장음표시 사용
141쪽
liter possunt Haraldi, & hujus artis expertes, verissimas causas assignare quare iste dominus portat talia arma, &alter alia, saltem quoad colores in quibuscunque Armis depictos, I proprietates sive conditiones ipsorum, qui talia primitus Arma portanda assumpserunt facilius decernere poterunt & declarare. Si aliqua igitur necessaria in isto libro colorum deficiant, videant assidui l ediores Dodi ores naturales, videlicet Plinium, Uidorum, Di coridem, ct Barth. de Platea, qui istam materiam in suis locis latius tradiaverunt.
142쪽
De ditersis signis in Armis depicitis. IXi in precedenti libro, ut promisi, de coloribus in armis depictis, & eorum nobilitare, ac differentia : Jam sequitur videre de diversis signis in Armis depictis, & quid per illa signa intelligere potiunt inspicientes. Et dicatis primo quod signum dicitur di in sinitive, illud quod seipsum offert visui, & aliud representat intellediui. Et pro eo quod inter omnia signa mundi digniora sunt signa viventia, ut F. de verborum s u. l. qui mortui. C. deposhumis heredibus i. v. xiij. q. v. quam posterum. Et inter viventia, nobiliora & digniora sunt illa que sunt sexus masculini, ut F. de senatoribus i. I. iutextu, & concordat ibi Accursus. Quare primo conVC-niens est dicere designis viventibus masculis, & si1c animalibus. Et quia Leo, inter omnia animalia irrationabilia, dicitur esse animal principale, igitur de eo primo
tractare intendo. Veruntamen olim, in annis meis Juvenilibus, scripsi in hac materia nimium sompniando :in qua quidem scriptura fateor me multipliciter errasse, ut In dampnando Oolorem viridem, ac multa alia posuisseque sunt veritati contraria: que Jam ex certa mea scientia
143쪽
revoco. Utinam omnes copi e de illa lectione m 2 extracte mecum essent: quas pro testor me antea non dormiturunt quousque ignibus consummassem. De Leone.
LEO, ut testatur idorus ti xij. grece dicitur Rex
Latine, eo quod Rex est animalium cujus virtus est in pectore, infirmitas vero in capite. Cum autem dormierit vigilant ejus oculi. Hominem non nisi magna fame comedit nec interimit. Hucusque , fidorus ubi supra. Dicit insuper Plinius ti . lib. ca. xvi . Leo in summa generositate est quando jubis collum & humeri vestiuntur. Set illi leones quos pardi per adulterium cum ieena generant semper illis insigni is carent. Quando leo semel bene satiatur, duobus aut tribus diebus cibo caret, D si faciatus fugiendi necessitatem habeat, cibos receptos ad faucCs re1-cit cum unguibus eos extrahit, ut sic ad fugam levior sit. Animal longe vite est. Infantes raro invadit nisi in magna fame. β Leo autem quando irascitur primo terram Cum cauda verberat, deinde crescente ira tergum suum percutit & flagellat. k Item in periculis appλret maxime gloriosus: unde quando persequitur a canibus& venatoribus non latitat nec se occultat,set sedet in campis ubi videri potest, D ad defensionem seipsum parat.
Quando vulneratur mira observatione novit se vulnerantem, A in multitudine primum impetit percussorem. Quando moritur humum mordet, lacrimamque fundit. Animal est valde gratum, modo suo cognoscens ia diligens sibi benefacientem,ut patet in multis exemplis positis per Pliniam ii. mit . ea. χ/Di . Arytoteles vero dicit de leone, li. a. de animalibus, quod leo habet collum quati esset immobile, multum rigidum, L posteriora habet ad modum canis, Sc semper movet primo dexterum pedem Sc post sinistrum, sicut I camelus: D parum habet de medulla in ossibus: & ejus ossa sunt ita dura, ut eX eorum collisione exit ignis. k In altissimis montibus moratur,& inde contemplatur predam suam : quam cum Viderit,
144쪽
alte rugit, ad cujus vocem terrentur animalia Isubito figunt gradum, contra que caudam orbiculariter ducit Scillius nature circulum transire quodlibet animal pertimescit: Set stant animalia stupefacta edictum expectantia Regis sui. 4 Item leo transiens per loca aspera unguos intra pedem contrahit Sc recondit, nam illis utitur pro mucrone, Sc ideo infra carnositatem ipsas abscondit Sc eis
parcit mirabiliter, ne tedant hir aut ebetentur. Predam suam quam capit solus comedere erubescit: Sc ideo sepe a remotis sequentibus aliis bestiis, de sua preda aliquid Iargitatis gratia derelinquit. Tante autem est caliditatis quod febres semper quartanas patitur Se tamen hunc
morbum naturaliter sustinet, ut ejus feritas edometur. Huc usque Plinius h. χυ . ea. iij. alias proprietates leonis narrat Jeronimussuper Ezechielem, c. ix. k Est autem una bestiola, quam modo timent, tam leo quam te ena, que vocaturi ea resones: que quoddam portat venenum
quod leonem Sc leenam interficit, unde capta bestiola ex- Uritur, ejusque cineree carnes asperse M posite in semitis leonis vel leene, eos necat, ut dicit Uidorus li. x0. Leo habet anelitum fetidum Sc infectivum, morsumque
mortiferum Se venenosum maxime quando est rabidus. Essicitur autem rabidus sicut Canis. Sanguinem animalis
ab eo occisi primo bibit u lambit, I deinde residuit discerpens membratim dividit, devorat, D deglutit. β Predictarum proprietatum Sc conditionum multe bone sunt Sc eciam multe male. Cave igitur in declaratione sive Armorum discretione, quid de Leone, Sc ejus conditionibus sis dicturus. Multi tamen dubitant pro eo, quod quidem magister Honorius Bonecti, in libro suo quem nominavit Arborem bellorum, quem quidem librum ipse compilavit in Gadico sermone, ad honorem Karoli Sexti, in quarta parte libri predicti in Cap. xxxix. assirmavit dominum nostrum supremum Regem Anglie, debere omnino portare pardos in suis Armis, Sc non leones, quia salva pace sua, in illo nequiter erravit, ut sequitur. β Nam nobilis ille poeta Arebiire ιsMribens de Bruto, qui primo, ut
dicitur, regnum Anglie occupavit, ut dominus terre, portavit,
145쪽
tavit, pro Armis suis, UNuM LEONEM RUBIuM PEDIT ANTEM IN CAMPO Au REO, Ut metrice dictus poeta scripsit, Repiat in umbone leo flammeus igneus aurum. ut hic Leo flammeus L igneus, hoc est rubius, reptat, id es pedibus transit, in umbone vel scuto aureo. Et gallice, Ilpori or un leonepasiant de ge les. Et post
dictum Brutum successores sui Britones Portaverunt eadem Arma successive. Qui quidem Brutus divisit totam insulam in tres partes: In Loegriam, Cambriam, Albaniam. Deditque Loeyriam Locrino filio suo primogenito, secundam vero partem videlicet Albaniam, dedit Albana Sio secundo filio suo: Terciam vero partem videlicet Cambriam, dedit Cambrio filio suo tercio. Declarationem istarum partium relinquo Cronicarum scriptoribus, qui satis clare dictas declarant partes.
Deditque dictus Brutus filio sito Locrino primogenito Arma sua predicta. Dedit insuper filio suo
secundo UNuM LEONEM RUBIUM RA-pacEM IN CAM po AUREO, ut supra. Oue Arma adhuc portant Reges Scocie cum modica additione, videlicet, UNO Du-PL1 1 TRACTu CUM FLORI Bus GLADI OLI CONTRA Posi TIS DE RURIo, ut
hic. Et gallice sic, II pori dor nn leonrampant di nn Gubie iras florete contre degentes. Dedit insuper idem Brutus filio suo tercio, vi delicet Cambro, pro Armis suis, Duos
Que quidem Arma ipsi Reges LPrincipes Wallie, & eorum filii, per longa tempora
portaverunt,ut hic. Locrinus vero primogenitus Bruti patris sui, portavit dicta Arma paterna, Sc Octo Reges descen
146쪽
dentes ab eo, usque ad divisionem Regni, L a divisione regni dubito que Arma fuerunt portata, quia prima divisio fuit inter sorores. Credo tamen quod Dunmasio Monarcha portavit arma Bruti, M succeissiores sui, usque ad Luim m : qui postquam conquisivit totum Regnum Francie, Almaniam, totam Ttaliam, &Civitatem Romanam, tunc Consulibus ibidem Sabino Sc Porcenna. Qui Belinus postea, ut dicunt Crom , totam Greciam Occupavit: Veniensque in Angliam nova Arma sibi assumpsit, D portavit
TRΕς Cono As Au REAs IN CAM poAZORIO, quia ipse fuerat trina vice, iain diversis Regnis ter Coronat US. OUC quidem Arma ipse successores sui portaverunt usque ad tempora uterpendragon qui ipsa arma non dimittCns, nova assumpsit, L portavit. PortaVit namque Uter, Duos DRACONEs VIRIDEs, CORONI s Ru BEIs CORONATOS, TERGA AD INVICEM VERTENTES, IN CAMPO Au-RΕo, ut hic. Et Gallice, It port dor deuae
tragons metas corrone et, de gem Δ, tes dorsencontre lex, dors. Que insuper Arma,
tam priora quam ista, portavit Rex ille inclitissimus Arthi rus filius D successordidit uterpendragon, usque ad finem vite sue. Assumpsit
tamen prefatus Arthurus, viso quodam miraculo apud Glasconiam, alia Arma ad laudem Cru- 'cifixi vi g. UMAM CRUCEM ARGENTEAM, IN Cuius BRACAio DEXTRO ERAT QUEDAM YMAGO BEATE MARIE UIRGINisCuM F1L1o Suo IN BRACHIO DEXTRO SEDENTE IN CAM po VIRIDI, ut hic. Quo insuper Arthuro mortuo, videlicet Anno
ab incarnatione Domini quingentesimo quadragesimo quinto, Conflantinus filius ejus succellit in Regno, qui Anna sui partis detulit. Et post eum Aurelius Conanus, post ipsum regnavit quidam Malgo, post quem regnavit Catericus ultimus Rex Brito
147쪽
num, quem SaXΟnes CXpulerunt. Tuncque dicta Arma Arthuri ulterius non portabantur : quia intrabant Saxonesia Regnum per multos Annos occupaverunt Usque ad tempora Cad alladri. Oui portavit in humeris suis, UNAM CRUCEM PATENTEM
ut hic. Gallice It pori Tasour une Croispale sche d 'or. Oue quidem Arma, si militer portavit filius suus tin tota vita sua, qui per Saxones peremptus est. Cui successit nepos suras Rex Tne, qui nutu divino non qua ii Brato, set quasi Saxo, in
Regem est coronatus, & unctus. Nam mater e)us de stirpe SaXonica generata est. Pater vero e)us fuit Renten de
stirpe Britonum, qui 1 ne regnavit triginta D septem annis. Princeps providus, portans predicta Arma Cadnvadadri usque ad finem vite sue, L post ipsum singuli reges eadem Arma portaverunt, Usque ad tempora Regis berti. Qui quidem Egbertus portavit
UNAM CRuCEM FLORIDAM IN CAM poASORIO, que,Arma Crant continuata iaportata per Omnes Reges sequentes, Uf-que ad tempora Sancti Edrnardi Confessoris. Set tunc intervenit quidam Danus, alias Dacus, nomine SNUnus, alios Si uo, qui expulit Et redum Regem Anglie a Regno, Sc Regnavit usq; ad mortem, D in Eboraco sepultus est, qui portavit, TREs CORONAS PALATAS Au-REAs IN CAMPO Rusio ut hic. Et duo alii Reges Dani intrusores, Inutus videlicet, M 1 tarde nutus. Quibus quidem tribus intrusoribus successive mortuis, reVC-nerunt duo filii Eldredi, Aluredus videlicet, ia Edwardus. Quem quidem Aluredum proditorie occidit God, inus Comes Cancie. Et Anno Domini M. quadragesimo secundo secundus filiusEldredi, in Regem Anglie asii imitur, I coronatur, qui portavit in Ariaras suis UNAM CRu EM FLORIDAM AUREAM
148쪽
Et quia spoliatus antea suerat perDanos,assiimpsit QuINGIE MKRu Los AuREos portans eos SINE PEDIBUs : quia vocabatur ipse E ardus sine terra, quare portavit dictos merulos sine pedibus. Quo quidem sancto Rege mortuo sine herede successit Haraldus intrusor, qui parvo tempore regnans a millelmo Duce Normannie est occisus. Qui Willelmus totum Regnum Anglie conquisivit. autem cestaverunt Arma Anglorum Regum : &Conquestor predictus Willelmu' pro Armis suis portavit, Duos L EopAR- Dos AUREos, IN CAMPO RUBio, Ut hic.
Et Gallice sic, It pori dege te et, ct deux
Leopardes passenteae gor. Que eciam Arma portavit filius suus Robertus Curios primogenitus, filius suus millelmus Rufus qui
successit patri in regno Anglie coronatuS. Ouo quidem millelmo Ruse mortuo, sibi successit Henricus primus frater ejus qui eadem Arma paterna portavit. Quidam tamen dicunt quod millelmus Conquestor,adepto Regno Anglie, apposuisset Armis suis tercium Leo pardum, de qua appositione nichil cautum invenio. Set satis notum est, quod iste Henricus primus sine herede obiit, quia illelmum filium suum, & Ricardum simul in una hora mare ablorbebat, filiam vero suam Matillis nomine, Henico imperatori Almante in uxorem dedit. Set filiis suis, Willelmo videlicet S Ricardo prius, ut dictum est, mortuis, prefatus Henricus primus Rex Anglie diem suum clausit extremum, filiam suam Matiidem Imperatricem relinquens heredem proximum ad regnandum. Set quIdam Stephantis, Comitis Bleseusis L Adeleye tercle sitie Willelmi Conquestoris filius, neposque prefati Henrici
Regis mortui, vicesimo die Nomembris sole existente in sagitario Anglie intra vit regnum, L coronam usurpando qui ibidem xxij. die Decembris proximo sequent. Coronatus, scutum portavit rubium in quo habuit TR iuM LEONuM
149쪽
ut hie. Et hoc quia ipse intravit Angliam, ut predixi, Sole in illo signo existente. Et Gallice stic, It pori de gemus trois sagitatos en corps de I Fons passant et, Hor. Cui quidem Stephano intrusori successit Henricus secundus, filius Matridis Imperatricis Galfridi planta genet Ducis Andigamie. Qui quidem
Henricus portavit TRΕs LEONES AUREos PEDITANT Es, IN CAMPO Rupio, ut hic.
Et Gallice sic, It pori de gem et, trois Leons passeintrita dor. Sie ergo habemus Clare, quod Arma Willelmi Conquestoris cestaverunt: quia ibidem defecit linea masculina. Et scias ulterius quod
opinio illorum qui dixerunt quod dicti Reges Anglie portaverunt tres Leopardos in campo rubio, addentes quod duo Leopardi pro Ducatu Normannie, &tercius apponitur in scuto pro Ducato Acquitante, est omnino reprobata,
quia iste Henricus, de quo prius scripsi, filius Galfridi
Plantagenet & Mallidis Imperatricis post divortium celebratum inter Lodo cum Regem Francorum, & Alianoram filiam Ducis Aoquitante, duxit eandem : que fuit heres dict Ducis Aequitante patris sui, & sic hic crevit primo titulus quem habet Rex Anglie ad Ducatum AEquitante. Quare dico quod illi erraverunt qui dixerunt, quod Uillitaus Conquestor apposuit tercium Leopardum in Armis suis, ratione ipsius Ducatus Acquitante, quia apte nullum titulum habuit ibi, set iste Henricus secundus, ut predixi. k Multa enim obprobria audivi diebus meis dicta in noctis silencio, tam illustrissimo Principi Henrico quinto, in obsidionibus suis, tam eciam Domino meo singulari Domino Thome de Monte Aeuto Comiti Sar. Sc Pertici, in diversis obsidio
Libus suis de istis Leo pardis, & de illa
bona domina Maria nomine, que fuit uxor Henrici quarti x mater Regis Henr. quinti, ubi tunc veritatem hujus rei veracitor sum expertus. k Dicatis igitur si placet quod dominus noster suppremus dominus Henricus Rex Anglie, portat Pro
150쪽
pro regno Anglie, TRES LEONES A ii R E o s IN CAM poR u B i o , Sicut portavit Dominus Henricus secundus progenitor suus. Et sic in Henr. primo cessaverunt Arma paterna, quia tunc cessavit linea masculina , ut supera-us dixi. Sic autem portavit ille famosissimus Rex Anglie Henricιιs secundus, pater Ricardi post eum in Anglia regnantis. De quo in Cronicis metrice sic scribitur, in laudem sui nomini S. De Henrico secundo. Henriciis natus Mallidis, Regna tenebat: Sub quo sacratus Thomas mucroue cadebat. De Rege Ricardo primostio Henrici.
β Mile, famosis, Rex Ricardus generosus,
Non hominem metuit, tantus ad arma fuit. Pro dolori ob mortis mundopercussio sertis fCur non magnati vis parcere, uec bonitati PMors deliquisti que Ricardum rapuisi,
Regem vincentem, nece vrclum, prole carentem.
In multu letus fuit . forti que facetus. Blandi sermonis, ditatus corde Leonis. Seotia, IVallia, Neu stria, Gallia, conticuerunt, Arma Britonica quando leonica visa fuerunt. Ultramontant rusici, Si lique, Pagani, Ad bellum, parmis cutum tenuere LeonuW. Rex Tancredus pacis pepigit sibi sedus,stu subjectiorum regnum tenuit Siculorum. Posea profundo capto bellavit eundo Uiqueo teste,sua Cipria sit manisse. Artesua mique fuit Aconreddita, quique
Circum manserunt, altas turres petierum.
Cairam, namque Damietam, Cesariamque Hic invadebat, sibigens adversa cadebat. En Safassim s midit quando Sala inus Iesu Ricardi petiit postrema Liardi. Ligna nequit fari, nec cor psi erit meditari, Quemquam formari conditione pari.