Io. Nic. Madvigii Adversaria critica ad scriptores Graecos et Latinos Io. Nic. Madvigii adversaria critica ad scriptores Graecos De arte coniecturali, Emendationes graecae

발행: 1871년

분량: 759페이지

출처: archive.org

분류: 문학

31쪽

Lib. I.

tionem sine tiν vitiosam esset . Et ut huius primae omnium erroris species etiam Latina exempla ponantur . neque in

Lueilii stamento lib. XXVII), quod Nonius p. 296, 0Xp0dit enarrans utile esse, primum testimonium ponit Ego enim an per eiciam, ut me amare expediamin ulla est dubitatio, quin E pro F substitutum sit spersiciam ut me amare expediat, relicto in litteris an mendo neque, quin Velleius Ρaterculus II, 29, 2 de Cn. Pompeio

sic scripserit: potentiae, quae honoris causa ad eum deserretur, non vi ab eo occuparetur cupidi 88imus, ubi editur non ut, prorsus otiosa et perverea particula et sublato orationis artificio, quod est in tribus contrarie inter se relatis, honoris causa et vi, ad eum et ab e0, deserretur et occuparetur. L0ngius serpsit error apud Ciceronem in oratione de domo l2, ubi cum inter se contraria posuisset illud nativum et hoc adiectum malum, factum est primum adlectum, tum quod habent codices ut videtur, omnes, delictum, deinde quod in editionibus multis est, delatum. Verum perSaepe non ipsarum litterarum figurae per se propter similitudinem permutabantur, sedi cum duo vocabula latidem litteras et

praeter unam cetera8 communes haberent, oeul0 non in

unam illam litteram intento, ex ceteris pro vocabulo scripto alterum occurrebat, Si praesertim notius et magis tritum erat; nec tantum vocabula prorsus litterarum numero et ordin0

Perversissime Stailbaumius non Hermannus) in Platonis r. p. IX p. 581 D sprevit certissimam Graseri emendationem ri οἰμιε-

θα pro ποιωμεθα scribentis, quo omnia apta et recta fiunt. Nimirum lacilia et simplicia sordent. Hanc quoque emendationem aute multos annos ipse seceram.

32쪽

Lib. I.

aequalia permutabantur, sed etiam prope aequalia. Velut quod apud Plutarchum de cohibenda ira o. 15 p. 463 Αὶ inter assectus, quibuscum ira comparatur. pro tim0re nominatur eaedes pcνου δι καὶ χεiρων εοτί pro νοβον, quanquam callido vertendo substituitur homicidii affectatio. quasi is affectus siti, non sane ex similitudine litterarum δε et Ν natum est. sed ex totarum vocum, itemque quod apud Xenoph0ntem

hist. gr. VI, 5. 3 pro παλιν ἐvini pisαντο ιiαν ΠΩλιν et ην Μαντίνειαν πορεiν καὶ τερχίζειν et γ ν Πόλιν scriptum est πολὲν cum vitiosa eiusdem vocis repetitione et obscurato eo.

quod caput rei erat, et quod apud Lucianum Hermoti 30

rem non pertinet. Contra in II et T in certo scripturae genere similitudo ipsarum litterarum valere potuit, quibus permutatis apud Platonem in symposio p. 200 A scriptum

est ὁτου pro onoυ φυλαξον παρα σαυτι' ιε ινη ιενος, ο Που, memor, ubi condideris, ut depromere possis; am0rem sempser esse alicuius, dictum erat, non, cuius esset; si in Gorgia p. 485 Ε διανι ρέπεις pro διατρDrεις καὶ φυσιν φυχῆς ωδε γενναίαν ριειρακιωδερ τινὶ διατρε - Πεις f/ορφώμιατι, pervertis et dedecoras; prorsus absurde et sine ulla vera sententia dicitur φυο ιν διαπρεπε ινριορφώριατι et alia alibi corrupta. Suetonius Claud. 44 scripserat do morio Claudii ab Agrippina festinata: Prius igitur, quam ultra progrederetur, praeventus est ab Agrippina, quam praeter hae e conscientia quoque nec minus delatores multorum eriminum urguebant. id est, ad festinandum impellebant. Substitutum est arguebant. Num igitur illa. quae antea Suetonius de Claudio narrat. Agrippinam arguebant p)ὶ Abstineo

Contrariurn mendum surguebatur pro arguebatur in apud Tacitum ann. VI, 29 353 Emestius sustulit.

33쪽

Lib. I.

exemplis. in quibus confirmo et conformo permutantur. Valerius Maximus III, 7 Ε. si Prusiam ridens. qui in re bellica plus extis quam Hannibali credidisset. sic scripsit: Et sane, quod ad exploranda bellica artificia aestimandosque militares ductus attinebat. omnBs focul0s, omnes aras Bithyniae, Marte ipso iudice pectus Hannibalis praegravasset. Pro eo seribitur in codicibus editurque ab omnibus bellica sacrificia, prorsus ridicule, quasi in Hannibale sacrificiorum peritia laudetur et ea recte aut saltem tolerabiliter cum militaribus ductibus coniungantur, ae non hoc ipsum Valerius dicat bsilicam Hannibalis peritiam omnibus sacrificiis praeserendam fuisse. Communes litterae ificia alterum vocabulum obieeerunt; etsi etiam, cum a littera semel scripta laetum esset belli cartificia, vocabulum capite truncum prava coniectura, quod de extis aliquid praecesserat, suppletum esse p0test. Senecae quidem de constantia sap. 15, 3 80la nocuit similitudo, qui cum per figuram . ut 80let, experimentum capere iubens sic scripsisset: Quaere et aspera et quaecunque toleratu gravia sunt audituque et

visu refugienda; non Obruetur eorum coetu et

qualis singulis, talis universis obsistot, substituis quare pro q uae re perturbata plane oratio est, cui frustra nuper incredibilem anacoluthi speciem adhibuerunt

quare a Spera non obruetur); superiores interpolatione temeraria usi erant quare et Si aspera . . . quantumcunque ... sint). Una littera longius nελαγιος

apud Strab0nem bis pro πλάγιος positum est, primum III p.

versae; Germanice dieas: li egen melir SeitKartii; πελάγιαι et πελ ιγιαι /ιάλλον, ut scribitur et editur, iure tam mirum Mei nexio in insulis visum est, ut Stellulam apponeret; deinde V p. 244, ubi editores adeo nesciunt, quid laetant verbis την

34쪽

Lib. I.

απολαρεβανομενην διεχρι Μορῖνου γῆν άπο-Mελαγώς τῆς ριε ταξυ Κνρεης καὶ αtuo D, ut prorsus deleri velint τῆς πελαγίας. Scriptum fuerat άno τις Πλαγίας. a linea transversa inter Cumas et ipsum laeum Aver-num3 3. Una littera brevius, sed simul pervagatius verbum subiectum sest pro non raro sane nec ignoto apud Velleium

Paterculum, qui ΙΙ. I 03, 3 sic scripserat: Laetitiam illius diei quo Uberius ab Augusto adoptatus esti vix in illo

iusto opere abunde persequi poterimus, nedum hic implere tentemus. fContenti simus id unum dixisse, quam ille omnibus faverit. Εnumerat deinde bona omnis generis inde sperata et nata , Seribitur nunc fuerit et tentatur supplementum somnia omnibus fuerit) nec Latinum somnia esse alicui) nec sententiae aptum; nam neque dies, de quo agitur, neque Tiberius omnia omnibus fuit. etiamsi id Latine diceretur' . Valerius Maximus III. 5. 4 Q. Hortensium dixerat in maximo et ingeni

sorum civi timet amplissim orum pro Ventu summum

auctoritatis atque eloquentiae gradum optinuisse: substituto ingenuorum et eloquentiae significatio periit s- itaque Halmius post amplissimorum addidit oratorum et ridi eule tanquam memorabile p0nitur aliquando multos suisse ingenuos; qua enim aetate p0pulus ex libertinis potissimum constitit 3 Transpositas litteras habent voces apud Ρlutarchum commutatae in Sullae e. 17. ubi in codicibus est: '- νοτεροι δε ταν rἀ Περὶ et ης

) Tertii Ioel idem mendum eorrigam, ubi ordine eo ventum erit.' Dico pro disco positum correxeram ante multos annos apud Senecam Rhet. in praefat. libri V controversiarum p. 319 Bip. Nune rectum Bursianus e codicibus restituit. In aveo et habeo praeter illam litterarum , et v pronuntiandi similitudinem, quam supra commemoravi, accedebat alterius verbi mi

nus frequens us .

35쪽

Lib. I.

ιι ορνῆς. Nam de dei serma et specie agi satis declarant quae subiiciuntur: τιὴ γάρ 'Oλυι nio attii τό καλλος

Oμφην in prosa oratione aut Plutarchus aut quisquam tolerabilis scriptor dixit. Εdii orsis sere omittunt et os θεου, tenent Apud Seneeam ep. 1l8. 7 similiter transpositae litterae; nam cum scripsisset: maiorque pars h0minum)miratur ex intervallo fallentia, et vulgo nova pro magnis sunt, eodices et oditiones bona habent; quam inepts bona cum ex intervallo sallentibus eoniungantur et quam incredibile sit, Senecam queri b0na haberi pro magnis. non animadvertitur, ne quid dicam de toto disputati0nis contextu ). Sed in his, quae attuli, exemplis aut 80la aut prope s0la similitudo erroris causa fuisse videtur; asteranius unum et alterum, in quo appareat simile simili, sed notius

et tritius paulo minus trito snec tamen utique ignoto aut raro) substitutum esse; sed argutioribus abstineamus, quale est, quod suo loco in Platonis sophista p. 240 D aperiam nunc tantisper in latibulo iacere patiar, si quis interim ipse protrahere possit; apertioribus utamur, ipsius Platonis primum. Nam in r. p. IX p. b87 Ε, postquam Socrates ludens, qua numerorum proportione rex tyranno beatior sit exposuit, Glauco, 'μι χανον, ἐφη, λογισ/ιον καταΠετόPζ-κας τῆς διαφοροτητος τοῖν ανδροἰν, του τε δικαίου καὶ του άδiκου, προς ν δονήν τε καὶ λυπην. Quid sit κατατο-

ρεὶν quo verbo Plato Atticique scriptores omnino abstinenti

λογισ/ιον διαν Osor ηχος, nem0 erit, qui recte expediat; Plato repertam et deprehensam proporti0nem dixit, duabus vocalibus aliter scriptis: κti Tun εφωρακας. Qu0d eiusdem operis lib. VIII p. 560 A scribitur: καί τινες τῶν sera θν ιιῶναι /tἐν διεφθαρησαν, cii δὲ καὶ αἰδους τινος

) Bonos pro novos recto Gronovius restitui iusserat quaesti. nat. III, 25, 4; obtemperatum non est.

36쪽

Lib. I.

ἐγγενο/t ἐνης ἐν τῆ του νέου ψυχv, neque corrumpuntur cupiditates pudore orto et, si vertas intereunt quomod0 διαθρθείρεσθαι de excisis et exstirpatis non dicitur), salsum id esse ostendit, qu0d additur quasi maius et gravius: αἱ καὶ ἐξέπεooν. Scripserat Plato διε et ρα Πηοαν, victae et confusae desistunt; id est enim διατρεπεσθαι.

Plutarchus adversus Stoicos c. 35, 4 p. 1077 B) Stoicos dixit

putare mundum post conflagrationem in semen conVersum iri - μεταμαλεὶν recto Wyttenbachius pro metεβαλε - , ita ut ex minore corpore et mole magnam haberet fusionem, hoc est, late se denuo panderet: νοιν ἔχοντα Πολ Substitutum est φυοιν, quod πολ ν ελειν φυσιν

nihil ost . Paulo longius a litteris discessum in libello eodem 32 1 p. 107bΕ , ubi Stoici Epicurum incessentes omnibus indignantium vocibus et exclamationibus uti dicuntur; scribitur enim:

vocabulo Arist0phanis utens. Idem de animi tranqu. c. 18 p. η76 B) sapienti licere dixit, facta commodorum et incommodorum ' c0mparati0ne, τῆς ι ν άρεστῆς καὶ οἰκείας 3ιεριδος ἐπικρατουσης, ορδεως δὲ άλλοτριων καὶ παρά φυσιν υνχερσαλλόντων, ἀδεῶe άνιελθεiν. Virtuti s nam in codicibus et editionibus scribitur άρετῆς, quo posito debebat saltem scribi καὶ της olκείας /εερiδος -

e Syracusarum divitiis natum esse ait proverbium de iis, qui sumptu08e viverent, ως ουκ ἄν ἐκγiνοιτο αυτοὶς ἡ

ὶ De desectu oracul. e. 40 init. ip. 432 δυναμις συμpvτος καὶ ἀμυδρα καὶ δυστακταστος appellatur, quae a Plutarcho συγχυτος καὶ ἀμυδρά, confusa et obscura, appellata erat.' Ἀρεστός, ne qnis de eo dubitet, legitur apud Plutarchum Ρε- Iopid. e. 21.

37쪽

Lib. I.

tiunt Emmerus et Meinerius et satis patet; qiue enim h minum luxuria ex eo significatur, quod iis non eventura sit decima Syracusanorum p medicina nondum reperta est, quae non difficilis est; seribendum est enim εξικνoiro, non suffecturam iis in talibus sumptibus) decimam Syr. Est tamen hoc mendum Stephano Bygantino antiquius. Apud eundem Strabonem I p. 16 Hipparchus eum, qui omne genus scientiae et artis Homero tribuat, similiter facere ait

ώς' cir/ εi τις , rτικης εἰρεnινίνης κατηγορο/η καὶ ἁ ιι δυναται νέρειν/, καὶ - ογ χνας. Alienissimum a re accusandi verbum est; requiritur et Sententiam explet unum καταρ roli , Suspendat. Adiungamus etiam poetae exemplum. Nam 80phocles in Trachiniis 323. ubi Lichas Iolen dicit, si quid loquatur, prorsus a superi0ris temporis consuetudine diseessuram, neque oro/ια διοioει posuit quod nihil esse consentiunt, neque δι oM - nam aliudeSt φωνὴν Rut γλωο oti ν λέναι, aliud λιμαι, id est nihil - sed sic scripsit :

Non tam ipsius verbi quam formae alicuius minus tritus usus apud Lucianum Abdie. 17 effecit, ut substitueretur aliud verbum una littera longius, una praeterea

tentia. ostendere potest Gesneri interpretatio cum enim saepe effecimus, ut prope sinem simus, cum Spe ramus, cet. , elat ποιῶ γενio θαι πληοiον Graecum Omnino n0n est hoc significatu : bonus Marcilius scribi voluerat oti a m/ιεν, barbaram sormam ponens, sententiam videns; Lucianus posuerat o Dicto ιιεν. Ε Latinis Seneca cons. ad Marciam 17 6 naturam dicentem inducit, incertum esse numquid liberi nati fructus laetitiaeque allaturi sint: Tu si Disiligod by sc oste

38쪽

Lib. I.

filios sustuloris, poteris habere formosos, et deformes poteris; fortasse muti nascentur. Promuti substitutum multi, quod cum ferri non posset editores varie loeum interpolarunt l. Gellius XII, 2, id Senecae dicendi genus reprehendens, adolescentium inquit, indolem non tam iuvant, quae bene dicta sunt, quam insiciunt, quae scaevissime. Substituto saepissime periit sententia, periit contrariorum apta inter se relatio. Alius quae male dixisset; Gellius neque tam miti et simplici verbo neque positivo contentus fuit. Apud Ovidium, ut Latini quoque poetae exemplo utar metamorph. IV l39 sqq. de Thisbe Pyramum lugente haec leguntur: Et laniata comas amplexaque corpus amatum Vulnera supplevit lacrimis fletumque cruse Miscuit. Quid sit vulnera supplere lacrimis, nemo dixit dicetve ut intellegi possit; nam quod Gier ius idem dieit esse atque fletum cruore miscere, ea non enarratio est j. Ovidius scripserat sublevit lavit . hoc est, quod XIII. 490 dieitur, lacrimas in vulnera sudit. De permutatione similium, quae in utroque sermone incertis quibusdam vocibus sui κλεινός κο ός, καινος, Παλιν, Παλαι, Πόλει , quaeso, quasi, utile. Vile, subtile Pet. , maximeque in particulis, ut ἄν, αυ, νοῦς', ἐως, καὶ

Tia, κατα, ut, et, etiam in et eii amplissimam habet materiam et quibusdam prope infesta est ut ti/ιωor εως. ciret αὶ, satis dictum erit, si addiderimus. etiam terminationes quasdam e8se verborum, quae, quia non valde dissi-

ὶ Mutis pro multis recte Gruterus restituit in libro de vit. beata 2, 3. Statius, tumidus pesta et omnia ridicule exaggerans, Theb. III. 130 vulnera alta lacrimis repIeta habet; sed Ionge aliud esset suppleta, ut Iacrimae pro vulneribus essent. , Disiti Cooste

39쪽

Lib. I.

militer cadant, deficiente etiam in extrema parte voeabuli longioris memoria aut animi intentione. saepe a librariis ad grammaticam sententiae formam non attendentibus aut re gulae ignaris confundantur, ut ται et sαι et o θαι,

runt, rint, ως, o te, De σειν et σαι, σεσθαι et ενασθα eh. l. attingam ). Alterum erroris genus diximus esse in verbis male separandis aut continuandis. Nam cum apud Veteres, ut in antiquissimis nostris codicibus, continua omnia geriberentur, nulla verborum distinctione, tum, cum Verba separata scribi ecepta sunt. sacile aut ex primis aliquot litteris speetes vocabuli integri obiiciebatur idque separatim seribebatur aut eum n0n insisteretur, ubi op0rtebat, ex du0bus pluribusve unum constabatur vocabulum. Sed cum in priore erroris specie relinquerentur litterae sensu cassae, in altera interdum tantum pars sequentis voeabuli ad prius traheretur, ut reliquae litterae e0dem m0do superessent, prope n cessario statim adiungebatur conatus aliquis corrigendi, ut litteras addendo, detrahendo, mutando saltem verborum Graecorum Latinorumque Arma, etsi neque oratio reete cohaerens neque sententia, oriretur. Ad perficiendum qu0que illud, quod primum animo obiectum erat, vocabulum

oσεται pro βιώσεσθαι scribendum est apud Plutarchum desera numinis vind. 22 p. 56 F), προστρίβεrcra pro de Pyth. orae. 3 p. 395 Ε , contra συμβιώσεσθαι et στρατευσεσθαι pro indicativis de Stoic. repugn. 20, 3 sp. 1043 C) Apud Pausaniam II, 1, 2 pro ανοικίσαι altero loco scribendum est ανωκέσθαι. Nam si activum de Caesare Pausanias posuisset, non addidisset mτῆς αρχῆς της αυτου. i Seribendum oro . Aliae terminationes permutantur propter obscuram aut non intellectam notam, ut eum tacebunt pro tacebuntur scribitur In quibusdam eOdicibus, ut in Senecae philosophi antiquis aliquot, interdum voeabula , festinante librario, extrema parte truncantur, ut cons. ad Mare. 11 exu. in A Fieherii notis nior est paucissimo circuitus annor, id est, ut editur, paucissimorum circ. annorum. Hinc stliquoties eorreetio petetur.

40쪽

Lib. I.

Meps litterae aliquot mutabantur. Atque etiam ante, quam verba scribendo geparabantur, in legendo hi errores accidere poterant et scribentem turbare et ad mutandas litteras impellere. Itaque multiplex nascitur confusio. R rissime enim omnes litterae supersunt. tantum male divisse,

ut apud Platonem r. p. VII p. bis B, ubi optimi co-dieos Ρar. A et alii, sic scriptum habent: αἱ μολυβδiδες) περι κατω στρέφουσι τὴν τῆς O νιν, Plato ipse περιμάτω legi voluerat, usus popularis germ0nis adverbio, quo significabatur summis ad imum Versis capite deorsum verso thopsunter quod Aristophanes κατωκαρα dicit. Id adverbium Photius in letico πιρικατο, τραπηοειαιὶ συνήθως scribit; usus eo est et antiquos et communem Sermonem sequens Plutarchus de facie in orbe lunae 28, 8 p. 943 D), ubi editur: ενιας δε καὶεῶν ἐκεI υλων) nερι τά l κατον τρεπο/ιένας οἱον εἰς

κάτω τρεπο/iένας. Platonis editores ex interpolatis codi-eibus tenuerunt περὶ τά κατω. Hermannus κατιο, deleto περ . In Sophoclis Antigon. 205 sq. alvinctii τ' pro αHι- σθεν τ' scriptum και δ0ιαρ lδεἐν πρὰς olωνων καὶ πρός κυνῶν ἐδεnet ὀν αἐκισθέν τ') feeit, ut pravae et mirae excogitarentur verborum iuncturae. Illud paene incredibile apud Xenophontem in Cyrop. II, 4, 17 etiamnunc edi: ους ου λαβων ευθυς ἄν οις pro ευθυς ἄν λις, cum praesertim et ἀνιεναι ad rem ineptum et sine ἄν oratio soloeca sit, quanquam n0n deest, qui defensorem citet nee qui citetur.

Mitem iubendi esse formam ioις ἄν, notum est.) Sed gravissimi vulneris speciem habet Strabonis locus II p. li 0 ubi de homine mathematicae et geographicae subtilitatis experti haec dicuntur: άνατελλοντα ιι ἐν γάρ ορῆ ῆλιον

SEARCH

MENU NAVIGATION