Vindiciae secundum libertatem ecclesiae Gallicanae, et regii status GalloFrancorum. Sub Henrico 4. Rege Francorum & Nauarrae. ... L.S. A.R. Ludovicus Servin advocatus regius

171쪽

is garetam Valesiam Francorum Regis sors

xem cotracto adsuit ac cosensit. Tum en iniis stim N perofficiose & peramanter cole bat ea reuerentia per quam honore &gnitate antecedentes veneramur. Denique cum Dux Iorsus Principatus Bearnensis &asiorum Nauarricae domus ac Vindocmesis familiae bonorum a Papa in se collatam donationem quasi iusta esset ostentans,& P5tificium numen atque interdictum Romae emptum, flammam temporis ac vocem su- roris intersiaos mittens verborum iactatione & periculi deni iactatione 6 sic illum terrere posse arbitrabatur. Siquidem curn cotempore Cardinalis ille Borbonita cuius animus nec sanitatem nec constantiarn ambierat , Borbonio Principi illatam iniuria roserre non posset , Ioysio rei pondit fratris uisitum cum Borbonius foret inani verbor in strepitu moriri ny sse. Quod ab eo di una nec mirum ec nouum videri debei cum inter Frauci i langu nis Principes ni hil oriri queat quod obici antiam mutuam

a vetere ossiciorum instituto valeat exciti dere,& iniuria in illis haerere non possit. Nunc videamus quae sunt in rege nostro notantum

172쪽

tantum laudanda sed admiranda. Est iniis

Harum perserens earumque molem sustinet,

nec ipse Ioysio irasci voluit quia stiebat ab

. eo se laedi non posse.Et ad eum scripsserat liquot ante pugnam Cotriacam diebus nolis te se in Regem suum nec in illum qui Pro rex esset prstium committere,cum nec in . victoria decus nec in suga flagitium foret: non itaque pugnaturum ob eLgiem Regis oppositam,at sibi super claritatem natalium di elegantiam morum fidei semper obstin tionem suturam. Ne qRis vero putet in illis verbis plus dignitatis quam fidei suisse. No is enim sunt res ab eo gesis quς dictis respondςrunt,imo illis maiores fuere, & nemo ignorat multos Ioysij milites liberos ab eo dimissos. Nec quisquam credat id verum esse quod illi a Guisis obiectum est, Ducem Dysivm qui eis arinis erat in Cotriacis ca pis violato iure belli caesum fuisse. Non cis portet Gallo-srancus salsis criminibus fac,

les aures dare, nec temere credenda quae a

GRisiis renunciantur. Naria licet falsa sest natione & incertis,vera visu & mora valesi cunx.Et quis eorum qui praelio interfuerunt

ignorat in eo facta) A uge nostro tunc Na

173쪽

uarrico pedes consertus , dispositae turmae cuncta praelia prouisa. Ioysio contra & suis non ordo, non consilium. Tum qui non sit gerant vidςre potuerunt Ioysium acriter &strenue pugnantem & velut exsilutis fra nis in Nauarticos prorumpentem,a seruem tibiis adhuc & duris in quos serebatur militibus in acie prostratum. Ne igittir Henr, cum IIII.crudelem existimatis.PostCotri cam illam pugnam tam victi quam victores effusi in lachrymas suere &Nauarri virtuto admirati hostes qui ante ille irastebantiit. Hic inter omnes suos dolorem suum pr c, pue testatus Iugebat Ioysium cuius abavus Comitis Vindocinensis filiam uxorem di

xerat, & multos qui illum secuti erant lectissimos milites, qui si hodie viverent uxHispanorum campis alacri animo currorent,& si aliquando victi ab Hispanis Gallo-srancistere, abolerent labem prioris igno miniς & Henrico IIII. Regi Francis & N iiarrs' gloriam Francici nominis recuperanti adsisterent. Quis ergo Rege isto in liosiquis sanctior: Notum quod ab illo Gui, sanis scriptum fuit quos siepissime adna

nuit si quid gloris habebant, id solum ob as

174쪽

Isst finitatem cum Borboniis contractam: idebesbtestatus ut quietam relinqueret Galliam: alioqui denuncians ut fere acerrima sunt

Proximorum odia i ea quae apud concordes amicitiίe vincula, irarum Incitamenta apud insenios fore. Cctac non fuit offensionum Auidus, nec cum t/nta regnandi cupidit sita ualit,quin ad vitam pro Rep.. fundendam se e paratiorem Oilenderit. Itaque singulare certamen Guisiano Duci obtulit ,no se gladia roribus similem videri cupies, qui igno-

lialam iudicant cum Inicrioribus compo

ni,sed quia putabat bonum publicum privatis simultatibus impediri, i eb ipse qui aperenni coiri est itaque maioru virtute nunquam degenerauit,ut pius & sanctus est,priuata odia publicis utilitatibus remittere vo- uit,si modo suo casu aut confirmaru patri.e salutem, aut periculum morari posset Idcirco i gavi' Guiliba ne *buterentur iis quηc nsecuti erant ex nimia,& prosus a Regum liberalitate. Addidit propc euersum Orbet' tiam cum de principatu inter bonos cςrtaretur : p rophana simul & sacra solo aequari. Sed seu Guisiani ab Hispanis corrupti hisceonius aurcs praebcre qoluerunt. Quippe

175쪽

' in in ente illis erat ut adhuc hodie Regila armis Franciae regnum destruere. Quid igi- tur agendum d unum superest Gallostrai si ut horum omnium consilia damnetis, ut hos Reip. hostes quibus nec ita facinore nec in libidine nihil unquam nefas fuit infames &supplicio dignos iudicetis, & Regis

nostri bene adlam vitam recordemini.Nam

ut in iis quae a Guisianis facta sunt praeterbiorum acerba est recordatio, & prudenter sentientibus acerbior esse debet expectatio reliquorum: sic in rebus a Rege nostro gestis ut praeteriti doloris secura memoria ita spes eximia & e lorata quae in eius virtute residet,non modo in nostris miseriis vos cons

Iari debet, sed magnam si vultis animis ve-

stris adseret delectationem. Haec propone da existimaui,ut in ea conscientia recte foetorum qua comite cum Herico IIII. Rege ii stro legitimo ad bellum contra His panos &Guilianos nobiles & generosi multi prosecti sunt,satis magnum sitorum laborum fructum se habere existiment: vere Ff es & laude digni viri, moderati, gratuiti S religiosi qui ut cupidis, mercenariis ,& im' piis bellum perpetuum indixerunt, certe il-

176쪽

Iis non sollina sed aliis omnibus hominibus anteferri debent. Ad hos mea se conuertit oratio quorum fide singulari Herici I. Negis nostri vita quotidie conseruatui. Di cite ph viri non haruspicum respOialis eum edoctum sed Deo plenum literis ad Sen eum dc omnes regni ordines scriptis multos ante menses praedigisse intra Idus Martias anno MDXC se magnum a Deo institutum pus & hominum auribus dignum effecturum. Id pridie Idus ab eo perseetum est, Esto vobis Gallos ranci sides integra &erit s lix.Sequi oportet praecepta magni illius R.Ananiae sacerdotum Pontificis, cuius inter capitula patrum exstat haec sententia. O ndum pro pace regni quia nisi metus

esset magistratus alter alterum vivum de-

Doraret Et si Deus Ecclesis Romanae pium Pontificem imponat . is idem iubebit. Habemus Regem Henricum I Ι I I. qui ex istimat seruilis ingenij & perditorum abiectoriimque latronum esse,quod sanguine non queant,sudore & vulpinis artibus quaerere, Hispanorum & Guisianorum populo rebelli mentem durare, socios se cuiuscum-quq fortunae & comices exiiij promittere,

177쪽

inil nisi caedem Galloirancoriim cogitare vicatim ambire , ac Parisiensibus qua sit i eruis spem libertatis ostendere, que S ramea Hispaniae icciri rutis i sum imponere cona itur, dum aliteri de rcligione Christiana co- ituunt quam ius receptari ny ab antiquis Callicanae Eccle e panibus & a Senatu. probatarum caerCmoniarum ierat. Ab his

hominibus mitera de ipsana pie s attrahi- tur,& Vt religi0ne n imitatur superstiti res istas iacti s populus non tantum videt, sed omni studio visendas putat a Jesultis est Theatinis corriaptus, qui sacra priuata ita multis familiis colunt, & in variis ciuit si

bus publicis sacrificiis praesunt. Hi sunt qL j

imbecillos ac imperitos animos c qui Omnia facile concipiunt inani timore impleum. I Uni ac contaminarunt,ut ex Mahumedico: doctrinae regulis nouos in terra paradis β

fingetes idem sicere 'ossint quod qui oli '

EOmae Bacchanali si sacris initiabantur , ubi inlandestinae coniurationes in Rem p. fiebat, S multitudinis imperitae' mentes fide abdu Ccbantur. Atqui haec faciunt & sacris illis exccrandis mentem applicant imperia tam tum degustant, & breuis solet esse eorum

178쪽

potentia cum non honeste vivam , sed unde utilitas ostenditur illuc libidinem transserant, magisque vultum quam ingenium bonii habeat. Sint illis sita cosilia perditis sinishoianinibus.Rex noster haud fidit dolis, sed vera virtute vincit.N5 adsunt ei nefarij proditores quibrisma stetere qussita,sed viri ubiae integri,virtutis amatissimi,qui danis&ii iuriis a pessimis proditoribus acceptis inia tuErunt,qui se liberos putant cum Regi sito naturali ac legitimo libenter obediunt.Haec eis videtur tincta & eximia libertas usque ad mortem seruanda,quam nemo bonus nisi cum anima simul amittit.Non illis mens angusta,non humilis non praua nec silet male quidquam sed sincta atque aeterna moliri. Hi nec prece,nec pretio, nec gratia, nec sb. multate a via Regia deduci possunt: sed vesicit silutares ciues ita rei malae intercesi res, qui toto animo in Remp. iucumbunt.

Itaque illis iustis Henrici IIII. Regis nostri

armis sita procuratio authoritasque Deo iuuate restituetur.Interim recte faciamus,nec

quis illorum qui se religionis Catholics studiosses dicunt,cuius tamen sundamenta sitbuertunt, os sub pietatis praetextu a sententia

179쪽

vestr: i amoueat. Si Gallo-sranci estis noui isti Lomines quibus honores a Duce Marnio vel a Mendo Zio, Moreo ,& Caietano Hispanorum i nistris mandati sunt, S alij quibus a Parmens Duce hodie promi

tuntur etiam si persuaserint non persuade - . bucit Aiunt Regcm nostrum quem Biariata scina vocant Regem Francorum dici non

posse cum ab Archiepiscopo Rhemensi vel

ab alio non fuerit consecratus. Libens con cedam mores antiquos a nobis quantum

fieri poterit obseruandos, Sc docendum Regem ut oleo illo quod e caelo a Deo

missiim parres nostri crediderunt ungatur, dc consecretur. Sed Gallo-srancorum i

genia nimium inhaerere non debent exter' narum ceremoniarum argΠmentis,quae ple-

'rumque captiosa sunt dc fallacia, & quibus non firmae mentes sed superstitiosi de leuq animi ac plebeculae voluntates captari possunt. Et si ibtilis aut ut verius dicam sutilis ista vanorum dc fanaticorum hominum primdentia facile frangi poterit ab iis qui recto iudicio quae de consecratione Regum scriVpta ac seruata sunt secundum mores gentium, tempora regiones distinguet. Intes Hebraeos

180쪽

te illum nulla alterius Regis consecrati fiementio, praeterquam in Apologo Iothami qui ad Sichemitas sic exclamauit, udite me viri Sichemitae se audiat vos Deus. Eundoluerunt arbores ad ungendum superse Regem dixeruntque oleae, Regna super nos. Sed in libbro m iudicum,ubi haec scripta sunt,non diaciturAbimelechum unctum suisse.Imo Do, . ctores Hebraei tradunt non suisse necessarium ut Regis successor ungeretur. Nam 4 rimus pro se ac posteris unctionem accipiebat. Et ira demum si mutaretur Reip. forma, aut regnum ab una familia in aliam, transferretur,nouus Princeps Vngebatur, ut cum Rex Selomoti ad regnum venit, quia turbato ordine vocari videbatur Adoniali fratre regnum ad se pertinEre contendente. Dicunt nonnulli unctionem ex praecepto quod in veteri testamento recitatur inter

Christianos inductam non iure diuino, sed ex lege humana quae mutabilis est. Fatendum tamen est ut saserdotes & Prophetas sic Reges post Saulem Deo iubente oleo terreno inunctos. Eoque symbolo in Regnum , sacerdotium, & prophetiae munus