장음표시 사용
121쪽
E ad aliud reseruntur sub habitudine ubi, situs, & habitus. Ggenitivi casus, vel cuiuscunque alte TER Tio sciendum, tripli- Art. 3.riu casus: ut pater filii pater: vel re- cia sunt relata ua, scilicet aequiparanseruntur fin aliud esse: ut scietia sci- tis, supra positioni, , S suppositi quoia bilis scietia. Ex quo seqtur,2, in idis ni Relativa aequiparatiae sunt, quo Wi' fini uti relativa tam secudum esse', tum funda metum S terminus sunt i qR
:ό , 1 si secundum dici. Vnde relati hast- eiusdein rationis, supple sundandi: r
cundum esse sunt, quae de principa- vestimi dissimile,aequale, inaequa' in Eo-liori significato importaut relatio- le.Sed relativa suprapositionis sunt, luti primnem: ut pater,& filius. Sed relati tui quorum landamentum habet d
secundum dici, sunt,quae de signis- minium supra sundamenturn sui a μcato nainus principali importat rela correlatiui: ut pater, & dominus. - 'tionem sibi annexam: ut scientia,& Relativa suppositionis sunt, qu virtus. Aduerte 'ly,ad aliquid, a rum sundamentum habet inseri
cipitur, ut est vita dictio limplex in- ritatem supra sun dametum sui codideclinabilis. relativi in dominio: ut filius: quod Sucv Noo se ledum, ' duplex ita relatio sundatur in aliquo, quod esse iis est relatio, scilicet rationis :& e i tu habet in serioritatem in dominio , - sti La π' ' si peractum comparatiuunon telle respcctu sundamenti sui cori elati- d. 3o.qictus: ut sunt secutis intentiones. sed ut, s il icet patris. Unde relatiuum
vide ad aliud resertur, & ad aliud termi- Hnatur: terminatur enim ad fund
mentum sui correlativi, sed refertur ad suum correlativum: ut pater refertur ad silium ,& terminatur adsundamentum filiationis.
I ARG virva primo sic: Ad F relatio realis est duplex, scilicet apti
Scα in ludanalis,&actualis. Aptitudines isd- oq. . est,qui non requirit terminum actu Nd 6. existere, sed solum in aptitudine cuiusmodi sunt omnes propriae passiones,omnes aptitudines,& omnes inclinationes:& tales sunt in illo praedicamento reductive, in quo sunt ii aliquid est quid complexum: ergola, quorum sunt propriae passiones. non est tertium praedicamentum. i iis Q sed relatio actualis est duplex, sci- Secundo sic: Paternitas est rela- inaltiatia licet intrinsecus adueniens,& ex- tio: & tamen non refertur ad aliud: cap. I. trinsecus adueniens: Intrinsecus ad igitur. Tertio sic: Dominus,&ueniens est, quae necessario ponitur, magister sunt relativa: quorum funpositis extremis, in quacunque etia tamentum habet dominium supra distantia ponatur: ut similitudo,pa- sundamentum sui correlatiui:& ta- ternitas, ualitas. Extrinsecus ad- men non sunt relativa suprapositio ueniens est, qui necessario non po- nis: igitur.Ad primum dicitur, i, sonitur,positis extremis, sed requiri- lutio patet in textu: M ad aliquid, tur debita approximatio extrem ut est quid complexum,non est praerum: cuiusmodi sunt sex vltima pret dicamentum. Ad secundiam dici- dicaminia , scilicet actio , pasbio, tu quod relationes in abstracto pro
122쪽
A me non reseruntur, sed sunt rati nes referendi. Ad tertium dicitur, qudd dominium , & magisterium proprie sunt relationes rationis, sectar per actum comparativum voluntatis, de quibus non est hic ad propositum.
Proprie' Post hac sequuntur communitiuorum. lares relationis . Prima e 1: quod corrarirem inest relationicvt virtus est contraria vitior u utrun
que eorum sit ad aliquid: hoc au
tem non conuenit omni relationi : duplo enim nihil est contririum, neque triplo. It em relativa
suscipiunt magis se minus: vis mile dicitum magis, o minus Amile: is similiter inaequale : Ied
a hoc non conuenit omnibus relatinis avium enim no dicitur mat: - Θ mmtis duplum: neque tra-plum, neque pater . Item relatitia dicuntur ad conuertentiam:
ut parer silis pater: silius patris filius. Item relativa sunt simul
natura, simul enim sunt auplu, se dimidium': pater, o filius . Item relativa possita se ponunt, ct perempta 1eperimunt, ut si duplum en3, dimidium eIZ: Θ e contra , et si duplum non sit. dimiaidium non est,et econtra. Art. r. - ΡR I M OZsciendum, quod pri- ma proprietas relativorum est,s, ad aliquid est contrarium : ut virtus contrariatur vitio: de non est propria in aliquo modo propris; quiano couenit omnibus relati uis: ut duplo nihil est contrarium: sed stolum Cconuenit relativis secundum dici: etiam non conuenit solis relati uis: quia conuenit qualitati. Vnde nulla relativa secundum ese habcnt contrari si,cu non sint qualitates primae:
sed solum relativa sin dici: & hoc secundum esse absolutum, & significarii principale eorum,& non secunduesse respostiuum, & connotativum. S E C v M D o sciendum, ' secun Arti a.da proprietas relativorum est ista.
Relati ua suscipi ut magis, & minus: ut simile dicitur maris, & minus sina iter sed hoc no est tibi proprium in aliquo modo propri): qa non conuenit omnibus: ut duplum non drmagis,& minus duplum meq; soli conuenit: quia conuenit qualitati. Et potest exponi talis proprietas dupliciter, scilicet prime intentionaliter, & D
secude intentionaliter, ut visum est in praedicamento substantiae. Ulterius aduerte, si, relativa non suscipiunt magis, & minus: nisi ratione suorum sundamentorum,quibus attributitur: itaquὀd si sendamenta non suscipiunt magis, & minus, nec ipsa relativa. Ast,t- . TERTIO sciendu, quod tertia proprietas relati uom est: s relativa dicuntur ad couertentiam, id est reseruntur ad inuicem secundum mutuam dependetiam: sic quod unum praedicatur de seipso, mediante obliquo sui corrctatiui ut pater filii pater : R intelligitur ista proprietas de relativis primi &secudi modi: qua landant sup una & potetit activa,& iapassiva:& no intelligitur modus, 2 quot. q.
sundatur super men suram & messe ii. G α ratum:
123쪽
E ratum: tales non reseruntur mutuo,& hoc realiter loquendo. Illud latius declarabitur notab. 2. super capi t. de ad aliquid.Sed quarta .ppri ras est, quod relativa fiunt sit nul la tura , idest simul actualiter existentia,idest si unu est, reliquὼ est: ita impossibile est patrem esse sine fit io: S hoc capiendo patrem, & siliu se
mali ter, & no pro denominato. Illa In t . S. expositio est Sco. dicetis una relati nem disquiparentie esse priore ait ra natura,& hoc persectionis: sed simul quoad exilientiam: Sed quod communiter dicitui, a sint simul na. turali intelligentia,non videtur esse stin. t. & Vstrum: quia secundum Sco. relatios . meta cl. Potest distiniri per sundamentum &
V Ans virva primo. Cotraria sunt sermae absolutae, id est qualitates primae: sed relativa non sunthmole igitur. Secundo sic: Ad illud, uod suscipit magis, Se minus: potest esse per se motus: sed ad relationem non est per se motus: igitur. Tertio sic:Homo, & risibile )icun
. tur ad conuertentiam:&tamen non
.' Ii, s. sunt relativa: igitur. Ad primum di
d. ii. q. i. citur, quod licet relativa secundum csse,non sint formo absolutae: tamen bene relativa secadum dici, quo ad significatum principale. Ad secundum dicitur,quod sicut relativa suscipi ut magis & minus, ratione suorum landa metorii: ita ad ipsa potest esse motus, ratione suorum land a 'tim mentorurn, &secundario. dic , , Ad tertium licitur,s, homo,&ri . i. sibile couertuntur adinvicem: ideo habent conuertibilitatem: sed pro- GNe non habent conuertentia : quia Dino non prsdicatur de seipso m diante obliquo ipsius risibilis. Item alia di nitio relativo- Relativa
rum talis iat. -- aliquia soli: gquibi hoc ipsum esse, e ad aliud tio. quodam modo se haberet: is hoc
di nitio est propria relativoru . Item proprium AZ relativorum,
es Aquis dignite nouerit unumnelativorum, di ite nostet, o reliquum: visi ai nite nouerit, quia sit duplum, di ite noscet ια cuius est duplum . Nec e est
P xi Mo sciendum, si secunda Artiti distinitio relativorum est ista. Ad aliquid sunt,quibus hoc ipsum esse, ut Hlunt,aliorum dicuntur quodammodo se habere id est illa sunt relati- Seoti laua, quae secundum proprium ess e aeorum respective se habent ad aliud sub habitudine alicuius obliqui: ut pater illis pater: nihil enim est rela tio,quam habitudo alicuius ad alia:& qui intelligit patrem,non cointelligendo filium: habet opposita con tradictoria in intellectu, Ex quo soquitur,qudd ibi solum dimittuntur relativa secundum esse: quae sunt relativa specialiter capta. N non relatiua secundum dici , quae secundum suum proprium esse non re spectiuὸ se habet ad aliud: ut scietia & virtus. S E C v N D o sciendum , quod ML . ex ista dissinitione sequitur alia proprietas relativorum, quod siquis dis ite cognouerit unum relativom,
124쪽
A di Tnise cognoscet & reliquum: noquod unum ponatur in damnitione alterius: sed quia unum dissi nitur
per suum fundamentum, de per terminum, seu per fundamentum suism. in I. corres tui. ut paterest animal, il
' ' natura: & filius est animal genitum ab alio animali sibi simili in natura. Ex quo sequitur, quod relati uia habet duplicem dependentiam, scilicet ad suum terminum, & ad suum sundamentum: ideo non potest essesne eis.Sequitur secundo, quod illa dissinitio, qui communiter datur, quod pater est res habens filium; noArt. . est bona. T E R T I o sciendum, quod in Qisaeret isto praedicamento solum reponuntiones z: turrelationes reales actuales, intrinlis Ib. - secuS adueniates,& aptitudines hu-d item iu p dicamenti. Vnde ad relati iax nem realem sudicit, quod extrema B sint relativa, realiter distincta: Si
prouen Iant ex natura extremorum:
ut pater ,&filius. Et dicitur notan-sco. quot. to,quod sinciunt illa tria: quia noi q* necessario requiruntur: nam aliqui
sunt relationes reales, quae compatiuntur se in eadem natura num ro: ut mouentis ad motum . Et si
quisquaera quod eis proprium quq sitiuum huius predicamenti. Dicisci, in i xur , quod suppictur per hoc com-d.1. q plexum , quomodo se habet hoc acialiud,& illa sunt in illo praedicamento, Ur quae respondemus ad tale qua sitiuum: cuiusmodi sunt pater, de filius. I A R cv r et v R primo: Pars secundu suu totum esse', est ad aliud, scilicet ad totu: & tamen non est re- Clatiuum: quia aliquando est substantia: igitur. Meudo sic: Caput se habet relati ad aliud : & tamen non est relatiuum sed substantia: igitur.
J Tertio sic: Ali suis potest habere
istinitionem unius relativi, noliab udo dissinitionem sui correlati-ui:ergo male dicitur, re, siquis dissini se cognouerit unu relativom,dissinite copnoscet & reliquum. Ad primum clicitur, si totum, & pars possunt capi dupliciter. Vnomodo somm aliter, & propter se significato, &sc sunt relativa. Aliomodo pro denominato : &sic dico, ut partes alia quando sunt bene substantiae. Ad secudum dicitur, 3 caput nodicitur propriὸ ad aliud: sed magis dicitur alicuius . puta animalis: vel potest, dici,ui caput est relatiust secu Ddum dici,&non secundum esse.Dicitur ad ter tu,' ibi proprietas non vult habere, si siquis definise como
uerit unum relativorurn,immedia
te cognoscat aliud, sed quod facilia ter aliud potest cognosci.
cundum iustitiam . iussi. 'De 4. L eciebus qualitates. Qualitatis Qualitas
habitus cir dispositio. Dissere autem habitus a disso sitione: quia habrius permanentior et is diuturnior:G siunt virtutes, cietis. Scientia. n. dissicillime est mabilis, nisi sorte adis Immatio
125쪽
fiat, vel ab arritudine, vel ab ab passio & passibilis qualitas, forma , G
quo huiusmodi circa sciete. Simi & circa hoc aliquid constans figura. iter de virtute, HItitia 1i.υA ca Et aduerte ibi capriuro ecies,lar sitit nisu cito defac by im sunt quatuor speciesq δ i tur: Di fositiones Pero dic a iis, intestistitur, id est quatuor sui p ας dia de facili permutantur,m css modi qualitatis, quia magis loriri ditas. aegritudo, Janit L sunt modi, si species: cum idem pol tius dicen Vnia habitus pusunt dici div seponi in diuersis illis modis. sicut det. sitiones, o no ecouerso. Illi enim, probat Scotos sententidistin. 6. q. ut habitum habent, quodammo i o. de charactere. de hoc vide latius 'o fiunt di bositi, vel melius, vel maiorem to icam in fine nitabit. 2.peius ad ea, que habent, dis bo D cap. de qualitate. Ex quo Kquitur,tiones aut no siunt habitus, unde ' ibi non est diuisio generis in suas habitus pote Lisie dis iri. Habi species, sed alicuius communis mo iis litatis, sumpti ex diuersis habitudi
PRIMO sciendum, postqua nibus ad subiectum, vel ad aliquid determinatum est de prsu icamento aliud, & non sunt species, quia im- ad aliquid: consequenter determina possibile est duas species unius gnis F dum est de praedicamento qualita- in abstracto predicari de aliquo, sed H tis, distiniendo ipsam qualitatem. sc in q, habitus.& dispositio,natu-Qualitas est, secundu quam quales resis potentia,& impotetia,pastio,&ese dicimur, quae expon edo primo passibilis qualitas pdicantur de e intentionaliter . sic intelligitur. qua- de,puta de colore, vel sanitat ergo.
I c. et TE Rae io sciendum, si prima Artis
spes, seu modus qualitatis est habitus, & dispositio, si dupliciter ad inuice disserur,primo,quia habitus est qualitas de dissicili mobilis a subi cto,& dispo de facili mobilis' secundo ua habitus disponit subiectu ad sco.ubi su
malis, sic quod nos sumtis quales die operandu.Et siqs dicar, dispo est . formalite qualitate: sicut formali- superius ad habitu:erpo no facit una ter sumus albi,albedine. spem, vel moducit habitu. Rndet, S E C v N D o sciedu,q, ipsit, qua dispo pol capi dupliciter.Vnomodo litaris sunt quatuor species,seu in large,pro oi qualitate, j disponit iis seo. in 1. di cilicet habitus,& dispositio,na- biectu ad aliud operadii,siue pilacie, d i .q a. turalis potentia , vel impulcntia , sive implacte,& sc bene est superius
litas est forma accidentalis, An qua aliquid dr esse quale,supple quali acciden tali,&specialiter capto, vidistinguitur cotra ptaedicari in quantum,& in quotum, & contra praedicari alioru predicamentoru.EX quo sequitiir,' ibi ista prepositio, cundum,dicit circunstantiam causssor
126쪽
ad habitii Aliomo capitur stricte, Pqualitate disponete subiectu ad implecte operi dii, & sic facit una spem, vel modu cultabitu. Vndeois qualitas q disponit subiectu ad aliqd opexadu,suersecte, sive impsecte, siue
a natura, siue n6, est in ilia spe ovalitatis, seu in hoc modo qualitatis. Ex quo sesituror oes scimae, o S artes, oes virtutes,& oes actus poten tiaru,& omnes spes ti intelligibiles,q sensibiles sunt in ista specie, a ipsis c uenit iste modus, qui eis disponere subiectum ad aliquid operandum. I ARGvi Tvκ primo sic: Praedicamentum non diffinitur, tu non
habeat senus ,& differentiam: ergo male ibi distinitur qualitas. I Secti do sic: fm mnale dicimur quales, &mmnaleno est qualitas irit. ' Tertio sic: fm quotlibet accidens dicimur quales, & tii qdl bet accidens no est quali tas: igit. Ad primu dr, dicamenta non diis niuntur Iprieiffinitione quidditati ua:cu non habeat disterentias constituti uas: licet bene distiniantur dimnitionibus descriptiuis. Ad sin dr,et ει gnate dicimur quales e tantialiter,non in accideraliter. Ad tertiud ,3 licet sinquodlibet accides dicamur quales, capiedo,quale,larpe non in capicndo quale propriὸ,ut dicitur a qualitate, vel ut habet proprium modum
praedicandi, distinctum ab aliis.
naturalis potentia, et et impotertia aliis sacris faciendi, vel patiendi,ut fanatinus dicitur habet naturale potentiam, ut nihilas aliquibus accidentibus, ae L Ctudin e irentibus latiatur, σ rotativus dicitur, 3 habet naturalem impotentia ab d patiedi, durum aurem dicitur haberenattiralem potentiam res tendi 1eZIioni, o molle naturalem impotentiam,quia cito secatur.Cursores enim o pugillatores dicuntur simul de istassecie, non quia exerceant actus juos ed ρα ha- bent naturalem potentia hoc friciendi. Tertia es ecies qualitatis
est pasio , o passibilis qualita
ut illae qualitates, q esci ut in sensibus passiones , ut in 'um Aiacedo, amaritudo, milia . Getiam in qualitates sunt in hac cie, q ab aliquibus passionis. ' igenerantum, vel factie, vel difici is mobilibus, ct permanentrous: sine Iet. nigredo ab aliqua passi ne naturali generet,sive ab aegritudine,vel ab aestu.qualitas passibilis dicitur. Ouartas ecies qualitaris est forma, ct circa hoc aliquid costassiora, ut dii o comporis. ut tri gulatio quadra datio,rottiditas, curuitas,rectitudo. Pai Mo sciendit, 'si cuda spes Art. seu modus quali tatis e naturalis potetia,vel impotetia. Vir naturalisso tetia no est,nisi quaeda habilitas,seu qualitas in istes ri i a natura, qua ipsa potes ei ad exercedu suas perationes, R ad resiste tu suis cotrarijs. Sed naturalis impolin ta est inhabili aS, cu qualitas inexis es rei a natu
127쪽
E mi, per ouam ipsa impotens est ad species qualitatis est forma, &sgu- Gexercendum suas operationes: ita P ra,non capiendo serinam pro altera omnis qualitas , per quam aliquid parte compositi,sicut est antina: sed naturaliter est potens, vel impotens capiendo formam pro figura: quia ad exercendum suas operationes;ha idem est forma, & figura, ut hic si hent istum modum qualitatis : sicut
est habilitas, & inhabilitas. Ex quo
sequitur,q, neq; propriae passiones, neq; potentiae animae. neq; interi res, neq; exteriores sunt propriὸ in ista specie qualitatis. mitur forma. Figura tamen potest capi dupliciter.Vnomodo pro quantitate terminata: & tune diis nitur: figura est,quae termino vel terminis . clauditur. Aliomodo accipitur pro dispositione, vel clausone qualit Attia. SECvNDO sciendum, τ tertia tis: tuae certe non est aliud, luam orspecies qualitatis, seu modus,est pas do partium ad totum locum, vel adso,& passibilis qualitas & differunt partes loci: quia ut dicit. Sco. domus in . dic dupliciter ad inuicem . Primo, quia extra, aut nihil est ultra ens natura- M'pano importat qualitate cito tran- le,aut multo est imperfectior,quam seuntem: ut rubedo proueniens ex domus in mente: & paulo post diaverecundia. Sed pallibilis qualitas cit, domus non mouet intellectu importat qualitatem sub esse perma ad cognitionem sui, sedare naturanenti. ut rubedo proueniens a natu li ad cognoscendum ordinem par-ra.Secundo diiserun t: quia passo no tium: qui dicit artificiale . seu figura F denominat subicctum simpliciter i. vltra ens naturale. Et aduerte,quod
uniuersaliter, sed solum pro aliquo sub isto modo qualitatis ponuntur tempore : sed passibilis qualitas de- omnes figurae, tam naturales, quam nominat subiectum simpliciter, id artificiales. Vnde illud dicitur habeest uniuersaliter. Vnde passio, ut hic re istum modum qualitatis, quod sumitur, est qualitas cito transiens, est dispositio partium totius ad paminserens passionem, vel illata a pas- tes loci. sone: ut rubedo proueniens ex vere sARcurrvn pri md sic: R Odia. Sed passibilis qualitas est qua sibilitas est naturalis potentia, & nolitas, inserens passionem, vel illata est qualitas: igitur. Secundo sic a passione. habens cssi: pcrmanens. Potentia respective se habet ad actu: Vnde omnis qualitas, qui inseri pas ergo est in praedicaineto ad aliquid, sonem subie to, vel quae illata est a & i ii in illo praedicamento. Tertio sic: Figura est quantitas: ergo male dicitur, quod est qualitas. Ad primum dicitur, quod risibilitas no est potentia: sed est quidam respectus aptitudinalis ad risum. Ad secundum dicitur, quod potentia capitur Arti 3. T E R T I o scicndum, et quarta dupliciter. Vnomodo pio per sei
snita passione; habet modum huius speciei. Vnde in ista specie reponuntur omnes qualitates sensibiles: ut omnis color, omnis sonus, omnis sapor, omnis odor: caliditas, frigiditas humiditas,& siccitas.
128쪽
A snificato: & sic est respectus, seu omHane di- do ad aliquem actiim: & tunc est in eurς h praedicamento ad aliquid. Aliona ii d. 1 do capitur pro denominator& tune est in praedicamento substantiae proprie: potest etiam capi pro habilitate,vel facilitate, quae inest rei a natura, per quam aliquid est potens ad exercendum suas operationes:& tuc est in secunda specie qualitatis. Ad tertium dicitur, quod figura no est quantitas: sed est ordo partium ad paries loci.
Qualia Qualia vero dicuntur, que se quae . dc cundum haec denominatime H-quuxvi,' cunturi, A quomodobbet aliter ab his: ut a grammati a grammaticus : a iuIlitia tu ius.'Vel quecunque dicuntur ab aliqua B qualitate, non denominative: eo quod nomen no est impositum ipse qualitati: ut cursor,o pugil tor . Et nota,quod cursor, Opugillator dicuntur dupliciter nomodo dicuntur cursor, σ pugillator ab arte currendi, re pugillan
di : is sic siunt in prima Vecie
qualitatis : quia iste artes sunt habitus. ε lio movi dicitur cursor,non quod habeat artem currendi sim qiua habet naturalem potentiam au actum currendi:
o pugillator,non quod habeat ar
tem pugiliandi: sed quia habet
naturalem potentiam ad adium pugnandi. Et ijseo modo dicum tur qualia ab istis naturalibus potentidis, sed non denominatiue,
eo quod nomina non sunt imposi Cia r ita natu alibus potentris, a
quibus dicuntur qualia . Et sic cursor, Ur pugillator sunt in s cunda pecie qualitatis . e fiaautem dicuntur quatia non donominatiue : quando nomen es3ime tum qualitari, secundum quam dicitur quale: sed eam noparticipant secundum illud n menti ut Itudiosus a virture: θsic sunt tres modi sumendi quale a qualitate. Est aurem contra- Qualita. rietas in qualitate: ut albedo co-us Pprimi matur nigre tuustitia intu
stitia: hoc autem non est propriuqualitati:qusa non conuenit omni qualitati figura enim non habet aliquod contrarium, neque aliquis medius color: ut rubias, D
albedo. Ostiendum, quodsi τnsi
contrariorum fuerit quale, res quum erit quale. : ut iustitiae ea qualitas: ecio iniustitia : iustum est quale,ergo iniustu . Item qua litas suscipit maris is minus . Dicitur enim iustus magis, is minus iustus : Θ albus, Θ grammaticus:sed hoc non est propriuqualitati: quia quadratum non suscipit magis, neque minus, ne
que circulus , neque quadranginlatio, neque circulatio. Item pno
prium est qualitari, secundum eam simile, vel dissimile dicitur albus albo similis dicitur : Θi ius iusto: albus nigro dissimia
129쪽
E PQ, o sciendum,quὼddim- Arti r. nitio qualium, sic est intelligenda: Qualia dicuntur. i. sunt, secundum quae licc: id est secundum qualitate, vel abstracta denominative dicuntur: ut album ad albedine. nigrum an ieredine. Et aduerte quod duobus modis contingit qualia non dici denominative. supple proprie dicta, qeibiscundum vocem, S significationem simul. Primo quando illi qualitati non est nonacia imposi uin: ut cursor,& pugillator: quando sunt in
lxi. O secunda specie qualitatis. Secundo a modo quando concretum, de abstractum non conueniunt in principio vocis: ut studiosus a virtute. Art. 2. SECvNDo sciendum, ' prima Sprictas qualitatis est ista. Qualitati est aliquid contrarium: ut iusti F tiae contrariatur iniustitia:& caliditati frigiditas: sed non est propria
quarto modo quia non couenit omrtibus qualitatibus, ut qualitatibus quartae speciei: quia triangulo nihil
est contrarium . neque qualitatibus secundae speciei: nec prinas: nisi capiatur contrarietas large Ex quo sequitur τὸ is qualitates tertiae sp cisi contrariantum capiendo contra rictatem proprie: quae est solum interquatuor qualitates primas.Vide latius declaratum in maiori logica cap. de qualitate nota. q. Ex quo se quitur ulterius,' si unum cotrari rum fuerit quale,reliquum erit quale. i. si unum suerit in praedicaincnto qualitati , etiam reliquum. Arti 1. T F R T i o scit nilum, i secunda
proprietas qualitatis est ista. Qualitas suscipit magis , Sc minus: ut aliaqd dicit magis, vel minus albu :& G potest exponi dupliciter scilicet prime intentionaliter, & Iecude, ut visum est supra in quinta proprietate substantiae.Sed tertia proprietas qualitatis est: proprium est qualitati fineam simile, vel dissimile dici: ut Malbedinem aliquid dicitur ii mile:&debet capi ly, fecudum, ut dicit ci cunilantiam, vel habitudinem sundamen ti: ita ' est sensus: l quicqd dicitur simile, vel dissimile, dicitur tale M qualitatem supple fundame taliter:&debent accipi simile, &dis Motita simile, ut dicunt aptitudinem,& no qu actum. Vnde similitudo est rerudiisere in eadem qualitas, supple in specie,& etiam potest intelligi in numero: accipiendo qualitatem communiter. Sed dissimilitudo est rerudifferentium diuersa qualitas, suri Isple in specie specialis, ima . IARGvi TvR primo sic. Quale est primum quaestiuum huius . praedicamenti: ergo non est prsdi- eam intum. Sec do sic: Sc cundum humanitatem dicimur similes,& tamen non est qualitas: igitur.' Tertio sic: Secudum similitudinem dicimur similes : ergo no seri qualitates.Ad primu dro quale,ca in pro
metu: Ad sin diti licet sui humani π :' t
rate dicamur similes: capiendo simi i.in sola litudine large,no in propriὸ. Ad ter ariatia dicitur,q, licet secundum similitudinem sormaliter dicamur similes; tamen secundum qualitate sun damentaliter dicimur similes. Actio
130쪽
o secundum sectionem abi se ium,niu sipectus extrinsecus aduec V V eo, arsecat, is percusis, Vn distinitio ictionis sie . est tis. Proprium N,-ZIZ. Actio est resipectus se inferre passione. Recipiti, i , quo agens 'ri
dx sormaliter agens. Et drnotanter, autem agere, patι contraraeta formaliterquia effective agens dicit tem , calefacere enim est contra- bene agere aliquo aliomo: ut ignis es num ei,qi egi truiuum sacere,et sective dicitur agere caloret sed se delestari e I corrarium ei, quod maliter dr agere actione. Sed diffinies triniari.Recipiunt aetere, et pa tio passionis est sic intelligendae Pasti magis, is minus, calefacere m. sio est respectus extrinsecus ipsius pati, o minus dicitur, et cale- tientis ad agen : ut calefieri, Uri. Ex sta is ,
fieri dicitur magis,et minus, o si quo stquitur, Ii termini significates is , q. .Lmiliter delectari, et triniari. Pas tu ritentiarum animae,non sunt x q. iν.r Go etd so et i effectus, Elatioq- actioni, , λη'pes ammtis, 'uia no impor jμε P ut calefieri infertur et eali Ora 2x rcspinu ,sed qualitates, sub mor ' s re,et e citur. Propritim aufὸ bas 40 NVNi 'maticali actionis, vel
'P st actioni ex se. i. ipsa mediante in serre qprius ictuum,modo jufficiat. passione,& hoc exponedo prime in-DE QV A NDO. x xi aliter,sed logicaliter exponitur sic: cpa propositione,in qua poni
Σ' 'orando e L quod ex adiace tur versum de genere actionis ad .puplei atia temporis in re tempora positionem, in q ua poni tur verbum V pio- li derelinquit, ut hodie esse, craj deg ere passionis, et i hona cons fore. Item duplex est quando sit , quoi ta ,ut bene sequit, ipnis calefa- siceis sex, et cetopositum. sicut ς δ ς δ lint inique e
s quando, non si cipit ma ras,ne fieri huic, sestset efieri.Tertia si eminHLSecunda est, ' quado praetas, actio suscipit malis&rni-
. . nihil ea . contrarium. Tertia est, nus calefacere dr magis & minusca
r quando , est in omni illo, quod lefacere debet intelligi istae pyrie incipit esse in tempore. tates no primo,sed sola mediatoquAlitates