장음표시 사용
171쪽
Hie mihi Corticis Peruviani justa de- sensio suscipienda est, Cui salutiferae An-' E. Ezrtidoto a Φιλάνθρα πια ipsa in levamen divariosis aerumnarum vitae humanae plurimarum ες-'-
divinitus concesse convitium faciunt Adversarii, quia febrile sermentum inde subactum, saepenumero post hebdomadas,
vel saltem menses aliquot revirescere sim let. Quum revera hocce fermentum
quicquid sit,) durationis suae spatium fixum & determinatum habeat, jam brevius, jam longius, ct tapius ad plures
menses imo & annos protensium,adeb ut, priusquam hic Fomes metam suam ult, inam attigerit, Febris inde orta, quocunque modo curetur, sive alio quocunque Arcano, sive more methodico sic. Venae- sectione, Emeticis, citharticis, Epithem iis, Pericarptis, Diaphoreticis, &α mo- db haec unquam scopum attingant) vel Naturae solius Viribus, squod non raro fit aestivo tempore, cum ex appropinquante sole vis spirituum expansva multum fovetur & augetur) non rarius tamen ager recidivam patitur, quam si
Antidoto magna usus fuisset. Ind ueFebrium recidivario soli Cortici imputanda non est, potius jure laetandum nobis est, quod Remedium istiusinodi possideamus, quo Naturae diu oppresta & attritae, quoties libuerit, succurrere & fatalem hujusce
172쪽
8 Febris Intermit. Exercitat. I.
hujusce morbi exitum praecavere possimus, utut a curatione aliquando repullulare soleat. Quinetiam nesseio an non a frequenti, atque post justa intervalla repetito ejus usu, eradicatio semitis ipsius venenati accelerari queat. Certe revires., centia Morbi Corti e curati non medicamento. sed Medico Vel agro accepta referenda est; praesertim ubi jam vili pretio, magnum hoc Remedium comparari possit, di a liberali ejus usu nunquam quicquam detrimenti aegros passi,s esse, quantum ego scio, hactenus observatum est ueat a nimis parca ejus dosi hoc incommodi accidit, quod Morbus exinde vel in propria, Vel, instar, in alia forma ad revirescendum aptus natuS sit. Quanquam flabrilis Paroxysmus Acutus sit, Morbus tamen ipse quicunque fuerit ejus Typus, Quotidianus, Tertianus, Quartanus, simplex scit . vel duplex, est sere semper plus minus Chronicus, duraturus usque ad persectam eliminationem Uenenati intasmatis, quocunque modo id tandem fiat. Fermentum enim hujusmodi Febrium squicquid e contra veteres senserint) exinde mihi videtur non multiplex, sed unum idemque esse, quia hae febres, praesertim ubi diu dur verint)typum situm absque aliqua evidenti causa mutare solent, atque Febris quae jam
173쪽
legitima Tertiaua audit, post unam vel alteram hebdomadam Quotidiana, H Dirit ea, immo non raro Quartana evadit,& vice versa Quid λ quod semel obse Vavi hujusmodi Febrem,ex malo regimine in malvam 'techiasem admodum perbculosam degenerasse Z cujus curatio maxima ex parte liberali usu corticis Permutant absolvebatur, genio Veneni primarii id suadente. Praeterea fermentum cujuscunque Febris Intermittentis viribus Corticis Peruviani indisserenter cedit: Et observatu facile est,unciae uni Chinar-chinae ipsam Febrem Quartanam, astasMe apparatu Apoetematum deos ruentium a veteribus decantatorum; atque solennium Evacuationum, aeque cito & certo locum cedere, ac simplicem Tertianam, Quotidianam aut quamcumque aliam hujus generis vel levissimam.
174쪽
C A P. IV. De Signis Febris Intermittentis Diognosicis.
Diaeisse T Ebris Intermittentis in genere, aut pica I ' motidianae, Tertian , Q tβηα, Hemitritaeae in specie, genuinae stil. signa Diagno si a & Pathognomonica enarrare supervacaneum mihi videtur; cum ea ex Paroxysimorum diligenti observatione, nisi Petris Intermittens typum alterius morbi induerit, cuivis innotescant e symptomatis prius descriptis, Atque symptomatum Diagnosticorum ZEtiologia vera & satis luculenta ex antedictis peti possit. Verum quandoquidem aliquando accidit, ob vehementiam symptomatis . alicujus , singularis caetera omnia in tantum furem antis, ut Algor, Horror, Calor, ct c. nan tantum Adstantium sed etiam Agri ipsius sensum plane fugiant, ager de hoc vehementi symptomate unice conqueratur, &, durante Paroxyimo, tractari postulat methodo, ipsi morbo, sub cujus larva F bris jam latitat, debita; ejus tamen revi- reicentu vix aut ne vix praecaveri possit absque Cortice Peruviano, Vel alia siqua sit) Antidoto in Parox sinorum inter- 4 vallis
175쪽
Cap. IV. Intermis. Diagnostica. 8 r
vallis exhibita : operae pretium mihi videtur hujus Protei Prias sormas, saltem quae mihi a huc innotuerunt, enumerare, quin & criteria siubjicere, unde dignoscantur a yeris ipsis morbis quorum typos
mentiuntur. Quanquam multa arte genium suum Ff IN. aliquando dissimulent Tetres Istermittentes, certo certiuS tamen CX Urma quae ses. ,tis jam multum tincta est, contentis saturatur, & sedimentum praecipitat colore miniis lateritio, ut in vere Intermittentibus sere semper sit) atque ex statis Paroxysmorum, & lucidorum intervallorum periodis, periodica horum symptomatum exacerbatione & remissione, deprehendi & dignosci possunt. Ita in aliqua parte meningum, spiritibus inibi ve eno agitatis & explosis, Hemicraniam intolerabilem subortam saepisti ine ui,se uobservavi, camque post certas & statas pCriodos, quotidie ut plurimum, recru- μ'' 'descere soli'm, verum absque aliqno solenni Algore, Horrore, Calore & Sudore, i qui sese alternatim excipiunt in Intermittentibus legitimis. Urina Vero mul mintincta & contentis saturata, speciem Α- quae cum pulvere lateritio commixtae
seimper prae se serebat. Morbum incassum frequenti. venae.sectione in pilari vel ejus ramulis celebrata, atque G aequσ
176쪽
aeque frequenti Dil potisorum applicatione, usu Cephalicorum omnigenorum, Errhinorum, Masticatoriorum, &c. curare
tentavi. Veriam . Emetisse, Catharticis lenioribus, Chalybeatis, Antii corbutuis,&c ad mentem veterum exhibitis, acuendo& turbando Spiritus, eam semper auxi, donec tandem eYperientia didiceram, usu Corticis Peruviani Venenum FGbrile,doloris hujus fomitem, penitus posse subigi.
Fibris Iη- Parili modo, a praepollenti vi venenira miti in hujus sebrilis Cerebrum & origines Nervorum circumquaque obsidentis, atque spirituum dispensationem praepedientis, ites litia iteiumque spoplexiae symptomata obser Vavi, certo tempore, tertio Vel quar- to quoque die recurrentia; sic. profundifflma m somnum, stuporem Sc sertorem, Urina interea suti solet in Febribus Intermittentibus) semper rubedine multum tincta,
contentis saturata, atque, cum aeri CX-
pCneretur, ad p recipitationem sedimenti, lateritii valde proclivi. Hos agros, durante Paroxysmo, methodo Apoplexiue ldebita, copiosa sc. Venaesectione, Dispasti eis frequentibus, Emeticis, atque catha ticis acrioribus, Sternuta riis, Cephalicis, aliisque ejusmodi Remediis simulantibus, cum selici successu, excitare sategi; nunquam vero revirescentiam Paroxysmorum praepe.
177쪽
Cap. IV. Intermis. Di nostica.
praepedire potui absque China-China, in intervallis lucidis, manu liberali, idque consertim ministrata. A quo tempore, AEgros, quamvis ab Apopoxta liberatos,
saepius tamen diuque recrudestentiae Paroxysmorum Felris Intermittentis obnoxios observavi, unde de origiose & vero Fomitu hujus morbi Apulexiam veram mentientis non amplius dubitavi. Centies observavi Colicam Ventriculi vel Intesimrum, Pleuritidem acutillimam& vere spasmodicam, Rheumat matri Uni-Ptisiriti .. Versalem, vel particularem, Febrem Scar- latinam, Er' petitosam cum symptomati si ' Pathognomonicis intensissimis, ab expansione explosiva spirituum hoc veneno numis irritatorum, orta fuiste. At ista symptomata statis periodis redibant; Urina reddebatur, qual:s in Febribus intermittentibus app irere iblet: Et has febres, 'cum Vel sponte sua. vel arte coacta lar-Vas depΘnunt, China-china cito temper,& feliciter curare Eleo. Denique, quoties hocce Venenum, Vel Emeticum tu Arsiegicati vel Catharticum termittens
est, vel limul utramque eVacuationem in
ducit , Morbus induit Typum Choserae Diari hae morbi, Diarrheae torminois. DV e teriae, vel simplicis Vomitionis. Verum statis periodis revertitur, vel saltem exacerba
178쪽
Signa Febris,&c. EXercitat. l.
est, ac si pulvis laterum cum Aqua consuunderetur: & qualis in Febribus: Intem ttentibus aerὰ semper conspicitur . Hic verb, licet Paroxysimos Laudano serpius repetito, Enematis, Aqua Pulgi copiose propinata, aliisque ejusmodi debita methodo
ministratis curavi: Revirescentiam tamen Paroxysmorum Vix unquam absque liberalium Chinae chim cum Laudant moderata dosi commixtae, & frequenter remis sionis tempore exhibita praeeaVere potui. Ubi vero a Corticis justa dosi venenum hoc Emeticism ubi Calliarticum subactum fuerit, colluvie humorum col liquatorum Versus ventriculum di Intestina jam nab uῖ tendente, facillime cum, vel absque Lati uno horrendae istae excretiones ultro cessant: Aliquas Historias e plurimis aliis selectas, in majorem sententiae nostrae &Praxeos elucidationem,atque confirmationem, in fine hujus exercitationis subne- listere non pigebis. l
179쪽
De Febris Intermittentis Progno- sicis.
JRognostica quod attinet, illa duntaxat
proberre lubet, quorum Veritatem longus usiis & experientia comprobaVit,& qhiae sunt principiis nostris prius 1la-hilitis consormia. In uno eodemque Paroxysino Pebris Intermittentis, post expansionem spirituum incoeptam ex qua Naturam, hac Vice,qua dantenus victricem fore conjicere liceat j non amplius AEgro periculum urienditur, modo MorbUS typum legitimum non mutet; & symptomata aliqua vehementiora non superinducantur; omnes enim, quos in ParOX-ysmo pereuntes ego observavi, algentes fatis cedebant fere statim a primo insultu Paroxysmi,atque licetAlgor ad biduum vel triduum aliquando protractus fuit, Ope tamen Caloris interni, vel externi, & artificialis ministrati, nullam omnino spirituum expansionem sentiebant, tanta fuit Meneni vehementiat 1'. Quotiescusque. ob vehementiam praesentis alicujus symptomatis ex insueta spirituum sive eXpan ,sione sive Cppressi e orti,contingit febrem
180쪽
86 Febris Intermit. Exercitat.
typum suum nativum mutare in speciem Apoplexiae Pisurii dis, Colicae, seu Chol morbi,Sc.Unoquoque Paroxysmo AEger indisserimen adducitur, plus minuS, Pro ratione symptomatis urgentis, atque gradu
veneni ansam symptomati ministrantis. Indeque lymptomata haec in lita, quae '
subitaneam totius Machinae ruinam inbnari videntur, curam praesentem Medici, applicaticnemque remediorum sibi de- lhitorum polibabita Febre & veneno, a quo ortum ducit postulant. 36. Sym-Ptomata isthaec vehementiora sub finem
ultro cessant, vel saltem plurimum mites- lcunt, donec a renoVato Veneni vigore, in Paroxysimo proximo recrudescere imCipiant ; atque proinde Medici est, in hisce
intervallis, copiosa eaque satis repetita Antidoti propriae ingestione, subactionem veneni morbi fici quam citissimam, totis viribus, moliri, ut saltem symptomata haec venenata & lethisera, si non ipsum Paroxysmum subsecuturum tollere queat. 4'. Febris Intermittens genuina, eaque non tantum si artana, vertim etiam ipse Quotidiana & Tertiana) respectu ad seriem ParGXysmorum, & fomitem eorum delitescentem habito, typum Morbi Chronici induit, utut singularis quisque Paroxys