장음표시 사용
141쪽
Vesperio viro: optimo detecta suisset con- . iuratio. Poterat ipse insidus hostes sitos adoritat palam semper secit omnia,& omnes Magustias, Omnes altitudines, Omnium
obiecta tela semper vi& virtute perfregit. Molles sitiat in calamitate aliorum hominum animi : At illi & corpus laborum tolerans I fortis animus semper suit, nec est
sono .nec libidinosis vigilijs marcidui NM hil iiii illum potuerunt nouem sortissimi a I Guisa his missi exercitus. Nam illos in se
irruetes vides quictus intentusque erat qua-do hostis imprudelia rueret ,ut aliena stulti tiam operiri loco sapientiae est. Nunquam animi costernatus suit,licet quotidie diuerset sollicitudinu formpotiretur. Copias habuit genere & s de plusquam numero firmas. Non dolo certauit sed virtute,& ea sane me- meliusquam pecunia res eius stetit. Aperte odit Hispanos, id magis ingenuum putans quam fronte Occultare sententiam. Si quidem ad honestatem illum natura finxit,non ad simulationem & fraudem.Itaque Virtute dextrae suae inimicis resistens,dolum malum bonis artibus cludens,a Deo seruatus est.
O beatum principem l et laudibus omnibus
142쪽
superiore qui a recto tramite auerti no p tuit .Nonne scitis ante ultimum bellum a Guisianis in Francia motum, a Rege Hispaniae ad hunc Principem legatu missum qui eum sollicitaret ut regnare in Fracia vellet, a quo cum ad ipsium nobilis quidam e suo comitatu accessisset, et primo congressit ibist rogasset ut alique ex suis fidissimis delegaret cui mandata a Rege sito exponi possent sibi enim de grauissimis et maximi momenti rebus cu eo agendum ) Princeps
orationem eius excipiens protinus virum
integerrimu in Galliae fines ad eu misit cui legatus Hispanus hanc madatorum sumam aperuit. Nempe Regem Catholicum haec consilia animo agitare: primu de allinitatecu illo principe,quem Biarnensem vocabat,
contraheda,dein de armis aduersus Franciae Rege silmedis,ut acceptas iniurias ultu iret:
causas belli praetexens quod cu gentis sitae ordinibus inperniciem et eversionem Naim rici principatus conspirasset,bellumque in Flandria concitasset per fratrem suum xlen nium Ducem. Addens Biarnensio casionem opportunissimam offerri augedaeipotestatis az dominationis, et iniuri sibi
143쪽
Elcandi. Ad haec,Regem Hispaniae de Nauarrici Regni possessione decessirum a que ipsa demum Pampelonam restituturum quam Biarnensis Gallicis praesidus pro a bitrio firmare posset: inque eius rei fidem
trecenta millia aureoru scutatorti numeraturum,ac non multo post eandem summam duplicaturum,quam paratam ac opeditam
haberet ad belli sumptus. His mandatis expositis , cum ipsa Rex tum Nauarricus intellexisset,eum cuius fidei rem commiserat quid sibi videretur rogauit, qui cu ex topore respondisset non posse salua conscie tiar integritate authorem esse consilii de bello aduorsus Franciae Regem principem suum inserendi, hoc consilium ut sanctum
arripiens sibi probari dixit, ac confestim
nuntium remisit,qui diccret ipsurn quidem inter siminos orbis principes Hispaniae Re gem deputare: verum se domoivetusta a que amplissimis ortum maioribus , nequς pietat conscientia,religione Hispaniae R
si quamuis Catholico cedere. Mortalibus caeteris in eo stare consilia quod sibi coim ducere putant: principum diuersam sortem
144쪽
quibus praecipua rerum ad simam dirigem,da:sibi bella intestina,caedes,rapinas,discor dias inter Francos gratas esse non posse, quod haec Hispanis solis prolatura essent, sed ingenium suum exercuisse, ut Francia seruaret.Haec cu Hispanus audisset dixit do- lere se oblatas a stio Principe conditiones a Biamensi non recipi, quas si amplecti iaanimo habuisset, atque ad religionem CD-tholica. A Romanam animii vellet appellare benε & prospere omnia illi cessura,fili splendissimo genere ei in connubium desti
nata .Quin apertius narrauit Catholicum Regem cum silmmo Pontifice effecturum atque curaturum ut principem Biarnensem
connubij legibus solueret, atquo Hispaniae regis filiam ei desponderet. Sed quoniam propositas conditiones aspernar tur, Hispanus addidit se cum alio negoti tore quem in promptu haberet facilius rem, consecturis qui motum in Gallia concitaret. s erat Dux Guisianus, qui ut rerum noua
rustudiosiis, ita Hispaniae Regi alijs onibus accommodatior suit. Erat enim illi vastus audax animus,subdolus , v rius, cuiust, bet rei simulator accissimulator,alieni appe-
145쪽
I4otens, ardens in cupiditatibus , qui immoderata omnia & nimis alta seper cupiebat, quelauiam diu invaserat libido Reip.capiendae. Alia metasHenrici Borbonu nunc Regis nostri, alius animus,qui nec ab inimicis nec ab amicis flecti potuit. Iuuat h1c membnisse quae scrutatur ab eo dicta in colloquio via D. Lenoncurio nunc Cardinali, habito:
qui ab Henrico III. Rege Christianissimo
ad eum missus suit,cum is illum moneret ut Franciam patrum suorum religione permultos annos seruatam, eadem fide amplecteretur,& nouorum morem sacroru Regni splendore & maiorum institutis abhorrentem relinqueret: id si faceret,bellis ciuilibus finem dicens sore. Sic enim illi respondit, se ab ijs educatum qui ad morem multitu inis ficta simulachra non amplectenda docuerunt. magnam vim, magna necessitudinem, magnam religionem possidEre pate nil sanguinem, sed fidei parentum & obse
uatae ab cis consuetudini veram legem cedere debere. Si doceatur,paratum se credore quae meliora probabuntur. Ea sequi velle quae non a Guisianis familiae suae limstibus, sed ab /micis, non per vim imprin
146쪽
bam,verum charitati Christianae armis M& candido animo proponentur. Eum qui Princeps est aliter persuaderi non posse. Causam bellis non dedisse:nolle,ni cogatur, armis se defendere, nec Germanoru & At glorii copias in Galliam aduocare, suisque fratribus & amicis,ac patriae suae fame & vastitate inserre. Hic recordor alterius colloquij, inter Catharinam M. Henrici I I I. Regis matrem, & ipsum, habiti. Illa ultra
foeminam ferox eum urgebat ut religionem Catholicam Apostolicam Romanam profiteretur, et quemadmodum a majoribus acceperat sic posteris traderet, monens quaedam ex horrida antiquitate ad praesentem usum flectenda. Ne armis Lderet:se suoique sepe susos, multis calamitatibus oppressos, conuiths ac contumelus expositos. Verendum ne dum coclestia cogitabat, terrestribus careret. Ipse itaque du-bus praeliorum exemptus, summae rerum ®no se reseruaret. Post minas addens precibus Regiam majestatem opponebat. Tum
rogabat ipsit id quod vellet peteret, curati
ram .se spoudens ut a Rege consequeretur.
Sed illi immotum aduersus hos sermones
147쪽
fixumque suit non omittere caput re risitarum, neque se Remque publicam Fra corum 'in casum dare. Ideo respondit se nec velle nec posse religionem & consilium mutare. Multa bella in semota impetu valida per taedia & moras euanuisse. A Deo semper auxilium expectas se , minantibus intrepidum & blandientibus incorruptum suisse: suos nemini inuisos nisi immerito, & ta men per Guiliorum insolentiam cum ad nuptias vocati essent anno D. M. L X XII gaudentes & incuriosos captos & contra fi dem interposita interfectos. Mailla ubi se semel prorupere dissicilius roticeri. Queritur itaque & Catharinae Reginae dicit nihil securum ab ea promitti posse: recordari s x anni illius & urbis in qua inter sacra & Vota, quo tempore verbis etiam profanis abstis neri mos esset, Guish ipsa fauete vincula& laqueos induxere.Se armis nihil arrogar*sed ad Deum confugere. Esse&suisse sem, per deterrimo cuique licentiam impuno probra & inuidiam in bonos excitandi.Se a
Guilijs petitum suisse non sua culpa, sed
quod flagitiorum fuerit impatiens. Vitam miseram aerumnarum plenam quam M'
148쪽
gina probro & crimini esse dicebat tam si quam suos ό quos illa moestos& Ωrdidatos vocabat, honestissimam arbitrari. Intelligeret igitur se inopia criminum summam laudem 6 vitio & culpae dedisse, dum flore-tem suam fortunam cum eius spoliata conferret. Nec se suos Regnum neque diuitias petere quaru rerum causa bella atque ce
tamina a Guisanis mota. Non sibi opponendam Regiam Majestatem: se illam res picere & colere: fidum obsequium illi praestitisse & semper praestiturum,sed religionem imperarj non posse cum nemo cogendus sit ut credat inuitus. Minas quae proponebantur parum istum tangere r se bellum fugisse & genus omne belli quamuis a suis saepe monitus pace sitspecta tutius illud esse, idque maxime quo crudeliora in Gallia agitari & parari videbantur. Quidquid illa
diceret se non credere Henricum III.Regem tantum immanitatis animo concepisse ut suos vellet perdere: Franciae Principes gladio quidem necari aut vencno tolli, at exheredari non posse.Se nec Ducatu Ande-gauensem nec Aleiaconicu, nec aliud quidquam quod Regis reditus minueret desi-
149쪽
derasse. Videri sibi iter expeditius commisenis salutis quam suae laudis & priuati com
modi Nil se a Rege petere preter conseien tig libertatem. Haec quae varie a multis ac cepta sent,ex animo sincero dicta esse Deus
Opt. MaX.euentu coprobauit, ac eum mul
ris decursis spatijs tadem per auia ad Regni fastigium duxit, ita ut per usum aduersorum
ad secunda peruenerit , quo tempore maior in eum impetus parabatur. Credebant per duelles res nostras subuersias esse , atq; exe citu dissipato Regem nostrum in eorum p testatem peruenturum .At versa fortunave
si sint animi & Rex iste magnus stupente vesima proditorum turba, non fraude, non dolo , sed iure legitimo in omnia defuncti iura & necessitudines fitccessit.Hunc vis illa coelestis hominem fabricata tam bene composuit, ut non putet fallachs ac impostorum
dolis sibi opus esse. Id proprium Austriaci tyranni & alioru huiusmodi hominum qui non solum aspectu,sed etiam impus flagitus& stupris ceremonias quarum se studioses dicunt inceste polluunt:in quibus nihil sanctum nihil sincerum, nihil integrum,qui domos habent pudori & honestati clausas, M
150쪽
eruorum mos est calu ma litium , aut intuitis vindicus & sacramentis alienos sundos peter principes quibus secreta Principum
innituntur corrumpere: denique per leuiuna hominum venalem vocem, qui sinit ros de Rege suo sermones habentes per varias V bes vagatur, & mentiendo tempus eXimunt compositae orationis inlidi s Gallos ancorum attentare,fidem ac falsis rumor,bus vulgi aures implere, quod infirmis ac vecordibus praecipuum alimentum famae est. At Regis nostri Henrici IIII. natura sancti ει boni castris ,exercitu,&. signis inserendis superbiam Hispanoruin debellare , virtute nodos resoluere, & clementia quae Reges
Deo similes reddit suoru amore conseruaredi exterorum beneuolentia conciliare, neminem honoris gradu sibi superiorem ferre, sed Duellium ene,hostes acie ac iustis locis fundere, omni dedecore maculoses egregia fama anteire,fraudem & dolum ut leuis an,
mi seruilia & ignobilium animalium vitia spernere, non clam sed palam hostes suos .ulcisci. Nec verendum est quod Caietanus Cardinalis de eo dixit ne Arquensis pugna & victoria, quam nuper aduersus His