장음표시 사용
211쪽
19 1 Elem Phil. - N. m. Maiptas retinet, revocat, componit , discerrut, IMAGINATIONEΜ. Item o Eodem modo facultas mentis , quae hola V 4, m niateriae raper adpetit , malum avem i. ., .ita. us iatur VOLUNTAS qu in res mateririles: quas bona judicat, fertur , vel ab iis
istisit, DPETITUS SENSITIVUS dicia
I. XVII. Intelle Qui, a etiaIus percipiat, iudῖcet, ra- 'μ α Iocinetur quidem de rebus immateri zΣrni abstractis, imaginaris de materialia versa in bus, hae autem sensus diversimode adficere possint consequens est, ut intellectus apud , omnes idem , imagina io hominum diverse
'mine omnes homines, modo sana rati ne utantur , concipiunt , figuram includi nota posse duabus lineis , virtutem ei honestam, corpus constare parcibus at nota omnes iudieant , hane musicam esse suavem iacient illam esse sermosam , cibum istum esse saporis eximii.
S. XVIII. Quid eo Quoties mens ratiocinatur de actionibus kicnxia propriis, , utrum le*i onvenian nec ne disquirit, ' haec intellectus operuis adpeta latur CONSCIENTIA. Est ergo eonscientia est syllogisnus , eum
ius in pnajore propositione . in minores sum , in conclusione sententa oeeunti Hinc quo respectu ma actionum , Mensatrix, restis, judex vocari soleat, facile μ'
212쪽
De Mente. Is 'tet Nee magis dubitari poterit , quin errorem ridiculum committane, in eum Tolando, aliis onscientiam pro meu Pmento, plebi venditant.
s. XIX. Quum ergo vel de factis narretiis vel Ea ve an- ά δε ιυνδε ratiocinemurci illo casu conscien talia CONSEQUENS , hoc ANTECEDENS quens. Vocatur. Haec sapientibus propriaci illa Dpientibus cum stultis communis est.
s. XX. si ula deinde ita ratiocinatur, ut rem Item vel id linuidum perducat conicientia CERTA; certa, vehfi ex pothesi aliouid insere, PROBABLLIS; si denique vel in maiore, vel minore dubia. propostione, aliquid dubii superest, D BI vel SCRUPULOS audit. -
Nssentitate vir aeutissimus Gotti Geth. Titius Obseνv. XIX. ad Pusendor i Lib. I. cap. LAE VI de Ossis. hom ct eis. . 9. Sed eius argumentum id facile dissolvitur quod is , cui , dum aliquid agit , perinde est, sive id a Deo permissum, sive prohibitum se, aperte Deo insultat, eiusque legem pro
s XXI sie, prout quis vel recte , Vel perpe Nee non
ram de actionibus suis ratiocinatur, eatenus et recta, conscientia vel RE A dicetur, vel ERR NΕΑ, quemadmodum cilia, qtlatenuycon bonis , via cluso vel absolutoria, vel condemnatoria mala. ex ratiocinatione emergit, a XVIII. ' modo BONO modo MALA vocari solet: I Cave
213쪽
1oo alem Phil. Asor P.II. Cup. II. Se .L. Cave ergo confundas eonscientIamCTAM' BONAM . Potest enim aliquis recte ratiocinari, qui tamen bona conscientia non gaudet , veluti Davides Iudas Cainus. Nec etiam pro eadem habenda eonscientia BONA, TRANQUILLA , item MAL QMORSUS CONSCIENTIAE quia & per erroneam conscientiam, lῖeetiDla in se non mala sit , tranquillitas illa turbari potest g. XXII. Mem'ria Ouod ad IMAGINAΤIONEM attine .seentia ii quum illa Id eas rerum materialium retineat Fenium. . revocet, discernat , componat g. XV. λiudicium facultas
quae illas retinet, nobis est ΜΕ- MORI , quae easdem revocat REMINISCENTIA O quae discernit, IUDICIUM, quae deniqη componitin AMGENLUM
mum ver reminissentia aeque ac reIῖquarsacultates , ex perceptionibus cerebro impressis oriatur , ceu paulo post a. XXIVia seqώ. demonstrabimus una revocata dea,& altera, cum hac coniuncta , soli reeur,rere, quae est illa ADSOCIAM IDEA RUM , ex qua varia phaenomena , quae ire imagi natione humana observamus , explicati possunt α
undedi Et quamvis non temere reperiatur quis eris o quam , quin aliquam harum virtutum Parti- ..u, culam a Deo optimo maximo acceperit tamen quia diveris gradu permixtae sunt, in aliis iudicium , ὶ aliis ingenium praedominatur et hinc diversas quoque esse hominum INDOLES , nemo non animadverti s XXIV
214쪽
a g. XXIV. Ceterum ex eo , quod imaginatio circa unde , res materiales , intellectus circa immaiaria Illa D versatur incise patet, magisatisnom immediates inpialectum mediante abstractione. ex SENSU oriri, weatenus verum esse quod veteres junt e nihiI esse in inultiau quod non prius fueris in sensu Quae ergo de Hesi amatis disputant latonici , Cartesiani is alii philosophi , experientiae repugnant easque , si quid video, aecurate profligavit Io Loochius de Di.ll. Hum cis L cap. I O duobus sequentibus 6. XXV.sΕNsus est corporum vi adsectionum, vi ses quae extra organum sensorium sunt x perce la, ptio, in organis senseriis orta , per ne vos ad cerebrum , inde ad mentem de m
Quumque sensio ista fias ope organorum Quot senissensoriorum eorum inlinque reperiamus sus sint ei corpore nostro e totidem quoque erunt sensiones rerum externarum , GUSTUS
CTUS . Quae tametsi non fallant, si requisita ad sentiendum omnia adsint mens tamen parum attenta .itIis requisitis destia tuta , facile falIitur.
Et hinc imaginatio faciIe incidIt m mor Mois bos varios, veluti FATUITATEM, STUL
215쪽
bus somno sopitis, imaginatiori variario NIA illudunta
VIII. viais, 'Iaeco Intellectum imaginauisne omii, defitii LUNTAS est , qua bonum materiae expers dpetimuS, malum aversamur s. XVI. , Qualis facultatis quum nobis conscii sim g contra sensit communeu, philosophantur , qui eam exstare praefacta negant
Fecit id Bened. Spinora vi'. II ad oede burg p. 399 cuius να- 4 δος ex Ius 'stemate faciis perspicitur.
IM hium. Ex outa unu inserimus , volantatem im bema. se ein liberam, catenus, ut si in re quadam, particulari cognovit; boni, mali reuiddai, xtum esse, se vel ad adpetendam illam veIaveriandam possit determinare in in universui volunta necessario appetit bonum malumque aversatur . Plerumque illa etianti servit imaginationi , nec non pravis inclinatiombus, adfectibus , nisi virtute vindice, ex ista servitute luctetur .. Non erg hie nobis qua stio est de liberta.
te arbitrii, vel viribus nasurae humanae in rebus, spiritualibus , quippe quae ad eath dram ineologicam pertinet. I. XXT..
et is, ux volantatis sunt varii Aliquandio, varj. eniit, illi in volantate subsistunt, vel uti, rario , INTENTIO , ELECTIO, CUM
216쪽
De Mente. Logtur actus ELICITI Aliquando extra voluntatem transeunt in alias animi vel corporis facultates,, tunc IMPERATI adpellanae tur
Non alias autem iacultates voluntatis Imperio subjecit Deus, quam quibus dirigendis est idonea. Hinc voluntas potest impe
rare intellectui, ut rem accuratius contem-
Pletur, non autem, ut eirculum sibi conerupiat quadratum. Ita vivoluntas potest imperare brachio, ut se extendat, non autem sanguini , ne cireulum suum absolvat , nee stomacho . ut concoquat cibum . Ex qua
sane DEI providemia inprimis elucet. g. XXXI. , Quemadmodum vero volumas in bonis, 'umalis , quae omnis materiae expertia sim , Σ h. versatur ue ita DPETITUS adpeti vel ela senilis. aversatur res materiales, prout illae se ima xivo , ginationi vel tanquam bona' vel tanquar
s. XXXII. Prout ergo vel voluntas, vel adpetitiis a Quid ad- rebus externis diversimode adficitur, diversi MOR 'quoque inde nascuntur ZDFECTUS , per
quos intelligimus commotiones volΗntatis vel adpetitus , ex repraesentatione boni MI mali ortas, cum motu sanguinis, fluoris nervosi extraordinario conjunctas.' , Quod enim sanguis extra ordinem movintur, ex coloris repentina mutatione; quod fluor nervosus ex gestibus , motu, robore membrorum, cum adsectu quolibet conluse
217쪽
dus, quos non male propensionem , consensum& impetum vocaveris. In priore mens sere
tem naturaliter bonum adpetit malumque: aversetur g. XLIX, dubitari sine non potest, quin- in adsectu mens. semper a malo. ad moveatur, idque sive verum , si V adparens. Ita recte Buta in PHας XXXU: sorum CAUSSA Itaque adlaedium est repraesan lis' alibi boni vel mali di EFFECTUS autem commotio sanguini, spirituum animalium e tetraordmari R XXXI: γ Ir quo statin constitutus, homo , nec intellectit satis; uti tuW, nec imaginatione 'in ipsum corpus Eolore, gestu, ' membrorum, positu aci cium prodit
Unde non male veterutre non nemo sitasses irato, ne quid ageret , priusquam alphabe- tum Graecim recitari t. Mora, scilice inter ponenda, nec temere lud quam agendis est, servente adhuc adfectu ..
Quos gestus te Brunia Gallus , iconibus: .raphicis eligamen: expressit
218쪽
adfictus , nec funditus exstirpandi quod Stoicis placuisse novimus Hist phil LXXXIII. a Quun enim nihi peccati habeae adpetere bonuin , M adversaru malam, sane nec adfectus, qui ex repraesemati one boni , vel maIi oriuntur, C. XXXII. Dire se inadῖ esse possunt ias XXXVIR Ex eodem facile patet , utinam asectu
Aut vero bonim illud ver malam ' ργare se adaumtuo est, aut prasens au futurum Adpe
citur si XXXIX .Quumque qui bonum adpetit , e medias Tertiae- Esuiu conleliendi , retinendiaue , qu malam aversatur , de medii illud acie amo sendi laboretri coniequens es mediis
έonum consequendi retinendoque facilia cui via
BONUM oirmae verutar, quams simus Quartae.. eundum, simul honestam se a decreum, Gmul unde sit: Ierumque tamen unus respectus Prax alteri inagiir adficit animum Quoa
219쪽
ῆ. Elem. PhI Mor P. IDCap. II. Ses.Ls ergo imminet bonum adparenter Deum diam, VOLUPTAS oritur et si bonum adparenter honestum vel decorum , AMBRTIO; si denique, quod utile videtur, UARITIA. Rursus, quoties malum honesto repugnare videtur, IRA; si decoro, PUDOR; si iucundo, AEDIUM, si denique uillitati, INVIDIA emergit. l a. si in Venerem tendi , LASCIUIA
s in variarum rerum parum utilium cognitionem, CURIOSITAS , si denique in gulam, LUXURIA dici solet. s. XLI. lata . Sunt, adfectiis , qui e bono maloque alis eri contingente existunt. Ex bono enim amici praesente vel preterito CONGRATUL Tlo ex futuro FAVOR 3 ex meso amici praesente , praeterito vel futuro COMMISURATIO ex bono porro, quod inimico, venit , iterum INVIDIA ; ex malo ei linitiinente IRRISIO vel χ ρεκακια nasci
XLII. Nec raro plures adsectus inter se colliduntur aut jungunt phalanges . Sic si amον, .netus concurrunt, ZELOTYPIA ; sin i, ilia, ambitu, AEMULATIO inde oritur.
g. XLIII. Quando Qui adfectus omnes , sepius repetiti
adfectus es cile in animo radices tam altas agunt, ut . ., e in habitum degenerent , quo casi adfectus, qui olim veluti per vices recurrebant , in MORES degenerare solent.
220쪽
g. XLIV. , En non modo pure operatum, sed R emis :
1V1 CORPORE, tamquam organo inlata
strumento, utitur, G. XL ricissim s
eorpore varie adficitur . Id quod in magi, natione 'adpetitu sensitivo docet experiem tia . Modum , quomodo mens, id est mutastantia immaterialis, in corpus agat, rumsus a corpore P possit in menstili , ignoramus, ' quamvis de effecti conste quam certissime.
'moe sater non pudet. N i, uete sit AtD, stotelicorum sententia de s Lemata in xuspissici r non ignoro Malabranelii alior nisque de 'stemata ausarum ecasionaliam denique .sUem harmina piastabilitar quod adhue tantum strepitum .dedi , -- - - pendi . sed hypotheses video , quibus as c sumtis , demonstrari possunt pisi omen s an vero illa hypothese
sed paucis . Nam omnino non placet.
Quamvis autem corpus variis constet par ristibus, solidi aeque ac sui licha tamen prat-α eipue huc pertinent quia Sc ad vitam h sese minis plurimum conserunt, ω mentem adficiunt maxime, re solidarum veluti semina-ῶ- an perpetuum I. XL