quatinisT na es mercimonia ac mgula aliqua quecumque bona per vos mel partes me-sras Britonum quorumcumque menientes, seu mententia, cillorum Brisonum bonis dumtaxat exceptis quibus securitatis
omina nostri Diere antea sunt concesse, capratis, ct capi fa
ciatis inditate, nec ab hujusmodi navium ac aliortim bonorum quorumcumque captione cessantes, quousque aliud habueritis a nobis in m datis. Proviso tamen quo sngulas naves achona diciorum Britonum quecumque per mos capta ad portus notabiles ducatis, seu duci facratis, riba prefatus Ticius mercator ct cavis Londoniarum, meram noticiam habere poterit bonorum omnium sic captorum : eidemque dictas naves ac bona alia quecumque ali dicetis de tempore in tempus vf-que ad plenam persolutionem ducentarum librarum, aliorum dampnorum eidem Ticio illatorum inter mos ac pasantac pas deliberatis ct receptis Ideliter facientes, ulteriusque certiscantes nos de termino in terminum quid feceritis in previsis; In cujus rei testimonium, o c. k Ista predicta patent per dominum Bartholum insuo tractatu de reprifatiis in 8. questionesua principali es'in aliis questionibus precedentibus. Et dico quod illa clausula finalis in Commissione precedenti; Videlicet, ulteriusque certifcantes, o c. additur ne fiant illicite exactiones, ut in L issicitas F. de oscio Presrino. Et ne injuriarum inde nascatur occasio, ut in meminerint C. unde mi ct Institui. de a T. in principio, ct de
115쪽
pace Dramento firmanda coll. IO. Qualiter autem res sic capte vendantur λ Dico quod neces le est ut judex videlicet Admiratius per suam potestatem alicui committat, ut ipse vendat L satisfaciat dampnum passo, ad valorem sui dampni, una cum expensis per eum factis pro eodem, ut in l. a. in sine C. de jur. dominii impetrand. Requiritur ergo in omnibus predictis auctoritas Judicis quod semper intellige verum, nisi aliud in Commissione prima exprimatur. Dico insuper quod in Computatione ejus quod quis recepit, debit fieri detractio expensarum factarum, ut in I. prima C. computatione C. de jur. deliber. F. ad legem alc. I. in quantitate. De ista materia repris alium non plus hic intendo scribere ; quia Doctores latissime istam materiam declaraverunt suis locis, ut dominus Larth. intractatu si ode reprisaim. Item Archidiaconus pbi Speculatorem ct Jacobus de Bello Oisu Iob. Andi . in c. non debet aliquis de regu juris h. 6. mercurialibus. Item dominus Balatus declarat
hanc materiam in Authent. Et omnino C. ne uxor pro marito,
videatis igitur ea que hic deficiunt per prefatos dominos in locis suis preallegatis.
116쪽
NI C. UPTO NIDe Militari officio Lib. III.
De coloribus in armis depictis, O eorima nobilitate, dieit I lorus, ethimologia mis. I 8. CΟ-N lor dictus est, eo quod calore ignis, Vel
Ili claritate solis est perfectus, vel color a Colendo dicitur eo quod colantur colores, Ut sume subtilitatis, & intime puritatis. Colores autem aut nascuntur, aut fiunt, ut ait Plinius lib. 33. Fiunt autem colores per pictores, &tinctores. Et dicuntur tinctores pannorum, & lanarum,ac aliarum rerum ob nitoris gratiam coloratores, ut dicit Uidorus L. I9. Pictores vero sunt ymagium rerum similitudinum artificio picture expressores. Est autem pictura dicta quasi fictura, unde & sunt quedam picture, que corpora veritatis studio & arte coloris excedunt. Picturam autem primo Egiptii invenerunt: umbram hominis certis lineis circumducentes, deinde simplicibus coloribus, S post diversis. Sicque paulatim ars ipsa se distinxit, D invenit lumen differentias colorum ac umbras. UndC& nunc pictores prius quasdam lineas Sc umbras future ymaginis ducunt, deinde coloribus complent, in-Vente artis ordinem adhuc sequentes. Ut dicit Uidorus
117쪽
li. 18. c. de picturis, unde cum olim in bellis armati, sive Uno genere armorum sive alio, ipsorum facies dictis Armis velabantur, & sic in veritate quales ipsi erant dissicile fuit aliquem ab alio cognoscere; quapropter ipsi armati, per artem picitorum, certas disterentias ymaginum, alii animalium, alii avium, alii herbarum, & florum, alii diversorum insigniorum suis tunicis & cooperturis ad cognitionem ipsorum asi 1mpserunt. De quibus latius dicam in sequentibus.
Quid es color. E St alitem color, ut dicit Philosophus in libro metheorum,
extremitus persi i in corpore determinato rei corporalis sibilis. Vel secundum alios, Color eji proprietas aproprie visu perceptib iis . vel ut dicit Arsoteles in a. deaurma. Color est molimus .el immutati us mi sus secundum
ad Uum lucidi. Nam lux est actus I perfectio, lucidi seu
perspicui. Naturam autem Colori S in corpore mi Xto, CX alicu)us elementi dominio estentialiter existentis, producit lux ad amim immutationis visus. Quamvis enim color naturaliter D essentialiter sit in mixto ; non tamen habet potentiam manifestandi se nisi per lucem super ipsius superficiem actualiter radiantem, unde color ad sui manifestationem semper, indiget luce, set non econtra: quia lux ad sui manifestationem non indiget colore, sicut color indiget luce actualiter existente, set non C Contrario, ut per lucem, mediante colore, qualitas visus organo imprimatur. Et ideo posuerunt quidam, quod ratio visibilis radicaliter L formaliter est in luce : quia ipsa sublata, rei colorate qualitas visui non apparet. Habet
autem color actualem essentiam in tenebris, ut dicit Commentator in a. li. de anima. De immutatione .sus coloris. Non enim creat lux colorem, cum in sua actualitate, ex dominio elementi sit in mixto. Set lux extrin-
ceca distula super colorem I super medium, dii ponit ipsum medium, dando ei formam per quam possit recipere speciem colosis. Et ideo per lucem mutario dispositionis ut in medio per quod defertur coloris differentia ad
118쪽
organum visus, ubi fit judicium de colore. Et ideo in
tenebris remanent colores in essentia actualitate. Propter quod dicit auctor pesectiveti .pr. ca. ultimo, quod lux non ex1gitur ad visionem colorum, nisi in altera duarum cau-1arum: quia sine luce non extenduntur forme colorum in aere e Aut quia si tunc extenduntur, non operantur invisum nisi per lucem; unde ad existentiam coloris lux non exigitur set tantum ad ejus manifestationem Et quamvis color non manifestetur in tenebris, propter hoc non erit superfluus aut otiosus: cum semper perficiat suam naturam & subJectum. Et quod non videtur in tenebris, non est ex desectis coloris, set pocius ex defectu a parte recipientis, eo quod non habet dispositionem quam oportet ipsum habere. 4 Verumptamen si auctores dicant, colorem non esse in actu sine luce : Intelligendum est, ut credo, de actu manifestandi quoad vium, non de actu existendi. Ornat itaque lux extrin- ceca colores & decorat, ac ipsos prius existentes in esse pecifico visui manifestat: non tamen primitus eos cau-1at. Et hoc intelligo de Iuce infusa extrincecus super res. Nam virtus lucis celestis ad interiora rerum visib liter penetrans, COOperantibus quatuor elementorum qualitatibus, Colores procreat atque causat. Et sic generatos L existen tes 1n esse specifico stiperveniens lux visibilis clarificat, nobilitat, &oculis manifestat. De generatione Colorum.
MAteria igitur perspicui, aut erit sicca per dominium, vel humida per dominium, vel mediocriter sicca vel humida. Si vero dominetur siccitas in materia, tunc si est actio calidi per dominium generabiturd uia e lidum rarefacit &disgregat, partes materie subtilitat atque generat claritatem. Et secundum noc, dicit Philosophus labro de animalibus c. I9. quod generatur albedo ex paucitate humoris in materia sicca, per
dominium calidi agentis & subtiliantis ; sicut patet in calce, & ossibus combustis, & similibus. Si vero agat iri materia dominans frigiditas, tunc generatur nigredo :O a quoniam
119쪽
quoniam constringit partes materie sicce & congregat, ac opilat, substantiam rei condensat ac obscurat. Obscuritas enim est privatio non solum lucis, veru meciam iacoloris. Quemadmodum claritas est disterentia coloris.
sicut lucis: quoniam est conditio visibilis simpliciter. Si
vero sit humida materia, tunc a calido dominante generatur nigredo : quia Calidum adurit partes humidas, Lconsumit humidum,quod exalat in fumum nigrum : ut patet in lignis viridibus, de quoru extremitatibus exit humor niger quando exuruntur : quoniam ustibila sunt que habent in poris humorem debilem, qui non potest resistere calori ignis. Nec tamen statim sust catur, set pocius alit ignem: Unde patet, quod humidum est potissimum in quod agit ignis, D illud humidum est nigredinis per coloris actionem quando calor agCns exalare iacit iubtile et humidum aquosum, & evaporat aerium, & remanet quod est ter reum atque grosium : propter quod oportet necessario ut generetur nigredo. Si ergo in materia humida vincat
dominans frigiditas, tunc albedo generatur, Ut apparet in nive, pruina, & in canicie, ac in hujusmodi fleumaticis :quamvis enim frigus aggreget humidum non tamen sicut siccum. Humidum eciam cum sit perspicuum magis est aptum natum nobilis esse coloris. Sic ergo albedo generatur ex aere vaporoso, id est declinante ad humiditatema queam, & hoc per frigidi actionem. Set flamma alia quando apparet alba, quando materia aeris est subtilis in qua radiat vapor ignis. Et talis albedo non est proprias et pocius transumptiva. 4 Habemus ergo quomodo generantur duo colores principales, videlicet album &nigrum : de quorum nobilitate in sequentibus clarius dicetur. Sunt tamen aliqui qui ponunt i ucem cita de substantia coloris. Et illi dicunt quod color est lux incorporata perspicuo. Habet enim perspicuum istas disterentias: aut enim perspicuum est purum, seperatum a terrestreitate, aut est inpurum, cum terrestre itatis admixtione. Lux autem consideratur quadrifarie: aut lux est clara, aut obscura,vel est pauca, aut est multa. Cave tamen, quia
non dico lucem esie magna per subjectu magnum distustam: set sicut de luce virtuali dicitur, quod in puncto colligitur
120쪽
tu X, ut quando opponitur speculum Concavum soli. Ilux cadens s uper totam superficiem speculi in centrum spere speculi reflectitur, cujus lucis collectio speculum inflammat L cito combustibile generat : unde cum aliquid insanimabile opponitur, subito accenditur & ignitur. Si ioitur fuerit lux clara & multa in puro perspicuo, ait, do
neratur. Nam albedo est color, ex luce multa & clara
In puro perspicuo, generatus. Si vero fuerit lux parva Mobscura in perspicuo nigredo necessario generatur. Et ista decarant disti Aris totiles, D A erois : qui ponunt nigredinem privulonem esse claritatis, S albedinem habitum sive formam. Et secundum hunc intellectum patet quod quinque sunt colores ab albedine usque nigredinem paulatim accedentes descendendo quasi . β Similiter alii quinque Colores erunt proximi nigredini, a nigredine versus albedinem procedentes ascendendo quasi, donec stat occursus alicujus quinque colorum, quibus ab albed ne ad nigredinem descenditur. . Et sic secundum istam considerationem Ia sunt colores in toto. Duo videlicet principales secundum se, videlicet albus color, & niger:& decem colores collaterales, quinque vi Z. huc perextensionem ab albo ad nigrum descendentes, & quinque illuc a nigredine per remi ilionem, ad albedinem ascenderi
tes: in medio in unum idem sorte concurrentes. Et isti colores eciam vocantur a quibusdam principales, non per se set per accidens. Alii tamen vocant illos decem Colores medios. In quorum autem mediorum colorum positione sunt gradus quasi infiniti, secundum intentionem & remissionem majorem vel minorem, prout rei veritas osten
dit. Recollige igitur breviter ex predictis: quod color est proprietas sive qualitas derelicta in superficie corporis
perspicui, ex natura mixtionis elementarium qualitatum concurrentium in mixto, que med ante luce visui actualiter presentatur. Nam fine luce media, color organum visus actualiter non immutat, quamvis tamen color per se
sit vi fibilis: Non est autem ex defessii siti, set pocius e Ndefectu Scimpotentia organi : quod color sine actuali lucis presentia non videtur. De